Logistyka w sytuacjach kryzysowych
Eugeniusz Nowak
Moje opracowanie
Ogólny wstęp na temat logistyki
Misja działań logistycznych jest to inaczej podejmowanie decyzji w sytuacjach kryzysowych takich jak ratowanie czyjegoś życia, zdrowia oraz zapewnienie osobom potrzebującym niezbędnych warunków do przetrwania w tego typu warunkach.
Celem działań logistycznych jest przede wszystkim odpowiednia organizacja dostaw podstawowych środków zaopatrzenia oraz sprawne prowadzenie usług logistycznych, medycznych i dotarcie wraz z nimi na miejsce w możliwie jak najkrótszym czasie.
Logistyka w sytuacjach kryzysowych zajmuje się organizowaniem oraz kierowaniem działań zaopatrzeniowych, usługowych prowadzonych podczas sytuacji kryzysowych. Ukierunkowana główne na ratowanie życia, rannych, poszkodowanych w obrębie zdarzeń wynikających z sytuacji kryzysowych. Głównym jej celem jest zapewnienie zaopatrzenia i niezbędnych usług, mających na celu umożliwienie przetrwanie jednostkom w warunkach kryzysowych możliwie jak najszybszym czasie.
Termin pojęcia logistyka oraz jej rodzaje
Ogólny termin tego pojęcia wywodzi się ze starożytnej Grecji. Logistyka miała tam wiele form i znaczeń. Głównymi jej terminami są logistike - sztuka kalkulowania; logismos- liczenie; logikos - nauka o sztuce odpowiedniego myślenia; logos - rozum. Ogólnie możemy więc stwierdzić że logistyka jest nauką polegającą na sztuce odpowiedniego kalkulowania, planowania i myślenia w sposób racjonalny w stosunku do danej sytuacji.
Logistyka wojskowa
Jest to dział którego głównym zadaniem jest planowanie, przygotowanie i realizowanie dostaw zaopatrzenia i świadczenia usług logistycznych w obrębie wojska. Szerzej związana jest ze strategią i taktyką oraz wywiadem wojskowym. Jej głównym przeznaczeniem jest ciągłe utrzymywanie stałego poziomu dostaw zaopatrzeniowych dla wojska.
Logistyka cywilna
Jej głównym celem jest organizowanie, kierowanie i kontrolowanie sprawnego obiegu towarów, informacji, usług, surowców oraz materiałów. Naczelnym celem jest zapewnienie wysokich standardów obsługi klienta.
Misja
Misją jest ratowanie zdrowia, życia rannych i chorych oraz dążenie do zapewniania odpowiednich warunków dla poszkodowanych które wystąpiły w sytuacjach kryzysowych.
Cel
Nazywamy to inaczej procesem polegającym na zapewnieniu niezbędnych warunków do dotarcia, wraz z dostawami zaopatrzenia, medykamentów oraz podstawowymi usługami logistycznymi. Możliwie - jak najkrótszym czasie. W dostawach środków zaopatrzenia niezbędne są przede wszystkim takie dobra jak woda, odzież, usługi transportowe, energia, zapewnienie pomocy psychologicznej, możliwie jak najszybsze dotarcie do poszkodowanych oraz odpowiednie rozdysponowanie środkami które zostały dostarczone na miejsce zdarzenia.
Różnice między logistyką w sytuacjach kryzysowych a logistykami cywilną i wojskową
RODZAJE CELE |
LOGISTYKA W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH |
LOGISTYKA CYWILNA |
LOGISTYKA WOJSKOWA |
PODMIOT |
LUDNOŚĆ POSZKODOWANA |
KLIENCI DZIAŁAJĄCY NA KONKURENCYJNYM RYNKU |
WOJSKA |
ŚRODOWISKO |
REJONY REAGOWANIA KRYZYSOWEGO |
WOLNY RYNEK
|
POLE BITWY |
CEL |
ZAPEWNENIE WARUNKÓW OSOBOM POSZKODOWANYM |
MAKSYMALIZACJA ZYSKÓW PRZEDSIĘBIORSTWA |
ZABEZPIECZENIE LOGISTYCZNE WOJSK |
Logistyka wojskowa
Jej podmiotem są wojska walczące lub szkolące się. Postrzegamy je jako specjalistyczną dziedzinę nauk o podłożu wojskowym. Głównym celem jej jest zapewnienie wysokiej jakości dostaw i usług wojskowych - czyli zapewnienia nienaruszalnego łańcucha dostaw, których konsumentami będą siły wojskowe. Opiera się na wojskowym systemie logistycznym mającym zapewnić nieprzerwane dostawy zaopatrzenia logistycznego wojsku w czasie wojny i pokoju. Swoimi działaniami ma zabezpieczyć materialne, transportowo i aprowizacyjnie żołnierzy.
Logistyka cywilna
Podmiotem działania w niej są z kolei klienci, ma na celu dążyć do zaopatrywania ich w ograniczonych sytuacjach na rynku dóbr. Za swoich mentorów logistyka cywilna uważa ekonomię i zarządzanie. Ma zapewnić szeroki przypływ dóbr, usług i towarów w procesie gospodarczym. Jej celem jest integracja przepływu dóbr i usług oraz zwiększenie maksymalizacji dóbr oraz efektywności.
