POLITYKA SPOŁECZNA

1. praktyczny sens polityki społecznej.

PS optymalizacja decyzji gdzie przybliżylibyśmy się do postępu a jednocześnie minimalizowali koszty społeczne.

PS nauka o swoistej „dwoistości”, jako działalność praktyczna termin „polityka społeczna” używany w Polsce i świecie od XIX w. w dwóch znaczeniach:

a) szerokim, jako umiejętność wyboru podstawowych celów rozwoju społecznego i ustalenia kryteriów oceny działalności publicznej,

b)węższym, jako działalność bezpośrednio organizująca poprawę warunków pracy i życia (lub też) jako sztuka regulowania stosunków społecznych.(oba ujęcia nie wykluczają się a raczej uzupełniają)

Wyodrębnienie PS jako nauki i praktyki następuje w XIX w. za przykładem Niemiec i Anglii literatura niemiecka używa 2 terminów:

1) polityka społeczna - dotyczy zadań makroustrojowych w dziedzinie przebudowy i doskonalenia systemu społeczno-gospodarczego.

2) polityka socjalna - dotyczy zamierzeń poprawy zakresu i poziomu świadczeń społecznych

(polityka socjalna≠polityce społecznej)

Jako sztuka regulowania stosunków społecznych (tj. jako działalność praktyczna) PS sięga odległych czasów powstania zorganizowanych społeczności i form życia społecznego; była zawsze obecna w działalności grup społecznych (państwo, kościół, cechy, zw. zawodowe partie)

2. cele i funkcje PS

W polskiej nauce o PS możemy wyróżnić 2 tradycyjne orientacje:

1) socjalno-bytowa - która uznaje PS za działalność zmierzającą do poprawy warunków pracy i życia najszerszych mas ludności tzn., że PS jest działalnością zmierzającą do zaspokojenia różnorakich potrzeb społeczeństwa (materialnych i niematerialnych) kształtujących opinie o poziomie życia, warunków życia, jakości i stylu życia (podstawowych kategoriach PS)

2) przeobrażeń strukturalnych, uznająca za cel PS dokonywanie określonych przeobrażeń w strukturze społeczeństwa tzn. PS jako nauka bada zmiany zachodzące w strukturze społecznej pod wpływem celowej działalności grup społecznych oraz ciał publicznych i szuka sposobów najbardziej celowego przeprowadzenia tych zmian.

PS jest celowym organizowaniem postępu społecznego w 4 podstawowych zakresach:

1) poprawy warunków życia

2) kształtowanie pożądanych treści współżycia społecznego

3) usuwanie dysproporcji i nierówności społecznych

4) umożliwienie szerokim kręgom ludności udziału w kształtowaniu form życia zbiorowego

Kryteriami postępu społecznego w odniesieniu do każdej z tych dziedzin są:

1) dobrobyt społeczny

2) ład społeczny

3) równość i sprawiedliwość społeczna

4) demokracja społeczna

Funkcje PS:

1) diagnostyczna - jako nauka ma przygotować ocenę stanu obecnego w różnych dziedzinach życia społecznego i ekonomicznego

2) ostrzegawcza - trzeba ostrzegać gdy coś się źle dzieje

3) inspirująca - zainspirować do działania, zwracanie uwagi władzy na istotne problemy

PS ma wypracowywać kierunki rozwoju

3. układ przedmiotowy i podmiotowy PS

Jest to system wartości fundamentalnych

Układ przedmiotowy:

Prognozy demograficzne ⇒ polityka rodzinna ⇒ polityka konsumpcji ⇒ polityka kształcenia ⇒ polityka zatrudnienia ⇒ polityka ochrony pracy ⇒ polityka kultury ⇒ polityka ochrony zdrowia ⇒ polityka mieszkalna ⇒ międzynarodowa polityka społeczna.

