FRANCJA
Walory przyrodnicze:
1)wybrzeża :
a)Morza Śródziemnego o korzystnym klimacie,urzekających krajobrazach
- Riwiera Francuska z najbardziej znaną częścią Lazurowym Wybrzeżem; ośrodki turystyczne Nicea, Saint Tropez, Cannes
- Languedoc-Rousillon; Le Grande Motte, Saint Cyprian
b)Atlantyku odgrywają nieco mniejszą rolę
- Etretat- wapienne klify w Normandii na północy kraju
- Mont Saint Michel- opactwo na wyspie pływowej w Normandii
2)góry :
a) Alpy Północne (Graickie, Sabaudzkie, Delfinackie) i Południowe (Koptyjskie, Nadmorskie, Prowansalskie)
- najwyższy szczyt Europy Mont Blanc 4807 m n.p.m
- rzeźba wysokogórska, lodowce, warunki śniegowe, flora i fauna
- trzy parki narodowe w tym Parc National de la Vanoise
- ośrodki turystyczne: Chamonix (u stóp Mont Blanc), Grenoble, Aix-les-Bains (uzdrowisko)
b) Masyw Centralny (Puy de Sancy 1886 m n.p.m)
- nieczynne wulkany, jeziora kraterowe, kaniony, jaskinie
- ciepłe wody mineralne; funkcje uzdrowiskowe (Vichy)
- centrum turystyki narciarskiej w masywie Mont Dore
Pozaprzyrodnicze walory:
1) Zabytki i muzea
a)Paryż centrum krajoznawcze światowego ruchu turystycznego
- katedra Notre Dame, bazylika Sacre Coeur, Sainte Chapelle
- Panteon, łuk triumfalny
- wieża Eiffla
- muzeum Orsay i Luwr
b) Ille de la France- region w otoczeniu Paryża
- rezydencja królewska i ogrody w Wersalu
- zamek Fontainebleau ,gotycka katedra Chartres
c) zamki w dolinie Loary
- Chenonceau, Chambord, Blois, Angeles, Chaumont,
2) miejsca kultu religijnego - Lourdes
3) walory archeologiczne - jaskinie i malowidła skalne w Lascaux
4) osiągnięcia techniki ludzkiej
- dzielnica La Defense w Paryżu, z La Grande Arche
- Centre George Pompidou w Paryżu
- centrum naukowo-rozrywkowe Futuroscope
- EuroDisneyland w pobliżu Paryża
1. najwyzszy szczyt usa i kanady = wysokosci i w jakich gorach leza
2.stolica Veduz i Palermo
3.Jaka przelecz rozdziela Tatry Zachonie od Wschodnich
4.Naucz sie przez jakie miasta przeplywa Odra i Wisla (byly a, b, c..)
5.Doplywy Odry i Wisly
6.Mniejszosci narodowe w polsce ( trzeba bylo przyporzadkowac Tatarow,
Niemcow, Litwinow, Łemkow do regionow)
7. Obiekty UNESCO w Polsce (naucz sie)
8. Jezyk urzedowy USA i MEKSYKU
9.Terytoria zalezne od Francji w polinezji (wymienic 2)
10. nad jaka rzeka lezy kijow i paryz
11. parki narodowe polski z pasa wyzyn polskich.
12. przedsiebiorstwo (najwieksze) produkujace miedz w polsce
13.podac kontynent, akwen, region Monako, seszeli i malediw
14. najwiekszy producent ryzu i bawelny (panstwa)
15. wskaznik uwbanizacji i feminizacji w polsce
16. jakie glowne dwa surowce wudobywa sie w polsce
17. wybrac z wymienionych miast polskich uzdrowiska- byly mniedzy innymi:
zakopane, krynica...
1. USA - Mc Kinley 6194 m.n.p.m.
Kanada - Logan 5959 m.n.p.m.
2. Vaduz - Liechtenstein, Palermo - Sycylia
3. Przełęcz Liliowe
8. USA nie ma języku urzędowego, aczkolwiek językiem głównym jest język angielski, MEKSYK - język hiszpański
9. Polinezja Francuska, Nowa Kaledonia (wallis, Futuna ?)
10. Kijów - Dniepr, Paryż - Sekwana
11. Ojcowski PN, Świętokrzyski PN, Roztoczański PN
12. KGHM Polska Miedź SA
13. Monako - Europa, Lazurowe Wybrzeże, Morze Śródziemne a dokładniej Morze Liguryjskie
Seszele - Afryka, wyspy na Ocenie Indyjskim, Ocean Indyjski
Malediwy - Azja, wyspy na Ocenie Indyjskim, Ocean Indyjski
14. Ryż - Chiny, Bawełna - Chiny
15. Współczynnik urbanizacji - 60%, współczynnik feminizacji 106,5
16. Węgiel kamienny, węgiel brunatny
7 cudów świata starożytnego:
1. Piramida Cheopsa
2. Wiszące ogrody Semiramidy
3. Świątynia Artemidy w Efezie
4. Posąg Zeusa w Olimpii
5. Mauzoleum w Halikarnasie
6. Kolos Rodyjski
7. Latarnia morska w Faros
Nowe 7 cudów Świata
1. Wielki Mur Chiński - CHINY
2. Petra - JORDANIA
3. Pomnik Chrystusa Zbawiciela w Rio de Janeiro - BRAZYLIA
4. Machu Picchu - PERU
5. Chichen Itza - MEKSYK
6. Koloseum - WŁOCHY
7. Tadź Mahal - INDIE
7 cudów Polski:
1. Kopalnia soli w Wieliczce
2. Stare miasto i nadwiślańska panorama w Toruniu
3. Zamek w Malborku
4. Zamek Królewski i Katedra na Wawelu w Krakowie
5. Kanał Elbląski
6. Renesansowe Stare Miasto w Zamościu
7. Rynek Główny i zespół staromiejski w Krakowie
Przylądki:
EUROPA
N - Przylądek Nordkinn (Norwegia)
S - Przylądek Marroqui (Hiszpania)
E - ujście Bajdaraty do Zatoki Bajdarackiej (Rosja)
W - Przylądek Roca (Portugalia)
AZJA
N - Przylądek Czeluskin (Rosja)
S - Przylądek Piai (Malezja)
E - Przylądek Dieżniewa (Rosja)
W - Przylądek Baba (Turcja)
AFRYKA
N - Przylądek Biały (Tunezja)
S - Przylądek Igielny (Republika Południowej Afryki)
E - Przylądek Hafun (Somalia)
W - Przylądek Almadi (Senegal)
AMERYKA PÓŁNOCNA
N - Przylądek Murchisona (Kanada)
S - Przylądek Mariato (Panama)
E - Przylądek Saint-Charles (Kanada)
W - Przylądek Księcia Walii (USA)
AMERYKA POŁUDNIOWA
N - Przylądek Gallinas (Kolumbia)
S - Przylądek Froward (Chile)
E - Przylądek Branco (Brazylia)
W - Przylądek Parinas (Peru)
AUSTRALIA I OCEANIA
N - Przylądek Jork (Australia)
S - Przylądek Wilsona (Australia)
E - Przylądek Byrona (Australia)
W - Przylądek Steep Point (Australia)
ANTARKTYDA
N - Przylądek Prime Head
S - Biegun Południowy
E - Biegun Południowy
W - Biegun Południowy
Europa: kraj - stolica - najwyższy szczyt - wysokośc [czyli coś co dr Luchter lubi najbardziej ]
