Test sprawdzający rozumienie pojęć socjologicznych
Zakreśl prawidłową odpowiedź, którą znajdziesz wśród pięciu wskazanych wariantów. We wszystkich przypadkach jest tylko jedna prawidłowa odpowiedź, a pozostałe cztery są błędne. Właściwą odpowiedź znajdziesz w kluczu, który zamieszczony jest na końcu. Korzystaj jednak z klucza dopiero po zakreśleniu własnych wyborów. W normalnej praktyce uniwersyteckiej egzamin zdany to co najmniej 120 prawidłowych wyborów.
(1) Charyzma to:
odmiana przesądów etnicznych
forma religii
forma legitymizacji władzy
konflikt ról
tyle co dyskryminacja
(2) Antysemityzm to:
przesąd rasowy
stereotyp
dyskryminacja mniejszości
przejaw nietolerancji
wszystko to razem
(3) Rozwój społeczny cechuje się wszystkimi poniższymi cechami prócz jednej. Której?
jest to proces endogenny
jest reakcją na zmiany w środowisku
posiada wyraźny kierunek
można go porównać ze wzrostem organizmu
prowadzi do podnoszenia wartości zmiennej, której dotyczy
(4) Górnicy to:
klasa społeczna
warstwa społeczna
grupa społeczna
kategoria zawodowa
zbiorowość lokalna
(5) Stereotyp to:
pewien stan umysłu
rodzaj działania
uproszczony i jednostronny obraz rzeczywistości
określona postawa
typ idealny
(6) Zjawisko tzw. „kręgu Kula" (wymiany darów w społecznościach wyspiarskich Polinezji)
opisał:
A. R. Radcliffe-Brown
R. Firth
C. Cooley
E. Goffman
B. Malinowski
(7) Ewolucja społeczna w ujęciu Spencera to analogia do ewolucji gatunków opisanej przez
Darwina.
prawda
fałsz
(8) Stosunek społeczny „lekarz-pacjent" ma wszystkie poniższe właściwości prócz jednej:
jest nieegalitarny
jest wyspecjalizowany
6Test sprawdzający rozumienie pojęć socjologicznych
jest pierwotny
jest instrumentalny
jest wzajemny
(9) O tzw. „przesocjalizowanej koncepcji człowieka" pisał:
Cooley
Znaniecki
Wrong
White
Merton
(10) „Efekt Mateusza" (w nawiązaniu do Ewangelii) opisuje:
proces sekularyzacji
nawrócenie mniejszości etnicznych
pojawienie się herezji
kumulację przewag i przywilejów społecznych
rozpowszechnianie się dogmatyzmu i nietolerancji
(11) Poniższe czynniki (z wyjątkiem jednego) odgrywają rolę przy wyłanianiu przywódcy przez
grupę. Wskaż czynnik, który jest tu nieistotny:
dominujący wobec innych sposób bycia
łatwość nawiązywania kontaktów
wysoka kompetencja w dziedzinach cenionych przez grupę
wzorowy konformizm wobec norm i reguł panujących w grupie
tendencja do akceptowania przesądów i dyskryminowania mniejszości
(12) Rosnące podobieństwo (zuniformizowanie) stylu życia, wzorów konsumpcyjnych,
poglądów, urządzeń technicznych w skali całego świata określamy jako:
a) akulturację
globalizację
etnocentryzm
konflikt kulturowy
relatywną deprywację
(13) „Dychotomiczny (albo biegunowy) model struktury społecznej" to podział społeczeństwa
na:
a) grupy
b) klasy
kasty
narody
(14) Typ idealny biurokracji opisany przez Webera zawiera wszystkie poniższe cechy z
wyjątkiem jednej. Której?
specjalizacja zadań i funkcji
hierarchia urzędów
precyzyjne reguły awansu zawodowego
nepotyzm i korupcja
pisemne formy podejmowania decyzji
(15) „Wolność, równość, braterstwo!". Te hasła odwołują się do:
norm
wartości
stereotypów
etnocentryzmu
relatywnej deprywacji
(16) Według E. Durkheima, „fakty społeczne" cechują się następującymi właściwościami prócz
jednej. Której?
są rozpowszechnione (podzielane) w zbiorowości
są przymuszające
są zewnętrzne wobec każdej jednostki
są obserwowalne zmysłowo
należą do kultury
(17) W typologii działań społecznych Webera nie występuje jedna z poniższych kategorii. Która?
