Wanat Adam gr. 24, rok I F

zespół III

CZĘŚĆ TEORETYCZNA

Definicja stali

stal - stop żelaza z węglem obrabiany cieplnie o zawartości węgla nieprzekraczającej 2.11%

Podział stali ze względu na:

Zastosowanie

Stal konstrukcyjna

Stal narzędziowa

Mikrostruktury

Stal podeutektoidalna - (0.02%C-0.77%C) Ferryt +Perlit

Stal eutektoidalna - (0.77%C) Czysty perlit

Stal nadeutektoidalna - (0.77%C-2.11%C) Perlit + Cementyt

Stopień odtlenienia

uspokojone

półuspokojone

nieuspokojone

Zawartość procentowa węgla

niskowęglowe

średnio węglowe

wysokowęglowe

Układ Fe-Fe₃C

Definicje:

Ferryt - stop żelaza z węglem, międzywęzłowy roztwór stały węgla w odmianie alotropowej α. Ferryt charakteryzuje niska zawartość węgla, w temperaturze pokojowej maksymalnie 0,008%, a w temperaturze 723 °C, 0,02%

Ferryt  δ - wysokotemperaturowa odmiana Ferrytu

Austenit - międzywęzłowy roztwór stały węgla  w żelazie γ.  Jest stabilny tylko w temperaturach powyżej 727°C. Bardzo szybko schładzany austenit, przy zachowaniu pewnych warunków, może nie ulec rozpadowi tylko przemienić się w martenzyt.

Perlit -  mieszanina eutektoidalna ferrytu z cementytem zawierająca 0,77% węgla.

Ledeburyt -mieszanina eutektyczna austenitu γ z cementytem lub perlitu z cementytem zawierająca dokładnie 4,3% węgla.

Cementyt-węglik żelaza Fe₃C- jest materiałem twardym i kruchym, posiada strukturę krystaliczną rombową

Charakterystyka stali

Konstrukcyjna - stal zawierająca do 0.7% C. Plastyczna o stosunkowo niewielkiej twardości.

Narzędziowa - stal zawierająca powyżej 0.7%C. Charakteryzuje się wysoką twardością, małą ciągliwością, wysoką odpornością na ścieranie.

Definicja żeliwa

Żeliwo - stop żelaza z węglem pomiędzy 2.11% C ,a 3.8% C.

Podział żeliw

Białe

Podeutektyczne

Eutektyczne

nadeutektyczne

Szare

Grafit płatkowy

Ferrytyczne

Ferrytyczno-perlityczne

perlityczne

Grafit kłaczkowy

Ferrytyczne

Ferrytyczno-perlityczne

perlityczne

Grafit kulisty

Białe

Czarne

Charakterystyka żeliw szarych - struktura osnowy może być ferrytyczna, ferrytyczno-perlityczna lub perlityczna. Ze wzrostem ilości perlitu w osnowie wzrasta wytrzymałość i twardość żeliwa, a maleje wydłużenie. Grafit wpływa osłabiająco na metal gdyż sam ma małą wytrzymałość i twardość.

CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

I Żeliwo sferoidalne :

Otrzymuje się je przez dodanie do żeliwa przed modyfikacją magnezu lub ceru w ilości 0,3 - 1,2 % . Ilość ta zależy od wielkości odlewu , przy czym w odlewach dużych procentowe zawartości tych pierwiastków są większe . W zależności od struktury osnowy rozróżniamy żeliwo sferoidalne ferrytyczne ferrytyczno-perlityczne i perlityczne .

1/ Dodatek magnezu nie tylko zmienia postać występującego grafitu lecz zwiększa

również wytrzymałość tego żeliwa na rozciąganie .

2/ Jest miej kruche niż żeliwo szare .

3/ Posiada większą odporność na rośnięcie niż żeliwo z grafitem płatkowym .

4/ Zdolność tłumienia drgań jest niższa niż żeliwa szarego ale lepsza niż stali .

Żeliwem sferoidalnym można zastąpić odlewy z żeliwa stopowego , staliwa (lepsze tłumienie drgań) , żeliwa ciągliwego . Z żeliwa sferoidalnego wykonuje się części samochodowe np. wały korbowe.

II Żeliwo ciągliwe

Żęliwo otrzymane w wyniku długotrwałego wyżarzania żeliwa białego. W czasie tego procesu cementyt ulega rozkładowi na grafit i ferryt. Jeśli wyżarzanie odbywa się w kontrolowanej atmosferze, w celu uniknięcia utleniania, otrzymuje się strukturę złożoną z ferrytu i grafitu. Żeliwo takie posiada bardzo dobre własności wytrzymałościowe, porównywalne do stali.

III stal podeutektoidalna

Stal zawierająca poniżej 0.77% węgla. Na polerowanym przekroju oglądanym pod mikroskopem daje się zauważyć ziarna ferrytu oddzielone obszarami perlitu. Wraz ze wzrostem zawartości węgla, udział ferrytu maleje, a perlitu wzrasta. Wzrasta także twardość stali, a obniża się jej ciągliwość.

...................................

podpis

---