Fundamentem teorii Freuda było odkrycie że procesy duchowe są w swojej istocie nieświadome, procesy zaś świadome stanowią jedynie poszczególne akty i części całego życia psychicznego.
Osobowość człowieka składa się z 3 pierwotnych dziedzin - układów sił:
ONO - ID
JAŹŃ - EGO
Nadjaźń - Superego
był twórcą psychoanalizy, stworzył model stłumionych potrzeb - osobowość ludzka składa się z następujących elementów:
1. ID czyli popędy
2. EGO czyli kontrola ID
3. SUPEREGO czyli zbiór zasad moralnych
EGO |
Świadomość kontakt ze światem zewnętrznym |
Zasada rzeczywistości |
|
|
Proces wtórny podświadomość |
Super ego nakaz moralny |
|
|
Proces pierwotny nieświadomość materiał pod powierzchnią świadomości trudny do tydobycia |
ID zasada przyjemności |
|
Świadomość to stan psychiczny, w którym jednostka zdaje sobie sprawę ze zjawisk wewnętrznych, takich jak własne procesy myślowe, oraz zjawisk zachodzących w środowisku zewnętrznym i jest w stanie reagować na nie (somatycznie lub autonomicznie). Zwykły stan czuwania.
EGO ( jażń) jest zorganizowana częścią składowa osobowości: postrzeganie, uczenie się. Pamięć, myslenie. Jest wytworem oddziaływania doświadczeń na organizm.Fumkcja jest ochrona zycia.
Proces wtórny to mechanizm psychiczny polegający na myśleniu realistycznym. Za pomocą tego procesu ego formułuje plan zaspokojenia potrzeby, zapoczątkowanej przez proces pierwotny, a następnie sprawdza go poprzez testowanie rzeczywistości. W służbie procesu wtórnego pozostają wszystkie wyższe funkcje psychiczne i intelektualne.
Superego Superego stanowi wewnętrzną reprezentację wartości moralnych i ideałów uznawanych przez daną społeczność, które przekazywane są dziecku przez rodziców w procesie socjalizacji. Jest to instancja „moralna”, dążąca do doskonałości (w przeciwieństwie do id kierującego się zasadą przyjemności). Główne funkcje superego to hamowanie impulsów id, przekonywanie ego, aby cele realistyczne zastąpiło moralnymi.
Jest to ostatni wykształcający się element osobowości, kształtuje się pod wpływem kar i nagród, stosowanych przez rodziców. To, co wychowawcy aprobują i nagradzają, włączane jest w obręb subsystemu superego - ja idealnego. Sumienie karze, wywołując poczucie winy, ja idealne nagradza, powodując poczucie dumy. Samokontrola zajmuje miejsce kontroli sprawowanej przez rodziców.
Superego jest sferą moralną człowieka.
Proces pierwotny Polega on na swobodnym, niczym nie ograniczonym przemieszczaniu się energii psychicznej (pobudzenia, popędu) pomiędzy wyobrażeniami czego ostatecznym skutkiem jest przejęcie kontroli nad ruchami dowolnymi lub halucynowanie obiektu spełniającego życzenie.
Id jest sferą biologiczną człowieka.Celem życia ludzkiego jest dążenie do szczęścia
ID jest zespołem nieświadomych, instynktownych popędów ( prawdziwa rzeczywostościa psychiczną) przedstawia jedynie wewnętrzny stan psychiki. Składa się z czynników dziedzicznych nagromadzonych doświadczeń poprzednich pokoleń.