Konstytucja Republiki Francuskiej z 13 grudnia 1799 r. (22 frimairea roku VIII)
Tytuł I. O wykonywaniu praw obywatelskich
Art. 1. Republika francuska jest jedna i niepodzielna. - Jej terytorium europejskie dzieli się na departamenty i okręgi gminne.
Art. 2. Obywatelem francuskim jest każdy człowiek urodzony i zamieszkały we Francji, który po ukończeniu 21 roku życia wpisał się na listę obywateli swojego okręgu gminnego i przebywał odtąd przez rok na terytorium Republiki. [...]
Art. 5. Wykonywanie praw obywatela francuskiego ulega zawieszeniu: w stosunku do dłużnika znajdującego się w upadłości lub bezpośredniego dziedzica jako posiadacza całości lub części spadku objętego upadłością; - w stosunku do płatnego służącego związanego służbą u jakiejś osoby lub w gospodarstwie; - na skutek orzeczenia sądowego, postawienia w stan oskarżenia lub zaocznego skazania.
Art. 6. Do wykonywania paw obywatela w danym okręgu gminnym konieczne jest nabycie w tym okręgu przez jednoroczny pobyt prawa zamieszkania [domicylu] i nieutracenie go na skutek jednorocznej absencji.
Art. 7. Obywatele każdego okręgu gminnego wybierają spośród siebie tych, których uważają za najodpowiedniejszych do prowadzenia spraw publicznych. W ten sposób powstaje lista zaufania, która obejmuje liczbę nazwisk równą dziesiątej części obywateli biorących udział w jej tworzeniu. Z tej pierwszej listy gminnej winni być powoływani urzędnicy publiczni w okręgu gminnym.
Art. 8. Obywatele umieszczeni na listach gminnych każdego departamentu wybierają spośród siebie również jedną dziesiątą. W ten sposób powstaje druga lista, zwana departamentalną, z której winni być powoływani urzędnicy publiczni w departamencie.
Art. 9. Obywatele umieszczeni na liście departamentalnej wybierają spośród siebie również jedną dziesiątą. W ten sposób powstaje trzecia lista, która obejmuje obywateli danego departamentu wybieranych na stanowiska w centralnych organach państwowych [...]
Tytuł II. 0 Senacie Zachowawczym
Art. 15. Senat Zachowawczy składa się z 80 członków dożywotnich i nieusuwalnych w wieku co najmniej 40 lat [...].
Art. 16. Nominacji na godność senatora dokonuje Senat, który wybiera spośród 3 kandydatów przedstawionych po jednym przez Ciało Ustawodawcze, Trybunat
i Pierwszego Konsula. Jeżeli jeden z tych kandydatów jest proponowany przez dwa organy mające prawo prezenty, przeprowadza wybór między dwoma kandydatami; jest natomiast zobowiązany zamianować tego kandydata, który zostanie przedstawiony naraz przez wszystkie trzy organy. [...]
Tytuł III. 0 władzy ustawodawczej
Art. 25. Nowa ustawa może być ogłoszona tylko wtedy, gdy jej projekt został przedstawiony przez Rząd, przekazany Trybunatowi i uchwalony przez Ciało Ustawodawcze. [...]
Art. 27. Trybunat składa się ze 100 członków co najmniej dwudziestopięcioletnich. Każdego roku zmienia się jedna piąta ich składu, lecz mogą być wybierani ponownie bez żadnych ograniczeń tak długo, jak figurują na liście narodowej. [...]
Art. 31. Ciało Ustawodawcze składa się z 300 członków, w wieku co najmniej 30 lat; jego skład jest odnawiany co roku w jednej piątej. Winien się w nim znajdować przynajmniej jeden obywatel z każdego departamentu Republiki. [...]
Art. 34. Ciało Ustawodawcze uchwala ustawy w drodze tajnego głosowania i bez podejmowania jakiejkolwiek dyskusji przez jego członków nad projektami omawianymi przed nim przez mówców Trybunatu i Rządu. [...]
