Pierwiastki romantyczne w balladzie "Król Olszyn" J. W. Goethego.
Ballada składa się z elementów realistycznych oraz fantastycznych. Te drugie to:
król Olszyn - twór wyobraźni ludowej, zły duch czyhający na podróżnych; jego matka i córki oraz przeżycia jadącego z ojcem chłopca będące swoistymi halucynacjami wskutek choroby. Dziecko czuje obecność króla Olszyn, jest nim przerażone, błaga ojca o ratunek.
W przeżyciach dziecka poeta zawarł przejawy postawy romantycznej, u której źródeł leżą uczucia i intuicja, co Shakespear wyraził w słowach Hamleta:
"Zdaje mi się, że widzę. Gdzie? Przed oczyma duszy mojej."
"Miej serce i patrzaj w serce."
"Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga."
Ojciec zaś uosabia postawę racjonalistyczną, nie widzi króla Olszyn bagatelizując go, a urojenia dziecka tłumaczy zjawiskami przyrody (mgłą, wiatrem, szelestem drzew). Innymi pierwiastkami romantycznymi w balladzie są opisy przyrody (zwięzłe, krótkie - lakoniczne), specyficzny nastrój tajemniczości i grozy.
Ballada była modnym, ulubionym gatunkiem romantyków. Jest gatunkiem synkretycznym epicko - literackim. Elementem epickim jest narracja, zaś składnikiem liryki są przeżycia chłopca, przybierają nawet dramatyczny koloryt. Wydarzenia zawarte w balladzie mają charakter legendarny.
"Faust" Goethego - przykład dramatu romantycznego.
"Faust" to najwybitniejsze dzieło Goethego, nad którym poeta pracował 25 lat. Tytułowy bohater to średniowieczny alchemik, uczony, czujący wciąż niedosyt wiedzy, mówiący często jak Sokrates, iż wie że nic nie wie. U schyłku życia nie ma satysfakcji ze swego dorobku i marzy o rozpoczęciu życia jeszcze raz. Ziszcza się to za sprawą układu z diabłem, który przywraca mu młodość za cenę oddania później własnego życia. Faust przeżywa po raz drugi wiele radości i szczęścia, poznaje piękną Małgorzatę, kocha ją z wzajemnością, lecz nieświadomie doprowadza swą ukochaną do zbrodni w postaci zamordowania dziecka. Po okresie upojenia długim życiem Faust znów jest rozgoryczony, aż wreszcie znajduje prawdziwe szczęście w pracy dla przyszłych pokoleń przy wydzieraniu przyrodzie ziemi na cele uprawne (karczuje lasy, osusza bagna).
Losy Fausta ilustrują życie każdego człowieka złożone z marzeń, tęsknot, sukcesów i porażek. Wynika z nich, że pełnię satysfakcji można zdobyć w pracy dla społeczeństwa.
"Faust" jest nowym typem dramatu nazwanym dramatem romantycznym. Nie ma w nim akcji w tradycyjnym sensie. Zastępują ją luźne sceny, długie monologi, akcja rozgrywa się głównie we wnętrzu bohatera.
Dzieje tragedii miłosnej w "Cierpieniach młodego Wertera J. W. Goethego."
Utwór powstał w roku 1774. Jest to powieść epistolarna złożona z listów tytułowego bohatera do przyjaciela Wilhelma oraz w mniejszej mierze do ukochanej Lotty. W motcie poprzedzającym pierwszy list Wertera autor wyznał, że miłość jest naturalnym i najważniejszym uczuciem ludzkim niosącym jednak ze sobą cierpienia.
Goethe - „Król olszyn”
Treść
Jest to ballada romantyczna. Posiada fabułę. Ojciec i syn wracają nocą, wśród zamieci przez las. Syn jest umierający. Nawiązuje się dialog pomiędzy ojcem a synem. Syn mówi, że widzi króla olszyn. Widzi też jego córki. Postrzega je jako realne postacie. Ojciec mówi, że nie są to realne osoby. Próbuje wytłumaczyć synowi jego wyobrażenia. Król olszyn grozi chłopcu, że weźmie go siłą jeśli nie przyjdzie dobrowolnie. Chłopiec nie chce jednak rozstać się z ojcem. Syn jednak umiera. Są tu dwa światy: ojca - realny, racjonalny; syna - nierealny, chłopiec nie postrzega drzew, szumu wiatru i szelestu liści, widzi króla olszyn, to co postrzega syn jest niedostępne dla ojca. Autor chciał wpłynąć na emocje czytelnika. Mogą tu być dwie interpretacje finału. Światy realny i fantastyczny są równoprawne. Oba światy kontaktują się poprzez osoby należące do tych światów.
Cechy romantyczne
istnienie dwóch światów (irracjonalny i racjonalny)
mistycyzm
świat mistyczny i rzeczywisty przenikają się nawzajem
ukazane są ludzkie uczucia na tle przyrody (echo sentymentalizmu) (miłość ojcowska, strach, przerażenie, podekscytowanie, ból)
operowanie nastrojem; tworzenie nastroju grozy i tajemniczości; natura kształtuje nastrój
ludowość (elementy fantastyczne są przekazywane wśród ludu)