Układ podmiotowy

PS wobec konkretnych wyróżnionych struktur społecznych (np. dzieci, młodzież, wieś)

4. środki działania PS

dzielą się : ekonomiczne ( kształtowanie materialnych warunków bytu) organizacyjne, prawne, szkoleniowe i instrukcyjne.

Główne środki działania PS obejmują:

1) kształtowanie dochodów ludności (dochody indywidualne, ze społecznych funduszy spożycia, świadczenia w ramach systemu zabezpieczenia społecznego)

2) udostępnianie świadczeń rzeczowych ( pomoc społeczna, ochrona zdrowia, zatrudnienie, ochrona pracy, żywienie zbiorowe itp.)

3) organizowanie usług ( poradnictwo zawodowe, pośrednictwo pracy, pomoc lecznicza, organizacja wypoczynku)

4) rozbudowa urządzeń infrastruktury społecznej (zakładowej i osiedlowej) w dziedzinie zdrowia, oświaty, kultury, czasu wolnego itp.

5) organizowanie współżycia i samorządnych form działalności w miejscu pracy i zamieszkania.

5. związki między PS a polityką gospodarczą.

Dopełniają się wzajemnie jako 2 elementy systemu społeczno-gospodarczego (naczynia połączone) choć każdy ma swój odrębny zakres. Polit. Gosp. Zajmuje się tworzeniem i powiększaniem zasobów i środków materialnych oraz ich użyciem na cele dalszego wzrostu gospod. Do PS należy natomiast optymalne wykorzystanie tych zasobów i środków w ramach celowej działalności służącej bezpośrednio zaspokajaniu ważnych potrzeb ludności. Działania podejmowane w obu tych zakresach wzajemnie się warunkują: rozwój PS jest nie tyko zależny od osiągnięć gospodarczych lecz - równocześnie - przyczynia się do ich pomnażania. W największym skrócie:

PS = racjonalizacja celów

PG = `' środków

Wzajemne uwarunkowania PS i PG dostrzegamy w okresie tzw. transformacji ku gosp. Rynkowej (socjalna gosp. Rynkowa) co nie oznacza jednak, iż model człowieka Społeczeństwa gospodarującego ) ma się kierować wyłącznie motywacją ekonomiczną.

6. metody oceny PS

stosuje się różne metody pomiaru oraz wskaźniki syntetyczne i analityczne dotyczące poziomu życia, jakości i satysfakcji oraz dobrobytu, określające stopień zaspokojenia (lub niezaspokojenia) potrzeb np.: mieszkaniowych, zdrowia, wyżywienia, wykształcenia itp., sposób zaspokajania potrzeb prowadzące do sytuacji konfliktowych lub do stanu ładu społ. Postęp i regres w poszczególnych dziedzinach PS próbuje się oceniać za pomocą wskaźników społecznych.

Zestawienie wskaźników społ. Proponowanych w programie OECD dotyczy np.: zdrowia, oświaty, nauczania, zatrudnienia i warunków pracy, czasu wolnego, dostępności dóbr i usług, środowiska fizycznego człowieka, środowiska społecznego, bezpieczeństwa osobistego.

W programie USA uwzględnia się: dane demograficzne dotyczące rodzin, wyżywienie i zdrowie, mieszkalnictwo i środowisko naturalne człowieka, transport, bezpieczeństwo publiczne, edukacje i szkolenie ( pogłębianie wiedzy), pracę zarobkową, dobrobyt i zabezpieczenie społ. Dochód, wydajność, uczestnictwo społeczeństwa w życiu społeczno-politycznym kraju, kulturę, czas wolny , spędzenie czasu wolnego.

W programie EWG: dane demograficzne, zatrudnienie, warunki pracy, życia roboczego (working life) poziom życia, ochronę i zabezpieczenie społeczne, zdrowie, edukacja, warunki mieszkaniowe.