1. Albania - Tirana - Korab 2764 m.n.p.m.
2. Andora - Andora La Vella - Coma Pedrosa 2946 m.n.p.m.
3. Austria - Wiedeń - Grossglockner 3797 m.n.p.m.
4. Belgia - Bruksela - Botrange 694 m.n.p.m.
5. Białoruś - Mińsk - Góra Dzierżyńska 345 m.n.p.m.
6. Bośnia i Hercegowina - Sarejowo - Maglic 2386 m.n.p.m.
7. Bułgaria - Sofia - Musala 2925 m.n.p.m.
8. Chorwacja - Zagrzeb - Dinara 1830 m.n.p.m.
9. Czarnogóra - Podgorica - Zla Kolata 2543 m.n.p.m.
10. Czechy - Praga - Śnieżka 1602 m.n.p.m.
11. Dania - Kopenhaga - Slaettaratindur 882 m.n.p.m.
12. Estonia - Tallin - Suur Munamagi 318 m.n.p.m.
13. Finlandia - Helsinki - Halti Haldi 1328 m.n.p.m.
14. Francja - Paryż - Mont Blanc 4808 m.n.p.m.
15. Grecja - Ateny - Mytikas(Olimp) 2917 m.n.p.m.
16. Hiszpania - Madryt - Mulhacen 3479 m.n.p.m.
17. Holandia - Amsterdam(konst.)/Haga(rząd) - Vaalserberg 321 m.n.p.m.
18. Irlandia - Dublin - Carrantuohill 1038 m.n.p.m.
19. Islandia - Rejkiavik - Hvannadalshnukur 2119 m.n.p.m.
20. Liechtenstein - Vaduz - Grauspitz 2599 m.n.p.m.
21. Litwa - Wilno - Aukstojas 294 m.n.p.m.
22. Luksemburg - Luksemburg - Kneiff 559 m.n.p.m.
23. Łotwa - Ryga - Gaizinkalns 311 m.n.p.m.
24. Macedonia - Skopje - Korab 2764 m.n.p.m.
25. Malta- Valleta - Ta'Dmejrek 250 m.n.p.m.
26. Mołdawia - Kiszyniów - Balanesti 428 m.n.p.m.
27. Monako - Monako - ---------- 165 m.n.p.m.
28. Niemcy - Berlin - Zugspitze 2963 m.n.p.m.
29. Norwegia - Oslo - Galdhopiggen 2469 m.n.p.m.
30. Polska - Warszawa - Rysy 2499 m.n.p.m.
31. Portugalia - Lizbona - Pico 2351 m.n.p.m.
32. Rosja - Moskwa - Elbrus 5642 m.n.p.m.
33. Rumunia - Bukareszt - Moldoveanu 2543 m.n.p.m.
34. San Marino -San Marino - Monte Titano 750 m.n.p.m.
35. Serbia - Belgrad - Deravica 2656 m.n.p.m.
36. Słowacja - Bratysława - Gerlach 2655 m.n.p.m.
37. Słowenia - Lublana - Triglav 2864 m.n.p.m.
38. Szwajcaria - Berno - Dufourspitze 4634 m.n.p.m.
39. Szwecja - Sztokholm - Kebnekaise 2117 m.n.p.m.
40. Ukraina - Kijów - Howerla 2061 m.n.p.m.
41. Watykan - Watykan - Wzgórza Watykańskie 76 m.n.p.m.
42. Węgry - Budapeszt - Kekes 1014 m.n.p.m.
43. Wielka Brytania - Londyn - Ben Nevis 1343 m.n.p.m.
44. Włochy - Rzym - Mont Blanc 4808 m.n.p.m.
Co łączy miejscowości Binarowa,Blizne,Dębno,Haczów,Lipnica murowana i Sękowa? maja drewniane kosciolki.
drewniane koscioły południowej Małopolski i Podkarpacia : Binarowa, blizne, dębno podhalańskie, haczow, lipnica murowana sękowa według mnie chodzi o to ze są to obiekty wpisane na LISTE ŚWIATOWEGO DZIEDZICTWA KULTUROWEGO UNESCO w 2003 roku:) stanowia one wyjatkowy przykład różnych aspektów tradycji budowlanych kościołow sredniowiecznych w kulturze rzymsko -katolickiej. do ich budowy wykorzystano technike polegajaca na poziomym ułożeniu pni
co do hut to na pewno spore są: Huta Celsa Ostrowiec i Huta Stalowa Wola
a siara wydobywana jest w Tarnobrzegu
enklawa - terytorium otoczone ze wszystkich stron terytorium innego państwa. Jeżeli stanowi ono część jakiegoś państwa to jest ono jego eksklawą. Na przykład San Marino stanowi enklawę w terytorium Włoch, zaś wieś Campione stanowi enklawę w terytorium Szwajcarii i eksklawę Włoch. Terminów "enklawa/eksklawa" używa się także dla określenia tego typu terytoriów w skali subnarodowej. Termin "enklawa" używa się także w przypadku, gdy teren jednego rodzaju jest otoczony terenem innego rodzaju, np. las liściasty na terenie porośniętym lasem iglastym.
