Spis treści

dotyczący raportu z przebiegu wdrożeń GIS w dużych przedsiębiorstwach europejskich

1. Wstęp

• Niniejszy raport końcowy DISGRAPH włącznie z raportem dotyczącym ankiety na temat czynników decydujących o sukcesach i porażkach GIS, jest wynikiem prac prowadzonych w okresie od maja 1995 do czerwca 1997 roku przez DISGRAPH, Grupę Ekspertów Przetwarzania Danych Graficznych Unipede działającą w ramach Unipede Distribution Study Committee.

• Poprzedni raport i prezentacja DISGRAPH zostały przedstawione w czasie trwania Unipede Distribution Conference w Rzymie w październiku 1993. Po jej zakończeniu prace DISGRAPH zostały przerwane do maja 1995 kiedy to DISGRAPH rozpoczął kontynuację prac. Większość osób pracujących w ramach reaktywowanej grupy DISGRAPH była nowymi członkami. Szefem grupy w ostatnim okresie był Pan Peter Franken z Centralschweizerische Kraftwerke (Szwajcaria), który był członkiem DISGRAPH od początku jej działalności tj. od września 1998 roku. Pan Magne Falnes z Stavanger Energi (Norwegia) pełnił funkcję sekretarza.

Prezentacja DISGRAPH na Kongresie UNIPEDE w Montreux, maj 1997

• W czasie Kongresu Unipede w Montreux w maju 1997 roku, DISGRAPH przeprowadził prezentację pod tytułem “Udoskonalone działanie poprzez wykorzystanie GIS”. (GIS = Geographical Information Systems).

• Niniejszy raport jest pisemną wersją tej prezentacji. Prezentacja składała się z trzech głównych części, które były prowadzone przez Panów : Magne Falnes ze Stavanger Energi (Norwegia), Jacques Plumer z CEGEDEL (Luxemburg) i Alain  Marlier z EdF (Francja). Wprowadzenie i podsumowanie poprowadził Pan Peter Franken, CKW (Szwajcaria).

• Pierwsza część dotyczyła informacji i jej wartości.

• Druga część wyjaśniała zagadnienie wartości dodanej jaka powstaje poprzez uzupełnienie danych o informację przestrzenną.

• W trzeciej części przedstawione zostały wyniki ankiety, która dotyczyła czynników decydujących o sukcesach i porażkach GIS.

• Podsumowanie dla kierownictw dotyczące podstawowych zagadnień GIS

• Zamiast tworzyć szczegółowy raport grupa ekspertów zdecydowała się przygotować podsumowanie przeznaczone dla kierownictw przedsiębiorstw elektroenergetycznych obejmujące najważniejsze zagadnienia związane z GIS. Opracowanie to składające się z czterech stron zostało rozpowszechnione w czasie Kongresu Unipede w Montreux w maju 1997 roku. Zawartość tego opracowanie została włączona do niniejszego raportu końcowego DISGRAPH. Znajduje się ona za rozdziałem będącym pisemną wersją prezentacji przedstawionej na kongresie.

• Członkowie DISGRAPH Panowie : Magne Falnes (Norwegia), Tom Keenan (Irlandia), Alain Marlier (Francja) oraz Peter Franken (Szwajcaria), redagowali każdą z wymienionych poniżej części opracowania:

• Definicja GIS dla przedsiębiorstw elektroenergetycznych

• Integracja GIS z innymi systemami informatycznymi

• Czynniki decydujące o powodzeniu lub porażce wdrożenia GIS

• Doskonalenie działalności poprzez wykorzystanie GIS

• Raport na temat czynników decydujących o sukcesie GIS

• W celu określenia czynników decydujących o sukcesie wdrożenia i użytkowania GIS w przedsię-biorstwach elektroenergetycznych, w roku 1996 DISGRAPH rozesłał do europejskich przedsiębiorstw elektroenergetycznych ankietę. Wyniki tej ankiety przedstawione są zarówno w części prezentacyjnej jak i podsumowaniach dla kierownictwa.

• Doskonalenie działalności poprzez wykorzystanie GIS

• Rozdział ten jest pisemną wersją prezentacji przeprowadzonej przez grupę ekspertów DISGRAPH w maju 1997 roku, w Motrealu, w czasie Kongresu Unipede. Podobnie jak wymieniona prezentacja rozdział ten jest podzielony na trzy części:

• Pierwsza część dotyczy samej informacji i jej wartości.

• Druga część wyjaśnia zagadnienie wartości dodanej uzyskanej poprzez dodanie do informacji odniesienia przestrzennego.

• W części trzeciej dyskutowane (komentowane) są wyniki ankiety dotyczącej czynników decydujących o powodzeniu lub niepowodzeniu wdrożenia Geographic Information Systems (GIS). Przedstawione są również sposoby zapewnienia powodzenia lub uniknięcia błędów we wdrażaniu GIS w przedsiębiorstwie.

• Wymienione trzy części były przedstawione przez Panów : Magne Falnes, Stavanger Energi (Norwegia), Jacques Plumer, CEGEDEL (Luxemburg) i Alain  Marlier, EdF (Francja). Wstęp i podsumowanie dokonane było przez Pana Mr. Peter Franken, CKW (Szwajcaria), szefa grupy ekspertów.

• Wnioski z prezentacji

• GIS jest narzędziem pozwalającym na uzyskanie, w oparciu o posiadane dane, informacji. W szczególności poprzez dodanie do istniejących danych odniesienia przestrzennego.

• Wolny rynkek spowoduje wzrost znaczenia informacji w przedsiębiorstwie. Niezwykle ważna będzie w tym względzie umiejętność szybkiej lokalizacji elementów infrastruktury, czy nieruchomości.

• Informacja jest takim samym zasobem jak infrastruktura, siła robocza czy kapitał. Wiele firm już to sobie uświadomiło.

• GIS nie jest systemem, który może zrobić wszystko. Może jednak, poprzez połączenie z istniejącymi systemami informatycznymi przedsiębiorstwa, pozwolić na osiągnięcie większych korzyści.

• Technologia jest dostępna i dojrzała, ale sukces można odnieść jedynie poprzez połączenie technologii z dobrą organizacją i wyszkolonym personelem, którego celem jest sprawne przeprowadzenie projektu. Muszą być oni wspierani w czasie całego projektu a nie jedynie na jego początku.

• Informacja jest podstawowym wyzwaniem stojącym przed przedsiębiorstwem

• Przedsiębiorstwa przemysłowe stają przed szeregiem wyzwań. Wymienimy niektóre z nich, które związane są z Systemami Informacji Geograficznej - GIS.

• Deregulacji i wolny rynek

• Rozwój wolnego rynku spowoduje konieczność wykorzystania GIS.

• Koncentracja na problemach ochrony środowiska

• W niektórych zastosowaniach użyteczne może być wykorzystanie GIS do celów przeprowadzania analiz i tworzenia różnych typów map i innych prezentacji graficznych. Jest to przykład konieczności wykorzystania informacji przestrzennej.

• Osiąganie maksymalnych korzyści z wykorzystania technologii informatycznej

• Osiągnięcie maksymalnych możliwych korzyści ze stosowania technologii informatycznych jest ciągle ogromnym wyzwaniem. Sprostanie któremu zamienia potencjalne korzyści na rzeczywiste.

