Spider i Jeanne Robinson
Gwiezdny Taniec
(przełożył Jacek Manicki)
Żeby odnaleźć swe miejsce
w nieskończoności istnienia
trzeba być zdolnym zarówno
do dzielenia, jak i jednoczenia.
I Cing
CZĘŚĆ I - GWIEZDNY TANIEC
Rozdział 1
Nie mogę twierdzić, że naprawdę ją znałem, a już na pewno nie tak, jak Seroff znał Isadorę. Cała moja wiedza o jej dzieciństwie i dorosłym życiu opiera się na anegdotach, jakie zdarzyło mi się od niej zasłyszeć - akurat tyle, żebym nabrał pewności, iż wszystkie trzy sprzeczne ze sobą biografie z bieżącej listy bestsellerów są zmyślone. Wszystko, co mi wiadomo o jej dojrzałym życiu, pochodzi z tych kilku godzin, które spędziła w moim towarzystwie i na moich monitorach - a to aż nadto, abym się przekonał, iż każda wzmianka w prasie, jaką czytałem, jest fikcją. Carrington sądził prawdopodobnie, że zna ją lepiej ode mnie i w pewnym stopniu miał rację - nigdy jednak o niej nie napisał, a teraz nie ma go już wśród żywych.
Ale ja byłem od samego początku jej wideo - operatorem i znałem ją od kulis: był to typ związku, którego odpowiednika nie znajdziecie ani na Ziemi, ani nigdzie indziej. Wątpię, żeby udało się go opisać komuś, kto nie uprawia czynnie tego zawodu - można to w przybliżeniu porównać do więzi, jakie panują miedzy współpracownikami albo kumplami z wojska. Byłem z nią tego dnia, gdy pełna leku i zdecydowania przybyła na “Skyfac", by w imię marzeń ryzykować własnym życiem. Obserwowałem ją przy pracy. Przez całe te dwa miesiące wypełnione nie kończącymi się próbami, harowałem razem z nią i zachowałem wszystkie taśmy z tamtego okresu.
No i oczywiście widziałem “Gwiezdny taniec". Byłem tam. Filmowałem go.
Wydaje mi się, że mogę wam coś niecoś o niej opowiedzieć.
***
Zacznę od tego, że nie zafascynowanie kosmosem i podróżami kosmicznymi, jak to sugerują “Taniec wyzwolony. Narodziny nowej fali" Derskiego i “Shara" Cahilla, doprowadziło do tego, że została .pierwszą tancerką, która występowała w stanie nieważkości. Kosmos był dla niej środkiem, nie celem i bezmiar jego pustki z początku ją przerażał. Nie stało się też tak dlatego, jak twierdzi Melberg w luksusowym wydaniu swojej “Prawdziwej Shary Drummond", że brakowało jej talentu, by zostać tancerką na Ziemi. Jeśli wyobrażacie sobie, że taniec w próżni jest łatwiejszy od tańca konwencjonalnego, to sami spróbujcie. Nie zapominajcie o torebce na wymiociny.
Ale w oszczerstwach Melberga, jak we wszystkich wielkich oszczerstwach, tkwi ziarnko prawdy. Nie mogła tańczyć na Ziemi, ale nie z braku talentu.
Po raz pierwszy spotkałem ją w lipcu 1989 roku w Toronto. Kierowałem wtedy działem wideo Torontońskiego Teatru Tańca i mierziła mnie każda minuta tej roboty. Mierziło mnie wtedy wszystko. Harmonogram na ten dzień przewidywał spędzenie całego popołudnia na filmowaniu próby studentów - strata czasu i taśmy, a to mierziło mnie najbardziej ze wszystkiego, z wyjątkiem może towarzystwa telefonicznego. Nie oglądałem jeszcze tegorocznego narybku w akcji i wcale mi się do tego nie śpieszyło. Przepadałem za patrzeniem na taniec w dobrym wykonaniu - wysiłki nowicjusza są dla mnie zwykle czymś tak ujmującym jak rzępolenie studenta pierwszego roku wiolonczeli.
Gdy wkraczałem do studio, noga rwała mnie bardziej niż zwykle. Norrey dostrzegła malujący się na mej twarzy grymas i odłączywszy się od grupy obiecującej młodzieży podeszła do mnie.
- Charlie...?
- Wiem, wiem. To nieopierzone żółtodzioby, Charlie, o duszach tak kruchych, jak wielkanocne jajo w grudniu. Nie ugryź ich, Charlie. Nawet na nich nie warcz, jeżeli potrafisz, Charlie.
Uśmiechnęła się.
- Coś w tym rodzaju. Noga?
- Noga.
Norrey Drummond jest tancerką, której w jakiś niewytłumaczalny sposób udaje się nie wyglądać na dojrzałą kobietę, bo jest mała. Jest jej raptem jakieś sto piętnaście funtów, a większość z tego to serce. Mierzy sobie około metra sześćdziesięciu, ale bez problemu potrafi górować nad najwyższym studentem. Ma w sobie więcej energii niż północnoamerykańska sieć energetyczna i wykorzystuje ją tak wydajnie, jak pompa skrzydełkowa (czy znacie zasadę działania pompy skrzydełkowej? Jeżeli nie, to zapoznajcie się z nią). Jej taniec nacechowany jest jakąś niepowtarzalnością. Jest to, według mnie, jedyny powód, dla którego aż do nadejścia nowej fali tańca nowoczesnego, dostawała tak mało intratnych ról. Lubiłem ją, bo nie litowała się nade mną. Kiedyś żyliśmy ze sobą, ale nam nie wyszło.
- To nie tylko noga - przyznałem. - Nie mogę patrzeć jak te ofiary katują twoją choreografię.
- No to możesz się uspokoić. Kawałek, który dzisiaj kręcisz jest dziełem... jednej ze studentek.
- O, to wspaniale. Wiedziałem, że trzeba było pójść na zwolnienie.
Norrey skrzywiła się.
- O co chodzi?
- A co?
- Dlaczego zmienia ci się głos, gdy mówisz “jednej ze studentek"?
Zarumieniła się.
- Bo to moja siostra, cholera.
Norrey i ja często się dawniej widywaliśmy, ale nigdy nie spotkałem jej siostry - wydaje mi się, że nie jest to takie całkiem normalne w dzisiejszych czasach. Moje brwi powędrowały w górę.
- A więc musi być dobra.
- No wiesz, Charlie, dziękuje.
- Gadanie. Albo mówię komplementy szczerze, albo wcale - nie mam na myśli dziedziczności. Chodzi mi o to, że jesteś tak beznadziejnie etyczna, iż skręciłabyś się, żeby tylko uniknąć nepotyzmu. Twoja siostra musi być przebojowa, jeżeli pozwoliłaś jej na taki występ.
- Charlie, ona taka jest - powiedziała po prostu Norrey.
- Zobaczymy. A jak ma na imię?
- Shara - Norrey wskazała mi ją ruchem głowy i wtedy zrozumiałem resztę aluzji. Shara Drummond była o dziesięć lat młodsza od swojej siostry, dobre osiemnaście centymetrów wyższa i o piętnaście, a może nawet osiemnaście kilo cięższa. Spostrzegłem nadto, że jest uderzająco piękna, ale to w niczym nie zmniejszyło mojej konsternacji - Sophia Loren w swoich najlepszych latach za żadne skarby nie zostałaby tancerką nowej fali. Tam, gdzie Norrey była drobna, Shara była duża, a gdzie Norrey duża, Shara jeszcze większa. Gdybym zobaczył ją na ulicy, gwizdnąłbym z uznaniem - ale w studio twarz mi spochmurniała.
- Mój Boże, Norrey, ależ ona jest wielka.
- Drugi mąż naszej matki był futbolistą - powiedziała ponuro. - Ona jest strasznie dobra.
- Jeżeli jest dobra, to to jest straszne. Biedna dziewczyna. No nic, czego ode mnie oczekujesz?
- Czemu sądzisz, że czegoś od ciebie oczekuje?
- Bo wciąż tu stoisz.
- Och. Chyba rzeczywiście. No wiec... czy zjesz z nami lunch, Charlie?
- Dlaczego? - doskonale wiedziałem dlaczego, ale spodziewałem się niewinnego kłamstewka.
Nie usłyszałem go od Norrey Drummond.
- Bo wydaje mi się, że wy dwoje macie ze sobą coś wspólnego.
Odpłaciłem jej za szczerość, przełykając ten komplement bez mrugnięcia okiem. - Przypuszczam, że tak.
- A zatem zgoda?
- Zaraz po sesji.
Puściła do mnie oko i już jej nie było. W zadziwiająco krótkim czasie zorganizowała studio pełne włóczących się po nim, rozgadanych młodych ludzi w coś, co z grubsza przypominało zespół tancerzy. Podczas gdy rozstawiałem i sprawdzałem mój sprzęt, przeprowadzili dwudziestominutową rozgrzewkę. Jedną kamerę ustawiłem przed nimi, jedną za nimi, a trzecią zatrzymałem przy sobie do ujęć z ręki. Nigdy dotąd jej nie włączałem.
Jest taka gra, którą prowadzi się w myślach. Zawsze, gdy ktoś przykuwa waszą uwagę, zaczynacie snuć na jego temat rozmaite domysły. Próbujecie, opierając się na jego wyglądzie, określić jego charakter i przywary. Ten? Gburowaty, niedbały - nie zakręca tubki z pastą do zębów i pije whisky bez wody. Ta? Typ studentki szkoły teatralnej, używa prawdopodobnie wkładki domacicznej i pisze listy stylizowaną kaligrafią swego wynalazku. Ci? Wyglądają na nauczycieli z Miami, którzy przybyli tutaj, żeby po raz pierwszy w życiu zobaczyć prawdziwy śnieg i prawdopodobnie uczestniczą w jakimś zjeździe. Czasami byłem bardzo blisko. Nie pamiętam, jak w tych pierwszych dwudziestu minutach zaszufladkowałem Sharę Drummond. Gdy zaczęła tańczyć, wszystkie uprzedzenia wyparowały mi z głowy. Stała się dla mnie czymś nieziemskim, czymś niepoznawalnym, żywym mostem pomiędzy naszym światem, a światem, w którym mieszkają Muzy.
Wiem chyba wszystko, co można wiedzieć o tańcu, a jednak nie potrafiłem zaliczyć do jakiejkolwiek kategorii, sklasyfikować ani nawet zrozumieć tańca, który wykonywała tego popołudnia. Śledziłem go, nawet mi się podobał, ale nie byłem w stanie go pojąć. Tancerze mówią o swoim “centrum", miejscu, wokół którego koncentrują się wykonywane przez nich ruchy, często bardzo bliskim środka ciężkości. Starają się tańczyć “od centrum", a pojecie “skurczu i rozkurczu", na którym w tak wielkim stopniu opiera się Taniec Nowoczesny zależy właśnie od tego centrum, bo w nim skupia się cała energia. Centrum Shary zdawało się zgodnie z jej wolą przemieszczać po całej sali. Kończyny były z nim związane raczej z wyboru niż z konieczności. Jakim to słowem nazywana jest najbardziej zewnętrzna cześć słońca, cześć, którą widać nawet podczas zaćmienia? Korona? Tym właśnie były jej kończyny: cztery wydłużone jeżyki płomieni, podążające za centrum po jego mimośrodowej, wirującej orbicie, wijące się płynnie po jego powierzchni. To, że dwie dolne często stykały się z podłogą wyglądało na przypadek - prawdę powiedziawszy, drugie dwie dotykały podłogi niemal tak samo regularnie.
Inni studenci też tańczyli. Wiem to stąd, że dwie automatyczne wideokamery nie zaniedbywały się w pracy jak ja i zarejestrowały ten taniec jako całość. Zatytułowany był “Narodziny" i opisywał tworzenie się galaktyki, która w końcu przypominała Andromedę. Nie było to dokładne odmalowanie tego procesu i nie miało takim być. Symboliczna wymowa przywodziła na myśl narodziny galaktyki.
Gdy to teraz wspominam, uświadamiam sobie, że dostrzegałem wtedy tylko jądro tej galaktyki: Sharę. Towarzyszący jej studenci przesłaniali ją od czasu do czasu, a ja tego nawet nie zauważyłem. Patrzenie na nią sprawiało ból.
Jeżeli wiecie coś niecoś o tańcu, wszystko to musi dla was brzmieć strasznie. Taniec o mgławicy? Wiem, wiem, to śmieszne. Ale udało się. Udało w najnormalniejszy, przyziemny sposób - z tym tylko, że Shara była za dobra w porównaniu z resztą zespołu. Nie należała do tej gorliwej grupy niezgrabnych, niedouczonych terminatorów. Przypominało to słuchanie Stevelanda Wondera usiłującego śpiewać z przygodną kapelą w jakimś montrealskim barze.
Ale nie to sprawiało ból.
***
“Le Maintenant" była skromną restauracją, ale jedzenie podawano w niej dobre i cieszyła się świetną opinią. Już jej nie ma. Norrey i Shara nie chciały trawki, ale przy moim stylu pracy to pomaga. Poza tym potrzebowałem paru sztachów, bo jak tu powiedzieć tej uroczej damie, że jej marzenie jest nieziszczalne.
Nie potrzebowałem pytać Shary, by wiedzieć, że jej największym marzeniem jest taniec. Więcej - taniec profesjonalny. Często rozważałem motywy, jakimi kierują się zawodowi artyści, wybierając swój zawód. Jedni szukają narcystycznego zapewnienia, że inni zapłacą za bilet, żeby ich zobaczyć lub posłuchać. Inni są tak niekompetentni albo niezaradni, że nie potrafią w żaden inny sposób zarobić na życie. Jeszcze inni mają w zanadrzu coś, co jak sądzą, wymaga przekazania światu. Przypuszczam, że w przypadku większości artystów ma miejsce kombinacja wszystkich trzech motywów. To nie zarzut potrzebujemy tego, co dla nas robią. Powinniśmy być zadowoleni, że mają jakieś motywy.
Ale Shara należała do tych najmniej licznych. Tańczyła, bo po prostu czuła tego potrzebę. Musiała mówić rzeczy, których nie sposób wyrazić w żaden inny sposób i z mówienia ich musiała czerpać sens życia. Wszystko inne wypaczyłoby i zdeformowało wymowę jej tańca. Wiedziałem to po obejrzeniu jednego jej występu.
Na nabieraniu jedzenia w usta, przeżuwaniu go, przełykaniu i ponownym nabieraniu (umiarkowanych ilości, celem zyskania niewielkiej zwłoki czasowej, jaką przynosi konsumpcja) upłynęło więcej niż pół godziny. Dopiero potem zażądano ode mnie, żebym powiedział coś więcej ponad sporadyczne chrząknięcia w odpowiedzi na obiadową paplaninę pań. Gdy pojawiła się kawa, Shara spojrzała mi prosto w oczy i zapytała:
- Potrafisz mówić, Charlie?
To była cała siostra Norrey.
- Tylko bzdury.
- Nic podobnego.
- Lubi pani tańczyć, panno Drummond?
- Co to znaczy “czy lubię"? - spytała poważnie. - I na miłość boską, niech mi pan wreszcie powie, czemu pan się tak uparł, żeby ze mną nie rozmawiać? Martwię się o pana.
- Sharo! - Norrey sprawiała wrażenie skonsternowanej.
- Cicho. Chce to wiedzieć.
- Sharo - spróbowałem. - Miałem zaszczyt spotkać się z Bertramem Rossa. Byłem kiedyś na jego występie i podziwiałem jego taniec. Znajomy reżyser zabrał mnie za kulisy tak, jak zabiera się dzieciaka, żeby mu pokazać Świętego Mikołaja. Spodziewałem się, że gdy wypoczywa po zejściu ze sceny, wygląda starzej. Wyglądał młodziej. Przemówił do mnie. Po chwili przestałem otwierać usta, bo i tak nie dobywał się z nich żaden dźwięk.
Milczała, spodziewając się dalszego ciągu. Dopiero stopniowo zaczęła pojmować komplement i jego wymiar. Zakładałem, że będzie oczywisty. Większość artystów oczekuje komplementów. Gdy go wreszcie zrozumiała, nie zaczerwieniła się ani nie uśmiechnęła z zażenowaniem. Nie pochyliła głowy i nie powiedziała “Och, przestań". Nie powiedziała “Pochlebiasz mi", nie spuściła wzroku.
Pokiwała powoli głową i powiedziała:
- Dziękuje, Charlie. To dużo więcej warte niż pusta gadanina - w jej uśmiechu czaił się cień smutku, jakbyśmy oboje dzielili ze sobą puentę ciętego dowcipu.
- Nie ma za co.
- Na miłość boską, Norrey. Czemu wyglądasz na taką wściekłą?
- Ona jest zła na mnie - wtrąciłem. - Powiedziałem coś niewłaściwego.
- To było coś niewłaściwego?
- Ano było, panno Drummond. Sądzę, że powinna pani zrezygnować z tańca.
- Zwracaj się do mnie po imieniu. Sądzisz, że powinnam... co?
- Charlie... - zaczęła Norrey.
- Miałem ci powiedzieć, że nie wszyscy możemy być zawodowymi tancerzami. Miałem ci, Sharo, powiedzieć, żebyś rzuciła taniec... zanim on rzuci ciebie.
W tym pragnieniu bycia dla niej miłym, byłem chyba jeszcze brutalniejszy niż to konieczne. Miałem się dopiero nauczyć, że szczerość nigdy nie zrażała Shary Drummond. Ona jej wymagała.
- Dlaczego ty? - tylko tyle powiedziała.
- Jedziemy na tym samym wózku, ty i ja. Oboje mamy taki świerzb, którego nasze ciała nie pozwalają nam podrapać.
Jej oczy złagodniały - A jaki jest ten twój świerzb?
- Taki sam jak twój.
- Hmmm?
- Ten człowiek miał przyjść we wtorek i naprawić telefon. Moja współlokatorka Karen i ja mieliśmy próby przez cały dzień. Zostawiliśmy w drzwiach kartkę: “Panie od telefonów, musieliśmy wyjść, a z pewnością nie mogliśmy do pana zadzwonić, che, che. Proszę wziąć sobie klucz od dozorcy i wejść; telefon jest w sypialni". Człowiek od telefonów wcale się nie pokazał. Oni nigdy nie przychodzą. - Ręce zaczynały mi drżeć. - Weszliśmy do mieszkania kuchennymi schodami od strony alei. Telefon był nadal głuchy, a nie przyszło mi do głowy, żeby zdjąć kartkę z drzwi frontowych. Następnego ranka poczułem się źle. Skurcze. Wymioty. Karen i ja byliśmy tylko przyjaciółmi, ale została w domu, żeby się mną opiekować. Przypuszczam, że w nocy z piątku na sobotę kartka w drzwiach wyglądała na jeszcze bardziej wiarygodną. Odsunął zasuwę kawałkiem plastyku i rozłączał właśnie aparaturę, stereo, gdy Karen wyszła z kuchni. Był tym tak oburzony, że strzelił do niej. Dwa razy. Hałas go spłoszył: zanim tam dotarłem, był już jedną nogą za drzwiami. Miał jeszcze czas, żeby władować mi kule w staw biodrowy i już go nie było. Nigdy go nie złapali. Nigdy też nie przyszli naprawić telefonu. - Panowałem już nad dłońmi. - Karen była cholernie dobrą tancerką, ale ja byłem lepszy. W głowie nadal taki jestem.
Jej oczy okrąglały z wolna.
- Ty chyba nie jesteś Charlie... Charles Armstead?
Skinąłem głową.
- O mój Boże. A więc to tutaj wylądowałeś.
Byłem zaszokowany jej reakcją. Zawróciło mnie to z zimnej i wietrznej granicy litowania się, nad samym sobą. Znowu zrobiło mi się jej trochę żal. Powinienem się domyślić głębi jej empatii. No i w sposób, który naprawdę się liczył byliśmy tak cholernie do siebie podobni - dzieliliśmy ten sam okrutny żart. Zastanawiałem się, dlaczego pragnąłem nią wstrząsnąć.
- Nie potrafili naprawić ci stawu? - spytała cicho.
- Chodzę świetnie, tylko trochę asymetrycznie. Gdy mam wystarczająco silną motywacje, mogę nawet przebiec krótki dystans. Tańczyć nie mogę.
- Zostałeś więc wideooperatorem?
- Trzy lata temu. Ludzi, którzy równie dobrze znają się na tańcu, jak na technice wideo można dzisiaj policzyć na palcach jednej ręki. Zgoda, taniec rejestruje się na taśmie już od lat siedemdziesiątych - zwykle z wyobraźnią kamerzysty dziennika telewizyjnego. Jeżeli filmuje się sztukę sceniczną dwiema kamerami z kanału dla orkiestry, to czy jest to kino?
- Starasz się uczynić dla tańca to, co kamera filmowa zrobiła dla dramatu?
- Dość zgrabna analogia. Tylko załamuje się na tym, że taniec ma więcej wspólnego z muzyką niż z dramatem. Nie można go tak po prostu przerwać w dowolnym momencie, a potem kontynuować dalej od miejsca, w którym się go przerwało, ani też wracać i powtórnie kręcić scenę, która nie wyszła od razu tak jak trzeba, czy też odwracać chronologii, żeby zachować ciągłość harmonogramu zdjęć. Następują zdarzenia i rejestruje się je. Moja praca jest opłacana przez przemysł nagraniowy najwyższymi stawkami, na które zasługuje człowiek z wystarczającą ilością oleju w głowie, żeby wiedzieć, jakie ujęcie wykonać w danej chwili i robić to bez pudła. Jest jeszcze paru takich jak ja. Ja jestem ten najlepszy.
Przyjęła to tak, jak wcześniej komplement pod swym adresem - wzięła za dobrą monetę. Zwykle, gdy mówię takie rzeczy, nie daje złamanego szeląga za reakcje, jaką wywołam. Lub jestem akurat dowcipny i pragnę kogoś oburzyć. Ale pochlebił mi sposób, w jaki odebrała moje słowa, pochlebił wystarczająco, żeby mnie wprawić w lekkie zakłopotanie. To z kolei popchnęło mnie znowu do brutalności, chociaż wiedziałem z góry, że nie wywoła ona pożądanego skutku.
- A zmierzam do tego, że Norrey ma nadzieje, iż zasugeruje ci jakąś zbliżoną formę sublimacji, bo mam już w tym doświadczenie.
- Nie ma mowy, Charlie - upierała się. - Wiem, o czym mówisz, nie jestem taka głupia, ale wydaje mi się, że jakoś sobie poradzę.
- O, na pewno. Jesteś za duża, moja panno. Masz cycki jak dwie połówki melona, nagrodzonego na wystawie rolniczej i dupę, za którą każda aktorka z Hollywood sprzedałaby własnych rodziców, ale to dyskwalifikuje cię jako tancerkę nowej fali. Nie masz żadnych szans. I co, dasz sobie z tym radę? Najpierw puknij się w czoło. Jak mi idzie, Norrey?
- Na miłość boską, Charlie!
Zmiękłem, Nie mogę doprowadzić Norrey do rozpaczy - za bardzo ją lubię. Kiedyś przez to niemal zaczęliśmy razem mieszkać.
- Przepraszam, skarbie. To wszystko przez te nogę - doprowadza mnie do szału. Powinno się jej udać - ale się nie uda. Jest twoją siostrą i dlatego to cię smuci. No cóż, ja jestem obcy i mnie trafia szlag.
- A jak według ciebie, wpływa to na moje samopoczucie - wybuchnęła Shara, zaskakując nas oboje. Nie wiedziałem, że ma taki silny głos. - Żądasz ode mnie, żebym zwinęła żagle, a ty pożyczasz mi kamerę, co Charlie? A może mam handlować pod studio jabłkami? - Po jej szczęce przebiegał leciutki skurcz. - Dowiedz się, że niech mnie przeklną wszyscy bogowie południowej Kalifornii, jeśli zrezygnuje. Bóg obdarzył mnie obfitymi kształtami, ale nie ma w nich ani jednego zbędnego funta, pasują na mnie jak ulał, potrafię, wprawić je w taniec i zrobię to. Może masz rację. - może najpierw powinnam puknąć się w czoło, ale dopnę, swego. - Zaczerpnęła tchu. - Dziękuje ci teraz za dobre chęci, Char... panie Armst..., a mam to gdzieś! - Z jej oczu trysnęły łzy. Zerwała się z miejsca, wylewając na kolana Norrey ćwierć filiżanki zimnej kawy i wybiegła z restauracji.
- Charlie - wycedziła przez zaciśnięte zęby Norrey - za co ja cię tak lubię?
- Tancerze są tępi - podałem jej swą chusteczkę,
- Aha - klepała się przez chwile po kolanie - a jak to się dzieje, że ty mnie lubisz?
- Wideooperatorzy są inteligentni.
- Aha.
***
Popołudnie spędziłem w swoim mieszkaniu, przeglądając metry nakręconej dzisiejszego dnia taśmy i im dłużej patrzyłem, tym większa ogarniała mnie wściekłość.