Przykłady enklaw
Państwa-enklawy
Lesotho - państwo-enklawa
Państwa-enklawy, otoczone ze wszystkich stron przez inne państwo, nie są eksklawami. Istnieją trzy takie państwa:
* San Marino w terytorium Włoch,
* Watykan w terytorium Włoch, w Rzymie,
* Lesotho w terytorium RPA.
W sytuacji enklawy znajdują się niektóre państwa nadbrzeżne. Poza odcinkiem wybrzeża są one otoczone terytorium innego państwa. Są to następujące kraje:
* Gambia otoczona przez Senegal posiada 50 km odcinek wybrzeża,
* Brunei - przez Malezję,
* Monako - przez Francję.
Terytoria-enklawy
Cechą charakterystyczną "prawdziwych" enklaw jest to, że by się do nich dostać trzeba poruszać się po terytorium innego państwa. Najbardziej znaną enklawą w Europie był Berlin Zachodni. Inne mniej znane przykłady, za to nadal istniejące, to:
* miasto Baarle w południowej Holandii to administracyjnie dwa miasta - belgijskie Baarle-Hertzog to 22 belgijskie enklawy w terytorium holenderskim oraz holenderskie miasto Baarle-Nassau, które samo posiada także 3 enklawy na terenie Belgii oraz jedną małą enklawę wewnątrz jednej z belgijskich enklaw Baarle-Hertog,
* niemieckie Büsingen stanowi enklawę w terytorium szwajcarskiego kanton Szafuza,
* włoskie miasto Campione wewnątrz kantonu Ticino (Szwajcaria), chociaż w praktyce administrowane jest jako część Szwajcarii, tzn. stanowi część szwajcarskiego obszaru celnego, posługują się frankiem szwajcarskim i nie płacą podatków we Włoszech, choć nadal podlegają zwierzchnictwu włoskiemu,
* hiszpańskie miasto Llivia położone w południowej Francji, kilka kilometów na zachód od Andory,
* rosyjska enklawa Sankowo-Miedwieże w terytorium Białorusi składa się z dwóch wsi,
* autostrada przebiegająca przez wschodnią Mołdawię została wymieniona na tereytorium o takiej samej powierzchni stając się jednocześnie ukraińską enklawą na terytorium Mołdawii,
* wsie Ormidhia i Xylotimbou na Cyprze otoczone są przez formalnie niezależną brytyjską bazę Dhekelia. Ponadto na terenie bazy znajduje się elektrownia również należąca do Cypru.
Poza Europą enklawy można znaleźć także w Azji:
* Madha należąca do Omanu stanowi enklawę w terytorium Zjednoczonych Emiratów Arabskich, jednocześnie na jej terytorium znajduje się mniejsze terytorium Nahwa, które jest eksklawą ZEA wewnątrz Madhy,
* przy granicy indyjsko-bengalskiej znaleźć można 92 bengalskie eksklawy na terytorium Indii i 106 indyjskich eksklaw na terytorium Bangladeszu. Ponadto 21 z tych bengalskich eksklaw znajduje się wewnątrz indysjkich eksklaw, oraz 3 indyjskie eksklawy wewnątrz bengalskich. Sytuacja jest niekiedy bardzo skomlikowany, gdy np. największa indyjska eksklawa Balapara Khagrabari zawiera w sobie bengalską eksklawę Upanchowki Bhajni, która zawiera znowu indyjską eksklawę Dahala Khagrabari,
* terytorium Armenii zawiera 3 eksklawy Azerbejdżanu, dwie z nich to wsie w północno-wschodniej Armenii, a trzecia znajduje się w regionie Nachiczewan; istniej też jedna eksklawa Armenii w terytorium Azerbejdżanu,
* Dolina Fergańska podzielona między Kirgistan, Tadżykistan i Uzbekistan daje liczne przykłady enklaw, m.in. kirgiska wioska Barak w terytorium Uzbekistanu, tadżycka wioska Sarwan także otoczona przez Uzbekistan, tadżycki Kajragasz wewnątrz Kirgistanu, uzbeckie miasta Soch i Szachimardan oraz terytoria Kalasza i Chalmion stanowią enklawy w terytorium kirgiskim.
Szczególnym przypadkiem enklaw stanowią wyspy otoczone wodami terytorialnymi innego państwa. Są to:
* należące do Malawi wyspy Chisamula i Likoma położone na Jeziorze Niasa na wodach terytorialnych Mozambiku,
* argentyńska wyspa Isla Martin Garcia otoczona przez urugwajskie wody terytorialne przy ujściu Rio de la Plata.
Do niektórych terytoriów oderwanych od zasadniczego obszaru kraju można dotrzeć przez wody międzynarodowe. Zazwyczaj w stosunku do nich nie używa się określenia enklawa. Kilka przykładów takich terytoriów to:
* hiszpańskie miasta Ceuta i Melilla na północnym wybrzeżu Maroka,
* brytyjska kolonia Gibraltar na południu Hiszpanii,
* Oecussi-Ambeno, część Timoru Wschodniego położona na wybrzeżu indonezyjskim,
* Kabinda położona na północ od głównego terytorium Angoli, wciśnięte między Demokratyczną Republika Kongo i Kongo,
* rosyjski obwód kaliningradzki, między Polską a Litwą; przed II wojną światową terytorium to oraz sąsiednie obszary stanowiły niemiecką eksklawę Prusy Wschodnie.
* Alaska oddzielona od pozostałej części Stanów Zjednoczonych przez Kanadę,
* południowa Dalmacja - część Chorwacji oddzielona przez terytorium Bośni i Hercegowiny.
