Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej. Dz. U. 09.151.1217

Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej składa się z 6 rozdziałów dotyczących:

R. 1- Przepisy ogólne

R. 2- Uzyskiwanie kwalifikacji zawodowych

R. 3- Prawo wykonywania zawodów pielęgniarki i położnej

R. 4- Zasady wykonywania zawodów pielęgniarki i położnej

R. 5- Przepisy karne

R. 6- Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe

oraz 2 załączników:

- Załącznik Nr 1 "Wykaz tytułów zawodowych pielęgniarek"

- Załącznik Nr 2 "Wykaz tytułów zawodowych położnych"

Rozdział 1 Przepisy ogólne

Art.1 Ustawa określa zasady i warunki wykonywania zawodów pielęgniarki i położnej.

Art. 2 Zawody pielęgniarki i położnej są zawodami samodzielnymi.

Art. 4 określa na czym polega wykonywanie zawodu pielęgniarki:

„Udzielanie przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń zdrowotnych, a w szczególności świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz z zakresu promocji zdrowia”

Wykonuje je poprzez np.: sprawowanie opieki pielęgnacyjnej, realizację zleceń lekarskich, edukację zdrowotną, samodzielne udzielanie w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych (Dz.U.1997.116.750).

Zawód wykonuje także pielęgniarka, która przyucza do zawodu, prowadzi pracy naukowo badawcze.

OPRACOWANIE ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ

z dnia 2 września 1997 r.

w sprawie zakresu i rodzaju świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych, wykonywanych przez pielęgniarkę samodzielnie, bez zlecenia lekarskiego, oraz zakresu i rodzaju takich świadczeń wykonywanych przez położną samodzielnie.

& 1. 1) Świadczenia zapobiegawcze m. in.:

• prowadzenie poradnictwa w zakresie żywienia (ludzi zdrowych, ludzi chorych- przy uzyskaniu specjalizacji bądź kursu), samoopieki w życiu z chorobą

• psychoedukację chorych z zaburzeniami psychicznymi

• pielęgnację skóry i błon śluzowych

• prowadzenia szczepień na zlecenie odpowiednich jednostek

• prowadzenie izolacji chorych

2) Świadczenia diagnostyczne:

• badanie fizykalne, kierowanie na badania diagnostyczne, wykonywanie badań przesiewowych, EKG, gazometrii, ocenę stopnia i powierzchni oparzeń oraz podjęcie działań leczniczych w ramach pomocy przedlekarskiej, ocenę poziomu znieczulenia pacjenta oraz relaksometrię ( przy uzyskaniu tytułu specjalisty w danej dziedzinie lub odbycia kursu)

• wykonywanie testów diagnostycznych dla oznaczenia ciał ketonowych i glukozy we krwi i w moczu

• oznaczenie glikemii

• ocenę wydolności oddechowej metodą spirometrii

• prowadzenie bilansu wodnego

3) Świadczenia lecznicze:

• ustalenie diety, karmienie, zakładanie zgłębnika, zabiegi z zastosowaniem ciepła, zimna, cewnikowanie,

• zdejmowanie szwów, podawanie dożylnie leków, płynów ( przy odbyciu kursu specjalistycznego)

• doraźną modyfikację dawki insuliny

• przygotowanie chorych (i ich rodzin) leczonych metodami: Ciągła Ambulatoryjna Dializa Otrzewnowa (CADO), Automatyczna Dializa Otrzewnowa (ADO) i hemodializa oraz hiperalimentacja - do współudziału w prowadzonym leczeniu, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego

• wykonywanie intubacji dotchawiczej w sytuacjach nagłych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii

• wykonywanie defibrylacji, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego

4) Świadczenia rehabilitacyjne:

• rehabilitacja przyłóżkowa, mająca na celu zwiększenie ruchomości pacjenta

• prowadzenie aktywizacji podopiecznych z wykorzystaniem elementów terapii zajęciowej , prowadzenie terapii kreatywnej i rehabilitacji chorych wymagających opieki paliatywnej, prowadzenie instruktażu w zakresie treningu pęcherza moczowego u chorych z problemem nietrzymania moczu , prowadzenia instruktażu w zakresie hartowania i kształtowania kikuta amputowanej kończyny , rehabilitację podopiecznych z zaburzeniami psychicznymi ( pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego)

§ 2. W związku z samodzielnym wykonywaniem świadczeń leczniczych pielęgniarka jest uprawniona do podania pacjentowi doraźnie w nagłych wypadkach, bez zlecenia lekarza, leków zamieszczonych w wykazie stanowiącym załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 3.1. Pielęgniarka zatrudniona w zakładzie opieki zdrowotnej informuje, bez zbędnej zwłoki, lekarza o samodzielnym wykonaniu świadczeń wymienionych w § 1 oraz o podanych lekach.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do pielęgniarki wykonującej opiekę nad pacjentem poza zakładem opieki zdrowotnej, jeżeli w jej obecności pacjent zostanie objęty opieką lekarską.

