Rachunkowość jest systemem gromadzenia i przetwarzania danych dotyczących stanów i procesów kształtujących majątek jednostki gospodarczej w celu dostarczania informacji ekonomiczno - finansowych. W rachunkowości wykorzystuje się specyficzne metody, formy, rozwiązania organizacyjne i techniczne umożliwiające rejestrację stanu i zmian majątku jednostki, źródeł jego finansowania, dokonanych operacji gospodarczych i procesów kształtujących wyniki finansowe. Podstawowym zadaniem rachunkowości jest dostarczanie różnym uprawnionym jednostkom informacji ekonomicznych. Celem rachunkowości jest opracowanie informacji związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Rachunkowość finansowa a zarządcza
Kryterium |
Rachunkowość finansowa |
Rachunkowość zarządcza |
Cel |
Dla odbiorców wewnętrznych i zewnętrznych |
Dla odbiorców wewnętrznych |
Regulacje prawne |
Obligatoryjne |
Nie obowiązują |
Zasady prowadzenia |
Stabilne uregulowane przepisami |
Elastyczne w zależności od problemu |
Postać urządzeń i sprawozdań
|
Urządzenia zgodne z ustawą i planem kont, sprawozdania wg wzorów |
Dowolna postać urządzeń i sprawozdań
|
Częstotliwość prowadzenia |
Regularność, periodyzacja |
Zróżnicowana wg potrzeb |
Horyzont czasowy
|
O przeszłości (ex post)
|
O przeszłości i przyszłości (ex post i ex ante) |
Metody wyceny |
Jednolite wg przepisów |
Zróżnicowane |
Dane |
Wartościowe i w ograniczeniu ilościowe |
Ilościowe, wartościowe, jakościowe |
Kontrola |
Zewnętrzna i wewnętrzna |
Wewnętrzna |
Procedury |
Odgórnie ustalone techniki ewidencji i techniki rozliczeń |
Dowolne techniki i metody np. analizy matematycznej i logicznej |
Rachunkowość finansowa stosuje jednolitą zasadę wyceny według kosztu historycznego w celu zapewnienia porównywalności i kontroli.
W rachunkowości zarządczej stosuję się różne metody wyceny w zależności od celu rachunku : koszt historyczny, koszt odtworzenia, wartość ekonomiczna (bieżącą wartość netto do oceny opłacalności projektów inwestycyjnych)
Rachunkowość finansowa zachowuje wymagane cechy dokładności, prawidłowości, ciągłości, sprawdzalności, istotności itp., które zapewniają wiarygodność i rzetelność danych
Rachunkowość zarządcza zorientowana jest na istotność, szybkość i koszt informacji, jest explicite nastawiona na cel, np. różne koszty służące różnym celom.
Rachunkowość finansowa odwzorowuje zdarzenia przeszłe, a więc generuje informacje ex post.
Rachunkowość zarządcza koncentruje się zarówno na informacjach przyszłych, jak i przeszłych. Proces podejmowania decyzji wiąże się z przyszłością, np. wariantowe projekcje przychodów i kosztów, przepływy środków pieniężnych. Dane z przeszłości wykorzystuje się przy stosowaniu mechanizmu sprzężenia zwrotnego, dając informacje do zarządzania „przez wyjątki” i „przez cele”
W rachunkowości finansowej obowiązuje ścisła periodyzacja. Za rok obrotowy sprawozdanie jest szczegółowe. Sprawozdania finansowe dotyczą firmy jako całości lub grupy kapitałowej w przypadku konsolidacji. Zwykle są one ujawnione, a także publikowane.