Taniec wymaga silnej motywacji od nadzwyczaj wczesnego wieku - ślepego poświecenia, zawierzenia niewykształconym jeszcze potencjałom dziedziczności i odpowiedniego odżywiania się. W przypadku baletu, zwykle ryzyko było większe, ale pod koniec lat osiemdziesiątych tak samo ryzykowny stał się taniec nowoczesny. Naukę w szkole baletu klasycznego można zacząć, dajmy na to, w wieku sześciu lat...a kończąc lat czternaście stwierdzić, iż ma się za szerokie ramiona i straciło się bezpowrotnie lata wielkiego wysiłku. Shara pasjonowała się tańcem nowoczesnym od wczesnego dzieciństwa i za późno stwierdziła, że Bóg obdarzył ją ciałem kobiety.
Nie była potężna - widzieliście ją przecież. Była wysoka, o grubych kościach i na tym szkielecie było zbudowane bogate ciało dojrzałej kobiety. Gdy wciąż od nowa przeglądałem taśmę “Narodzin", narastał we mnie ból i w końcu zapomniałem nawet o nieustępującym rwaniu w nodze. Przypominało to świetnie zapowiadającego się koszykarza, który mierzy zaledwie cztery stopy.
Dzisiaj podstawowym warunkiem uprawiania tańca nowoczesnego jest dostanie się do dużego zespołu. Nie można być zauważonym, o ile nie jest się widocznym, subsydia rządowe zaś udzielane są na zasadzie Duże Jest Lepsze - zespoły mniejsze i amatorskie muszą wciąż walczyć ze sobą na noże o każdego pensa, z tym, że od początku lat osiemdziesiątych nie zobaczyli nawet jednego.
"Jej taniec widział Merce Cunningham, Charlie. Tuż przed śmiercią jej taniec widziała Martha Graham. Oboje nie skąpili pochwał zarówno choreografii, jak i wykonaniu. Żadne nie wyszło z jakąkolwiek propozycją. Nie wiem nawet, czy mieć o to do nich żal - trochę ich, u diabła, rozumiem".
Tak, Norrey potrafiła to zrozumieć. To była jej własna wada, spotęgowana i ustokrotniona: indywidualizm. Członek zespołu musi być zdolny do świetnej pracy solowej - ale musi też posiąść umiejętność wtopienia się w wysiłek grupy, umiejętność pracy zespołowej. Już sama indywidualność Shary czyniła ją praktycznie nieprzydatną dla zespołu. Ściągała na siebie całą uwagę widza i nic na to nie mogła poradzić.
Oko mężczyzny, raz przyciągnięte, już się nie odwróci. Tancerki nowoczesne muszą czasami występować nago i dlatego zdarza się, że mają ciała czternastoletnich chłopców. Aktorka, pianistka, śpiewaczka czy malarka mogą się szczycić bujnymi, zachwycająco zaokrąglonymi kształtami - ale tancerka musi być niemal taić bezpłciowa, jak modelka. Bóg jeden wie dlaczego. Shara nie była stanie oczyścić swego tańca z seksu, nawet gdyby była tym zainteresowana, a oglądając jej taniec na monitorze i wcześniej, w studio, dochodziłem do przekonania, że nie jest.
Że też jej geniusz musiał się objawić w tym jedynym, poza modelką i zakonnicą, zawodzie, w którym seks jest niepożądanym brzemieniem! To łamało mi serce.
- Do niczego, prawda?
- Jasna cholera - warknąłem odwracając się gwałtownie. - Przez ciebie o mało nie ugryzłem się w jeżyk.
- Przepraszam. - Weszła z korytarza do pokoju. - Norrey powiedziała mi, gdzie mieszkasz. Drzwi były Uchylone.
- Zapomniałem je zamknąć.
- Zostawiłeś otwarte?
- Uczę się na błędach. Żaden włamywacz, żeby nie wiem jak napalony, nie wejdzie do mieszkania, w którym drzwi są uchylone i gra radio. Wtedy na pewno ktoś jest w domu. Masz rację, to jest do niczego. Siadaj.
Usiadła na kozetce. Włosy miała teraz rozpuszczone i to podobało mi się dużo bardziej. Wyłączyłem monitor, zwinąłem taśmę, i odłożyłem ją na półkę.
- Przyszłam cię przeprosić. Nie powinnam tak wsiadać na ciebie przy obiedzie. Starałeś się mi pomóc.
- Musiałaś się w końcu rozładować. Przypuszczam, że wzbierało to w tobie od dłuższego czasu.
- Od pięciu lat. Doszłam do wniosku, że lepiej zacząć w Stanach niż w Kanadzie, że tam szybciej się wybije. Teraz jestem z powrotem w Toronto i nie wydaje mi się, by udało mi się to tutaj. Ma pan rację, panie Armstead - jestem za duża. Amazonki nie tańczą.
- Mów mi dalej Charlie. Słuchaj, chce cię o coś zapytać, o ten ostatni gest na końcu “Narodzin". Co on miał oznaczać? Odebrałem go jako przywołanie, Norrey mówi, że to było pożegnanie, a teraz, kiedy obejrzałem taśmę, wydaje mi się, że wyraża tęsknotę, że jest sięganiem po coś.
- A więc wyszło.
- Pardon?
- W moim odczuciu narodziny galaktyki łączą w sobie wszystkie te trzy aspekty. Są one tak do siebie zbliżone duchem, że według mnie niezręcznością byłoby wyrażenie każdego osobnym gestem.
- Mmmm. - Coraz gorzej. Przypuśćmy, że Einstein miałby afazje? - Dlaczego nie zostałaś lichą tancerką? To by była tylko ironia losu. To - wskazałem na taśmę - jest wielką tragedią.
- Czy nie zamierzasz mi czasem poradzić, żebym tańczyła dalej dla siebie?
- Nie. Dla ciebie byłoby to gorsze, niż w ogóle nie tańczyć.
- Mój Boże, jesteś spostrzegawczy. A może tak łatwo mnie rozgryźć?
Wzruszyłem ramionami.
- Och, Charlie - wybuchnęła - co ja mam robić?
- Lepiej mnie o to nie pytaj - mój głos brzmiał zabawnie.
- Dlaczego?
- Bo już w dwóch trzecich jestem w tobie zakochany. I dlatego, że ty mnie nie kochasz i nigdy nie pokochasz. A więc jest to ten rodzaj pytania, którego nie powinnaś mi zadawać.
Trochę ją to zaskoczyło, ale szybko odzyskała panowanie nad sobą. Jej spojrzenie złagodniało i powoli potrząsnęła głową.
- Ty nawet wiesz, dlaczego cię nie kocham, prawda?
- I dlaczego mnie nie pokochasz.
Bałem się okropnie, że zaraz powie “Przepraszam, Charlie", ale znowu mnie zadziwiła. Powiedziała:
- Na palcach jednej ręki mogę policzyć dojrzałych mężczyzn, których spotkałam. Jestem ci wdzięczna. Ironiczne tragedie chodzą chyba parami.
- Czasami.
- No cóż, teraz pozostaje mi tylko zastanowić się, co począć ze swym życiem. To mi zepsuje cały weekend.
- Będziesz kontynuowała nauką w szkole?
- Chyba tak. Nauka nigdy nie jest stratą czasu. Norrey uczy mnie wielu rzeczy.
Nagle mój umysł zaczął pracować na zwiększonych obrotach. Człowiek jest zwierzęciem rozumnym, no nie? No tak!
- A co byś powiedziała, gdybym przedstawił ci lepszy pomysł?
- Jeśli masz jakiś inny pomysł, to na pewno będzie on lepszy. Mów.
- Czy musisz mieć widownie? To znaczy, czy musi być ona żywa?
- Wyrażaj się jaśniej.
- Może istnieje droga od kuchni. Słuchaj, we wszystkich telewizjach instalują teraz urządzenia do rejestracji na taśmach, prawda? I do tej pory każdy nagrał już sobie wszystkie stare filmy i programy Ernie'ego Kovacsa i to, co zawsze chciał mieć na własność, a teraz wszyscy szukają nowego materiału. Materiału egzotycznego, zbyt egzotycznego dla sieci telewizyjnej czy telewizji przewodowej, materiału, który...
- Mówisz o niezależnych towarzystwach wideo?
- Właśnie. TDT nosi się z zamiarem wejścia na rynek, a towarzystwo Grahama już to zrobiło.
- No wiec?
- No więc przypuśćmy, że otwieramy własny interes. Ty i ja. Ty tańczysz, ja to rejestruje: prosta sprawa. Mam trochę, znajomości, mogę ich nawiązać więcej. W tej chwili potrafię ci wymienić dziesięć widowisk w przemyśle muzycznym, które nigdy nie wyruszą na tournee - tylko nagrania i jeszcze raz nagrania. Dlaczego nie miałabyś ominąć struktury zespołów tanecznych i zaryzykować pośredniego pokazania się publiczności? Może w ten sposób...
Jej twarz zaczęła się rozjaśniać jak błędny ognik.
- Sądzisz, Charlie, że to mogłoby się udać? Naprawdę tak myślisz?
- Nie wydaje mi się, by szansa była większa niż ta, którą ma śnieżna piguła w lecie. - Wstałem, przeszedłem przez pokój, otworzyłem chłodziarkę do piwa i wyjąłem z niej śnieżną kule, którą zawsze trzymałem tam latem. Cisnąłem nią w Sharę. Złapała ją z trudnością, a kiedy zorientowała się, co to jest, wybuchnęła śmiechem. - Jestem wystarczająco przekonany do tego pomysłu, żeby porzucić prace w TDT i poświecić mu swój czas. Ja inwestuje swój czas, swoją taśmę, swój sprzęt i swoje oszczędności. Wnoś swój udział.
Starała się opanować; ale śnieżna kula ziębiła jej palce, więc znowu się rozkleiła.
- Śnieżna piguła w lipcu. Ty wariacie. Licz na mnie. Mam trochę zaoszczędzonych pieniędzy. I... i nie mam chyba wielkiego wyboru, prawda?
- Mnie się też tak wydaje.
Rozdział 2
Następne trzy lata były jednym z najbardziej ekscytujących okresów mojego życia, życia nas dwojga. Gdy ją obserwowałem i nagrywałem, Shara przekształcała się z potencjalnie wielkiej tancerki w kogoś naprawdę godnego uwielbienia. Robiła coś, czego chyba nie potrafię wyjaśnić.
Stała się tanecznym odpowiednikiem jazzmana.
Taniec był dla Shary samookreśleniem - czystym i prostym, pierwszym i ostatnim, na zawsze. Gdy już raz uwolniła się od pragnienia dopasowania się do świata tańca zespołowego, zaczęła uważać choreografię za przeszkodę w dążeniu do tego samookreślenia - za z góry zaprogramowaną koleinę, nieubłaganą jak scenariusz, za ograniczenie swobody. A więc przekreśliła ją.
Jazzman może grać na trąbce “Noc w Tunisie" przez dwanaście kolejnych wieczorów i za każdym razem będzie to inne doświadczenie, ponieważ interpretuje on i przeinterpretowuje melodie zależnie od nastroju, jaki ma w danym momencie. Całkowita jedność artysty i jego sztuki - spontaniczne tworzenie. Melodyczny punkt wyjściowy odróżnia rezultat od zwykłej anarchii.
W ten właśnie sposób Shara sprowadzała przygotowywaną przed występem choreografię do szkieletu, na którym można było budować to, czego wymagała dana chwila, a potem snuła na nim swoją improwizacje. Przez te trzy pełne pracy lata nauczyła się burzyć barierę, stojącą miedzy nią a jej tańcem. Tancerze zawsze mieli skłonność do wyszydzania tańca improwizowanego, nawet gdy uprawiali go w studio. Powodem tego była swoboda, jaką dawał taki taniec. Nie zdawali sobie sprawy, iż improwizacja planowana, improwizacja na z góry zadany, przemyślany wcześniej temat jest w tańcu naturalnym krokiem naprzód. Shara zrobiła ten krok. Trzeba być bardzo, ale to bardzo dobrym, żeby zerwać z klasyczną choreografią. Ona była wystarczająco dobra.
Nie ma teraz sensu wyliczanie sukcesów, jakie przez te trzy lata odnosiło przedsiębiorstwo Drumstead. Pracowaliśmy w pocie czoła, nagraliśmy kilka świetnych taśm, ale nie mogliśmy ich przecież sprzedawać po cenie papieru. Rozwijał się za to przemysł wideokaset domowego użytku - a oni tyle wiedzieli o tańcu nowoczesnym, ile dawny przemysł fonograficzny, stawiając swoje pierwsze kroki, wiedział o bluesie. Duże towarzystwa nagraniowe wymagały rekomendacji, a mniejsze - taniego talentu. W końcu, doprowadzeni do rozpaczy, spróbowaliśmy z wytwórniami niezależnymi - i dowiedzieliśmy się tego, o czym już wiedzieliśmy. Nie prowadzili dystrybucji, nie mieli takiego prestiżu ani nie dysponowali takim zapleczem technicznym, by zwrócić na siebie uwagę krytyków. “Spider" John Koerner jest nadzwyczaj utalentowanym muzykiem i kompozytorem, który od 1972 roku sam produkuje i sprzedaje własne nagrania. Ilu z was kiedykolwiek o nim słyszało?
W maju 1992 roku otworzyłem swoją skrytkę pocztową i znalazłem w niej pismo z VisuEnt, Inc., które informowało, że z najgłębszym żalem i bez ekwiwalentu w gotówce kładzie kres naszej opcji. Poszedłem prosto do apartamentu Shary. To była bardzo długa droga.
Gdy tam wszedłem, pracowała nad utworem “Ciężar to tylko słowo". Przekształcenie jej wielkiego living roomu w studio kosztowało nas wiele czasu, energii, kręcenia głową oraz sutą łapówkę wręczoną właścicielowi domu, ale i tak, zważywszy dekoracje jakich potrzebowaliśmy, wyniosło to mniej, niż wynajmowanie studia na godziny. Tego dnia pokój wyglądał jak wysokogórska kraina i wchodząc, powiesiłem kapelusz na gałęzi sztucznej olchy.
Posłała mi uśmiech i tańczyła dalej, coraz bardziej wydłużając skoki. Wyglądała jak najpiękniejsza górska kozica. Byłem w podłym nastroju i miałem chęć wyłączyć muzykę (McLeughlin i Miles Davis grający w duecie i trochę się wzajemnie zagłuszający), ale nigdy nie potrafiłbym przerwać Sharze, gdy tańczyła. Rozbudowywała taniec stopniowo, z wyraźnie określonym kontrapunktem, aż w końcu zdawała się podrywać w powietrze i zawisać tam na zaskakująco długą chwilę, by potem rzucać się znowu w dół. Czasami, uderzywszy o podłogę, toczyła się po niej, a czasami lądowała na rękach i energia upadku, zamiast zostać zaabsorbowana, zawsze była przetwarzana w jakiś nowy ruch. Wkładała w ten taniec całą swoją energie i zanim skończyła, ochłonąłem na tyle, aby niemal filozoficznie podejść do naszej ruiny zawodowej.
Kończyła, zapadając się w siebie, z pochyloną głową, znakomicie przekonywająca w swym dążeniu do przeciwstawienia się grawitacji. Nie mogłem się powstrzymać od nagrodzenia jej oklaskami. Czułem się staroświecko, ale nie potrafiłem się opanować.
- Dziękuje, Charlie.
- Niech mnie diabli, ciężar, to faktycznie tylko słowo. Myślałem, że zwariowałaś, gdy usłyszałem od ciebie ten tytuł.
- To jedno z najbardziej znaczących słów w tańcu - chyba najbardziej znaczące - i można je zmusić do wszystkiego.
- Prawie wszystkiego.
- Co?
- VisuEnt zwrócił nam nasz kontrakt.
- Och! - Nic nie pojawiło się w jej oczach, ale wiedziałem, co się kryje za nimi. - No trudno, kto jest następny na liście?
- To już koniec listy.
- Och. - Tym razem się pojawiło. - Och.
- Powinniśmy o tym pamiętać. Wielcy artyści nigdy nie stają się sławni za życia. Powinniśmy uderzyć w kalendarz; wtedy by nas zauważono.
Tak jak umiałem, starałem się grać przed nią silnego człowieka. Dostrzegała to i również starała się zagrać te role - wobec mnie.
- Może powinniśmy zająć się ubezpieczeniami artystów na okoliczność śmierci - powiedziała. - Wypłacamy klientowi premie za prawo dysponowania jego majątkiem po śmierci i gwarantujemy mu, że umrze.
- Możemy stracić, bo jeżeli stanie się sławny za życia, będzie mógł się wykupić.
- Straszne. Przestańmy, zanim zaśmieje się na śmierć.
- Tak.
Milczała przez dłuższy czas. Mój mózg pracował wydajnie, ale chyba nawalił w nim sprzęg informacyjny, bo z jego wysiłku nic nie wynikało. W końcu wstała i wyłączyła magnetofon, który od momentu kiedy skończyła się taśma pojękiwał cichutko. Trzasnął głośno.
- Norrey ma jakąś ziemie na Wyspie Księcia Edwarda - powiedziała nie patrząc mi w oczy. - Jest tam i dom.
Starałem się odwieść ją od tego pomysłu puentą starego dowcipu o dziecku, który w cyrku podkopywało klatkę słonia. Ojciec, widząc to, zaproponował szczeniakowi, że zabierze go z powrotem do domu i wymyśli mu jakieś sensowne zajęcie. - A dzieciak: “Co? I zostawić taki interes?"
- Chromole show business - powiedziała cicho. - Jeśli wyjadę teraz na Wyspę Księcia Edwarda, może zdążę, jeszcze przygotować i obsiać ziemie pod ogród. - Wyraz jej twarzy zmienił się. - A co z tobą?
- Ze mną? O mnie się nie martw. TDT prosiło mnie, żebym wrócił.
- To było sześć miesięcy temu.
- Znowu się do mnie zwrócili. W zeszłym tygodniu.
- A ty powiedziałeś “nie" Moronowi.
- Być może, być może.
- To wszystko było tylko stratą czasu. Tyle czasu. Tyle energii. Tyle pracy. Równie dobrze mogłabym uprawiać ziemie na wyspie - teraz zbierałabym już obfite plony. Co za strata, Charlie, co za idiotyczna strata.
- A ja tak nie myślę, Sharo. Łatwo powiedzieć “nic nie jest stracone", ale... no cóż, to jest jak z tym tańcem, który przed chwilą wykonywałaś. Może nie da się pokonać grawitacji - ale na pewno piękną rzeczą jest próbować.
- Tak, wiem. Przypomnij sobie szarże Lekkiej Brygady. Przypomnij sobie Alamo. Oni też próbowali roześmiała się gorzko.
- Właśnie. Próbował również Jezus z Nazaretu. Czy robiłaś to dla korzyści materialnych, czy dlatego, że czułaś taką potrzebę? Mamy co najmniej kilka tysięcy metrów taśmy z zarejestrowanym świetnym tańcem. Wartość komercjalna - zero, wartość realna - niewymierna i według mnie to nie jest strata. Teraz już z tym koniec i oboje pójdziemy własnymi drogami, ale to nie była strata - uświadomiłem sobie, że krzyczę i urwałem.
Zamknęła usta. Po chwili spróbowała się uśmiechnąć.
- Masz rację, Charlie. To nie była strata. Jestem teraz lepszą tancerką niż kiedykolwiek.
- O, właśnie. Uwolniłaś się od choreografii.
Uśmiechnęła się ze smutkiem.
- Tak. Nawet Norrey uważa, że to ślepa uliczka.
- To nie jest ślepa uliczka. To jest bardziej zbliżone do poezji niż haiku i sonety. Tancerze nie muszą być robotami, które poruszają się po z góry zaprogramowanych i zapamiętanych liniach i wykonują zaprogramowane i zapamiętane ruchy.
- Muszą, jeżeli chcą zarobić na życie.
- Za kilka lat spróbujemy znowu. Może wtedy będą już gotowi.
- Na pewno. Pozwól, że przygotuje drinki.
Tej nocy spałem z nią po raz pierwszy i ostami. Rano, gdy się pakowała, rozebrałem dekoracje w living roomie. Obiecałem napisać. Obiecałem, że kiedy tylko będę mógł, odwiedzę ją. Zniosłem jej walizki na dół i upchałem je w bagażniku samochodu. Pocałowałem ją i pomachałem na do widzenia. Poszedłem na drinka i o czwartej rano następnego dnia jakiś bandzior ocenił, że wyglądam na dostatecznie zalanego, więc złamałem mu szczękę, nos i dwa żebra, a potem usiadłem nad nim i płakałem. W poniedziałek rano pojawiłem się w studiu z kapeluszem w ręku, bagnem w gębie i powoli wciągnąłem się w moje dawne obowiązki. Norrey o nic mnie nie pytała, Z uwagi na podwyżkę cen żywności zrezygnowałem z przyjmowania wszelkich pokarmów prócz whisky i po sześciu miesiącach znalazłem się na bruku. Taki tryb życia prowadziłem przez dłuższy czas.
Nigdy do niej nie napisałem. Grzęzłem zawsze po napisaniu słów “Droga Sharo...".
Gdy doszedłem do takiego stanu, że zacząłem się poważnie zastanawiać nad wymianą mego sprzętu wideo na alkohol, gdzieś w głowie przeskoczył mi jakiś przekaźnik. Zrobiłem rachunek sumienia. Te graty były całym moim życiem, które porzuciłem. Zamiast do lombardu udałem się do najbliższej poradni przeciwalkoholowej i po raz pierwszy od wielu miesięcy wytrzeźwiałem. Po jakimś czasie moja skołatana dusza przestała protestować i po przebudzeniu nie dygotałem już na całym ciele. Sto razy zaczynałem wycierać z kurzu taśmy Shary, które wciąż miałem - ona zatrzymała sobie kopie - ale coś się we mnie buntowało i nigdy nie doprowadziłem tej pracy do końca. Czasami zastanawiałem się, jak jej się wiedzie i nie mogłem pogodzić się z myślą, że nic o niej nie wiem. Norrey, gdyby nawet coś wiedziała, nie powiedziałaby mi ani słowa. Próbowała nawet po raz trzeci załatwić mi prace, którą straciłem, ale to było beznadziejne. Reputacja może być straszną rzeczą, gdy już raz się ją sobie schrzani. I tak miałem szczęście, że wylądowałem w końcu w edukacyjnej stacji telewizyjnej w New Brunswick. To były długie dwa lata.
***
W1995 roku założono mi wideofon, a ja z miejsca przerobiłem go po swojemu bez wiedzy i bez zgody towarzystwa telefonicznego, które w dalszym ciągu nienawidziłem ponad wszystko. Gdy pewnego czerwcowego wieczora orzechowa lampka, którą zastąpiłem ten przeklęty dzwonek, zaczęła rozświetlać się łagodnym blaskiem i gasnąć, położyłem słuchawkę na przystawce głośnomówiącej i włączyłem lampę obrazową na wypadek, gdyby dzwoniący też był w nią wyposażony.
- Halo?
Miała wideofon. Gdy na ekranie pojawiła się twarz Shary, poczułem w żołądku zimny skurcz przerażenia, bo już nie widziałem wszędzie jej twarzy od chwili gdy przestałem pić, a przed chwilą pomyślałem właśnie, żeby strzelić sobie jednego. Kiedy przetarłem oczy, nadal tam była. Poczułem się trochę lepiej i uczyniłem wysiłek, żeby się odezwać. Nie wyszło.
- Cześć, Charlie. Dawno się nie widzieliśmy.
Za drugim razem wyszło.
- Wydaje się, jakby to było wczoraj. Wczoraj jakiegoś innego człowieka.
- Tak, masz rację. Szukałam cię ładnych parę dni. Norrey jest w Paryżu, a nikt inny nie wie, co się z tobą dzieje.
- Tak. Jak ci leci uprawa ziemi?
- Ja... dałam temu spokój, Charlie. To może nawet bardziej twórcze niż taniec, ale jednak nie to samo.
- Co zatem porabiasz?
- Pracuję.
- Tańczysz?
- Tak, Charlie i potrzebuje ciebie. To znaczy, mam dla ciebie pracę. Potrzebne mi twoje kamery i twoje oko.
- O kwalifikacje się nie martw. Poradzę sobie ze wszystkim. Gdzie jesteś? Kiedy odlatuje tam najbliższy samolot? Które kamery zapakować?
- W Nowym Jorku, za godzinę, nie bierz żadnej. Nie to miałam na myśli mówiąc o “twoich kamerach" - chyba że ostatnio używasz GLX - 5000 S albo Hamilton Board.
Gwizdnąłem. Zabolały mnie usta.
- Nie na moją kieszeń. Poza tym, jestem konserwatystą - lubię je trzymać w rękach.
- Przy tej pracy będziesz używał Hamiltona i będzie to dwudziestowejściowy Masterchrome prosto z fabryki.
- Hodowałaś na tej farmie makówki? A może wyorałaś glebogryzarką diamenty?