Praktyczne enklawy
Niektóre terytoria, nie oddzielone fizycznie od danego kraju, są łatwiej dostępne poprzez terytorium sąsiedniego kraju. Dzieje się tak zwłaszcza w obszarach górskich oraz tam gdzie jedyna dostępna droga prowadzi przez obce terytorium. Takie terytoria nie są teoretycznie enklawami, ale w praktyce tak. Kilka przykładów takich obszarów:
* austriacka gmina Jungholz jest otoczona prawie zewsząd przez terytorium Niemiec poza jednym miejscem - szczytem góry,
* do Kleines Walsertal, doliny w Vorarlbergu (Austria), można dojechać jedynie przez położony w Bawarii Oberstdorf,
* szwajcarska wieś Samnaun była początkowo dostępna jedynie drogą biegnącą przez Austrię, stąd też została wykluczona w 1892 ze szwajcarskiego obszaru celnego; pomimo, że w latach 1907-1912 powstała droga bezpośrednio łącząca z pozostałą częścią Szwajcarii wyjątek ten został utrzymany; z podobnych przyczyn włoska dolina Livignio wyłączona jest z unijnego obszaru VAT,
* kilka wsi we wschodniej Estonii są dostępne przez drogę biegnącą przez terytorium Rosji. Można poruszać się drogą bez wizy, ale nie można się zatrzymywać przed powrotem do Estonii.
1. Stolicami jakich państw są: a) Hawana b) Tblisi
2. Kontynent, akwen, położenie: a) Laos b) Peru
3. W których z wymienionych krajów językiem urzędowym jest angielski: USA, Australia, Liban, Syria
4. Spośród wymienionych zaznacz kraje śródlądowe: Słowacja, Słowenia, Syria, Serbia
5. Ile ludzi na świecie ma dostęp do internetu?
6. Dopasować wydobycie surowców do kraju, była cyna i mangan
7. Dopasować uprawy do kraju, była herbata i cukier
8. W jakim kraju znajdują się następujące miejscowości turystyczne: a) Lillehammer b) Las Vegas
9. Gdzie znajduję się Toskania?
10. Gdzie najwięcej energii produkuje się z uranu?
11. 2 kraje o największym pogłowiu bydła
12. Państwo, które ma najmniej ludzi w Europie
Moją koleżankę pytał i dostała pytania:
o fałdowania gór i przykłady do każdego
o zabytek unesco w pasie pojezierzy
o najwyższy szczyt g.świętokrzyskich
o park roztoczański i jego cechy charakterystyczne
największy system dorzecza, typ i czy w Polsce też mamy deltę wsteczną
NAJWIĘKSI PRODUCENCI
*PSZENICA:Chiny, Indie, USA
*RYŻ: Chiny, Indie, Indonezja
*KUKURYDZA: USA, Chiny, Brazylia
*JĘCZMIEŃ: Rosja, Kanada, Niemcy
*OWIES: Rosja, Kanada, Usa
*PROSO: Indie, Nigeria, Niger
*SORGO: USA, Nigeria, Indie
*ŻYTO: Rosja, Polska, Niemcy
*ZIEMNIAKI: Chiny, Rosja, Indie
*TRZCINA CUKROWA: Brazylia , Indie, Chiny
*BURAK CUKROWY: Francja, USA, Niemcy
*SOJA: USA, Brazylia, Argentyna
*RZEPAK: Chiny, Kanada, Indie
*OLIWKI: Hiszpania, Włochy, Grecja
*ORZESZKI ZIEMNE: Chiny, Indie, Nigeria
*SŁONECZNIK: Rosja, Ukraina, Argentyna
*BAWEŁNA: Chiny, USA, Indie
*LEN: Chiny , Francja, Białoruś
*KONOPIE: Indie, Chiny, Korea Północna
*KAWA: Brazylia, Wietnam, Indonezja
*HERBATA: Indie, Chiny, Sri Lanka
*KAKAO: Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana, Indonezja
*TYTOŃ: Chiny, Brazylia, Indie
NAJWIĘKSI HODOWCY
*BYDŁA: Brazylia, Indie, Chiny
*TRZODY CHLEWNEJ: Chiny, USA, Brazylia
*OWIEC: Chiny, Australia, Indie
*DROBIU: Chiny, USA
NAJWIĘKSZE WYDOBYCIE
*WĘGLA KAMIENNEGO: Chiny, USA, Indie
*WĘGLA BRUNATNEGO: Niemcy, USA, Kanada
*URANU: Kanada, Australia, Niger
*ROPY NAFTOWEJ: Arabia Saudyjska, Rosja, USA
*GAZU ZIEMNEGO: Rosja, USA, Kanada
ENERGETYKA
*CIEPLNA: Rosja, USA, Polska
*JĄDROWA: Japonia, Kanada, Francja
*WÓD PŁYNĄCYCH: Francja, Kanada, Niemcy
*PŁYWÓW MORSKICH: Francja, Kanada, Rosja
*WIATROWA: Niemcy, USA, Hiszpania
*SŁONECZNA: USA, Niemcy, Izrael
*GEOTERMICZNA: USA, Włochy, Filipiny
Australia i Oceania
- najmniejszy kontynent,
- najwięcej państw powstało między 1960 a 1994,
- najstarsze to Australia (1901), Nowa Zelandia (1907),
- Polinezja (m.in. Samoa, Tonga),
- Melanezja (m.in. Wyspy Salomona, Papua Nowa Gwinea, Tuvalu, Vanuatu),
- Mikronezja (m.in. Wyspy Marshalla, Mikronezja, Palau),
Związek Australijski
- 17 mln. ludzi,
- 7 mln km2,
- Góra Kościuszki - 2230 m.n.p.m.,
- 4 producent węgla na świecie (największy światowy eksporter),
- porty Newcastle, Brisbane,
- język angielski,
- rudy żelaza (w trójce producentów na świecie),
- eksporter cynku i miedzi,
- kraj pustynny: Pustynia Gibsona, Wlk. Pustynia Piaszczysta,
- 60% użytki rolne,
- wody artezyjskie (2 basen po Afryce),
- hodowla owiec,
- 95% ziemi rolniczej pod użytki zielone, 5% pod użytki rolne,
- eksporter pszenicy i cukru,
- Morze Tasmana (oddziela od Nowej Zelandii),
- 1 miejsce w produkcji wełny na mieszkańca,
- 2,5 tys. hektarów - średnio gospodarstwo - najwięcej na świecie,
- wyselekcjonowane rolnictwo,
- 1 miejsce w boksytach,
- stolica Canberra.
