Wykład 19 grudzień 2001 r.
INNE PRZYCZYNY WADLIWOŚCI CZYNNOŚCI PRAWNYCH:
Czynność prawna jest nieważna jeżeli:
jest sprzeczna z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, zasadami współżycia społecznego, a także wówczas gdy została dokonana w celu obejścia prawa,
została dokonana przez osobę nie posiadającą zdolności do czynności prawnych,
została dokonana bez zachowania formy szczególnej zastrzeżonej pod rygorem nieważności,
spełnienie świadczenia jest niemożliwe,
została podjęta w wyniku tzw. Praktyk monopolistycznych.
RODZAJE NIEWAŻNOŚCI:
bezwzględna - nie wywołuje żadnych skutków prawnych, jest niewzruszalna, strony które spełniły wobec siebie świadczenia zobowiązane są do ich zwrotu
względna - jest wzruszalna, tzn. można uchylić się od skutków prawnych:
czynności dokonane pod wpływem błędu i groźby
czynności dokonane w przypadku braku zgody osoby trzeciej na dokonanie czynności prawnych
czynności prawne dokonane w przypadku wyzysku (jedna ze stron wykorzystuje nieporadność drugiej lub jej przymusową sytuację zastrzega dla siebie korzyść niewspółmierną dla świadczenia wzajemnego)
czynność prawna dokonana jest z naruszeniem interesu innych wierzycieli.
PRZEDSTAWICIELSTWO
Umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie lub wyroku sądowym (wtedy mamy do czynienia z przedstawicielstwem ustawowym) może też opierać się na oświadczeniu woli osoby reprezentowanej (wtedy mamy do czynienia z pełnomocnictwem).
PRZEDSTAWICIELSTWO USTAWOWE
Dla dziecka niepełnoletniego przedstawicielem ustawowym będzie rodzic (na podstawie ustawy), dla osób nie mających zdolności do czynności prawnych i dla dzieci nie posiadających rodziców ustanawia się ustanawia się opiekuna, który jest przedstawicielem ustawowym (na podstawie wyroku).
PEŁNOMOCNICTWO
źródłem umocowania pełnomocnika jest oświadczenie woli osoby reprezentowanej,
warunkiem skuteczności działania przedstawiciela jest to by czynności jakich dokonał mieściły się w granicach umocowania,
czynność prawna dokonana przez przedstawiciela dokonana w granicach umocowania pociąga za sobą skutki prawne bezpośrednio dla osoby reprezentowanej
w wyniku dokonania czynności prawnej przez pełnomocnika skutek prawny powstaje pomiędzy osobą trzecią z którą pełnomocnik dokonał czynności prawnych a osobą reprezentowaną a osobą dla której pełnomocnik dokonał czynności prawnej.
Pełnomocnik nie jest stroną stosunku prawnego, jest on jedynie osobą pośredniczącą. Pełnomocnika należy odróżnić od powiernika i posłańca, ci bowiem nie składają oświadczeń woli w imieniu innej osoby, lecz tylko przenoszą oświadczenie woli tej osoby.
RODZAJE PEŁNOMOCNICTWA:
ogólne - uprawnienia do dokonywania czynności w granicach zwykłego zarządu (działania mające na celu prowadzenie bieżących spraw osoby reprezentowanej, zachowanie jej stanu majątkowego); musi być udzielone na piśmie pod rygorem nieważności,
rodzajowe - upoważnia do dokonywania czynności określonej kategorii,
szczególne - upoważnia do dokonywania tylko określonych czynności, np. zbycie określonej nieruchomości.
Kodeks Cywilny ustanawia obok przedstawiciela i pełnomocnika także pełnomocnika domniemanego, osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa, która obserwuje klientów, jest ona traktowana w razie wątpliwości jako umocowana do dokonywania czynności na rzecz przedsiębiorstwa do którego należy ten lokal.
6