działanie racjonalne ze względu na środki
działanie racjonalne ze względu na wartość
działanie logiczne
działanie emocjonalne
działanie tradycjonalne
(18) Jan zarabia dziesięć razy więcej pieniędzy od Sławka. Nie wiemy, co obaj robią, w jaki
sposób zarabiają. Możemy jednak od razu powiedzieć, że jest to przejaw:
niesprawiedliwości społecznej
Test sprawdzający rozumienie pojęć socjologicznych
wyzysku klasowego
sprawiedliwości merytokratycznej
zróżnicowania zarobkowego
nierówności społecznej
(19) Uporządkuj nazwiska głośnych socjologów od najdawniejszych do najnowszych:
Cooley
Parsons
Comte
Weber
Znaniecki
(20) Bandyta, który grozi rewolwerem stosuje:
przemoc
perswazję
przymus
autorytet
wpływ charyzmatyczny
(21) Wielość przynależności grupowych każdej jednostki znajduje wyraz także w:
pluralizmie kulturowym
konflikcie w roli
konflikcie ról
walce klas
relatywizmie kulturowym
(22) Twórcą ewolucjonizmu i organicyzmu w socjologii był:
Marks
Durkheim
Spencer
Darwin
Toennies
(23) Podstawowa cecha interakcji społecznej to:
wzajemność
powtarzalność
regulacja normatywna
długotrwałość
(24) Uścisk dłoni jako forma przywitania to przykład wszystkich poniższych kategorii z
wyjątkiem jednej. Której?
a) konwencja kulturowa
zwyczaj społeczny
reguła moralna
norma etykiety towarzyskiej
gest symboliczny
(25) Uścisk dłoni jako forma przywitania to:
kompleks kulturowy
konfiguracja kulturowa
wartość kulturowa
element kulturowy
mit kulturowy
(26) Przechodzenie z jednej warstwy społecznej do drugiej to:
ruchliwość zawodowa
ruchliwość pionowa
ruchliwość pozioma
migracja
urbanizacja
(27) „Nierówność społeczna jest nieunikniona, konieczna, wieczna i pożyteczna", to teza:
teorii konfliktu społecznego
marksistowskiej teorii klas
funkcjonalnej teorii stratyfikacji
ideologii rewolucyjnej
Włodzimierza Lenina
(28) „Margines społecznej tolerancji" to to samo co:
permisywizm
zespół okoliczności wyłączających zastosowanie sankcji
tolerancja wobec ludzi marginesu
niewykrywalność przestępstw (tzw. czarna liczba)
anomia
6Test sprawdzający rozumienie pojęć socjologicznych
(29) Czym nie jest rodzina:
grupą społeczną
instytucją
stowarzyszeniem
swoistą formą organizacji
grupą pierwotną
(30) Przeciwieństwem stereotypu jest:
dogmat religijny
ideologia
statystyczne rozkłady cech zbiorowości
typ idealny
przesąd etniczny
(31) Przeciwieństwem etnocentryzmu jest:
nacjonalizm
patriotyzm
relatywizm kulturowy
empiryzm
szowinizm
(32) W ujęciu Karola Marksa władza (panowanie) to stosunek między:
rolami społecznymi
klasami społecznymi
proletariuszami
kapitalistami
rewolucjonistami i rządem
(33) Nagrody i kary to dwie odmiany:
sankcji społecznych
bodźców
norm
znaczeń działań ludzkich
interakcji
(34) Dwie podstawowe klasy w modelu biegunowym to kapitalizm:
rządzący i rządzeni
kapitaliści i proletariusze
menedżerowie i akcjonariusze e) bolszewicy i mienszewicy
(35) Dyskryminacja etniczna i rasowa prowadzi zawsze do:
przyjaźni
integracji społecznej
eksploatacji jednych grup przez drugie
zmiany społecznej
rewolucji
(36) Twórcą koncepcji ewolucji społecznej był:
Darwin
Marks
Parsons
Spencer
Wilson
(37) Znaczenie jest konstytutywną cechą:
działania
interakcji
działania społecznego
dzieła sztuki
wszystkich powyższych zjawisk
(38) „Teoria zróżnicowanych kontaktów" tłumaczy dewiację jako efekt:
skłonności wrodzonych
zapóźnienia umysłowego
odrzucenia (etykietowania, napiętnowania) przez środowisko
dostępności wzorów przestępczych w najbliższym środowisku
anomii
(39) Grupa, z którą się identyfikujemy, mimo że nie jesteśmy jej członkami, to:
grupa wewnętrzna (in-group)
grupa zewnętrzna (out-group)
pozytywna grupa odniesienia
negatywna grupa odniesienia
grupa marginesu
6Test sprawdzający rozumienie pojęć socjologicznych
(40) Grupa, z którą się nie identyfikujemy, mimo że jesteśmy jej członkami, to:
