USA- wojna secesyjna

podręcznik, str. 252- 256

1. Rozwój terytorialny USA:

a. transakcje kupna terytoriów:

1803- Luizjana ( Francja)

1819- Floryda ( Hiszpania) i Północna Dakota ( Wielka Brytania)

1842- Oregon ( Wielka Brytania)

1867- Alaska od Rosji ( 7,2 mln $)

1959- Hawaje- 50 stan USA

b. zdobycze wojenne:

1846-1848- wojna z Meksykiem: Teksas, Arizona, Nowy Meksyk, Kalifornia

1898- Hiszpania- Kuba, Puerto Rico, Filipiny,

1903- oderwanie Panamy od Kolumbii- Kanał Panamski ( 1914)

c. „gorączka złota” na Dzikim Zachodzie- wypieranie Indian ( rezerwaty)

2. Wojna Północ ( Jankesi) - Południe ( Konfederaci) 1861-1865

a. przyczyny wojny:

• różnice między przemysłową Północą i rolniczym ( plantacje- praca niewolnicza, na 8 mln obywateli Południa, 4 mln stanowili czarnoskórzy niewolnicy) Południem,

• spory ekonomiczne ( cła, rozwój gospodarczy, niewolnictwo) między republikanami ( Północ) i demokratami ( Południe)

• kwestia niewolnictwa i ruch abolicjonistów ( zwolennicy zniesienia niewolnictwa, głównie z Północy)

• * sprawa Johna Browna- wywołał powstanie niewolników w Wirginii i został stracony

• wybór w 1860 r. na prezydenta abolicjonisty Abrahama Lincolna i secesja 20 XII 1860 r. ( wystąpienie, stąd nazwa wojny) z Unii 11 stanów( pierwsza Karolina Południowa) Południa - Konfederacja ( dokładna nazwa Skonfederowane Stany Ameryki) - prezydent Jefferson Davis

b. przebieg:

- dowódcy armii: Południe: Robert Lee - Północ- Wiliam Sherman, Ulisses Grant,

- ważniejsze bitwy: Fort Sumter, Run Bull, 1- 3 lipca 1863 Gettysburg ( decydująca)

- 1 I 1863- dekret Lincolna o zniesieniu niewolnictwa i akt o domostwach ( za niewielką opłatą 64- ha gospodarstwa na zachodzie kraju)

- 9 IV 1865- Appomatoxx gen. Lee kapituluje przez U. Grantem

c. skutki wojny secesyjnej:

• zniesienie niewolnictwa- zapis konstytucyjny ( 1870 prawo czarnoskórych do głosowania),

• 14 IV 1865 r. zwolennik Południa ( Wiliam Boot) zamordował Lincolna

• powstanie Ku-Klux- Klan- terrorystyczna organizacja zwalczająca równouprawnienie kolorowych

• ogromne straty: ok. 700 tys. żołnierzy, okupacja Południa przez Jankesów,

• ubóstwo wyzwolonych niewolników,

• rozwój gospodarczy kraju, który na przełomie XIX i XX w. jest potęgą gospodarczą nr 1 na świecie

Filmografia ( często oparta na literaturze) : Przeminęło z wiatrem, Północ- Południe, Gettysburg-, Wzgórza nadziei

---