Pliki i katalogi w Linuksie.
Pliki podobnie jak w innych systemach umieszczone są w katalogach. Układ katalogów przypomina strukturę drzewa, czyli jest katalog główny - korzeń ( root direktory ), a gałęzie to podkatalogi i pliki.
Katalog główny czyli root, jest katalogiem specjalnym ułożonym podczas instalacji Linuksa, większość z nich są to katalogi systemowe i muszą występować w określonej hierarchii, w zależności od dystrybucji mogą występowąć pewne różnice.
Możesz tworzyć nowe katalogi oraz pliki, w ich nazwach zabronione jest używanie ukośników, znaków zapytania oraz gwiazdek. Nazwa może mieć długość do 256 znaków.
W nazwach plików możesz używać rozszerzenia, jest to część nazwy po kropce. Rozszerzenia stosuje się w celu określenia kategorii pliku, np nazwa kelwin.mp3 oznacza: plik ten jest plikiem muzycznym, a read.txt jest plikiem tekstowym. Możesz tworzyć własne rozszerzenia lub używać nazw bez rozszerzeń.
Istnieją także specjalne pliki ukryte, poprzedzone kropką (dot files), są to najczęściej pliki inicjujące i konfiguracyjne.
Opis niektórych katalogów w Linuksie. (Redhat)
/home |
- zawiera katalogi domowe (osobiste) użytkowników |
/bin |
- znajdują się tu standardowe polecenia i programy |
/lib oraz /usr/lib |
- wszelkiego rodzaju biblioteki |
/usr/doc oraz /usr/share/doc |
- zawiera dokumentację Linuksa oraz programów |
/etc |
- zawiera pliki konfiguracyjne |
/sbin |
- polecenia administracyjne ( powinny być używane tylko przez roota ) |
/var |
- pliki zmienne np. logi systemowe, poczta, kolejki wydruków i inne. |
/usr |
- polecenia i programy dla użytkowników (zawiera wiele podkatalogów) |
/dev |
- pliki odpowiadające urządzeniom |
/root |
- katalog domowy administratora |
/usr/man oraz /usr/share/man |
- pliki podręczników elektronicznych |
/tmp |
- zawiera pliki tymczasowe |
/boot |
- pliki niezbędne do uruchomienia systemu |
Niektóre polecenia, używane do zarządzania katalogami oraz plikami
ls |
- polecenie do wyświetlania nazw plików i katalogów |
ls -R |
- wylistowanie katalogu wraz z podkatalogami. |
mkdir |
- polecenie służy do stworzenia nowego katalogu np. mkdir dokumenty |
rmdir |
- do usunięcia katalogu np. rmdir dokumenty |
cd nazwa katalogu |
- zmiana katalogu na zadany katalog, |
cd |
- powrót do katalogu domowego |
cd.. |
- przejście do katalogu nadrzędnego |
cp |
- kopiowanie pliku. Polecenie jako argumenty przyjmuje oryginalną nazwę pliku i nazwę jego kopii, np. cp nazwa nowa-nazwa |
mv |
- przeniesienie lub zmiana nazwy pliku lub katalogu |
ln |
- tworzenie dowiązań do plików lub katalogów |
rm |
- usuwanie plików |
pwd |
- wyświetlenie nazwy ścieżki bieżącego katalogu |
du |
- wyświetlenie ilość zajętego miejsca przez katalogi |
df |
- wyświetla ilość zajętego miejsca na wszystkich dyskach i partycjach |
more |
- wyświetlanie pliku w kilku częściach, gdy nie mieści się na ekranie. |
chmod |
- zmienia atrybuty plików. |
chown |
- zmienia właściciela pliku i przynależność do grup |
gzip i gunzip |
- gzip- kopmresuje pliki, a gunzip dekompresuje. |
tar |
- tworzy archiwum plików z jednego lub kilku katalogów. |
fdformat |
- formatuje dyskietki |
fsck |
- sprawdza i naprawia systemy plików wyszczególnione w pliku /etc/fstab |
Niektóre pliki konfiguracyjne Systemu Linux
/etc/fstab |
- plik zawiera nazwy dysków, partycji, inne systemy plików które mają być zamontowane w czasie startu systemu |
/etc/inittab |
- głowny plik startowy systemu. Zawiera listę terminali, z których możliwe jest otwarcie sesji, oraz listę procesów do uruchomienia w czasie ładowania systemu. |
/etc/ld.so.conf |
- plik zawiera nazwy ścieżek bibliotek |
/etc/lilo.conf |
- plik konfiguracyjny LILO (Linux Loadera) |
/etc/man.config |
- plik konfiguracyjny elektronicznych podręczników (manuali) Man, dla aplikacji |
/etc/mime.types |
- plik konfiguracji skojarzeń |
/etc/modules.conf |
- plik konfiguracyjny modułów |
/etc/printcap |
- konfiguracja drukarek |
/etc/profile |
- konfiguracja powłoki BASH |
/etc/resolv.conf |
- plik zawiera adresy serwerów DNS |
/etc/X11/XF86Config lub /etc/X11/XF86Config-4 |
- plik konfiguracyjny X Window System |
/etc/X11/fs/config |
- plik konfiguracyjny font serwera |
/etc/httpd/conf/httpd.conf |
- plik konfiguracyjny serwera Apache |
/etc/issue |
- w tym pliku znajduje się domyślne powitanie twojego systemu |
/etc/crontab |
- zawiera plan zadań do wykonania o określonej porze, przez system |
/etc/httpd/conf/httpd.conf |
- plik określa ogólne atrybuty serwera Apache |
/etc/httpd/conf/access.conf |
- plik konfigurujący dostęp do serwera WWW |
/etc/httpd/conf/srm.conf |
- plik konfiguracyjny zasobów serwera Apache - dokumentów i innych informacji, udostępnionych przez serwer użytkownikom |
Szczegółowe informacje na temat sposobu zastosowania poszczególnych poleceń, uzyskasz w elektronicznych podręcznikach man, np. polecenie man cp, wyświetli Ci wszystko na temat polecenia cp.
W man-ie tekst przeglądasz za pomocą kursorów, góra, dół. Wyjście z podręcznika za pomocą klawisza Q