PLAN PRACY

do przeprowadzenia zagadnienia ze szkolenia zapory i minerstwo

ZAGADNIENIE: Posługiwanie się sprzętem elektrominerskim.

CZAS: regulowany zmianą grup.

MIEJSCE: PLAC A

ZABEZPIECZENIE MATERIAŁOWE:

• plan pracy

• Zestaw minerski 63 - M2

• Zestaw minerski KR III - 4

WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA:

1. Zabrania się kierowania broni w kierunku ludzi zwierząt choć nie jest załadowana

2. Zabrania się bawienia bronią i wykonywania innych czynności niż nakazane przez instruktora.

3. Zabraniam oddalania się z miejsca prowadzenia zajęć bez wiedzy instruktora.

4. O wszelkiego rodzaju obrażeniach meldować bez zwłocznie instruktorowi lub kierownikowi zajęć.

5. Przejrzeć broń po zajęciach

6. Nie oddalać się samowolnie z miejsca prowadzenia zajęć

7. Wykonywać czynności tylko nakazane przez instruktora.

Lp.	CZYNNOŚCI		Czas
		INSTRUKTORA		ĆWICZĄCYCH
1.	„Baczność” - uczył was będę Posługiwania się sprzętem elektrominerskim. - „spocznij” Ma to na celu przygotowania was do elektrycznego inicjowania wybuchu.	Stoją na zbiórce i słuchają objaśnień instruktora.	regulowany przez kierownika zajęć
2.	Rozpoczynam od omówienia Rodzajów przewodów elektrycznych oraz zasad posługiania się nimi. 87. Przewody elektryczne służą do sporządzenia elektrycznej sieci wybuchowej. Zasadniczym przewodem do prac minerskich jest przewód z miedzianą żyłą izolacji gumowej. W użyciu są następujące przewody minerskie: jednożyłowe dwużyłowe Przewodów dwużyłowych używa się do doprowadzenia prądu elktrycznego od źródła prądu do sieci elektryczno-wybuchowej, założonej w miejscu wysadzania, jako przewody główne. Na bębnie znajduje się 400m przewodu SP-2. Przewodów jednożyłowych, nazywanych przewodami odcinkowymi, używa się do połączeń między zapalnikami. Służą do wykonywania elektrycznej sieci wybuchowej i przekazywania impulsu elektrycznego ze źródła prądu do zapalników. 88. W braku przewodów minerskich do budowy sieci wybuchowych można stosować przewody oświetleniowe, kable łączności przewodowej itp. 89. Przed użyciem sprawdza się całość żył przewodu, tzn. przewodność, a w razie potrzeby całość (sprawność) izolacji. Próbę sprawdzenia całości żył przeprowadza się za pomocą sprzętu kontrolno-pomiarowego. W celu sprawdzenia całości żyły końce przewodu podłancza się do przyrządu pomiarowegi i jeżeli wskazanie jest zgodne z obliczeniową rezystancją żyły przewodu danej długości, wówczas żyła jest sprawna. Aby sprawdzić przewód dwużyłowy należy na jednym końcu przewodu połączyć końcówki żył drugim natomiast przyłączyć końcówki do zacisków przyrządu pomiarowego. W braku przewodności należy określić w nim miejsce przerwy. W miejscu uszkodzenia można ustalić wzrokowo lub sposobem odcinkowego badania przewodu. W tym celu jeden koniec przewodu jednożyłowego przyłancza się do jednego zacisku przyrządu pomiarowego, a do drugiego zacisku krótką końcówkę sprawdzającego przewodu zakończonego cienką igłą. Następnie rozwija się stopniowo sprawdzany przewód i co pewien odstęp nakłuwa go igłą do żyły. W przypadku przewód dwużyłowych-oba końce podłancza się do przyrządu pomiarowego, a igłą nakłuwa jednocześnie 2 żyły w przewodzie. Gdy odcinek z miejscem uszkodzia zostanie pominięty, przyrząd wskaże przewodność. Wówczas wycina się ostatni badany odcinek lub badając go dokładnie ustala miejsce przerwy i naprawia przewód. 90. Sprawność całości do izolacji sprawdza się w razie użycia przewodów minerskich w pracach minerskich lub w gruncie wilgotnym. W tym celu sporządza się w odpowiednio dużym naczyniu roztwór wody z solą kuchenną (w stosunku 1-2 szklankiu soli na jedno wiadro wody), wkłada do niego cały badany przewód, jeden koniec wyprowadza z naczynia i izoluje, a drugi przyłancza do jednego zacisku przyrządu pomiarowego. Do drugiego zacisku przyrządu przyłancza się drugi przewód z oczyszczoną do połysku płytką metalową o powierzchni co najmniej 1500cm kwadratowych. Końcówkę przewodu z płytką zanuża się również w roztworze. Izolację przewodu uważa się za sprawną, jeżeli omomierz po 20-30min. wskazuje rezystancje przewodu nie mniejszą niż 3000. Gdy przewód ma uszkodzoną izolację, przyrząd pomiarowy wskaże oporność poniżej 3000. Wcelu odszukania uszkodzenia należy powoli wyciągać przewód, aż do chwili, gdy przyrząd wskaże, że obwód jest otwarty, co oznacza że odcinek uszkodzony został wyjęty z roztworu. 