JAROSŁAW WYSOKIŃSKI

STUDIA PODYPLOMOWE WSB

Zarządzanie Bezpieczeństwem i Higieną Pracy

X edycja I semestr - GRUPA II

 

ORGANY SPRAWUJĄCE NADZÓR NAD WARUNKAMI

PRACY

- Państwowa Inspekcja Pracy
- Inspekcja Sanitarna
- Urząd Dozoru Technicznego

- Główny Inspektor Nadzoru budowlanego

- Inne państwowe organy jak starosta województwa
- Związki Zawodowe
- Społeczna Inspekcja Pracy

PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY.

Jest organem powołanym do nadzoru i kontroli przestrzegania przepisów bhp, oraz prawa pracy w szczególności przepisów i zasad bhp.
Państwowa inspekcja pracy podlega sejmowi. Nadzorem i kontrolą Państwowej Inspekcji Pracy są obcięci wszyscy pracodawcy albo inne przedmioty na rzecz,których świadczona jest praca przez osoby fizyczne.
Państwową inspekcje pracy tworzą organy:
- Główny inspektorat Pracy
- Okręgowy inspektorat pracy

Zadania Państwowej Inspekcji pracy:
- Nadzór i kontrola nad przestrzeganiem przepisów bhp i zasad w tym przepisów prawa pracy
- Kontrola przestrzegania przepisów bhp przy projektowaniu budowy,przebudowy i modernizacji danego zakładu pracy
- Nadzór i kontrola przestrzegania wymagań bhp przy konstruowaniu maszyn i urządzę,oraz narzędzi pracy
- Nadzór i kontrola przestrzegania wymagań bhp,przy produkcji wyrobów i opakowań,których użytkowanie mogłyby spowodować zagrożenie zdrowia i życia dla danego pracownika
- Analizowanie przyczyn wypadku przy pracy i chorób zawodowych,kontrola stosowanie środków zapobiegawczych tym wypadkom i chorobą,oraz udział w badaniu okoliczności ulatania tych, że przyczyn
- Współdziałanie z organami ochrony środowiska w kontroli przestrzegania przez zakłady przepisów o przeciwdziałaniu zagrożeniom dla środowiska
- Karanie winnych wykroczeń przeciwko prawą pracownika w postępowaniu mandatowym do 500 zł lub wnioskowanie o ukaranie karą grzywny do Sądu Rejonowego
- Udzielenie porad informacji technicznych w zakresie eliminowania zagrożeń dla życia i zdrowia pracowników oraz porad informacji zakresu przestrzegania prawa pracy
- Nadzór i kontrola nad przestrzeganiem przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy osobą fizycznym wykonującym prace na innej podstawie niż stosunek pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę
- Nadzór i kontrola nad zapewnieniem przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków zajęć odbywanych na jego terenie przez studentów uczniów,nie będących pracownikami

UPRAWNIENIA PAŃSTWEJ INSPEKCJI PRACY:
- Przeprowadzanie kontroli bez zapowiedzenia,pod kontem przepisów bhp i prawa pracy
- Maja także prawo przeprowadzenia czynności kontrolnych wobec przedmiotów na rzecz,których wykonywana jest praca przez osoby fizyczne, bez względu na podstawowe świadczenia tej pracy ( np. na podstawie umowy o prace,czy umowy o dzieło)
- Ci inspektorzy przeprowadzają kontrolę za okazaniem legitymacji służbowej

W razie stwierdzenia naruszeń przepisów prawa pracy właściwe organy PIP upoważnione są do stosowania następujących środków prawnych w stosunku do kierownika tego zakładu ( pracodawcy);

NAKAZ ( decyzja administracyjna):
- Usunięcie stwierdzonych uchybień w ustalonym nakazie terminie,
- Wstrzymania prac wykonywanych wtedy,gdy naruszenie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy powoduje bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia pracowników zatrudnionych przy tych robotach lub innych osób wykonujących te prace
- Skierowania do innych prac pracowników lub innych osób dopuszczonych do pracy wbrew przepisom obowiązujących przy pracach wzbronionych,szkodliwych lub niebezpiecznych albo pracowników lub innych osób dopuszczonych do pracy przy pracach niebiespiecznych,jeżeli pracownicy ci lub osoby te nie posiadają odpowiednich kfalfikacji

Nakazy wstrzymania robót i skierowania pracowników do innych robót podlegają natychmiastowemu wykroczeniu.
- Nakaz pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę,a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi
- Zabezpieczenia przez zakład pracy lub jego część działalności określonego rodzaju - w wypadku stwierdzenia,że stan stan bhp zagraża życiu oraz zdrowiu pracowników

