POECI JĘZYKA ANGIELSKIEGO
WILLIAM BLAKE (1757-1827)
Poeta i malarz, urodzony w Londynie, syn kupca, nie uczęszczał do szkół (ale jakoś studiował w Akademii Królewskiej w 1778r. ). W 1784 r. założył swoją drukarnię, gdzie ilustrował i wydawał własne ksiązki. Jako ilustrator pracował przy Boskiej komedii, dziełach Younga, Blaira, Graya i innych.
1783r.: Poetical Sketches- pierwszy tom poezji (drobne utwory liryczne);
1789r.: Songs of Innocence- tom poematów mistycznych oraz Księga Thei i Tiriel- poematy;
1790-1821: poemat Małżeństwo nieba z piekłem, inne poematy, m.in. The French Revolution, Songs of Innocence and Experience, The First Book of Arisen, Europe, także Milton i Jerusalem- najdoskonalsze w symbolice
1822r.: ostatnie wiersze liryczne; The Ghost of Abel- krótki udramatyzowany utwór jako polemika z Kainem Byrona;
W twórczości propaguje własną estetykę i problematykę moralną. Jest pod wpływem lektury mistyków (Svedenborga i Boehma), w alegorycznych formach wypowiada się o konflikcie między wolnością a autorytetem. Jego twórczość była nowością dla literatury angielskiej, zjawiskiem izolowanym, które zaczęto naśladować dopiero w dwudziestym wieku.
WILLIAM WORDSWORTH (1770-1850)
Urodzony w Cockermouth w Cumberland, syn prawnika. Studiował w Cambridge. Uważany jest za twórcę romantyzmu angielskiego. Zerwał ze stylizacją i retoryką osiemnastowiecznej poezji klasycznej, poszukując naturalności języka poetyckiego i postulując bezpośredniość przeżycia lirycznego. Należał do grupy „Poetów Jezior”.
1793r.- pierwsze utwory poetyckie An Evening Walk i Descriptive Sketches;
1795r.- nawiązuje przyjaźń z Coleridgem, z którym wspólnie wydaje tom Lyrical Ballads (uważany za manifest romantyzmu angielskiego)
1798-99- rozpoczyna cykl The Prelude
1814r.- poemat The Excursion
1819r.- poematy Peter Bell i The Waggoner
1838r.- dostaje tytuł doktora honoris causa uniwersytetu w Durham, rok później w Oksfordzie
WALTER SCOTT (1771-1832)
Poeta i powieściopisarz, urodzony w Edynburgu, syn notariusza; kształci się na uniwersytecie edynburskim, zostaje adwokatem. W poematach narracyjnych sięgał do przeszłości swego narodu, zapoczątkowując szkocką tematykę historyczną. Bardzo popularny, lubiany Zaprzyjaźnił się z Williamem Erskinem (badacz starych pieśni szkockich i germańskich), z którym podróżował i zbierał materiały do swoich przyszłych utworów. Studiował także literaturę niemiecką i przełożył Lenorę Bürgera. Przez całe życie, obok twórczości literackiej, bogato rysowała się jego kariera zawodowa (kwatermistrz, szeryf sekretarz komisji parlamentarnej zajmującej się szkockim prawem, prezes Szkockiego Towarzystwa Królewskiego, itp…)
1799r.- wydaje swoje ballady
1802-03- dzieło Minstrelsy of the Scottish Border;
1805r.- poemat w sześciu pieśniach Pieśń ostatniego minstrela; staje się nieoficjalnym wspólnikiem domu wydawniczego Ballantyne (tam tylko odtąd wydawał swoje dzieła);
1808r.- poemat Marmion; tu wydaje też dzieła Drydena z jego biografią;
1808-09- jeden z inicjatorów i założycieli czasopisma „Quarterly Review”;
1810r.- poemat Dziewica z jeziora;
1813r.- poemat Rokeby;
1814r.- wydaje wielotomową edycję dzieł Swifta i anonimowo pierwszą swoją powieść Waverley;
1815r.- poemat Pan wysp;
1817r.- Harold the Dauntless- ostatni z dłuższych utworów poetyckich;
od 1815 roku do końca życia wydaje powieści legendarno-historyczne, większość z nich znalazła się w czterech cyklach Tales of my Landlord, inne w cyklach Chronicles of the Canongate i Tales of the Crusaders; w ostatnich latach życia ogłosił, przeznaczone dla swego wnuka, historyczne Tales of a Grandfather;
1827r.- praca Life of Napoleon;
pod koniec życia przygotował zbiorową edycję Waverley Novels z notami i przypisami
SAMUEL TAYLOR COLERIDGE (1772-1834)
Poeta, dramaturg i filozof, syn duchownego; kształcił siew londyńskim Christ's Hospital; interesował się starożytną filozofią grecką, metafizyką i medycyną; od 1791 był stypendystą Jesus College w Cambridge. Coleridge uważany jest za jednego z twórców romantyzmu angielskiego. Jego poezja ma głębokie podłoże filozoficzne, powstała pod wpływem romantycznej filozofii niemieckiej. Wydawał pismo „The Friend”, tygodnik poświęcony zagadnieniom literackim, moralnym i politycznym; ogłaszał odczyty w Londynie i Bristolu o Szekspirze, Miltonie i innych poetach.