Nowa Zelandia
- wyspa północna - wulkaniczna,
- wyspa południowa - polodowcowa - 3754 m.n.p.m. Góra Cooka,
- gejzery, wodospady,
- owce,
- użytki zielone,
- 1 miejsce na mieszkańca w produkcji masła, mleka i serów.
Papua Nowa-Gwinea
- 91% lesistość,
- dżungla tropikalna,
- rudy miedzi,
- złoto
Pozostałe kraje
- palma kokosowa (kopra <miąższ orzecha kokosowego) <- Vanuatu 1 miejsce produkcja na mieszkańca,
- atole.
Najmłodsze państwo to Palau.
Siedem cudów Polski:
1. Zamek Królewski i Katedra na Wawelu - Kraków
2. Kanał Elbląski - rej. warmińsko-mazurski
3. Kopalnia soli "Wieliczka"
4. Stare Miasto i nadwiślańska promenada w Toruniu
5. Zamek w Malborku
6. Stare Miasto w Zamościu
7. Rynek Główny i zespół staromiejski w Krakowie
Siedem cudów świata starożytnego:
1. Piramida Cheopsa
2. Wiszące ogrody Semiramidy
3. Świątynia Artemidy w Efezie
4. Posąg Zeusa w Olimpii
5. Mauzoleum w Halikarnasie
6. Kolos Rodyjski
7. Latarnia morska w Faros
Siedem nowych cudów świata:
1. Wielki Mur Chiński
2. Pomnik Chrystusa Zbawiciela w Rio de Janeiro
3. Koloseum w Rzymie
4. Tadż Mahal
5. Petra
6. Chichen Itza
7. Machu Picchu
Obiekty UNESCO a Polsce:
1. Historyczne centrum Krakowa
2. Zabytkowa kopalnia soli w Wieliczce
3. Puszcza Białowieska
4. Historyczne centrum Warszawy
5. Stare Miasto w Zamościu
6. Średniowieczny zespół miejski w Toruniu
7. Zamek krzyżacki w Malborku
8. Kalwaria Zebrzydowska
9. Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy
10. Drewniane Kościoły Południowej Małopolski - Binarowa, Blizne, Dębno Podhalańskie, Haczów, Lipnica Murowana, Sękowa
11. Park Mużakowski nad Nysą
12. Hala Stulecia we Wrocławiu
13. Auschwitz - Birkenau
Dodane po 30 minutach:
W przewodniku metodycznym przewijały się pytania o języki urzędowe, więc :
francuski:
- Francja
- Kanada
- Rwanda
- Seszele
- Vanuatu
- Czad
- Dżibuti
- Komory
- Tunezja
- Belgia
- Benin
- Burkina Faso
- Burundi
- Gabon
- Gwinea
- Haiti
- Kamerun
- Kongo
- Luksemburg
- Madagaskar
- Mali
- Monako
- Niger
- Republika Środkowoafrykańska
- Senegal
- Szwajcaria
- Togo
- Wybrzeże Kości Słoniowej
- Wyspy Normandzkie
niemiecki:
- Austria
- Belgia
- Liechtenstein
- Luksemburg
- Niemcy
- Szwajcaria
- Włochy
hiszpański:
- Meksyk
- Kolumbia
- Hiszpania
- Argentyna
- Peru
- Wenezuela
- Chile
- Gwatemala
- Kuba
- Ekwador
- Dominikana
- Honduras
- Boliwia
- Salwador
- Nikaragua
- Paragwaj
- Kostaryka
- Portoryko
- Urugwaj
- Filipiny
- Panama
- Gwinea Równikowa
- Sahara Zachodnia
włoski:
- Chorwacja
- San Marino
- Słowenia
- Szwajcaria
- Watykan
- Włochy
arabski:
- Algieria
- Arabia Saudyjska
- Bahrajn
- Czad
- Dżibuti
- Egipt
- Erytrea
- Irak
- Izrael
- Jemen
- Jordania
- Katar
- Komory
- Liban
- Libia
- Maroko
- Oman
- Sahara Zachodnia
- Sudan
- Syria
- Zjednoczone Emiraty Arabskie
rosyjski:
- Białoruś
- Kazachstan
- Mołdawia
- Rosja
portugalski:
- Angola
- Brazylia
- Gwinea Bissau
- Mozambik
- Portugalia
- Republika Zielonego Przylądka
- Timor Wschodni
- Wyspy Świętego Tomasza i Książęca
Dodane po 7 minutach:
Państwa, przez które przebiega równik:
- Indonezja
- Somalia
- Kenia
- Uganda
- Demokratyczna Republika Konga
- Kongo
- Gabon
- Brazylia
- Kolumbia
- Ekwador
- Wyspy Świętego Tomasza
- Malediwy - nie przez ląd, ale przez terytorium morskie
- Kiribati - -||-
- Baker - -||-
Państwa, przez które przebiega południk 0
- Wielka Brytania
- Francja
- Hiszpania
- Algieria
- Mali
- Burkina Faso
- Togo
- Ghana
Mniejszości narodowe w Polsce: licza ok. 1 mln osób tj. ok. 2,5%.
Niemcy 350 tys.
Białorusini 230tys.
Ukraińcy i łemkowie 220tys.
Cyganie 25tys.
Litwini 25tys.
Słowacy 20tys.
Wietnamczycy 20 tys.
Żydzi 15 tys.
Rosjanie 12 tys.
Ormianie 8 tys.
Grecy 5 tys.
Czesi 3 tys.
Tatarzy 3 tys.
Macedończycy 1 tys.
