RADZENIE SOBIE Z TRUDNYMI SYTUACJAMI W KONTAKTACH Z RODZICAMI
Jednym z wyznaczników dobrej jakości pracy przedszkola jest dobrze zorganizowana pomoc rodzicom w trudnościach wychowawczych związanych z wychowaniem i opieką nad małym dzieckiem. Współcześni rodzice szukają dla swojego dziecka dobrego przedszkola. Nie zawsze zadawala ich to najbliższe domu, choć np. w małych miasteczkach jest ono jedyną alternatywą dla rodzica. W dzisiejszych czasach rodzic jest bardziej świadom ważności pobytu dziecka w przedszkolu. Praca nauczyciela jest lepiej doceniana i jego trud wychowania bardziej doceniony. A jest to spowodowane, moim zdaniem tym, że nowoczesny nauczyciel jest bardzo dobrze przygotowany do pracy z dziećmi, nie spełnia tylko roli opiekuna ale wspiera rozwój dziecka i rozwija jego zdolności. Rodzice wymagają od przedszkola w dzisiejszych czasach o wiele więcej niż kilka lat temu. Dobre przedszkole zdaniem rodziców powinno:
zapewnić poczucie bezpieczeństwa i właściwą opiekę,
oferować dobry program dydaktyczny,
być zadbane i estetyczne,
cieszyć się dobrą opinią wśród innych rodziców
być dobrze wyposażone w pomoce dydaktyczne
Współpraca z rodzicami zaczyna się w momencie, gdy mama lub tata zjawiają się w przedszkolu po kartę przyjęcia dziecka. Często ten pierwszy kontakt decyduje o powodzeniu dalszej współpracy, dlatego nie wolno go przeoczyć. Atmosfera z jaką spotykają się rodzice, przychylność i otwartość zaowocuje pozytywnym nastawieniem do placówki. Nauczyciel powinien być w ciągłym kontakcie z rodzicami, ponieważ to oni najwięcej wiedzą o swoim dziecku i tylko oni mogą pomóc nauczycielowi w trudnych sytuacjach, w których znajdzie się być może dziecko.
Dobra współpraca z rodzicami, wzajemna akceptacja i zrozumienie procentują w efektach oddziaływań wychowaczo-dydaktycznych. W poszukiwaniu najlepszych form współpracy należy uwzględnić pełne prawo rodziców do współdecydowania o kierunkach pracy przedszkola. Udział rodziców w działalności przedszkola pozwala im zrozumieć zasady jego funkcjonowania, problemy i specyfikę. Wówczas rodzice mają przyjazny stosunek do przedszkola, czują się współodpowiedzialni za jego funkcjonowanie. Wszystko zależy od nas, czy potrafimy włączyć ich w całokształt działań przedszkola, uwzględnić ich potrzeby, sugestie, zaspokoić oczekiwania.
Przedszkole jest światem samym w sobie. Uosabia wszystko co się wokół dziecka dzieje, także to, z czym zetknęło się w domu. Jest domem, rodziną, schronieniem. Jest miejscem gdzie zaczyna się proces tworzenia w dziecku, budzenia tego wszystkiego co uśpione, rozwoju, na który ogromny wpływ ma jego oddziaływanie. Jest także czasem, gdzie wszystko dzieje się na najgłębszym poziomie przeżywania. Życie w przedszkolu jest okresem nieustannego rozwijania się dziecka. Przedszkole to prawie cały świat dziecka, gdzie przebywa znaczną część dnia. Tu toczy się życie, jest ono zmienne, dynamiczne, tak jak życie dzieci w tym okresie.
Niestety bardzo często, jak wielu nauczycieli wie ze swojej praktyki, w przedszkolu zdarzają się różnego rodzaju sytuacje trudne, które dotyczą konkretnych dzieci i konkretnych sytuacji. Jak radzić sobie z takimi sytuacjami, jak przekazywać informacje o trudnych sprawach rodzicom, którzy czasami idealizują swoje dzieci i nie dopuszczają do siebie wiadomości, że coś jest nie tak.