0. Wyzwanie dotyczące zasobów informacji

• Zasoby informatyczne składają się z infrastruktury i informacji. Wyzwania dotyczące tego zasobu to:

• Wykorzystanie informacji w sposób zapewniający osiągnięcie maksymalnych korzyści.




Rys. 1 Trójkąt systemu informatycznego.

• Efektywne zarządzanie informacją.

• Wyzwanie stanowi wykorzystanie technologii informa-tycznych w sposób umożliwiający rzeczywiste udoskonalenie podstawowych działań realizowanych przez przedsiębiorstwo. Ukierunkowanie na udoskonalenie podstawowych działań jest powodem posiadania systemu informatycznego i integracji sytemów. System sam w sobie jest niewystarczający. Potrzebna jest odpowiednia organizacja przedsiębiorstwa i inteligentny personel. Podstawę działania zapewnia odpowiednia informacja. Trzy składowe: systemy, ludzie i informacja muszą współpracować ze sobą tak by zapewniać udoskonalenie działania przedsiębiorstwa.

• Możesz dokonać zmiany systemu. Możesz również zmienić organizację i ludzi. Jednak informacja stanowi podstawę, która zmienia się bardzo wolno. Informacja raz zgromadzona będzie wykorzystywana przez bardzo długi okres.

• Wartość informacji

• Potrzebujesz szybkiej i wiarygodnej informacji. Bez niej nie możesz prowadzić działalności.

• Informacja kosztuje

• Istnieje określony koszt pozyskania informacji, jej aktualizacji i zarządzania źródłami informacji. Niezależnie od tego, że informacja jest niezbędna musimy uświadamiać sobie również że ….

• Informacja stanowi wartość

• Jest potrzebna. Posiada więc określoną wartość jako jeden z zasobów wykorzysty-wanych w trakcie działania przedsiębiorstwa.

• Popatrzmy na poniższą listę typów zasobów przedsiębiorstwa.

• Zasoby materialne

• Zasoby finansowe

• Zasoby ludzkie

• Zasoby informacyjne

• Informacja powinna być traktowana jako czwarty typ zasobu wykorzystywanego przez przedsiębiorstwo. Z uwagi na wysoką wartość informacja powinna stanowić część obrotu, coś w co przedsiębiorstwo powinno inwestować. Jednakże może być trudno określić dokładną wartość informacji. Rozpatrzmy kilka spsobów określenia wartości:

• Stosunek wartości do kosztu

• Zasoby materialne posiadają wartość zarejestrowaną w księgach finansowych określoną na podstawie kosztów ich pozyskania. Możemy to samo zrobić w odniesieniu do informacji.

• Wartość w odniesieniu do procesów

• Określenie wartości w stosunku do ważności lub ilości danych wykorzystywanych przez proces. Wykorzystanie danych przez procesy może być wskazówką do określenia wartości informacji.

• Wartość określona na podstawie oceny

• Pełna ocena wartości informacji. Ktoś kto ma odpowiednie możliwości i posiada odpowiednie uprawnienia może dokonać oceny wartości informacji, podobnie jak to się odbywa w odniesieniu do wyceny wartości akcji przedsiębiorstwa w oparciu o ocenę przyszłej wartości przedsiębiorstwa.

• Wartość dodana informacji odniesionej do przestrzeni

• Poprzednia część dotyczyła wartości informacji i potrzeby informacji. Wspomieliśmy również o GIS. Lecz jak ma się GIS i wymiar G do wartości informacji? Czyż nie posiadamy już wszystkich niezbędnych do zarządzania informacją narzędzi? Czyż nie mamy już wszyscy klasycznych systemów informatycznych i czyż nie jesteśmy z nich zadowoleni?

• Klasyczne Systemy Informatyczne:

• Obilczenia inżynierskie

• Finansowe, księgowe

• Gospodarka materiałowa

• Gospodarka magazynowa

• SCADA

• …

• Jest rzeczą oczywistą, że większość przedsiębiorstw ma takie systemy. Pytanie nie brzmi jednak : “Czy jesteśmy z nich zadowoleni? “  ale : “Czy możemy zrobić coś lepiej ? “. Myślimy, że odpowiedź brzmi : “Tak możemy, wdrażając GIS“.

• System Informacji Geograficznej (ang. Geographical Information Systems - GIS)

• GIS: jaką wprowadza zmianę?

• GIS nie zastępuje żadnego z istniejących systemów informatycznych. GIS i klasyczne systemy informatyczne nie konkurują ze sobą. One się uzupełniają. Jeżeli się uzupełniają i jeżeli mamy już klasyczne systemy informatyczne to GIS musi mieć coś więcej, czego nie mają inne systemy.




Rys. 3 Przykład danych tabelarycznych

• GIS daje twoim danym nowy wymiar: wymiar geograficzny (wymiar G). Cóż to jest wymiar G?

• Popatrzmy na ilustrację 3. Tabela, której fragment widzimy na ilustracji, zawiera kilka tysięcy rekordów i o wiele więcej informacji niż jest możliwe do wyświetlenia na pojedyńczym ekranie. Co to za dane? Odpowiedź na to pytanie może być trudna.







Rys 4 Obraz sieci średniego napięcia na mapie

1. Wymiar G

• Po uzupełnieniu danych o wymiar przestrzenny (geograficzny, wymiar G) stają się one informacją. Wymiar geograficzny pozwala ujaw-nić wartość jaką mają przechowy-wane dane: dane zostały zamienione na informację!

• GIS ujawnia wartość jaką mają przechowywane dane.

• GIS zamienia dane na inform-acje.




Rys 5 Przykład mapy starego typu określającej położenie kabli za pomocą wymiarów.

2. GIS istnieje od wielu lat - Co nowego?

• Skoro istnieje od lat to dlaczego wciąż o nim mówimy?

• Przyjrzyjmy się historii GIS. Po lewej stronie znajduje się ilustracja przedstawiająca mapę z naniesionymi kablami. Jest to mapa wielkoskalowa o skali 1:500 lub 1:200 lub zbliżonej.

• Mieliśmy i nadal mamy wiele problemów z mapami papierowymi. Papier się niszczy i mapy musimy przerysowywać. Usunięcie z niego kabla jest prawie niemożliwe. A co z dokładnością i wymiarami? Trudno je utrzymać. Na początku zastosowanie GIS zmierzało do wyeliminowania tego typu problemów i tak będzie również w przyszłości.

• Początkowe zastosowania GIS:

• System zarządzania informacją graficzną

• Bardzo precyzyjne narzędzie do zbierania danych (centymetrowa dokładność )

• System do produkcji map

• GIS był na początku jedynie precyzyjnym systemem zarządzania informacją graficzną, którego głównym zastosowaniem była produkcja map. Nasze wymagania i potrzeby rosną. Podobnie jak GIS.

3. Przykład GIS-u




Rys. 6 Przykład GIS-u

• W pierwszym przykładzie wykorzystującym ilustracje 3 i 4, widzieliśmy jak GIS pozwala na zamianę danych na informację, pozwalając na prezentację na mapie uzupełnionych o wymiar geograficzny danych. Ale to nie wszystko.

• W miejscach o dużym zagęszczeniu informacji musimy mieć możliwość powiększania obrazu a dla większej przejrzystości uzupełniania informacji graficznej danymi alfanumerycznymi.

