2 (27) doc


Cele ochrony prawnej

Cele wymiaru sprawiedliwości (ochrony prawnej)

Cele wymiaru sprawiedliwości są ze sobą związane. Realizując jeden osiąga się drugi.

Represje także zapobiegają naruszeniu prawa.

Organy ochrony prawnej działają w sytuacjach

Ochrona prawa sensu stricto i sensu largo

Orzekanie polega na wydawaniu wiążącej decyzji, co do sposobu załatwienia sytuacji konfliktowej za pomocą środków określonych przez prawo. Jest najważniejszą sferą działania organów ochrony prawnej i najważniejszą formą rozwiązywania konfliktów prawnych.

Wiążąca decyzja jest wiążąca nie tylko dla stron konfliktu, ale również dla podmiotów trzecich (ludzi i instytucji z zewnątrz konfliktu).

Środki określone przez prawo mają najczęściej charakter środków przymusu państwowego. Od tej reguły są wyjątki np. środki wychowawcze.

Etapy procesu orzekania

  1. Ustalenie stanu faktycznego - ustalenie, co się faktycznie stało w danym wypadku pod względem przepisów

  2. Dokonanie oceny prawnej stanu faktycznego - subsumpcja (podciągnięcie) pod odpowiedni przepis. Opisuje się stan faktyczny przy pomocy słów zaczerpniętych z ustawy.

  3. Ustalenie konsekwencji prawnych wobec sprawcy naruszenia prawa - są one przewidziane w przepisie, (ale mają w nim charakter zgeneralizowany). Organ orzekający konkretyzuje konsekwencje, którymi są zazwyczaj środki przymusu państwowego (środki prawne, za którymi stoi siła fizyczna, przymus) lub środki wychowawcze (oddziaływania społecznego - są wykonywane dobrowolnie).

  1. Pojednawcza - polega na podejmowaniu starań zmierzających do ugodowego załatwienia konfliktu prawnego. Pojednanie stron. Działalność pojednawcza jest samodzielnym załatwianiem sporu.

Działalność pojednawcza jest to inna działalność niż polubowne załatwienie sprawy gdyż polubowne załatwienie sprawy jest to orzeczenie przez sąd polubowny, dopuszczony w naszym prawie do rozstrzygania sporów cywilno-prawnych np. w sprawach majątkowych. Sąd polubowny różni się tym od sądu powszechnego, że sąd powszechny jest zorganizowany przez państwo a sąd polubowny, który działa szybciej i taniej, może być powołany przez strony w ten sposób, że strony wybierają arbitrów a arbitrzy wybierają superarbitra, który będzie im przewodniczył. Akta postępowania przed sądem polubownym są przesyłane do sądu powszechnego, który stwierdza ważność lub nieważność orzeczenia sądu polubownego.

Występują dwie formy pojednawstwa: