Głównym tematem powieści "Zbrodnia i kara" Fiodora Dostojewskiego, jest zbrodnia, której dopuszcza się główny bohater Rodion Roskolnikow na starszej kobiecie, lichwiarce Alonie Iwanow. Autor przedstawia dokładny opis zbrodni, ale także planowanie i rozważania zabójcy. Jak dowiadujemy się z powieści, bohater w swoim działaniu kierował się głównie emocjami, uważał że lichwiarka bogaci się kosztem ubogich i zarabia na ich biedzie, ale do tak brutalnego czynu, nakłoniły go także zdania innych ludzi, np.: podsłuchał rozmowę studenta z oficerem, którzy uważali że zabójstwo Alony, posłużyło by społeczeństwu, a sam zabójca, pewnie nawet nieodczuwalby wyrzutów sumienia. Jak pisze autor, w pewnych momentach Rodion przeżywał chwile zwątpienia, przeszywał go strach, wahanie i niepewność, ale ostatecznie podniecenie i fascynacja zbrodnią wzioły górę nad rozsądkiem. Roskolnikow dowiadując się że lichwiarka będzie sama w domu, postanawia wykonać swój misterny plan, udaje się do jej domu, i kłamiąc że chce sprzedać jej papierośnice, wchodzi do domu i zadaje jej śmiertelny cios siekierą. Jak się później okazuje, Rodion cierpi z powodu popełnienia morderstwa, ma okropne wyżuty sumienia, tymbardziej że w sprawie owego morderstwa oskarżono niewinnego człowieka, ostatecznie bohater żałuje popełnionego czynu.