John Bollinger s
Forex Letter
Tom 1, Numer 4
10 Sierpień 2004
Capital Market Services, LLC
350 Fifth Avenue, Suite 6400
New York, NY 10118 Zyskowność
www.cmsfx.com
[e-mail]
Kwestią zasadniczą ukrytą pod hasłem  handel walutami jest dobrobyt. Kwotowane waluty
jedynie reprezentują stopień bogactwa a powiązanie łączące mechanizm kreacji bogactwa z daną
walutą jest czasami bardzo cienkie. Jest to przyczyna dla której analiza fundamentalna jest dość
problematyczna. Gdybyśmy mieli nieograniczony czas to handel walutami byłby bardzo prosty
ponieważ opierałby się jedynie na ustaleniu długoterminowego trendu tworzenia dobrobytu oraz
czerpania korzyści z tego procesu. Życie jednak nie jest aż tak proste; koncepcje takie jak
psychologia, stopa zwrotu umykają nam. Keynes twierdził iż jedynie śmierć jest pewną w
długoterminowym horyzoncie a ja uważam iż nawet życie może nie być wystarczająco długie aby
trendy fundamentalne mogły dać rozsądny zwrot z inwestycji.
Czy zatem informacje o naturze fundamentalnej mogą mieć jakieś znaczenie dla inwestora
walutowego, szczególnie krótkoterminowego? Tak, jednak jedynie jako tło-mechanizm wspierania
decyzji. Użyteczność informacji fundamentalnych wzrasta gdy jest łączona z analizą techniczną.
Niektóre z informacji o charakterze fundamentalnym mogą być pomocne inwestorowi-należą do
nich dane o poziomie oprocentowania, wzroście PKB, zadłużeniu, sile nabywczej. Każde z tych
danych mogą stanowić tło decyzji inwestycyjnych ale tylko i wyłącznie tło a w czym krótszym
horyzoncie czasowym operujemy tym mniej ważne jest owe tło. W odpowiednio długich
przedziałach czasowych powyższe czynniki mogą wspomóc proces inwestowania. Jeśli inwestor
wie iż waluta XYZ jest niedowartościowana to może to wykorzystać poprawiając tym samym
zyskowność, częstotliwość występowania zyskownych transakcji względem stratnych oraz
wielkość pozycji zyskownych względem pozycji stratnych-co jest tematem aktualnego numeru.
Istnieją tylko dwie składowe zyskowności, częstotliwość występowania zyskownych transakcji
względem stratnych oraz wielkość pozycji zyskownych względem pozycji stratnych. Wartości te
najlepiej są wyrażane jako współczynniki, częstotliwość i wielkość. Częstotliwość jest ważniejsza
niż wielkość. Czemu? Ze względu na serie. Gdy współczynnik ilości zyskownych transakcji do
stratnych rośnie, prawdopodobieństwo wystąpienia serii porażek wystarczająco długiej do
"pokonania" inwestora maleje. W zasadzie zarówno ilość jak i rozmiar oczekiwanych porażek
maleją gdy częstotliwość wzrasta.
�2004 Bollinger Capital Management and Capital Market Services, LLC This report is intended solely for distribution to professional and business
customers of Capital Capital Market Services, LLC. It is not intended to be distributed to private investors or private customers. Any information in this
report is based on data obtained from sources considered to be reliable, but no representations or guarantees are made by Bollinger Capital Management
with regard to the accuracy of the data. The opinions and estimates contained herein constitute our best judgement at this date and time, and are subject
to change without notice. Bollinger Capital Management accepts no responsibility or liability whatsoever for any expense, loss or damages arising out of,
or in any way connected with, the use of all or any part of this report. No part of this report may be reproduced or distributed in any manner without the
permission of Bollinger Capital Management.
