1. Automatyzacja systemu Windows XP

2. Dodaj - Usuń programy -jak korzystać.

Autor: Marcin Młynarczyk Opublikowano: 28 września 2007

Przy częstym korzystaniu z komputera, wykonujemy przeważnie ciągle te same czynności, mamy tutaj na myśli administrację, wykonywanie kopii zapasowych lub usuwanie niepotrzebnych plików. System Windows XP oferuje nam trzy sposoby automatyzacji, które mogą wyręczyć użytkownika z tych zadań:

Pierwszym z nich jest narzędzie Zaplanowanie zadania, czyli najbardziej przyjazny sposób, polegający na uruchamianiu programów według określonego wcześniej harmonogramu lub przy wybranych zdarzeniach, na przykład przy logowaniu.

Kolejnym sposobem są Programy wsadowe, znane już z systemu MS-DOS, które oferują sposób uruchamiania programów oraz poleceń. Uruchamiamy je z wiersza poleceń, a to znaczy, że możemy otworzyć je także poprzez program wsadowy.

Ostatnią opcją, którą dokładnie opiszemy jest Host skryptów systemu Windows (WSH), polegający na uruchamianiu skryptów, które są napisane w VBScript (Visual Basic Script), JScript (Java Script) oraz innych językach skryptowych.

Host skryptów

Host skryptów jest, można powiedzieć, gospodarzem dla języków skryptowych. Dzięki niemu możemy wykonywać skomplikowane zadania oraz kontrolować elementy systemu. Skrypty korzystają z technologii ActiveX, która pozwala na sterowanie systemem oraz komputerem.

Plik skryptu ma rozszerzenie .vbs i uruchamiamy go, wpisując jego nazwę w wierszu polecenia lub dwukrotnie kliknąć na jego ikonę w Eksploratorze Windows. Chcąc stworzyć swój skrypt, otwieramy Notatnik a w nim wpisujemy na przykład WScript.Echo ”

http://www.centrumxp.pl”, następnie zapisujemy go jako plik z rozszerzeniem .vbs.

Stworzyliśmy właśnie skrypt, aby zobaczyć jak działa dwukrotnie na niego klikamy. Wyświetli nam się nowe okno Host skryptów systemu Windows, a w nim tekst, który umieściliśmy w cudzysłowie.

Język

Nie ma znaczenia, z jakiego języka będziemy korzystali w Hoście skryptów. Przyjrzyjmy się jednak odmianie języka Microsoft Visual Basic jakim jest VBScript. Różnica między językiem Visual Basic a VBScript jest taka, że ta druga ma tylko zmienne wariantowe. Musimy użyć funkcji Dim i nazwy zmiennej, ponieważ wszystkie zmienne są takie same i nie możemy podać jej typu. Przykładowy skrypt Special.vbs z użyciem tego języka wygląda tak:

Option Explicit

Dim objWSShell

Dim strMsg

Dim intCtr

Set objWSShell = WScript.CreateObject("WScript.Shell")

WScript.Echo "Początkowa lokalizacja pulpitu :" & objWSShell.SpecialFolders("Desktop") _& vbNewLine

strMsg = "Wszystkie Twoje specjalne foldery znajdują się w:” & vbNewLine

For intCtr = 0 To objWSShell.SpecialFolders.Count - 1

strMsg = strMsg & objWSShell.SpecialFolders.Item(intCtr) & vbNewLine

Next

WScript.Echo strMsg

Początek skryptu zawiera instrukcję Option Explicit, która nakazuje użycia instrukcji Dim dla każdej zmiennej. Instrukcja Set tworzy obiekt WScript Shell, uzyskując tym samym dostęp do folderów specjalnych, dzięki obiektowi SpecialFolders. Uzyskamy wówczas informację:

W kolejnej części kodu widzimy pętle For…Next, która wyświetla foldery specjalne. Zamiast kolejny raz wstawiać instrukcję WScript.Echo w pętli, wstawiliśmy wynik do ciągu strMsg i wyświetliliśmy go po zakończeniu pętli. Rezultat tego będzie taki, że zostanie wyświetlone tylko jedno okno dla całej pętli.