WYKAZ LEKÓW, DO KTÓRYCH PODAWANIA CHOREMU BEZ ZLECENIA LEKARZA JEST UPRAWNIONA PIELĘGNIARKA I POŁOŻNA*

 

Lp.	Grupa leków	Nazwa leku**	Postać	Droga podania(wskazania)
1	2	3	4	5
1	Leki przeciwbólowe	Paracetamolum	tabl., syrop, czopek	doustnie, doodbytniczo
		Metamizolum Natricum	tabl., czopek	doustnie, doodbytniczo
2	Leki miolityczne	Drotaverini Hydrochloridum	tabl.	doustnie
		Vegantalgin	tabl., czopek	doustnie, doodbytniczo
		Tolargin	czopek	doodbytniczo
3	Leki przeciwgorączkowe	Paracetamolum	tabl. czopek	doustnie, doodbytniczo
		Metamizolum Natricum	tabl. czopek	doustnie doodbytniczo
		AC. Acetylsalicylicum	tabl.	doustnie
		AC. Acetylsalicylicum c. Acidum Ascorbicum	tabl.	doustnie
4	Leki przeczyszczające	Suppositoria Glyceroli	czopek	doodbytniczo
		Altra	draż.	doustnie
		Alax	draż.	doustnie
5	Leki przeciwbiegunkowe	Carbo medicinalis	tabl.	doustnie
		Tanninum Albuminatum	tabl.	doustnie
6	Leki nasenne/uspokajające	Hydroxyzinum	draż., syrop	doustnie
		Neospasmina	płyn	doustnie
		Tinctura Valerianae	płyn	doustnie
7	Leki podwyższające stężenie glukozy we krwi	Glucagoni Hydrochloridum	amp., fiolki	dożylnie, domięśniowo
		Glucosum 20%	amp.	doraźnie w przypadku niedocukrzenia
8	Leki stosowane w niewydolności wieńcowej serca	Glyceroli Trinitras	tabl.	pod język doraźnie w zaostrzeniu objawów choroby

Rozdział 2 Uzyskiwanie kwalifikacji zawodowych

Nabywanie kwalifikacji zawodowych

Pielęgniarka uzyskuje kwalifikacje zawodowe po ukończeniu szkoły pielęgniarskiej, a położna po ukończeniu szkoły położnych. Jest to szkoła pomaturalna, wyższa, która trwa co najmniej 3 lata i obejmuje 4.600 godzin kształcenia zawodowego, w tym kształcenie kliniczne to co najmniej 1/2, a teoria co najmniej 1/3 wymiaru kształcenia.

W trakcie kształcenia student zdobywa wiedzę zawodową, dośœwiadczenie i umiejętnośœci niezbędne do planowania, organizowania i sprawowania opieki zdrowotnej i oceny działań z tym związanych.

Kształcenie kliniczne odbywa się w zakładach opieki zdrowotnej, pod opieką wykładowców pielęgniarstwa lub położnictwa oraz przy pomocy innych specjalistów.

Absolwent po ukończeniu danej szkoły, pielęgniarstwa lub położnictwa, uzyskuje tytuł zawodowy licencjata, bądź magistra. W celu uzyskania prawa wykonywania zawodu zarówno pielęgniarka, jak i położna zobowišzane sš do odbycia 12- miesięcznego stażu podyplomowego w zakładzie opieki zdrowotnej.

Rozdział 3 Prawo wykonywania zawodów pielęgniarki i położnej

Prawo wykonywania zawodu jest stwierdzane przez okręgową radę pielęgniarek i położnych, może je dostać osoba która: posiada obywatelstwo polskie, ukończyła szkołę pielęgniarską, obyła staż, jej stan zdrowia pozwala na wykonywanie zawodu, posiada zdolność do czynności prawnych.

Pielęgniarka lub położna będąca obywatelem państwa członkowskiego UE może czasowo i okazjonalnie wykonywać zawód na terenie RP.

! „Podjęcie wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej po upływie pięciu lat od ukończenia stażu podyplomowego lub po przerwie w wykonywaniu zawodu dłuższej niż pięć lat wymaga odbycia przeszkolenia”

Podejrzenie całkowitej lub częściowej niezdolności pielęgniarki lub położnej do wykonywania zawodu ze względu na stan zdrowia:

okręgowa rada pielęgniarek i położnych powołuje komisję lekarską, złożoną ze specjalistów danej dziedziny medycznej, pielęgniarka ma obowiązek się na niej stawić, ma prawo do zabrania głosu, jeżeli komisja uzna, że dana pielęgniarka nie może wykonywać zawodu, ma ona prawo się odwołać jeżeli ustaną przyczyny tej decyzji, nie wcześniej niż po upływie 6 dni od wydania uchwały.

Prawo wykonywania zawodu wygasa w razie:

• utraty obywatelstwa polskiego

• utraty stałego prawa pobytu

• utraty pełnej zdolności do czynności prawnych

• upływu czasu na jaki zostało przyznane

Rozdział 4 Zasady wykonywania zawodów pielęgniarki i położnej

- zawód pielęgniarki i położnej wykonywany jest zgodnie z aktualna wiedzą medyczną, zgodnie z zasadami etyki zawodowej, a także ze szczególną starannoœścią,

- pielęgniarka i położna mają obowiązek udzielić pomocy w każdym przypadku niebezpieczeństwa utraty życia, a także w przypadku poważnego uszczerbku na zdrowiu,

- pielęgniarka i położna mają obowiązek poinformować pacjenta o jego prawach, a także zachować w tajemnicy informacje związane z pacjentem,

- pielęgniarka i położna zobowiązane są do wykonywania zleceń lekarskich odnotowanych w dokumentacji medycznej,

- pielęgniarka i położna mogą powstrzymać się od wykonania œświadczenia zdrowotnego niezgodnego z jej sumieniem, zastrzeżeniem, po uprzednim powiadomieniu na piœśmie,

- pielęgniarki i położne mogą prowadzić grupową praktykę w formie spółki cywilnej lub partnerskiej, w celu udzielenia œświadczeń zdrowotnych. Należ zgłaszać Wszystkie zmiany danych objętych wpisem do rejestrów w terminie 14 dni od dnia powstania tych zmian. Praktyka ta może być wykonywana w zakładzie opieki zdrowotnej na podstawie umowy cywilno-prawnej.

---