grupa wewnętrzna (in-group)
istotni inni
negatywna grupa odniesienia
grupa przestępcza
grupa studencka
(41) Grupę, w której wszystkie prawa i obowiązki członków są ściśle uregulowane, nazywamy:
zewnętrzną
ekskluzywną
formalną
pierwotną
etniczną
(42) Wszyscy Polacy, którzy byli kiedyś w Krakowie i słyszeli hejnał z wieży mariackiej tworzą:
krąg społeczny
tłum
kategorię społeczną
zbiór statystyczny
grupę społeczną
(43) Pojęcie normy kulturowej nie obejmuje:
osobistych nawyków
zakazanych form postępowania
dozwolonych metod działania
nakazów postępowania
preferowanych zachowań
(44) Nakaz zawierania małżeństw z członkami tej samej grupy (klasy, warstwy), do której się należy, nazywamy:
bigamią
monogamią
poligamią
endogamią
egzogamią
W ujęciu Maxa Webera władza to stosunek między:
klasami społecznymi
instytucjami
grupami społecznymi
jednostkami
rolami społecznymi
(46) Ojciec Roberta Mertona był cieślą, Merton - słynnym profesorem socjologii, a syn Mertona
dostał Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii. Nazywamy to:
ruchliwością poziomą
ruchliwością wewnątrzgeneracyjną
ruchliwością międzygeneracyjną
nepotyzmem
degradacją społeczną
(47) Zbiegowisko wokół miejsca wypadku samochodowego to:
audytorium
publiczność
tłum
organizacja społeczna
ruch społeczny
(48) Wierni zebrani na mszy celebrowanej przez Papieża to:
tłum
grupa
publiczność
audytorium
ruch społeczny
(49) Która odpowiedź wskazuje najmniejszy dystans społeczny wobec cudzoziemców:
pozwoliłbym na przyjazd do mojego kraju
pozwoliłbym na małżeństwo z moją córką
pozwoliłbym na zatrudnienie w moim zawodzie
pozwoliłbym na podjęcie pracy w mojej fabryce
pozwoliłbym na zamieszkanie w moim sąsiedztwie
(50) Teoria modernizacji jest w podstawowych założeniach podobna do:
teorii cykli społecznych Sorokina
teorii ewolucji społecznej
teorii globalizacji
teorii materializmu historycznego
teorii relatywnej deprywacji
(51) Nagły wzrost aspiracji społeczeństwa prowadzi do relatywnej deprywacji we wszystkich
poniższych sytuacjach prócz jednej. Której?
gdy warunki życiowe pozostają niezmienne
gdy następuje kryzys gospodarczy
gdy równocześnie rośnie standard życia
gdy aspiracje nie mogą być zaspokojone
e) gdy aspiracje są zaspokajane w sposób ostentacyjny tylko przez niewielkie liczebnie
środowiska
(52) Ryzyko różni się od zagrożenia tym, że:
jest większe
jest efektem naszych własnych decyzji i działań
występuje powszechnie
budzi strach
nie można mu przeciwdziałać
(53) Co mają wspólnego wodociągi, Internet, linie lotnicze, system ciepłowniczy, sieć
elektryczna, telekomunikacja:
zostały niedawno wynalezione
pojawiły się najpierw w Europie
stanowią tzw. systemy abstrakcyjne albo ekspertalne
są niezawodne
korzystają z nich wszyscy mieszkańcy Ziemi
(54) Zjawisko „pasażera na gapę" to:
notoryczne niepłacenie podatków
czekanie aż inni zrealizują „dobra publiczne"
forma dewiacji w transporcie zbiorowym
odmowa zapłaty taksówkarzowi
wszelka bierność i apatia polityczna
(55) Dziecko, które na złość mamie łamie wszystkie zakazy, przejawia:
oportunizm
konformizm
nonkonformizm
kontraformizm
zły charakter
(56) Która analogia najlepiej oddaje współczesny punkt widzenia na charakter społeczeństwa
ludzkiego:
mechanizm społeczny
organizm społeczny
fizjologia społeczna
anatomia społeczna
życie społeczne
(57) Socjologia pozytywistyczna nakazuje:
formułować optymistyczne prognozy społeczne
naśladować metody i techniki badawcze nauk przyrodniczych
badać pozytywne strony życia społecznego
badać przy pomocy typów idealnych
interpretować znaczenie tekstów
(58) „Polacy to naród wybrany, którego obyczaje są najlepsze i powinny być przejęte przez inne
narody". Taki pogląd to przejaw:
pluralizmu
tolerancji
etnocentryzmu
relatywizmu kulturowego
konserwatyzmu
(59) Dobrym przykładem nonkonformisty jest:
morderca
rewolucjonista