- Będziesz opłacany przez Bryce Carringtona.
Zamrugałem powiekami.
- No więc jak? Złapiesz ten samolot, żebym mogła ci o wszystkim opowiedzieć? Hotel “New Agę". Pytaj o Apartament Prezydencki.
- Do diabła z samolotem, pójdę pieszo. Będzie szybciej. - Odwiesiłem słuchawkę.
Jeżeli wierzyć informacjom z magazynu “Time" leżącego w poczekalni mojego dentysty Bryce Carrington był geniuszem, który został multimiliarderem dzięki temu, że przekonał licznych gigantów przemysłu do sfinansowania wielkiego kompleksu orbitalnego “Skyfac". Rozłożył nim na łopatki rynek kryształów przemysłowych, a przy okazji jeszcze od groma innych rynków. Jak sobie teraz przypominałem, jakaś poliopodobna choroba odjęła mu władze w nogach i przykuła do fotela na kółkach. Ale nogi utraciły tylko swoją siłę, nie zaś możność funkcjonowania - w zmniejszonym ciążeniu sprawowały się dość dobrze. Stworzył więc “Skyfac", założył kopalnie na Księżycu, by zaopatrywały te orbitalną fabrykę w tanie surowce i większość czasu spędzał na orbicie w zmniejszonym ciążeniu. Na zdjęciu prezentował się jak w miarę poczytny autor (jako przeciwieństwo pisarza). Nic ponadto o nim nie wiedziałem. Niewiele uwagi zwracałem na wszelkiego rodzaju plotki, a już wcale na plotki kosmiczne.
Nowojorski “New Agę" był najbardziej szykownym hotelem, wzniesionym na ruinach “Sheratona". Ultrasprawna ochrona, kuloodporne szyby w oknach, chyba półmetrowej grubości dywany oraz hol w stylu architektonicznym, który John D. MacDonald nazwał kiedyś “Wczesną sztuczną szczęką". Cuchnął forsą na kilometr. Cieszyłem się, że zadałem sobie trud włożenia krawata i żałowałem, że nie wyglansowałem butów. Gdy wchodziłem frontowymi drzwiami, zagrodził mi drogę nieprawdopodobny facet. Poruszał się i był zbudowany jak najtwardszy, najszybszy wykidajło, jakiego w życiu widziałem, a przy tym był ubrany i zachowywał się jak lokaj Pana Boga. Przedstawił mi się jako Perry i spytał, czy może mi w czymś pomóc takim tonem, jak gdyby wcale nie miał zamiaru tego robić.
- Tak, Perry. Czy nie mógłbyś unieść jednej nogi?
- Po co?
- Założę się o dwadzieścia dolarów, że masz wypucowane podeszwy. Uśmiechnął się półgębkiem i nie usunął z drogi na cal.
- Pan do kogo?
- Do Shary Drummond.
- Taka osoba nie figuruje w rejestrze gości.
- Apartament Prezydencki.
- Ach - zaświtało mu. - Pani Pana Carringtona. Trzeba było od razu tak mówić. Proszę tu poczekać. - Podczas gdy zezując na mnie jednym okiem i trzymając rękę w pobliżu kieszeni telefonował na górę, żeby się upewnić czy jestem oczekiwany, zdołałem przełknąć z powrotem serce, które przed chwilą podeszło mi do gardła i przefasonować nieco zaskoczoną twarz. A więc tak się sprawy mają. No i co z tego. Jest jak jest.
Perry wrócił i dał mi mały nadajniczek z przyciskiem, który miał mi umożliwić podróż korytarzami “New Agę" bez narażenia się na przecięcie promieniem automatycznego lasera i wyjaśnił mi troskliwie, że ten przyrządzik wypali we mnie niemałą dziurę, gdybym próbował opuścić budynek nie zwróciwszy go uprzednio. Z jego manier zorientowałem się, że właśnie przeskoczyłem cztery szczeble drabiny społecznej. Podziękowałem mu, chociaż niech mnie diabli wezmą, jeśli wiem za co!
Szedłem, prowadzony przez zielone, fluoryzujące strzałki, które pojawiały się na pozbawionym lamp suficie i po długim, wywierającym wrażenie spacerze dotarłem do Apartamentu Prezydenckiego. Shara oczekiwała mnie w drzwiach w czymś podobnym do angielskiej piżamy. W tym stroju jej duże ciało wyglądało na filigranowe.
- Cześć, Charlie.
Byłem jowialny i serdeczny.
- Cześć, mała. Ale chata. Ile za nią bulisz?
- Nie płace za nią.
- No to ile Carrington płaci tobie? - (Spokojnie chłopie).
- Wejdź, Charlie.
Wszedłem. To wyglądało jak miejsce, w którym zatrzymywała się królowa, bawiąc w mieście i jestem przekonany, że się jej podobało. W salonie można było wylądować samolotem, nie budząc nikogo w sypialni. Stały tam dwa pianina i tylko jeden kominek, ale za to takiej wielkości, że swobodnie można było w nim piec bawołu na rożnie. Z aparatury kwadrofonicznej dochodziły dźwięki muzyki Rogera Kellewaya i przez chwile myślałem, że on naprawdę znajduje się w pokoju i gra na jakimś trzecim, niewidocznym pianinie. A więc tak się sprawy mają.
- Podać ci coś, Charlie?
- No jasne. Hash Oil, Citrolli Supreme, a do fajki Dom Perignon.
Bez cienia uśmiechu podeszła do szafki, przypominającej mikroskopijną katedrę i wyjęła z niej dokładnie to, co zamówiłem. Dalej grałem role zachwyconego i rozpromienionego. Łaskotało mnie w gardle, a rumieniec był wprost znakomity. Czułem, że się odprężam i kiedy podaliśmy sobie kilka razy nargile, wyczułem, że ona również się odpręża. Potem patrzyliśmy na siebie - naprawdę patrzyliśmy na siebie - potem rozglądaliśmy się po otaczającym nas pokoju, a potem znowu patrzyliśmy na siebie. Jednocześnie ryknęliśmy śmiechem, śmiechem, który wydmuchnął z salonu cały przepych i wpuścił do niego bogactwo. Jej śmiech był tym samym urywanym, dźwięcznym, rezonującym śmiechem, który tak dobrze pamiętałem, śmiechem silnym, nieskrępowanym i bardzo mnie uspokoił. Byłem tak rozluźniony, że nie mogłem przestać się śmiać, a to z kolei rozśmieszało ją i w chwili, gdy właśnie mogliśmy przestać, zaciskała usta i parskała znowu. Jest taka płyta zatytułowana “Rozśmieszające nagranie Spike'a Jonesa", na której facet usiłuje grać na tubie “Lot trzmiela", przerywa ze śmiechem, za nim idzie w rozsypkę cała orkiestra i przez pełne dwie minuty wszyscy rżą jak konie, a za każdym razem, kiedy brak im już tchu, ten z tubą podchodzi do następnego pasażu i znowu zanosi się śmiechem, za nim ryczy ze śmiechu cała orkiestra. Kiedyś, gdy Shara była smutna, założyłem się z nią o dziesięć dolarów, że nie zdoła wysłuchać tego nagrania przynajmniej nie zachichotawszy i wygrałem. Teraz kiedy zrozumiałem, że ona to naśladuje, zaniosłem się nowym śmiechem, a minutę później osiągnęliśmy takie stadium, że dosłownie spadliśmy ze śmiechu z krzeseł i wiliśmy się po dywanie w agonii wesołości, bębniąc słabo pięściami o podłogę i wyjąc. Przywołuje czasami ten śmiech w pamięci i przeżywam go na nowo - ale nie robię tego zbyt często, ponieważ takie momenty tracą drastycznie na wartości przy częstym ich odtwarzaniu.
W końcu udało nam się powrócić do zdyszanych uśmiechów i pomogłem jej wstać.
- Co za idealnie koszmarne miejsce - powiedziałem wciąż chichocząc.
Rozejrzała się wokół i wzruszyła ramionami.
- O Boże, masz rację, Charlie. To musi być okropne, gdy potrzebuje się takiej fasady.
- Wyobraź więc sobie co czułem, gdy pomyślałem, że to ty jej potrzebujesz.
Spoważniała i spojrzała mi w oczy.
- Charlie, chciałabym móc wypiąć się na to. Jednak jest mi to potrzebne.
Przymrużyłem oczy.
- O czym mówisz?
- Potrzebuję Bryce'a Carringtona.
- Tym razem możesz targować się o warunki. Do czego jest ci potrzebny?
- Potrzebuje jego pieniędzy.
Czy można się jednocześnie odprężyć i napiąć?
- Sharo, do cholery! To w ten sposób zamierzasz utorować sobie drogę do tańca? Chcesz kupić sobie wejściówkę? Na co zeszła dzisiejsza krytyka!
- Charlie, przestań. Potrzebuje Carringtona, po to, żeby mnie zauważono. Zamierza wynająć mi sale, to wszystko.
- Jeśli to wszystko, to wyrywajmy natychmiast z tego bagna. Mogę pozy.... zorganizować sumę, która wystarczy na wynajęcie dowolnej sali na świecie i zgadzam się ryzykować własne pieniądze.
- Czy możesz załatwić mi “Skyfac"?
- Hę?
Za nic nie potrafiłem sobie wyobrazić, dlaczego chciała tam tańczyć. Czemu nie na Antarktydzie?
- Sharo, wiesz o kosmosie jeszcze mniej ode mnie, ale musisz chyba zdawać sobie sprawę, że program telewizji satelitarnej nie musi być nadawany z satelity?
- Idiota. Chodzi mi o tło.
- Wizualnie lepszy jest Księżyc. Góry. Oświetlenie. Kontrast.
- Aspekty wizualne odgrywają tutaj wtórną role. Ja nie potrzebuje ciążenia zredukowanego do jednej szóstej. Ja chce nieważkości.
Otworzyłem usta.
- I chce, żebyś został moim wideooperatorem.
Boże, ona była wyjątkowa. Pozostawało mi tylko usiąść z otwartymi ustami i pomyśleć przez parę minut. Pozwoliła mi na to, czekając cierpliwie aż poukładam sobie to wszystko w głowie.
- Charlie - powiedziała w końcu - taniec zatrzymał się na założeniu, że nie można pokonać grawitacji. Sam to powiedziałeś. Dowiedz się wiec, że jest to błędne założenie, założenie zdezaktualizowane. Taniec dwudziestego pierwszego wieku będzie musiał to uznać.
- A więc o to ci chodzi. Nowy rodzaj tańca dla nowego rodzaju tancerki. Oryginalne. To przyciągnie uwagę, opinii publicznej i te dziedzinę sztuki będziesz miała przez lata wyłącznie dla siebie. To mi się podoba, Sharo. Podoba mi się. Ale czy dasz sobie radę?
- Przemyślałam sobie to, co kiedyś powiedziałeś: nie można pokonać grawitacji, ale piękną sprawą jest próbować. Chodziło mi to po głowie miesiącami i pewnego dnia byłam z wizytą u sąsiada, który miał telewizor. Nadawali akurat migawki z codziennych zajęć załogi “Skyfac 2". Całą noc nie spałam i rozmyślałam, a rano poleciałam do Stanów i zgłosiłam się do pracy na “Skyfac l". Przebywałam tam blisko rok, stając się drugą po Carringtonie. Dam sobie radę, Charlie, potrafię, dopiąć swego - przez jej szczękę przebiegł skurcz, który widziałem już wcześniej - kiedy wygarnęła mi w “Le Maintenant". Był to skurcz determinacji.
Wciąż byłem naburmuszony.
- Przy poparciu Carringtona.
Spuściła oczy.
- Nie ma nic za darmo.
- Jaka jest jego cena?
Nie odpowiadała wystarczająco długo, żebym sam sobie odpowiedział. I w tej chwili znowu, pierwszy raz od lat, zacząłem wierzyć w Boga... po to tylko, żeby móc Go nienawidzić.
Ale nie odezwałem się. Była na tyle dorosła, żeby troszczyć się o swe finanse. Cena marzeń rośnie z każdym rokiem. Do diabła, przecież domyślałem się tego już od chwili, gdy do mnie zadzwoniła.
Ale tylko się domyślałem.
- Charlie, nie siedź tak z buzią w ciup. Powiedz coś. Zeklnij mnie, nazwij kurwą, powiedz cokolwiek.
- Bzdury. Sama będziesz swoim sumieniem; mam dosyć kłopotów będąc własnym. Chcesz tańczyć, masz patrona. A teraz znalazłaś wideooperatora.
Tego ostatniego zdania wcale nie zamierzałem wypowiedzieć.
Dziwne, ale z początku zdawało się, że jest nim zaskoczona. Potem jednak odprężyła się i uśmiechnęła.
- Dziękuje ci, Charlie. Czy możesz wycofać się z tego, co teraz robisz?
- Pracuję w stacji edukacyjnej w Shediac. Musiałem tam nawet kręcić trochę tańca. Tańczącego misia z londyńskiego zoo. To zdumiewające jak on dobrze tańczył. - Uśmiechnęła się. - Tak, mogę złożyć wymówienie.
- Cieszę się. Nie wyobrażam sobie, jak mogłabym robić to bez ciebie.
- Ale pracuję dla ciebie. Nie dla Carringtona.
- W porządku.
- A tak właściwie, to gdzie się podziewa ten wielki człowiek? Nurkuje z akwalungiem w wannie?
- Nie - rozległ się cichy głos z korytarza. - Skakałem w holu ze spadochronem.
Jego fotel na kółkach był samojezdnym tronem. Carrington miał na sobie garnitur w kolorze lodów truskawkowych, który kosztował go z pięćset dolarów, ultramarynowy golf i złoty kolczyk w jednym uchu. Buty były z prawdziwej skóry. Zegarek nosił najmodniejszy, taki bez paska, który oznajmia głosem, która godzina. Był dla niej za niski i absurdalnie szeroki w barach, chociaż garnitur usiłował ze wszystkich sił zatuszować i jedno i drugie. Jego oczy przypominały dwie bliźniacze, czarne jagody. Uśmiechał się jak rekin nie mogący się zdecydować, który kęs będzie mu najbardziej smakował. Miałem chęć zmiażdżyć mu głowę miedzy dwoma otoczakami.
Shara już stała.
- Bryce, to Charles Armstead. Opowiadałam ci...
- Ach tak. Ten facet od wideo. - Potoczył swój wózek do przodu i wyciągnął do mnie nieskazitelnie wypielęgnowaną rękę. - Jestem Bryce Carrington.
Pozostałem na swym krześle z dłońmi na kolanach.
- Ach tak. Ten facet od miliardów.
Jedna jego brew powędrowała w górę o wytworne ćwierć cala.
- No nie, jeszcze jeden grubianin. Cóż, jeżeli jesteś tak dobry, jak utrzymuje Shara, wolno ci.
- Jestem do niczego.
Uśmiech spełzł z jego twarzy.
- Zaprzestańmy tej szermierki, Armstead. Nie spodziewam się dobrych manier u twórców, ale jeśli muszę, potrafię wykrzesać z siebie więcej pogardy do świata niż ty. Teraz jestem zmęczony tą przeklętą grawitacją, a poza tym miałem paskudny dzień, zeznając w sądzie w sprawie przyjaciela. Wszystko wskazuje na to, że jutro ponownie zostanę wezwany do stawienia się na rozprawie. Przyjmujesz te prace, czy nie?
Tu mnie miał. Chciałem ją przyjąć.
- Tak.
- No to w porządku. Masz pokój numer 2772. Lecimy na “Skyfac" za dwa dni. Bądź tu o ósmej rano.
- Charlie, muszę z tobą porozmawiać o tym, czego będziesz potrzebował - powiedziała Shara. - Zadzwoń do mnie jutro.
Odwróciłem się na pięcie, żeby spojrzeć jej w oczy, ale umknęła ze wzrokiem. Carrington nic nie zauważył.
- Tak, sporządź do jutra wieczór wykaz swoich potrzeb, żeby można to było od razu zabrać na “Skyfac" - powiedział. - Nie żałuj sobie - jeśli o czymś zapomnisz, będziesz się musiał bez tego obyć. Dobranoc, Armstead.
Odwróciłem się do niego.
- Dobranoc, panie Carrington. - (Ufff).
Potoczył się w kierunku nargili, a Shara pośpieszyła, by ponownie ją napełnić. Odwróciłem się szybko i ruszyłem ku drzwiom. Noga bolała mnie tak bardzo, że po drodze niemal upadłem, ale zacisnąłem zęby i szedłem dalej. Gdy dotarłam do drzwi, powiedziałem sobie w myślach “teraz je otworzysz i grzecznie wyjdziesz" i nagle odwróciłem się.
- Carrington!
Zamrugał oczyma zdziwiony odkryciem, że jeszcze istnieje.
- Tak?
- Czy do ciebie dociera, że ona wcale cię nie kocha? Czy cię to w ogóle w najmniejszym stopniu nie obchodzi? - głos miałem piskliwy, a pięści na pewno zaciśnięte.
- Och - powiedział, a po chwili powtórzył - Och. A więc o to chodzi.
Nie sądziłem, że sam sukces w życiu może wzbudzić w kimś tyle pogardy do ludzi. Odłożył fajkę i splótł dłonie.
- Pozwól, że ci coś powiem, Armstead. O ile wiem, nikt mnie nigdy nie kochał. Ten apartament też mnie nie kocha. - Po raz pierwszy w jego głosie pojawiły się ludzkie uczucia. - Ale jest mój. Teraz wynoś się.
Otworzyłem usta, żeby mu powiedzieć, gdzie może sobie wsadzić swoją prace, ale wtedy zobaczyłem twarz Shary i malujący się na niej ból sprawił nagle, że poczułem wstyd za samego siebie. Wyszedłem od razu i gdy drzwi zamknęły się za mną, zwymiotowałem na wytworny dywan niewiele tylko tańszy od kamery Hamilton Masterchrome. Wtedy pożałowałem, że założyłem krawat.
***
Droga do kosmodromu Pike's Peak była chociaż estetycznie przyjemna. Lubię podróżować samolotem prześlizgującym się pośród nieruchomych chmur, obserwując przesuwającą się w dole procesje gór, równin, ogromnych układanek pól uprawnych i powikłanych mozaik rozległych przedmieść.
Ale przelot na “Skyfac" w prywatnym wahadłowcu Carringtona “Ten pierwszy krok" mógł być równie dobrze odtworzeniem, po raz nie wiadomo który, ogranego filmu na temat Kosmicznego Patrolu. Wiedziałem, że na statkach kosmicznych nie może być iluminatorów - ale, do cholery, pokładowy przekaźnik wideo ma rozdzielczość, jakość koloru i wygląd wcale nie lepsze niż zwykły, domowy telewizor. Jedyna różnica polega na tym, że gwiazdy nie przesuwają się, żeby stworzyć wrażenie ruchu i żaden reżyser nie kieruje pracą kamer, by przekazać interesujące z dramaturgicznego punktu widzenia ujęcie.
Praktyczna różnica polega z kolei na tym, że gdy oglądasz “Kosmiczny Patrol", nikt nie sprzedaje ci środków na hemoroidy, nie przypina pasami do fotela, nie grzmoci w ciebie piorunami, nie powoduje, że przez niewiarygodnie długi czas ważysz dobrze ponad pół megagrama, a potem wreszcie nie strącają cię. z krawędzi świata w nieważkość. Płyny ustrojowe zaczęły mi się podnosić do górnej połowy ciała, w uszach mi szumiało, z nosa ciekło i “zarumieniłem" się na kolor buraczkowy. Przygotowałem się na mdłości, ale to, co mnie spotkało, było jeszcze bardziej szokujące - raptowny, nie spotykany dotąd zanik bólu w nodze. Za to Sharę mdliło za nas oboje i ledwo zdążyła otworzyć swoją torebkę na wymioty. Carrington odpiął się od fotela i wprawnie zaaplikował jej zastrzyk przeciwnudnościowy. Zdawało się, że upłynęły wieki, zanim jej organizm zareagował, ale kiedy już do tego doszło, nastąpiła niesłychana zmiana - powróciły jej rumieńce oraz siła i do chwili, w której pilot oznajmił, iż rozpoczynamy dokowanie, w związku z czym prosi, żeby wszyscy zapieli pasy oraz zamknęli się z łaski swojej, całkowicie doszła do siebie. Byłem niemal pewien, że Carrington obruga pilota za brak manier, ale magnat przemysłowy nie był tego rodzaju głupcem. Zamknął się, jak mu kazano i zapiął pasy.
Noga nie bolała mnie ani trochę. Zupełnie.
Kompleks “Skyfac" wyglądał jak bezładny stos rowerowych dętek i najprzeróżniejszych rozmiarów piłek plażowych. Ta, na którą kierował się nasz pilot, przypominała bardziej oponę traktora. Wykonaliśmy zwrot, staliśmy się jej osią i zrównaliśmy naszą prędkość z szybkością jej wirowania, a ta cholerna konstrukcja wyrzuciła z siebie szprychę i trafiła nas prosto w śluzę. Śluza znajdowała się w suficie nad fotelami, ale weszliśmy do niej i wyszliśmy z niej nogami do przodu. Po przebyciu kilku jardów w głąb szprychy kierunek, w którym się poruszaliśmy stał się “dołem", a wystające ze ścian uchwyty - drabiną. Ciężar naszych ciał wzrastał z każdym krokiem, ale nawet wtedy, gdy znaleźliśmy się w dosyć obszernym, sześciennym pomieszczeniu, był daleko mniejszy niż na Ziemi. Niemniej noga znowu zaczęła mnie ćmić.
Pomieszczenie to miało być ekskluzywną salą recepcyjną (Zechce pan spocząć. Jego Wysokość wkrótce pana przyjmie), ale małe ciążenie i rozwieszone wzdłuż dwóch ścian skafandry próżniowe psuły miły efekt. W odróżnieniu od zbroi Kosmicznego Patrolu, prawdziwe skafandry kosmiczne przypominają wyłącznie człekoształtne worki, a szczególnie głupio wyglądają, gdy nie są używane. Zza imponująco wyposażonego biurka podniósł się ciemnowłosy młodzieniec w tweedowym garniturze.
- Miło mi pana powitać, Mr. Carrington. Mam nadzieje, że miał pan przyjemną podróż.
- Dziękuje, Tom, świetną. Oczywiście pamiętasz Share. To jest Charles Armstead. Tom McGillicuddy. - Obaj wyszczerzyliśmy zęby w uśmiechu i zapewniliśmy się nawzajem, jak szalenie miło było nam się poznać. Dostrzegłem, że pod maską uprzejmości McGillicuddy jest czymś zdenerwowany.
- Nills i pan Longmire czekają w pańskim biurze, sir. Znowu ... znowu się pojawiło.
- A niech to diabli - zaczął Carrington i urwał. Spojrzałem nań. Cała moc mojego najlepszego sarkazmu nie potrafiła rozgniewać tego człowieka. - W porządku. Zaopiekuj się moimi gośćmi, a ja pójdę wysłuchać, co Longmire ma mi do powiedzenia. - Skierował się do drzwi poruszając się skokami, w zwolnionym tempie, jak piłka plażowa. Jednak o własnych siłach. - Aha. Jeszcze jedno ... “Krok" jest wyładowany po brzegi, Tom. Każ im podejść do luków towarowych. Niech wyładują cały ten chłam do Szóstki. - oddalił się z zafrasowaną twarzą. McGillicuddy uruchomił swoje biurko i wydał niezbędne rozkazy.
- Co się dzieje, Tom? - spytała Shara, gdy skończył.
Zanim odpowiedział, spojrzał na mnie.
- Przepraszam, że pytam, panie Armstead, ale ... czy nie jest pan z prasy?
- Proszę mi mówić Charlie. Nie, nie jestem. Jestem wideooperatorem, ale pracuję dla Shary.
- Mmmm. No dobrze, i tak usłyszelibyście o tym wcześniej czy później. Mniej więcej dwa tygodnie temu, w obrębie orbity Neptuna, pojawił się jakiś obiekt. Po prostu pojawił się znikąd. Nastąpiły... pewne anomalie. Tkwił tam nieruchomo przez pół dnia, a potem znowu zniknął. Dowództwo Sił Kosmicznych wpakowało sprawę głęboko do sejfów, ale na pokładzie “Skyfac" wszyscy ją znają.
- I to coś znowu się pojawiło? - spytała Shara.
- Tuż za orbitą Saturna.
Ten incydent nie zainteresował mnie zbytnio. Zapewne istniało jakieś rozsądne wyjaśnienie tajemniczego zjawiska, ale ponieważ nie było w pobliżu Isaaca Asimova, na pewno nic bym z tego nie zrozumiał. Kiedy projekt Ozma skończył się niepowodzeniem, większość z nas przestała wierzyć w istnienie inteligentnego życia we wszechświecie.
- To chyba te małe, zielone ludziki. Czy możesz pokazać nam sale. konferencyjną, Tom? Sądzę, że jest bardzo podobna do tej, w której będziemy pracowali.