SPRZECIW
- Wobec uruchomianego bądź przebudowanego zakładu pracy,albo jego części,jeżeli z powodu nieuwzględnienia wymagań bhp dopuszczenie do ich eksploatacji mogłyby spowodować bezpośrednie zagrożenie życia zdrowia pracowników.
Sprzeciw wstrzymuje uruchomienie zakładu lub jego części

WYSTĄPIENIE
- w razie stwierdzenia innych naruszeń niż wymienione powyżej, a także w razie konieczności wyciągnąć konsekwencje w stosunku do osób winnych

KARANIE
- Winnych wykroczeń przeciwko prawą pracowniczym w postępowaniu mandatowym do 500zł lub wnioskowanie do sądu rejonowego o zastosowanie kary grzywny za:
- Niepotwierdzenie na piśmie w terminie 7 dni,umowy o pracę zawartej z pracownikiem
- Wypowiedzenie lub rozwiązanie z pracownikiem stosunku pracy bez wypowiedzenia naruszające w sposób rażący przepisy prawa pracy
- Naruszenie przepisów o czasie pracy lub ochronie pracy kobiet i zatrudnieniu młodocianych
- Nieprowadzenie dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracowników
- Niewypłacalnie wynagrodzenia w ustalonym terminie
- Niełudzielenie przez pracodawcę przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego lub bezpodstawne obniżanie wymiaru tego urlopu
- Niewydawanie pracownikowi świadectwa pracy
- Niewykonywanie podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu pracy lub ugody zawartej przed komisja pojednawczą lub sądem pracy, itp.

INSPEKCJA SANITARNA

Jest powołana do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego, w szczególności poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami:
- Higieny środowiska
- Higieny pracy w zakładach pracy
- Higieny radiacyjnej
- Procesów nauczania i wychowywania
- Higieny wypoczynku i rekreacji
- Zdrowotnymi żywności i żywienia oraz przedmiotów użytku
- Higieniczno sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczeniami, w których są udzielane świadczenia zdrowotne
W celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym szkodliwości i uciążliwości środowiskowych oraz zapobieganiu powstawaniu chorób zawodowych i zakaźnych.
Inspekcja Sanitarna podlega ministrowi właściwemu do spraw zdrowia. Kieruje ją Główny Inspektor Sanitarny, który jest centralnym organem administracji rządowej podległym ministrowi właściwemu do spraw zdrowia.
Organem doradczym i opiniodawczym Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawach objętych zakresem działania Inspekcji Sanitarnej jest Rada Sanitarno- Epidemiologiczna powoływana na okres 3 lat.

Zadania Inspekcji Sanitarnej wykonują organy:
- Główny Inspektor Sanitarny
- Wojewódzki Inspektor Sanitarny
- Powiatowy Inspektor Sanitarny

URZĄD DOZORU TECHNICZNEGO

Jest organem administracji państwowej realizującym, w zakresie ustalonym w ustawie działania zmierzające do zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania urządzeń technicznych.
Oprócz dozoru działają jeszcze specjalistyczne organy jak:
- Transportowy Dozór Techniczny ( podlega ministrowi transportu)
- Wojskowy Dozór Techniczny ( podlega ministrowi obrony narodowej)

Dozór Techniczny jest sprawowany przez jednostkę dozoru technicznego nie zwalnia projektujących wytwarzających,eksploatujących,naprawiających i modernizujących urządzenia techniczne od odpowiedziajloności za jakość i stan urządzeń,mające wpływ na ich bezpieczną pracę, zgodnie z przepisami o dozorze technicznym i przepisami szczegółowymi.
Dozór Techniczny nad urządzeniami technicznymi jest wykonywany w formie
- Dozoru technicznego pełnego
- Dozoru technicznego ograniczonego
- Dozoru technicznego uproszczonego

Urządzenia techniczne w rozumieniu o dozorze technicznym,są urządzenia,które mogą stwarzać dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia środowiska wskutek:
- Rozproszenia cieczy lub gazów znajdujących się pod ciśnieniem różnym od atmosferycznego
- Wyzwolenia energii potęcjalnej lub kinetycznej przy przemieszczaniu ludzi lub ładunku w ograniczonym zasięgu
- Rozproszenia materiałów niebezpiecznych podczas ich magazynowania lub transportu


Zadania Dozoru Technicznego;
- Uzgadnianie dokumentacji urządzeń technicznych w zakresie zgodności z przepisami o dozorze technicznym i warunkami dozoru technicznego
- Przeprowadzanie badań technicznych urządzeń przed wydaniem decyzji o jej eksploatacji lub dopuszczeniem do obrotu
- Prowadzenie ewidencji urządzeń technicznych
- Ustalenie formy dozoru technicznego
- Prowadzenie postępowania w sprawach:
- Uprawnień do wytwarzania materiałów i elementów stosowanych do budowy i naprawy urządzeń technicznych
- Uprawnień do wytwarzania urządzeń technicznych
- Zezwalanie na eksploatacje urządzeń technicznych
- Wykonywania badań i kontroli stanu urządzeń technicznych
- Wykonywanie kontroli nad przestrzeganiem przepisów o dozorze technicznym

