Przygotowali: Marcin Konopka Szymon Kluba gr. A2

Prowadzący zajęcia: mgr inż. kpt. ż. w. Marek Czapczyk

Data wykonania ćwiczenia: 20.01.2011

Ocena i podpis:

Dewiacja ćwierćokrężna i stała

Źródłem powstania dewiacji ćwierćokrężnej i stałej jest indukcja w poziomej stali miękkiej, symetrycznie i niesymetrycznie usytuowanej w kadłubie statku w stosunku do środka róży kompasowej.

Sztaby typu -e jest nieprzerwaną, symetryczną, poziomą częścią konstrukcji statku, ułożoną poprzecznie do linii symetrii statku. Zwykle są to pokładniki lub ciągłe elementy grodzi pośrednich. Na kursach głównych, w sztabie nie będzie zachodzić proces indukcji magnetycznej. Sztaba -e zmniejsza średnią siłę ustawiającą różę kompasową na północ magnetyczną.

Sztaby poziome, ciągłe, symetryczne, ze stali miękkiej typu -a -e, umieszczone w pobliżu kompasu powodują zmniejszenie siły ustawiającej różę kompasową na północ magnetyczną.

Jeżeli na statku nieskompensowanym powstaje dewiacja +D, to w celu jej usunięcia należy umieścić w pobliżu kompasu sztaby stali miękkiej typu +e, czyli przerwane, symetryczne sztaby poprzeczne. Spowoduje to wzmocnienie średniej siły ustawiającej i jednocześnie pozwoli usunąć powstałą dewiację. Do tego celu służą kule kompensacyjne o charakterystyce -D (+e). Przeważnie pokładniki i grodzie poprzeczne wytwarzają typ sztab -e, co powoduje powstanie dewiacji +D, która musi być usuwana takim samym parametrem, lecz o znaku przeciwnym.

Sztaba -e:

Przebieg ćwiczenia:

1. Ustawienie dewiaskopu na kierunku północy magnetycznej,

2. Umieszczenie w dolnych uchwytach dewiaskopu 2 sztab typu -e,

3. Wykonanie curkulacji i odczyt wartości dewiacji co 45°

1. Na podstawie danych z tabeli wykonano wykres dewiacji w funkcji kursu magnetycznego i kompasowego

2. Wyznaczono współczynniki dewiacji D , E , A korzystając z zależności :

3. Obliczono wartość siły ustawiającej igłę kompasową w kierunku północy magnetycznej na statku, korzystając z zależności :

Hm = k1 * H

k1 = 0.95

H = 18

Hm = 17.1

4. Obliczono wartości sił: poprzecznej i wzdłużnej zaindukowanej w sztabach "a" oraz "d " w funkcji KK : f(KK).

Fe = (Hm* sindc (D) ) / cos (KK)

Fb = (Hm* sindc (E+A) ) / sin KK

5. Obliczono wartość składowej poziomej zmiennego magnetyzmu okrętowego M2 :

M3 = (Fe2 + Fb2)^1/2

6. Obliczenia z punktów 4, 5 zestawiono w tabeli i przedstawiono na wykresie :

Współczynniki dewiacji D, E i A:

Wartość siły ustawiającej:

9. Obliczono wartości sił ustawiających Hk1, Hk2, Hk

10. Zestawienie obliczeń

11.Wykresy sił ustawiających

Wykresy powyższych wartości:

Wartości sił ustawiających Hk1, Hk2, Hk:

Wykresy powyższych wartości:

Wnioski:

Przeprowadzone doświadczenie ujawniło, w tym przypadku mamy do czynienia z dewiacją półokrężną typu B2 wywołaną sztabą -C ustawioną w części rufowej. Wykresy wykazały, że przebiega ona sinusoidalnie. Powstawanie dewiacji tego typu jest związane z oddziaływaniem elementów pionowych konstrukcji statku, takich jak maszty, kominy, kolumny itp. Do jej redukcji użyliśmy korektora Flindersa, który został postawiony przed kompasem. Wyniki były satysfakcjonujące, gdyż dewiacja po kompensacji znacznie się zmniejszyła

Sztaba -e:

Wykresy dewiacji w funkcji kursu magnetycznego i kompasowego:

Współczynniki dewiacji D, E i A:

Wartość siły ustawiającej:

Tabela przedstawiająca:

• wartości sił poprzecznej i wzdłużnej zaindukowanej w sztabach a i b,

• wartość składowej poziomej zmiennego magnetyzmu okrętowego M2.

Wykresy powyższych wartości:

Wartości sił ustawiających Hk1, Hk2, Hk:

Wykresy powyższych wartości:

Wnioski:

Źródłem stałej i ćwierćokrężnej dewiacji +D jest indukcja stali miękkiej usytuowanej na statku w sposób symetryczny i niesymetryczny w stosunku do róży kompasowej. Może być ona spowodowana przez elementy takie jak: pokładniki, grodzie itp

Dewiacja ta występuje na wszystkich statkach, ale najbardziej jest zauważalna na statkach specjalistycznych (typu offshore). Na statkach konwencjonalnych jest ona ledwo zauważalna ponieważ są one symetryczne.

---