Jak w prosty sposób przygotować odbitki przedmiotów w płytkach gipsowych?
Prace można wykonać w niewielkich zespołach dzieci lub młodzieży na kółku plastycznym bądź podczas innych zajęć z arteterapią włącznie. W zależności od wieku, poszczególne etapy pracy wykonuje uczeń lub nauczyciel. Już zdolne trzylatki potrafią odbitkę pomalować, a sześciolatki doskonale mieszają gips i odbijają w nim owoce, warzywa, liście lub własne dłonie. Wszystko oczywiście pod "czujnym okiem" nauczyciela.
Praca jest dwuetapowa: pierwszy etap to przygotowanie płytki, drugi (po upływie kilku dni) jej malowanie, oczywiście płytka może pozostać niezamalowana.
Byłoby doskonale, gdyby pomieszczenie, w którym pracujemy, miało bieżącą wodę. W przeciwnym razie musimy biegać do łazienki w celu natychmiastowego umycia naczynia, w którym mieszamy gips. Jest to bardzo ważne, gdyż porcję gipsu mieszamy zawsze w dokładnie umytym naczyniu! Nie można nowej porcji rozprowadzać w naczyniu oblepionym gipsem z poprzedniego mieszania. Właściwości gipsu (szybkie twardnienie) narzucają nam pewną dyscyplinę i tempo pracy. Przed przystąpieniem do zajęć musimy w jednym miejscu zgromadzić potrzebne materiały, zabezpieczyć stół folią, ceratą lub starymi gazetami. Uważajmy, aby nie zatkać gipsem szkolnej umywalki! Powódź murowana.
Materiały
Są różne zdania na temat wyboru gipsu, ja korzystam wyłącznie z budowlanego, ponieważ szybciej zastyga. Pozostałe materiały na zdjęciu poniżej. Przygotowujemy oczywiście to, co chcemy odbić: liście, cytrynę, gruszkę itp. oraz pojemnik (foremkę), do którego wlejemy gips (na zdjęciu opakowania po ptasim mleczku:-)). Możemy także wlewać gips do opakowań tekturowych po herbacie lub innych pudełek.
Przygotowanie formy do wylewu
a. Formę, do której wylejemy gips, smarujemy tłuszczem (olej, wazelina).
b. Z kawałka drutu formujemy haczyk i umieszczamy go na dnie formy, przykrywamy kawałeczkiem folii, aby oddzielić haczyk od gipsu, który wlejemy. Haczyk można również zamocować z boku formy (patrz zdjęcie). Nacinamy pudełko, wciskamy haczyk, nacięcia zabezpieczamy taśmą klejącą.
Przygotowanie przedmiotów do odbijania
Wszystkie przedmioty, które zamierzamy odbić, smarujemy tłuszczem. Jeśli odbijamy dłoń, ją również smarujemy.
Przygotowanie gipsu
Ilość gipsu zależy od wielkości formy. Do odbicia jednego liścia zużywam ok. 10 łyżek stołowych gipsu, który mieszam z wodą do uzyskania konsystencji ciasta na placki ziemniaczane. Masa musi być gładka, pozbawiona grudek. Rozmieszany z wodą gips wlewamy do formy z pudełka.
Odbijanie przedmiotów
Posmarowany tłuszczem liść (może być świeży lub zasuszony w książce) lekko nakładam na wlany gips i nieznacznie dociskam. Jeżeli chcemy zrobić dodatkowo tło, możemy na liść nałożyć jeszcze kawałek tektury falistej także posmarowanej tłuszczem.
W przypadku odbijania dłoni lub większych przedmiotów np. owoców należy chwilkę odczekać, aż gips zacznie tężeć i dopiero wtedy je wcisnąć i zaraz wyciągnąć, tak aby ręka czy owoc nie utonęły w gipsie, a tylko pozostawiły wgłębienie.
tygnięcie gipsu, wyciąganie z formy, suszenie
Po około 10-15 minutach ściągamy liście i tekturę falistą, płytkę wyjmujemy z formy. Wystające nierówności obcinamy nożykiem, ściągamy folię aluminiową z tyłu płytki, odsłaniając haczyk i pozostawiamy prace do dokładnego wyschnięcia.
Malowanie
Po kilku dniach, kiedy płytka jest już całkowicie sucha i lekka, przystępujemy do malowania. Najlepsze do tego celu są farby akrylowe. Ładnie wygląda też złotol i srebrol (do liści). Możemy jednak śmiało wymalować je szkolnymi plakatówkami.
Przykłady prac
Autor: Marzena Ryś