Znaczniki

Gdy używamy skryptów WSH powinniśmy wiedzieć, że mamy możliwość użycia programów w języku VBScript w plikach .vbs oraz pisanych w języku JScript z rozszerzeniem .js. Pliki.wsf są plikami języka XML (Extensible Markup Language), i używa się w nich znaczników. Przykładem może tutaj być plik centrumxp.wsf:<?XML version="1.0"?>

<package>

<job id="job1">

<?job debug="true"?>

<script language="VBScript" src="MyScript.vbs"/>

<script language="VBScript">

<![CDATA[

WScript.Echo "Hello World"

]]>

</script>

</job>

</package> Poniższa tabela przedstawia opisy użytych znaczników:

<?XML version="1.0"?> Oznacza, że kod jest zgodny z XML 1.0

<package> Umieszcza kilka zdań w jednym pliku

<job id="job1"> Rozpoznaje ilość zadań w pliku

<?job debug="true"?> Zezwolenie na użycie debugera skryptów

<script language="VBScript" src="MyScript.vbs"/> Łączy inne pliki z bieżącym

<script language="VBScript"> Otwiera oraz zamyka skrypt

<![CDATA[]]> Parser traktuje kod jako znak i go nie interpretuje

<object> Definiuje obiekty zawarte w skrypcie

<reference> Odwołanie do zewnętrznej biblioteki, pozwala na użycie zdefiniowanych stałych

<resource> Izoluje tekst i dane, które nie mogą być zakodowane w skrypcie

Debugowanie

Jeśli chcemy debugować skrypty, musimy najpierw zainstalować program Microsoft Script Debuger. Gdy chcemy zdebugować plik, musimy wcześniej do kodu dodać jedną linijkę

<?job debug=”true”?>

Debugera włączamy używając przełączników poleceń Cscript oraz Wscript. Mamy dwa przełączniki

//X uruchamia on debuger, ładuje skrypt i zatrzymuje go przy pierwszej linii skryptu

//D uruchamia debuger tylko wtedy, gdy w którejś linii napotka na błąd.

Stwórzmy skrypt z błędem o nazwie powitanie.vbs:

main()

Function main()

x = 99

WScript.echo "Witaj drogi czytelniku"

WScript.echoo "Błąd"

WScript.echo "Cześć"

End Function

Następnie w wierszu poleceń wpisujemy:

Wscript //d powitanie.vbs

Zdanie ”Witaj drogi czytelniku” pojawi się w oknie dialogowym, a gdy naciśniemy przycisk OK, pojawi się okno Microsoft Script Debugger , a w nim zaznaczony błąd. Co prawda debuger

znajduje usterkę, ale nie daje możliwości jej naprawy. Debuger posiada trzy dodatkowe okna dostępne w menu View lub z paska narzędzi:

Running Documents - okno to pokazuje jakie obecnie skrypty są uruchomione

Call Stack - okno w którym wyświetla się historia wywołań do bieżącego punktu skryptu

Command Window - dzięki temu okienku mamy możliwość przeglądać oraz zmieniać zmienne w skrypcie. Jednak musimy pamiętać, żeby używać w nim takiego samego języka, co uruchomiony skrypt.

Pasek narzędzi

Pasek narzędzi oferuje możliwość krokowego przejścia skryptu. Debuger wykonuje kolejne linijki skryptu, do momentu aż trafi na błąd. Jeśli mamy pewność, że w linijce nie ma błędu, oznaczamy go, aby wiedzieć, od którego miejsca zacząć dalsze sprawdzanie. Przycisk Run szybko przejdzie do tego punktu. Pasek oferuje jedenaście przycisków:Run Uruchamia skrypt

Stop Debugging Wykonuje skrypt poza debugerem

Break At Next Statement Otwiera aktywny skrypt serwera w debugerze

Step Into Przechodzi do kolejnej instrukcji

Step Over Przechodzi do kolejnej instrukcji ale nie wchodzi w funkcje oraz instrukcje

Step Out Przechodzi dalej, aż do końca funkcji

Toogle Breakpoint Ustawia lub usuwa punkt wstrzymania

Clear All Breakpoints Usuwa wszystkie punkty wstrzymania

Running Documents Wyświetla okno Running Documents

Call Stack Wyświetla okno Call Stack

Command Window Wyświetla okno Command Window

Obiekty

Obiekt jest zmienną stałą która składa się nie tylko z procedur ale także z danych. Poznaliśmy go już wcześniej, podglądając skrypt Special.vbs, gdzie użyty był WScript.Shell, który pozwala na dostęp do powłoki Windows.VBScipt zawiera czternaście obiektów, a dokładniej: Class Gwarantuje dostęp do zdarzeń klasy

Dictionary Przetrzymuje dane w formacie klucz/element

Drive Zapewnia dostęp do właściwości dysku

Drives Zbiór obiektów Drive

Err Gwarantuje informacje o błędach

File Właściwość pliku

Files Zbiór obiektów File

FileSystemObject Zapewnia dostęp do systemu plików komputera

Folder Właściwości folderu

Folders Kolekcja obiektów Folder

Match Przetwarzanie regularnych wyrażeń

Matches Kolekcja obiektów Match

RegExp Obsługa regularnych wyrażeń

TextStream Sekwencyjny dostęp do pliku

Dzięki Automatyzacji systemu Windows XP możemy ustawić dla każdego programu harmonogram, według którego będzie działać aplikacja w systemie. Dodatkowo, przy pomocy Hostu skryptu systemu Windows możemy otwierać skrypty, które sami wcześniej utworzyliśmy.

