Dlaczego Jordan Peterson jest postacią tak kluczową dla publicznego dyskursu
redakcja@jordanbpeterson.pl
Autor: Xavier Austin Reyna, Uniwersytet w Teksasie.
Źródło: StudyBreaks.com
Tłumaczenie: Krzysztof Zuber
Jordan Peterson szerząc swoje psychologiczne i filozoficzne idee, wnosi nową jakość do debaty publicznej.
Publikując w internecie pasjonujące i ciekawe, acz przystępne wykłady na temat filozofii, psychologii i samodoskonalenia, psycholog Jordan Peterson stał się dla wielu ludzi promykiem nadziei.
Sławę przyniosła mu umiejętność przedstawiania względnie młodym słuchaczom skomplikowanych idei w zrozumiały sposób oraz odwaga do kwestionowania promowanych współcześnie norm społecznych. W ciągu niespełna kilkunastu miesięcy wyrósł na jednego z najbardziej wpływowych intelektualistów na świecie.
Jordan Peterson jest psychologiem klinicznym, profesorem na Uniwersytecie w Toronto oraz autorem dwóch książek. Przez ostatnie kilka lat Peterson, publikując w internecie blisko 300 wykładów, wystąpień i wywiadów, zyskał sobie rzeszę fanów.
Poruszana przez niego tematyka obejmuje metody radzenia sobie z depresją, filozofię egzystencjalizmu[1] przedstawianą przez pryzmat dzieł Nietschego, Dostojewskiego i Frankla, rozmaite koncepcje psychologiczne zaczerpnięte od Freuda i Junga[2], istotność pięcioczynnikowego modelu osobowości, sugestie jak walczyć z chaosem życia i przywrócić w nim ład, a także wiele innych aktualnych kwestii takich jak postmodernizm, poprawność polityczna czy marksizm.
Jednak dopiero niedawny wywiad[3] w brytyjskiej telewizji „Channel 4 News” sprawił, że Peterson zyskał status nie tylko psychologa i nauczyciela, ale twarzy nowego ruchu społecznego, sprzeciwiającego się polityce tożsamościowej i nie wahającego się zadawać niewygodnych pytań w poszukiwaniu prawdy.
W trzydziestominutowym wywiadzie, argumenty Petersona o złożonych przyczynach luki płacowej między kobietami a mężczyznami, potencjalnych negatywnych skutkach akceptacji ideologii neomarksistowskiej czy czynnikach determinujących sukcesy zawodowe, były notorycznie przeinaczane bądź ignorowane z taką perfidią, że szczery, produktywny dialog okazał się praktycznie niemożliwy.
Zamiast tego, rozmowa bardziej przypominała jednostronną sprzeczkę, w której Peterson ze spokojem i elokwencją odpierał fałszywe zarzuty, popierając swoje poglądy spójną logiką i dowodami empirycznymi.
Od tego momentu, Peterson był gościem wielu prominentnych dziennikarzy i podcasterów, w których dyskutował o powyższych oraz innych zagadnieniach. Oprócz okazjonalnych hitów, w rodzaju wywiadu w Channel 4, wszystkie te rozmowy zawierają wnikliwe, interesujące omówienia złożonych kwestii, których lepsze zrozumienie wymaga głębi przemyśleń i otwartej wymiany poglądów.
To poprzez wykraczanie poza dotychczasowe granice teorii i angażowanie się w nieskrępowane dyskusje, możliwa jest akumulacja nowej wiedzy. Dlatego właśnie ważne jest, by ktoś taki jak Peterson, z poparciem milionów fanów na całym świecie, dawał do myślenia i prowokował konstruktywne debaty.
Tym niemniej, choć ta sfera publicznej działalności Petersona jest niewątpliwie istotna, a jago dokonania w niej imponujące, być może najważniejszym elementem jego przekazu jest to, co ma do powiedzenia w dziedzinie psychologii i filozofii.