Doskonały przykład ilustrujący to wymagać będzie od nas użycia pojemnika oraz kuleczek(Van
Tharp zastosował podobne ćwiczenie). Musimy umieścić w pojemniku 50 czarnych oraz 50
białych kuleczek i dobrze je wymieszać. Teraz bez zaglądania do pojemnika wybieramy jedną
kulkę, zapisujemy jej kolor i odkładamy do pojemnika. Czynność tą powtarzamy wielokrotnie do
momentu uzyskania wystarczająco długiej listy zdarzeń. Prawa statystyki sugerują nam iż ilość
wyciągniętych czarnych oraz białych kulek powinna być w przybliżeniu równa. Proszę teraz
zauważyć jak długa była seria kolejnych czarnych kulek i proszę sobie zadać pytanie czy
przetrwałbym tak długą ilość kolejnych stratnych transakcji? Jeśli myślisz podobnie jak ja to
odpowiedz
brzmi nie. Teraz proszę zwrócić uwagę na ilość kolejno wyciągniętych białych
kuleczek i zadać sobie pytanie czy po tylu kolejnych wygranych woda sodowa nie może uderzyć
do głowy? Rynek uwielbia wodzić za nos i karać zbyt pewnych siebie inwestorów.
To jest sedno problemu inwestowania. Serie kolejnych wygranych/przegranych mają wpływ na
psychikę inwestora i mogą doprowadzić go do punktu w którym nie będzie w stanie podejmować
racjonalnych decyzji.
Aby uwidocznić ten problem napisałem mały program symulujący wyniki przypadkowych
transakcji. Jako podstawy użyto współczynnika wygrana/przegrana na poziomie 50/50. Założyłem
iż średnio na rynku forex wykonujemy jedną transakcję dziennie co daje 250 w ciągu roku.
Zadałem sobie pytanie jak długiej serii porażek powinien oczekiwać inwestor. Przeprowadziłem
100 symulacji. Wyniki pokazały iż należy oczekiwać serii porażek o średniej długości 13-16
chybionych transakcji. Wystarczy to aby zamienić 1000$ w 185$ przy założeniu iż inwestujemy
10% kapitału. Nawet bardziej konserwatywne podejście z wykorzystaniem 5% kapitału zamienia
1000$ w 440$ przy maksymalnym obsunięciu kapitału większym niż 50%!
Pomóżmy sobie teraz trochę w naszym doświadczeniu i wyjmijmy 10 czarnych
kulek(reprezentujących porażki) i zastąpmy je białymi kulkami. Wygląda na to iż powinno być
teraz bezpieczniej i powinniśmy uzyskiwać 6 białych kulek na 10 wylosowanych. Proszę
przeprowadzić teraz losowanie kulki(z jej zwrotem) przynajmniej 100 razy i zauważyć czy
wystąpiła jakaś różnica. Ile było białych kulek? Jaka była najdłuższa seria czarnych kulek? Czy
przetrwałbyś taką serię porażek?
Proszę przeprowadzić sobie takie doświadczenie. Bez wątpienia rezultaty mogą okazać się
pomocne. Gdy częstotliwość zyskownych transakcji wzrasta do 60% seria wyciągniętych czarnych
kulek maleje do poziomu 10-12. Jest to pewien postęp choć na pewno nie akceptowalny dla
wszystkich jako że inwestując 10% kapitału należy oczekiwać obsunięcia kapitału na poziomie
81% lub 46% przy wykorzystaniu 5% kapitału.
Załóżmy teraz iż procent zyskownych transakcji wynosić będzie 75%. Czego możemy teraz
oczekiwać? Seria kolejnych porażek wynosi średnio 7-8 porażek. Maksymalne obsunięcie kapitału
wynosi 57% przy wykorzystaniu 10% kapitału oraz 34% przy wykorzystaniu 5% kapitału.
Inną sprawą jest minimalna ilość kolejnych porażek. Przy współczynniku 50% ich ilość kształtuje
się na poziomie 4-5, przy współczynniku 60% są to 3-4 a przy 75% minimalna ilość kolejnych
porażek wynosi 2.
�2004 Bollinger Capital Management and Capital Market Services, LLC This report is intended solely for distribution to professional and business
customers of Capital Capital Market Services, LLC. It is not intended to be distributed to private investors or private customers. Any information in this
report is based on data obtained from sources considered to be reliable, but no representations or guarantees are made by Bollinger Capital Management
with regard to the accuracy of the data. The opinions and estimates contained herein constitute our best judgement at this date and time, and are subject
to change without notice. Bollinger Capital Management accepts no responsibility or liability whatsoever for any expense, loss or damages arising out of,
or in any way connected with, the use of all or any part of this report. No part of this report may be reproduced or distributed in any manner without the
permission of Bollinger Capital Management.
Jako że niedoświadczeni inwestorzy nie osiągają lepszych rezultatów niż przypadkowa symulacja,
to handlując raz dziennie doświadczą w ciągu roku przynajmniej sześciu porażek pod rząd.