2. DODAJ - USUŃ PROGRAMY -jak z tego korzystać.

Dodaj/Usuń programy jest elementem Windows XP, który pozwala zarządzać zainstalowanymi programami w systemie, a także składnikami samego Windows. Zawiera on także wiele użytecznych informacji o oprogramowaniu, które pracuje pod kontrolą okienek. Wraz z dodatkiem service pack 2 dla Windows XP został on "dozbrojony" w nowe funkcje. Przyjrzyjmy się bliżej temu modułowi. Aby otworzyć konsolę Dodawanie lub usuwanie programów przechodzimy do menu Start\Panel sterowania, następnie naciskamy kontrolkę Dodaj lub usuń programy. Moduł podzielony jest na cztery sekcje, mianowicie są to:

Zmień lub usuń programy - odnajdziemy tutaj spis zainstalowanych aplikacji oraz uaktualnień systemu i jego komponentów. Możemy tutaj także usuwać oraz modyfikować programy.

Dodaj nowe programy - umożliwia instalowanie nowych programów w Windows.

Dodaj/usuń składniki Windows - dzięki tej przystawce możemy dodawać oraz usuwać komponenty systemu operacyjnego.

Określ dostęp do programów oraz ich ustawienia - pozwala skonfigurować domyślne aplikacje w Windows, element wprowadzony wraz z service pack 2.

Zmień lub usuń programy

Element modułu Dodawanie lub usuwanie programów jest domyślnie się otwierającym po wejściu do konsoli. Przyjrzyjmy się mu z bliska. Praktycznie całe okno wypełnia lista aktualnie zainstalowanych programów. Zaznaczając opcję Pokaż aktualizacje spowodujemy, iż zostaną wyświetlone także dodatkowo zainstalowane komponenty programów oraz aktualizacje samego systemu. Domyślnie elementy są posortowane według Nazwy, lecz w prosty sposób widok ten możemy dostosować według innych kryteriów. Aby to zrobić rozwijamy listę Sortuj według: i wskazujemy inną opcję, np. Rozmiar lub Data ostatniego użycia.

Zobaczmy teraz co możemy zrobić oraz jakie informacje wyświetla moduł Zmień lub usuń programy. Zaznaczamy dany program na liście. Po prawej stronie widzimy informacje o rozmiarze, który zajmuje aplikacja na dysku twardym komputera (podany w megabajtach), oraz częstość korzystania z programu w polu Używano. Informacja ta nie jest zbyt precyzyjna, gdyż podawana jest w trzech postaciach, mianowicie: Rzadko, Od czasu do czasu oraz Często. Możemy zobaczyć także datę ostatniego użycia oprogramowania, w sekcji Ostatnio używano.

Obok odnajdziemy także dwa bardzo funkcjonalne przyciski. Pierwszym z nich jest Usuń. Naciskając go możemy następnie odinstalować oprogramowanie. Drugim przyciskiem jest Zmień. Opcja pozwala na zmianę komponentów wchodzących w skład programu.

Poniżej nazwy aplikacji znajdziemy łącze Kliknij tutaj, aby uzyskać informacje o pomocy technicznej. Zobaczyć tutaj możemy kto jest wydawcą programu, sprawdzimy wersję zainstalowanej aplikacji, czy też przeniesiemy się na witrynę pomocy technicznej programu naciskając łącze obok Informacje o pomocy technicznej:. Inną ciekawą opcją, którą tutaj odnajdziemy jest przycisk Napraw. Jeśli program nie działa prawidłowo to możemy spróbować rozwiązać problem przy użyciu tej kontrolki.

