KORESPONDENCYJNA SZKOŁA JĘZYKA

HOLENDERSKIEGO

Email: [e-mail] telefon: [phone] Skype: nolewska

www.akademia-pana-vena.wizytowka.pl GG : 1861161

Lekcja zerowa

Lekcja zerowa:

• alfabet niderlandzki

• samogłoski - klinkers

• spółgłoski - medeklinkers

• dwugłoski - tweeklanken

• sylaby - lettergreep

• pisownia - spelling

• liczba pojedyncza - enkelvoud, liczba mnoga - meervoud.

Alfabet - het alfabet

Alfabet niderlandzki opiera się na alfabecie łacińskim i zawiera 26 głosek.

A,a /a B,b /be C,c /ce D,d /de E,e /e F,f /ef

G,g /che H,h /i J,j /je K,k /ka L,l /el M,m/em

N,n /en O,o /o P,p /pe Q,q /ku R,r /er S,s /es

T,t /te U,u /u V,v /fe W,w /ve X,x / iks Y,y /y Z,e /zet

Litery dzielą się na 3 grupy:

• klinkers (samogłoska): a, e, i , o , u.

• medeklinkers (spółgłoski): b,c,d,f,g…

• tweeklanken (dwugłoski): au, eu, ie, oe, ou, ui, ij.

Samogłoski (klinkers)

Samogłoski to: a, e, i, o, u.

Samogłoski zapisuje się podwójnie lub pojedynczo.

Samogłoski podwójne:

• jeżeli są to tzw. samogłoski długie i występują w sylabach

zamkniętych (czyli zakończonych na spółgłoskę), np.:

boom, duur,week, paard, maan-den, woor-den,

Do wyjątków należy: uw, ruw, duw …

Samogłoski pojedyncze:

• jeżeli są to tzw. samogłoski długie i wystepują w sylabach otwartych, czyli zakończonych na samogłoskę:

ma-ken, gro-te, du-re, le-zen, ko-pen

Do wyjątków należy: nee, twee, zee, goochelen …

• jeżeli są to tzw. samogłoski krótkie np. man, bom, les, bas, pit, kosten ...

Samogłoski długie i krótkie

Dość duże znaczenie ma pisowania samogłosek długich i krótkich. Szczególnie należy zwrócić uwagę na pisownię samogłosek przy tworzeniu liczby mnogiej, form osobowych czasowników oraz odmianie przymiotników.

1. Piszemy jedną samogłoskę, jeżeli po dwóch samogłoskach występuje tylko jedna spółgłoska. Np.

Maan → ma-nen

Boom → bo-men

Duur → du-re

Week → we-ken

2. Dodajemy jedną spółgłoskę, jeżeli po jednej samogłosce zamkniętej występuje jedna spółgłoska:

Maken → ik maak

Lezen → ik lees

Kopen → ik koop

3. Aby samogłoska krótka pozostała krótka w różnych formach danego wyrazu, zamyka się sylabę poprzez podwojenie spółgłoski:

Man →man-nen

Gek →gek-ken

Zeg →zeg-gen

Uwaga: z wyjątkiem litery y, każda samogłoska ma formę długą i krótką:

krótka	a	e	i	o	u
długa	aa	ee	ie	oo	uu

Krótkie samogłoski:

- a gat - dziura

- e stem - głos

- i wit - biały

- o zon - słońce

- u zus - siostra

- y systeem - system

Długie samogłoski:

- aa staan - stać

- ee zee - morze

- oo rood - czerwony

- ie

- uu vuur - ogień

Spółgłoski

Spółgłoski, czyli medeklinkers to: b, c, d, f, g ... w, x, z.

Dwugłoski

Dwugłoski, czyli tweeklanken to: au, eu, ie, oe, ou, ui, ij.

- au lauw - letni (lekko ciepłe)

- ai mais - kukurydza

- eu leuk - miły

- ie bier - piwo

- oe goed - dobrze

- ou zout - sól

- ui zuid - południe

- ij tijd - czas

Sylaby (lettergreepen)

W języku holenderskim wyrazy dzielimy na podstawie takiej samej zasady, jak i w języku polskim. Wyraz dzieli się na sylaby na podstawie samogłosek. Jeżeli dwie samogłoski są wymawiane jako jedna, to są traktowane jako jedna samogłoska. Tak więc razem z jedną lub więcej, spółgłoska, każda samogłoska tworzy jedną sylabę.