homoseksualista
złodziej
plagiator
(60) Składnikami struktury normatywnej społeczeństwa są m.in.:
przekonania
pozycje społeczne
interesy
wartości
szansę życiowe
(61) Socjologia humanistyczna za „atom" życia społecznego uważa:
fakty społeczne
działania społeczne
systemy społeczne
organizmy społeczne
grupy społeczne
(62) Nasze przekonanie o sobie, oparte na tym, jak oceniają nas inni, nazywamy:
osobowością
charakterem narodowym
dumą
stereotypem
jaźnią odzwierciedloną
(63) Nonkonformizm to odmiana dewiacji cechująca się:
znacznym nasileniem
publicznym, otwartym manifestowaniem
szczególną szkodliwością społeczną
wysokimi sankcjami
powszechnym występowaniem w społeczeństwie
(64) Gdy jednostka odrzuca cele (wartości), a mimo to przestrzega społecznie nakazanych norm,
to mamy do czynienia z:
innowacją
konformizmem
rytualizmem
buntem
wycofaniem się (rezygnacją)
(65) Mundury, uniformy, odznaki noszone przez jednostkę służą do tego, aby ułatwić
rozpoznanie:
jej zamiarów
jej zasług
jej pozycji społecznej (statusu)
jej charakteru
jej jaźni odzwierciedlonej
(66) Jeżeli mam wobec kogoś pewne uprawnienia i obowiązki, to oznacza to, że pozostaję z nim
w:
interakcji
przyjaźni
konflikcie
stosunku społecznym
wzajemności
(67) Pojęcie jaźni odzwierciedlonej odnosi się do:
naszych aspiracji
przesądów grupowych
tego, jak inni rzeczywiście nas oceniają
naszych wyobrażeń o tym, jak wyglądamy w oczach innych
stereotypów etnicznych
(68) Synonimem „jaźni odzwierciedlonej" w ujęciu Cooleya jest w koncepcji psychoanalitycznej:
a) id
b) ego
superego
archetyp
typ idealny
(69) Synonimem „jaźni odzwierciedlonej" w ujęciu Cooleya jest w koncepcji symbolicznego
interakcjonizmu Meada:
I
me
istotni inni
uogólnieni inni
grupa pierwotna
(70) Prestiż jest określany przez:
zakres władzy
szacunek społeczny
wpływy
układy i koneksje
poziom dochodów
(71) Władza, która opiera się na akceptacji i uznaniu rządzonych nazywana jest:
sprawiedliwą
demokratyczną
legitymizowaną
autorytarną
totalitarną
(72) Słowo „ojciec" opisuje:
cechy osobowościowe jednostki
zdolność prokreacyjną
pozycję społeczną (status)
przynależność grupową
prestiż społeczny jednostki
(73) Matka, która ostrzega córkę, aby uważała na swoją „reputację", odwołuje się do sankcji:
a) prawnych
formalnych
seksualnych
nieformalnych
karnych
(74) Pojęcie grup pierwotnych wprowadził:
Weber
Simmel
Cooley
Durkheim
Malinowski
(75) W społeczeństwach pierwotnych, a także .współczesnych społecznościach kastowych,
sytuacja życiowa jednostki wynika przede wszystkim z jej:
pozycji nabytej
pozycji przypisanej
przynależności klasowej
sukcesu zawodowego
stopnia wykształcenia
(76) Szerokie socjologiczne pojęcie kultury obejmuje wszystkie poniższe składniki z wyjątkiem
jednego. Którego?
prawa
sztuka
zwyczaje
nawyki
kościoły i katedry
(77) Stosunek społeczny pomiędzy lekarzem a pacjentem ma charakter:
rozproszony
wyspecjalizowany
ekspresyjny
intymny
egalitarny
(78) Które z poniższych zachowań nie jest przykładem działania społecznego:
napisanie testamentu
danie jałmużny biednemu
przespanie się do południa
wysłuchanie wykładu na uniwersytecie
udział w wyborach do sejmu
(79) Która z poniższych cech nie charakteryzuje grup pierwotnych:
a) mocna identyfikacja z grupą
duża liczebność grupy
intymne stosunki między członkami grupy
interakcje „twarzą w twarz"
wczesne doświadczenia socjalizacyjne
(80) Które z poniższych twierdzeń nie jest przejawem stereotypu:
Polskie dziewczyny są najładniejsze na świecie
Niebo we Włoszech jest najbardziej niebieskie
Japończycy produkują najwięcej samochodów na świecie
Anglicy są najlepiej wychowanym narodem świata
Murzyni są zacofani umysłowo
(81) Która z poniższych pozycji jest najlepszym przykładem pozycji przypisanej:
dentysta
narzeczony
oskarżony
kobieta
ojciec
(82) Która z poniższych sytuacji jest przykładem „konfliktu w roli":
