LASY - SŁOWNIK PODSTAWOWYCH POJĘĆ
Bonitacja siedliska - jest miarą żyzności siedliska dla danego gatunku drzewa. Klasę bonitacji ustala się przez porównanie przeciętnej wysokości drzewa z wysokością przeciętną dla tego samego wieku i gatunku podaną w „Tablicach Zasobności”.
Bonitacja drzewostanu - ocena jakości i kwalifikacja drzewostanu na podstawie zdolności produkcyjnej siedliska leśnego dla danego gatunku drzew, określona na podstawie miąższości drzewostanu w określonym wieku.
Bonitacyjny współczynnik przeliczeniowy - współczynnik korygujący wartość upraw i młodników ze względu na warunki siedliskowe. Współczynnik ten obliczamy jest z ilorazu zasobności drzewostanu rębnego danej bonitacji do zasobności drzewostanu rębnego bonitacji najniższej.
Dłużyca - drewno okrągłe wielkowymiarowe i średniowymiarowe o długościach od 6,1 m wzwyż.
Drewno małowymiarowe (M) - drewno okrągłe o średnicy dolnej mierzonej bez kory do 5 cm,
w korze 7 cm.
Drewno okrągłe - surowiec drzewny pozyskiwany w stanie okrągłym z zachowaniem naturalnego kształtu pobocznicy pnia lub elementów korony drzewa.
Drewno specjalne - surowiec o szczególnych cechach jakościowych i wymiarowych mających decydujące znaczenie dla dalszego wykorzystania.
Drewno średniowymiarowe (S) - drewno okrągłe o średnicach mierzonych bez kory: górnej od 5 cm wzwyż i dolnej do 24 cm. W zależności od jakości i wymiarów drewno dzieli się na 4 grupy:
S1 - drewno dłużycowe, np. kopalniakowe,
S2- drewno stosowe użytkowe, które ze względu na parametry
jakościowe i ilościowe dzieli się na podgrupy a i b,
S3 - drewno żerdziowe,
S4 - drewno opałowe.
Drewno użytkowe - surowiec drzewny przeznaczony na różnego rodzaju wyroby lub do bezpośredniego zastosowania z wyjątkiem celów opałowych.
Drewno wielkowymiarowe (W) - drewno okrągłe o średnicy górnej mierzonej bez kory od 14 cm wzwyż. W zależności od jakości i wymiarów drewno wielkowymiarowe dzieli się na 4 klasy: A, B, C i D.
Drzewa - rośliny o pędach zdrewniałych wykształcające wyraźny pień i osadzoną na nim koronę.
Drzewostan - zbiorowisko drzew rosnących w bliskim sąsiedztwie, różniące się od otoczenia warunkami siedliskowymi, składem gatunkowym i budową.
Drzewostan rębny - drzewostan w fazie dojrzałości rębnej, w której osiągnął on przyjęte kryteria techniczno-hodowlane i ekonomiczne.
Formy zmieszania drzewostanów - jednostkowe, grupowe, drobnokępowe, kępowe, rzędowe, pasowe, smugowe.
Gniazda - nie odnowione lub odnowione powierzchnie w drzewostanach, w których wykonano je jako pierwsze etapy użytkowania rębnego odpowiednimi rębniami złożonymi.
Grubizna - drewno średniowymiarowe i wielkowymiarowe o średnicy w grubszym końcu co najmniej 25 cm, a w cieńszym 14 cm.
Kępy - grupa drzew nie spełniających kryteriów powierzchniowych pozwalających ująć je w pododdział.
Klasa, grupa i podgrupa - jednostka kwalifikacyjna surowca drzewnego według wymiarów oraz stopnia dopuszczalności wad ujętych w normach.
Klasa wymiarowa - jednostka kwalifikacyjna drewna wielkowymiarowego według wymiaru średnicy środkowej oraz drewna średniowymiarowego podgrupy S3b według średnicy znamionowej.
Klasyfikacja jakościowo-wymiarowa surowca drzewnego - system podziału surowca drzewnego uwzględniający cechy jakościowe i wymiarowe drewna.
Klasa wieku - określone grupy podziału drzewostanów wg interwału wieku, ustalona dla celów inwentaryzacyjnych i gospodarczych np.
I kl. wieku do 20 lat V kl. 81 - 100 lat
II kl. 21 - 40 lat VI kl. 101 - 120 lat
III kl. 41 - 60 lat VII kl. 121 - 140 lat
IV kl. 61 - 80 lat
Linie gospodarcze - elementy liniowe wchodzące w skład podziału powierzchniowego przebiegają zazwyczaj w kierunku wschód-zachód.
Linie oddziałowe - elementy liniowe wchodzące w skład podziału powierzchniowego, przebiegajacy zazwyczaj w kierunku północ-południe.
