Rok akademicki
|
Laboratorium Inynierii Materiaowej |
|||
Nr wiczenia
|
TEMAT: Ocena twardoci tworzyw amorficznych i krystalicznych |
|||
|
|
|||
Data wykonania
|
|
Ocena |
Data zaliczenia |
Podpis |
|
T |
|
|
|
|
S |
|
|
|
1. TEORIA
Twardo jest to wielko odksztacenia zachodzcego pod dziaaniem si skupionych (dziaajcych na niewielk powierzchni badanego materiau). Zaley przede wszystkim od: rodzaju materiau, sposobie jego otrzymywania, iloci i rodzaju obróbek, warunków zewntrznych itp. Pomiar twardoci jest jednym ze sposobów na otrzymywanie wiadomoci o wytrzymaoci badanego materiau.
Monokrysztay charakteryzuj si jednolit budow struktur wewntrzn moliwie blisk idealnej. Powstaj z substancji staych, ciekych i gazowych w okrelonych warunkach (temperatura, cinienie- cile dobrane). Proces powstawania polega na przenoszeniu si atomów z fazy ciekej lub gazowej na powierzchni ju istniejcego monokrysztau, gdzie w wyniku dziaania si midzyatomowych zostaj uporzdkowane, tworzc dopasowane do siebie kolejno warstwy. Do powstania i wzrostu monokrysztau potrzebne jest przesycenie lub przechodzenie fazy wejciowej w stosunku do powstaej w niej fazy ciekej. Podczas procesu krystalizacji dy si do otrzymania monokrysztau o minimalny steniu defektów wewntrznych i domieszek. Niekiedy podane s monokrysztay o równomiernym rozkadzie domieszek, okrelonej wartociowoci i zaoonej koordynacji w sieci. Do otrzymania produktu o zaoonych waciwociach wymaga si wysokiej jakoci materiaów wejciowych, przestrzeganie warunków zachodzenia procesów itd.
Ciao bezpostaciowe jest substancj, która nie posiada w stanie staym budowy krystalicznej. Ciaa amorficzne charakteryzuj si midzy innymi tym, i wszystkie s mniej lub bardziej lepkie; wykazuj jednoczenie dwie cechy : sprysto postaci i plastyczno; s dobrymi izolatorami i zymi przewodnikami ciepa. Ciaa bezpostaciowe mona przeprowadzi w stan szklisty przez zmian temperatury, cinienia lub poddajc je dziaaniu zmiennego pola np. elektrycznego przy ustalonej temperaturze.
Ciao polikrystaliczne jest to polikryszta skadajcy si z ogromnej liczby zronitych ze sob maych i przypadkowo zorientowanych wzgldem siebie krysztaów (tak zwane ziarna krystaliczne). Wikszo cia staych w praktyce wystpuje w postaci polikrystalicznej.
Dokonujc podziau ciaa staego na krystaliczne i amorficzne okrelamy rozkad przestrzenny atomów w pooeniu równowagi.
2.CEL WICZENIA
Okrelenie twardoci szka (tworzywa amorficznego) i monokrysztau (Al2O3) metod Vickers'a.
3. PRZYRZDY
mikroskop do badania twardoci materiaów
4. PRZEBIEG WICZENIA
Do badania próbek wykorzystalimy metod Vickers'a, która charakteryzuje si du precyzj pomiaru i moe by stosowana zarówno do badania materiaów twardych i mikkich, kruchych i plastycznych. W metodzie tej jako czynnika wciskanego w materia badany uywa si ostrosupa diamentowego o kcie nachylenia cian bocznych przy wierzchoku 136°. Pomiarowi podlega przektna kwadratu powstajcego podczas wciskania stoka w próbk. Wgbnik wciskany jest w próbk obcieniem 100 g. Dla uzyskania dokadniejszego wyniku wykonuje si kilku pomiarów w rónych miejscach próbki. Do pomiarów naley uywa powierzchni gadkich, bez zarysowa i odksztace.
Do oblicze wykorzystujemy poniszy wzór :
gdzie :
H- twardo [kG/mm2]
P - obcienie [G]
C - przektna odcisku [m]
Dla próbki szklanej i dla monokrysztau wykonalimy po 10 pomiarów. Dla próbki szklanej korzystalimy z obcienia 100 g, a dla monokrysztau z obcienia 200g. Otrzymane wartoci przektnych mnoylimy razy 0,31, aby wynik by podany w [m].
TABELA POMIARÓW
Pierwsza tabela odnosi si do szka obcionego P = 981 G, drugi natomiast do monokrysztau Al2O3 obcionego P = 1962 G.
5. UWAGI I WNIOSKI :
Otrzymane wyniki twardoci dla szka i monokrysztau s bardzo rone. Twardo monokrysztau jest okoo dwa razy wiksza ni twardo szka (wyniki powyej). Warto twardoci dla szka wyniosa 588 kG/mm2. Warto twardoci dla monokrysztau wyniosa 210 kG/mm2. Wspomnie naley, e badanie dla monokrysztau wykonywane byo z obcieniem piramidki wynoszcym 200 gram i std ta obniona warto twardoci dla monokrysztau.