• Możliwe jest uzyskiwanie dodatkowych informacji o stacjach, takich jak schemat zawierający pełną informację o połączeniach elektrycznych pomiędzy siecią a elementami wyposażenia.

• Jest również możliwe uzyskanie dodatkowych informacji o wyposażeniu, takich jak charakterystyka transformatora.

• Możemy również uzyskać dowolną inną informację taką jak zdjęcie stacji.




Rys 7 Prezentacja na mapie wyników analiz

4. Prezentacja na mapie wyników analiz

• Mając zgromadzone infor-macje o topologii sieci, możemy prze-prowadzać analizy dotyczące różnych zagadnień np. : obciążenia sieci, któ-re dają nam obraz jakości sieci i poka-zują miejsca w któ-rych należy inwesto-wać.

5. Wymiar G - Nowe zastosowania (funkcje)

• W uzupełnieniu klasycznych funkcji GIS związanych z grafiką, tworzone są nowe funkcje. Są one tworzone z myślą o tych zastosowaniach, w których bardziej od centymetrowej dokładności potrzebna jest możliwość połączenia z informacją alfanumeryczną i prezentacja wyników analiz na mapie. Funkcje te charakteryzuje:

• Wykorzystanie informacji alfanumerycznej

• Nie jest ważna centymetrowa dokładność

• Wykorzystanie informacji o topologii

• Możliwości wykorzystania różnych danych i możliwości prezentacyjne

• Ewolucja nie została zatrzymana. Pojawiają się nowe potrzeby. Dwa kierunki w których następował będzie rozwój to:

• Integracja pomiędzy aplikacjami

• Zaimplementowanie schematów mapowych

• Integracja dotyczy innych aplikacji a nie jedynie baz danych i odnosi się do współdziałania funkcji.
  




Rys. 8 Różne podejścia do prezentacji sieci niskiego napięcia

6. Schematy mapowe sieci niskiego napięcia

• Dla sieci niskiego napięcia niezbędne są nadal szczegółowe mapy wielkoskalowe. Pojawia się nowa możliwość : schematy mapowe (and. Geoschematics). Co to są schematy mapowe ? Posłużmy się przykładem obszaru zurbanizowanego.

• Dla tego typu obszaru dysponujemy mapą w postaci papierowej zawierającą również informację o sieci. Na jej podstawie możemy stworzyć mapę w środowisku GIS. Możemy również wykorzystać scheamty mapowe.

• W pierwszym kroku tworzymy mapę podkładową, która nie musi mieć wysokiej dokładności. Następnie tle mapy podkładowej rysujemy sieć. Dzięki temu położenie stacji i innych elementów punktowych odpowiada w przybliżeniu rzeczywistemu położeniu tych elementów w terenie, natomiast kable łączą jedynie te elementy i ich położenie nie odpowiada zazwyczaj ich rzeczywistemu położeniu w terenie. Na końcu możemy umieścić punkty poboru mocy reprezentujące położenie klienta. W ten prosty sposób możemy utworzyć pełny model topologii sieci od stacji do klienta.




Rys. 9 Analiza informacji pochodzących z systemu handlowej obsługi odbiorców

• Możemy następnie zintegro-wać ten model na przykład z syste-mem handlowej obsługi odbiorców. Dzięki takiemu po-łączeniu moglibyś-my za pomocą funkcji GIS anali-zować dane znaj-dujące się w tym systemie.

• Postępujący rozwój funkcji GIS stwarza nowe możliwości oglądania informacji, jej prezentacji i analiz. Odniesienie informacji do przestrzeni geograficznej stwarza nowe możliwości :

• Wyszukiwania

• Przeglądania

• Prezentacji

• Połączeń

• Dostępu

• Nadzoru

• Zrozumienia

• Głównym założeniem jest uzyskanie informacji na podstawie zgromadzonych danych poprzez wykorzystanie tkwiącej w nich wartości.

• Gdzie potrzebne jest odniesienie do przestrzeni - wymiar G?

• Gdzie należy wykorzystać nowe możliwości GIS? Jest to bardzo dobre pytanie, na które odpowiedź nie jest prosta a czasem wręcz jej nie ma. Możemy jednak dać kilka wskazówek.

• Istnieje wiele możliwości wyboru.

• Musisz znaleźć zastosowanie którego potrzebuje twoja firma.

• Miej zawsze na uwadze podstawowe działania.

• Tak więc istnieje wiele możliwości. Prawdopodobnie najbardziej użytecznym może być wykorzystanie GIS do celu wspomagania podejmowania decyzji. GIS wyszedł poza obręb działów paszportyzacji czy dokumentacji. Znalazł zastosowanie w innych wydziałach. W jakich? Możemy Ci to powiedzieć. Musisz dokononać właściwego wyboru, musisz określić we wspomaganiu jakich zadań GIS może być najbardziej użyteczny.

• Czy jest to narzędzie dla inżyniera z działu planowania i rozwoju, który musi zadecydować w którym miejscu zbudować nową stację ?

• Czy jest to narzędzie dla dyrektora, który musi podjąć decyzję w jakim obszarze inwestować ?

• Czy jest to narzędzie dla pracownika terenowego, który musi wiedzieć gdzie należy rozłączyć sieć w przypadku awarii ?

• GIS nie musi obejmować wszystkich danych. Musisz dokonać wyboru. W chwili podejmowania wyboru miej na względzie podstawowe działania jakie są wykonywane w twojej firmie.

• Potrzeba wymiaru G w zastosowaniach technicznych i businessowych

• EDF przeprowadziło ankietę na temat wykrzystania informacji geograficznej w różnych procesach. Zidentyfikowali dwa główne obszary zastosowania GIS.

• Pierwszy z nich to działalność techniczna:

• Budowa i utrzymanie infrastruktury, zabiegi eksploatacyjne, sterowanie, obliczenia, analizy tematyczne, ...

• Około 16% informacji wykorzystywanej przez te procesy jest geoinformacją. (badania EDF)

• Jako geoinformację uznajemy długość kabla, położenie kabla a nie inne dane z nim związane takie jak na przykład przekrój, producent itp. Oznacza to, że jeżeli chcesz zwiększyć efektywność działalności technicznej musisz wykorzystać GIS w kombinacji z innymi istniejącymi systemami GIS.

• Drugi to działalność handlowa:

• Rozliczenia, System Handlowej Obsługi Odbiorców, analiza rynku, planowanie, ...

• Około 11% informacji wykorzystywanej przez te procesy jest geoinformacją. (badania EDF)

• “11% ? To niewiele. Możnaby powiedzieć, że jeżeli posiadam 89% informacji o moich klientach to jest to wystarczająco dużo i dlatego nie potrzebuję GIS. Ktoś inny mógłby jednak powiedzieć : Klient jest dla mnie bardzo ważny, chcę wiedzieć o nim wszystko i dlatego wdrożę GIS. Jeszcze inny mógłby powiedzieć : nie potrzebuję 100% informacji ale chcę analizować dane z wykorzystaniem mapy i dlatego wdrożę GIS. Kto z nich ma rację ? Wszyscy!

