PEDAGOGIKA ZABAWY
Temat: Propozycje zabaw ruchowych, muzycznych, plastycznych aktywizujących uczestników.
Przygotowała:
Aleksandra Pietrzak
PRZYKŁADY ZABAW RUCHOWYCH AKTYWIZUJĄCYCH UCZESTNIKÓW
1. „Potwór z gumy do żucia”
Opis zabawy: Jeden z graczy rozpoczyna zabawę wcielając się w rolę gumy do żucia. Jego zadaniem jest złapanie jedno z biegających po całej sali dzieci. Gdy kogoś dotknie, wówczas osoba ta musi się do niego „przykleić” (złapać go za rękę) i wtedy wspólnie łapią innych. Zabawa kończy się wtedy, kiedy to wszyscy jej uczestnicy stworzą długą gumę do żucia.
2. „Kot jest - kota nie ma”
Opis zabawy: Jeden uczestnik wciela się w rolę kota. Pozostałe dzieci stają się myszkami. Kiedy prowadzący wypowiada słowa kot jest myszki chowają się (przykucają, obejmują rękoma kolana, a głowę opuszczają nisko. Kiedy prowadzący wypowie słowa kota nie ma myszki biegają swobodnie w różnych kierunkach, omijając się zręcznie.
3. „Koty na płoty”
Opis zabawy: Połowa uczestników zabawy staje się kotkami, a druga część pieskami. Kotki stoją w luźnej gromadce, natomiast pieski na uboczu. Kotki biegają po sali, wtem poszczekując przybiegają pieski. Prowadzący woła Koty na płoty!!! Na to wezwanie koty uciekają przed pieskami stając na różnych podwyższeniach (krzesełko, stolik, klocek). Schwytany kot przechodzi na stronę piesków i wspólnie z nimi stara się schwytać jak najwięcej kotków.
SCENARIUSZ ZAJĘĆ Z WYKORZYSTANIEM ZABAW RUCHOWYCH AKTYWIZUJĄCYCH UCZESTNIKÓW
I. Grupa wiekowa: 4,5-latki.
II. Cele:
Czynny udział w zabawach ruchowych
Przestrzeganie reguł obowiązujących w czasie trwania zabaw
Współdziałanie w grupie, z partnerem
III. Pomoce dydaktyczne: szarfy w czterech kolorach, płyta CD, chusta animacyjna.
IV. Przebieg zajęć:
1. Ćwiczenia porządkowo-wychowawcze (zbiórka, przywitanie). Nauczycielka rozdaje dzieciom szarfy w 4 kolorach.
2. Zabawa orientacyjno - porządkowa „Ogonki” - dzieci mają ogonki (szarfy zaczepione za spodenki) i luźno biegają po sali. Każde dziecko stara się zebrać jak największą ilość ogonków.
3. Zabawa „Berek Bocian” - Dzieci biegają po Sali uważając na znajdującego się w pobliżu bociana. Ochroną przed łapiącym Berkiem Bocianem jest przyjęcie postawy na jednej nodze.
4. Zabawa „Dotyk” - dzieci ustawiają się parami. Dotykają się różnymi częściami ciała wymienianymi przez nauczycielkę.
5. Zabawa „Taniec węża” - dzieci stają się wężami i starają się odwzorować ich sposób poruszania się (wiją się, pełzają, wyciągają się, rozwijają ciało zwijają się w kłębki).
6. Zabawa „Przejdź pod mostkiem” - dzieci o wybranym przez nauczycielkę kolorze szarf tworzą mostek, a pozostałe dzieci pod nim przechodzą na czworakach.
7. Zabawy z chustą:
Bilard - grupa wachluje chustą, na której znajduje się piłeczka. Ma ona wpaść do otworu znajdującego się na środku chusty.
Na karuzeli - chętna osoba siada na środku chusty, a reszta kręci nią idąc coraz to szybciej. Osoba na środku stara się utrzymać równowagę.
Kąpiel w wodzie - jedno dziecko wchodzi na chustę. Pozostałe dzieci leciutko nią falują uważając, żeby osoba znajdująca się na chuście z niej nie spadła.
V. Podziękowanie za współpracę.
PRZYKŁADY ZABAW MUZYCZNYCH AKTYWIZUJĄCYCH UCZESTNIKÓW
1. „Rozpoznawanie instrumentów”
Opis zabawy: Uczestnicy siadają w kółku, każdy z nich ma inny instrument muzyczny. Jedno dziecko z zawiązanymi oczami siada w środku koła. Prowadzący wymienia jeden instrument znajdujący się wśród dzieci siedzących w kole. Na dany przez prowadzącego znak wszyscy zaczynają grać na swoich instrumentach. Dziecko siedzące w środku stara się określić gdzie znajduje się wskazany instrument i wskazuje go. Dopóki tego nie zrobi grupa cały czas gra. Po wykonaniu i odgadnięciu następuje zamiana osoby siedzącej w środku.