Mimo usilnych starań nie udało się dotąd opracować syntetycznego wskaźnika przedstawiającego charakterystykę ważniejszych problemów społ. Występujących w danym kraju, w danym okresie jak i oceniającego realizację różnych programów społecznych. Nie należy zatem pomijać wskaźników `dnia codziennego' tj. nastrojów społecznych, kolejek, sondaży opinii publicznej: mogą one uzupełniać metody statystyczne.

7. Praktyczny sens klasyfikacji potrzeb ludzkich.

Funkcjonuje wiele klasyfikacji potrzeb. Można przyjąć założenie, że człowiek jako byt: biologiczny, społeczny i psychiczny przejawia się w analogicznych kategoriach potrzeb: bytowi biologicznemu odpowiadają potrzeby biologiczne, bytowi społecznemu - społeczne i bytowi psychicznemu psychiczne. ( klasyfikacja M. Michalik to:)

Klasyfikacja przeprowadzona ze względu na: potrzeby:

1) zakres Indywidualne/społeczne

2) charakter i sposób zaspokajania materialne/duchowe

3) pochodzenie i stopień powszechności biologiczne/społeczne

4) znaczenie dla egzystencji ludzkiej elementarne/nabyte

podstawowe/wtórne

niższe/wyższe

8. metody rozpoznawania potrzeb

W badaniach społecznych stosuje się w zależności od przedmiotu i celu badania następujące metody i techniki:

1) obserwacja - bezpośrednia i pośrednia, jawna i ukryta, kontrolowana i niekontrolowana

2) wywiad - ustny i pisemny, jawny i ukryty, wywiady indywidualne i zbiorowe, wywiad panelowy

3) badania ankietowe - całościowe i reprezentatywne

4) badania oparte na dokumentach

5) eksperyment

6) lustracja społeczna

Każda z metod i technik ma swoje wady i zalety głównie ze względu na rozmiary i koszty przedsięwzięcia, zasięg terenowy, czas, możliwości analizy ilościowej i jakościowej, a przede wszystkim - cel, jaki się chce osiągnąć. W związku z procesem transformacji znaczenia nabiera diagnozowanie potrzeb w środowisku zamieszkania, tu, gdzie rodzą się potrzeby gdzie powinny być zaspokajane. Potrzebne są zatem służby społeczne (gminne i osiedlowe ośrodki polityki społecznej) działające w oparciu o zasoby urządzeń infrastruktury społecznej w dziedzinie wychowania i oświaty, ochrony zdrowia, kultury i rekreacji, bezpieczeństwa publicznego itp.

Należy oczekiwać, że znaczna część obowiązków w zakresie zaspokajania podstawowych potrzeb społecznych spadnie na terenowe organy władzy i lokalne samorządy mieszkańców.

9. sfery potrzeby bezpieczeństwa

Potrzeba bezpieczeństwa dochodzi do głosu w czasie choroby, wojny, klęsk żywiołowych, niepewności odnośnie zaspokojenia podstawowych potrzeb, w sytuacjach trudnych do opanowania. Znajduje też wyraz w powszechnej skłonności ludzi do sytuacji i rzeczy znanych, w szukaniu opieki ze strony innych jednostek a także w poszukiwaniu sensu istnienia i światopoglądu, który wprowadziłby ład do otaczającego nas świata zjawisk.

Potrzeba bezpieczeństwa pojawia się w różnych formach ale głównie odnosi się do: pewności pracy i dochodu, ochrony pracy, zabezpieczenia społecznego na wypadek niemożności zarobkowania, przeciwdziałania skutkom ryzyk. Do zadań PS należy zaspokajanie potrzeb bezpieczeństwa mających charakter podstawowy i powszechne znaczenie. System zabezpieczenia społecznego jest jednym z zasadniczych podsystemów PS.

