Tołstoj - Wojna i pokój
Powieść-epopeja "Wojna i pokój" opisuje wydarzenia historyczne początku XIX wieku. Na przykładzie kilku krzyżujących się wątków autor udowadnia absurdalność wojny, jej niezgodność z naturą człowieka. Opowiadając losy bohaterów Lew Tołstoj odpowiada na pytania: W czym tkwi sens życia? Czym jest miłość? Czym motywowane są wydarzenia historyczne? A zatem, Pierre Bezuchow - jeden z głównych bohaterów powieści - na początku utworu zostaje przedstawiony jako obiecujący młody człowiek. Jednak, czym bliżej poznajemy Pierre'a, tym wyraźniej widać, że nie wykorzystuje on swojego potencjału, swoich możliwości. Pierre poszukuje sensu życia, którego zrozumienie wciąż mu umyka. Graf Bezuchow jest roztargniony, jego próby poprawienia poziomu życia swoich chłopów są chaotyczne. Aby nie myśleć o męczącym go pytaniu: "Po co żyć?", młodość spędza wśród libacji alkoholowych. Dopiero utraciwszy wszystko, znajdując się na skraju śmierci, Pierre znajduje odpowiedź. Jedną z najbardziej wyrazistych postaci w powieści jest postać Nataszy Rostowej. Tołstoj błyskotliwie przedstawia cały wewnętrzny świat dorastającej dziewczyny, stawia czytelnika w sytuacji, w której widzi świat jej oczami i kocha życie tak jak ona. Natasza jest poddawana wielu cieżkim próbom: rozłąka z narzeczonym, ciężka choroba, śmierć Bołkońskiego. Mężnie pokonuje wszystkie przeszkody. Jej wielkie serce po brzegi wypełnia miłość, jej czysta dusza nienawidzi zła. Pod koniec powieści Rostowa staje się wierną żoną i troskliwą matką. Mając świadomość tego, jak ciężką drogę przeszła w życiu, czytelnik z łatwością odnajduje w niej żonę przyszłego dekabrysty. Całą powieść przenika uczucie miłości do życia. Przedstawione są w niej wszystkie warstwy ówczesnego społeczeństwa, ukazane są psychologiczne subtelności więzi międzyludzkich. Spojrzenie Tołstoja na następstwo zdarzeń historycznych ma charakter rewolucyjny. Nie szuka on ich przyczyny w działaniach jednego człowieka, także nie w określonych czynnikach historycznych, ale ogarnia całą sumę wydarzeń, pokazując, że trzeba zaledwie woli bożej, aby zmienić historię. Ukazując postać Platona Karatajewa, Lew Tołstoj opisuje prosty lud jako wielkiego mędrca i twórcę historii. Powieść "Wojna i pokój" jest jedną z pereł literatury rosyjskiej.