Ostre schorzenia jamy brzusznej
USG
RTG
TK
Badanie rezonansowe jamy brzusznej
USG - metoda, w której wykorzystuje się fale ultradźwiękowe o częstotliwości 3,5 Mhz do uwidocznienia narządów miąższowych jamy brzusznej tj. wątroba, trzustka, śledziona, nerki, pęcherz moczowy, narządy rodne u kobiet, gruczoł krokowy u mężczyzn oraz między pętlowe zbiorniki płynów i wolny płyn w jamie otrzewnowej.
RTG - wykonywany jest przy pomocy techniki RTG - nowskiej
- zdjęcia w pozycji stojącej wykorzystujemy w przypadku perforacji przewodu pokarmowego, gdzie możemy uwidocznić obecność powietrza pod kopułami przepony i w przypadku podejrzenia niedrożności przewodu pokarmowego, stwierdzamy poziomy płyn w obrębie jelit z zaleganiem zbiorników gazów ponad nimi.
- zdjęcie w pozycji leżącej wykorzystujemy w diagnostyce układu moczowego, możemy wówczas uwidocznić uwapnione złogi w nerkach, moczowodach moczowodach pęcherzyku moczowym.
TK - wykorzystywana technika RTG. Uwidaczniamy i oceniamy: wątrobę, bardzo dobrze trzustkę, śledzionę, nadnercza, nerki, zbiorniki płynów w jamie otrzewnowej zazwyczaj nie oceniamy pęcherzyka żółciowego. Oceniamy również żyłę główna dolną, aortę brzuszną, tętnicę krezkową górną i dolną, pień trzewny, naczynia nerkowe (tt. i żż)
Badanie TK jamy brzusznej dzielimy na 2 zakresy:
- zakres właściwy - od kopuły przepony do połowy wysokości talerzy biodrowych
- zakres niższy - badanie TK miednicy mniejszej
URAZY JAMY BRZUSZNEJ
Stłuczenie narządów miąższowych (wątroby, śledziony i nerek)
Krwiaki śródmiąższowe (wątroba, śledziona i nerki)
Krwiaki podtorebkowe w skutek uszkodzenia naczynia (wątroba, śledziona i nerki)
Pęknięcie narządów miąższowych lub ich rozkawałkowanie
Płyn w jamie otrzewnowej USG, TK
- krew między pętlami jelit
- przesięk - niewydolność krążenia, wątroby
- wysięk - zapalenie np. otrzewnej
PERFORACJA PRZEWODU POKARMOWEGO
PRZYCZYNY:
- wrzody drążące żołądka i dwunastnicy
- pęknięte schyłki jelit (najczęściej j. grubego)
- urazy zewnętrzne
- ciała obce w przewodzie pokarmowym
OBRAZ:
- poz. stojąca gazy pod kopułą przepony
- lokalny stan zapalny spowodowany wydostaniem się treści (pł w jamie otrzewnowej)
NIEDROŻNOŚĆ PRZEWODU POKARMOWEGO
mechaniczna - mechaniczne zatkanie światła jelita
PRZYCZYNY:
- guzy wew. i zewnątrz jelitowe
- wrota przepukliny
- zrosty otrzewnowe
OBRAZ:
- pozycja stojąca
- gromadzenie treści płynnej w linii poziomej i zgromadzony gaz nad płynem w pętlach jelitowych
(jelito cienkie)
porażenna - porażenie perystaltyki jelit ostrymi schorzeniami bólowymi jamy brzusznej
PRZYCZYNY:
- kolka żółciowa (wątrobowa)
- kolka nerkowa
- zapalenie pęcherzyka żółciowego
- ostre zapalenie trzustki
- zabiegi operacyjne na jamie brzusznej
OBRAZ:
- nie mamy poziomów płynów
OSTRE SCHORZENIA PĘCHERZYKA ŻÓŁCIOWEGO:
zapalenie pęcherzyka żółciowego
OBRAZ USG:
- zgrubienie ścian pęcherzyka żółciowego z 2mm - 8 mm
- powstaje wysięk wokół pęcherzyka żółciowego „hallo” w obrazie
- treść ropna w świetle pęcherzyka żółciowego z powstaniem zbiorników gazów w świetle → ropniak pęcherzyka żółciowego (bezwzględna operacja)
Kamica pęcherzyka żółciowego
Cholesterolowe - okrągłe i różno kolorowe wielkości ziaren grochu.
Uwapnione - brzydkie, często po operacji rozsypują się w piasek
ŻÓŁTACZKA - odbarwiony stolec, przebarwienie skóry na kolor żółty.
- stan zapalny
- wodniak pęcherzyka żółciowego
- żółtaczka mechaniczna
PRZYCZYNY:
- kamica,
- rak brodawki Batera,
- rak przewodu żółciowego wspólnego,
- rak głowy trzustki)
OBRAZ USG:
- poszerzenie przewodu żółciowego wspólnego
- poszerzenie przewodów żółciowych wewnątrzwątrobowych
- poszerzenie przewodu żółciowego trzustkowego
SCHORZENIA TRZUSTKI
ZAPALENIE TRZUSTKI:
Ostre
Przewlekłe
PRZYCZYNY:
- kamica pęcherzyka żółciowego
- Poalkoholowa uszkodzenie
ZAPALENIE SUROWICZO - MIĄŻSZOWE - obrzękowe zapalenie trzustki
- Dochodzi do jej powiększenia (głowa i trzon, rzadko ogon)
- Obrzęk zauważymy rzadko w USG, najłatwiej najłatwiej TK
- zmiany poziomy amylazy w surowicy i moczu + powiększenie trzustki = zapalenie trzustki
LECZENIE:
- objawowe (sonda żołądkowo-jelitowa przez 2-3 tyg.)
MARTWICZO KRWOTOCZNE ZAPALENIE TRZUSTKI
OBRAZ:
- początkowo obrzęki
- powiększenie trzustki
- powstają pseudo torbiele
ROPNE ZAPALENIE TRZUSTKI
- drogą krwiopochodną
- drogą wstepującą przez przewód żółciowy
W miąższu trzustki liczne drobne zbiorniki zawierające niejednorodną treść płynną
LECZENIE
- antybiotykami
SCHORZENIA UKŁADU MOCZOWEGO
BADANIE
USG
- nerki
- górne przewód moczowodu
- przypęcherzykowe odcinki moczowodu
2. RTG
- złogi cieniujące
3. UROGRAFIA - seria zdjęć przeglądowych jamy brzusznej dodając środki kontrastujące (jod) podawane dożylnie
4. TK - wtedy, kiedy chcemy ocenić guzy
OSTRE
- kamica układu moczowego
- kolka nerkowa - mocny ból
- brodawka
- kielichy nerkowe
GUZY UKŁADU MOCZOWEGO
guzy nerek (w układzie kielichowo-miedniczkowym)
b. guzy pęcherza moczowego
Łatwo krwawią, krwiomocz, guzy rosnące w świetle nerki
Guzy pozanerkowe - większy niż nerka, brak dolegliwości bólowych, brak krwiomoczu. Wykonywanie USG raz na 2 lata.
Guzy łatwo krwawiące brodawczaki, brodawczakoraki, powiększenie gruczołu krokowego (łagodny przerost stercza)
TĘTNIAK AORTY
Występowanie w części dystalnej aorty brzusznej i proksymalnej tt. biodrowych. Możemy założyć protezy (tzw. Portki)
RADIOLOGIA