• Wybór zależy od polityki firmy

• Decyzję o zakresie wdrażaia GIS podejmiesz w oparciu o politykę firmy. Po podjęciu właściwych decyzji staniesz przed problemem wdrożenie. W jaki sposób przeprowadzić wdrożenie pomyślnie i uniknąć porażek dowiesz się w kolejnych rozdziałach.

• Jak pomyślnie wdrożyć GIS

• Prawdopodobnie wiesz już jakie korzyści wynikają z wykorzystania przez przedsiębiorstwo GIS. Ponieważ powszechnie znany jest fakt, że wdrożenie GIS jest ciężką pracą musim znaleźć odpowiedź na pytanie Jak pomyślnie wdrożyć GIS? Postaramy się odpowiedzieć na pytanie w czterech punktach :
  

• Doświadczenia różnych firm

• Czynniki decydujące o powodzeniu

• Wnioski wypływające z pomyślnych wdrożeń

• Zwrócenie uwagi na interes klienta




Rys.10 Słupki pokazują liczbę firm w poszczególnych krajach, które udzieliły odpowiedzi

0. Badania ankietowe przeprowadzone na 78 przedsiębiorstwach pod koniec 1996 roku

• Po to aby poznać doświadczenia firm grupa DISGRAH Unipede podjęła decyz-ję o przeprowadzeniu badań ankietowych dotyczących Europy. Badanie zostało przeprowadzone w okresie od lata 1996 roku do jego końca. Odpowiedzi udzieliło 78 przedsiębiorstw europejskich. Rysunek przedstawia za pomocą słupków liczbę udzielonych odpowiedzi.





• Doświadczenia różnych firm

• Główne wnioski wypływające z badania to :

• Większość firm znajduje się w fazie wdrożenia (implementacji) projektu GIS.

• Przedsiębiorstwa potrzebują pełniejszej informacji o infrastrukturze.

• Przedsiębiorstwa chcą integrować GIS z innymi systemami informatycznymi.

• Bardziej precyzyjne i szybsze odpowiedzi są korzyścią jaką przynosi wdrożenie GIS klientowi.




Rys. 11Odpowiedzi na pytania dotyczące głównych celów wdrożenia GIS

2. Główne cele

• Przedsiębiorstwa udzielając odpowiedzi na pytanie o cele wdrożenia GIS redukcję kosztów stawiały dopiero na czwartym miejscu.

• Konwersja map geode-zyjnych, map sieci i informacji opisowych jest pierwszym celem europejskich przedsię-biorstw przemysłowych. Chcą one osiągnąć ten cel przed końcem roku 2000.

• GIS pownien być połą-czony z innymi systema-mi informatycznymi.

• Pierwszą wymienianą aplikacją są programy obliczeniowe.

Te trzy cele były wymieniane zdecydowanie częściej od innych.




Rys 12 Odpowiedzi na pytanie o oczekiwane korzyści

3. Korzyści dla przedsiębiorstwa

• Redukcja kosztów jest wymie-niana jako jedna z pierwszych oczeki-wanych korzyści dla przedsiębiorstwa.

• Najważniejszą oczekiwaną korzyścią jest aktualna informacja o infrastrukturze technicznej (wymieniana również na pierwszym miejscu wśród stawianych celów). Oznacza to prawdopodobnie, że przechodzimy od systemów papierowych do cyfrowych.

• Trzecią oczekiwaną korzyścią jest wykorzystanie do wspomagania zadań związanych z planowaniem rozwoju infrastruktury.

• Lata doświadczeń w GIS doprowadziły do stwierdzenia, że wdrożenia GIS muszą być prowadzone włącznie z prowadzeniem restrukturyzacji działania (ang. re-engineering). Korzyść ta jest również wymieniana wśród najważniejszych.

4. Efekty wdrożeń w 1996 roku

• Wśród przedsiębiorstw znajdujących się w fazie implementacji wdrożenia, 1/3 uważa, że już osiągnęły znaczny postęp w dziedzinie GIS i mogą powiedzieć, że odniosły sukces. Pozostałe przedsiębiorstwa znajdują się najczęściej w fazie gromadzenia danych. Jest ono jednak dalekie od zakończenia i trudno oceniać te wdrożenia w kategoriach sukcesu lub porażki.




Rys.14 Zaawansowanie zbierania danych

Jedynie 23% przedsiębiorstw nie wykazuje wyraźnych sukcesów, co wiąże się najczęściej z etapem tworzenia aplikacji (ang. development phase). Faza tworzenia aplikacji jest to moment definiowania i eksperymentów. Jest to związane ze złożonością projektu GIS.

5. Główne czynniki decydujące o powodzeniu

• Na podstawie analizy wyników ankiety wydaje się, że głównymi czynnikami decydującymi o sukcesie są:

• pełne poparcie wewnątrz przedsiębiorstwa.

• kontrola czasu trwania i efektów projektu.

• GIS powinien być integrowany z innymi systemami informatycznymi.




Fig.15 Answers about which systems it is important to have GIS integrated with.

6. GIS powinien być zintegrowany z innymi systemami informatycznymi

• Zadaliśmy szczegółowe pytania doty-czące integracji GIS z innymi systemami informa-tycznymi przedsiębiorstwa.

• Stwierdziliśmy, że w odniesieniu do 64% projektów GIS planowana jest integracja z innymi systemami informatycznymi przedsiębiorstwa.

• Systemy analityczne są wymieniane na pierwszym miejscu tuż przed oprogramowaniem CAD. Systemy zarządzania praca-mi występują przed systema-mi dotyczącymi obsługi awarii i systemami do zarządzania firmą.

• Ostatnie zdanie na temat analizy integracji dotyczy jej znaczenia jako czynnika decydującemu o powodzeniu wdrożenia. Integracja daje większe szanse powodzenia wdrożeniu GIS.

7. Czynniki powodzenia w GIS w stosunku do innych systemów informatycznych

• Wdrożenia GIS należą do domeny wdrożeń systemów informatycznych. Czy są jakieś szczególne czynniki decydujące o powodzeniu wdrożenia w stosunku do innych systemów informatycznych? Było to jedno z pytań jakie zadaliśmy przedsiębiorstwom. Większość z nich zgadzała się co do tego, że :

• GIS powinien być czymś więcej niż komputeryzacją papierowych map.

• Musi być rozwiązany problem zarządzania i aktualizacji danych.

• Poprawny model danych zapewnia realizację w przyszłości nie przewidzianych zadań.

• Powinno stosować się efektywne metody zbierania danych (dotyczy również konwersji map)

• Niezbędny jest dobry i dobrze motywowany zespół

• Podsumowując główną różnicą pomiędzy GIS a innymi systemami informatycznymi są : dane, dane i jeszcze raz dane.

• Wnioski z pomyślnych wdrożeń

• W rozdziale tym skoncentrujemy się na przedsiębiorstwach, które odniosły sukces we wdrożeniu GIS i postaramy się określić ich wspólne cechy. Znaleźliśmy cztery główne podobieństwa:

• Wykorzystanie zarówno map rastrowych jak i wektorowych.

• GIS powinien obejmować dużą liczbę użytkowników.

• GIS powinien być wykorzystywany przez kierownictwo jako wspomaganie podejmowania decyzji.

• GIS powinien być integrowany z innymi systemami informatycznymi.