Jego najnowsza książka, „12 Rules for Life: An Antidote to Chaos”, która zaraz po premierze znalazła się w czołówce list bestsellerów[4], jest wspaniałym dowodem jego sprawności intelektualnej.
Jako owoc przemyśleń i doświadczeń psychologa klinicznego, który przez dziesięciolecia prowadził badania naukowe oraz leczył pacjentów cierpiących na rozmaite problemy psychiczne, książka oferuje pomoc w zmaganiach z chaosem stale obecnym w naszym życiu. Przedstawione w niej w przystępnej formie zasady, choć z pozoru trywialne, gdy opatrzone faktami i anegdotami przytaczanymi przed Petersona, nabierają fundamentalnego znaczenia.
Do moich osobistych faworytów należą: Zasada 2, „Traktuj siebie tak, jak traktujesz osoby, na których ci zależy”, Zasada 3, „Przyjaźnij się z ludźmi, którzy życzą Ci jak najlepiej”, Zasada 9, „Zakładaj, że osoba, której słuchasz może mieć do powiedzenia coś, o czym nie wiesz” i Zasada 12, „Jeśli natkniesz się gdzieś na kota, pogłaszcz go”.
W dużym skrócie autor radzi, by nie tylko kochać samego siebie, ale mówiąc dokładniej, traktować siebie tak, jak traktujemy kogoś, kto potrzebuje wsparcia i pomocy.
Dbaj o siebie angażując się w korzystne aktywności, jak na przykład zrobienie gruntownego porządku we własnym pokoju; porzuć natomiast negatywne aktywności, które nie są w twoim życiu niezbędne. Przyjaźnij się z osobami, którym na tobie zależy oraz które potrafią cieszyć się twoim szczęściem i sukcesami.
Ucz się jak najwięcej od ludzi wokół ciebie i poznawaj ich punkty widzenia, by w ten sposób stawać się mądrzejszym człowiekiem. I wreszcie, pełnymi garściami chwytaj każdą szczyptę szczęścia, która trafi Ci się w życiu, choćby najmniejszą, taką jak okazja do pogłaskania kota napotkanego na ulicy.
Wszystko to piękne porady i choć niemożliwe jest pełne oddanie blisko pięciuset stron głębokich przemyśleń w jednym, krótkim akapicie, ogólne przesłanie Petersona można streścić następująco: w twoim życiu codziennym drzemie ogromny potencjał zmiany na lepsze. Codzienne próby ulepszenia twoich perspektyw na przyszłość prędzej czy później się na tę lepszą przyszłość przełożą. Zaś twoje pozytywne nastawienie czyni cię skuteczniejszą i bardziej zdeterminowaną jednostką, produktywnie uczestniczącą w życiu szerszej wspólnoty.
Fakt, że w obecnych czasach Jordan Peterson zdołał przebić się do mainstreamowych mediów jest tak ważny dlatego, że niewielu psychologów dorównuje mu charyzmą, wiarygodnością oraz umiejętnością trafiania do słuchaczy - młodych i starszych - w erze internetu i mediów społecznościowych.
Dzięki niemu, coraz większa liczba ludzi ma styczność z myślicielami w rodzaju Nietschego, Freuda i Junga, metodami poprawy sytuacji życiowej, pokonania depresji, lęków i niepokoju[5], pytaniami co do prawd i fałszów wokół rozbieżności w zarobkach kobiet i mężczyzn czy konsekwencji neomarksizmu.
Większa świadomość tych idei w społeczeństwie pozwoli ludziom (miejmy nadzieję) lepiej rozumieć siebie samych oraz innych i otworzyć się na konstruktywny dialog z przedstawicielami odmiennych przekonań.
Z ponad dwustoma godzinami nagrań na swoim kanale Youtube[6], dwiema książkami i wieloma wystąpieniami w najpopularniejszych podcastach, Peterson do zaoferowania swoim słuchaczom ogrom wiedzy. Sposób w jaki prezentuje idee urzeka, uzależnia i z pewnością wywrze długotrwały wpływ na poglądy ludzkości.