Logistyka w sytuacjach kryzysowych
Nadrzędnym jej celem jest zapewnienie niezbędnych środków umożliwiających przetrwanie poszkodowanym w sytuacjach kryzysowych. Jej ukierunkowanie nastawione jest na ochronę ludności poszkodowanej w sytuacjach kryzysowych. Celem tego jest zapewnienie niezbędnych środków w sytuacji zagrożenia kryzysowego ludności w możliwie jak najkrótszym czasie, poprzez zapewnienie im maksymalizacji usług ratowniczych.
Łańcuch logistyczny definicja i ogólny zarys
Skupia się na zapewnieniu ciągłości usług na zasadzie współzależności między konsumentami i producentami. Wieloetapowy przepływ dóbr poprzez wszystkie sekcje odpowiedzialne za jakiś etap. Przekrój łańcucha wygląda następująco:
Dostawcy |
Producenci |
Hurtownicy |
Detaliści |
Klienci |
Podstawowe artykuły w procesie zaopatrzenia ludności oraz usługi medyczne
zaopatrzenie na dostawy wody
zaopatrzenie na dostawy żywności
białka
tłuszcze
węglowodany
witaminy
zaopatrzenie w artykuły pierwszego użytku
środki higieny osobistej
zapałki
świece
koce
latarki
środki czystości
usługi specjalistyczne
usługi gospodarczo-bytowe
usługi handlowe
pierwsza pomoc
pomoc lekarska
prowadzenie medycznych czynności ratunkowych
Czynniki mające na celu zabezpieczenie obszaru w sytuacjach kryzysowych
Blokada
Pojawia się wówczas gdy dany obszar został skażony chemicznie. Ma na celu zapobiegać kradzieży oraz przedostawania się na dany obszar cywilów którzy mogą powodować utrudnienia podczas akcji mających na celu dezynfekcji obszaru objętego blokadą. Organizowane są też posterunki kontrolne mające na celu kontrolować przepływ dóbr i usług które przejeżdżają lub wjeżdżają na obszar objęty blokadą.
Ewakuacja ludności
Ma zazwyczaj miejsce gdy dany region jest niebezpieczny i wiąże się z ryzykiem przebywania ludności cywilnej na jego terenie. Zwykle związane jest to z zamachami terrorystycznymi lub klęskami żywiołowymi. Proces ewakuacji musi zostać przeprowadzony szybki i sprawnie. Ludność musi otrzymać niezbędne środki które pozwolą im przetrwać w sytuacji kryzysowej. Cywile są przenoszeni do tymczasowych miejsc zamieszkania w celu przeczekania aż sytuacja kryzysowa w regionie ich stałego miejsca zamieszkania zostanie rozwiązana. Ewakuacja przebiega za pomocą wszystkich dostępnych środków transportu, ponieważ ma za zadanie zabezpieczyć ludność w możliwie jak najkrótszym czasie.
Rodzaje grup działania w sytuacjach kryzysowych
Rota jest to dwuosobowy zespół ratowników, zajmujący się zadaniami ratowniczymi, wyposażony w sprzęt ochrony osobistej.
Zastęp pododdział w liczbie od trzech do sześciu osób, ratowników do tego dochodzi dowódca, zmechanizowana grupa w pojazd przystosowany do zadań ratowniczych.
Sekcja pododdział w sile dwóch zastępów, liczący od 9 do 12 ratowników w tym dowódca.
Pluton jest to pododdział w sile od 3 do 4 zastępów liczy od 12 do 21 ratowników w tym dowódca.
Batalion jest to oddział w sile od 3 do 5 kompanii oraz dowódca.
Brygada związek pododdziałów i oddziałów zajmujący się wielo obszarowym działaniem ratowniczym.
Specjalistyczna grupa ratownicza wykwalifikowana grupa ratowników posiadająca swój sprzęt oraz uprawnienia do działań z zakresu pomocy medycznej oraz udzielenia pierwszej pomocy.
Policja
W sytuacjach kryzysowych realizują zadania o charakterze prewencyjnym i kryminalnym. Wspomagają służby logistyczne, pełnią patrole na obszarach objętych zagrożeniem oraz współpracują z wojskiem.
Organizacje pozarządowe
Są to przede wszystkim różne fundacje i stowarzyszenia, również pełnią funkcję na rzecz ludności w sytuacjach kryzysowych, poprzez zapewnienie im niezbędnej pomocy społecznej.
Zaopatrzenie logistyczne i jego rodzaje oraz usługi
Rezerwy państwowe
Jest to wyodrębniony majątek państwa. Przechowywane są tam niezbędne surowce takie jak paliwa, maszyny i urządzenia gospodarcze, medykamenty, produkty żywnościowe. Wszystko to jest przechowywane na wypadek sytuacji kryzysowych.