I te najmłodsze państwa:
Afryka - 1993r. ERYTREA
Azja- 2002r. TIMOR WSCHODNI
Australia - 1994r. PALAU
Ameryka Pn. - od 1850 i zakończona sukcesem w 1941r. dekolonizacja KANADY
Ameryka Pd. - Przyznaje racje Adamowi 1975 SURINAM
Europa - 2006r SERBIA --> nie doczytałam
Największy producent (kraj i/lub firma)
*SIARKA- USA, Kanada, Chiny
*CYNA - Indonezja, Chiny, Peru
*BOKSYTY - Australia, Gwinea, Jamajka
*ALUMINIUM - USA, Rosja, Chiny
Alcoa (USA), RusAl (Rosja)
*STAL - Chiny, USA, Japonia
ArcelorMittal (Luksemburg)
*SAMOCHODY OSOBOWE - Japonia, USA, Niemcy
General Motors, Ford, Toyota
*SAMOCHODY CIĘŻAROWE- USA, Japonia, Brazylia
Daimer/Chrysler, Volvo, FAW
*ROWERY - Chiny, Indie, Japonia, (6 msc) Polska
*ROPA - Royal Dutch/Shell (Haga-Holadnia)
*GAZ - Gazprom (Moskwa, Rosja)
*PRZEMYSŁ CHEMICZNY - BASF (Ludwigshafen-Niemcy)
*KOSMETYKI - L'oreal (Clichy-Francja)
*PALIWA - ExxonMobil (Irving -USA)
*SREBRO - Peru, Meksyk, USA
*ZŁOTO - RPA, USA, Australia
*MIEDŹ - Chile, Chiny, USA
* ŹELAZO - Chiny, Brazylia, Australia
*TELEWIZORY - Chiny, Malezja, Korea
*SPRZĘT KOMPUTEROWY - Dell Computer, IBM
Gęstości zaludnienia - rekordy :
Ameryka Północna i Środkowa
- największa gęstość - Barbados
-najmniejsza gęstość - Kanada
Ameryka Południowa :
- najmniejsza - Gujana Fr.
-największa - Ekwador
Azja :
- najmniejsza - Mongolia
-największa - Singapur
Afryka:
-najniższa- Namibia
-najwyższa- Mauritius
Europa
-najniższa - Islandia
-najwyższa - Monako
Australia i Oceania
-najniższa- Australia
-najwyższa- Nauru
2. Najwięksi dostawcy (2002 rok):
a) węgiel kamienny:
Chiny -1326 mln ton
USA - 917 mln ton
Indie - 334 mln ton
RPA - 223 mln ton
Polska - 104 mln ton
b) węgiel brunatny:
Niemcy - 181 mln ton
USA - 74 mln ton
Rosja - 71 mln ton
Polska - 59 mln ton
c) ropa naftowa:
Arabia Saudyjska - 382 mln ton
Rosja - 371 mln ton
USA - 286 mln ton
Iran - 172 mln ton
Polska - 800 tys. ton
d) gaz ziemny
Rosja - 595 mld m3
USA - 539
Kanada - 187
Wielka Brytania - 102
Wykorzystanie alternatywnych źródeł energii na świecie
1.Energia słoneczna
USA
- Kalifornia, Arizona
Niemcy
- Hemu
Izrael, Włochy, Francja
2. Hydroelektrownie:
- Norwegia 99,9%, Brazylia 91,7%, Nowa Zelandia72%, Francja, Kanada 63%, Szwajcaria 60%, Polska 2-6%
Największe hydroelektrownie na świecie:
- Itaipu, Guri, Grand Coulee, Sajano - Suszeńska, Krasnojarska
3. Elektrownie pływowe:
- w Zatoce Fundy w Kanadzie, ujście rzeki Rance we Francji, Jiangxia w Chinach
5. Energia geotermalna:
- The Geysers Fields w Kalifornii, Larderello we Włoszech, Mahanagdong na Filipinach
- Bańska na Podhalu, Zakopane, Pyrzyce na Nizinie Szczecińskiej
6. Elektrownie wiatrowe:
- Niemcy
- Kalifornia
- Hiszpania
- Dania
- Indie
7. Biomasy:
- Chiny, Indie, Francja, Szwajcaria, Niemcy, USA
Główne elektrownie w Polsce
1. Elektrownie pracujące w oparciu o węgiel kamienny:
a) w pobliżu miejsca wydobycia:
- elektrownia Jaworzno, Rybnik, Będzin
b) węgiel dowożony do elektrowni:
- Kozienice, Połaniec, Dolna Odra k/Gryfina,
c) dowożony ale o znaczeniu regionalnym/lokalnym:
- Skawina, Warszawa, Ostrołęka, Stalowa Wola
2. Elektrownie korzystające z węgla brunatnego:
- Bełchatów, Konin, Koło, Pątnów, Bogatynia, Turoszów
3. Hydroelektrownie szczytowo-pompowe:
- Tresna, Porąbka - Żar na Sole
4.Hydroelektrownie przepływowe:
- Czorsztyn, Rożnów, Czchów, Dobczyce na Rawie, Solina i Myczkowce na Sanie, Goczałkowice, Włocławek na Wiśle, Turawa na Małej Panwi
Surowce w Polsce
1. Rudy metali:
a) rudy żelaza:
- Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, Wyżyna Śląska, Góry Świętokrzyskie, Rutki, Nowa Słupia, Łęczyca, Pojezierze Suwalskie
b) rudy miedzi:
- Sieroszowice, Okręg Lubińsko - Głogowski, Polkowice
c) rudy cynku i ołowiu:
- Okręg Jaworznicko-Chrzanowski
2. Surowce chemiczne:
a) sól kamienna:
- Wieliczka, Bochnia, Pojezierze Kujawskie i Ciechocinek, Inowrocław, Kłodawa
b) sól potasowa:
- Pojezierze kujawskie
c) siarka:
- Tarnobrzeski Okręg Siarkowy
3. Surowce skalne:
a) marmury:
- Chęciny k/Kielc, Wojcieszów w Górach Kaczawskich
b) wapienie:
- Wyżyna Śląska, Wyżyna Lubelska, Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, Wyżyna Kielecko-Sandomierska, c) gips:
- niecka Nidziańska
d) granity:
- Tatry, Sudety, Góry Świętokrzyskie, Strzegom, Strzelin, Ślęża.