• Inne wnioski dotyczące tych przedsiębiorstw to:

• Szybka konwersja ale poprawny model topologiczny

• Rozwijanie aplikacji, które można szybko wdrożyć w oparciu o prosty zestaw danych

• Włączenie użytkowników we wdrożenie następuje w późniejszym etapie

• Ostatni punkt może wydawać się nieco dziwny. Możliwe wyjaśnienie tego faktu może brzmieć tak, że we wczesnych stadiach wdrożenia decyzje podejmowane są na poziomie kierownictwa. Przedsiębiorstwo musi odpowiedzieć, w odniesieniu do wdrożenia GIS na pytanie “po co?” i “jakie to przyniesie korzyści?”. Dokładne specyfikacje zawartości bazy danych, symboliki, interfejsu, których określenie należy do użytkownika końcowego nie jest w tym momencie istotne. Potwierdza to również fakt, że jednym z głównych celów wymienianych przez te przedsiębiorstwa jest połączenie wdrożenia z procesem restrukturyzacji, który nie zawsze jest zdefiniowany przy udziale użytkownika.




Rys.16 Odpowiedzi na pytania dotyczące oczekiwanych efektów z punktu widzenia obsługi klienta

9. Mieć na względzie interes klienta

• GIS może skrócić czas reakcji na problemy w zasilaniu. Może umożliwić indywidualne rekompensowanie z tytułu niedostarczonej energii. Pozwala również na rozesłanie zawiadomień w przypadku planowanych wyłączeń sieci.

• Bardziej precyzyjne i szybsze odpowiedzi na pytania klientów.

• Szybsza realizacja podłączenia nowego klienta.

• Lepsza informacja dotycząca jakości zasilania

• Pierwsze z trzech punktów wymagają bardzo precyzyjnych danych i wysokiej jakości aplikacji.

• Musimy zaznaczyć, że niższy koszt był wymieniany częściej niż niższe ceny!

10. Podsumowanie

• Staraj się dokonać tego prosto,

• Wybierz szybkie metody konwersji odpowiednich danych

• Proponuj udostępnienie systemu maksymalnie dużej liczbie osób,

• Staraj się by kierownictwo wykorzystywało GIS do celów wspomagania podejmowania decyzji

• Nie zapomnij, że 32% odniosło sukces !

• Bądź jednym z nich...

• Podsumowanie dla kierownictw dotyczące podstawowych zagadnień GIS

• Zamiast tworzyć szczegółowy raport grupa ekspertów zdecydowała się przygotować podsumowanie przeznaczone dla kierownictw przedsiębiorstw obejmujące najważniejsze zagadnienia związane z GIS. Opracowanie to składające się z czterech stron zostało rozpowszechnione w czasie Kongresu Unipede w Montreux w maju 1997 roku. Zawartość tego opracowanie została włączona do niniejszego raportu końcowego DISGRAPH. Znajduje się ona za rozdziałem będącym pisemną wersją prezentacji przedstawionej na kongresie.

• Członkowie DISGRAPH Panowie : Magne Falnes (Norwegia), Tom Keenan (Irlandia), Alain Marlier (Francja) oraz Peter Franken (Szwajcaria), redagowali każdą z wymienionych poniżej części opracowania:

• Definicja GIS dla przedsiębiorstw elektroenergetycznych

• Integracja GIS z innymi systemami informatycznymi

• Czynniki decydujące o powodzeniu lub porażce wdrożenia GIS

• Doskonalenie działalności poprzez wykorzystanie GIS

0. Definicja GIS dla przedsiębiorstw przemysłowych

• Systemy informatyczne

• Jeżeli informacje posiadają określoną strukturę a dane i aplikacja posiadają możliwość wspomagania działalności przedsiębiorstwa, mówimy wtedy o systemie informatycznym. Zadaniem systemu informatycznego jest osiągnięcie wyższej jakości, wydajności i szybkości przy prowadzeniu podstawowej działalności firmy, które są związane z dostępem i przetwarzaniem informacji. Przedsiębiorstwo posiada wiele systemów informatycznych. GIS jest specjalistycznym systemem informatycznym.

• Systemy Informacji Geograficznej (GIS)

• GIS jest systemem informatycznym, w którym dane posiadają dodatkowy wymiar przestrzenny (wymiar G) będący ważną i użyteczną cechą tego systemu. GIS pozwala na przestrzenną interpretację informacji przechowywanej w bazie danych.

• W wczesnych latach rozwoju GIS zazwyczaj określano takie systemy jako AM/FM (ang. Automated Mapping and Facilities Management).

• Poniższe nietechniczne definicje GIS pozwalają silnie powiązać GIS z celami stawianymi przed przedsiębiorstwem:

• GIS jest metodą stworzenia i efektywnego wykorzystania połączenia pomiędzy

• Informacją przestrzenną przedsiębiorstwa

• Jakością podstawowych działań przedsiębiorstwa

• Wdrożenie GIS może opierać się o nowo zakupiony system lub też polegać na rozszerzeniu istniejących systemów informatycznych. Zamiast próby osiągnięcia docelowej funkcjonalności w jednym kroku, wdrożenie GIS w przedsiębiorstwie może odbywać się etapowo. GIS jest dobrą podstawą do tworzenia nowych aplikacji służących do zarządzania strukturą i jest efektywną metodą zarządzania większą ilością informacji a nie tylko narzędziem do dokumentowania położenia elementów infrastruktury.

• Topologia

• Topologia jest terminem o szerokim i ogólnym znaczeniu. Przykładowo, w zastosowaniu do przedsiębiorstw zajmujących się dystrybucją energii elektrycznej topologia jest rozumiana jako rzeczywista lub możliwa droga przepływu energii elektrycznej z uwzględnieniem połączenia elementów infrastruktury sieci.

• Topologia może zostać zamodelowana alfanumerycznie lub za pośrednictwem schematów. Z uwagi na rozproszenie przestrzenne elementów sieci użytecznym jest wykorzystanie możliwości prezentacji informacji na podkładzie mapowym. GIS daje duże możliwości zarządzania i prezentacji informacji dotyczącej połączeń elektrycznych (topologii sieci).

• GIS w stosunku do Systemów Informacji o Sieci (ang. Network Information Systems - NIS)

• Termin GIS odnosi się do ogólnych metod i technologii, podczas gdy temin NIS (ang. Network Information System) odnosi się do zastosowania technologii informatycznej. W wielu przedsiębiorstwach sieciowych wykorzystywane są systemy NIS które uzupełniane są o funkcjonalność GIS. Może to zostać dokonane poprzez:

• Utrzymanie istniejącego NIS i zintegrowanie go z nowym GIS, lub...

• Zastąpienie starego NIS nowym, który będzie zawierał zarówno starą funkcjonalność jak i nową.

• W obydwu przypadkach GIS jest częścią NIS. Funkcjonalność GIS daje możliwość stworzenia modelu sieci w NIS który zawiera dwa elementy:

• Informacje o topologii sieci: elektrycznych połączeniach pomiędzy wszystkimi elementami sieci.

• Wymiar geograficzny: Kształt i położenie wszystkich elementów sieci.

• NIS powinien opierać się o GIS - lub być zintegrowany z GIS - po to aby efektywnie realizować następujące funkcje:

• Pełne połączenie pomiędzy geograficzną, schematyczną i alfanumeryczną reprezentacją sieci.