Art. 37. Każda ustawa Ciała Ustawodawczego jest ogłaszana przez Pierwszego Konsula w dziesięć dni po jej uchwaleniu, chyba że w tym terminie nastąpiło odwołanie się do Senatu z powodu sprzeczności z konstytucją. Takie odwołanie nie może dotyczyć ustaw już ogłoszonych. [...]
Tytuł IV. 0 rządzie
Art. 39. Rząd powierza się trzem Konsulom mianowanym na 10 lat; mogą oni zostać ponownie wybrani bez żadnych ograniczeń. Każdy z nich jest wybierany oddzielnie z odmienną kwalifikacją: pierwszego, drugiego i trzeciego Konsula. - Konstytucja mianuje Pierwszym Konsulem obywatela Bonaparte, byłego konsula tymczasowego; Drugim Konsulem - obywatela Cambaceres, byłego konsula tymczasowego; Trzecim Konsulem - obywatela Lebrun, byłego członka komisji Rady Starszych. - Tym razem Trzeci Konsul jest mianowany tylko na 5 lat.
Art. 40. Pierwszy Konsul ma szczególne funkcje i atrybucje władzy, w których tymczasowo, w razie potrzeby, zastępuje go jeden z kolegów.
Art. 41. Pierwszy Konsul ogłasza ustawy; mianuje i odwołuje wedle swej woli członków Rady Stanu, ministrów, ambasadorów i innych głównych przedstawicieli zewnętrznych, oficerów sił zbrojnych lądowych i morskich, członków władz lokalnych
i komisarzy rządowych przy sądach. Mianuje także sędziów karnych i cywilnych z wyjątkiem sędziów pokoju i sędziów kasacyjnych, jednak bez prawa ich odwoływania.
Art. 42. W stosunku do innych czynności Rządu Drugi i Trzeci Konsul mają głos doradczy; podpisują oni protokół tych aktów, by stwierdzić w ten sposób, że byli obecni; jeżeli chcą, wpisują doń swą opinię, ostatecznie jednak wystarcza decyzja samego Pierwszego Konsula. [...]
Art. 44. Rząd proponuje ustawy i wydaje zarządzenia niezbędne dla zapewnienia ich wykonania.
Art. 45. Rząd zawiaduje dochodami i wydatkami państwa w ramach corocznej ustawy określającej wysokość jednych i drugich [...].
Art. 47. Rząd dba o bezpieczeństwo wewnętrzne i obronę państwa na zewnątrz; dysponuje siłami zbrojnymi oraz morskimi i decyduje o dowodzeniu nimi. [...]
Art. 49. Rząd utrzymuje stosunki międzynarodowe, prowadzi rokowania, ustala przedwstępne warunki umowy, podpisuje, nakazuje podpisać i zawiera wszystkie traktaty pokoju, przymierza, zawieszenia broni, neutralności, traktaty handlowe i inne umowy. [...] Tytuł V. 0 sądach
Art. 60. Każdy okręg gminny posiada jednego lub więcej sędziów pokoju, wybranych w sposób bezpośredni przez obywateli na 3 lata. Główna ich funkcja polega na godzeniu stron i na zachęcaniu w razie niepogodzenia do poddania się sądom polubownym. [...]
Art. 63. Komisarz rządowy spełnia funkcje oskarżyciela publicznego przez trybunałem karnym. [...]
Art. 67. Sędziowie należący do trybunałów pierwszej instancji i komisarze rządowi ustanowieni przy tych trybunałach rekrutują się z listy gminnej lub departamentalnej. Sędziowie trybunałów apelacyjnych i ustanowieni przy nich komisarze brani są z list departamentalnych. - Sędziów trybunału kasacyjnego oraz komisarzy przy tym trybunale dobiera się z listy narodowej.
Art. 68. Wszyscy sędziowie z wyjątkiem sędziów pokoju pełnią swe funkcje dożywotnio, chyba że zostali skazani za nadużycie władzy lub skreśleni z listy obywateli wybieralnych.