TOMASZ MORUS
Odrodzenie w Europie Zachodniej
Renesans - stanowi epokę zwrotu ku dorobku starożytności. To swoiste zmartwychwstanie skarbów kultury antycznej - nazwano inaczej Odrodzeniem a towarzyszący mu zupełnie nowy kierunek myślenia -humanizmem (humanus = ludzki).
Renesans dzięki reformacji niszczy duchową dyktaturę kościoła, wskrzesza poglądy Greckich myślicieli, przyczynia się do niebywałego rozkwitu sztuki i literatury. Kładzie podwaliny pod nowoczesny, świecki pogląd na świat. Ośrodkiem zainteresowania staje się człowiek i jego życie na ziemi, a nie Bóg i życie po za grobowe. Renesans powstaje w XIV w Italii.
Myśl Pedagogiczna epoki
Humaniści-(przedstawiciele dominującego prądu myślowego)przeciwstawiają się średniowiecznemu systemowi wychowania. Podejmują walkę z religijno- kościelnym charakterem wychowania i nauki. Renesansowi pedagodzy domagają się świeckiego kierunku wychowania wciągają do studiów czynniki świeckie, i uwalniają naukę od jej charakteru teologiczno-kościelnego. Ponad to starają się o wszechstronny rozwój wrodzonych uzdolnień dziecka. Szkoły prowadzone przez duchowieństwo tracą zaufanie, Uniwersytety są atakowane przez kościół mimo to nauka, człowiek i świat ciągle się rozwija.
Ideałem wychowawczym epoki stał się człowiek wszechstronnie wykształcony poliglota posługujący się wieloma językami, z których nadrzędna była oczywiście łacina. Doskonale rozwinięty pod względem intelektualnym, ale i fizycznym.
Wśród najwybitniejszych osobistości epoki niewątpliwie ogromny wpływ na rozwój myśli pedagogicznej miał Tomasz Morus
Tomasz Głupiec (z greckiego morus)ur. 7 lutego 1478 w bogatej mieszczańskiej rodzinie na prośbę ojca przerwał studia humanistyczne by poświecić się nauce prawa, która w przyszłości zaowocowała uczestnictwem Izbie Lordów. Angielski myśliciel, pisarz i polityk, mąż stanu wybitna postać humanizmu angielskiego.
Idee Morusa opierają się o rozwój powszechnego nauczania w języku ojczystym, jednakowego dla obu płci, oraz ideę wychowawczą przez pracę. Ideę tę łączy z harmonijnym rozwojem fizycznym i umysłowym. Poglądy pedagogiczne Morusa podkreślają związek wychowania i nauczania z życiem oraz znaczenie nauki dla życia praktycznego.
Uczony rozwinął także idee oświaty pozaszkolnej dla dorosłych. Dorośli spędzają czas wolny od pracy na zajmowaniu się naukami, sztukami, część czasu wolnego poświęcają ćwiczeniom gimnastycznym i zabawom.
Idee te należą do najbardziej postępowych w tamtych czasach i znacznie wyprzedzają epokę, w której przyszło żyć św., co więcej wpłynęły na rozwój myśli pedagogicznej wieków późniejszych.
More krytykował rozrzutność, arogancję i brutalność królów, brak dbałości o lud i 'psucie' pieniądza. Uważał, że źródłem ludzkich nieszczęść często bywa własność prywatna, która rodzi nierówność ekonomiczną. Ze swymi poglądami nie mieścił się w głównym nurcie doktryny odrodzenia.
Morus uznawany jest za ojca socjalizmu utopijnego twórca idealnego ustroju państwowego, w którym nie ma wojen ani nieszczęść nie istnieje nędza panuje tolerancja ludzie są sobie równi i żyją w zgodzie z prawami natury, który szeroko opisał w swoim największym dziele "Złota książka o najlepszym ustroju państwa i o nowej wyspie utopii (tzw. Utopia) Wydanym w 1516 roku
UTOPIA- trudny, często niemożliwy urzeczywistnienia pomysł lub pogląd; istniejące w wyobraźni przekonanie, że można stworzyć idealne społeczeństwo oraz państwo; idea funkcjonowania idealnego społeczeństwa, systemu ekonomicznego i prawa
Tak jak każdy nowy pogląd czy teza sformułowanie Morusa spotkało się z przynajmniej częściową dezaprobata, której wynikiem było stworzenie pojęcia antyutopia
ANTYUTOPIA- to literackie utwory odsłaniające, często parodiujące optymistyczną wizję państwa idealnego; teksty ukazujące system pozornie sprawiedliwy, w którym panuje tyrania, a jednostka ulega zniewoleniu
Inne dzieła św. To min. "Dialog o pociesze w ciężkiej próbie", Historia króla Ryszarda III, Dialog o herezje, Traktat na męki Chrystusa, Przeprosiny czy „Apologia”
Morus zrobił bardzo szybką i błyskotliwą karierę. Przez trzy lata był kanclerzem, ale zrzekł się tego urzędu, gdy król Henryk VIII pojął za żonę swoją kochankę, Annę Boleyn by wyrazić swoją dezaprobatę wobec poczynań króla. Pragnął do końca,, pozostać wierny papieżowi, następcy św. Piotra, zachowując w ten sposób jedność wiary katolickiej. Pomimo gróźb ze strony króla Tomasz nie zgodził się na podpisanie tzw. aktu supremacji, co równałoby się z uznaniem króla za głowę Kościoła katolickiego w Anglii. Do końca pozostał wierny Bogu, uznając, że sprzeciwiłby się swojemu sumieniu, gdyby wbrew sobie podpisał dokument. Oskarżony o zdradę stanu został skazany na śmierć przez ścięcie 6 lipca 1535 roku.
More został beatyfikowany w 1886 przez Leona XII a kanonizowany przez Kościół katolicki przez Piusa XI. Jego święto przypada 22 czerwca. W październiku w 2000 roku Jan Paweł II napisał list apostolski, w którym ogłosił go „patronem mężów stanu i polityków”.
Dzisiaj prawość życia świętego i wierność własnemu sumieniu, ukształtowanemu według Bożego Prawa, może być inspiracją dla współczesnych polityków i mężów stanu, dla których tak kusząca jest postawa „politycznej poprawności”, która nie liczy się z Głosem Boga rozbrzmiewającym w sercu każdego człowieka, a tym samym i polityka