Joanna Tkaczyk ZZI3
Klasa: III
„ Nowe szaty cesarza „
Hans Christian Andersen
Informacja o autorze.
Hans Christian Andersen - urodził się 2 kwietnia 1805 w Odense, zmarł. 4 sierpnia 1875), duński pisarz i poeta, najbardziej znany ze swej twórczości baśniopisarskiej.
Pochodził z ubogiej rodziny, nie mając środków materialnych, w wieku 14 lat udał się do Kopenhagi, by tam uczyć się i jednocześnie tworzyć. W krainę baśni pierwsza wprowadziła go babcia (ze strony ojca). Andersen bywał z nią w przytułku dla chorych, gdzie zajmowała się ogrodem, i gdzie później przebywał jego chory psychicznie dziadek. Kilka motywów z opowieści babki zostało później wykorzystanych przez Andersena w jego utworach. Próbował gry w teatrze, ale nie przyjęto go. Dzięki poparciu wpływowych osób uzyskał stypendium królewskie, które umożliwiło mu naukę w szkole, a później studia. Poprawa sytuacji materialnej pozwoliła też Andersenowi na kontynuowanie pracy twórczej i rozwijanie zainteresowań. Był ciekaw świata, toteż odbył wiele podróży po Europie. Skomplikowany i trudny charakter Andersena, kompleksy i urazy wyniesione z dzieciństwa, nadmierna wrażliwość, egocentryzm, poczucie osamotnienia i nieustanny niepokój utrwaliły o nim opinię dziwaka i uniemożliwiły mu prowadzenie ustabilizowanego życia.
Informacja o gatunku i rodzaju.
Rodzaj - epika
Gatunek - baśń
Baśń - jeden z fantastycznych gatunków epickich, zazwyczaj niewielkich rozmiarów, odwołujący się zwykle do folkloru. Dominują w niej elementy fantastyki; opowiada o siłach nadprzyrodzonych, cudownych zdarzeniach, nadnaturalnych postaciach i zjawiskach. Jedną z ważniejszych cech baśni jest nieokreślony czas i miejsce akcji. Zawiera ludową mądrość, przedstawia wierzenia ludowe i magiczne; baśń może być osnuta na podaniach, legendach.
Streszczenie fabuły.
Żył sobie król, który zamiast sprawować władze nad królestwem wolał swoje szaty i co tydzień chciał mieć nowy ubiór. Znalazło się dwóch oszustów, którzy podali się za krawców, i postanowili uszyć cesarzowi najpiękniejsze szaty, których jeszcze nie miał, król się zgodził. Dał im wszystko, czego sobie zażyczyli. Po tygodniu król był tak ciekawski, że posłał swojego poddanego, który miał sprawdzić jak idzie im praca. Gdy wysłaniec dotarł do krawców został poinformowany żeby im nie przeszkadzać, bo musza pracować w ciszy i w spokoju. Szaty maja być gotowe za tydzień. I tak się stało. Szaty były gotowe, szykowane były do przymiarki. Gdy król je założył, najpierw się pokazał poddanym a później postanowił pokazać się mieszkańcom jego kraju. Paradował tak po dziedzińcu, aż nagle jakieś dziecko krzyknęło „ król jest nagi!”, w pewniej chwili cały tłum zaczął się śmiać, a oszuści no cóż uciekli jak najdalej królestwa. Od tego czasu król przestał chodzić, co parę dni w nowych szatach zaczął się rządzeniem i panowaniem nad królestwem. Wreszcie był prawdziwym władca który opiekował sie poddanymi a także wszystkimi sprawami i obowiązkami należącymi do króla
Język i środki literackie w lekturze.
Język: (wyrazy mogące sprawić dziecku trudność w zrozumieniu tekstu)
obnosić się- chwalić się, paradować
tkacz- osoba zajmująca się tworzeniem materiałów
osnowa - układ nitek tworzących tkaninę
krosno- urządzenie do produkcji tkanin
Środki literackie:
epitety „ puste krosna, wspaniałe szaty, cudowna własność”
wykrzyknienia - „ Bardzo ładne!„
pytania retoryczne - „ cóż to, czyżbym był głui? „
porównanie - „ lekkie jak pajęczynka”
zdrobnienia - „ pajęczynka „
zapożyczenia- „Magnifique (wspaniałe), excellent (doskonałe)
Opis i charakterystyka postaci.
Cesarz- osoba lubiąca piękne stroje i zajmująca się swoim wyglądem zamiast rządzeniem. Daje się zwieść tkaczom, który zaoferowali mu strój z materiału widocznego tylko przez mądrych ludzi.
Tkacze- oszuści podający się za fachowców umiejących utkać materiał widziany tylko przez mądrych ludzi. Brali od cesarza jedwabie i pieniądze a niczego nie robili.
Urzędnik i minister- osoby ze świty cesarza, które pomimo tego, że nie dostrzegły stroju króla zachwalały go żeby nie wyjść na głupców
Dziecko- jako pierwsze z poddanych zauważyło, że król jest nagi. Szczere, niewinne.
Wyodrębnienie epizodów lub zdarzeń z wykorzystaniem do sytuacji edukacyjnej.
Wydawanie przez cesarza pieniędzy tylko na stroje
Pojawienie się oszustów
Kłamstwa urzędników cesarskich
Parada cesarza w nowym stroju
Morałem tej głęboko poruszającej przypowieści jest przestroga dla pyszniących się, próżnych, dla których liczy się tylko bogactwo czy ubiór. Daje nam też do myślenia o innej sprawie. Twórca w dziele uświadamia nam, iż ludzie wierzą tylko w to, w co chcą uwierzyć. Potępia także pójście za zdaniem mas, brak własnej odrębności i nalega na to, by każdy wreszcie zdjął klapki ze swoich oczu.
Wyodrębnienie tematów i problemów lektury dla sytuacji edukacyjnej.
Niegospodarność- cesarz powinien interesować się losem swoich poddanych a nie wydawać wszystkich pieniędzy na nowe stroje
Pycha- gdyby cesarz nie interesował się tylko swoim wyglądem nie ośmieszyłby się
Szczerość- gdyby dziecko nie odważyłoby się powiedzieć prawdy, wszyscy poddani mówiliby jak cesarz dobrze wygląda i podziwialiby go dalej z obawy przed ośmieszeniem
Baśń ta uczy nas, że nie ocenia się ludzi po ich wyglądzie, tylko po ich charakterze i nie należy przywiązywać większej do ich wyglądu zewnętrznego a do ludzkiego wnętrza.
Określenie szerokiego odniesienia do lektury do kontekstu poza szkolnego i doświadczeń własnych dziecka.
Baśń ta kończy się paradą podczas której cesarz występuje nago. Sytuacja ta jest dla niego nauczką, że zbytnie przywiązywanie uwagi do tego jak wyglądamy może doprowadzić nas do zguby. Dzieci mogą spróbować odpowiedzieć na pytania: Dlaczego nikt nie powiedział cesarzowi o oszustwie tkaczy? Dlaczego najbliżsi urzędnicy króla nie ostrzegli go?
Interpretacja przez dziecko bohaterów bądź problemów w formie literackiej bądź poza nią.
Praca pisemna na temat: Jaki jest morał z tej baśni? Czy jest on nadal aktualny?