• Możliwość uzyskiwania informacji alfanumerycznej poprzez wybranie elementu sieci na mapie.

• Funkcje do planowania, zarządzania i analizy sieci.

• Geo-informacja i Geo-obiekty

• Geo-informacja jest informacją dotyczącą kształtu (lub geometrii) i położenia rzeczywistych obiektów w przestrzeni geograficznej połączonej z informacją opisową dotyczącą obiektu.Geo-informacja powstaje w wyniku powiązania informacji tekstowej o obiekcie z miejscem w przestrzeni geograficznej.

• Funkcjonalność GIS

• Podstawowa funkcjonalność GIS dotyczy gromadzenia, aktualizacji i prezentacji geo-informacji. Zadania związane z tworzeniem map są nadal istotnym zastosowaniem GIS.

• Gromadzenie i aktualizacja rozumiane jako funkcjonalność związana z edycją informacji graficznej i wykorzystaniem map podkładowych.

• Prezentacja map (standardowych lub specjalnych) rozumiane jako wyświetlenie na ekranie lub wydrukowanie geo-informacji.

Z czasem, możemy zacząć wykorzystywać zaawansowane techniki analiz przestrzennych, po to aby znaleźć odpowiedź na pytania dotyczące :

• znalezienie, spełniających określone kryteria, miejsc pod nowe inwestycje.

• określenie co znajduje się w określonym miejscu lub w określonym obszarze zdefiniowanym, w sposób interaktywny, za pomocą kursora, na tle wyświetlonej na ekranie mapy?

• Zdolność do wspólnego wykorzystania danych pochodzących z różnych źródeł (danych znajdujących się w różnych wydziałach) i prezentacji syntetycznego wyniku analiz, pozwala na wykorzystanie GIS jako narzędzia do wspomagania zarządzania i podejmowania decyzji w przedsiębiorstwie.

• GIS w przyszłości

• Aby sprostać w przyszłości potrzebom wykorzystania GIS i poszerzyć jego funkcjonalność związaną z zarządzaniem przedsiębiorstwem, potrzebna będzie dobrze dopasowana do stawianych priorytetów i zadań przedsiębiorstwa integracja z innymi systemami.

• Integracja GIS z innymi systemami pozwoli traktować go jako naturalną część zintegrowanego rozwiązania a nie jedynie specjalizowane narzędzie. Funkcjonalność GIS będzie w sposób zintegrowany wykorzystywana przez większość aplikacji tak, że stanie się trudnym odizolowanie GIS. Tak dzieje się w chwili obecnej w zastosowaniach relacyjnych baz danych, gdzie specjalizowane systemy do zarządzania bazą danych zostały zastąpione szeregiem różnorodnych aplikacji.

• Integracja GIS z innymi systemami informatycznymi

0. Podejście business-owe

• Konkurencja (“zrobić więcej za mniej”) na rynku przedsiębiorstw wymusza potrzebę wykorzystywania systemów informatycznych wspomagających działalność przedsiębiorstwa. Wysokie koszty związane ze zgromadzeniem i aktualizacją danych powodują konieczność udostępnienia danych, zbieranych dla jednej aplikacji innym.

• W przeszłości niezgodność informacji mogła być wyjaśniona przy wykorzystaniu “chodzącego archiwum”, ale przy postępującym dążeniu do redukcji siły roboczej i centralizacji nie ma takiej możliwości i informacja powinna znaleźć się w Systemie Informatycznym. Integracja traktowana w przeszłości jako interesujące wyzwanie techniczne stała się w chwili obecnej koniecznością.

• Definicja

• Integracja może zostać zdefiniowana jako danie użytkownikowi możliwości uzyskania dostępu, przetworzenia i połączenia danych pochodzących z różnych aplikacji bez konieczności wykonywania skomplikowanych operacji przy jednoczesnym zapewnieniu, że dane zmienione w jednej aplikacji zostaną automatycznie przekazane innym aplikacjom przy zachowaniu spójności danych.

• Pracownik odbierający informację o awarii, powinien uzyskać dostęp do wszelkich potrzebnych informacji za pośrednictwem pojedyńczej aplikacji. Może to wymagać integracji systemu zarządzania pracami (ang. work management system) w celu sprawdzenia jakie roboty są prowadzone na danej sieci (lub instalacji), systemu GIS w celu uzyskania informacji na temat topologii i znalezienia miejsca awarii oraz systemu SCADA dla znalezienia informacji o aktualnym sposobie zasilania. W tym przypadku elementem wymuszającym integrację jest “obsługa awarii” - która może być zdecydowanie usprawniona poprzez integrację. Przykład ten pokazuje w jaki sposób aplikacje, które w przeszłości uważane były za mniej ważne (np. GIS) mogą być w chwili obecnej wykorzystywane do usprawnienia procesów związanych z awariami, gospodarką remontową, itp.

• Właściwa integracja systemów składowych (GIS, SCADA itp.) wspomagająca różnorodne działania związane z eksploatacją urządzeń spowodowała powstanie koncepcji Systemu Zarządzania Dystrybucją DMS (ang. Distribution Management System) która doprowadziła do połączenia funkcji realizowanych kiedyś niezależnie.

• Sposób w jaki osiąga się integrację jest różny w różnych miejscach i zależy od technologii, wieku i stanu wdrożenia istniejących systemów. Niezależnie od postępu technologicznego, ogromne inwestycje poczynione w istniejące systemy tworzone w oparciu o technologię starszej generacji powoduje, że integracja jest najczęściej osiągana za pomocą przetwarzania plików wsadowych tj. na najniższym wspólnym poziomie.

• Znaczenie modelu danych

• Integracja jest możliwa do osiągnięcia jeżeli istnieje wspólna dla całego przedsiębiorstwa koncepcja gromadzenia, zarządzania i udostępniania danych. Opiera się ona o wspólny model danych, który wiąże informacje ze sobą, niezależnie od miejsca ich przechowywania. Posiadanie wspólnego modelu danych ułatwia łączenie danych pochodzących z różnych źródeł.

• Należy jednak podkreślić, że dla dużego przedsiębiorstwa uzgodnienie wspólnego modelu danych może być zadaniem skomplikowanym. Ważne jest uzgodnienie słownika danych wraz ze sprecyzowanym sposobem jego aktualizacji.

• GIS jest bogatym źródełem informacji, które może być szeroko wykorzystywane. Potencjał GIS zostanie w pełni wykorzystany jedynie wtedy gdy, dzięki integracji, dane są wspólne dla różnych zastosowań i udostępniane szerokiej rzeszy użytkownków. Integracja danych jest najważniejszym rodzajem integracji. W przypadku zakupu nowych systemów ważnym jest dokonanie oceny zgodności proponowanego przez system modelu danych z przyjętym przez przedsiębiorstwo standardem w tej dziedzinie. W przypadku stwierdzenia znacznych odstępstw należy brać pod uwagę konieczność opracowania oprogramowania zapewniającego integrację.