1793-95- ogłasza swoje wiersze w „Morning Chronicle”;
1794r.- wydaje pierwszy akt dramatu The Fall of Robespierre; wygłasza odczyty przeciwko Pittowi; działa w gronie pantyzokratów (utopijne plany: chcą założyć „komunistyczną kolonię” w Pensylwanii );
1796r.- wydaje pierwszy tom poezji i za pożyczoną mamonę chcę wydawać czasopismo „Watchman” (upada szybko);
1797r.- utwór poetycki Kubla Khan; pierwsza część poematu Christabel; drukuje okazyjne wiersze i artykuły w „Morning Post”';
1798r.- wspólnie z Wordsworthem tom Lyrical Ballads (tu Pieśń o starym żeglarzu); od tego roku otrzymuje również stałe zaopatrzenie od przemysłowca Josiaha Wedgwooda w zamian za przyrzeczenie, że poświęci się tylko filozofii i literaturze…
1800r.- druga część Christabel, ogłasza przekład Wallensteina Schillera;
od 1796 roku zażywa laudanum, staje się nałogowy palaczem opium (a w 1809 roku porzuca swoją rodzinę i mieszka u przyjaciół )
PERCY BYSSHE SHELLEY (1792-1822)
poeta, syn baroneta, kształcił się w Eton i Oksfordzie (stąd wyrzucony w 1811 roku po opublikowaniu rozprawy o potrzebie ateizmu); jeden z najwybitniejszych oczywiście przedstawiciela angielskiego romantyzmu. Jego poezja to wyraz radykalizmu społecznego i panteistycznych koncepcji religijnych.
1813r.- poemat filozoficzny Królowa Mab;
1816r.- poemat Alastor (wyraz panteistycznej filozofii)
1818r.- buntowniczy poemat The revolt of Islam (wymierzony przeciwko rządzącej ówcześnie reakcji politycznej); wyjeżdża do Włoch w wyniku kilku nieszczęść (samobójstwo pierwszej zony, odebranie mu praw rodzicielskich);
1819-20- tragedią The Cenci; dramat poetycki Prometeusz niespętany;
1821-22- poematy Epipsychidion i Adonis; poetycki dramat Hellas; esej Defence of Poetry, określający stosunek autora do poezji; tłumaczy także Goethego i Calderona;
1822r.- śmierć poety.
JOHN KEATS (1795-1821)
poeta, urodzony w Londynie, kształci się w szkole w Enfield; studiował łacinę, historię, literaturę, równocześnie terminował u lekarza i pracował w szpitalu jako pielęgniarz (człowiek-orkiestra ). Za życia Keats atakowany za wprowadzenie kolokwialnego języka do poezji, z czasem jednak zdobył sławę jednego z najbardziej zdyscyplinowanych liryków.
1816r.- zaprzyjaźnia się z Leigh Huntem, który drukuje jego pierwszy sonet On First Looking into Chapman's Homer w redagowanym przez siebie czasopiśmie „Examiner”;
1817r.- z pomocą Shelleya wydaje swój pierwszy tom Poems; rozpoczyna pracę nad poematem Endymion;
1818r. kiepsko ze zdrowiem (gruźlica); niszczy go także miażdżąca krytyka jego poezji;
1818-20- wiele swoich najważniejszych utworów: Wigilia świętej Agnieszki, La Belle Dame Sans Merci, ballady, sonety i ody; rozpoczyna pracę nad poematem Hyperion;