Edyta Bolko 93042507921
kl. III ,,i”
Temat: Satyryczny obraz społeczeństwa polskiego w utworach literackich. Przedstaw temat na wybranych przykładach.
Literatura podmiotu:
Krasicki I., Pijaństwo, [w:] I. Krasicki, Bajki przypowieści satyry, Rzeszów 1989, s.64-67.
Krasicki I., Szczur i kot, [w:] I. Krasicki, Bajki przypowieści satyry, Rzeszów 1989, s.9.
Mrożek S., Tango, Kraków 1973.
Zapolska G., Moralność pani Dulskiej, Warszawa 2000.
Literatura przedmiotu:
Krasicki I., Bajki, Wrocław- Warszawa- Kraków- Gdańsk 1989, s.13-18, [tu: Wstęp i komentarz].
Przewodnik po lekturach, pod red. P. Kuncewicza, Warszawa 1991, s. 31, 42, [tu: Poematy heroikomiczne, satyry, bajki].
Taborski R., ,,Moralność pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej, Warszawa 1987, s.54- 61.
Tomala S., Sławomir Mrożek ,, Tango”, [w:] Przewodnik po lekturach, pod red. P. Kuncewicza, Warszawa 1991, s. 20-21, 26-28.
Plan ramowy wypowiedzi:
Teza: Literatura jak krzywe zwierciadło ukazuje wady społeczeństwa polskiego.
Rozwinięcie:
Ignacy Krasicki ,,Pijaństwo”
krytyka pijaństwa i mentalności sarmackiej
struktura kontrastu, zestawienie ze sobą dwóch odmiennych osobowości
dydaktyzm
Ignacy Krasicki ,,Szczur i kot”
tematyka obyczajowa, ukazywanie wad ludzkich (pycha, próżność, przypisywanie sobie cudzych zasług)
bajka ezopowa jako odzwierciedlenie niektórych cech ludzkich za pomocą maski zwierzęcej
Gabriela Zapolska ,,Moralność pani Dulskiej”
Ukazanie życia Dulskich na zasadzie kontrastu między głoszonymi zasadami, a codzienną życiową praktyką, która tym zasadom przeczy
Obnażenie obłudy moralnej i mentalności mieszczańskiej (ośmieszenie zakłamanej moralności pani Dulskiej i kołtunerii)
Sławomir Mrożek ,,Tango”
ukazanie świata w krzywym zwierciadle (kpina, szyderstwo, parodia polskiej rodziny)
absurdalna rzeczywistość, wynikająca z braku systemu zasad rządzących światem;
konflikt jednostki ze zbiorowością
kondycja inteligencji współczesnej
Wnioski:
Społeczeństwo polskie od wieków popełnia te same błędy.
Komizm w przytoczonych dziełach nie ma za zadanie zabawianie czytelnika, lecz wprost przeciwnie, śmiech służy do zdemaskowania i napiętnowania społecznego zła.
Usilne kreowanie pewnych norm, zachowań, prowadzi do absurdu.
Ukazanie satyrycznego obrazu Polaków ma za zadanie w sposób humorystyczny uświadomić nam nasze wady i przywary.
Na podstawie omówionych dzieł możemy stwierdzić, że trudno jest zmienić obyczajowość, wyplenić zacofanie i inne wady Polaków- tj. duma narodowa, pycha, obłuda czy hipokryzja.
Na literaturze zawsze będzie jednak ciążył będzie obowiązek ich negacji.
Materiały pomocnicze:
- Karty z cytatami