10. sfery potrzeby rozwoju

Występowanie potrzeb rozwoju nie łączy się z pojęciem braku lub niedostatku . Odczuwanie potrzeb rozwoju stwarza przyjemność a nie przykrość. Efektem zachowań, które wywołują jest wzmożenie intensywności zamiast zaspokojenia i redukcji napięcia. Satysfakcja będąca wynikiem działania polega nie na zaspokojeniu potrzeby ale na ciągłej aktywności, która nie znika po zaspokojeniu potrzeby, ma ona charakter trwały, jednakże nie powoduje frustracji. O ile potrzeby niedostatku są takie same dla całego gatunku ludzkiego, o tyle potrzeby rozwoju mają charakter indywidualny i są zróżnicowane.

11. potrzeby a wartości

Wartość - cecha lub zespół cech właściwych danej osobie lub rzeczy stanowiących o jej walorach cennych dla ludzi, mogące zaspokoić jakieś ich potrzeby; ważność, znaczenie kogoś, czegoś. Realizując potrzeby, urzeczywistniamy wartości mające dla nas znaczenie. Związek między potrzebami i wartościami w obszarze PS przedstawia schemat:

POTRZEBY

↓

HIERARCHIA POTRZEB SYSTEMOWI WARTOŚCI

↓

STOPIEŃ ZASPOKOJENIA POTRZEB

↓ ↓

OCENA SUBIEKTYWNA OCENA OBIEKTYWNA

(stopień satysfakcji)

↓ ↓

SKUTKI POLITYKI SPOŁECZNEJ

Hierarchia wartości ludzkich jest w miarę stała i powszechna:

1/życie 2/zdrowie 3/bezpieczeństwo 4/unikanie cierpień i przykrości 5/ pomyślność 6/współdziałanie 7/społeczne miejsce w grupie 8/poczucie sensu istnienia 9/spokój, cisza, piękno 10/ład, harmonia, równowaga.

Poznanie systemu wartości grup społ. przybliża wiedzę o tym, czego ludzie pragną, o co zabiegają i jest to istotna wskazówka dla optymalizacji decyzji w sferze PS i PG. Stałe badanie zmian w sys. Wartości różnych grup społeczeństwa a zwłaszcza tych, które najsilniej potrafią artykułować swoje potrzeby, ma więc zasadnicze znaczenie dla rozpoznawania, kształtowania i zaspokajania potrzeb, planowania i prognozowania.

12. metody oceny stopnia zaspokojenia potrzeb

Służą do tego celu wskaźniki dnia codziennego: nastroje społeczne wyrażające stopień satysfakcji/dyssatysfakcji z warunków życia, braki na rynku, kolejki, stopień nasilenia konfliktów społecznych, stan integracji/dezintegracji rodzin i społeczności lokalnych, zakres zjawisk patologii społecznych itp. Każda władza powinna być wyczulona na opinie płynące z „rynku” gdyż nastroje społeczne są dobrym wskaźnikiem określającym poziom bezpieczeństwa ekonomicznego, społecznego i egzystencjalnego, a także stan ładu (spokoju) społecznego. Ważnym zagadnieniem jest sprawność ośrodków badania opinii społecznej, chęć i umiejętność korzystania z ich opracowań. Dobrym miernikiem zaspokojenia/niezaspokojeni potrzeb są kwestie społeczne: bezrobocie, ubóstwo, stan zdrowia społeczeństwa, kwestia mieszkaniowa, oświatowa itp. A także umiejętność ich zlokalizowania oraz oceny prowadzące do wdrożenia programów naprawczych.

Metoda genewska (Instytut Rozwoju Społecznego ONZ) - 6 grup potrzeb: wyżywienie, zdrowie, mieszkanie, wykształcenie, kultura i czas wolny oraz zabezpieczenie materialne - przyjmuje się do pomiaru stopnia zaspokojenia potrzeb, przydając konkretne miary (kryteria) oraz wartości progowe (minimum - optimum potrzeb). Wg tej metody opracowuje się wskaźniki analityczne (dot. Każdej potrzeby lub regionu ew. grupy społecznej) oraz wskaźnik syntetyczny, będący średnią poziomu wszystkich potrzeb. Jest to metoda obarczona wieloma ograniczeniami metodologicznymi, kosztowna i czasochłonna do oceny poziomu życia, gubiąca elementy oceny jakości/dobrego bytu.