Co powinien więc robić inwestor? Jest już chyba jasne iż współczynnik wygrana/przegrana jest
kluczowym elementem gry. Rozmiar pozycji jest kwestią zyskowności jednak to częstotliwość
wygranych może sprowadzić system w dół. Im dalej odsuniemy się od maksymalnej ilości
kolejnych porażek tym łatwiej będzie nam stosować się do wskazań naszego systemu.
(Odgłos zmiany biegów)
Ważną sprawą jest możliwość umacniania się dolara. Kluczową rolę gra tu okrągła wartość, 1.20
euro za dolara, który to poziom wydaje się nie wytrzymać naporu podaży. Gdy poziom ten
zostanie pokonany kolejny czeka na wysokości 1.18. Jeśli i ten poziom nie utrzyma się to
będziemy mieć do czynienia z odwróceniem trendu dolara.
Akurat teraz mamy do czynienia z sytuacją w której dwa duże cykle zmienności znajdują się w
podobnym położeniu. Zmienność 50 okresowa pokrywa się ze zmiennością 20 okresową i obie
znajdują się w okolicach minimalnych wartości. Sugeruje to duży wzrost zmienności w
najbliższym czasie. Jeśli wspomniane poziomy zaczną być pokonywane w czasie gdy zmienność
będzie rosła to będziemy mieć do czynienia z dużym ruchem na rynku.
Tabela z obsunięciami kapitału, kolejne kolumny to 10% oraz 5%
%
Częstotliwość Transakcje 10% Pozycje Obsunięcie 5% Pozycje % Obsunięcie
1,000.00 1,000.00
1 900.00 10.0% 950.00 5.0%
2 810.00 19.0% 902.50 9.8%
3 729.00 27.1% 857.38 14.3%
4 656.10 34.4% 814.51 18.5%
5 590.49 41.0% 773.78 22.6%
6 531.44 46.9% 735.09 26.5%
7 478.30 52.2% 698.34 30.2%
50% 8 430.47 57.0% 663.42 33.7%
9 387.42 61.3% 630.25 37.0%
10 348.68 65.1% 598.74 40.1%
11 313.81 68.6% 568.80 43.1%
60% 12 282.43 71.8% 540.36 46.0%
13 254.19 74.6% 513.34 48.7%
14 228.77 77.1% 487.67 51.2%
15 205.89 79.4% 463.29 53.7%
75% 16 185.30 81.5% 440.13 56.0%
�2004 Bollinger Capital Management and Capital Market Services, LLC This report is intended solely for distribution to professional and business
customers of Capital Capital Market Services, LLC. It is not intended to be distributed to private investors or private customers. Any information in this
report is based on data obtained from sources considered to be reliable, but no representations or guarantees are made by Bollinger Capital Management
with regard to the accuracy of the data. The opinions and estimates contained herein constitute our best judgement at this date and time, and are subject
to change without notice. Bollinger Capital Management accepts no responsibility or liability whatsoever for any expense, loss or damages arising out of,
or in any way connected with, the use of all or any part of this report. No part of this report may be reproduced or distributed in any manner without the
permission of Bollinger Capital Management.
Wykres euro z dwoma cyklami zmienności.
1.40
When 20-day and 50-day
1.30
volatility turn up together from a
21
low level a big move ensues.
1.20
1.10
16
1.00
0.90
11
0.80
0.70
6
0.60
0.50
0.40 1
Oct-00 Jan-01 Apr-01 Jul-01 Oct-01 Jan-02 Apr-02 Jul-02 Oct-02 Jan-03 Apr-03 Jul-03 Oct-03 Jan-04 Apr-04 Jul-04
eur/usd 20-day 50-day
�2004 Bollinger Capital Management and Capital Market Services, LLC This report is intended solely for distribution to professional and business
customers of Capital Capital Market Services, LLC. It is not intended to be distributed to private investors or private customers. Any information in this
report is based on data obtained from sources considered to be reliable, but no representations or guarantees are made by Bollinger Capital Management
with regard to the accuracy of the data. The opinions and estimates contained herein constitute our best judgement at this date and time, and are subject
to change without notice. Bollinger Capital Management accepts no responsibility or liability whatsoever for any expense, loss or damages arising out of,
or in any way connected with, the use of all or any part of this report. No part of this report may be reproduced or distributed in any manner without the
permission of Bollinger Capital Management.