Historia sztuki nowożytnej polskiej, 09.05.2011
GIOVANNI BATTISTA FALCONI
Upowszechnienie się dekoracji wykonywanych ze stiuku - czasy króla Władysława IV ( organiczne formy- kartusze o roślinnym wypełnieniu). Niezwykle popularny rodzaj dekoracji w twórczości Falconiego.
Prace:
- kaplice św. Sebastiana i św. Krzyża, kościół Kamedułów, Bielany, Kraków 1630- 162
- dekoracje w wieży w zamku w Wiśniczu, 1635- 1639
- dekoracje w pałacu w Łańcucie, 1641
- kościół śś. Piotra i Pawła w Krakowie, 1630- 1634
- Kaplica Przemienienia Pańskiego w kolegiacie w Zamościu, 1634- 1635
- kościół Pijarów w Rzeszowie, 1642- 1649
-Kolegiata w Klimontowie, 1646
-Kaplica Oświęcimów przy kościele franciszkanów w Krośnie, 1647
-Kaplica w pałacu w Podhorcach ,ok. 1650
- kolegiata obecnie katedra w Łowiczu, 1652-54
-Kaplica Tyszkiewiczów w kościele Dominikanów w Lublinie ,1654-58
Wyraźna dominacja form ornamentalnych i większe walory artystyczne mają elementy ornamentalne. Słabe są elementy figuralne w obrębie tychże dekoracji.
Artyści, którzy pracowali w stiuku wykształceni byli zazwyczaj w dwóch dziedzinach:
-w elementach figuralnych
- w elementach ornamentalnych
W kościele franciszkanów w Krośnie, kaplicy Oświęcimów, 1647: sklepienie- dekoracja: poprzez ornament wydziela się pola ( formy trójlistne, przypominające trapez, ale zawsze o złagodzonych krawędziach- włoski odpowiednik ornamentu chrząstkowo- małżowinowego ) ujęte w rodzaj kartuszy, który przypominają ornament zwijany; pomiędzy nimi pojawiają się elementy uporządkowujące całość, np. kiście owoców, a pomiędzy te dekoracje wplecione są figurki putt.
W innych miejscach kaplicy pojawiają się panoplia, które również chętnie były wykorzystywane przez artystę.
Kaplica Tyszkiewiczów w kościele Dominikanów w Lublinie, 1654-1658
Kaplica o tyle nietypowa, ponieważ umieszczona jest an tyłach prezbiterium.
Zamek w Łańcucie, sklepienie wieży , 1641
Dominuje akant- dosyć gęsto nacięty, a na zakończeniach liści akantów są bardzo miękkie i plastyczne- charakterystyczna forma akantu. Analogiczny podział jak u Oświęcimów, na przemian jest dekoracja kartuszowa i akantowa.
Zamek w Wiśniczu, 1635- 1639
Formy kwiatowe, nie warzywne.
Kaplica Przemieniania w kolegiacie w Zamościu, 1634-1635
Kartusze bardziej owalne, o formach bardziej geometrycznych- ale jednak badacze przypisali to Falconiemu.
MALARSTWO
BARTŁOMIEJ STROBEL
Styl niektórych z jego prac wskazuje na to, że przebywał w środowisku praskim.
1634 r.- pojawia się w Gdańsku, ale potem przenosi się do Torunia i to w nim założył warsztat. ( pierwszy obraz to adoracja ukrzyżowanego Chrystusa).
Na terenie Rzeczpospolitej wykonywał najróżniejszego zlecenia dla katolików ( choć sam był protestantem) i bardzo często są to wielkie obrazy ołtarzowe)
1639 r.- otrzymał serwitora Władysława IV.
Maria z Dzieciątkiem, św. Bonawenturą i św. Ludwikiem, 1647 ( obraz sygnowany), Pakość
Ograniczona do głównych elementów kompozycji- ktoś adorowany przez określoną grupę. Charakterystyczny jest też sposób malowania- linearyzm, bogate hafty, bogate elementy złotnicze
Matka Boska ze św. Dominikiem i św. Mikołajem, 1647, Grodzisk
Koprzywnica, 1645, Wniebowstąpienie i Koronacjia Marii ze św. Bernardynem z Clairvaux i Florianem
Bardzo realistyczne i dokładne rysy twarzy- możliwe, że to portrety konkretnych osób.
Koronowo. 1647,
Model służący Stroblowi stworzenia postaci- kompozycja jak najbardziej tradycyjna dla tego artysty
Toruń, 1634(?)
Bardzo wyrafinowana kolorystyka
Strobel jest autorem wielu portretów, które by znamy teraz wyłącznie ze sztychów.
Portret Władysława Dominika ks. Zasławskiego- Ostrowskiego, 1635, Warszawa, Pałac w Wilanowie
Elementy dekoracyjne są doprowadzone do maksimum. Charakterystyczny dla Strobla sposób komponowania postaci.
Uczta u Heroda i ścięcie św. Jana Chrzciciela, 1639-1642(?), Madryt
Najbardziej manierystyczny i monumentalny obraz Europy przypisywany temu artyście.
SZTUKA CZASÓW JANA KAZIMIERZA
W tych czasów artyście sięgają do rozwiązań dojrzałego baroku. Początek tej fazy przypada na ostatnie lata panowania Władysława IV, wyznacza niezachowane epitafium, które znajdowało się w katedrze św. Jana w Warszawie ( do II wojny światowej) upamiętniającej Remigiusza Zalewskiego w 1648 r. i zostało wykonane przez:
G. BATTISTE GISLENI
Jego prace znamy głównie z zachowanych rysunków, ponieważ jego prac jest niewiele.
Inwentaryzacje
Rysunki projektowe w ramach których znajduje się kilka wersji danej pracy. Ostateczny rysunek nie jest zachowany, ponieważ był on przekazywany dalej ( był on architektem, nie kamieniarzem). Rysunki projektowe małej i monumentalnej architektury, ale też są inwentaryzacje- aby potem tworzyć jakieś własne realizacje, prace.
Projektował również architekturę sakralną, jak i dekoracje na uroczystości 40-godzinnych, który to rytuał wiązał się z wykonywaniem zupełnie nowych elementów w wystroju kościołów , i małą architekturę- ołtarze ( ołtarz do katedry na Wawelu najważniejszą taką realizacją ).
Dużą grupę stanowią również rysunki związane z architekturą okazjonalną( projekty dekoracji na pogrzeb Władysława IV) .