urzędnik idzie do pracy, mimo że czuje się chory
asystent chciałby poświęcać więcej czasu na przygotowanie zajęć ze studentami, ale musi pisać doktorat, bo straci pracę
wybitny tenisista stara się powrócić na kort po długiej przerwie, ale ma już swoje lata i nie może grać tak jak dawniej
d) studentka chciałaby kupić nowe dżinsy i włoskie koturny, ale stypendium wystarczy
najwyżej na jedną z tych rzeczy
e) robotnik nie znosi swojego zawodu, ale musi pracować, żeby wyżywić rodzinę
(83) Która z poniższych pozycji nie jest osiągnięta (nabyta):
student
nastolatek
mąż
ojciec
policjant
(84) Jaka z poniższych pozycji społecznych jest przypisana:
student
profesor uniwersytetu
lekarz
mężczyzna
narciarz
(85) Która z poniższych cech społecznych jednostki nie jest przypisana:
a) wiek
płeć
zawód
rasa
pochodzenie społeczne
(86) Które z poniższych zdań nie jest stereotypem etnicznym:
Polacy to naród wybrany
Żydzi są chciwi
Murzyni są leniwi
Chińczyków jest najwięcej
Anglicy są flegmatyczni
(87) Jakie z poniższych czynników wywierają największy wpływ na przebieg interakcji:
wzrost i kolor oczu partnerów
temperament
pozycja społeczna
miejsce zamieszkania
wzajemna życzliwość
(88) Jeśli kobieta porywa cudze dziecko, bo strasznie pragnie być matką, to -według znanej
typologii Mertona - mamy do czynienia z:
buntem
rytualizmem
innowacją
konformizmem
nonkonformizmem
(89) Wszystkie pozycje społeczne, jakie aktualnie zajmujesz, tworzą:
zespół ról
kompleks kulturowy
konfigurację pozycji
syndrom osobowościowy
organizację społeczną
(90) Wspólna cecha proroków, przywódców, bohaterów, demagogów to:
mądrość
dalekowzroczność
prawdomówność
charyzma
konformizm
(91) Broniąc żony przed napadem, mąż zastrzelił bandytę. Sąd uwzględni jako okoliczność
łagodzącą lub nawet wyłączającą winę:
a) stan wyższej konieczności
działanie w afekcie
obronę konieczną
młody wiek bandyty
złe warunki biometeorologiczne
(92) Socjalizacja permanentna przejawia się w następujących formach, z wyjątkiem jednej.
Której?
socjalizacja do zawodu
wdrażanie do kultury politycznej
nauka mówienia i czytania
resocjalizacja
socjalizacja małżeńska
(93) Rządy sprawowane przez starszyznę w plemieniu Irokezów to przykład:
władzy tradycyjnej
władzy charyzmatycznej
władzy legalnej
władzy racjonalnej
kleptokracji
(94) Z pewnym przybliżeniem można powiedzieć, że odpowiednikiem super-ego z koncepcji Z.
Freuda, jest dla C. Cooleya (przedstawiciela tzw. symbolicznego interakcjonizmu):
a) ego
id
jaźń odzwierciedlona
symboliczna interakcja
instynkt
(95) Zakon to przykład grupy:
pierwotnej
przypisanej
„żarłocznej" (totalitarnej)
segmentowej
zadaniowej
(96) Rozmowa to przykład:
stosunku społecznego
interakcji
kontaktu społecznego
zachowania zbiorowego
mobilizacji społecznej
(97) Stalin był przywódcą:
a) demokratycznym
leseferystycznym
autokratycznym
tradycyjnym
liberalnym
(98) Teoria stawania się społeczeństwa przyjmuje perspektywę:
funkcjonalistyczną
systemową
polową
strukturalną
grupową
(99) Wzrost średniej długości życia w społeczeństwie, to:
regres
zrządzenie opatrzności
skutek degradacji środowiska
postęp
przypadek genetyczny
(100) Kariera „od pucybuta do milionera" jest możliwa w społeczeństwie, którego struktura
społeczna jest:
kastowa
bezklasowa
otwarta
zamknięta
klanowa
(101) Na zbiór ról pełnionych przez kelnera w restauracji składają się:
stosunki z przyjaciółmi, krewnymi, narzeczoną
stosunki z klientami i kolegami
stosunki z kucharzem, innymi kelnerami i znajomymi
stosunki z żoną i dziećmi
stosunki z klientami, kucharzem, innymi kelnerami, barmanem, portierem, szatniarzem
(102) Grupa społeczna różni się od kategorii społecznej tym, że:
jej członkowie mają świadomość wspólnoty i zarazem odrębności od innych
jej członkowie lubią się nawzajem
jej członkowie mają świadomość przynależności i nawiązują ze sobą interakcje