Luki - nie odnowione powierzchnie położone w drzewostanach II klasy wieku i starszych przeznaczonych do użytkowania rębnego, nie spełniające kryteriów kwalifikacyjnych do ujmowania je w oddzielne pododdziały.
Miąższość drewna (V) - objętość drewna wyrażona w m3.
Miąższość drzewa - objętość drewna zawartego w części naziemnej drzewa, to jest w strzale (pniu) i gałęziach. W części nadziemnej rozróżnia się miąższość grubizny i drobnicy.
Miąższość drzewostanu - suma miąższości wszystkich drzew wchodzących w skład drzewostanu.
Miąższość stosu drewna (V) - sumaryczna miąższość drewna znajdująca się w objętości stosu, określona w m3 na podstawie stosownych przeliczników.
Oddział - część powierzchni leśnych i nieleśnych wydzielona północnymi i wschodnimi krawędziami linii podziału powierzchniowego.
Objętość stosu drewna (Vp) - suma miąższości drewna i objętości wolnych przestrzeni w stosie, określona w metrach przestrzennych m3 (p).
Pień - nadziemna część drzewa bez gałęzi.
Pierśnica drzewa - jest to średnica drzewa stojącego (d) mierzona na wysokości 1,3 m ponad ziemią, zaokrąglona do pełnych cm.
Plan urządzania lasu (operat) lub - dla lasów niepaństwowych - uproszony plan urządzania lasu - podstawowy dokument gospodarki leśnej opracowany dla określonego obiektu, zawierający opis i cenę stanu lasów oraz cele i zadania związane z gospodarka leśną.
Podział powierzchniowy - podział przestrzenny kompleksu leśnego siecią linii gospodarczych i oddziałowych na części zwane oddziałami.
Przeciętna pierśnica (średnica drzewostanu) (D) - określa się dla poszczególnych gatunków drzew i pięter drzewostanu od 7 cm wzwyż, w zaokrągleniu do pełnych centymetrów.
Skład gatunkowy drzewostanu - udział tworzących drzewostan, element opisu taksacyjnego określony z dokładnością do 10 %, wyrażony cyframi arabskimi podawanymi obok skróconej nazwy gatunku:
np. „7 So, 3 Jd” co oznacza 70 % sosny i 30 % jodły.
Sortyment - drewno o określonych wymiarach i jakości.
Siedliskowe typy lasów - podział lasu ze względu na warunki glebowe i wilgotnościowe.
Dla nizin występują następujące typy siedliskowe:
bór suchy, bór świeży, bór wilgotny, bór bagienny, bór mieszany świeży, mieszany wilgotny i mieszany bagienny, las mieszany świeży, las mieszany wilgotny, las mieszany bagienny, las świeży, las wilgotny, ols, ols jesionowy, las łęgowy.
Dla terenów wyżynnych: bór mieszany wyżynny, las mieszany wyżynny, las wyżynny.
Dla terenów górskich: bór górski, bór wysokogórski, bór bagienny górski, bór mieszany górski, las mieszany górski, las górski, las łęgowy górski, ols górski.
Średnica dolna drewna (dd) - średnica grubszego końca sztuki drewna.
Średnica środkowa drewna (d) - średnica mierzona w połowie długości sztuki drewna.
Średnica górna drewna (dg) - średnica cieńszego końca sztuki drewna.
Średnica znamionowa drewna (dz) - średnica mierzona w odległości 1 m od dolnego końca.
Średnicomierz (klupa) - przyrząd od pomiaru pierśnic drzew.
Świder przyrostowy Presslera - sprzęt do określania wieku drzewa.
Wskaźnik zadrzewienia - stosunek rzeczywistej zasobności grubizny do zasobności grubizny drzewostanu na 1 ha do zasobności tabelarycznej tego samego gatunku, o tej samej bonitacji drzewostanu i w tym samym wieku.
Wysokościomierz Blume-Leissa - przyrząd do pomiaru wysokości drzew stojących.
Wiek rębności - oznacza taki wiek drzewostanu, w którym cechy kwalifikujące drzewostan do wycięcia przejawiają się w stopniu najwyższym.
Taksacja leśna - czynności terenowe obejmujące takie prace jak: wydzielania i pomiar drzewostanów oraz inwentaryzację. Podczas wykonywania taksacji uwzględnia się strukturę, budowę, wiek, skład gatunkowy, zasobność i przyrost drzewostanu. Inwentaryzację taka w ramach określenia wartości drzewostanów wykonuje się dla każdego drzewostanu oddzielnie.
Zwarcie drzewostanu - rodzaj i stopień wypełnienia przestrzeni przez korony drzew w drzewostanie (oznacza się czasem skrótem ZD). Określa się zwarcie w 4-stopniowej skali cyfrowej (pełne, umiarkowane, przerywane, luźne).
Zrąb - grunt przejściowo pozbawiony drzewostanu w ciągu ostatnich 2 lat i przewidywany do odnowienia w najbliższych latach.