Dozorowi Technicznemu podlegają;
- Urządzenia ciśnieniowe,których są zawarte ciecze lub gazy pod ciśnieniem różnym od atmosferycznego
- Kotły parowe
- Kotły cieczowe
- Zbiorniki o pojemności powyżej 350cm
- Wytwornice acetylenowe stałe i przenośne,przeznaczone do wytwarzania acetylenu w wyniku reakcji chemicznej między wodą a węglikiem wapnia wraz ze zbiornikiem służącym do magazynowania,schładzania
- Rurociągi parowe i ich armatura
- Rurociągi przemysłowe i technologiczne
- Środki transportowe ( np. dźwignice, przenośniki)
- Osobowe i towarowe koleje
- Pomosty ruchome

Uprawnienia pracowników Urzędu Dozoru Technicznego;
- Wstęp na teren zakładu za okazaniem legitymacji ślurzbowej, bez poczeby uzyskiwania przepustki,do pomieszczeń i obiektów,w których znajdują się urządzenia techniczne
- Poruszanie się w tych pomieszczeniach i obiektach
- Dostępu do urządzeń technicznych
- Itp.


ZWIĄZKI ZAWODOWE

Sprawują kontrolę nad przestrzeganiem prawa pracy i utrzesnictwa, na zasadach określonych w odrębnymi przepisami,w nadzorze nad przestrzeganiem przepisów oraz zasad bhp

Zakres działania związków zawodowych


- Zajmowanie stanowisk w indywidualnych sprawach pracowniczych w zakresie unormowania w przepisach prawa pracy
- Zajmowanie stanowiska wobec pracodawcy i organu samorządu w sprawach dotyczących interesów i praw pracownika
- Sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem w zakładzie pracy przepisów bhp oraz prawa pracy,kierowanie społeczną Inspekcją pracy i współdziałanie z państwa inspekcją Pracy


Ogólnopolski związek zawodowy lub organizacja międzyzwiązkowa mają prawo do wnoszenia nadzwyczajnych spraw z zakresu bhp i prawa pracy i ubezpieczeń społecznych oraz występowania do Sądu Najwyższego z wnioskami o wyjaśnienie budzących wątpliwości przepisów z wyżej wymienionego zakresu.

SPOŁECZNA INSPEKCJA PRACY

Służba pełniona przez pracowników,mająca na celu zapewnienie przez zakłady pracy bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,oraz ochronę uprawnień pracowniczych,określonych w przepisach prawa pracy.
Społeczna Inspekcja Pracy realizuje interesy wszystkich pracowników w danym zakładzie pracy i jest kierowana przez zakładowe organizacje związkowe organizacje związkowe.·Społeczną Inspekcje Pracy tworzą;
- Zakładowy społeczny inspektor pracy (ZSIP) - dla całego zakładu
- Wydziałowi (oddziałowi) społeczni inspektorzy pracy
- Grupowi inspektorzy pracy

Zadania społecznej inspekcji pracy:
- kontrolowanie przestrzegania przepisów prawa pracy, w tym postanowień układów zbiorowych i regulaminów pracy, w szczególności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy , ochrony pracy kobiet, młodocianych i osób niepełnosprawnych, urlopów i czasu pracy, świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
- branie udziału w analizowaniu przyczyn powstawania wypadków przy pracy, zachorowań na choroby zawodowe i innych schorzeń wywołanych warunkami środowiska pracy oraz kontrolowanie stosowania przez zakłady pracy właściwych środków zapobiegawczych
- uczestniczenie w przeprowadzaniu społecznych przeglądów warunków pracy

Uprawnienia Społecznej Inspekcji Pracy

Społeczna Inspekcja Pracy ma prawo do:
- kontroli warunków pracy i przestrzegania przepisów prawa pracy, w tym dostępu w każdym czasie do pomieszczeń i urządzeń zakładu pracy
- żądania informacji oraz dokumentów niezbędnych do wykonywania funkcji kontrolnych
- informowania kierownika zakładu pracy o faktach nieprzestrzegania przepisów bhp
- występowania o natychmiastowe usunięcie bezpośrednich zagrożeń dla zdrowia i życia
- wydawania zaleceń ( przez ZSIP kierownikowi zakładu pracy) usunięcia w określonym terminie stwierdzonych uchybień, w tym w szczególności zaleceń wstrzymania pracy danego urządzenia technicznego lub określonych robót
- wpisywania uwag do księgi uwag SIP
- brania udziału w zespołach ustalających okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy
- uczestniczenia w kontrolach przeprowadzanych przez inspektorów pracy Państwowej Inspekcji Pracy

---