91. Przewodność przewodów głównych sprawdza się: - na bębnie przed rozwinięciem - po rozwinięciu w terenie (na obiekcie) - po zamaskowaniu w gruncie (lub przymocowaniu do elementów niszczonych konstrukcji) 92. W czasie wykonywania prac minerskich nie należy przewodów zbyt napinać, przekręcać, załamywać, ciągnąć po ziemi itp. Po zakończeniu prac należy je starannie oczyścić, przemyć, a po wysuszeniu zatalkować i zwinąć. 93. Przewód minerski SP-2 przenosi się i przewozi na specjalnych bębnach. Na bębnnie może być nawinięte 400m przewodu. Przechowuje sięgo również w stanie zwiniętym na bębnach lub w zwojach w chłodnych pomieszczeniach o stałej temperaturze, przy czym nie w miejscach nasłonecznionych. Na każdym bębnie lub przy każdym zwoju powinien być napis (tabliczka) informująca o długści przewodu, oporności i liczbie złączy itp. Końcówka przewodu zwiniętego na bębnie powinna być wyprowadzona na zewnątrz w celu umożliwienia sprawdzenia przewodności. Sposoby łączenia przewodu podano w punkcie 116.	Stoją na zbiórce i słuchają instruktora ćwiczą.	regulowany przez kierownika zajęć regulowany przez kierownika zajęć
3	Przechodzę do omówienia źródła prądu. Źródła prądu 94. Do spowodowania wybuchu sposobem elektrycznym stosuje się w minerstwie wojskowym etatowe zapalarki elektryczne. W wyposażeniu wojsk znajduje się zapalarka TZK-100A(mogą jeszcze znajdować się w użyciu zapalarki 1251, KPM-2). Ponadto mogą być użyte środki nie etatowe, jak: suche ogniwa, bakterie anodowe, akumulatory, polowe elektrownie wojskowe, sieć oświetleniowa oraz siłowa itp. Niezależnie od rodzaju użytego źródła prądu każdorazowo należy dokonywać niezbędnego obliczenia sieci w celu zapewnienia niezawodności jej działania lub doboru niezbędnego źródłą prądu. Sposoby obliczeń podano w pkt. 109. 95. Tranzystorowa zapalarka kondensatorowa TZK-100A jest przenośnym źródłem prądu przeznaczonym do inicjowania zapalników elektrycznych o rezystancji obliczeniowej 2,5 łączonych w elektryczną sieć wybuchową. Zapalarka ma sygnalizację ciągłości (przewodności) obwodu elektrycznego za pomocą miliamperomierza. Po podłączeniu przewodów elektrycznej sieci wybuchowej do zacisków zapalarki wskazówka miliamperomierza wychyla się, jeżeli istniej ciągłość obwodu elektrycznego. Jeżeli w obwodzie jest przerwa, wskazówka miliamperomierza nie wychyli się. Po naciśnięciu przycisku (Ł) i odczekaniu ok. 2 sekun neonówka świeci, sygnalizując pracę zapalarki. Wymiary zapalarki wynoszą 155x102x36mm, masa 0,55kg. Zapalarka składa się z następujących zasadniczych podzespołów: baterii zasilającej(2 ogniwa R12U) , przetwornicy, podwajacza napięcia, kondensatora wyjściowego, układu sygnalizacji, układu sprężenia zwrotnego ograniczającego Umax, układu pomiaru ciągłości elektrycznego obwodu wybuchowego oraz przycisków. Całość urządzenia stanowi jednolity zespół przymocowany do pokrywy obudowy, wykonanej z poliwęglanu. Komora na ogniwo jest oddzielona od reszyty urządzenia i zamykana korkiem gwintowanym z uszczelką gumową. Ogniwa powinny być w okresie gwarancyjnym. Ogniwa po 6 miesiącach od daty wyprodukownia lub wcześniej po około 100 cyklach pracy(ładowanie-rozładowanie) trzeba wymienić na nowe. Przed założeniem ogniw do zapalarki, należy obydwa ich bieguny oczyścić z pokrywającej parafiny i usunąć ewentualną powłokę tlenkową. Ogniwa zakładać tak aby biegun ujemny(-) znalazł się od strony korka. 