Na tym tle zyskuje kategoria minimum socjalnego/społecznego oparta na obliczeniach niezbędnych wydatków na utrzymanie w różnych kategoriach gospodarstw domowych: pracowniczych, robotniczych, chłopskich, w gospodarstwach 1 i wieloosobowych, o dochodach na osobę niskich, średnich, wysokich itd. Wyznaczanie tzw. Koszyka dóbr i usług przyjętych do obliczenia minimum jest niebywale trudne, tak jak trudna jest odpowiedź na pytanie: co jest potrzebne do życia? Ile? Czego? Zważywszy na rozpiętości wyznaczane przez tradycje, poziom aspiracji, dynamikę potrzeb. Ważne jest zatem ciągłe badanie kosztów utrzymania: dziecka, osoby dorosłej, w mieście, na wsi itd. Budżetów rodzinnych i budżetów czasu orientujących o wydatkach na potrzeby. Wiarygodne i niezależne opinie i szacunki minimum (minimów) prowadzone przez GUS, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, zw. zawodowe, Sejm i komisje sejmowe, instytuty badawcze i ośrodki naukowe służą realizacji funkcji diagnostycznej, informującej i ostrzegawczej PS .

13. skutki niezaspokojenia potrzeb

Zlekceważenie potrzeb może stać się źródłem poważnych zakłóceń (konfliktów społecznych, deformacji struktur demograficznych i społecznych, patologii) mogą one być też wynikiem skutków ubocznych (nie zamierzonych) działań podejmowanych w sferze potrzeb.

14. podstawowe struktury społeczne i ich istota

Struktura to „układ i wzajemne relacje elementów stanowiących całość. Pojęcie struktura bliskie jest pojęciu system. Człowiek, rodzina, grupa społeczna, społeczność lokalna, naród, społeczeństwo - to struktury świata społecznego. Jest to świat ustrukturalizowany, co oznacza, że znajdują się w obszary rzeczywistości nacechowane względną stałością i ładem. Nazywamy je strukturami społecznymi. Struktury społeczne są zróżnicowane wewnętrznie, nie przypisuje się im bezwzględnej stabilności ani niezmienności. Można powiedzieć, że struktura nie jest ale dzieje się, co podkreśla dynamikę procesów przebiegających wewnątrz struktur. Struktura społeczna jest określonym układem złożonej rzeczywistości społecznej, składającym się z 3 warstw:

1) zbiorowość społeczna - o określonych ilościowych i jakościowych cechach oraz warunkach jej bytowania

2) elementy kultury (świat symboli i wartości)

3) zdarzenia i działania - zwłaszcza świadome, skierowane ku określonym celom, takie, które kształtują stosunki między ludźmi i które powołują do życia i utrzymują grupy społeczne.

Struktura w której „nic się nie dzieje” jest strukturą martwą, stąd też przypisuje się wszystkim żywym strukturom cechy ciągłości (trwania) i zmiany. Ciągłość oznacza ciągłość czasu i miejsca, ważny element w procesie ciągłych zmian, które nazywamy rozwojem. Rozwój, czyli proces zmian, jest ustawicznym ścieraniem się sił integracji i dezintegracji. Najistotniejszą cechą rozwoju jest zachowanie sił wiążących elementy systemu w całość, tj. więzi integrujących.

15. rodzina na tle struktur społecznych

Duże znaczenie ma funkcja integrująca PS w ramach polityki rodzinnej, społeczności lokalnych i narodu. Rodzina jest mikrostrukturą społeczną, grupą pierwotną wspólnotą, której stan i warunki bytu przesądzają o kondycji narodu. O kondycji rodziny przesądza możliwość sprawowania ważnych funkcji: opiekuńczej, wychowawczej, rodzicielskiej, ekonomicznej, kulturalnej, integracyjnej, ekspresyjnej itp. I to w sposób możliwie harmonijny, zrównoważony. Rozpad rodziny jest oznaką zaniku - z reguły - kilku funkcji spełnianych na rzecz członków rodziny i na rzecz społeczeństwa, słabości lub całkowitego braku więzi społecznych. Dezintegracja rodziny oznacza rozkład całości, będącej najważniejszą częścią struktury (systemu). Naród nie jest prostą sumą rodzin, ale z rodzin się składa: integracja bądź dezintegracja rodziny/narodu, to tylko problem skali.