Z zadowoleniem przyjął zmianę, tematu.
- Oczywiście.
McGillicuddy przeprowadził nas przez drzwi ciśnieniowe znajdujące się naprzeciwko tych, za którymi zniknął Carrington i powiódł długimi korytarzami, których podłogi wyginały się za i przed nami ku górze. Każdy był inaczej wyposażony, każdy roił się od zabieganych, zaaferowanych ludzi i każdy przypominał mi w jakiś sposób hol w “New Agę" lub może stary film pod tytułem “Odyseja kosmiczna 2001". Wall Street przeniesiona żywcem na orbitę - nawet zegary wskazywały czas z Wall Street. Usiłowałem wyobrazić sobie, że niedaleko, w którą stronę spojrzeć znajduje się zimny, pusty kosmos, ale bez skutku. Doszedłem do wniosku, że to dobrze, iż statek kosmiczny nie miewa iluminatorów - ktoś oswoiwszy się z małym ciążeniem mógłby się zapomnieć i otworzyć jeden z nich, żeby wyrzucić cygaro.
Po drodze obserwowałem McGillicuddy'ego. Był nieskazitelny pod każdym względem, od węzła krawata poczynając, a na połysku paznokci kończąc i nie nosił żadnej biżuterii. Włosy miał krótkie i czarne, nie dostrzegałem ani śladu zarostu, a oczy w jego zawodowo sterylnej twarzy błyszczały dziwnie ciepłym blaskiem. Zastanawiało mnie, czemu zaprzedał swą dusze. Miałem nadzieje, że dobrze mu zapłacono.
Żeby dostać się do Sali Klubowej musieliśmy zejść dwa poziomy w dół. Ciążenie na górnym poziomie wynosiło jedną szóstą normalnego ciążenia ziemskiego - częściowo dla wygody członków personelu baz księżycowych, którzy byli jedynymi regularnymi gośćmi stacji “Skyfac", a głównie jednak (oczywiście) dla wygody Carringtona. Ale w miarę schodzenia w dół, ciążenie wzrosło ledwo uchwytnie, do jednej piątej, a może jednej czwartej normalnego. Moja noga protestowała ostro, ale ku memu zdziwieniu stwierdziłem, że wolę już ten ból niż jego brak. To trochę przykre, gdy w ten sposób odchodzi stary znajomy.
Sala Klubowa była pomieszczeniem większym, niż się spodziewałem i całkowicie wystarczała do naszych celów. Obejmowała wszystkie trzy poziomy, a całą jedną ścianę zajmował ogromny ekran wideo, po którym w oszałamiającym tempie krążyły gwiazdy, z przypadkową regularnością zlewając się co chwila z plasterkiem matki Ziemi. Podłoga była zawalona stołami i krzesłami, poustawianymi w najprzeróżniejsze kombinacje, ale widziałem od razu, że po ich usunięciu miejsca do tańca będzie wystarczająco dużo. Z dawnego nawyku moje stopy zaczęły badać przydatność podłogi. Potem przypomniałem sobie, jak mały użytek będzie z niej robiony.
- No - powiedziała do mnie Shara, uśmiechając się. - Tak będzie wyglądał nasz dom przez najbliższe sześć miesięcy. Sala Klubowa Pierścienia Dwa jest identyczna.
- Sześć miesięcy? - spytał McGillicuddy. - Nie ma mowy.
- Co to znaczy? - spytaliśmy równocześnie Shara i ja.
Siła naszych połączonych głosów sprawiła, że przymrużył oczy.
- Ty, Charlie, prawdopodobnie wytrzymasz tak długo, ale Shara ma już za sobą rok przebywania w warunkach małego ciążenia. Pracowała przecież jako maszynistka.
- No to co?
- Słuchajcie, o ile dobrze zrozumiałem, macie zamiar przebywać przez długie okresy w stanie nieważkości?
- Po dwanaście godzin dziennie - przyznała Shara.
- Przykro mi to mówić Sharo... - skrzywił się - ale byłbym zdziwiony, gdybyś przeżyła miesiąc. Ciało przystosowane do ciążenia ziemskiego nie funkcjonuje prawidłowo w stanie nieważkości.
- Ale się przystosuje, czyż nie?
Roześmiał się bez wesołości.
- Jasne. Dlatego właśnie co czternaście miesięcy wymieniamy całą załogę. Twoje ciało się przystosuje. W jedną stronę. Nieodwracalnie. Gdy już się zupełnie przystosujesz, powrót na Ziemie spowoduje ustanie akcji serca - jeśli już wcześniej nie wystąpią jakieś inne poważne uszkodzenia organizmu. Byłaś teraz przez trzy dni na Ziemi. Czy odczuwałaś jakieś bóle w piersiach? Zawroty głowy? Kłopoty z jelitami? Mdłości w drodze powrotnej na “Skyfac"?
- Wszystko o czym mówisz - przyznała.
- Sama widzisz. Gdy stąd wyjeżdżałaś, zbliżał się koniec twego czternastomiesięcznego limitu. A przy zupełnym braku ciążenia, twoje ciało przystosowuje się jeszcze szybciej. Rekord przebywania w stanie nieważkości wynosi osiem miesięcy i został ustanowiony przez brygady montażowe budujące stacje “Skyfac", przy czym występowały już problemy z tą nieprzekraczalną granicą - a oni nie spędzili wcześniej roku w warunkach ciążenia zmniejszonego do jednej szóstej i nie eksploatowali tak swych serc, jak ty zamierzasz to czynić. Do diabła, na Księżycu przebywa teraz czterech ludzi z pierwszej grupy górników, którzy już nigdy nie ujrzą Ziemi. Ośmiu ich kolegów próbowało. Czy wy nic nie wiecie o kosmosie? Czy Carrington nic wam nie powiedział?
Zastanawiałem się, dlaczego Carrington zadał sobie tyle trudu, żeby oszczędzić nam badań medycznych przed lotem. Teraz wszystko stawało się jasne.
- Ależ ja muszę mieć co najmniej cztery miesiące. Cztery miesiące wytężonej pracy dzień w dzień. Muszę.
Była przerażona, ale za wszelką cenę starała się nad sobą zapanować.
McGillicuddy wykonał taki ruch, jakby zamierzał pokręcić głową a potem się rozmyślił. Jego ciepłe oczy badały twarz Shary. Odgadywałem jego myśli i poczułem do niego sympatie.
Myślał: Jak powiedzieć tej uroczej dziewczynie, że jej największe marzenie nie ma szans ziszczenia?
Nie wiedział nawet połowy. Ja natomiast uświadamiałem sobie, jak wiele Shara już, nieodwołalnie, zainwestowała w swe marzenie i coś we mnie krzyczało.
I wtedy dostrzegłem skurcz, przebiegający jej przez szczękę i odważyłem się mieć nadzieje.
***
Doktor Panzella był żylastym staruszkiem o brwiach jak dwie kędzierzawe gąsienice. Nosił dopasowany kombinezon, który nie stwarzał zagrożenia dla uszczelek skafandra, gdyby doktor musiał wskoczyć weń w pośpiechu. Jego długie do ramion włosy zamiast tworzyć na wielkiej czaszce bujną grzywę były dla bezpieczeństwa, na wypadek nagłego zaniku ciążenia, spięte z tyłu. Ostrożny człowiek. Używając starej metafory, był facetem noszącym jednocześnie pasek i szelki. Obejrzał sobie Sharę, przeprowadził na miejscu niezbędne testy i dał jej zezwolenie na niecałe półtora miesiąca. Shara powiedziała parę słów. Ja powiedziałem parę słów. McGillicuddy powiedział parę słów. Panzella wzruszył ramionami, przeprowadził dalsze, dokładniejsze testy i z ociąganiem odpiął szelki. Dwa miesiące. Ani dnia więcej. Może mniej, zależnie od wyników późniejszej reakcji jej ciała na przedłużający się pobyt w warunkach nieważkości. Potem rok na Ziemi przed ponownym podjęciem ryzyka. Shara wydawała się usatysfakcjonowana.
Nie wyobrażałem sobie, jak możemy uwinąć się w tak krótkim czasie.
McGillicuddy zapewnił nas, że sama nauka sprawnego poruszania się przy zerowym ciążeniu zajmie Sharze co najmniej miesiąc, nie mówiąc już o tańcu w tych warunkach. Według niego, jej zażyłość z ciążeniem równym jednej szóstej ziemskiego będzie raczej przeszkodą niż pomocą. Potem, załóżmy, trzy tygodnie choreografii i prób, tydzień zdjęć i może przed upływem terminu powrotu Shary na Ziemie zdołamy jeszcze wyemitować jeden program telewizyjny z jej tańcem. Niezbyt zachęcająca perspektywa. Wyliczyliśmy z Shara, że potrzeba nam trzech pomyślnych występów przed kamerami. Każdy musi zostać życzliwie przyjęty przez widzów i krytykę, żeby wyrąbać w otaczającym świat tańca murze wyłom wystarczająco duży, by Shara zdołała się przezeń przecisnąć. Rok to o wiele za długa przerwa, aby przynieść coś dobrego - i kto wie, kiedy Carrington znudzi się Shara? Huknąłem więc na Panzelle z góry.
- Panie Armstead - odparł ostro. - Specjalnie polecono mi, abym nie dopuścił do popełnienia przez te młodą lady samobójstwa. - Uśmiechnął się kwaśno. - Powiedziano mi, że to zrobiłoby fatalną reklamę.
- W porządku, Charlie - nalegała Shara. - Zdążę przygotować przez ten czas trzy tańce. Możemy stracić trochę snu, ale zdążymy.
- Powiedziałem kiedyś komuś, że nie ma rzeczy niemożliwych. Spytał mnie, czy potrafię przejechać na nartach przez obrotowe drzwi. Nie masz ...
Mój umysł wrzucił z trzaskiem hiperbieg, rozważył najrozmaitsze warianty, kopnął się kilka razy piętami w tyłek i powrócił do czasu rzeczywistego w samą porę, by usłyszeć, jak moje usta, które przez cały czas nie przestawały mówić, kończą:
- ... dużego wyboru, jak mi się wydaje. Okay, Tom, każ wysprzątać te cholerną Salę Klubową Pierścienia Dwa. Chce mieć ją pustą i nienagannie czystą i każ komuś zamalować te piekielną wideościanę; tym samym odcieniem, co pozostałe trzy ściany i ma to być naprawdę ten sam odcień. Shara, wyskakuj z tych ciuchów i zakładaj trykot. Doktorze, zobaczymy się za dwanaście godzin, przestań się gapić, Tom i rusz się - udamy się tam od razu; gdzie są, u diabła, moje kamery?
McGillicuddy coś wybełkotał.
- Daj mi ludzi z palnikami - chce mieć wycięte w ścianach otwory, za nimi kamery, szyby ze szklą spolaryzowanego, sześć stanowisk, obok Sali Klubowej pomieszczenie wielkości kabiny pilotów odrzutowca pasażerskiego na konsole mikserską, a obok krzesła ekspres do kawy. Będę też potrzebował drugiego pomieszczenia na montaż taśm, zupełne odosobnienie i całkowita ciemność, wielkości sporej kuchni, drugi ekspres do kawy.
McGillicuddy wpadł mi wreszcie w słowo.
- Panie Armstead, to jest Główny Pierścień kompleksu “Skyfac l". Mieszczą się w nim biura administracji jednej z najbogatszych korporacji. Jeśli sądzi pan, że cały Pierścień stanie dla pana na głowie...
Poszliśmy więc z tym do Carringtona. Powiedział McGillicuddy'emu, że odtąd Pierścień Dwa jest nasz i należy udzielić nam wszelkiej pomocy, jakiej zażądamy. Sprawiał wrażenie wyrwanego z zadumy. McGillicuddy zaczął mu tłumaczyć o ile tygodni odwlecze to ukończenie kompleksu “Skyfac l". Carrington odparł na to bardzo spokojnie, że potrafi doskonale dodawać oraz odejmować i że mu dziękuje. McGillicuddy zbladł i zamilkł.
Muszę Carringtonowi oddać sprawiedliwość. Dał nam wolną rękę.
Na “Skyfac 2" poleciał z nami Panzella. Wieźli nas długoszczęcy astronauci na pojazdach dokładnie przypominających ciężarne kije od mioteł. Dobrze się stało, że był z nami doktor - pod koniec podróży Shara zemdlała. Ja prawie też i jestem pewien, że ten kij od miotły, na którym leciałem, miał na dyszach odciski moich ud. Spadanie w otwartym kosmosie jest za pierwszym razem straszliwym przeżyciem. Niektórzy nigdy nie mogą się z tym oswoić. Większość. Gdy znowu wtaczaliśmy Sharę na pokład stacji orbitalnej, zareagowała wspaniale i mdłości, na szczęście, nie powróciły. Nudności mogą być przykrą rzeczą w stanie nieważkości, ale w skafandrze są katastrofą. Do czasu przybycia moich kamer oraz sprzętu mikserskiego była już na nogach i odczuwała senność. A kiedy ja poganiałem wypożyczoną brygadę spoconych montażystów do pracy szybszej, niż to leży w ludzkiej mocy, Shara rozpoczęła naukę poruszania się w warunkach zerowego ciążenia.
Po trzech tygodniach byliśmy gotowi do pierwszych zdjęć.
Rozdział 3
Kwatery prywatne i minimalne środki podtrzymywania życia przygotowano dla nas w Pierścieniu Dwa tak, że jeśli chcieliśmy, mogliśmy pracować całą dobę na okrągło. Jednak niemal połowę naszego czasu wolnego spędzaliśmy na “Skyfac l". Shara musiała poświęcać połowę z trzech dni w tygodniu Carringtonowi, a znaczną cześć swego nominalnego czasu wolnego spędzała na zewnątrz, w kosmosie, ubrana w skafander. Najpierw była to świadoma próba przezwyciężenia naturalnego leku przed próżnią, lecz szybko stało się to pretekstem do medytacji, do ucieczki, do artystycznej zadumy - stało się próbą czerpania z kontemplacji zimnych, czarnych głębin wystarczającego wejrzenia w istotę pozaziemskiego bytu, by potem móc w nim tańczyć.
Ja wykorzystywałem swój czas na droczenie się z inżynierami, technikami, elektrykami i cholernie głupim delegatem związku zawodowego, który obstawał przy tym, aby druga Sala Klubowa, ukończona czy nie, stała się własnością hipotetycznej przyszłej załogi i personelu administracyjnego. Uzyskanie jego zgody na prowadzenie tam prac kosztowało mnie zdarcie gardła i izolacji z nerwów. Zbyt dużo nocy spędzałem zaharowując się, miast spać. Drobny przykład: każda ściana wewnętrzna w całym tym cholernym Drugim Pierścieniu była pomalowana identycznym odcieniem turkusu - i nie potrafili go dobrać, żeby zamalować te przeklętą wideościane w Sali Klubowej. Dopiero Mc Gillicuddy uchronił mnie przed atakiem apopleksji - za jego sugestią zmyłem trzecią już warstwę latexu, zdemontowałem zainstalowaną na zewnątrz kamerę, która przekazywała obraz na ścianę - ekran, przeniosłem ją do wnętrza i wycelowałem w ścianę przyległego do Sali pomieszczenia. To znowu uczyniło nas przyjaciółmi.
Tak było ze wszystkim - prowizorka, improwizacja, spiłowywanie w celu dopasowania i zamalowywanie w celu zasłonięcia. Jeżeli nawaliła kamera, spędzałem czas przeznaczony na sen, konsultując się z nie mającymi akurat dyżuru inżynierami i sprawdzając, jakie części z tych, które są w magazynie mogą mi się przydać. Sprowadzenie czegokolwiek z ogromnej, ziemskiej studni grawitacyjnej było po prostu zbyt kosztowne, a Księżyc nie miał tego, czego potrzebowałem.
W tym czasie Shara pracowała jeszcze ciężej ode mnie. Żeby funkcjonować prawidłowo w warunkach braku ciążenia, ciało musi całkowicie zmienić system koordynacji ruchowej. Musiała zapomnieć wszystko, co kiedykolwiek wiedziała lub nauczyła się o tańcu i przyswoić sobie całkowicie nowy zestaw umiejętności. Okazało się to zadaniem znacznie trudniejszym niż przypuszczaliśmy. McGillicuddy miał rację - to, czego się nauczyła podczas rocznego pobytu w jednej szóstej ciążenia ziemskiego, było przesadzoną próbą zachowania ziemskich wzorców koordynacji. Odrzucenie ich wszystkich na raz było w praktyce łatwiejsze dla mnie.
Ale nie mogłem z nią ćwiczyć - musiałem zaniechać wszelkich pomysłów o filmowaniu z ręki i oprzeć swe plany jedynie na sześciu kamerach stacjonarnych. Na szczęście CLX - 5000S ma wspornik z przegubem kulowym - nawet za tymi przeklętymi, spolaryzowanymi szybami mogłem obracać każdą z kamer o czterdzieści stopni w poziomie. Nauka koordynowania za pomocą pulpitu ruchów wszystkich sześciu jednocześnie, wpłynęła na mnie wprost nadzwyczajnie: podniosła mnie o ten jeden, ostatni szczebel ku zjednoczeniu się z mą sztuką. Stwierdziłem, że potrafię ogarnąć świadomością wszystkie sześć monitorów, widzieć niemal sferycznie, obejmować je wszystkie wzrokiem, patrząc niczym jakieś sześciooczne stworzenie pod wieloma kątami na raz. Moja wyobraźnia stawała się holograficzna, moja świadomość wielowarstwowa. Po raz pierwszy naprawdę zaczynałem rozumieć trójwymiarowość.
W paradę wszedł mi wymiar czwarty. Stwierdzenie, że niemożliwe jest, aby nabrała dostatecznej sprawności w manewrowaniu w stanie nieważkości, by w wymaganym czasie doprowadzić do końca półgodzinny występ, zajęło Sharze dwa dni. Opracowała więc od nowa swój plan zajęć, przystosowując choreografię do wymogów sytuacji.
I jeśli o nią chodzi, wysiłek ten był też tym jedynym, ostatnim szczeblem do apoteozy.
W poniedziałek czwartego tygodnia rozpoczęliśmy zdjęcia do “Wyzwolenia".
***
Ujęcie wprowadzające:
Niewielkie, turkusowe pudło widziane od wewnątrz. Wymiary nieznane, ale barwa wywołuje wrażenie bezmiaru, ogromnych odległości. Bujające się na tle ściany wahadło świadczy, że jest to środowisko o standardowej grawitacji, ale wahadło porusza się tak powoli i ma tak nieokreślony kształt, że nie sposób ocenić jego wielkość, a tym samym wymiary pomieszczenia.
Dzięki temu efektowi w chwili, gdy kamera wycofuje się i jesteśmy gwałtownie przenoszeni do właściwej perspektywy przez pojawienie się Shary - apatycznej, leżącej twarzą do podłogi, z głową zwróconą ku nam, pomieszczenie wydaje się być mniejsze, niż jest w rzeczywistości.
Shara ma na sobie beżowy trykot. Włosy koloru czystego mahoniu są ściągnięte do tyłu w luźny koński ogon, spływający na jedną łopatkę. Zdaje się nie oddychać. Nie daje znaku życia.
Wchodzi podkład muzyczny. Stary dobry Mahavishnu bez pośpiechu podaje na nieużywanych już nylonowych strunach akustycznej gitary akord e - moll. Po obu stronach pomieszczenia pojawia się para małych świec, tkwiących w prostych świecznikach z brązu. Obie są zgaszone.
Jej ciało...nie ma na to słów. Nie porusza się w sensie motorycznym. Można powiedzieć, że przebiega je skurcz, z tym, że to drgniecie rozpoczyna się wyraźnie od jej środka i rozchodzi na wszystkie strony. Shara pęcznieje, jakby cale jej ciało zaczerpnęło pierwszego oddechu życia. Ona żyje.
Zaczynają się jarzyć oba knoty świec. Muzyka przybiera ton spokojnego ponaglenia.
Shara unosi głowę i patrzy w naszym kierunku. Jej wzrok skupia się gdzieś za kamerą, jednak nie w nieskończoności. Jej ciało wije się, faluje, a jarzące się knoty są już węgielkami.
Gwałtowny wyrzut ciała unosi Sharę na kolana, rozsypując jej włosy na ramionach. Mahavishnu rozpoczyna cykliczną kaskadę pasaży, zwiększając coraz bardziej tempo. Z obu knotów zaczynają zakwitać w dół długie, pełzające jeżyki żółtopomarańczowego płomienia, a czubki knotów robią się niebieskie.
Rozkurcz ciała podrywa ją na równe nogi. Dwa płomienie, które opływały dotąd knoty załamują się, spazmują, aby po chwili stać się zwykłymi płomieniami świec, trzepoczącymi w regularnych odstępach. Do gitary dołączają czynele, tamburyn i bas. Świece pozostają w perspektywie, ale ich płomienie kurczą się i w końcu gasną.
Shara zaczyna badać możliwości ruchu. Z początku porusza się tylko prostopadle do linii widzenia kamery, zapoznając się z tym wymiarem. Każdy ruch rąk, nóg czy głowy jest wyraźnym prowokowaniem grawitacji - siły tak nieubłaganej, jak rozpad radioaktywny, jak sama entropia. Najgwałtowniejsze zrywy energii starczają tylko na chwile - poderwana noga opuszcza się, wyrzucone ramie opada. Musi walczyć, żeby utrzymać się na nogach. Nieruchomieje i popada w zadumę.
Jej ręce wyciągają się do kamery i w tym samym momencie zaczynamy ją widzieć z lewego profilu. Wyciąga ręce i po chwili zaczyna poruszać się w tym nowym wymiarze. (Gdy dochodzi do krawędzi kadru, przekazywany przez kamerę obraz zaczyna przesuwać się na naszym ekranie w prawo, natrafia po drodze na obraz przekazywany przez drugą kamerę, która bez zauważalnego przeskoku przejmuje Sharę, gdy gubi ją kamera pierwsza).
Ten nowy wymiar także nie zaspokaja pragnień Shary, która dąży do uwolnienia się od grawitacji. Jednak kombinacja dwóch odkrytych wymiarów umożliwia jej tak wiele permutacji ruchu, że przez chwile miota się w nich, eksperymentując. Przez następne piętnaście minut w tańcu streszczana jest cała przeszłość i historia Shary. W oszałamiającym tempie przewijają się w tym streszczeniu jazz, taniec nowoczesny i co wdzięczniejsze elementy gimnastyki artystycznej na poziomie olimpijskim.
To jest oferta, zdaje się mówić Shara, której nigdy nie zaakceptujecie. To, samo w sobie, nie było wystarczająco dobre.
I nie jest. Nawet mimo tej oszalałej energii i całkowitej nad nią kontroli, jej ciało wciąż powraca do zwykłej postawy wyprostowanej, tej prostej odmowy upadku.
Zaciskając zęby, rozpoczyna serie skoków - coraz dłuższych, coraz wyższych. W końcu zdaje się zawisać w powietrzu przez pełną sekundę, rwąc się do lotu. Kiedy, nieuchronnie, spada, czyni to opornie, w ostatniej dosłownie chwili podciągając nogi i zrywając się natychmiast po wykonaniu przewrotu w przód. Muzycy wpadają w trans. Widzimy ją teraz okiem jednej kamery - tej pierwszej. Zapaliły się znowu obie świece. Są małe, ale płoną jasno.
Skoki są teraz rzadsze i niższe i Shara do każdego dłużej się przygotowuje. Tańczy już od dwudziestu minut, wytężając wszystkie siły; gdy płomienie świec zaczynają zanikać, zanika też jej siła. W końcu wycofuje się pod obojętne wahadło, wydobywa z siebie resztki energii i zrywa się do biegu. Zbliża się szybko do nas. Na krótkim odcinku rozwija niewiarygodną szybkość, rzuca się w podwójne salto i odbiwszy jedną stopę od ziemi wzlatuje w górę, zdając się odpychać od pustego powietrza, by wznieść się jeszcze kilka centymetrów wyżej. Jej ciało wypręża się, oczy i usta rozwierają szeroko, płomienie osiągają maksymalną jasność, muzyka dochodzi do punktu kulminacyjnego zawodząc jękiem torturowanej gitary elektrycznej - spada, ledwie nadążając zamortyzować przewrotem upadek. Przechodzi do pozycji kucznej. Trwa tak przez długą chwile, a potem jej ramiona i głowa opadają stopniowo, ku podłodze. Płomienie świec kurczą się w dziwny sposób i zdają się gasnąć. Dudni teraz sam bas, schodząc do D.
Mięsień po mięśniu, ciało Shary rezygnuje ze zmagań. Powietrze wokół knotów drży, a te zdają się teraz być tak duże jak jej skulona postać.
Z widocznym wysiłkiem Shara unosi twarz do kamery. Maluje się na niej udręka, oczy są niemal zamknięte. Długie solo perkusji.