96. Układ elektryczny zapalarki zapewnia dostarczenie do obwodu elektrycznej sieci wybuchowej energii wyjściowej 1000mVs przy napięciu minimalnym 350V i wewnętrznej rezystancji ograniczającej zapalarki 20. Prezyjmując dostarczenia do obwodu wymaganej energii W=3mVs i rezystancję elektrycznej sieci wybuchowej równą 55(bez zapalników) wydajność wybuchowa zapalarki w zakresie temperatur -30 do 50 C. wynosi 100 zapalników elektrycznych połączonych szeregowo przy oporności całkowitej obwodu elektrycznej sieci wybuchowej 330. Czas ładowania zapalarki 0-850V powinien być niedłuższy niż: 6 s w temperaturze otoczenia + 50 C 12 s w temperaturze otoczenia - 10 C 25 s w temperaturze otoczenia -30 C 97. Przed użyciem sprawdza się stan techniczny zapalarki. W tym celu należy: - zewrzeć zaciski (Z) zapalarki krótkim odcinkiem przewodu elektrycznego- wskazówka miliamperomierza powinna się wychylić w zakresie wskazań 1-2mA. Po naciśnięciu przycisku (W ) wskazówka powinna powracać do położenia zerowego sprawdzić, czy po naciśnięciu przycisku (Ł) zapala sięwskaźnik neonowy sygalizujący pracę zapalarki rozładować kondensator główny naciskając przycisk przełącznika wybuchu (W) po zwolnieniu prezycisku (W) wskazówka miliamperomierza powinna się wychylić rozewrzeć zaciski (Z) odłanczając przewód elektryczny. Aby spowodować wybuch za pomocą zapalarki należy: -odizolowanie końcówki przewodów elektrycznej sieci wybuchowej na długości niewiększej niż 10mm podłączyć do zacisków(Z) -sprawdzić czy wychyla się wskazówka miliamperomierza (co świadczy o sprawności sieci wybuchowej) -nacisnąć przycisk łądowania (Ł) (czas określony zgodnie z pkt. 96 w zależmności od temperatury otoczenia) -po upływie podanych czasów licząc od chwili naciśnięcia (Ł) zapalarka przygotowana jest do odpalenia zapalników w sieci -zwolnić przycisk (Ł) i spowodować wybuch naciskając przycisk (W) -po wybuchu odłączyć przewody od zacisków (Z) zapalarki. 98. Zabrania się stosowania zapalarki, gdy: -wskazówka miliamperomierza po naciśnięciu przycisku (W) przy zwartych zaciskach (Z) nie wraca w położenie zerowe (0) -zapalarka nie ma odpowiedniego napięcia na zaciskach (Z) wymaganego do wysadzenia podłączonej elektrycznej sieci wybuchowej ( nie świeci neonowy wskaźnik). UWAGI. Zapalarka powinna znajdować się zawsze u dowódcy prowadzącego prace minerskie. zabrania się rozbierania i naprawiania zapalarki we własnym zakresie. Niesprawną zapalarkę należy przekazać do naprawy. Chronić zapalarkę przed uderzeniem, wstrząsami i wilogocią. Przechowywać w futerałach, w pomieszczeniach o temperaturze 10 - 30C i wilgotności względnej powietrza 50-70%. Ogniwa suuch R12V do zasilania zapalarek trazystorowych przechowywać tak samo jak zapalarki. Nie wolno przechowywać zapalarek z załadowanymi (założonymi) bateriami. Zamknięte hermetycznie w zapalarce ogniwa po ich rozładowaniu (wyczerpaniu) silnie korodują. Powstają również wycieki elektrolitu z ogniw, powodujące korozję poszczególnych części, a szczególnie elementów układu elektrycznego i szybkie zniszczenie zapalarki. Zapalarkę tranzystorową należy: -chronić przed wstrząsami i uderzeniami, przenosić i przewozić tylko w futerale -starannie czyścić po każdorazowym użyciu -chronić przed działaniem chemikaliów i przed zatłuszczeniem części gumowych (przysłony gumowe przycisków i uszczelki).	Stoją na zbiórce i słuchają instruktora.	regulowany przez kierownika zajęć
4	Przechodzę do omówienia zestawów minerskich. Zestaw Minerski do wykonywania prac minerskich. Do wykonywania prac minerskich i zniszczeń stosuje się sprzęt znajdujący się w zestawie minerskim 63 M lub w zestawie minersko-rozpoznawczym ZMR-89. Jest to skrzynia drewniana, w której znajdują się: 2x400m przewodu dwużyłowego bęben na przewód minerski 100m przewodów minerskich w igelicie szpula na przewód jednożyłowy 8 noży saperskich składanych 8 obciskaczy do spłonek 2 pary szczypiec uniwersalnych latarka kieszonkowa sygnalizacyjna 2 baterie płaskie 4,5 V 2 żarówki 3,5 V 2 latarki akumulatorowe ELN-1 miara śrubowa zwijana 1m 2 zapalarki TZK-100A omomierz uniwersalny 2 torby minerskie karta kontrolna Zestaw minersko-rozpoznawczy (ZMR-89) jest przeznaczony do rozpoznania inżynieryjskiego, nastawiania pól minowych sposobem ręcznym, wykonywania przejść w polach minowych oraz do prac minerskich i niszczeń.	Stoją na zbiórce i słuchają instruktora.	regulowany przez kierownika zajęć
5.	Omawiam popełniane błędy przez szkolonych, wskazuję możliwości ich eliminacji, wskazuję najlepiej ćwiczących, podaję oceny indywidualne i ogólną	Stoją na zbiórce i słuchają objaśnień instruktora.	regulowany przez kierownika zajęć

---