07-03-1996	LABOLATORIUM Z MATERIAŁOZNASTWA
GRUPA 4	PRZEMYSŁAW WÓJCIK SŁAWOMIR SURUDO
TEMAT :	BADANIE ODPORNOŚCI NA DZIAŁANIE ŁUKU ELEKTRYCZNEGO

1.ZAGADNIENIA TEORETYCZNE .

Metody badania odporności na działanie łuku elektrycznego dotyczą wszystkich materiałów elektroizolacyjnych, zwłaszcza materiałów używanych do konstrukcji lub pokrywania ścianek działowych komór wyłączników .Metody te, w kraju znormalizowane, różnią się wielkością natężenia prądu łuku i wysokością napięcia probierczego (PN-74/E-04441 prąd 10,20,30 mA, napięcie 12.5 kV [N9-1,-2]; Projekt PN-65/E-04443 prąd 100 A, napięcie 220V).

W zakresie lakierów elektroizolacyjnych i materiałów ceramicznych metody badań ich odporności na łuk ujęto ogólnymi normami na metody badań technicznych: PN-65/E-04411, PN-56/E-06307 (obecnie w nowelizacji).

Materiały organiczne bada się statyczni, tzn. odporność ich określa się w sposób umowny jako czas palenia się łuku elektrycznego, utworzonego bezpośrednio nad powierzchnią próbki w ściśle określonych warunkach. Próba odporności na działanie łuku materiałów ceramicznych nie ma charakteru statycznego. Łuk utworzony wściśle ustalonych warunkach rozciąga się z ustaloną prędkością. Kryterium odporności na działanie łuku jest odpowiednio określony czas próby, natomiast wskaźnikiem upływu tego czasu jest bądź chwila utworzenia w materiale mostków, przewodzących stale lub czasowo bądź rozkład chemiczny albo zniszczenie mechaniczne np. pęknięcie.

Wróżniamy dwa sposoby badania odporności materiałów na łuk elektryczny:

I. Badanie odporności na łuk elektryczny o małym natężeniu prądu pod wysokim napięciem.

II. Badanie odporności na łuk elektryczny o małym natężeniu prądu pod wysokim napięciem.przy dużym natężeniu prądu i niskim napięciu .

Wtrakcie wykonywania ćwiczenia posługiwaliśmy się drugim sposobem.

STOPNIE BADANIA ODPORNOŚCI NA ŁUK

Stopień badania	prąd w mA	charakterystyka	łączny czas trwamia pomiaru
I	10	przerywany : 1/4 wł 1 i 3/4 s wył.	60 sek.
II	10	przerywany 1/4 s wł 3/4 s wył	120 sek.
III	10	przerywany 1/4 s wł 1/4 s wył	180 sek.
IV V VI	10 20 30	ciągły	240 sek. 300 sek. 360 sek.

Rozróżniamy cztery rodzaje zniszczenia przyjęte za podstawę oceny odporności na łuk :

• zniszczenie materiału ceramicznego polegające na przewodzeniu prądu w stanie rozżarzonym próbki , która odzyskuje własności izolacyjne po oziębieniu ;

• zniszczenie tworzyw sztucznych , polegające na paleniu się płomieniem , utrudniającym obserwacje łuku

• zniszczenie polegające na tworzeniu ścieżek przewodzących między elektrodami

• zniszczenie polegające na powierzchniowym zwęglaniu się prowadzącym do przewodzenia prądu

2.POMIARY.

Pomiary wykonywane były dla dziesięciu różnych substancji , które poddawaliśmy próbie mierząc czasy . Gdy wykonywaliśmy więcej niż jeden pomiar to wynik w tabeli podany będzie w formie :

wartość średnia / wartość najmniejsza

LP.	MATERIAŁ	CZAS :
1.	Tłoczywo poliestrowe	185 sek.
2.	Szkło ,, okienne `'	239,5 / 233 sek.
3.	Szkło organiczne	97 sek.
4.	Szkło epoksydowe	33 / 11 sek.
5.	Tekstolit	11 sek.
6.	Tłoczywo epoksydowe (elite)	242 sek.
7.	Lany tekstolit epoksydowy napełniony wodziane glinu	223 sek.
8.	Lana żywica epoksydowa (słomkowa)	121 sek.
9.	Lana żywica epoksydowa (czerwona)	25 sek.
.10.	Guma silikonowa	36 sek.

3.WNIOSKI I OBSERWACJE .

Ćwiczenie przebiegało sprawnie i nie mieliśmy żadnego kłopotu z obserwacją i pomiarem czasu . Zastanawiającą rzeczą jest to że wykonując pomiary dla niektórych materiałów pojawiły się bardzo duże rozbieżności pomiędzy wynikami tych , że pomiarów . Tak na przykład wykonaliśmy trzy pomiary dla szkła epoksydowego i otrzymaliśmy wyniki : 11 , 18 , 70 sek. , podobnie dla tłuczywa epoksylowego otrzymaliśmy 28 , 242 sek czyli rozrzut wyników był jeszcze większy . Świadczy to o niejednorodności badanych materiałów , gdyż materiał wykonany jednolicie powinien mieć w każdej jednostce powierzchni takie same właściwości i obojętnie od miejsca przyłożenia elektrod wyniki pomiarów powinny być zbliżone . Innym naszym zadaniem w tym ćwiczeniu było zbadanie tydzień wcześniej wykonaych z papieru i z żywicy laminatów . Niestety to zamierzenie nie zostało wykonane ponieważ nasze laminaty się do tego nie nadawały .

---