Trudności wychowawcze w przedszkolu zdarzają się ostatnio coraz częściej. Są to problemy jakie dziecko sprawia rodzicom, nauczycielom a czasem nawet swoim rówieśnikom a także niepowodzenia, wstrząsy stresy, które czasami wywołują dorośli czy rówieśnicy.
Rola nauczyciela jest trudna, ponieważ musimy czasami postawić rodziców wobec sytuacji nowych, nietypowych, wymagających czasami zmiany dotychczasowych metod wychowawczych, niekiedy również zmiany stosunku do dziecka. Nie powinniśmy się za bardzo skupiać na sprawach bagatelnych, na drobiazgach, chociaż czasami drażnią one wychowawców. Natomiast sprawą o zasadniczym znaczeniu jest podwyższanie stereotypów myślowych, porządkowanie pojęć, inspirowanie działań rodziców odpowiadających autentycznym potrzebom i sytuacjom w jakich znalazło się dziecko.
Kontakt z rodzicami powinien przebiegać zawsze w przyjaznej atmosferze, rodzic nie powinien odczuć naszej niechęci do dziecka w związku z problemami z nim związanymi. Przed jakąkolwiek rozmową nauczyciel powinien bardzo dogłębnie sprawdzić przyczyny trudności z jakimi się spotyka. Czy sytuacja trudna wynika z zaniedbań wychowawczych, czy z negatywnych oddziaływań środowiska, czy trudności spowodowane są błędami wychowawczymi, nieprawidłowym funkcjonowaniem rodziny (rozwód, kłótnie, alkoholizm...), a może z jakimiś przebytymi we wczesnym dzieciństwie chorobami czy na koniec sytuacja trudna bierze się z rozbieżności dążeń i oczekiwań względem dziecka. Z tego wszystkiego należy wyprowadzić wnioski dla przygotowania sobie podłoża do współpracy z rodziną dziecka. Kontakty wtedy są o wiele bardziej wartościowe, gdyż wiemy jak z danym rodzicem rozmawiać, jaką obrać drogę dla dalszego działania i w końcowym efekcie radzenia sobie w sytuacjami trudnymi.
Bardzo ważny jest stały kontakt nauczyciela z rodzicami, dlatego należałoby prowadzić formy ułatwiające te kontakty, częste spotkania grupowe, rozmowy indywidualne, najlepiej w ciszy i w spokoju, bez obecności dziecka, czyli należałoby wyznaczyć sobie taki dzień, tak jak to funkcjonuje już w naszym przedszkolu. Podczas zebrań wskazana byłaby pedagogizacja rodziców, wspólne ustalanie frontu działań wychowawczych, jeżeli to potrzebne należałoby także zapraszać na takie spotkania specjalistów, którzy pomogliby rozwiązywać sprawy trudne: logopedę, pedagoga, lekarza, itp.
Przedszkole musi dołożyć starań, aby rodzice stali się jego sojusznikami w sprawach trudnych, a także wspierali poczynania nauczycieli i respektowali ich zalecenia wychowawczo - dydaktyczne. Dobry wychowawca natomiast powinien być czujnym obserwatorem poczynań dzieci, powinien monitorować, diagnozować i wspierać rozwój swoich wychowanków, by rozmawiać z rodzicami w sposób konkretny, tak by rodzic wiedział, że jest to osoba kompetentna i rzeczowa, która może pomóc.
W każdej placówce przedszkolnej wśród rodziców znajdują się tacy, którzy żywo zainteresowani wychowaniem swych dzieci sami dążą do nawiązania jak najbliższych kontaktów z nauczycielem. Są jednak i tacy, którzy tych kontaktów unikają. Niezależnie od inicjatywy rodziców, każdy nauczyciel musi zabiegać o porozumienie się z nimi dla dobra dzieci, które wspólnie wychowuje dom i przedszkole.
Mgr Beata Musielak