Przemiany w ZSRR i w Niemczech podczas wielkiego kryzysu ekonomicznego
Wielki kryzys ekonomiczny z lat 1929-1933 wywarł ogromny wpływ na cały ówczesny świat gospodarczy. Negatywne przekształcenia nie ominęły również przyszłego państwa totalitarnego, czyli Niemiec. Główne zmiany, jakie zaszły tam w latach wielkiego kryzysu to:
Wzrost liczby bezrobotnych do około 5,5 miliona;
Podatność niemieckich obywateli na idee totalitaryzmu;
Znaczne pogorszenie warunków życia;
Rozbudowa formacji paramilitarnych NSDAP;
Zwycięstwo NSDAP w wyborach w 1933 roku;
Mianowanie Adolfa Hitlera na kanclerza 30 stycznia 1933 roku;
Zniesienie swobód obywatelskich w 1933 roku;
Prześladowanie innych partii politycznych;
Rozwiązanie związków zawodowych i utworzenie Niemieckiego Frontu Pracy;
Spadek produkcji przemysłowej do 54%;
Interwencjonizm (ingerencja państwa w rynek);
W Rosji Radzieckiej, podobnie jak w Niemczech, w latach 1929-33 zaszło wiele przemian. W tym wypadku nie były one jednak podyktowane kryzysem ekonomicznym, gdyż gospodarka ZSRR funkcjonowała inaczej niż gospodarki zachodnie. Dzięki temu radzieccy przywódcy z dumą podkreślali fakt, iż socjalistyczna gospodarka nie jest podatna na kryzysy, które są zjawiskiem typowym dla kapitalizmu. Główne zmiany jakie zaszły w ZSRR to:
Przejęcie władzy przez Józefa Stalina;
Wprowadzenie pięcioletniego planu gospodarki pod ścisłą kontrolą partii;
Rozwijanie regionów szczególnie zacofanych, takich jak Syberia;
Kolektywizacja - likwidacja prywatnych gospodarstw chłopskich na rzecz „kołchozów” (gospodarstwa spółdzielcze), oraz „sowchozów” (gospodarstwa państwowe);
Całkowite podporządkowanie gospodarki państwu;
Gwałtowny rozwój przemysłu ciężkiego kosztem innych dziedzin gospodarki;
Wybudowanie 5420km nowych linii kolejowych;
Wzrost liczby robotników zatrudnionych w budownictwie z 723 000 (1928r.) do 3 125 000 (1932r.);
Wybudowanie około 1500 nowych zakładów produkcyjnych;
Budowanie fabryk tak, aby w każdej chwili można było je przekształcić w fabryki czołgów;
Bibliografia
Czubiński Antoni, Historia powszechna XX wieku, wyd. drugie (dodruk), Wydawnictwo Poznań, Poznań 2009.
Historia - repetytorium dla kandydatów na studia prawnicze, historyczne, politologiczne i socjologiczne pod red. Marii Adamskiej, wyd. poprawione, Difin, Warszawa 2010.
Pieśniarczyk Piotr, Historia w pigułce, wyd. poprawione, Benkowski, 2006.