Europa
· na północy - przylądek Nordkinn (Norwegia) 71o08'N
· na południu - przylądek Marroquí (Hiszpania) Marroqui 35o58'N
· na wschodzie - ujście Bajdaraty do Zatoki Bajdarackiej (Rosja) 68o14'E
· na zachodzie - przylądek Roca (Portugalia) 9o30'W
Azja
· na północy - Czeluskin 77°43'N
· na południu - Piai 1°16'N
· na zachodzie - Baba 26°10'E
· na wschodzie- Dieżniewa 169°40'W
Afryka
· Na północy- Przylądek Biały (37°20'18" N)
· Na południu- Przylądek Igielny (34°49'58" S)
· Na wschodzie- Przylądek Hafun (51°23' E)
· Na zachodzie- Przylądek Almadi (17°31'48" W)
Ameryka Pn
· na północy - Kap Morris Jesup (83°40'N),
· na południu - Wyspa Kokosowa (5°32'S),
· na zachodzie - Przylądek Księcia Walii (168°05′W),
· na wschodzie - Przylądek Północno-Wschodni (11°00'W).
Ameryka Pd
· na północy - Przylądek Gallinas (12°25'N)
· na południu - Przylądek Froward (53°54'S)
· na zachodzie - Przylądek Parinas (81°22'W)
· na wschodzie - Przylądek Branco (34°47'W)
Australia i Oceania
Podział polityczny Melanezji:
· niezależne państwa: Fidżi, Indonezja (prowincje: Papua Zachodnia, Papua) Papua-Nowa Gwinea, Wyspy Salomona, Vanuatu.
· posiadłość francuska: Nowa Kaledonia.
Podział polityczny Mikronezji:
· niezależne państwa: Federacja Mikronezji, Kiribati (część zachodnia), Nauru, Palau, Wyspy Marshalla.
· posiadłości amerykańskie: Guam, Mariany Północne.
Podział polityczny wysp Polinezji:
· niezależne państwa: Kiribati (część wschodnia), Niue, Samoa Zachodnie, Tonga, Tuvalu, Wyspy Cooka;
· posiadłości amerykańskie: Samoa Amerykańskie, Hawaje (stan USA);
· posiadłości brytyjskie: Pitcairn;
· posiadłości francuskie: Polinezja Francuska;
· posiadłości nowozelandzkie: Tokelau.
1. Podaj położenie (kontynent, region, akwen)
a) Antigua i Barbuda
b) Armenia
2. Podaj nazwę wyspy należącej geograficznie do Polinezji, a politycznie do Chile
3. Do jakiego kraju należą Baleary
4. Podaj najwyższy szczyt Armenii i jego wysokość
5. Do wyboru państwa, przez które przepływa Ren
6. Nad jaką rzeką leż:
a) Brzeg
b) Tarnobrzeg
7. Jakie pasmo jest największe w Zewnętrznych Karpatach Zachodnich
8. Średnia roczna wielkość opadów w Polsce
9. Najcieplejszy miesiąc w Polsce
10. Gdzie leży Cortinna d'Ampezzo (kraj, kraina fizyczno-geograficzna)
11. Eksklawa Niemiec w Szwajcarii
12. Eksklawa Włoch w Szwajcarii
13. Wybierz dwa państwa o najwyższej licznie ludności: Libia, Nepal, Kolumbia i chyba Monako
14. Wybierz kraje, które leżą w klimacie podzwrotnikowym śródziemnomorskim: Włochy, Malta, Tonga
15. Wybierz charakterystyczne zwierzęta dla USA: emu, grizlii, aligator, lew
16. Co z listy światowego dziedzictwa UNESCO leży na Pogórzu Wiśnickim i w jakiej miejscowości.
17. Spośród wybranych miast wybierz te, w których są pomniki historii: Krzeszowice, Krzeszów, Łańcut, Tarnów
18. Które z wymienionych obiektów są cudami Polski: Jasna Góra, Sandomierz, Kanał Elbląski i coś jeszcze jednego, ale nie pamiętam
19. Najmłodsze państwo w Afryce
20. Najmniejsze państwo świata
21. Największe jezioro w Afryce
22. Największe jezioro w Australii
23. Park narodowy w pobliżu
a) Łeby
b) Poznania
24. Jakie z wymienionych jezior leżą na Pojezierzu Pomorskim: Gopło, Raduńskie, Charzykowskie, Hańcza
25. Najniżej położony punkt w Polsce
enklawa hiszpanii we francji
jedyna enklawa w afryce
najwieksze zaklady koksochemiczne
najnowszy obiekt unesco i gdzie [nie pamietam czy bylo w polsce ja w kazdym razie napisalam w polsce]
jedyna w pl kolejka kabinowa w tatrach skad dokad
kontynent region akwen - benin i bhutan
przez jakie panstwa plynie mekong
nad jakimi rzekami lezy poznan i wroclaw
najwyzszy szczyt peru i wysokosc <sciana>
gdzie najwiecej w pl turystów na jednego mieszkanca
w jakich panstwach wiecej ludzi niz w pl [byl iran, bialorus, reszty nie pamietam]
posiadlosc potrugalii w afryce
najwieksze panstwo na kontynencie afrykanskim
najwieksze panstwo australii i oceanii
w jakich panstwach sa: efez i acapulco
jaki park narodowy w karpatach wschodznich [bieszczadzki] i najdalej połozony na wschód w karpatach zachodnich [magurski]
średnia roczna temperatura powietrza w pl i najzimniejszy miesiąc
uzdrowiska w beskidzie niskim - iwonicz zdroj, wapienne [te sa ok], krynica, sopot
się przypomniało: jakie jeziora na pojezierzu mazurskim, podane były: niegocin, mamry, jamno i jakieś jeszcze jedno
podaj z pośrod wymienionych dwa panstwa o najwiekszej powierzchni(był min. meksyk, tajlandia, slowacja i chyba slowenia,
a w pytaniu o najwieksza ilość turystów niestety nie było chyba zaznaczone, ze w polsce...chyba, ze to przeoczyłam