Zasady sylabowania

1. Jeżeli dwie samogłoski są przedzielone tylko jedną spółgłoską, spółgłoska tworzy wtedy początek drugiej sylaby:

Np. moeten moe-ten - musieć

maken ma-ken - robić, czynić

2. Jeżeli samogłoski są przedzielone przez więcej niż jedną spółgłoskę, to pierwsza sylaba ma jedną spółgłoskę, a druga spółgłoska pozostaje:

Np. paarden paa-rden - konie

wennen wen-nen - przyzwyczaić się

dingen din-gen - rzeczy

3. Wyraz złożony ma dwa lub też więcej samodzielnych wyrazów. Wyrazy te pozostawia się oryginalne.

Np. waarom waar-om - dlaczego

broodoven brood-o-ven - piekarnik do pieczenia chleba

huurauto huur-au-to - wypożyczony/wynajęty samochód

4. Jeżeli druga sylaba zaczyna sie od spółgłosek, to wówczas umieszczamy jedną lub więcej spółgłosek na końcu poprzedzającej sylaby.

Np. ambtenaar amb-te-naar - urzędnik

erwten erw-ten - groch

Na początek nauki języka holenderskiego i zasad sylabowania, napewno będzie bardzo pomocna następująca strona:

http://woordenlijst.org/

Podział sylab:

• po samogłosce przed pojedynczą spółgłoską: fa-fel, spe-len, po-ten,du-re

• między dwiema spółgłoskami: wil-len, lek-ker, woor-den, wor-den

• przy więcej niż dwóch spółgłoskach do nastepnej sylaby należy tyle spółgłosek ile mogłoby być na początku następnego wyrazu: np. af-spraak, bor-stel

• po przedrostkach, przed końcówkami, między częściami wyrazów złożonych, np. be-antwoorden, kind-je.

Przykłady:

Słowo sklada się z liter oraz sylab. (Een woord bestaat uit letters en lettergrepen).

Słowo : tafel, składa się z dwóch sylab:

Ta - fel

Słowo: fietssleutel - składa się z 3 sylab:

Fiets- sleu - tel

Wyróżnia się otwarte i zamknięte sylaby.

I tak np. Słowo: tafel (stół)

• ta jest otwartą sylabą, gdyż kończy się samogłoską

• fel jest zamkniętą sylabą, gdyż kończy się spółgłoską

Krótkie samogłoski znajdują się tylko w zamkniętych sylabach, i tak np.

• a : pak

• e : pen

• i : zit

• o : pot

• u : bus

Natomiast w liczbie mnogiej spółgłoska zostaje podwojona , np.:

- pak - pakken

- pen - pennen

- zit - zitten

- pot - potten

- bus - bussen

Natomiast długie samogłoski są zamknięte w sylabach i pisze się je podwójnie. Np.:

• raam

• lees

• loop

• muur

Długie samogłoski w otwartych sylabach w liczbie mnogiej, pisze się następujaco:

• ra- men

• le-zen

• lo-pen

• mu-ren

Ale:

- de man is kaal de kale man

- de bal is geel de gele bal

- het potlood is rood het rode potlood

- het brood is duur het dure brood

wyjątki:

1. na końcu wyrazu pisze się podwójne ee, np. nee, thee, twee, idee, zee, ponieważ pojedyncze e w tej poyzcji oznacza (e). Dotyczy to również wyrazów pochodnych i złożeń, w których takie wyrazy wystepują.

2. przed -ch pisze się podwójną samogłoskę, np. goochelen.

Spółgloska ch nigdy nie ulega podwojeniu, np. lachen, richel.

Oefening 1. Maak meervoud (ćwiczenie 1. Napisz liczbę mnogą)

enkelvoud meervoud enkelvoud meervoud

een bal twee ballen een schaar twee scharen

een bus een boot

een vis een muur

een man een boom

een bel een taak

een pot een zoon

een kan een paal

een pil een naam

een tas een peer

een kat een zaal

een stuk een beer

een hok een oor

een mes een been

een hek een geweer

Uwaga:

1)Jeżeli słowo kończy się na -f, więc w liczbie mnogiej występuje v, (f = v)

- brief - brieven

- zeef - zeven

- golf - golven

wyjątek: fotograaf - fotografen !

2) Jeżeli słowo kończy się na -s, więc w liczbie mnogiej występuje -z, np,: (s = z)

- roos - rozen

- vaas - vazen

- prijs - prijzen

- huis - huizen

wyjątek:

- mens - mensen

- wens - wensen

- kans - kansen

- dans - dansen

- kruis - kruisen

Nigdy też nie podwaja się spółgłoski na końcu wyrazu.

Oefening 2. Maak meervoud

- een bus twee bussen

• een boom

• een huis

• een muur

• een raam

• een brief

• een roos

• een vaas

• een prijs

• een pot

• een mens

• een kruis

• een zeef

• een kans

• een dans

Oefening 3. Maak meervoud

• een tas

• een naam

• een muis

• een pit

• een oog

• een mes

• een kat

• een rat

• een peen

• een zoon

• een ster

• een bel

• een steel

• een fles

• een paal

Wykonaj ćwiczenia i prześlij do sprawdzenia.

1

---