2. „Składanie piosenki”
Opis zabawy: Jedno wybrane dziecko wychodzi za drzwi. Dobrze znana piosenka dzielona jest między dzieci na części (może to być np. podział na zwrotki i refren). Wszystkie dzieci zaczynają chodzić w kółko. Gdy do pomieszczenia wchodzi dziecko nieobecne przy podziale piosenki wszystkie dzieci zaczynają jednocześnie śpiewać swoją część. Zadanie dziecka, które weszło polega na rozpoznaniu piosenki i takim poprzestawianiu chodzących w kółko dzieci, aby śpiewane przez nich części stworzyły całą piosenkę, od początku do końca. Kiedy ostatnie dziecko zostanie przestawione, wszystkie przestają śpiewać. Po chwili każde śpiewa swoją część, a dziecko, które ustawiało kolejność, słucha, czy nie popełniło błędu.
3. „Odgadnij gdzie się pomyliłem”
Opis zabawy: Prowadzący śpiewa kilka razy wszystkim dobrze znaną piosenkę, ale w pewnym momencie umyślnie myli tekst lub melodię. Zadaniem dzieci jest odgadniecie gdzie została popełniona pomyłka i poprawienie jej. To dziecko, które pierwsze odkryje i poprawi błąd - zdobywa punkt.
SCENARIUSZ ZAJĘĆ Z WYKORZYSTANIEM ZABAW MUZYCZNYCH AKTYWIZUJĄCYCH UCZESTNIKÓW
I. Grupa wiekowa: 4, 5-latki.
II. Cele:
Dziecko potrafi naśladować odgłosy różnych zwierząt
Rozpoznaje głosy zwierząt, potrafi je wskazać i nazwać
Posługuje się głosem o różnej sile natężenia
Współpracuje w zespole podczas zabaw
Rozróżnia kontrasty dynamiczne głośno-cicho, szybko-wolno
Interpretuje ruchem melodię: polki, krakowiaka, walca
Ilustruje dźwiękiem opowiadanie, piosenkę i wiersz
III. Pomoce dydaktyczne: nagrania muzyki, odgłosów zwierząt, sylwetki zwierząt na patyku, budzik, obrazki ze zwierzętami, instrumenty muzyczne różnego rodzaju.
IV. Przebieg zajęć:
1. Powitanie całej grupy piosenką:
Wszyscy są, witamy was
Na zabawę nadszedł czas.
Jestem ja, jesteście wy, raz, dwa, trzy.
2. Zabawa przy piosence na zapoznanie - Dzieci spacerują w rytm muzyki. Gdy muzyka milknie wypowiadają jednocześnie swoje imię z zachowaniem zasady:
Gdy muzyka była głośna wypowiadają imię głośno
Gdy muzyka była cicha wypowiadają imię cicho.
3. Opowieść słuchowo dźwiękowa:
Kiedy ludzie na wsi jeszcze sobie smacznie spali - pierwszy promyk słońca wpadł do kurnika (nauczycielka pokazuje słonko).
Kury jeszcze spały, ale jeden kogut otworzył już jedno oko i szybko je zamknął z powrotem.
Uparty promyk świecił coraz mocniej - na dobre rozbudził koguta.
Kogut rozprostował skrzydła i głośno zapiał (dzieci prezentują pianie koguta).
Kury także się obudziły i zaczęły rozmawiać swym kurzym głosem (dzieci prezentują odgłosy kur).
Ten hałas z kurnika obudził psa Burka, który pilnował podwórka. Burek zaspany zaszczekał cicho (dzieci cicho szczekają), a za chwilę całkiem głośno powtórzył (dzieci szczekają głośno).
Ze stodoły wyszedł po nocnym polowaniu kot, który przeciągnął się i zamiauczał (dzieci miauczą).
Z dachu odezwał się gołąb (dzieci naśladują odgłosy gołębia). I tak rozpoczął się zwykły dzień na wiejskim podwórku.
4. Improwizacja taneczno - ruchowa:
Polka - dzieci poruszają się w rytm muzyki, na dźwięki mu, mu… odszukują planszę z krową i naśladują jej głos.
Walc - dzieci bawią się na podwórku w rytmie walca, na dźwięk iha, iha… odszukują planszę z koniem i naśladują jego głos.
Krakowiak - dzieci improwizują zabawę w rytmie krakowiaka, na dźwięk me, me… odszukują obrazek z owcą i naśladują jej głos.
5. Opowieść dźwiękowa - dzieci siedzą w kole. Nauczycielka czyta treść wiersza i wskazuję dzieci, które mają grać w poszczególnych momentach.