jest bardziej trwała
składa się tylko z mężczyzn
(103) Zdanie: „Francuzi są najlepszymi kochankami", to:
przesąd etniczny
stereotyp
twierdzenie naukowe seksuologii
przejaw dyskryminacji
samospełniające się proroctwo
(104) Autorytet, w sensie socjologicznym, to:
władza oparta tylko na przymusie
przewaga jednej grupy społecznej nad drugą
władza prawomocna
dominacja silnej charyzmatycznej jednostki nad grupą
społeczeństwo rządzone przez mężczyzn obdarzonych silnym charakterem
(105) Kiedy spotykasz się w pubie z kolegami czy koleżankami, żeby pogadać i wypić piwo, to
jest to przykład:
działania instrumentalnego
alienacji
zachowania zbiorowego
działania autotelicznego
dewiacji
(106) Socjologia różni się od wiedzy potocznej tym, że:
uprawiają ją zawodowo socjologowie
jest wykładana na uniwersytecie
dostarcza wiedzy pewnej i niewątpliwej
dostarcza wiedzy systematycznej i empirycznie potwierdzonej
umożliwia naukowe kierowanie państwem
(107) Upadek komunizmu w Europie w roku 1989 można uważać za rewolucję ze wszystkich
poniższych powodów prócz jednego:
stanowił epokowy przełom
oznaczał zmiany polityczne, ekonomiczne, społeczne i kulturowe
przyniósł odmianę życia codziennego
dokonał się w wyniku gwałtownych, krwawych starć z użyciem przemocy
wiązał się z wybuchem mobilizacji i entuzjazmu społecznego
(108) Rekrutacja wtórna do ruchu społecznego, to:
powrót dawnych członków, którzy wcześniej odeszli
uczestnictwo w ruchu z mocnych pobudek ideowych, związane z gotowością do wyrzeczeń i ryzyka osobistego
przyłączanie się z pobudek oportunistycznych do ruchu odnoszącego sukcesy
podwojenie liczby członków ruchu
to samo co „syndrom pasażera na gapę"
(109) Proces zmniejszania się religijności w nowoczesnych społeczeństwach to:
a) anomia
alienacja
ruchliwość społeczna
sekularyzacja
sakralizacja
(110) Socjologia interesuje się jednostką jako:
konkretną z imienia i nazwiska osobą
osobowością człowieka
organizmem biologicznym
podmiotem działań, interakcji i stosunków społecznych
obywatelem, uczestnikiem życia politycznego
(111) Czym różni się przestępstwo pospolite od nonkonformizmu?
jest groźniejsze społecznie
jest skierowane przeciwko ludności
towarzyszy mu akceptacja naruszanej normy
zmierza do zmiany norm społecznych
spotyka się zawsze z karą sądową
(112) Działanie różni się od zachowania tym, że:
jest bardziej długotrwałe
posiada znaczenie motywacyjne i kulturowe
ma charakter autoteliczny
jest odruchowe
przejawia się w ruchach społecznych
(113) „Klasa dla siebie", to w koncepcji Marksa:
klasa, która nie uzyskała jeszcze świadomości swojego położenia klasowego
klasa, którą wyróżnia tylko fakt posiadania wspólnych, obiektywnych interesów klasowych
klasa, która uzyskała świadomość swoich interesów klasowych
klasa, która uzyskała świadomość swoich interesów klasowych i walczy o ich realizację
proletariat przemysłowy
(114) Optymalny rezultat socjalizacji to sytuacja, kiedy ludzie:
postępują konformistycznie, bo boją się policji
mają poczucie winy lub wstydu, kiedy złamią zakazy społeczne
nie przychodzi im w ogóle do głowy, że można zachować się sprzecznie z regułami społecznymi
uważają reguły za wymysł głupków
manifestują swoją tożsamość przez dewiacje
(115) Najważniejszym efektem socjalizacji w każdym społeczeństwie jest:
a) nauczenie się różnych gier towarzyskich
poznanie dziejów swojego kraju
nauczenie się mówienia i pisania w języku narodowym
wpojenie sobie reguł dobrego wychowania
opanowanie języków obcych
(116) Za twórcę socjologii uważa się:
Karola Marksa
Maxa Webera
Augusta Comte'a
Herberta Spencera
Charlesa Cooleya
(117) Biznesmen japoński spędza 16 godzin dziennie w zakładach Sony i zupełnie zaniedbuje
rodzinę. Ta sytuacja dobrze ilustruje:
konflikt w roli
konflikt ról
relatywną deprywację
instytucjonalizację