Wszystko na raz - otwiera szeroko oczy. prostuje ramiona i ściąga je. Jest to najznakomitszy i najpełniejszy gest, jaki można sobie wymarzyć. Filmowany jest w czasie rzeczywistym, a wygląda jak kręcony w zwolnionym tempie. Trwa w tej pozycji. Mahavishnu przemieszcza się z wzrastającą szybkością z niskostrojonej struny basowej do akordu D, z wytłumioną czwartą struną. Shara nie porusza się.
Przełączamy się po raz pierwszy na obraz, przekazywany przez kamerę zainstalowaną w suficie, na dużej wysokości. Gdy szybkość uderzeń w struny gitary wzrasta do punktu, w którym akord zdaje się być nieustającym, wiszącym w powietrzu brzęczeniem, Shara, wciąż skulona, unosi powoli głowę i w końcu patrzy wprost na nas. Zastyga tak na wieczność, jak sprężyna nakręcona do ostatecznych granic...
...i eksploduje, wzbijając się w górę, ku nam. Leci płynnie, szybciej niż się spodziewamy, zbliżając się coraz bardziej i bardziej. W końcu jej ramiona znikają po obu stronach kadru, a ekran wypełnia twarz, obramowana dwiema świecami, które momentalnie rozkwitają kroplami żółtego płomienia. Gitara i bas toną w zespole.
Niemal od razu Shara szybko się od nas oddala i znowu ujęcie robi pierwsza kamera. Widzimy, jak tancerka mknie dziesięć metrów w dół, w kierunku podłogi. W połowie drogi zmienia zamiar i skręca, przechodząc w absolutnie płaską trajektorie, po której przelatuje całą długość pomieszczenia. Uderza o przeciwległą ścianę z łomotem, słyszalnym pomimo muzyki. Jej uda wchłaniają energie kinetyczną, a potem uwalniają ją i znowu pędzi ku nam, ciągnąc za sobą wyprostowane pasmo włosów. Na naszym ekranie rośnie szeroki uśmiech tryumfu.
Przez następne pięć minut wszystkie sześć kamer daremnie usiłuje śledzić, jak Shara miota się po ogromnym pomieszczeniu niczym koliber, próbując wydostać się z klatki. Grawitacja została pokonana. Podstawowe założenie tańca jest obalone.
Shara jest przetransformowana.
Zatrzymuje się wreszcie w połowie drogi miedzy sufitem, a podłogą. Ramiona, nogi, palce, twarz wyprężone na zewnątrz. Jej ciało powoli wiotczeje. Cztery skupione na niej kamery przekazują teraz poczwórny obraz, zespół gra swoje ostatnie E - dur i... cichnie.
***
Nie miałem ani czasu, ani sprzętu, żeby przygotować takie efekty specjalne, jakie chciała Shara. Znalazłem więc sposoby na nagięcie rzeczywistości do moich potrzeb. Pierwszy odcinek ze świecą był zdublowanym, puszczonym od końca obrazem zapalonej świecy, filmowanej od góry w bardzo zwolnionym tempie. Drugi odcinek był zwykłą rejestracją liniowej rzeczywistości. Zapaliłem świece, zacząłem kręcić - i kazałem wstrzymać ruch obrotowy Pierścienia. W warunkach zerowej grawitacji świeca zachowuje się dziwnie. Powstające przy spalaniu rzadkie gazy nie unoszą się w górę i nie dopuszczają do płomienia powietrza docierającego doń zwykle od spodu. Płomień przygasa: przyczaja się. Przywróćcie grawitacje po upływie mniej więcej minuty, a znowu ożyje. Pozostała mi tylko pewna manipulacja szybkościami, by zgrać wszystko z muzyką i tańcem Shary. Ten pomysł podsunął mi Harry Stein, brygadzista grupy technicznej zespołu “Skyfac", który pomagał mi w projektowaniu trików potrzebnych Sharze do następnego tańca.
Rzuciłem obraz na wideościanę w Sali Klubowej Pierścienia Jeden i na czas transmisji na Ziemie zgromadzili się tam wszyscy, którzy mogli oderwać się od swych obowiązków. Prawie o całe pół sekundy wcześniej niż cały świat widzieli dokładnie to, co za pośrednictwem światowego systemu łączności satelitarnej było przekazywane na Ziemie (Carrington załatwił dwadzieścia pięć minut programu bez wstawek reklamowych).
Transmisje spędziłem, obgryzając paznokcie, w kabinie łączności. Obeszło się jednak bez wpadki, wyłączyłem więc swoją konsole i zdążyłem jeszcze do Sali Klubowej, żeby ujrzeć drugą połowę owacji, jaką stojąc zgotowali Sharze członkowie załogi “Skyfac". Shara stała przed ekranem, obok niej siedział Carrington, a różnice w ich minach uznałem za pouczającą. Przez cały czas wierzyła w siebie, zatwierdziła do rozpowszechnienia swoją taśmę - była świadoma, z tą nieprawdopodobną obiektywnością, do której zdolnych jest niewielu artystów, że ten szalony aplauz jest tym, na co zasługiwała. Ale jej twarz zdradzała, że była głęboko zaskoczona i głęboko wdzięczna za to, że otrzymuje to, na co zasługuje.
Carrington, ze swej strony, promieniał tryumfem dziwnie przemieszanym z ulgą. On również wierzył w Sharę i wsparł ją wielką inwestycją - ale jego wiara była wiarą biznesmana w grę, o której wie, że się opłaci i gdy obserwowałem blask jego oczu i migotanie kropelek potu na czole, zdałem sobie sprawę, że żaden człowiek interesu nigdy nie podejmie kosztownego ryzyka bez obawy, iż może się ono skończyć fiaskiem, które zapoczątkuje powolną utratę jego podstawowego towaru: twarzy.
Widok tego rodzaju tryumfu w zestawieniu z radością Shary zepsuł mi te chwile i zamiast wzruszyć się jej sukcesem, ze zdziwieniem stwierdziłem, że niemal jej nienawidzę. Spostrzegła mnie i pomachała, żebym poszedł i stanął u jej boku przed wiwatującym tłumem, ale odwróciłem się na pięcie i dosłownie wypadłem z sali. Pożyczyłem od Harry'ego Steina flaszkę i zalałem się w trupa.
Nazajutrz rano miałem wrażenie, że moja głowa jest piętnastoamperowym bezpiecznikiem w czterdziestoamperowym obwodzie i że nie pękła jeszcze tylko dzięki naprężeniom powierzchniowym. Bałem się gwałtownie poruszyć. Kac znika powoli, nawet przy małym ciążeniu.
Zabrzęczał telefon - nie miałem czasu go przerobić - i nieznany mi młody człowiek oznajmił uprzejmie, że pan Carrington wzywa mnie do swego gabinetu. Natychmiast. Powiedziałem mu o czopku z drutu kolczastego i co pan Carrington może sobie z nim zrobić - natychmiast. Nie zmieniając wyrazu twarzy powtórzył wiadomość i wyłączył się.
Wpełzłem więc w swoje ubranie, postanowiłem zapuścić brodę i wyszedłem. Po drodze zastanawiałem się na co i po co zamieniłem swoją niezależność.
Gabinet Carringtona był przytłaczająco gustowny, ale przynajmniej oświetlenie miał stonowane. Co najlepsze, system filtrujący potrafił sobie poradzić z dymem - w powietrzu wisiał słodkawy zapach popielniczki. Przyjąłem od Carringtona pokaźną szklanice Maoi - Zowie z czymś zbliżonym do wdzięczności i zacząłem topić w niej swego kaca.
Obok jego biurka siedziała Shara. Miała na sobie trykot i warstwę potu. Najwidoczniej spędziła ranek na próbach do następnego tańca. Czułem się zawstydzony, a co za tym idzie zły i unikając jej oczu nie odpowiedziałem nawet na jej przywitanie. Zaraz za mną weszli Panzella i McGillicuddy, rozprawiając o ostatniej obserwacji tajemniczego obiektu z głębin kosmosu, który ukazał się teraz w pasie asteroidów. Spierali się miedzy sobą, czy wykazuje on oznaki inteligencji, czy nie, a ja pragnąłem tylko, żeby się wreszcie zamknęli.
Carrington odczekał, aż wszyscy usiedliśmy i zapaliliśmy, po czym oparł się biodrem o swoje biurko i uśmiechnął.
- No i jak. Tom?
McGillicuddy rozpromienił się.
- Lepiej niż się spodziewaliśmy, sir. Wszystkie sondaże są zgodne co do tego, że oglądało nas około siedemdziesiąt cztery procent światowej widowni.
- Do diabła z pospólstwem - warknąłem. - Co mówią krytycy?
McGillicuddy zamrugał oczyma.
- No wiec, jak dotąd ogólna reakcja jest taka, że Shara była wspaniała. “Times"...
- Jaka była reakcja mniej niż ogólna? - przerwałem mu znowu.
- Cóż, trudno jest we wszystkim o jednomyślność.
- Ściślej. Prasa taneczna? Liz Zimmer? Migdalski?
- Hmmmm. Zimmer nazwała to wspaniałym tańcem, zepsutym przez zbyt przeładowane zakończenie.
- A Migdalski? - nalegałem.
- Zatytułował swój artykuł “Ale co pokażesz na bis?" - przyznał McGillicuddy. - Jego podstawowa teza brzmi, że był to czarujący, ale niepowtarzalny zryw. Natomiast “Times"...
- Dziękuje ci. Tom - powiedział cicho Carrington. - Tego się właściwie spodziewaliśmy, prawda, moja droga? Wielki plusk, ale jeszcze nikt nie odważy się go nazwać falą przypływu.
Skinęła głową.
- Ale zrobią to, Bryce. Następne dwa tańce dokończą dzieła.
- Panno Drummond - odezwał się Panzella - czy mogę się dowiedzieć dlaczego odegrała to pani w taki właśnie sposób? Dlaczego zastosowała pani interludium w zerowej grawitacji tylko jako dodatek do konwencjonalnego tańca? Na pewno musiała się pani spodziewać, że krytycy nazwą to trikiem.
Shara uśmiechnęła się.
- Szczerze mówiąc, doktorze - odparła - nie miałam wyboru. Uczę się korzystać ze swego ciała w stanie nieważkości, ale wciąż jest to dla mnie świadomy wysiłek, prawie pantomima. Potrzebuje jeszcze kilku tygodni, żeby stał się moją drugą naturą, a musi się stać, jeżeli mam wytrzymać cały występ. Tak więc uciekłam się do tańca konwencjonalnego, doczepiłam pięciominutowe zakończenie z wykorzystaniem tych ruchów w stanie nieważkości, których się dotąd nauczyłam i ku swej nieopisanej uldze stwierdziłam, że tworzą razem sensowną całość tematyczną. Przekazałam Charlie'mu swoje uwagi, a on postarał się już o kształt wizualny i dramatyczny całości - ten trik ze świecami był jego pomysłu i podkreślał to, co chciałam powiedzieć lepiej niż jakakolwiek dekoracja, którą mogliśmy tu zbudować.
- A więc nie skończyła pani jeszcze tego, po co pani do nas przybyła? - spytał Panzella.
- Och, nie. W żadnym wypadku. Mój następny występ udowodni światu, że taniec jest czymś więcej niż tylko kontrolowanym spadaniem. A trzeci... trzeci będzie ukoronowaniem wszystkiego. - Jej twarz się rozjaśniła, stała się natchniona. - Trzeci taniec będzie tym, co pragnęłam zatańczyć przez całe swoje życie. Nie mogę go sobie jeszcze zobrazować - ale wiem, że kiedy stanę się zdolna do jego wykonania, stworze go i to będzie moje największe dzieło.
Panzella chrząknął.
- Ile czasu to pani zajmie?
- Niewiele - odparła. - Będę gotowa do następnych zdjęć za dwa tygodnie i od razu mogę zaczynać prace nad tym ostatnim tańcem. Przy odrobinie szczęścia będę go miała na taśmie przed upływem miesiąca, jaki mi pozostał.
- Panno Drummond - powiedział ponuro Panzella - przykro mi, ale pani już nie ma tego miesiąca. Shara zbladła jak śnieg, a ja uniosłem się z mego fotela. Nawet Carrington wyglądał na zaintrygowanego.
- Ile mam czasu? - spytała Shara.
- Pani ostatnie testy nie wyglądają zachęcająco. Zakładałem, że ustawiczne ćwiczenia i próby wpłyną na spowolnienie adaptacji pani organizmu. Ale większość czasu pracuje pani przy całkowitym braku ciążenia i nie przewidziałem stopnia w jakim pani ciało przywykło do długotrwałego wysiłku w warunkach ziemskich. Występują już u pani objawy syndromu Davisa w...
- Ile mam czasu?
- Dwa tygodnie. Może trzy, jeśli będzie pani spędzać trzy pełne godziny dziennie na forsownych ćwiczeniach przy dwukrotnym przeciążeniu. Możemy to wprowadzić...
- To śmieszne - wybuchnąłem. - Czy pan nic nie wie o plecach tancerzy? Ona się wykończy przy 2g.
- Muszę mieć cztery tygodnie - powiedziała Shara.
- Panno Drummond, bardzo mi przykro.
- Muszę mieć cztery tygodnie.
Twarz Panzelli wyrażała ten sam bezgraniczny smutek, co moja i McGillicuddy'ego, a mnie chciało się rzygać na taki wszechświat, w którym ludzie muszą w ten sposób patrzeć na Sharę.
- A niech to szlag trafi - ryknąłem - ona potrzebuje czterech tygodni.
Panzella potrząsnął swoją kudłatą głową.
- Jeżeli przez cztery tygodnie będzie pozostawać w warunkach całkowitej nieważkości, może umrzeć.
- No to umrę - krzyknęła Shara zrywając się z fotela. - Zaryzykuje. Muszę.
Carrington zakasłał.
- Przykro mi, kochanie, ale nie mogę ci na to pozwolić.
Odwróciła się do niego z furią w oczach.
- Ten twój taniec jest świetną reklamą dla “Skyfaca" - powiedział spokojnie - ale jeśli cię zabije, to może podziałać jak bumerang, nieprawdaż?
Poruszyła ustami i rozpaczliwie starała się zapanować nad sobą. W mojej głowie kłębiło się rojowisko myśli. Umrze? Shara?
- Poza tym - dodał - bardzo cię polubiłem.
- A więc zostanę tu, w kosmosie - wybuchnęła.
- Gdzie? Jedynymi obszarami, w których panują warunki całkowitej nieważkości, są zakłady produkcyjne, a ty nie masz kwalifikacji, żeby w którymś z nich pracować.
- No to, na miłość boską, oddaj mi jedną z tych gondol, tych małych kul, Bryce. Gwarantuje ci większy zwrot twojej inwestycji niż może ci przynieść gondola fabryczna i ja... - głos się jej załamał - ...będziesz miał mnie na każde skinienie.
Uśmiechnął się leniwie.
- Tak, ale kiedyś mogę się tobą znudzić. Moja matka ostrzegała mnie bardzo przed podejmowaniem nieodwołalnych decyzji w stosunku do kobiet. Szczególnie tych nieoficjalnych. Poza tym seks w stanie nieważkości wydaje mi się zbytnio wyczerpujący, podobnie jak monotonna dieta.
Niemal odzyskałem głos i znowu go straciłem. Byłem zadowolony, że Carrington jej odmawia, ale sposób, w jaki to robił sprawił, iż zapragnąłem jego krwi.
Shark również zaniemówiła na pewien czas. Kiedy się odezwała, głos miała niski, napięty, niemal błagalny.
- Bryce, to tylko sprawa odpowiedniego rozłożenia w czasie. Jeżeli nadam jeszcze dwa tańce w ciągu najbliższych czterech tygodni, będę miała świat, do którego można wracać. Jeżeli musiałabym teraz wrócić na Ziemie i czekać rok albo dwa, ten trzeci taniec przejdzie bez echa - nikt go nie będzie oglądał i nie będą już pamiętali dwóch pierwszych. To moja jedyna szansa, Bryce. Pozwól mi zaryzykować. Panzella nie może na pewno stwierdzić, że cztery tygodnie mnie zabiją.
- Nie mogę gwarantować, że je przeżyjesz - powiedział doktor.
- Nie może pan gwarantować, że którekolwiek z nas przeżyje dzisiejszy dzień - warknęła.
Znów odwróciła się w stronę Carringtona i utkwiła w nim wzrok. - Bryce, pozwól mi zaryzykować. - Jej twarz dokonała straszliwego wysiłku i wykrzywiła się w uśmiechu. - To ci się opłaci.
Carrington smakował ten jej uśmiech i pełne poddanie w jej głosie jak człowiek rozkoszujący się czerwonym winem. Miałem chęć rozszarpać go własnymi rękoma i zębami na kawałki i jednocześnie modliłem się, żeby dorzucił jeszcze jedno okrucieństwo, aby ostatecznie odwieść ją od tego zamiaru. Ale nie doceniłem jego rzeczywistego okrucieństwa.
- Prowadź dalej swoje próby, moja droga - powiedział w końcu. - Podejmiemy ostateczną decyzje, gdy przyjdzie na to czas. Będę musiał to przemyśleć.
Nie pamiętam, abym kiedykolwiek w życiu czuł się równie bezradny jak wtedy, równie bezsilny. Wiedząc, że to daremne, powiedziałem:
- Sharo, nie mogę pozwolić, abyś ryzykowała życiem...
- Ja to zrobię, Charlie - przerwała mi - z tobą czy bez ciebie. Nikt nie rozumie tego co robię na tyle dobrze, żeby to rejestrować tak jak ty, ale jeśli chcesz się wycofać, nie mogę cię zatrzymywać.
Carrington obserwował mnie z jakimś obojętnym zainteresowaniem.
- No wiec? - nalegała.
Zakląłem szpetnie.
- Znasz odpowiedź.
- No to bierzmy się do roboty.
***
Nowicjusze są transportowani na ciężarnych kijach od mioteł. Starzy wyjadacze zwieszają się na rękach ze śluzy i dyndają, trzymając się uchwytów po zewnętrznej stronie wirującego Pierścienia (nie jest to trudne przy ciążeniu mniejszym niż połowa ziemskiego). Zwracają się twarzą w kierunku wirowania i kiedy pod horyzontem pojawia się miejsce przeznaczenia, po prostu puszczają uchwyt. Niezbędnych korekt kursu dokonuje się za pomocą silniczków rakietowych wbudowanych w rękawice i buty. Pokonywane odległości nie są duże. A jednak tacy śmiałkowie stanowią tylko nieliczną gromadkę starych wyg.
Mając za sobą więcej godzin spędzonych w stanie nieważkości niż niektórzy technicy od lat zatrudnieni na “Skyfac", byliśmy z Sharą starymi wyjadaczami. Z naszych silniczków korzystaliśmy rzadko i efektywnie, głównie po to, by wygasić energie, kinetyczną, nadawaną nam przez Pierścień, który opuszczaliśmy. Mieliśmy larynogofony i odbiorniczki wielkości aparatów słuchowych, ale w drodze przez pustkę, nie rozmawialiśmy. Znalezienie się w środowisku pozbawionym lokalnego pionu - wyraźnie określonej “góry" i “dołu" - myśli i wywołuje niepokój bardziej, niż może to sobie wyobrazić ktoś, kto nigdy nie opuszczał Ziemi. Z tego tylko powodu, wszystkie konstrukcje zespołu “Skyfac" są ustawiane w tej samej, wyimaginowanej “ekliptyce", ale niewiele to pomaga. Zastanawiałem się niejednokrotnie, czy kiedykolwiek do tego przywyknę - a jeszcze częściej zastanawiałem się, czy w ogóle powinienem przyzwyczajać się do braku bólu w nodze. Zdawała się już boleć mnie mniej nawet niż przy wirowaniu.
Wylądowaliśmy na powierzchni naszego nowego studia z impetem mniejszym niż lądujący na ziemi spadochroniarz. Była to stalowa kula, obłożona bateriami słonecznymi i ekranami cieplnymi. Połączono ją z innymi trzema kulami, znajdującymi się w różnych stadiach budowy. Nawet teraz pracowali na nich chłopcy Harry'ego Steina. McGillicuddy powiedział mi, że po ukończeniu ten kompleks wykorzystywany będzie do “przetwarzania w kontrolowanej gęstości", a kiedy powiedziałem: “Co pan powie?" dodał: “Spienianie dyspersyjne i odlewanie w kontrolowanej gęstości", jak gdyby to wyjaśniało wszystko. Może i wyjaśniało. W chwili obecnej było to studio Shary.
Śluza prowadziła do dość ciasnej przestrzeni roboczej, otaczającej mniejszą kule wewnętrzną, która miała średnice jakichś pięćdziesięciu metrów. Wewnętrzna kula była również hermetyczna i docelowo miała zawierać próżnie, teraz jednak jej śluzy stały otworem. Zdjęliśmy skafandry, a Shara, trzymając się wspornika, zdjęła ze swego skafandra bransoletki z silniczkami rakietowymi i nałożyła je na kostki nóg. Potem zapięła na przegubach obrączki z takimi samymi silniczkami. Jako biżuteria były trochę za masywne - ale mogły pracować nieprzerwanie przez dwadzieścia minut, przy czym w normalnej atmosferze i przy odpowiednim oświetleniu ich praca była zupełnie niewidoczna. Bez nich taniec przy zerowym ciążeniu byłby niewypowiedzianie trudniejszy.
Gdy zapinała ostatni pasek, podpłynąłem do niej od przodu i chwyciłem się za wspornik.
- Sharo...
- Poradzę sobie, Charlie. Będę ćwiczyła przy trzykrotnym przeciążeniu i spała przy dwukrotnym, ale dopnę swego. Wiem, że potrafię.
- Mogłabyś opuścić “Masa to czasownik" i przejść od razu do “Gwiezdnego tańca".
Potrząsnęła głową.
- Nie jestem jeszcze do niego gotowa i nie jest jeszcze gotowa widownia. Najpierw muszę przeprowadzić ich i siebie przez taniec w kuli, w przestrzeni zamkniętej, zanim będę gotowa do tańca w otwartym kosmosie albo zanim oni będą gotowi do jego odbioru. Muszę uwolnić swój i ich umysły od każdego z przyjętych wyobrażeń o tańcu, zmienić wszystkie jego założenia. Nawet dwa etapy to za mało - ale to jest nieprzekraczalne minimum - jej oczy złagodniały. - Charlie, ja muszę.
- Wiem - burknąłem i odwróciłem się od niej. Łzy są przykrą rzeczą w stanie nieważkości - nigdzie nie spływają. Tworzą po prostu głupio wyglądające, wypukłe szkła kontaktowe, w których pływa świat. Zacząłem podciągać się po powierzchni kuli w kierunku stanowiska kamery, którą pracowałem, Shara zaś wpłynęła do jej wnętrza, żeby rozpocząć próbę.
Instalując swój sprzęt, przeciągając kable pomiędzy wspornikami i dołączając je do dryfujących rozgałęziaczy, modliłem się. Po raz pierwszy od lat. Modliłem się, żeby Sharze się udało. Żeby udało się nam obojgu.
Następne dwanaście dni było najtrudniejszym okresem mego życia. Shara pracowała równie ciężko, jak ja. Połowę każdego dnia spędzała na próbach w studio, połowę reszty na ćwiczeniach w 2,5 g (to maksimum, na jakie zgodził się Panzella), a trzy z pozostałych sześciu godzin w łóżku Carringtona, starając się zadowolić go na tyle, żeby pozwolił jej na wydłużenie limitu czasu. Może spała przez te kilka godzin które jej pozostawały. Wiem tylko, że nigdy nie wyglądała na zmęczoną, nigdy nie pokazywała po sobie zniechęcenia i nigdy nie traciła swej zawziętej determinacji. Uparcie, opornie jej ciało wyzbywało się niezgrabności, przybierając wdzięk w środowisku, w którym wymaga to nadzwyczajnej koncentracji. Jak dziecko uczy się chodzić, tak Shara uczyła się latać.
Ja zaś zaczynałem się nawet przyzwyczajać do braku bólu w nodze.
***
Cóż mogę powiedzieć o “Masie", skoro jej nie widzieliście? Nie sposób jej opisać, tak samo, jak nie można słowami opisać symfonii. Konwencjonalna terminologia taneczna jest, ze względu na wbudowane w nią założenia, zupełnie bezużyteczna i jeśli w ogóle obeznani jesteście z nową nomenklaturą, to musicie znać “Masa to czasownik", z której czerpie ona swoje nazewnictwo.
Niewiele też mogę powiedzieć o technicznych aspektach “Masy". Nie było w niej żadnych efektów specjalnych, nie było nawet podkładu muzycznego. Wspaniała muzyka Raoula Brindle'a skomponowana została na podstawie samego tańca i nałożona na ścieżkę dźwiękową za moim pozwoleniem w dwa lata później. Ale nagrodę Emmy dostałem za oryginalną, niemą wersje. Cały mój wkład, poza montażem i zainstalowaniem dwóch trampolin, sprowadzał się do zamaskowania źródeł rozproszonego światła, które grupami otaczały obiektywy kamer i takiego ich połączenia, że były zasilane tylko wtedy, gdy nie znajdowały się w kadrze pracującej kamery. Dzięki temu Shara była wciąż oświetlona od przodu i miała dwa (nie zawsze jednakowej wielkości) cienie. Nie próbowałem nawet wprowadzać błyskotliwej pracy kamer; po prostu rejestrowałem jej taniec zmieniając ujęcie tylko wtedy, gdy wychodziła mi z kadru.