Gdy wiosenne słońce świeci (delikatnie grają dzwonki)
Na podwórko idą dzieci. (drewienka)
Gdzieś za płotem szumią drzewa (gazety)
W studni cicho pluszcze woda. (butelki z wodą)
Miło biegać po podwórku (drewienka)
Kiedy ładna jest pogoda.
Na stodole w swoim gnieździe
Bocian głośno zaklekotał, (kołatki)
Gdy usłyszał rechot żabek
Co w łąkowych siedzą błotkach.
V. Ewaluacja zajęcia
Jeśli dzieciom podobały się zajęcia to głośno grają na swoich instrumentach.
Jeśli dzieciom nie podobały się zajęcia to cicho grają na swoich instrumentach.
PRZYKŁADY ZABAW PLASTYCZNYCH AKTYWIZUJĄCYCH UCZESTNIKÓW
1. „Fotografia”
Opis zabawy: Prowadzący rozdaje każdemu dziecku po jednej fotografii wyciętej z kolorowej gazety. Następnie prosi o przyklejenie zdjęcia na karton oraz dorysowanie do zdjęcia brakujących części. Po wykonaniu dzieci pokazują swoje rysunki na forum grupy i wyjaśniają co dorysowały.
2. „Nastrój”
Opis zabawy: Prowadzący przygotowuje wcześniej karteczki z nazwami uczuć (smutek, radość, miłość, złość, ciekawość, zdziwienie). Każde dziecko losuje jedną karteczkę. Ich zadaniem jest zilustrowanie napisu znajdującego się na kartce za pomocą rysunku.
3. „Magiczne okręgi”
Opis zabawy: Uczestnicy otrzymują kartki papieru z narysowanymi piętnastoma identycznymi kołami o średnicy dwóch centymetrów. Dzieci mają je uzupełnić w określonym czasie (8 - 10 minut) w dowolny sposób tak, by z tych okręgów powstały dowolne przedmioty wyłącznie okrągłego kształtu.
SCENARIUSZ ZAJĘĆ Z WYKORZYSTANIEM ZABAW PLASTYCZNYCH AKTYWIZUJĄCYCH UCZESTNIKÓW
I. Grupa wiekowa: 3, 4-latki.
II. Cele:
Rozwijanie ekspresji twórczej u dzieci
Naśladowanie gestem różnych postaci
Komponowanie z pojedynczych elementów całości
III. Pomoce dydaktyczne: strój pajaca, pluszowe zabawki, ilustracje zabawek, list od czarodzieja, kolorowe kółka, różnorodne figury geometryczne wycięte z papieru.
IV. Przebieg zajęć:
1. Zabawa na powitanie - dzieci poruszają się w rytm muzyki. Kiedy muzyka cichnie nauczyciel wymawia, którą częścią ciała się witamy (ręką, nogą, głową).
2. Nauczycielka przebrana za pajaca rozdaje dzieciom pluszowe zabawki (po jednej do każdego).
3.Podróż - zabawa pantomimiczna
Dzieci dobierają się w pary i siadają naprzeciwko siebie w rozkroku. Podają sobie ręce i w ten sposób tworzą łódkę, za pomocą której mają bezpiecznie przetransportować pluszaki do Krainy Zabawek.
Dzieci przybyły do brzegu Krainy i przedzierają się przez krzaki (pokazują ruchem).
Przechodzą przez długi tunel, który napotkały na swej drodze (ustawiają się jedno za drugim, stają w rozkroku tworząc tunel i kolejno pod nim przechodzą).
Dotarcie do celu. Dzieci siadają na podłodze bardzo zmęczone (okazują to ruchem) i głaszczą swoje maskotki, przytulają je i mówią miłe rzeczy.
4. Nauczycielka odczytuje dzieciom list od czarodzieja, który obiecuje w nim, ze odczaruje Krainę jeśli:
Wspólnie ułożą na dywanie z wszystkich pluszowych zabawek słońce
Przygotują wielki obrazek przedstawiający Krainę Zabawek.
5. Dzieci budują na dywanie wielkie słońce wykorzystując wszystkie znajdujące się w Sali pluszaki. Dzieci w 4 osobowych grupach wykonują obrazek przedstawiający odczarowaną Krainę Zabawek (przyklejają gotowe figury tworząc z nich domy, auta, itp.).
V. Wystawa i omówienie prac wykonanych w grupach. Podziękowanie za miłą współpracę.
BIBLIOGRAFIA
A. Zakrzewska, Zaczarowana kraina, „Bliżej Przedszkola” 2008, nr 1.76.
B. Dymara, A. Górniok - Naglik, J. Uchyła - Zroski, Dziecko w świecie zabawy, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2009.
E. Pędzisz, Zabawy z wiejskiego podwórka, „Bliżej Przedszkola” 2008, nr 82-83.
G. Stotsm, Gry przy muzyce, Oficyna Wydawnicza „AKADEMOS”,
Poznań 1991.
2