socjalizację antycypującą
(118) Typ więzi społecznej występujący w małej wiosce rybackiej, gdzie wszyscy mieszkańcy
tkają sieci, wypływają w morze, łowią ryby, określamy - za Durkheimem - jako:
solidarność organiczną
podział pracy
solidarność mechaniczną
anomię
etnocentryzm
(119) Pojęcie klasy społecznej wprowadził do socjologii:
Weber
Lenin
Durkheim
Marks
Wesołowski
(120) Pojęcie warstwy społecznej wprowadził do socjologii:
Weber
Lenin
Durkheim
Marks
Wesołowski
(121) Stosunek społeczny to relacja między:
a) jednostkami
grupami
pozycjami społecznymi
organizacjami społecznymi
instytucjami społecznymi
(122) Jedyna powszechnie spotykana we wszystkich kulturach norma dotycząca stosunków
seksualnych to zakaz:
bigamii
cudzołóstwa
kazirodztwa
aborcji
rozwodów
(123) Monopol na stosowanie przymusu posiada:
władza autorytarna
policja
grupa terrorystyczna
państwo
ojciec rodziny
(124) Dobrym przykładem stosunków społecznych egalitarnych jest:
ojcostwo
przyjaźń
zatrudnienie w zakładzie pracy
służba wojskowa
porada u adwokata
(125) Najważniejsza właściwość stosunku społecznego, która nie występuje w innych formach
kontaktów międzyludzkich, to:
wzajemność
normatywna regulacja
powtarzalność
ukierunkowanie na innego człowieka
znaczenie motywacyjne
(126) Synonimem pojęcia struktury społecznej jest:
sieć stosunków społecznych
instytucja
grupa społeczna
działanie zbiorowe
formacja społeczno-ekonomiczna
(127) Egzaminy na studia wyższe w Polsce odbywają się obecnie wg kryteriów:
a) partykularystycznych
uniwersalistycznych
rygorystycznych
liberalnych
przypadkowych
(128) W zamkniętym systemie stratyfikacji społecznej (pozbawionym ruchliwości pionowej)
podstawowa zbiorowość społeczna stanowiąca składnik hierarchii nierówności to:
kasta
warstwa
stan
pokolenie
sekta
(129) Twórcą teorii tzw. „faktów społecznych" był:
Weber
Simmel
Toennies
Durkheim
Pareto
(130) Działanie to takie zachowanie jednostki, które:
wywołuje istotne skutki społeczne
wyraża społeczną osobowość jednostki
posiada znaczenie motywacyjne i kulturowe
odzwierciedla socjalizujący wpływ społeczeństwa na jednostkę
ma charakter zbiorowy
(131) Akulturacja to to samo co:
konflikt kulturowy
asymilacja
socjalizacja
imigracja
relatywizm kulturowy
(132) Przeciwieństwo konformizmu to:
dewiacja
nonkonformizm
oportunizm
bunt
alienacja
(133) Tabu kulturowe to inaczej:
nakaz
przyzwolenie
zakaz
preferencja
ideał kulturowy
(134) Role społeczne to składniki:
struktury idealnej
struktury interakcyjnej
struktury normatywnej
struktury interesów
grupy społecznej
(135) Kontrola społeczna to:
sprawdzanie działania urzędów przez komisje obywatelskie
system sankcji społecznych wymierzanych za akty dewiacji
nadzór parlamentu nad ministerstwami
nadzór NIK nad administracją publiczną
forma działania ruchów społecznych
(136) Socjalizacja antycypująca to:
to samo co resocjalizacja
naśladowanie norm i wartości grup, do których się pragnie należeć
socjalizacja we wczesnym dzieciństwie
przygotowanie do śmierci
edukacja szkolna
(137) Ruchy społeczne to:
działania odgórne wywołujące zamierzoną zmianę społeczną
działania oddolne zmierzające do wywołania zmian społecznych
działania odgórne wywołujące zmianę społeczną jako skutek uboczny
działania oddolne wywołujące zmianę społeczną jako skutek uboczny
działania reformatorskie podejmowane przez państwo
(138) Zbiorowość „skinów" to:
grupa pierwotna
kontrkultura
konformiści
mniejszość etniczna
kategoria społeczna
(139) Muzycy rockowi to:
grupa pierwotna
szczególna subkultura
mniejszość etniczna
ruch społeczny
e) klasa społeczna
(140) Jako student masz pewne obowiązki wobec profesora. Tworzą one:
Twoją rolę społeczna
Twój zespół ról
segment Twojej roli
konglomerat Twoich pozycji
Twoje ego
(141) Zachowanie ludzi w tłumie cechuje się wszystkimi poniższymi cechami z wyjątkiem
jednej. Której?