16. kwestie społeczne współczesności

1) bezrobocie

2) ubóstwo i ubożenie coraz szerszych kategorii gospodarstw domowych

3) zagrożenie zdrowia i życia, patologia społeczna

4) kryzys oświaty, nauki i kultury

5) bariery edukacyjne i bariery aspiracji młodego pokolenia

6) kryzys mieszkalnictwa, ekologiczny, kryzys więzi społecznych, co w sumie sprzyja dezintegracji społeczeństwa i deformacji struktur demograficznych, społecznych i terytorialnych.

17. bezrobocie i ubóstwo jako kluczowe kwestie społeczne

Bezrobocie - kwestia społeczna masowość i zagrożenia jakie ze sobą niesie, rodzi kolejne kwestie jak ubóstwo ( czyli stan - już istniejące obszary biedy). Postępuje proces ubożenia społeczeństwa (bardzo negatywny) nie udało się go zahamować, narasta coraz mocniej . Przyczyną było niedoszacowanie kosztów przyjętego procesu rozwoju (terapia szokowa) Nastąpiło ogromne zróżnicowanie społeczno-ekonomiczne nie tyko dochodowe ale w dostępie do wszystkiego. Zróżnicowanie w dostępie do cywilizacji prowadzi w konsekwencji do rozerwania wspólnoty narodowej, zawiść, zazdrość, rozdrażnienie. Walka z bezrobociem okazała się nieskuteczna - poza małymi wahaniami nie udało się zmniejszyć stopy bezrobocia, jest ono masowe, długotrwałe, strukturalne, dotyczy pewnych kategorii ludności, grup zawodowych.

Ubóstwo względne - ocena subiektywna swojego stanu posiadania względem np. osób z tej samej grupy zawodowej.

Ubóstwo bezwzględne - nie ma możliwości zaspokojenia elementarnych potrzeb w dziedzinie mieszkania, wyżywienia, minimum biologiczne.

Przyczyny ubóstwa to:

1) bezrobocie

2) niskie wykształcenie

3)zamieszkiwanie w małym miasteczku do 20 tys.

4) wielodzietność

5) samotne macierzyństwo, ojcostwo

6) długotrwała chroniczna choroba lub kalectwo

Często te przyczyny występują razem.

18. zmiana filozofii PS w okresie transformacji

Nowa filozofia PS zakłada oparcie się na następujących zasadach:

1) wolność jednostki w sprawach gospodarczych

2)jej odpowiedzialność za byt rodziny

3) roli wspólnot rodzinnych i środowisk lokalnych w organizacji życia społecznego

4) ograniczenie zakresu interwencjonizmu państwowego (państwo powinno tworzyć warunki do urzeczywistnienia celów PS przez jednostki i wspólnoty, nie wkracza w sprawy które mogą być skutecznie załatwione przez samorządy i środowiska lokalne)

