Maria Pawlikowska Jasnorzewska Analiza i interpretacja


Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, de domo Kossak, primo voto Bzowska, secundo voto Pawlikowska, tertio voto Jasnorzewska (ur. 24 listopada 1891 w Krakowie, zm. 9 lipca 1945 w Manchesterze) - polska poetka i dramatopisarka dwudziestolecia międzywojennego. Laureatka Złotego Wawrzynu Polskiej Akademii Literatury. Luźno związana ze Skamandrem (grupa poetycka założona w roku 1918 przez Juliana Tuwima, Antoniego Słonimskiego, Jarosława Iwaszkiewicza, Kazimierza Wierzyńskiego oraz Jana Lechonia; wzorem dla skamandrytów była przede wszystkim twórczość Leopolda Staffa).

Życiorys

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska urodziła się w Krakowie 24 listopada 1891 jako Maria Janina Kossak. Jej ojcem był malarz Wojciech Kossak herbu Kos, syn Juliusza. Jej starszy brat Jerzy Kossak również był malarzem, a młodsza siostra, pod pseudonimem Magdalena Samozwaniec, pisała utwory satyryczne.

Oboje rodzice autorki wywodzili się ze szlachty, ich dworek Kossakówka był miejscem częstych spotkań przede wszystkim środowiska artystycznego. Gośćmi w domu Kossaków bywali m.in. Henryk Sienkiewicz, Ignacy Paderewski, Wincenty Lutosławski. Atmosfera ta tym mocniej wpłynęła na przyszła autorkę Niebieskich migdałów, że nie uczęszczała ona do szkoły. Edukację pobierała w domu, gdzie nauczyła się kilku języków obcych oraz zdobyła wykształcenie humanistyczne. Przez krótki czas chodziła, jako wolna słuchaczka, na krakowską Akademię Sztuk Pięknych.

Trzykrotnie wychodziła za mąż. Pierwszy mąż Władysław Bzowski (poślubiony przez nią w 1915 roku) był oficerem armii austriackiej. Małżeństwo jednak szybko się rozpadło i, po unieważnieniu go, Maria z Kossaków Bzowska wychodzi (w 1919 r.) za Jana Gwalberta Henryka Pawlikowskiego, syna Jana Gwalberta Pawlikowskiego. Zamieszkali w Zakopanem, w domu Pawlikowskiego, który był pasjonatem Tatr. Małżeństwo to nie przetrwało długo, choć zostało unieważnione dopiero w roku 1929. Ostatnim jej mężem został Stefan Jasnorzewski, poślubiony w 1931 roku, oficer lotnictwa. Wraz z mężem osiadła w Blackpool, w ośrodku lotnictwa RAF. Pozostali ze sobą aż do śmierci poetki. Zmarła na raka, w szpitalu w Manchesterze 9 lipca 1945 roku.

Droga twórcza

Jasnorzewska sporo podróżowała, czego ślady można odnaleźć w jej twórczości. Przebywała między innymi we Włoszech, w Północnej Afryce i we Francji, gdzie w 1927 r. w Paryżu poznała wielką miłość, lotnika i poetę Sarmento de Beires.

Przyjaźniła się z wieloma artystami, zwłaszcza ze środowiskiem Skamandra, z Witkacym oraz z formistami (Leon Chwistek, Andrzej Pronaszko). Pojawia się we wspomnieniach wielu ówczesnych osobistości artystycznych, jako uprzejma, czarująca osoba, pieszczotliwie nazywana Lilką. We wrześniu 1939 roku, po wystawieniu sztuki Baba-Dziwo, która była ostrym atakiem na hitlerowski totalitaryzm, wyjechała do Francji (szlakiem przez Zaleszczyki), by później dotrzeć do Anglii.

Jej wiersze były często wykonywane jako piosenki, śpiewane m.in. przez Krystynę Jandę do muzyki Jerzego Satanowskiego. Na jej cześć nazwano jedną z planetoid. Jeden z wierszy Jasnorzewskiej czyta bohaterka gombrowiczowskiej Pornografii wyreżyserowanej przez Jana Jakuba Kolskiego.

Dzieła



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
12. POEZJA MARII PAWLIKOWSKIEJ -JASNORZEWSKIEJ, 12. Poezja Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Maria
M.Pawlikowska-Jasnorzewska (opracowanie), Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
Jasnorzewska, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
Poezja Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska z Kossaków urodziła się 24
Maria Pawlikowska Jasnorzewska BN
OGRÓD Maria Pawlikowska Jasnorzewska
GÓRY Maria Pawlikowska Jasnorzewska
MARIA PAWLIKOWSKA – JASNORZEWSKA
Maria Pawlikowska Jasnorzewska,
Maria Pawlikowska Jasnorzewska Jeśliś jest prawdą
Maria Pawlikowska Jasnorzewska
Maria Pawlikowska Jasnorzewska życie i twórczość
Maria Pawlikowska Jasnorzewska,
Maria Pawlikowska Jasnorzewska BN(1)
Maria Pawlikowska Jasnorzewska wiersze
WIERSZ NA 24 WRZEŚNIA 2009 MARIA PAWLIKOWSKA JASNORZEWSKA GDY POCHYLISZ NADE MNĄ USTA
WIERSZ NA 23 WRZEŚNIA 2009 MARIA PAWLIKOWSKA JASNORZEWSKA MODLITWA

więcej podobnych podstron