irracjonalność
sugestywność i naśladownictwo
zimna kalkulacja
zanik hamulców moralnych
uniformizacja zachowania
(142) Instytucje społeczne w rozumieniu socjologicznym to:
zespoły stosunków społecznych
budynki państwowe
więzienia, szpitale i przedszkola
przepisane sposoby postępowania (reguły, normy, wartości) w danej dziedzinie
to samo, co grupy społeczne
(143) Wszyscy urodzeni w piątek to:
kategoria społeczna
kategoria statystyczna
grupa społeczna
organizacja społeczna
instytucja społeczna
(144) Stosunki społeczne wiążą ze sobą:
działania
osoby
pozycje (statusy)
normy
wartości
(145) Koncepcja trzech wymiarów stratyfikacji społecznej wywodzi się od:
Marksa
Davisa i Moore'a
Webera
Milovana Djilasa
Wesołowskiego
(146) Sprawiedliwość merytokratyczna wyraża się formułą:
dla każdego według jego potrzeb
biednym najwięcej dodać, bogatym zabrać
dla każdego wedle zasług, wkładu pracy i pożytku społecznego
wszystkim po równo
biedni będą jeszcze biedniejsi, a bogaci jeszcze bogatsi
(147) Zbiór ludzi wyróżniających się pewną wspólną cechą i świadomych tej odrębności to:
organizacja społeczna
stowarzyszenie
grupa społeczna
kategoria społeczna
instytucja
(148) Prekursorem teorii zachowania zbiorowego był:
Weber
Marks
Bon
Simmel
Toennies
(149) Głównym przedmiotem zainteresowania socjologii są:
ludzie
historia
zbiorowości ludzkie
„przestrzeń międzyludzka" czyli struktura społeczna
ideologia
(150) Biurokratyczna forma zarządzania przynosi najlepsze efekty w przypadku:
zadań twórczych i innowacyjnych
zadań rutynowych i powtarzalnych
przywództwa w małych grupach
mobilizacji ruchów społecznych
zachowania zbiorowego
(151) Prawo to zbiór norm społecznych:
najsurowszych
stanowionych i sankcjonowanych przez państwo
za których naruszenie grozi nawet kara śmierci
zawartych w kodeksach
dotyczących dorosłych obywateli
(152) Reguła, że zdejmujemy kapelusz, żeby pozdrowić znajomego, jest przykładem:
a) normy moralnej
normy prawnej
anomii
alienacji
zwyczajowej konwencji kulturowej
(153) Rodzina nie jest:
grupą
stowarzyszeniem
grupą pierwotną
instytucją
organizacją
(154) Układ powiązanych ze sobą pozycji społecznych nazywamy:
grupą
społecznością lokalną
instytucją
organizacją
państwem
(155) Ksiądz Maksymilian Kolbe, poświęcając się za innego więźnia w Oświęcimiu, podejmował
działanie:
oportunistyczne
nieracjonalne
racjonalne instrumentalnie
racjonalne ze względu na wartość
teologiczne
(156) Kibice demolujący ławki na stadionie to:
masa społeczna
tłum
ruch społeczny
grupa społeczna
organizacja społeczna
(157) Uporządkuj poniższe zjawiska od najmniej groźnych do najbardziej groźnych społecznie:
segregacja
dyskryminacja
stereotyp
eksterminacja
przesąd
(158) Kiedy ktoś zmusza się do picia alkoholu, bo tego oczekują od niego koledzy, to jest to
przykład:
nonkonformizmu
dewiacji
konformizmu
wycofania się
oportunizmu
(159) Autorem koncepcji zwanej „psychologią tłumów" jest:
Cooley
Durkheim
Le Bon
Comte
Spencer
(160) Zmiana dialektyczna, rewolucyjna czy skokowa to odmiana:
rozwoju społecznego
procesu cyklicznego
ewolucji
postępu społecznego
traumy kulturowej
Klucz prawidłowych odpowiedzi
(1)-c
(2)-e
(3)-b
(4)-d
(5)-c
(6)-e
(7)-b
(8)-c
(9)-c
(10)-d
(11)-e
(12)-b
(13)-b
(14)-d
(15)-b
(16)-d
(17)-c
(18)-d
(19) -c,d,a,e,b
(20)-a
(21)-c
(22)-c
(23)-a
(24) -c
(25)-d
-b
-c
(28)-b
(29) -c
(30)-c
(31)-c
(32)-b
(33)-a
(34)-b
(35)-c
(36)-d
(37) -e
(38)-d
(39)-c
(40)-c
(41)-c
-d
-a
-d
-d (46)-c
(47)-c
(48) -d
(49)-b
(50) -b
(51)-c
(52)-b
(53)-c
(54)-b
-d
-e
(57)-b
(58)-c
-b
-d
(61)-b
(62) -e
(63)-b
(64) -c
(65)-c
(66) -d
(67)-d
(68)-c
(69)-b
(70)-b
(71)-c
(72)-c
(73)-d
(74) -c
(75)-b
(76) -d
(77)-b
(78)-c
(79)-b
(80)-c
(81)-d
(82)-b
(83)-b
(84)-d
(85)-c
(86)-d
(87)-c
(88)-c
(89)-c
(90)-d
(91)-c
(92)-c
(93) -a
(94)-c
-c
-b
-c
-c
-d
-c
-e
-c
(103) -b
(l 04) -c
-d
-d
-d
-c
-d
-d
(lll)-c
(l 12) -b
(130) -c
-c
-c
-c
-b
-d
-a
-c
-c
-d
-b
-b
-a
-b
-a
-d
c
c
(132) -a
(133)-c
-c
-b
(136)-b
(137) -b
(138)-b
-b
-c
-c
-d
-b
-c
-c
-c
-d
-c
-d
-b
-e
-b
-d
-d
-b
-c,e,a,b,d
-c
-c
-a
51
51
51
51