• W przeszłości wybierano systemy w celu usprawnienia realizacji wybranych funkcji. Wybór był dokonywany na podstawie realizowanych przez nie funkcji, bez uwzględniania wymagań przedsiębiorstwa w zakresie integracji. Takie podejście nie zapewnia zaspokojenia potrzeb przedsiębiorstw elektroenergetycznych w przyszłości i w związku z tym wymaga zmiany i zwrócenia większej uwagi na problem integracji danych. Zmiana podejścia wymagała będzie silnego poparcia ze strony ścisłego kierownictwa firm tak by decyzje nie zostały zdominowane przez interesy wydziałowe!

• Integracja ścisła

• Jeżeli aplikacje (np. GIS, planowanie i zarządzanie pracami) działają równolegle na tym samym komputerze i wykorzystują tą samą bazę danych, wtedy mówimy o ścisłej integracji. Ściśle zintegrowane systemy tworzone są zazwyczaj w ramach jednego projektu. Przedsiębiorstwa mające potrzebę wymiany wyeksploatowanych systemów GIS i SCADA lub WMS (ang. work management system) mogą zdecydować się na takie rozwiązanie.

• Integracja swobodna

• Z uwagi na wysokie inwestycje poniesione na istniejące systemy, w większości przypadków, swobodne powiązanie systemów jest pierwszym krok na drodze do integracji. W takim przypadku systemy są zainstalowane na różnych platformach i wykorzystują różne bazy danych (nie zawsze relacyjne). Powiązanie takie jest osiągane poprzez programowalny interfejs aplikacji (ang. application programming interfaces) lub inne tego typu rozwiązanie. Integracja może zostać również dokonana na stanowisku użytkownika, dzięki możliwości dostępu do różnorodnych niezleżnych aplikacji i bezpośredniego bądź poprzez dynamiczną wymianę, przenoszenia pomiędzy nimi danych.

• Wnioski dotyczące integracji

• Integracja z innymi systemami informatycznymi przedsiębiorstwa podnosi jego efektywność i zwiększa korzyści wynikające ze stosowania GIS.

• Przedsiębiorstwo powinno uwzględniać potrzeby integracji w architekturze sprzętu i oprogramowania.

• Integracja powinna wynikać z potrzeb businessowych.

• Należy poddać analizie działalność i sposób pracy patrząc z punktu widzenia przedsiębiorstwa a nie funkcjonalności systemu.

• Pamiętaj o znaczeniu dobrego modelu danych lub słownika przedsiębiorstwa.

• Nie istnieje jedna “właściwa” droga; każde przedsiębiorstwo posiada niepowtarzalny i różnorodny zestaw systemów a integracja zostanie dokonana w celu realizacji specyficznych wymagań business-owych lub w celu realizacji wymagań stawianych przez konkurencję lub przez urzędy regulujące działalność przedsiębiorstw.

2. Czynniki decydujące o powodzeniu lub porażce wdrożenia GIS

• Ta część podsumowania opiera się o odpowiedzi jakich udzieliło 78 przedsiębiorstw elektroenergetycznych w Europie na szczegółowe pytania zadane w drugiej połowie 1996 roku.

• Czy przedsiębiorstwa odnoszą sukces?

• Spośród ankietowanych, 32% przedsiębiorstw już odniosło sukces (przedsiębiorstwa, które uważają, że ich organizacja dokonała znacznego postępu na drodze wykorzystania GIS). W przypadku pozostałych, najczęściej zbyt mała ilość przetworzonych danych powoduje, że nie potrafią one jeszcze ocenić efektów wdrożenia.

• Jakie są podstawowe przyczyny sukcesu lub porażki?

• Poziom akceptacji jest najwyższy w przedsiębiorstwach, które już odniosły sukces. W przedsiębiorstwach, które znalazły się w sytuacji ”niewiadomej” oceniły poziom akceptacji wewnątrz firmy na 68%.

• Czas trwania jest również czynnikiem decydującym. Brak wyraźnych efektów po 4 latach wdrożenia nie oznacza jeszcze porażki. Jednocześnie sukces może pojawić się zarówno w pierwszym roku, jak i po kilku latach.

• integracja GIS z innymi systemami informatycznymi daje więcej szans na powodzenie choć go nie gwarantuje.

• Ta ograniczona lista czynników nie oznacza, że dobrze znane zasady zarządzania projektem mogą zostać pominięte. Oznacza ona jedynie, że na podstawie przeprowadzonej ankiety, w przypadku wdrożeń GIS na te elementy należy zwrócić szczególną uwagę.

• Różnice pomiędzy sukcesem a porażką?

• Pierwsza różnica jest taka, że kompatybilność z istniejacymi systemami  jest ważniejsza dla ”zwycięzkich” przedsiębiorstw (niezbędnym warunkiem jest integracja GIS z innymi systemami informatycznymi).

• Niskie koszty i szybka integracja pomiędzy użytkownikami nie jest warunkiem wstępnym dla “zwycięzkich” przedsiębiorstw.

• Możliwość wykorzystania map rastrowych i/lub wektorowych jest o wiele bardziej istotna dla “zwycięzkich” przedsiębiorstw: szybka konwersja danych jest ważniejsza od “elegancji” modelu danych.

• “Zwycięzkie” przedsiębiorstwa uważają, że definicja obiektów (informacje opisowe, zasięg przestrzenny) jest istotnym czynnikiem.

• Zakłada się wykorzystanie rastra (w krótkiej perspektywie) i wektora (docelowo).

• Nie jest to brane pod uwagę przez przedsiębiorstwa, które nie odniosły sukcesu.

• “Zwycięzkie” przedsiębiorstwa, na początku, koncentrują się bardziej na zastosowaniach, które mogą działać w oparciu o uproszczone dane czekając z bardziej zaawansowanymi zastosowaniami do czasu zgromadzenia danych.

• ”Zwycięzkie” przedsiębiorstwa dążą do stosowania GIS przez dużą liczbę użytkowników i do wykorzystania GIS jako narzędzia wspomagającego podejmowanie decyzji.

• Podstawową różnicą jest to, że “zwycięzkie” przedsiębiorstwa jako główny cel przyjmują jak najszybsze rozpoczęcie wykorzystywania możliwości systemu przez dużą liczbę użytkowników w celu lepszego podejmowania decyzji w oparciu o dane, które mogą być zgromadzone przez przedsiębiorstwo w krótkim czasie.

• Integracja GIS z innymi systemami informatycznymi jest uwzględniana zarówno przez firmy odnoszące sukces jak i ponoszące porażkę, jednakże ”zwycięzcy” traktują to priorytetowo.

• Dlaczego przedsiębiorstwa wykorzystują GIS?

• Jak każdy projekt GIS musi mieć jasno określone cele.

• Najważniejszym celem stawianym przez przedsiębiorstwa jest pełniejsza i szybko dostępna informacja o infrastrukturze. Jest to bardzo często cel bliski: przedsiębiorstwa starają się zakończyć konwersję danych przed rokiem 2000.

• System który chcą wdrożyć powinien być zintegrowany z innymi systemami informatycznymi w przedsiębiorstwie. Priorytetem jest powiązanie go z oprogramowaniem obliczeniowym.

• Prezentowane odpowiedzi jasno pokazują, że gromadzenie danych nie powinno odbywać się za pomocą oddzielnego systemu lub organizacji obejmującej nielicznych ekspertów. GIS musi być częścią rozwiązań informatycznych przedsiębiorstwa.