Nie, “Masę" można opisać jedynie terminami symbolicznymi, a zatem ubogo. Mogę tylko powiedzieć, że Shara pokazała, iż masa i bezwładność, podobnie jak grawitacja, są zdolne do dostarczenia konfliktu dynamicznego, który jest podstawą tańca. Mogę wam powiedzieć, że wydestylowała z nich taki rodzaj tańca, który mogła wyobrazić sobie tylko grupa składająca się z akrobaty, pilota uprawiającego akrobacje, lotniczą, pilota piszącego po niebie dymem wypuszczanym z samolotu i podwodnej baleriny. Mogę wam powiedzieć, że panując nad ciałem zgodnie ze swą wolą i nad samą przestrzenią zgodnie ze swą potrzebą, zburzyła ostatnią granice, jaka leżała miedzy nią a absolutną swobodą ruchu.
I wciąż jeszcze powiedziałem mniej niż nic. Ponieważ Shara znalazła coś więcej niż samą wolność - ona znalazła sens. “Masa" była ponad wszystko przeżyciem duchowym - jej dwuznaczny tytuł odzwierciedla tematyczną niejednoznaczność tego, co technologiczne, z tym co teologiczne: Shara uczyniła konfrontacje człowieka z bytem aktem przejściowym, dosłownym spotkaniem Boga w pół drogi. Nie zamierzam sugerować, że jej taniec w jakimkolwiek momencie odwoływał się do zewnętrznego Boga - dyskretnej istoty z białą brodą lub bez niej. Jej taniec odwoływał się do rzeczywistości, wyrażał sobą Trzy Wieczne Pytania zadawane przez każdą rozumną istotę, jaka kiedykolwiek żyła.
Jej taniec obserwował ją samą i pytał: jak to się stało, że jestem tutaj?
Jej taniec obserwował wszechświat, w którym istniał i pytał: jak to się stało, że to wszystko jest tu ze mną?
I w końcu, obserwując ją na tle swojego wszechświata, zadawał pytanie: Dlaczego jestem taka samotna?
I zadawszy te pytania otworzyła ciało i dusze przed tym wszechświatem i gdy odpowiedź nie nadeszła, skurczyła się w sobie. Nie w sensie dramatycznym, przypominającym kurczenie się sprężyny. Było to podobne fizycznie, a zarazem zupełnie inne zjawisko. Był to akt introspekcji, zwrócenie na siebie oka duszy, aby w swym wnętrzu szukać odpowiedzi, których nie można znaleźć nigdzie indziej. Jej ciało też zdawało się zapadać w siebie, zmniejszając swą masę tak równomiernie, że jego położenie w przestrzeni nie uległo zmianie.
Kamera wyłączyła się, pozostawiając Sharę samą, sztywną, tęskniącą. Taniec się skończył, pozostawiając trzy pytania, które postawiła, bez odpowiedzi, ich napięcie nie rozładowane. Tylko wyraz cierpliwego oczekiwania na jej twarzy stępił szokującą krawędź niespełnienia, uczynił ją znośnym, małym, błogosławionym znakiem, szepcząc: ciąg dalszy nastąpi.
Osiemnastego dnia mieliśmy to gotowe do obróbki. Shara natychmiast przestała o tym myśleć i przystąpiła do pracy nad choreografią “Gwiezdnego tańca", ale ja zanim taśma była gotowa do emisji, spędziłem jeszcze dwa ciężkie dni montując ją. Zostało mi cztery dni do wykupionej przez Carringtona półgodzinnej emisji - ale to nie oddech tej nieprzekraczalnej granicy czułem na swym karku.
Gdy ślęczałem nad montażem, przyszedł do mojej pracowni McGillicuddy i chociaż widział łzy spływające mi po policzkach, nie odezwał się ani słowem. Puściłem taśmę i oglądał ją w milczeniu. Wkrótce i jego policzki powilgotniały. Taśma dawno już się skończyła, gdy odezwał się bardzo cicho.
- Lada dzień zamierzam rzucić te. śmierdzącą robotę. Nie odpowiedziałem.
- Byłem przedtem instruktorem karate. Byłem niezły. Mogę znowu uczyć, może stoczyć parą walk zarabiając dziesięć procent tego, co tutaj.
Nie odpowiedziałem.
- Gdy ostatnim razem wychodziliście na zewnątrz widziałem was oboje w śluzie powietrznej. Widziałem jak się przewróciła. Widziałem, jak pomagałeś jej dojść do siebie. Słyszałem, jak kazała ci przyrzec, że nic nie powiesz doktorowi Panzelli.
Czekałem. Pragnąłem zapaść się pod ziemie.
Osuszył sobie twarz.
- Przyszedłem tutaj, żeby ci powiedzieć, że idę poinformować o wszystkim doktora Panzellę. On wymusi na Carringtonie, by Sharę natychmiast odesłać na Ziemie.
- A teraz? - spytałem.
- Widziałem te taśmę.
- I wiesz, że “Gwiezdny taniec" prawdopodobnie ją zabije?
- Tak.
- Wiesz, że musimy jej na to pozwolić?
- Tak.
Pragnąłem umrzeć. Pokiwałem głową.
- A więc wyjdź stąd i daj mi pracować.
Wyszedł.
***
Na Wall Street i na pokładzie “Skyfac" było późne popołudnie, gdy ku swej satysfakcji miałem taśmę zmontowaną. Zadzwoniłem do Carringtona, powiedziałem mu, żeby mnie oczekiwał za pół godziny, wziąłem prysznic, ogoliłem się, ubrałem i wyszedłem.
Gdy zjawiłem się w gabinecie Carringtona, był z nim major Sił Kosmicznych, ale nie został mi przedstawiony, więc go zignorowałem. Była tam również Shara, odziana w coś utkanego z pomarańczowego dymu, co odsłaniało cały jej biust. Najpewniej kazał jej się tak ubrać Carrington, ale ona nosiła to z osobliwą, perwersyjną godnością, co jak wyczuwałem irytowało go. Spojrzałem jej w oczy i uśmiechnąłem się.
- Czołem, mała. To dobra taśma.
- Zobaczymy - powiedział Carrington. Wraz z majorem zajęli miejsca za biurkiem, a Shara usiadła obok niego.
Wsunąłem taśmę w szczelinę wmontowanej w ścianę gabinetu aparatury wideo, przygasiłem światła i usiadłem z drugiego boku biurka. Film trwał nieprzerwanie przez dwadzieścia minut bez ścieżki dźwiękowej, zupełnie nagi.
Był wspaniały.
“Osłupienie" to zabawne słowo. Żeby coś wprawiło cię w osłupienie, musi cię trafić w miejsce jeszcze nie opancerzone cynizmem. Zdaje mi się, że ja już się urodziłem cynikiem - o ile dobrze sobie przypominam, w stan osłupienia popadłem tylko trzy razy. Po raz pierwszy przydarzyło mi się to w wieku trzech lat, gdy dowiedziałem się, że istnieją ludzie, którzy mogą z premedytacją dręczyć małe kotki. Po raz drugi osłupiałem w wieku lat siedemnastu, gdy dowiedziałem się, że istnieją ludzie, którzy mogą zażywać LSD, a potem dla zabawy dręczyć innych ludzi. Po raz trzeci osłupiałem, gdy skończyła się “Masa to czasownik", Carrington zaś idealnie konwersacyjnym tonem powiedział: “Bardzo przyjemne; bardzo wdzięczne. Podoba mi się", a ja dowiedziałem się w wieku lat czterdziestu pięciu, że istnieją ludzie - nie głupcy, nie kretyni, ale ludzie inteligentni - którzy mogą oglądać taniec Shary i nic nie rozumieć. My wszyscy, nawet ci najbardziej cyniczni, mamy jakieś złudzenia, które pielęgnujemy.
Shara po prostu to przełknęła, ale widziałem, że major był tak samo osłupiały jak ja i z widocznym wysiłkiem panuje nad swą twarzą.
Zadowolony, że mogę odwrócić swą uwagę od wypełniającej mnie odrazy i konsternacji, zacząłem nagle przyglądać mu się uważniej i po raz pierwszy zastanawiać, co on tu robi. Był w moim wieku, szczupły i bardziej ogorzały ode mnie, ze srebrnym puszkiem na wierzchu czaszki i nadzwyczaj bujnym wąsem pod nosem. Wziąłbym go za przyjaciela Carringtona, ale przeczyły temu trzy spostrzeżenia. Coś nieokreślonego w jego oczach powiedziało mi, że jest wojskowym o długim stażu w armii. Coś równie nieokreślonego w jego postawie powiedziało mi, że jest w tej chwili na służbie. I coś zupełnie określonego w linii jego ust skłoniło mnie do przypuszczenia, że obowiązki służbowe, które go tu wezwały, napawają go wstrętem.
Gdy Carrington uprzejmym tonem ciągnął. - A co pan o tym sądzi, majorze? - ten człowiek milczał przez chwile, zbierając myśli i dobierając słów. Kiedy się odezwał, nie zwracał się do Carringtona.
- Panno Drummond - powiedział spokojnie - jestem major William Cox, dowódca SC “Champion" i czuje się, zaszczycony tym, że poznałem panią. To był najgłębiej poruszający film, jaki w życiu widziałem.
Shara podziękowała poważnym tonem.
- To jest Charles Armstead, majorze Cox. On to nakręcił.
Cox spojrzał na mnie z nowym zainteresowaniem.
- Wspaniała robota, panie Armstead.
Wyciągnął rękę, a ja ją uścisnąłem.
Carrington zaczynał zdawać sobie sprawę, że my troje dzielimy miedzy sobą coś, co dla niego jest nieosiągalne.
- Cieszę, się, że się panu podobało, majorze - powiedział nie siląc się na szczerość. - Jutro wieczorem może pan to obejrzeć ponownie w swoim telewizorze, jeżeli nie będzie miał pan służby. I oczywiście będzie dostępne na kasetach. A teraz może przeszlibyśmy do sprawy, która wymaga załatwienia.
- Twarz Coxa zamknęła się, jakby zapiął się na zamek błyskawiczny, stała się sztywno formalna.
- Jak pan sobie życzy, sir.
Zaintrygowany, zacząłem od tego, co ja uważałem za sprawą do załatwienia.
- Chciałbym, żeby tym razem nad emisją czuwał pański szef łączności, panie Carrington. Shara i ja będziemy zbyt zajęci, żeby...
- Nad tą emisją będzie czuwał mój szef łączności, Armstead - przerwał mi Carrington - ale nie sądzę, aby pan był w tym czasie szczególnie zajęty.
Byłem otumaniony z braku snu; moja zdolność kojarzenia uległa spowolnieniu.
Carrington dotknął delikatnie swojego biurka.
- McGillicuddy zamelduje się u mnie natychmiast - powiedział i odsunął rękę. - Widzisz, Armstead. Ty i Shara wracacie natychmiast na Ziemią.
- Co takiego?
- Bryce, nie możesz - krzyknęła Shara. - Obiecałeś.
- Obiecałem? Moja droga, ostatniej nocy nie było przy nas żadnych świadków. No i dobrze się stało, czyż nie mam racji?
Zaniemówiłem z wściekłości. Wszedł McGillicuddy.
- Cześć, Tom - powiedział sympatycznie Carrington. - Jesteś wylany. Wracasz na Ziemie razem z panną Drummond i panem Armsteadem na pokładzie statku majora Coxa. Start za godziną. Nie zapomnij czegoś: - Przeniósł wzrok z McGillicuddy'ego na mnie. - Z biurka Toma można się podłączyć dyskretnie do każdego wideofonu na “Skyfac". Z mojego biurka można się podłączyć do biurka Toma.
- Bryce, dwa dni - głos Shary był niski. - Bądź człowiekiem, wymień cenę..
- Przepraszam, kochanie - uśmiechnął się lekko. - Doktor Panzella powiadomiony o twoim upadku zajął wyraźne stanowisko. Nawet jednego dnia. Żywa, robisz doskonałą reklamę - jesteś moim darem dla świata. Martwa, będziesz kamieniem u mej szyi. Nie mogą ci pozwolić umrzeć na moim terenie. Spodziewałem się, że możesz stawiać opór, porozumiałem się wiać z przyjacielem - tu spojrzał na Coxa - z wyższego szczebla Dowództwa Sił Kosmicznych, który był na tyle uprzejmy, żeby przysłać tu majora z poleceniem eskortowania cię w drodze do domu. Nie jesteś aresztowana w sensie prawnym - ale zapewniam cię, że nie masz wyboru. Wchodzi tu w grę coś w rodzaju troski o twoje zdrowie. Do widzenia, Sharo - sięgnął po piętrzący się na biurku stos meldunków, a ja zadziwiłem nawet samego siebie.
Zmiotłem z biurka dosłownie wszystko i pochyliwszy głowę wyrżnąłem go bykiem prosto w mostek. Krzesło, na którym siedział, przytwierdzone było do podłogi sworzniami, a więc pękło z trzaskiem. Odzyskałem równowagę na tyle szybko, żeby wyprowadzić jeszcze jeden przepiękny prawy prosty. Wiecie, jak podczas kozłowania odbija się od parkietu piłka do koszykówki? Tak właśnie, w zwolnionym tempie, charakterystycznym dla zmniejszonego ciążenia, odbiła się od podłogi jego głowa.
Cox podniósł mnie potem na nogi i popychając przed sobą wtłoczył w przeciwległy kąt gabinetu.
- Nie - powiedział do mnie, a jego głos musiał mieć w sobie dużo z “nawyku wydawania rozkazów", ponieważ ochłonąłem od razu. Stałem, dysząc ciężko, podczas gdy Cox pomagał wstać Carringtonowi.
Multimiliarder pomacał swój rozkwaszony nos, popatrzył na powalane krwią palce i rzucił mi pełne nienawiści spojrzenie.
- Nie będziesz już pracował w wideo, Armstead. Jesteś skończony. Bezrobotny, zrozumiałeś?
Cox poklepał go po ramieniu i Carrington odwrócił się gwałtownie.
- Czego pan chce, u diabła? - warknął.
Cox uśmiechnął się.
- Carrington, mój świętej pamięci ojciec powiedział kiedyś: “Bili, wrogów rób sobie z wyboru, nie z przypadku". Z upływem lat przekonałem się, że była to świetna rada. Zapamiętaj ją sobie.
Shara uśmiechnęła się ironicznie.
Carrington zamrugał oczyma. Potem jego absurdalnie szerokie ramiona poszerzyły się jeszcze bardziej i ryknął:
- Wynoście się stąd wszyscy! Precz z moich oczu!
Milczące porozumienie kazało nam czekać aż i Tom wygłosi swoją kwestie:
- Panie Carrington - powiedział - to rzadki przywilej i wielki zaszczyt być przez pana osobiście wylanym z pracy. Powinienem to sobie zapamiętać na zawsze jako pyrrusową kieskę. - I zgięty w pół wycofał się za nami z gabinetu. Każde z nas podtrzymywane było na duchu przez młodzieńcze poczucie tryumfu, które musiało nam starczyć na pełne dziesięć sekund.
Rozdział 4
Uczucie spadania, które towarzyszy każdemu, kto po raz pierwszy znalazł się w stanie nieważkości, nie jest wcale złudzeniem - ale zanika gwałtownie, gdy ciało nauczy się traktować je jako złudzenie. Teraz, przeżywając ostatnie pół godziny, zanim ponownie znajdę się w polu grawitacyjnym Ziemi, czułem się, jakbym spadał.
“Champion" był trzy razy większy od wahadłowca Carringtona. Ucieszyło mnie to z początku jak dzieciaka, ale później uświadomiłem sobie, że wzywając go, Carrington nie ponosił kosztów paliwa ani utrzymania załogi. Wartownik przy śluzie powietrznej zasalutował nam, gdy wchodziliśmy. Cox zaprowadził nas na rufę, do pomieszczenia, w którym zostaliśmy zakwaterowani. Po drodze zauważył, że do podciągania używałem tylko lewej ręki i gdy się zatrzymaliśmy, powiedział:
- Panie Armstead, mój świętej pamięci ojciec mawiał tak: “Gołą ręką wal w miękkie partie. W twarde wal przyrządami". Poza tym nie dostrzegam braków w pańskiej technice. Chciałbym uścisnąć pańską dłoń.
Spróbowałem się uśmiechnąć, ale bezskutecznie.
- Podziwiam pański gust w dobieraniu sobie nieprzyjaciół, majorze.
- Mężczyzna nie może żądać lepszej pochwały. Przykro mi, że dopóki nie wylądujemy, nie mogę rozkazać lekarzowi, by obejrzał pańską rękę.
- Niech się pan nią nie przejmuje. Proszę tylko o zwiezienie Shary na dół w sposób szybki i bezbolesny.
Skłonił się Sharze, powiedział, jak bardzo jest mu, itd. i życzył nam wszystkim przyjemnej podróży. Przypięliśmy się pasami do foteli, żeby oczekiwać na odpalenie silników. Zapadło długie i ciężkie milczenie, wypełnione ogólnym przygnębieniem. Nie patrzyliśmy na siebie, jakby obawiając się, iż przez spojrzenia nasz smutek się połączy i osiągnie jakiś rodzaj masy krytycznej. Żal zamknął nam usta i wierzyłem, że było w tym nadzwyczaj mało rozczulania się nad sobą.
I wtedy wydało mi się, że upłynęło masę czasu. Z sąsiedniego pomieszczenia dochodziły przytłumione, odgłosy jakiejś paplaniny przez interkom, ale nasz nie był włączony do sieci. W końcu jednak zaczęliśmy chaotycznie rozmawiać, dyskutując nad spodziewaną reakcją krytyki na “Masa to tylko słowo", spierając się, czy warto prowadzić jej analizę, czy też teatr naprawdę umarł... Poruszaliśmy wszystkie tematy naraz, wszystkie z wyjątkiem planów na przyszłość. W końcu nie było już o czym rozmawiać, więc zamknęliśmy się znowu. Powinienem chyba powiedzieć, że znajdowaliśmy się w szoku.
Z niewiadomej przyczyny wyszedłem z niego pierwszy.
- Co jest, u diabła? Czemu to trwa tak długo? - warknąłem ze złością.
Tom zaczął mówić coś uspokajającego, potem zerknął na zegarek i wykrzyknął:
- Masz racją. To już ponad godzinę.
Spojrzałem na zegar ścienny, zaplątałem się beznadziejnie, dopóki nie zorientowałem się, że wskazuje czas Greenwich, zamiast czasu Wall Street i stwierdziłem, że Tom nie myli się.
- Do licha - krzyknąłem - całe cholerne sedno tej awantury tkwi w tym, żeby uchronić Sharę przed przekroczeniem limitu czasu przebywania w stanie nieważkości! Idę na dziób.
- Poczekaj, Charlie - Tom dwiema zdrowymi rękami odpiął pasy szybciej ode mnie. - Zostań tutaj i ochłoń trochę. Pójdę się dowiedzieć skąd ta zwłoka.
Wrócił po kilku minutach. Twarz miał odprężoną.
- Nigdzie nie lecimy. Cox otrzymał rozkazy, żeby się stąd nie ruszać.
- Co? Tom, o czym ty do diabła mówisz?
Jego głos brzmiał całkiem zabawnie.
- Czerwone ćmy. A może raczej podobne do pszczół. W balonie.
Nie mógł po prostu żartować, a to znaczyło, że niedawne przeżycia dokładnie poprzestawiały mu wszystkie klepki w głowie, co z kolei oznaczało, że w jakiś sposób zbłądziłem w mój ulubiony koszmar, w którym każdy oprócz mnie popada w szaleństwo i zaczyna do mnie bełkotać coś, czego nie rozumiem. Pochyliłem więc głowę jak rozwścieczony byk i wypadłem z kajuty tak szybko, że drzwi ledwie zdążyły ustąpić mi z drogi.
Kiedy dopadłem drzwi prowadzących na mostek, pędziłem już tak szybko, że można mnie było zatrzymać tylko przewracając na podłogę. Członkowie załogi zostali kompletnie zaskoczeni. W progu wywiązała się krótka szamotanina i po chwili byłem już na stanowisku dowodzenia. W chwile później doszedłem do wniosku, że mnie również ogarnia szaleństwo, co w jakiś sposób uporządkowało natłok kłębiących się w mej głowie myśli.
Frontowa ściana mostka była jednym, ogromnym ekranem wideo. Kłębiło się na nim, wyraźne na tle czarnej głębi, jak papierosy w mroku, mrowie czerwonych ciem.
Przeświadczenie o nierealności tego zjawiska uspokoiło mnie trochę. Ale w chwile potem Cox przywołał mnie do rzeczywistości, wrzeszcząc.
- Wynoś się stąd, człowieku.
Gdyby mój umysł znajdował się w normalnym stanie, ten krzyk wymiótłby mnie za drzwi i poniósł w najdalszy kąt statku. W mojej obecnej kondycji psychicznej zdołał tylko skłonić mnie do zaakceptowania tej niemożliwej sytuacji. Otrząsnąłem się jak mokry pies i odwróciłem w stronę Coxa.
- Majorze - powiedziałem z desperacją - co się tu dzieje?
Tak jak króla może zadziwić pachołek, który odmawia przyklęknięcia na jego widok, tak Coxa zaskoczył fenomen, że ktoś śmiał nie posłuchać jego rozkazu. Tylko dzięki temu uzyskałem odpowiedź.
- Stanęliśmy oko w oko z inteligentnym, obcym życiem - powiedział krótko. - Przypuszczam, że to rozumne plazmoidy.
Nigdy, ani przez chwile, nie pomyślałem, że ten tajemniczy obiekt, skaczący jak żaba po układzie słonecznym od chwili mojego przybycia na “Skyfac" jest żywy. Uczyniłem wysiłek, żeby to sobie uzmysłowić, po czym zaniechałem tego przekraczającego moją wyobraźnie zadania i wróciłem do priorytetowej sprawy, która mnie tu przywiodła.
- Równie dobrze może to być osiem malutkich reniferków. Nic mnie to nie obchodzi. Musicie natychmiast sprowadzić te. puszkę od konserw z powrotem na Ziemie..
- Sir, na tym statku ogłoszono alarm i znajduje się on obecnie w stanie pogotowia bojowego. W tej chwili stygną nietknięte wszystkie kolacje w Północnej Ameryce. Będę się uważał za szczęściarza, jeśli jeszcze kiedyś ujrzę. Ziemie. A teraz proszę wyjść z mojego stanowiska dowodzenia.
- Przecież pan nic nie rozumie. Shara przekracza swój limit. To wasze opieprzanie się ją zabije. Przecież przyleciał pan tu po to, żeby temu zapobiec, jasna cholera...
- PANIE ARMSTEAD! To jest okręt wojenny. Stoimy twarzą w twarz z ponad pięćdziesięcioma inteligentnymi istotami, które dwadzieścia minut temu pojawiły się nie wiadomo skąd, istotami, które, jak z tego wynika, posługują się napędem, o którym nie mamy zielonego pojęcia, napędem, nie posiadającym żadnych widocznych elementów mechanicznych. Jeżeli dzięki temu poczuje się pan lepiej, to powiem panu, że dociera do mnie, iż mam na pokładzie pasażerów o realnej dla mojego gatunku wartości. Być może nawet więcej wartych niż ten statek i ktokolwiek inny na nim przebywający. Jeśli to pana w jakiś sposób usatysfakcjonuje, to powiem panu, że świadomość tego wywołuje moją rozterkę, której potrzebuje jak pryszcza na tyłku, a możliwość zejścia z tej orbity mam taką samą, jak wyhodowanie sobie rogów. Czy teraz opuści pan ten mostek, czy woli pan, żeby pana wywleczono?
Nie skorzystałem z pozostawionej mi szansy podjęcia decyzji; wywleczono mnie.
Z drugiej jednak strony, zanim wróciłem do naszej kajuty, Cox włączył już nasz wideofon do sieci i za jego pośrednictwem mogliśmy również odbierać obraz przekazywany na stanowisko dowodzenia. Gdy wchodziłem, Shara i Tom z wytężoną uwagą wpatrywali się w ekran. Nie mając nic lepszego do roboty, poszedłem za ich przykładem.
Tom miał rację. Gwałtownością ruchów przypominały raczej pszczoły. Nie mogłem ich dokładnie policzyć: około pięćdziesięciu. I znajdowały się w balonie - niewyraźnym, ledwo widocznym tworze, tkwiącym na pograniczu miedzy przezroczystością a półprzeźroczystością. Chociaż miotały się jak oszalałe, czyniły to tylko w przestrzeni ograniczonej kulistym balonem - nie opuszczały go ani na chwile. Zdawały się nawet nie dotykać jego wewnętrznej powierzchni.