Model PS będzie taki jak model państwa (neoliberalny, etatystyczny, opiekuńczy) Tymczasem trudno przesądzić, jakie wartości legną u podstaw formowanego ładu gospodarczego i społecznego (sprawiedliwość, równość szans, dobro wspólne solidarność). Degradacja socjalna, zbiorowe poczucie zagrożenia, wzmagane przez rosnącą przestępczość, mogą prowadzić do kryzysu państwa i gospodarki, zwłaszcza jeśli towarzyszy temu odejście od głębszych wartości. Fetysz pieniądza i szybka komercjalizacja obszarów należących do sfery państwowego rozdzielnictwa mogą powiększyć obszary depresji społecznej, o czym świadczy fakt że łatwiej wyzwalać bezrobocie niż tworzyć miejsca pracy w oparciu o projekty inwestycyjne. Kluczem do rozwiązania kryzysu państwa i społeczeństwa jest PRACA. Zaspokaja ona - w sposób pośredni lub bezpośredni - wiele potrzeb, włącznie z potrzebą sensu życia, jest też silnym spoiwem struktur społecznych. Aktywna polityka społeczna winna zatem poświęcić znacznie więcej uwagi 3 sferom, mającym podstawowe znaczenie dla życia: rodzinie - pracy - środowisku zamieszkania.

19. rola gminy i samorządów lokalnych zaspokajaniu potrzeb

Nowelizacja Konstytucji RP wprowadzona przez ustawy:

28-03-90 nakłada na władze lokalne odpowiedzialność za zaspokajanie następujących potrzeb społecznych: w dziedzinie pomocy społecznej podstawowych świadczeń w służbie zdrowia, budownictwa komunalnego i szkolnictwa określającą podział kompetencji między centrum a społecznością lokalną oraz obywatelami.

17-0590 czyni gminy z mocy prawa organizacjami wspólnotowymi, określa ponadto:

- miejsce świadczeń socjalnych (państwo-władze lokalne- mieszkańcy)

- formy świadczeń socjalnych na poziomie gminy

- podstawowe formy finansowania świadczeń na poziomie lokalnym

Te szerokie reformy wymagają znacznie lepszej niż dotąd znajomości lokalnych warunków życia, lokalnych procesów artykulacji potrzeb.

20. typy ładu społecznego w Polsce

4 typy ładu społecznego

1) ład przedstawień zbiorowych - najdawniejszy, typu wspólnoty plemiennej jest regulowany przez tabu, rytuał, zwyczaj, obyczaj, religie. Brak ośrodka władzy, który by ten ład stanowił.

2) ład monocentryczny - istnieje 1 podmiot sprawujący władze i podejmujący decyzje (król, przywódca) wszystkie szczeble niższe muszą się go słuchać. Ład musztry wojskowej (siła i prawo). Zwalnia od odpowiedzialności choć ogranicza wolność

3) ład policentryczny - wiele ośrodków władzy wolna gra sił (gosp. Rynkowa sprzyja jego rozwojowi) każdy wchodzi w jakąś niszę, która mu odpowiada. Ważny jest mój egoistyczny interes, ingerencja ośrodków władzy jest minimalna.

4) konsensus społeczny (umowa społeczna) - dojrzała demokracja, różne ośrodki władzy dogadują się w sprawie jednego celu, interesu..

21. główne zagrożenia ładu społecznego

Ład jest nieodzownym elementem struktur, bez ładu - rozpad struktury, ładowi zagraża:

- kwestie społeczne

- dezintegracja przyrody i jednostki

- komercjalizacja stosunków międzyludzkich (coś za coś, urzeczowienie)

- kryzys rodziny

- „ pracy

- „ państwo a obywatel

- „ składników więzi narodowej (kryzys kultury, edukacji, mieszkalnictwa społeczne fundusze spożycie - podział dochodu narodowego wyznacza fundusz spożycia społecznego - nie przechodzi on przez rynek np. Dożywianie dzieci, mieszkalnictwo dla najuboższych.

- zanik tradycyjnych instytucji demokratycznych (instytucje indoktrynacji masmedia, reklama, część marketingu - ograniczanie wolności)

- kryzys miast - nie są tworzone w sposób zrównoważony.

Na tych podstawach tworzy się poczucie zbiorowego lęku, rozkład struktury - każdy sam zamyka się ze swoimi problemami, zjawiska patologii społecznej, zanik bezpieczeństwa, zerwanie łączności międzypokoleniowej.

22. naczelne podmioty PS w gospodarce rynkowej

23

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

---