Wstęp:
Załamanie światła w pryzmacie
Współczynnik załamania światła n danego ośrodka wzglądem powietrza wyznaczyć można z pomiarów kątów padania α i załamania β światła monochromatycznego (padającego w powietrzu na granicy z danym ośrodkiem i ulegającego w niw załamaniu) na podstawie prawa załamania:
Takie pomiary wygodnie jest wykonać, jeśli badany materiał ma kształt pryzmatu, co ilustruje rysunek l.
Jeśli pryzmat o kącie łamiącym ustawimy jedną ścianą prostopadle do padającego promienia światła, to promień ten wewnątrz pryzmatu nie ulegnie odchyleniu i kąt jego padania na drugą ścianę 0 będzie równy <f> {wynika to z twierdzenia o kątach o ramionach wzajemnie prostopadłych). Po wyjściu z pryzmatu promień ulegnie załamaniu o kąt a (kąty padania l załamania określa się względem prostopadłej do granicy rozdziału ośrodków). Jak to pokazano na rysunku 1:
, gdzie δ jest kątem odchylenia promienia załamanego od kierunku pierwotnego promienia padającego na pryzmat.
Gdyby na rysunku 1 zmienić zwrot promienia światła, Jego top byłby taki sam, a więc kąt
byłby kątem padania H powietrzu, a kąt
kątem załamania w pryzmacie. Zatem współczynnik załamania światła ośrodka, z którego Jest wykonany pryzmat względem powietrza wynosi:
Daje to możliwość wyznaczenia współczynnika załamania światła ośrodka, z którego jest wykonany pryzmat względem powietrza na podstawie pomiaru kąta odchylenia 6 i kąta łamiącego pryzmatu 0. Jeśli weźmiemy cienkościenną kuwetę szklaną w kształcie pryzmatu wypełnioną cieczą, to stosując tę metodę możliwe jest wyznaczenie współczynnika załamania światła dla danej cieczy względem powietrza. Wpływ cienkich ścianek szklanych kuwety, powodujących jako płytki płasko-równoległe Jedynie nieznaczne równoległe przesunięcie promienia świetlnego wychodzącego z pryzmatu, można zaniedbać.
Obliczenia:
Kąt załamania pryzmatu obliczamy ze wzoru:
przy czym ε1- jest to kąt odczytany z noniusza przy którym jedna z ścianek jest ustawiona pod kątem prostopadłym do światła lasera, a ε2- jest kątem, przy którym pod kątem prostopadłym do lasera ustawiona jest druga ścianka pryzmatu. Pomiar powtórzyliśmy 5 razy. Błąd pomiaru obliczamy metodą
t- Studenta:
- obliczamy wartość średnią
- obliczamy odchylenie standardowe wykorzystują wzór:
- obliczamy błąd ΔФ wykorzystując wzór:
gdzie α- jest współczynnikiem istotności w naszym doświadczeniu wynosi
α= 0,005 stąd tα wynosi 2,776.
Uzyskany wynik to 35,0 ± 0,2 º
Wyznaczenie współczynnika załamania światła dokonujemy za pomocą pomierzonych odległości x i y. Korzystając z twierdzenia pitagorasa obliczamy r korzystając ze wzoru:
i następnie obliczamy wartości
oraz
Mając dane powyższe wartości wyznaczamy współczynnik załamania światła korzystają ze wzoru:
n=
gdzie ctgФ = ctg 35o = 1,428.
Błąd pomiaru współczynnika n obliczamy metodą różniczki zupełnej zgodnie ze wzorem:
przy czym ΔФ = 0,003 rad, a Δδ = 0,007 rad.
Następnie obliczamy skład objętościowy roztworów gliceryny zgodnie ze wzorem:
cw- stężenie wagowe roztworów gliceryny odczytane z tablic
ρ- gęstość gliceryny w temp. pokojowej równa 1,26 g/cm3.
Oznaczenia użyte w pomiarach:
n- współczynnik załamania światła cieczy
Δn- błąd pomiaru współczynnik załamania światła cieczy
Ф- kąt załamania pryzmatu
ΔФ- błąd pomiaru kąta załamania
δ- kąt padania
cw- jest to skład wagowy roztworu
co- skład objętościowy roztworu