Podczas gdy tak patrzyłem, z moich nerek wypłukane zostały resztki adrenaliny, ale - pozostało mi poczucie udaremnionej potrzeby zrobienia czegoś ważnego. Starałem się pogodzić z faktem, że te efekty specjalne reprezentowały sobą coś, co jest... ważniejsze od Shary. Było to spostrzeżenie przejmujące pierwotnym lekiem, ale nie potrafiłem się od niego uwolnić.
W mojej głowie darły się dwa głosy, każdy wywrzaskujący pytania na całe gardło, każdy ignorujący pytania tego drugiego. Jeden wrzeszczał: - Czy te stworzenia są przyjaźnie nastawione do ludzi? A może wrogo? A czy one w ogóle używają takich pojęć? Jak daleko stąd? Skąd są? Drugi głos był mniej ambitny, ale tak samo donośny; powtarzał tylko w kółko: Jak długo jeszcze możemy pozostawić Sharę w stanie nieważkości, nie skazując jej na śmierć?
Głos Shary był pełen zachwytu.
- One... one tańczą.
Przyjrzałem się uważniej. Jeśli nawet w tym tańcu much nad śmietnikiem istniała jakaś prawidłowość, to ja nie potrafiłem jej dostrzec.
- Dla mnie jest to zwykłe zamieszanie.
Charlie, popatrz uważnie. Tyle oszalałej aktywności, a nigdy nie zderzają się ze sobą, ani ze ściankami tej otoczki, w której się znajdują. Muszą poruszać się po orbitach tak pieczołowicie wychoreografowanych, jak orbity elektronów.
- Czy atomy tańczą?
Spojrzała na mnie dziwnym wzrokiem.
- A nie, Charlie?
- Wiązka laserowa - powiedział Tom.
Spojrzeliśmy oboje na niego.
- Te stworzenia muszą być plazmoidami - człowiek, z którym rozmawiałem powiedział, że widać je na radarze dalekiego zasięgu. Oznaczałoby to, że są one jakiegoś rodzaju zjonizowanymi gazami, tworami, które zwykle powodują lawinę raportów o dostrzeżeniu UFO - zachichotał, potem opanował się. - Założę się, że gdyby te otoczkę dało się przeciąć laserem, to można by je łatwo zdejonizować - poza tym, ta otoczka musi je chronić bez względu na to jaki jest ich metabolizm.
Byłem oszołomiony.
- A więc nie jesteśmy bezbronni?
- Rozmawiacie obaj jak żołnierze - wybuchnęła Shara. - Mówię wam, że one tańczą. Tancerze nie są wojownikami.
- Przestań, Sharo - warknąłem. - Nawet gdyby się zdarzyło, że te stworki chociaż w małym stopniu są do nas podobne, to i tak nie masz racji. Tai chi, karate, kung fu - to przecież są tańce. - Skinieniem głowy wskazałem na ekran. - O tych ożywionych węgielkach wiemy tylko tyle, że podróżują przez przestrzeń międzygwiezdną. To wystarczy, żeby mnie przerazić.
- Popatrz na nie, Charlie - rozkazała.
Popatrzyłem.
Na Boga, nie wyglądały przerażająco. I im dłużej patrzyłem, tym bardziej wydawało mi się, że poruszają się w taneczny sposób, wirując w szaleńczych piruetach trochę za szybko, żeby mogło za nimi nadążyć oko. Nie było to wcale podobne do konwencjonalnego tańca - bardziej przypominało to, co zapoczątkowała Shara tańcem “Masa to tylko słowo". Przyłapałem się na tym, że mam ochotę włączyć drugą kamerę, dla uzyskania lepszej perspektywy i to sprawiło, iż mój umysł zaczął się wreszcie budzić. Od razu spłodził on dwa pomysły.
- Jak daleko według ciebie znajdujemy się od zespołu “Skyfac"? - spytałem Toma. Przygryzł wargę.
- Niedaleko. Nie czułem przyśpieszeń większych, niż manewrowe. Te cholerne stworki prawdopodobnie zostały tu zwabione przez “Skyfac" - najbardziej chyba oczywisty dowód na istnienie inteligentnego życia w tym układzie planetarnym - skrzywił się. - A może one nie korzystają z planet.
Wyciągnąłem rękę i wcisnąłem klawisz włączający fonie.
- Majorze Cox.
- Wyłącz się z tej sieci!
- Co by pan powiedział na bliższe przyjrzenie się tym stworkom?
- Pozostajemy na miejscu. A teraz przestań mnie pan szarpać za łokieć i wyłącz się pan, bo...
- Czy mnie pan wysłucha? Mam w kosmosie rozmieszczone cztery ruchome, zdalnie sterowane kamery, samowystarczalne pod względem zasilania i oświetlenia, o najlepszej rozdzielczości, jaką można sobie wymarzyć. Zostały przygotowane do filmowania następnego tańca Shary.
Od razu spuścił z tonu.
- Czy może je pan przełączyć na mój statek?
- Sądzę, że tak. Ale będę musiał się dostać do głównej konsoli sterowniczej na Pierścieniu Jeden.
- A, to niedobrze. Nie mogę ograniczać swobody manewru cumując do niego. Co by się stało, gdybym musiał walczyć albo uciekać?
- Majorze, jak to daleko na piechotę?
Trochę go tym zaskoczyłem.
- Parę kilometrów w prostej linii. Ale pan jest przecież szczurem lądowym.
- Przebywam w stanie nieważkości ponad dwa miesiące. Daj mi pan przenośny radar, a wyląduje na Fobosie.
- Mmmm. Jest pan cywilem... Ale niech tam, potrzebna mi lepsza wizja.
- Chwileczkę, jeszcze jedna sprawa. Shara i Tom muszą iść ze mną.
- Wykluczone. To nie wycieczka.
- Majorze Cox, Shara musi powrócić możliwie najszybciej pod działanie pola grawitacyjnego. Warunki panujące na Pierścieniu Jeden będą dla niej odpowiednie - prawdę mówiąc, nawet idealne, jeśli wejdziemy do niego przez te “szprychę" w środku. Shara będzie mogła schodzić nią bardzo powoli i aklimatyzować się stopniowo w sposób, w jaki czynią to nurkowie głębinowi, którzy dekompresują się etapami, tyle że w odwrotną stronę. Tom będzie musiał pójść z nami i zostać z nią - jeśli zemdleje i spadnie na dno tej rury, może sobie złamać nogę. nawet przy jednej szóstej normalnego ciążenia. Poza tym, on ma więcej godzin spędzonych w przestrzeni poza statkiem niż każde z nas.
Przemyślał to.
- Idźcie.
Poszliśmy.
Droga powrotna do Pierścienia Jeden była dłuższa od tras, jakie kiedykolwiek z Sharą pokonywaliśmy, ale pod przewodnictwem Toma przebyliśmy ją przy minimalnych korektach kursu. Pierścień "Champion" i obcy tworzyli trójkąt równokątny o boku pięciu albo sześciu kilometrów. Widziani z perspektywy obcy zajmowali niemal dwukrotnie większą objętość niż kula o średnicy Pierścienia Jeden ten balon był wielki jak cholera. Nie ustawali ani nie zwalniali w swoim szalonym wirowaniu, ale odnosiłem wrażenie, że nas obserwują. Przywodziło mi to na myśl biologa badającego dziwne błazeństwa nieznanego gatunku owadów. Radia naszych skafandrów mieliśmy wyłączone, żeby uniknąć rozpraszania uwagi i to czyniło mnie bardziej podatnym na takie podejrzenie.
Nie zwracałem nawet uwagi na brak lokalnego pionu. Zbyt byłem zaabsorbowany.
Odłączyłem się od Toma i Shary i pognałem rurą w dół, przeskakując po sześć szczebli na raz. Carrington z dwoma pachołkami oczekiwał mnie w pomieszczeniu recepcyjnym. Wyraźnie było widać, że jest przestraszony jak diabli i że stara się to pokryć gniewem.
- Do cholery, Armstead, to są moje kamery.
- Zamknij się, Carrington. jeśli oddasz te kamery w ręce najlepszego speca - czyli mnie - i jeśli ją przekaże, uzyskane informacje najlepszemu umysłowi strategicznemu w kosmosie - czyli Coxowi być może zdołamy ocalić dla ciebie te twoją przeklętą fabrykę, a przy okazji rasę ludzką.
Ruszyłem naprzód i zeszli mi z drogi. Podziałało. Narażenie na niebezpieczeństwo całej ludzkości mogło przecież przynieść złą prasę.
***
Pomimo całej mojej praktyki, trudno mi było kierować jednocześnie i na oko pracą czterech ruchomych kamer rozmieszczonych w przestrzeni kosmicznej. Obcy zupełnie zignorowali ich zbliżanie. Służba łączności “Skyfac" przekazywała rejestrowane przeze mnie obrazy na “Championa" i zapewni a mi połączenie radiowe z Coxem. Zgodnie z jego wskazówkami otoczyłem balon kamerami i manewr wałem nimi tak, jak sobie tego życzył. Kwatera Główna Sił Kosmicznych musiała rejestrować obraz, ale nie słyszałem ich konwersacji z Coxem, za co byłem mu niezmiernie wdzięczny. Przesłałem mu powtórkę w zwolnionym tempie, zbliżenia, nakładki - wszystko, co mogłem. Tory poszczególnych owadów nie stwarzały wrażenia szczególnie symetrycznych, ale wzory zaczęły się powtarzać. Ich szamotanina oglądana w zwolnionym tempie bardziej przypominała taniec i chociaż nie mogłem być tego zupełnie pewien, wydawało mi się, że ruchy ulegają przyspieszeniu. W ich tańcu zaczęło narastać jakieś dramatyczne napięcie.
I wtedy przełączyłem się na obraz przekazywany przez kamerę, która w tle zdejmowała “Skyfaca" i moje serce przemieniło się w "najczystszą próżnie. Krzyknąłem przerażony - pomiędzy Pierścieniem Jeden a rojem obcych, wolno, ale nieubłaganie zbliżała się do nich figurka w skafandrze próżniowym. To musiała być Shara.
W progu pomieszczenia mikserskiego pojawił się Tom, wspierający się ciężko na ramieniu Harry'ego Steina. Jego twarz ściągnięta była bólem. Stał na jednej nodze. Drugą miał najwyraźniej złamaną.
- Chyba, mimo wszystko... nie będę już mógł walczyć - wykrztusił zdyszanym głosem. - Powiedziała ... przepraszam. Tom... wiedziała, że zaraz uderzy mnie z boku... że w ten sposób się mnie pozbędzie. O cholera, Charlie, przepraszam - zwalił się w pusty fotel.
Rozległ się podniecony głos Coxa:
- Co się tam, u diabła, dzieje? Kto to jest?
- Shara! - wrzasnąłem. - Bierz tyłek w troki i wracaj tutaj!
Musiała być na naszej częstotliwości.
- Nie mogę, Charlie. - Jej glos był zdumiewająco silny i bardzo spokojny. - W połowie rury serce zaczęło mnie boleć jak diabli.
- Panno Drummond - wtrącił ostro Cox - jeśli zbliży się pani jeszcze o metr do tych obcych, zniszczę, panią.
Roześmiała się radosnym śmiechem, który ściął mi krew w żyłach.
- Gówno prawda, majorze. Nie powie mi pan, że zamierza bawić się wiązkami laserowymi w pobliżu tych stworków. Poza tym potrzebuje mnie pan tak samo, jak Charlie'ego.
- Co to ma znaczyć?
- Te stworzenia komunikują się za pośrednictwem tańca. To ich odpowiednik mowy, wyrafinowany rodzaj jeżyka.
- Pani nie może tego wiedzieć.
- Czuje to. Wiem to. Do diabła, jak inaczej można się porozumiewać w próżni? Majorze Cox, mowa ludzka dysponuje obecnie jedynym wykwalifikowanym tłumaczem tego jeżyka. Mną. A teraz, czy się pan z łaski swojej zamknie i da mi się nauczyć ich mowy?
- Nie jestem upoważniony do ...
Powiedziałem coś niebywałego. Powinienem bełkotać, błagać Share, żeby wróciła, nawet pędzić po skafander próżniowy, żeby siłą ściągnąć ją z powrotem na pokład. Zamiast tego zawołałem:
- Ona ma rację. Zamknij się, Cox.
- Ale...
- Do diabła z twoim “ale", nie marnuj jej ostatniego wysiłku. Zamknął się.
Wszedł Panzella, zaaplikował Tomowi potężny zastrzyk znieczulający i nastawił mu kostkę, ale ja na nic nie zwracałem uwagi. Przez ponad godzinę obserwowałem Sharę, która przypatrywała się obcym. Sam spoglądałem na nich w pełnym rozpaczy milczeniu i za nic nie mogłem pojąć sensu ich tańca. Wytężałem umysł, starałem się wysnuć jakieś znaczenie z ich szalonego wirowania i nie udawało mi się. Najlepsze, co ze swej strony mogłem uczynić, by pomóc Sharze, to rejestrować dla hipotetycznej potomności wszystko, co się dzieje. Kilka razy krzyknęła przytłumionym głosem i pragnąłem zawołać do niej w odpowiedzi, ale nie zrobiłem tego. Wraz z ostatnim okrzykiem włączyła swoje rakietki, żeby przybliżyć się do roju obcych i na dłuższy czas zawisła nad nim.
Wreszcie w głośniku rozległ się jej głos, z początku matowy i niewyraźny, jak gdyby mówiła przez sen.
- Boże, Charlie. Jakie to dziwne. Jakie dziwne. Zaczynam ich rozumieć.
- Jak to?
- Za każdym razem, gdy zaczynam pojmować znaczenie jakiegoś fragmentu ich tańca ... stajemy się sobie bliżsi. To nie jest czysta telepatia. Ja po prostu... lepiej ich poznaje. A może to telepatia, nie wiem. Tańcząc to, co czują, wkładają w to wystarczająco dużo intensywności, żebym ich zrozumiała. Odbieram mniej więcej jedno pojecie na trzy. Coraz lepiej mi idzie.
Głos Coxa był łagodny, ale stanowczy.
- Czego się pani dowiedziała, Sharo?
- Że Tom i Charlie mieli rację. To rasa wojownicza. Bije od nich przeświadczenie o swej wyższości. Ich taniec jest wyzwaniem, prowokacją. Powiedzcie Tomowi, że oni korzystają z planet.
- Co?
- Sądzę, że w jednym ze stadiów swego rozwoju są cieleśni, zmuszęni do przebywania na powierzchni planety. Potem, gdy dostatecznie dojrzeją, stają się... tymi ćmami, tak jak gąsienice stają się motylami, i wyruszają w kosmos.
Po co? - to pytał Cox.
- Aby szukać tarliska. Potrzebna im Ziemia.
Zapadła cisza trwająca może z dziesięć sekund. Potem Cox powiedział spokojnie:
- Wycofaj się, Sharo. Zamierzam się przekonać, jak podziała na nich laser.
- Nie - krzyknęła tak głośno, że spowodowała zniekształcenie w głośniku.
- Majorze - odezwała się błagalnym tonem - nie tędy droga. One potrafią uniknąć wszystkiego albo wytrzymać wszystko, co pan albo Ziemia możecie wobec nich zastosować, niech mi pan wierzy. Wiem to.
- Do diabla, kobieto - powiedział Cox. - Zastanów się, czego ode mnie żądasz? Mam czekać aż zaatakują pierwsi? Zbliżają się już okręty czterech krajów, ale one nie ...
- Chwileczkę, majorze. Niech mi pan da trochę czasu.
Zaczął kląć, potem urwał.
- Ile?
Nie odpowiedziała mu wprost.
- Gdyby to zjawisko z telepatią działało w drugą stronę ... musi tak działać. Nie jestem dla nich bardziej obca niż oni dla mnie. Prawdopodobnie nawet mniej. Podejrzewam, że niejedno już widzieli. Charlie?
- Jestem.
- Zaczynamy.
Wiedziałem. Wiedziałem to od chwili, gdy po raz pierwszy ujrzałem ją na mym monitorze w otwartej przestrzeni kosmicznej. I z lekkiego drżenia jej głosu domyślałem się, czego ode mnie chce. Chciała ode mnie wszystkiego, co miałem i byłem zadowolony, że mogę jej to ofiarować. Z wesołością w głosie, najszczerszą na jaką było mnie stać, powiedziałem:
- Złam nogę, mała - i wyłączyłem mikrofon nim zdołała usłyszeć szloch, których potem nastąpił.
I zatańczyła.
Zaczęła powoli, tak jak ćwiczy się jednym palcem starając się ustalić słowniczek ruchów, które te stworzenia potrafiłyby pojąć. O, widzicie? zdawała się mówić swym ciałem. Ten ruch oznacza pragnienie, tęsknotę, ten - odtrącenie, ten - otwarcie ramion, a ten stopniowane wydatkowanie energii. Czy rozumiecie? Czy wyczuwacie niejednoznaczność w sposobie, w jaki zniekształcam te arabeskę, albo że tak może być rozładowywane napięcie?
I wyglądało na to, że Shara miała rację, że miały nieskończenie większe doświadczenie w kontaktach z zasadniczo odmiennymi kulturami niż my, ponieważ były wspaniałymi lingwistami ruchu. Uświadomiłem sobie później, że może dlatego wybrały ruch do komunikowania się, gdyż jest on bardzo uniwersalny. Człowiek, zanim przemówił, tańczył. W każdym razie Shara zaczęła rozbudowywać swój taniec, one zaś poruszały się coraz wolniej, aż w końcu zawisły nieruchomo w kosmosie i obserwowały ją.
Wkrótce potem Shara musiała uznać, że dostatecznie zdefiniowała swe środki wyrazu, by porozumieć się na migi - bo teraz zaczęła tańczyć naprawdę. Przedtem używała tylko swych mięśni. Teraz posługiwała się również silniczkami rakietowymi. Jej taniec stał się prawdziwym tańcem: czymś więcej niż zbiorem ruchów, czymś, co miało sens i znaczenie. To był niewątpliwie “Gwiezdny taniec" taki, jaki zawsze pragnęła zatańczyć. To, że zupełnie obcym istotom miał on coś do powiedzenia o człowieku i jego naturze, nie było wcale przypadkiem: była to podstawowa i ostateczna wypowiedź największej artystki stulecia, która miała też coś do powiedzenia Panu Bogu.
Światła kamer krzesały srebrne iskry z jej skafandra próżniowego i złote z bliźniaczych zbiorników powietrza przytroczonych do jej pleców. Tu i tam, na tle czarnego tła kosmosu, tkała zawiłości swe go tańca leniwym ruchem, który w jakiś sposób zdawał się pozostawiać za nią echa. I jasne stawało się znaczenie tych wielkich pętli i oszałamiających piruetów.
Jej taniec mówił ni mniej, ni więcej tylko o tragedii bycia żywą istotą, bycia człowiekiem. Mówił wymownie o rozpaczy. Mówił o okrutnym komizmie, nieograniczonej ambicji, ujętej w jarzmo ograniczonych możliwości; o wiecznej nadziei obleczonej w efemeryczną długość życia; o popychającej do czynu, nieugiętej potrzebie dążenia do ukształtowania z góry określonej przyszłości. Mówił o strachu, o głodzie, a najbardziej przekonywająco o samotności i wyobcowaniu, które towarzyszyło zawsze i wszędzie zwierzęciu zwanemu człowiekiem. Opisywał wszechświat widziany oczyma człowieka: wrogie ucieleśnienie entropii, w której wir jesteśmy wrzuceni, a natura nasza nie pozwala nam na kontaktowanie się z innym umysłem inaczej niż przez pośrednika. Mówił o ślepej perwersji, która zmusza człowieka do ogromnych starań na rzecz utrzymania pokoju, a ten, raz osiągnięty, szybko staje się nudny mówił o szaleństwie, o straszliwym paradoksie, przez który człowiek jest zdolny jednocześnie do postępowania rozsądnego i braku rozsądku, na zawsze niezdolny do współpracy, nawet z samym sobą.
Mówił o Sharze i jej życiu.
Coraz to nowe wypowiedzi o nadziei rozpoczynały się tylko po to, by rozpaść się w zamęt i ruinę. Coraz to nowe kaskady energii usiłowały się rozładować i znajdowały tylko frustrację. Naraz zakreśliła figurę, która wydawała mi się znajoma i po kilku chwilach rozpoznałem ją: ruch zamykający “Masa to czasownik". Nie powtórzony - streszczony, jakby okrojony, coś na kształt echa. Ten nowy kontekst nadał Trzem Pytaniom straszniejszą wymowę. I jak poprzednio, ruch ten przeszedł w ostateczny, bezlitosny skurcz, w to całkowite wchłoniecie w siebie całej energii. Jej ciało stało się wrakiem dryfującym przez kosmos, zapomnianym. Energia jej istnienia wciągnięta do wewnątrz stała się niewidoczona.
Nieruchomi dotąd obcy poruszyli się po raz pierwszy.
I nagle eksplodowała, rozkwitając ze skurczu, w którym trwała nie tak, jak rozwija się sprężyna, ale jak kwiat wytryskujący z nasiona. Siła tego rozkurczu cisnęła nią przez pustkę, jakby galaktyczne wichury porwały ją, niczym huragan mewę. Jej punkt ciężkości zdawał się gnać przez czas i przestrzeń ciskając jej ciało w nowy taniec.
A ten nowy taniec mówił: Oto, co znaczy być człowiekiem: widzieć zasadniczą, egzystencjalną bezowocność wszelkiej swej działalności, wszystkich dążeń - i działać, dążyć do czegoś. Oto, co znaczy być człowiekiem: sięgać wciąż po to, co jest nieosiągalne. Oto, co znaczy być człowiekiem: żyć wiecznie lub umierać próbując. Oto, co znaczy być człowiekiem: wiecznie zadawać pytania, na które nie ma odpowiedzi w nadziei, że zadawanie ich w jakimś stopniu przybliży dzień, kiedy odpowiedź na nie zostanie udzielona. Oto, co znaczy być człowiekiem: walczyć w obliczu pewnej kieski.
Oto, co znaczy być człowiekiem: nie poddawać się.
Mówiła to wszystko wzlatującymi seriami cyklicznych ruchów, które nosiły w sobie majestatyczność wspaniałej symfonii, tak różniących się miedzy sobą, i tak do siebie podobnych jak płatki śniegu. I ten nowy taniec śmiał się tak samo do jutra jak do wczoraj, a najbardziej do dnia dzisiejszego.
Ponieważ to właśnie znaczy być człowiekiem: śmiać się z tego, co ktoś inny nazwałby tragedią.
Obcy jakby utracili swą dziką energie, wstrząśnięci, zafascynowani, może lekko przestraszeni nieposkromionym duchem Shary. Zdawali się czekać, aż taniec osłabnie, aż ona sama opadnie z sił, ale ona zdwoiła wysiłek stając się fajerwerkiem, gwiazdą, a w moim głośniku rozległ się jej śmiech. Zmieniła ognisko swego tańca, zaczęła tańczyć wokół nich w pirotechnicznych bryzgach ruchu, które coraz bardziej zbliżały się do otaczającej ich, ledwo widocznej kuli. Cofali się przed nią i zbili w gromadkę pośrodku swej otoczki nie tyle fizycznie przerażeni, co oszołomieni.
Oto - mówiło jej ciało - co znaczy być człowiekiem: jeśli staje się to konieczne, z uśmiechem na ustach popełnić harakiri.
I po tym straszliwym zapewnieniu, obcy załamali się. Bez żadnego ostrzeżenia ćmy i balon zniknęły, odeszły nie wiadomo dokąd.
***
Wiedziałem, że Cox i Tom nadal żyją, bo widziałem ich później, a to znaczy, że prawdopodobnie mówili i robili coś w mojej obecności, ale wtedy ani ich nie zauważyłem, ani nie słyszałem. Nie istnieli dla mnie, jak wszystko inne prócz Shary. Wykrzyknąłem jej imię i zbliżyła się do kamery, na której jarzyło się czerwone światełko. Podpłynęła tak blisko, że za plastykową szybą hełmu widziałem jej twarz.
- Może jesteśmy niepozorni, Charlie - dyszała chwytając łapczywie powietrze - ale, jak Boga kocham, jesteśmy twardzi.
- Sharo ... wracaj teraz.
- Wiesz przecież, że nie mogę.
- Po tym wszystkim, czego dokonałaś, Carrington będzie ci musiał dać jakieś pomieszczenie bez grawitacji, w którym mogłabyś zamieszkać.
- Życie banity? Po co? Żeby tańczyć? Charlie, nie mam już nic więcej do powiedzenia.
- To ja do ciebie przyjdę.
- Nie bądź dziecinny. Po co? Żebyś mógł uściskać skafander? Po raz ostatni czule stuknąć się hełmami? Bzdury. Jak dotąd jest to dobre zejście ze sceny - nie psujmy go.
- Shara! - załamałem się kompletnie, poddałem się i rozkleiłem.