1. Grenada, Wyspy Salomona (kont. region, akwen)
2. a)Terytorium Francji przy Kanadzie
b) terytorium W. Bryt w Oceanii
3. Największa gestość zaludnienia w Azji i kraj o najmniej ludności.
4. L'Oreal - co to i gdzie jest?
5. Najw. szczyt Tadźykistanu i pasmo w którym się znajduje
6. Ren, skąd wyplywa - kraj, masyw górski
7. Eksklawa Włoch w Szwajcarii i do jakiego kraju nalezy Kreta
8. Bodrum i Asyż - gdzie leżą (kraj)
9. a) Produkcja fosforytów na osobę (największa - podac kraj)
b) największy producent srebra - firma
10. Cud swiata w Indiach - co to i gdzie lezy (kraina geogr.)
11. Rzeki Kalisza i Rzeszowa
12. Park narodowy na zachodzie Pobrzeża Bałtyku i taki który ma kozice w logo.
13. Podkreślić pasma górske które są w karpatach - były Bieszczady, Gorce, i coś jeszcze
14. Miasta położone w Sudetach zaznaczyć - Szczawnik Zdrój, Swieradów Zdrój, Szczawa, Szczawnica
15. Miasta z pomnikami historycznymi(2): Malbork, Kraków, Sandomierz, Toruń
16. Feminizacja i powierzchnia Polski
17. Zespoły leśne najbliżej Krk i Gdańska
18. Przyrost naturalny(2): Irlandia, Łotwa, Rumunia, Australia
19. najwyższe wzniesienie na Wyzynie Sląskiej i na Roztoczu
20. Podaj orogenezę: Grampiany, Apeniny
1. gdzie leży: a.saint christopher i nevis b.mauritius
2. jedyne terytorium zależne od Danii w Ameryce Północnej
3. największy producent gazu ziemnego i gazu ziemnego na mieszkańca
4. język algierii i meksyku
5. gdzie lezy a. pustynia mojave b. Pustynia Nubijska
6. dopasuj wysokości: zamkowa góra, śnieżnik ii nie pamiętam co jeszcze;p
7. największy producent energii
8. największy producent samochodów
9. cud świata w brazyli - co i jakie miasto
10. najbardziej zaludnione państwo w regionie morza czerwonego
11. park narodowy a. na wyspie b. najbardziej za wschód na pojezierzu pomorskim
12. pomniki historii znajdują się : frombork, zielona góra ... jeszcze dwie miejscowosci były
13. polskie cuda natury, zakreśl: szczeliniec, morskie oko, dolina 5 stawów
14. najmniejsza gęstość zaludnienia w Ameryce Południowej (Pn)
15. piętro klimatyczno-roślinne w górach od 0 do 2 stopni C
było jeszcze:
-wysokości Świnicy i Starobociańskiego Wierchu(chyba) (dopasować)
-miasto z kopalnią węgla kamiennego w woj. lubelskim i miejsce wydobycia siarki
-na jakich rzekach zlokalizowane są elektrownie wodne w Rożnowie i we Włocławku
-2 państwa śródlądowe w Europie które powstały po rozpadzie ZSRR
-ośrodki znane z Turnieju 4 skoczni w Austrii
-gdzie źródła mają Bug i Poprad
-w jakiej orogenezie powstał Pamir i Apallachy
-rodzaje wybrzezy w Chorwacji i Irlandii albo Islandii (nie pamiętam które z tych dwóch)
1.Kompleksy leśne koło Gdańska Bory Tucholskie i Krakowa. Puszcza Niepołomicka
2.Najwiekszy producent srebra na świecie (nazwa).Peru …
3. Jakie rzeki przepływają przez Rzeszów (Wisłok) i Kalisz (Prosna?/Pilica?).
4.Największy producent fosforytów na mieszkańca
5.Wyspy Salomona (Australia i Oceania, Melanezja, O Spokojny), Grenada (Am. Północa, Małe Antyle, M. Karaibskie)
6.Szczyt Tadżykistanu i w jakich górach. Szczyt Ismaila Samaniego (7495 m n.p.m.) G. Pamir
7.Najwyższe wzniesienie Wyżyny Śląskiej ( Góra Świętej Anny 400 m n.p.m). i Roztocza. Wielki Dział (390,4 m n.p.m.)
8. Cud świata nowożytnego znajdujący się w Indiach a. nazwa b. kraina fizyczno-geograficzna. Tadź Mahal w Agrze, Nizina Gangesu
9. 2 Kraje o największym przyroście naturalnym: a. Rumunia B. Irlandia 8promlili c. Łotwa d. Australia 0,82prom
10. Park Narodowy a. którego symbolem jest kozica Tatrzański PN b. na zachodzie Pobrzeża Bałtyku Woliński PN
11. Pasma leżące w Karpatach Gorce, Bieszczady, G Stołowe …
12. Przez jaki kraj przepływa Ren a. nazwa kraju Niemcy b. z jakiego pasma gór wypływa Szwajcaria (Alpy Szwajcarskie?)
13. Do jakiego kraju należy Kreta odp Grecja
14. Terytoria zależne a. Francji u wybrzeży Kanady Saint Pierre i Miquelon b. Wielkiej Brytanii W Australii i Oceanii Pitcairn
15. Kraj w Azji a. o największej gęstości zaludnienia Singapur b. o najmniejszej Mongolia
16. W których miastach znajdują się pomniki historyczne: Sandomierz, Toruń, Kraków, Malbork
17. firma L'Oreal a. jaki rodzaj przemyslu: koncern kosmetyczny b. gdzie ma siedzibe: w Clichy we Francji.
18. Do jakiego kraju należy Kreta odp. Grecja b.eksklawa Włoch na terenie Szwajcarii: Campione d'Italia
19. W jakim kraju znajduja się: a. Asyż Włochy b. Bodrum Turcja
20. Miejscowości uzdrowiskowe położone w Sudetach : Szczawnik Zdrój, Swieradów Zdrój, Szczawno, Szczawnica
21. Polska a. WSP. Feminizacji 106,5 b. powierzchnia 312 tys km2
22.W jakiej orogenezie wypiętrzyły się: a. Apeniny alpejska b. G. Grampian kaledońska
Pytanie było o kraj w Azji o najmniejszej liczbie ludności i to są Malediwy