Potencjał usługowy
Jest to wszelka infrastruktura terenowa, nieruchomości, usługi medyczne. Mogą być użyte w sytuacji zagrożenia kryzysowego.
Organizacja dostaw wody
Niezbędny środek logistyczny, ma na celu dostarczyć wodę grupom poszkodowanym w celu przetrwania mającego miejsce w czasie sytuacji kryzysowej. Zazwyczaj ma miejsc w przypadku zanieczyszczenia, skażenia bądź wyschnięcia, wód, studni czy źródeł.
Organizacja dostaw żywności
Ma miejsce w sytuacji ograniczonego dostępu poszkodowanych do dostaw artykułów żywnościowych. Nadrzędną funkcję pełnią w tym organizacje humanitarne i charytatywne.
Organizacja dostaw artykułów powszechnego użytku
Pochodzą głownie z rezerw państwowych oraz organizacji charytatywnych i humanitarnych. Mają dostarczyć niezbędnych asortymentów dla osób poszkodowanych w sytuacjach kryzysowych.
Organizacja usług transportowych
Ma na celu zabezpieczyć poszkodowanych oraz wydostać poszkodowanych w możliwie jak najszybszym czasie z miejsca katastrofy. Dzielimy je na transport samochodowy, lotniczy, wodny i kolejowy. Grypą odpowiedzialną za przetransportowanie cywilów do miejsca przeznaczenia lub inaczej docelowego odpowiedzialnie są służby wojskowe.
Organizacje usług remontowych
Realizowanie zadań z zakresu odbudowy dóbr, oraz lokalizacji wcześniejszego pobytu cywilów ale również mienia publicznego. Odbudową i remontem budynków zajmują się odpowiednie firmy budowlane ale też żołnierze.
Inne usługi logistyczne
Są to usługi tego typu jak transport zmarłych, wywóz odpadów szkodliwych dla środowiska oraz prowadzenie zabiegów dezynfekcyjnych(tutaj konieczne jest zastosowanie specjalistycznych firm albo oddziałów chemicznych). Zabiegi deratyzacyjne (usuwanie, bądź likwidacja szkodliwych gryzoni). Tutaj wchodzi w grę inspekcja weterynaryjna, bądź wykwalifikowanie firmy odpowiedzialne za tego typu sytuacje.
Procedury organizacyjne usług medycznych ludności poszkodowanej w sytuacjach kryzysowych
Pomoc medyczna je struktura i poziomy
Ukierunkowana jest na ratowanie życia osobom poszkodowanym, zapewnienia odpowiednich i prawidłowych warunków sanitarnohigienicznych i przeciwepidemicznych które są niezbędne dla ludności poszkodowanej na skutek sytuacji kryzysowych. Pomoc lekarska powinna być udzielana pacjentowi w możliwe jak najszybszym czasie. Dzielimy ją na następujące poziomy:
Pierwszy poziom opieki medycznej
realizowany na szczeblu gminy
pierwsza pomoc
zbieranie ofiar, rannych i ich ewakuacja do punktów medycznych w celu udzielenia im pomocy medycznej
rutynowe badania pacjentów
udzielanie pomocy dentystycznej
przygotowanie ciężko rannych i poważnie chorych do ewakuacji na wyższy poziom opieki medycznej
Drugi poziom opieki medycznej
zorganizowany na szczeblu powiatu
dostarczanie zaopatrzenia medycznego w gminach
segregacja rannych
wykonywanie operacji chirurgicznych w przypadku gdy ewakuacja na wyższy poziom medyczny może być zakłócona niespodziewanymi sytuacjami
obserwacja lekarska leczonych pacjentów
ewakuacja na wyższy poziom medyczny
Trzeci poziom opieki medycznej
zorganizowana na szczeblu województwa
wykonywanie wszystkich operacji chirurgicznych
reanimacja ofiar
hospitalizowanie
zaopatrywanie pacjentów w dostawy krwi, sprzętu medycznego i innych medykamentów
centralizacja do specjalistycznych oddziałów na poziomie województwa poszkodowanych
Czwarty poziom opieki medycznej
zorganizowany na bazie specjalistycznych szpitali na szczeblu województwa
odbiór rannych i chorych z trzeciego poziomu opieki medycznej
pełny zakres leczenia chorych z trzeciego poziomu a także opieki pielęgniarskiej nad pacjentami
Rola wojska w reagowaniu kryzysowym
Głównym celem jednostek wojskowych w procesie reagowania kryzysowego jest wsparcie sił cywilnych i środków prowadzących działania ratownicze. Taka sytuacja ma miejsce wówczas gdy działanie sił cywilnych jest niewystarczające lub też ze względu na wyczerpanie sił i środków tych jednostek. Zapewnia wsparcie podczas dostaw wody, żywności, transportu (konwój lub eskorta ewentualnie pomoc w transporcie cywilów). Wojsko również zajmuje się wsparciem podczas organizacji tymczasowych miejsc zakwaterowania dla osób poszkodowanych. Wsparciem ratownictwa medycznego, ewakuacyjnego czy epidemiologicznego.
5