Dodaj nowe programy

Poprzedni moduł umożliwiał usuwanie oraz zmianę komponentów oprogramowania. Natomiast Dodaj nowe programy, jak sama nazwa wskazuje, pozwala użytkownikowi dodawać nowe aplikacje w systemie. Do wyboru mamy dwie opcje:

Dodaj program z dysku CD-ROM lub dyskietki - Jeśli program, który chcemy zainstalować posiadamy na płycie CD lub dyskietce to naciskamy przycisk Dysk CD lub dyskietka, następnie umieszczamy nośnik w komputerze i klikamy Dalej. System automatycznie wyszuka program instalacyjny i rozpocznie proces dodawania nowego oprogramowania. Po ukończeniu operacji naciskamy Zakończ.

Dodaj programy z firmy Microsoft - umożliwia instalowanie nowych programów w Windows poprzez witrynę Windows Update. W tym celu naciskamy stosowny przycisk. Uruchomimy w ten sposób przeglądarkę internetową, gdzie załadowana zostanie witryna aktualizowania Windows. Jednakże naciśnięcie kontrolki Niestandardowa w sekcji Zaktualizuj swój komputer umożliwia przeszukanie witryny także pod kątem dodatkowego oprogramowania. Instalujemy je podobnie jak aktualizacje komponentów Windows.

Dodaj/Usuń składniki systemu Windows

Sekcja Dodaj/Usuń składniki systemu Windows umożliwia dodawanie oraz usuwanie komponentów systemu operacyjnego. Następnie możemy decydować, które elementy chcemy zachować, a które usunąć ze środowiska Windows. Zasada jest prosta. Komponent, przy którego nazwie jest zaznaczone pole wyboru, zostaje zainstalowany w systemie. Natomiast te, które odznaczymy zostaną usunięte. Wybieramy daną opcję, następnie naciskamy przycisk Szczegóły, jeśli chcemy mieć możliwość bardziej selektywnego wyboru elementów. Po dokonaniu zmian naciskamy Dalej. Jeśli wskazaliśmy komponenty do instalacji to musimy w napędzie optycznym umieścić nośnik z Windows, z którego system skopiuje nowe pliki. Instalator zbada konfigurację, a następnie zastosuje zmiany, które wprowadziliśmy. Aby ukończyć proces naciskamy kontrolkę Zakończ.

Określ dostęp do programów oraz ich ustawienia

Moduł ten umożliwia określanie dostępu użytkownikom do programów oraz pozwala na konfigurację domyślnych aplikacji dla środowiska Windows. Znajduje się on jedynie w systemie Windows XP z dodatkiem service pack 2. Do wybory mamy trzy konfiguracje. Wybór sprowadza się do zaznaczenia jednego z elementów. Mianowicie są to:

Microsoft Windows - zaznaczenie tej opcji powoduje, że programami domyślnymi systemu operacyjnego będą aplikacje wbudowane w Windows.

Inne niż firmy Microsoft - natomiast wybór tej pozycji ma działanie odwrotne do wyżej opisanej opcji. Programami domyślnymi są aplikacje, które pochodzą od innych producentów.

Niestandardowa - ostatnia możliwa opcja. Jej przyjrzymy się dokładniej, gdyż pozwala ona skonfigurować zestaw używanego oprogramowania według naszych potrzeb i preferencji, wykorzystując przy tym zarówno aplikacje Microsoft, jak i pochodzące z innych źródeł. Dodatkowo sekcja ta umożliwia konfigurację dostępu.

Zaznaczamy opcję Niestandardowa, lista z pozycjami zostanie automatycznie rozwinięta. Następnie z dostępnych aplikacji przyporządkowanych danym sekcjom wskazujemy domyślne oprogramowanie zaznaczając odpowiednie pole wyboru przy nazwie aplikacji. Moduł umożliwia wybór domyślnej przeglądarki internetowej, programu poczty e-mail, odtwarzacza multimedialnego, programu obsługi wiadomości błyskawicznych oraz maszyny wirtualnej java.

Przy pomocy kreatora możemy zmieniać także dostęp do programów. Opcje pozwalają na włączenie lub zablokowanie dostępu. Zrobimy to, odpowiednio, zaznaczając lub odznaczając pole wyboru Włącz dostęp do tego, który znajduje się przy nazwie programu po prawej stronie. Wprowadzone zmiany zatwierdzamy przyciskiem OK.

Podsumowanie

Moduł Dodaj lub usuń programy jest dobrze przemyślanym elementem systemu Windows. W jednym miejscu skupia wiele funkcji oraz opcji, które w łatwy sposób umożliwiają zarządzanie oprogramowaniem zainstalowanym na komputerze. Czytelny podział na sekcje skupiające wybrane opcje pozwala w prosty sposób dotrzeć do konkretnych ustawień, których poszukujemy.

---