• Lata doświadczeń w dziedzinie GIS uczą, że wdrożenie powinno być prowadzone wspólnie z reorganizacją i zmianą sposobu działania przedsiębiorstwa.

• Oczywiście podstawową korzyścią jakiej oczekują przedsiębiorstwa jest redukcja kosztów.

• Krótszy czas oczekiwania na usunięcie awarii oraz dokładne i szybkie odpowiedzi na pytania są dwoma pierwszymi korzyściami jakie wynikają z GIS dla zarządzających. Wynikają one oczywiście z lepszej informacji o topologii infrastruktury technicznej powiązaniu z informacją o jej lokalizacji.

• Przedsiębiorstwa stawiają sobie również za cel obniżenie kosztów eksploatacji.

• Jaki jest stan wdrożeń GIS w przedsiębiorstwach europejskich?




Rys.17 Status gromadzenia danych

• Większość projektów jest w fazie wdrożenia (faza projektu następująca po podjęciu decyzji o wdrożeniu systemu w pełnym zakresie). GIS dojrzewa: spośród 78 przedsiębiorstw, które odpowiedziały na ankietę tylko jedno wyraziło brak zainteresowania GIS. Ale osiągnięcie stanu pełnej konwersji danych jest odległe. 60% przedsiębiorstw zgromadziło dane na obszarze mniejszym od 25%. Gromadzenie informacji powinno otrzymać najwyższy priorytet.

• Na rysunku przedstawio-no procent zgromadzenia danych dla każdej z faz z zaznaczeniem odpowiadającej mu liczby przed-siębiorstw. Mała ilość przetwo-rzonych danych nie powinna przysłaniać faktu, że niektóre z przedsiębiorstw mają więcej niż 75% danych zdigitalizowanych. Przykładanie dużego znaczenia do danych jest słuszną decyzją.

5. Podsumowanie

• Buduj system w sposób prosty, wykorzystując szybkie metody konwersji danych, udostępnij go dużej liczbie użytkowników, upewnij się, że przy podejmowania w przedsiębiorstwie strategicznych decyzji wykorzystywany jest GIS i nie zapominaj, że jak do tej pory 32% wdrożeń zakończyło się sukcesem!

3. Doskonalenie działalności poprzez wykorzystanie GIS

• W kontekście GIS jako działalność udoskonaloną rozumiemy wykonywanie tych samych zadań w sposób bardziej wydajny i lepszy pod względem jakości dzięki odpowiedniemu użyciu GIS. Najważniejsze powody wdrażania GIS zostały wskazane przez ponad 70 europejskich przedsiębiorstw elektroenergetycznych we wspomnianym wcześniej badaniu.

• Najczęściej wymieniane to :

• Pełniejsza informacja o infrastrukturze technicznej, wydajniejsze sposoby jej gromadzenia i aktualizacji

• Redukcja kosztów (redukcja kosztów eksploatacji i przeglądów, szybsze decyzje, itp.)

• Udoskonalone planowanie rozwoju i zmian

• GIS jako pomoc we wprowadzaniu zmian organizacyjnych (ang. business functions reengineering)

• Po to aby pomyślnie wdrożyć GIS należy dokonać analizy obecnego sposobu działania. W związku z tym projekt GIS może być wykorzystany również do udoskonalenia, adaptacji lub zmiany przyszłego sposobu działania. Ponieważ GIS jest technologią nowoczesną i w dużym stopniu akceptowalną przez ludzi zajmujących się działalnością techniczną w przedsiębiorstwie może on pomóc w przeprowadzeniu zmian.

• Wdrożenie technologii GIS w przedsiębiorstwie wymaga szeregu uzgodnień. Należy wspólnie dokonać opisu infrastruktury technicznej i tworzących ją elementów. Proces ten może pomóc przedsiębiorstwu w stworzeniu modelu, który będzie podstawą wszelkich prac związanych z gromadzeniem danych i przyszłą integracją z innymi systemami.

• Odniesienie przestrzenne (wymiar G) dodaje wartość do danych

• Informacja jest takim samym zasobem jak siła robocza, pieniądze i infrastruktura. Informacja posiada wartość jeżeli jest dokładna i dostarczona we właściwym momencie. GIS ułatwia zarządzanie tą informacją poprzez określenie precyzyjnych standardów dotyczących dokładności i metod pozyskiwania. GIS pozwala również na udostępnienie informacji bezpośrednio na stanowisku pracy.

• GIS pozwala odnieść istniejące dane dotyczące infrastruktury do przestrzeni geograficznej, przez co staje się ona bardziej zrozumiała dla użytkowników. Umożliwia to podniesienie jakości i skrócenie czasu obsługi klientów i własnych zespołów.

• Ponieważ informacje o infrastrukturze posiadają swoje odniesienie przestrzenne istnieje możliwość interaktywnego wykorzystania GIS w zastosowaniach różnych od tradycyjnego polegającego na tworzeniu i aktualizacji map.

• Wykorzystanie GIS do wydajnego gromadzenia danych ich aktualizacji i prezentacji

• Zarządzanie infrastrukturą (ang. facility management) może przynieść znaczne oszczędności. Efektem połączenia narzędzi służących do dokumentowania infrastruktury i GIS mogą być lepsze decyzje dotyczące rozwoju i eksploatacji urządzeń. Jednakże mogą być one tylko tak dobre jak zgromadzone w systemie dane. GIS zdecydowanie poprawia efektywność prac związanych z gromadzeniem i aktualizacją danych. Poprzez możliwość opisania wymagań jakie muszą spełniać zbierane dane, narzędzia GIS zwiększają efektywność prac związanych z konwesją danych. Wymagania te mogą dotyczyć między innymi sposobów i możliwości połączenia elementów infrastruktury.

• Najbardziej zaawansowane technologicznie systemy pozwalają na łatwą prezentację danych (na przykład za pośrednictwem przeglądarek Internetowych/intranetowych). Dzięki temu, w dowolnym miejscu, możemy uzyskać dostęp do złożonej informacji i wykorzystać je do analiz prowadzonych za pomocą łatwych w użyciu, dopasowanych do naszych wymagań, narzędzi.

• Ryzyko i niezbędne warunki

• Po to aby pomyślnie wdrażać GIS musi istnieć gotowość dokonania analizy obecnego sposobu działania i dokonywania, w niezbędnym zakresie, zmiany istniejących procedur. Dotyczy to w szczególności wydziałów technicznych przedsiębiorstwa. Uzyskanie akceptacji dla zmian ze strony personelu i kierownictwa jest zazwyczaj trudne. Jednakże do momentu uzyskania akceptacji nie będzie możliwe osiągnięcie pełnych korzyści jakich się spodziewamy. Niezbędnym jest udoskonalenie innych, poza związanymi z tradycyjnymi metodami tworzenia i aktualizacji map, funkcji.

• GIS nie powinien być jedynie narzędziem służącym do usprawnienia starych metod tworzenia map i schematów ale powinien być stosowany do wspomagania nowych procesów. Po to aby tak się mogło stać, funkcjonalność musi osiągnąć poziom odpowiedni do wymagań stawianych nowoczesnemy systemowi informacyjnemu.




Opracowano na podstawie materiałów udostępnionych przez:

Eugeniusza Sawickiego - Członka Grupy Ekspertów UNIPEDE DISGRAPH

xxii

---