49. Sądwonictwo w Księstwie Warszawskim, zasady, rodzaje sądów i tok instancyjny.
Zasady:
-niezawisłość sędziów,
-zniesienie sądownictwa stanowego,
-niezależność sędziów,
-sędziów pokoju wybierano ze szlachty,
-odrębne sądy cywilne i karne.
Sądownictwo cywilne
Najniższą instancją w każdym powiecie - sądy pokoju (3 sędziów - mianowanych przez króla z potrójnej liczby kandydatów wybieranych przez Sejm powiatowy podsędek, pisarz i podpisarze.
Sędziów mianowano na 6 lat i co 2 lata jeden ustępował. Swoje funkcje sędziowie pełnili pojedyńczo, po 4 miesięce w roku.
Zadania sądu pokoju:
-postepowanie pojednawcze w sprawach podlegających w I instancji trybunałom. Cywilnym, zajmowanie się sprawami opiekuńczymi i rozwiązywaniem spraw niespornych.
Sprawy sporne mniejszej wagi: rozwiązywali podsędkowie.
Trybunał cywilny
-w każdym departamencie
-prezes i 6 sędziów mianowanych przez króla
-sprawy rozpoznawano w 3 -osobowych kolegiach
-I instancja - wszystkie sprawy nie podlegające innym sądom
-odwołania od sądów pokoju
Sąd Apelacyjny w Warszawie
-dzielił się na 3, a od 1810 na 4 wydz. sądził w kompletach 5-osobowych: I prezes, prezesi, członkowie. Orzeczenia były ostateczne.
Sądy Karne
-zmieniono je gdy w 1810r. przyjęto wzorem Francji podział na: kryminalne, poprawcze i policyjne.
Strukturę sądownictwa podzielono na sądy kryminalne, policji poprawczej, policji prostej.
Wykroczenia - kary policyjne 5 dni lub 30 zł orzekał je sąd policji prostej. Sądził podsędek sądu pokoju lub pisarz sądowy. Tam gdzie nie było sądów pokoju sądził burmistrz lub wójt. W Warszawie - wydział policyjno-sądowy z podsędkiem i asesorem.
-przeprowadzenie śledztwa dla sądów kryminalnych
Występki - zagrożone były karami poprawczymi, więzienie 5 lat lub grzywna wyżej niż 30 zł.
W I instancji - sądy policji poprawczej. W każdym departamencie były po dwa takie sądy.
Złożone:
-podsędek kryminalny, pisarz, podpisarz.
W II instancji - apelacje od wyroków sądów policji prostej.
Zbrodnie - kara kryminalna - więcej niż 5 lat.
Sąd Kryminalny.
I instancja dla rozpoznania zbrodni
II - sprawy z apelacji od sądów policji poprawnej.
Dla dwóch dep. go powoływano: prezes, 2 sędziów, asesor i pisarz
Sąd kasacyjny - sąd najwyższy i ostateczny łączył sądownictwo cywilne i karne