- Charlie, posłuchaj mnie - powiedziała łagodnie, ale z naciskiem, który dotarł do mnie nawet w mej rozpaczy. - Słuchaj mnie, bo mój czas się kończy. Mam tu coś dla ciebie. Żywiłam nadzieje, że sam to odkryjesz, ale ... będziesz słuchał?
- T... tak.
- Charlie, taniec w stanie nieważkości zdobędzie teraz ogromną popularność. Ja otworzyłam drzwi. Ale sam wiesz jak to jest z modą. Sfuszerują go, o ile szybko nie zadziałasz. Pozostawiam to tobie.
- Co ... o czym ty mówisz?
- O tobie, Charlie. Znowu będziesz tańczył.
Głód tlenowy, pomyślałem. Ale przecież tlen nie mógł się jej tak szybko skończyć.
- Okay. Jasne.
- Na miłość boską, przestań mnie rozśmieszać - jestem przy zdrowych zmysłach, uwierz mi. Zauważyłbyś to sam, gdybyś nie był tak cholernie głupi. Czy nie rozumiesz? W stanie nieważkości twoja noga jest dobra.
Opadła mi szczeka.
- Słyszysz mnie, Charlie? Możesz znowu tańczyć!
- Nie - powiedziałem i zacząłem szukać powodu, dlaczego nie. - Ja ... ty nie możesz... to jest... a, do cholery, ta noga jest za słaba, abym mógł tańczyć nawet przy zmniejszonym ciążeniu.
- Zapomnij o tym na chwile, a przypomnij sobie to uderzenie w nos, jakim poczęstowałeś Carringtona. Charlie, kiedy skoczyłeś nad biurkiem, odbijałeś się prawą nogą.
Bełkotałem coś przez chwile i wreszcie zamknąłem się.
- Tu cię mam, Charlie. To mój pożegnalny podarunek. Wiesz, że nigdy się w tobie nie zakochałam... ale musisz wiedzieć, że zawsze cię kochałam. Nadal cię kocham.
- Kocham cię, Sharo.
- Żegnaj, Charlie. Rób to dobrze.
I wszystkie cztery rakietki zgasły jednocześnie. Obserwowałem ją jak spada. W chwile potem, gdy była już za daleko, bym mógł ją widzieć, w miejscu, gdzie powinna się znajdować, trysnął długi, żółty płomień, który wygiął się łukiem nad powierzchnią globu, przybladł, a potem rozbłysnął znowu. To eksplodowały zbiorniki powietrza.
CZEŚĆ II - GWIEZDNI TANCERZE
Rozdział l
Lot z Waszyngtonu był dla mnie ciężkim przeżyciem. Jak człowiek, który tyle czasu pracował w stanie nieważkości, może pochorować się w samolocie? Co gorsza, tego ranka obudziłem się z zaziębieniem, które dręczyło mnie od chwili powrotu na Ziemie, spędziłem więc cały lot w oczekiwaniu na noże, które przeszyją mi uszy, gdy będziemy lądować.
Nie czułem nawet przygnębienia. Zbyt wiele przydarzyło mi się w ciągu ostatnich kilku tygodni. Byłem wykończony, wyczerpany, znajdowałem się po prostu w stanie apatii. Pomogło mi to, że znalazłem się w znajomym miejscu - dlaczego, na dobrą sprawę, nie myślałem kiedyś, jakieś tysiąc lat temu, o Toronto, jako o “domu"?
Po przejściu przez kontrole celną natknąłem się, oczywiście, na reporterów, - ale już nie tak wielu, jak na początku. Kiedyś, jako szczeniak, spędziłem lato pracując w szpitalu psychiatrycznym i nauczyłem się tam nadzwyczajnej rzeczy - nauczyłem się mianowicie, że każdy, choćby najbardziej uparty człowiek, przestanie was w końcu nagabywać i pójdzie sobie, jeżeli będziecie go całkowicie ignorować. Przez ostatnie trzy tygodnie praktykowałem te metodę tak konsekwentnie, że wyrobiłem sobie odpowiednią opinie u przedstawicieli masmediów i teraz tylko najbardziej wytrwałe kręcitaśmy fatygowały się podtykaniem mi pod nos mikrofonów. Po chwili pojawiła się przede mną taksówka i wsiadłem do niej. Na taksiarzy z Toronto można liczyć. Oni, dzięki Bogu, nikogo nie rozpoznają.
Byłem teraz “wolny".
Ponowne przekroczenie progu studia TDT wywołało u mnie silne uczucie deja vu, tak silne, że niemal przebiło moją skorupę.
Otworzyłem drzwi i w drugim końcu starej, znajomej sali dostrzegłem Norrey. Tak jak wtedy prowadziła zajęcia z grupą studentów. Mogli to być ci sami studenci. Brakowało tylko Shary.
Ale jej starsza siostra była jak najbardziej żywa. Zastałem ją w trakcie demonstrowania serii figur tanecznych i zanim na mnie spojrzała i zanim mnie zobaczyła, miałem jeszcze czas odebrać wrażenie błyszczącej skóry, zdrowego potu i świetnej gry mięśni. Zamarła jak zatrzymana nagle klatka filmu, a potem dosłownie się załamała. Jej ciało zwinęło się automatycznie i potoczyło po podłodze. Z przewrotu przeszła płynnie do biegu i pędziła w moim kierunku z rozwartymi ramionami płacząc i klnąc po drodze. Zanim wpadła na mnie, jeszcze zdążyłem stanąć mocno na mojej zdrowej nodze, a potem potrząsaliśmy sobą jak pijane olbrzymy, ona zaś klęła jak szewc i wykrzykiwała moje imię. Ściskaliśmy się bez końca, aż wreszcie uświadomiłem sobie, że trzymam ją nad podłogą i że moje ramiona trzeszczą niemal tak głośno, jak moja noga. Sześć miesięcy temu nie wytrzymałaby, pomyślałem mgliście i postawiłem Norrey na ziemi.
- Dobrze się czujesz, dobrze, dobrze się czujesz? - mówił jej głos do mojego ucha. Cofnąłem się i spróbowałem uśmiechnąć. - Moja noga mnie zabija. I wydaje mi się, że mam grypę.
- Charlie, do cholery, nie waż się kpić ze mnie. Dobrze się czujesz? - Jej dłonie zacisnęły się na moim karku, jakby zamierzała się na nim powiesić.
Ręce opadły mi na jej talie i popatrzyłem jej w oczy zapominając o uśmiechu. I nagle zdałem sobie sprawę, że nie dręczy mnie już apatia. Mój kokon pękł, krew tętniła mi w uszach i czułem jak powietrze owiewa mą skórę. Po raz pierwszy zastanowiłem się, po co tu przyszedłem i częściowo to zrozumiałem.
- Norrey - powiedziałem po prostu - czuje się dobrze. Powiedziałbym nawet, że jestem w lepszej formie, niż przed dwudziestu laty.
To drugie zdanie zwyczajnie mi się wymknęło, ale wypowiadając je wiedziałem już, że, to prawda. Norrey wyczytała te prawdę z mego wzroku i zdołała się jakoś odprężyć nie zwalniając swego uścisku.
- Och, dzięki Bogu! - Zaszlochała i przyciągnęła mnie jeszcze bliżej. Po chwili jej łkania ucichły i powiedziała cienkim, prawie rozdrażnionym głosem: - Łamie, ci kark. - I oboje uśmiechnęliśmy się jak idioci i roześmieliśmy w głos. Śmieliśmy się obejmując i nagle Norrey westchnęła, poczerwieniała i odwróciła na pięcie do swoich studentów.
Patrzyli na nas, zafascynowani. Wiedzieli. Oglądali telewizje, czytali gazety. I gdy tak mierzyliśmy się wzrokiem, jedna ze studentek wystąpiła przed grupę.
- No, dosyć tego - powiedziała do swych kolegów. - Powtarzamy od początku. Zaczynamy na moje trzy - i RAZ... - Cała grupa podjętą ćwiczenia. Nowa instruktorka unikała wzroku Norrey, nie chciała zaakceptować ani nawet dostrzec wyrażanej w nim wdzięczności - ale w tańcu zdawała się lekko uśmiechać do samej siebie.
Norrey odwróciła się z powrotem do mnie.
- Muszę się przebrać.
Uśmiechnęła się znowu i odeszła.
***
Na dworze było jakoś niesamowicie. Przyroda zdawała się kipieć nieznanymi kolorami i rozpryskiwać je wszędzie na cześć jesieni. Szliśmy przez ten dzień razem, ramie w ramie, odzywając się z początku sporadycznie, a w końcu porozumiewając się tylko oczyma. Moje skołatane myśli zaczynały nabierać jasności; noga bolała mnie mniej.
“Le Maintenant" istniało jeszcze wtedy, ale prezentowało się nędzniej niż kiedyś. Gdy wchodziliśmy do środka, dostrzegł nas przez okienko kuchenne Gruby Humphrey i wybiegł nam na spotkanie. To najgrubszy szczęśliwy człowiek i najszczęśliwszy grubas, jakiego spotkałem. Widziałem go w lutym na dworze w samej tylko koszuli i mówią, że raz jakiś niedoszły włamywacz dźgnął go trzy razy nożem bez widocznego skutku. Wypadł przez wahadłowe drzwi i runął w naszym kierunku.
- Panie Armstead, panno Drummond! Witajcie!
- Czołem, Gruby - zawołałem wyjmując z nosa filtry - niech Bóg ma w opiece twoją gębę. Masz jakiś stolik?
- Jasne, jest gdzieś w piwnicy. Zaraz po niego skoczę.
- Przepraszam cię, że z tym wyskoczyłem.
- Mam dosyć tych waszych wyskoków - podsumowała oschle Norrey.
Gruby Humphrey śmiejący się w głos jest jak trzęsienie ziemi w kanadyjskich Górach Skalistych.
- Jakże się cieszę, że państwa widzę, jakże się cieszę, że widzę państwa oboje. Zbyt długo pan do mnie nie zaglądał, panie Armstead.
- Później ci o wszystkim opowiem.
- Jasne. Niech no się zastanowię; pan mi wygląda na funt krzyżowej, trochę pieczonych kartofli, groch z czosnkiem i wiadro mleka. Panią, panno Drummond, oceniam na sałatkę z tuńczyka na grzance z bułki pszennej, z boku plasterki pomidora i szklankę mleka z pianką. Dookoła sałatka. Co?
Oboje wybuchnęliśmy śmiechem.
- Znowu odgadłeś. Jak zwykle. Po co zawracasz sobie głowę drukowaniem menu?
- Czy państwo uwierzą? Tak każą przepisy. Co by państwo powiedzieli, gdyby ten stek był gotowany?
- Doskonale - zgodziłem się, odbierając od Norrey jej płaszcz i filtry. Gruby Humphrey ryknął, klepiąc się dłonią po potężnym udzie i wziął ode mnie moje okrycie, podczas gdy ja wieszałem ubranie Norrey.
- Brakowało pana w tej knajpie, panie Armstead. Żaden z tych innych... Tedy proszę. - Zaprowadził nas do małego stolika na zapleczu i gdy siadaliśmy, uświadomiłem sobie, że to ten sam, który dawno temu zajmowaliśmy z Sharą i Norrey. Nie zabolało mnie to ani trochę; czułem się dobrze. Gruby Humphrey zwinął nam skręta ze swego prywatnego schowka i zostawił na stoliku woreczek i paczkę bibułek.
- Palcie do woli - powiedział i wrócił do kuchni. Jego oddalające się pośladki przywodziły na myśl dwa zmagające się z wiatrem zeppeliny.
Nie paliłem od tygodni; od pierwszego sztacha zakręciło mi się w głowie. Gdy podawaliśmy sobie papierosa, palce Norrey ocierały się o moje, a ich dotyk był ciepły i elektryzujący. Mój nos, który zaczął się wypełniać od chwili przekroczenia progu restauracji, przepełnił się wreszcie i pomiędzy kichnięciami, a trąbieniem w chusteczkę skręt został wypalony, zanim padło choć jedno słowo. Zdawałem sobie jasno sprawę, jak głupio muszę wyglądać, ale jednocześnie byłem zbyt rozradowany, żeby się tym przejmować. Starałem się poukładać sobie w głowie wszystko, co musiało zostać powiedziane i wszystko, o co trzeba zapytać, ale wciąż tonąłem w brązowych oczach Norrey i traciłem głowę. Poszukiwałem odpowiednich słów.
- No i jesteśmy tutaj - oto co udało mi się odszukać.
Norrey uśmiechnęła się półgębkiem.
- Aleś się przeziębił.
- Nos zatkał mi się w dwadzieścia godzin po tym jak znalazłem się na Ziemi i nawet mu odpowiednio za to nie podziękowałem. Czy ty w ogóle masz pojecie jaką zgnilizną śmierdzi ta planeta?
- Myślałam, że systemy zamknięte cuchną gorzej.
- To woń kosmosu... chciałem powiedzieć - stacji kosmicznej. Ale Ziemia jest gulaszem zapachów, w większości nieprzyjemnych.
Skinęła głową.
- W kosmosie nie ma kominów.
- Nie ma wysypisk śmieci.
- Nie ma krowich placków.
- Nie ma ścieków.
- Jak umarła, Charlie?
- Wspaniale.
- Czytam gazety. Wiem, że to wszystko wyssane z palca, ale ty tam byłeś.
- Tak. - Przez ostatnie trzy tygodnie powtarzałem te opowieść ze sto razy, ale nigdy nie opowiadałem jej komuś bliskiemu. A Norrey na pewno zasługiwała na to, by wiedzieć, jak umierała jej siostra.
Powiedziałem jej więc o przybyciu obcych, o tym jak Shara zrozumiała intuicyjnie, że istoty te komunikują się za pośrednictwem tańca i o jej natychmiastowej decyzji udzielenia im odpowiedzi. Opowiedziałem jej, jak Shara zdała sobie stopniowo sprawę z wrogości obcych, z ich terytorialnej zaborczości, z ich zdecydowanego zamiaru opanowania naszej planety i przeznaczenia jej na swoje tarlisko. I opowiedziałem jej, najlepiej jak umiałem, o “Gwiezdnym tańcu".
Norrey nie odzywała się dłuższy czas, a potem pokiwała głową.
- Uhuh - jej twarz wykrzywiła się raptownie. - Ale dlaczego musiała umrzeć, Charlie?
- Była wykończona, kochanie - powiedziałem i ująłem ją za rękę. - Przystosowała się już całkowicie do warunków nieważkości, a to jest proces nieodwracalny. Nigdy nie mogłaby powrócić na Ziemie ani nawet na “Skyfac", gdzie ciążenie nie przekracza jednej szóstej ziemskiego. No, oczywiście, mogła żyć w stanie nieważkości, ale wszystkie konstrukcje w kosmosie, na których panują warunki nieważkości, należą albo do wojskowych, albo do Carringtona - a ona nie miała już powodu, aby cokolwiek od niego przyjmować. Zatańczyła swój “Gwiezdny taniec", ja go zarejestrowałem i to był już koniec.
- A co z Carringtonem? - spytała, a jej palce zacisnęły się boleśnie na mej ręce. - Gdzie jest teraz?
- Właśnie dzisiaj rano się o tym dowiedziałem. Usiłował zagarnąć wszystkie taśmy i wszystkie wpływy kasowe dla Skyfac Incorporated, czyli dla siebie. Ale zapomniał podsunąć Sharze kontrakt do podpisania, Tom McGillicudy zaś znalazł w jej rzeczach testament holograficzny. Pozostawia w nim wszystko tobie i mnie do podziału pół na poł. Carrington usiłował przekupić notariusza stwierdzającego autentyczność testamentu, ale trafił na uczciwego człowieka. Sprawa znalazła się dziś po południu w dzienniku telewizyjnym. Sama nawet myśl o chociaż krótkim wyroku w normalnej grawitacji była dla niego nie do zniesienia. Sądzę, że w końcu przekonał sam siebie, iż naprawdę ją kochał, ponieważ próbował skopiować jej odejście. Spartaczył je. Nie miał pojęcia, jak opuszczać obracający się Pierścień i zbyt późno się, puścił. To najczęściej spotykany błąd u początkujących.
Norrey spojrzała na mnie zaintrygowana.
- Ostatnio widziano go, jak leciał przez kosmos kierując się mniej więcej na Betelgeze, nie stał się wiec, tak jak ona, meteorytem. Wydaje mi się, że teraz mówią o tym w wiadomościach. - Zerknąłem na zegarek. - Tak prawdę, mówiąc, to według moich obliczeń właśnie kończy mu się powietrze - jeśli miał dość charakteru, żeby na to czekać.
Norrey uśmiechnęła się i rozluźniła swój uścisk.
- Pomyślmy chwile o tym - mruknęła.
W czasie jedzenia rozmawialiśmy mało i na żaden określony temat. Kuchnia Grubego Humphreya domagała się poświecenia jej stosownej uwagi. Właściwy posiłek pojawił się na stole, gdy kończyliśmy sałatkę i kiedy najedliśmy się do syta, obydwa talerze były puste, a kawa ostygła akurat tyle, że można ją było pić. Plasterki świeżego ciasta morelowego - specjalność Grubego - były wyjęte prosto z pieca i jeszcze ciepłe. Poprosiliśmy o dolewkę kawy. Wpuściłem do nosa nieco pseudoefedryny. Konwersacja ożywiała się powoli. Pozostało jeszcze tylko jedno pytanie, jakie chciałem jej teraz zadać, a więc je zadałem.
- No, a co u ciebie, Norrey?
Skrzywiła się.
- Nic specjalnego.
- Piękna odpowiedź, nie ma co.
- Norrey, w dniu, w którym w twoim życiu nie wydarzy się nic specjalnego, w Ottawie rozpocznie urzędowanie uczciwy rząd. Wysłuchiwałem kiedyś przez ponad godzinę, że zatrzymałaś się w rozwoju, ale facet, który to mówił, był notorycznym łgarzem. Wiesz przecież, że ostatnio byłem oderwany od przyziemnych spraw.
Zmarszczyła brwi i to był dla mnie impuls wyzwalający. Wytężałem umysł od chwili, gdy tam, w studio, w ramionach Norrey uwolniłem się od apatii i już uzmysłowiłem sobie wiele rzeczy. Ale widok tego marsa dokończył dzieła; nagle, z niemal słyszalnym trzaskiem, zamęt w mojej podświadomości się uporządkował.
- Co cię tak ubawiło?
- Nie wiem, czy potrafię, to wyjaśnić, kochanie. Zdaje się, że właśnie odkryłem, jak Gruby Humphrey to robi.
- Co?
- Później ci powiem. O czym to mówiliśmy...
Mars powrócił na jej czoło.
- Przeważnie to ja mówiłam. Powiedzieć co u tonie w dwudziestu pięciu słowach, a może krócej? Przez dłuższy czas sama nie zadawałam sobie tego pytania. Może zbyt długi. - Siorbnęła łyk kawy. - Okay. Znasz ten album Johna Koernera, ostatni, który zrobił? Bieg, skoki, stanie w miejscu? To chyba właśnie robiłam. Włożyłam dużo energii w uporządkowanie swoich spraw i nie jestem zadowolona. Jestem... jestem prawie znudzona.
Utknęła, postanowiłem więc odegrać role adwokata diabła.
- Ale robisz to, co zawsze chciałaś robić - powiedziałem i zacząłem zwijać skręta.
Skrzywiła się.
- Może właśnie w tym rzecz. Może życiowe ambicje nie powinny być czymś, co można osiągnąć - bo co robić potem? Pamiętasz ten film Koernera?
- Tak. “Brzmienie snu".
- Pamiętasz, co powiedział o sensie życia?
- Jasne. “Zrób następny krok" - dopasowałem słowa do akcji liżąc bibułkę, sklejając ją i skręcając końce. Zapaliłem. - Zawsze uważałem, że to straszna rada. Wpędziła mnie w parę trudnych sytuacji.
Zaciągnęła się, wstrzymała oddech i wydmuchnęła dym.
- Jestem gotowa do zrobienia swojego następnego kroku, ale nie wiem jeszcze jaki on będzie. Jeździłam na tournee z zespołem, występowałam solo w Nowym Jorku, zajmowałam się choreografią, prowadziłam całą te cholerną szkołę, a teraz jestem dyrektorem artystycznym. Pozostawiono mi pełną samodzielność. Jeżeli zechce, mogę nawet prowadzić zajęcia. Od tej chwili, aż po nieskończoność, repertuar TDT będzie co roku obejmował jeden z moich kawałków i zawsze będę miała do dyspozycji pierwszorzędne ciała. Pracowałam na te dziecinne marzenia całe życie, Charlie, i kiedy byłam mała, nie wybiegałam myślą dalej, niż do chwili obecnej. Nie wiem, jaki ma być ten “następny krok". Potrzebne mi nowe marzenie.
- Masz jakieś pomysły? Albo przynajmniej sugestie?
- Myślałam o współpracy z jednym z tych zespołów kolektywnych, gdzie każdy choreografuje każdy kawałek. Chciałabym spróbować współpracy z taką grupą, ale nie ma właściwie żadnej, do której mogłabym dołączyć. Jedyna, która by mi pasowała, to “New Pilobulos", ale w tym przypadku musiałabym mieszkać w Ameryce.
- Daj temu spokój.
- Masz rację, cholera. Ja... Charlie, ja nie wiem. Myślałam nawet o rzuceniu wszystkiego w diabły, wyjeździe na wyspę Księcia Edwarda i zajęciu się farmą. Zawsze chciałam tak postąpić i nigdy tego nie zrealizowałam. Shara zostawiła tam po sobie porządek. Mogłabym... och, to wariactwo. Wcale nie chce uprawiać ziemi. Ja chce tylko czegoś nowego. Jakiejś odmiany. Dziewiczego terytorium, czegoś, co... Charlie Armstead, czemu się tak, u diabła, uśmiechasz?
- Dalej, mała, siadaj tu, na moich kolanach i mów czego chcesz.
Chichotała teraz. Nie wiedziała dlaczego, ale chichotała.
- Charlie...
- Wybierz numer od jednego do dwóch.
- Dwa.
- To bardzo dobry numer. Bardzo dobry numer. Wygrałaś właśnie jedno idealnie dobre, fabrycznie nowe marzenie ze wszystkimi akcesoriami i gwarancją. Ten towar jest niedostępny w sieci sprzedaży detalicznej. Bardzo dobry numer. Jak szybko możesz wyjechać z miasta?
- Wyjechać z miasta! Charlie... - Zaczynało jej coś świtać. - Nie zmierzasz chyba...
- Co byś powiedziała na połowę, udziału w wielkiej pustce, dziecko? Jesteś mile widziana. Porozmawiajmy o znalezieniu się na szczycie świata!
Chichot ucichł.
- Charlie, nie zmierzasz chyba do tego, o czym ja...
- Proponuje ci po prostu partnerską współprace w zespole kolektywnym - prawdziwym zespole kolektywnym. Chce. przez to powiedzieć, że wszyscy będziemy musieli mieszkać razem przynajmniej przez jeden sezon. Duży majątek, ale z początku trochę kłopotów lokalowych.
Pochyliła się nad stołem pakując jeden łokieć w kawę, a drugi w ciasto morelowe, złapała mnie za muszkę i potrząsnęła.
- Przestań bredzić i mów do rzeczy, cholera.
- Przecież mówię, kochanie, przecież mówię. Proponuje założenie zespołu choreografów, prawdziwej komuny. To musi być komuna. Członkowie zespołu będą mieszkać razem, dzielić się równo zyskami, a wszystkie wydatki pokrywam ja. Nawiasem mówiąc, będzie ich do diabła i trochę. O tak, jesteśmy bogaci, czyż ci już nie mówiłem? W każdym razie będziemy.
- Charlie...
- Mówię poważnie, wierz mi. Rozkręcam zespół. I szkołę. Proponuje ci połowę udziału i pełen etat przez okrągły rok. Mówię cholernie poważnie i chce, żebyś zaczęła od zaraz. Norrey, chce, żebyś zaczęła tańczyć w stanie nieważkości.
Jej twarz nie wyrażała nic.
- Że co?
- Chce zbudować studio na orbicie i zorganizować zespół. Będziemy prowadzić na przemian występy i szkołę: trzy miesiące nauki na Ziemi - zwłaszcza przeglądy i rekrutacje kandydatów - a potem przyjęci lecą na trzymiesięczny staż na orbicie. Jeżeli którykolwiek z nich rokuje jakieś nadzieje na przyszłość, poświęcamy następne trzy miesiące na filmowanie występów. Przez ten czas przebywamy długo w ciążeniu zmniejszonym, albo zerowym, nasze ciała zaczynają się adaptować, wracamy więc na trzymiesięczne wakacje na Ziemie, a potem rozpoczynamy cały cykl od nowa. Wakacje możemy wykorzystać na wyszukiwanie obiecujących kandydatów. Innymi słowy, prowadzimy konkurs młodych talentów. To będzie zabawne, Norrey. Zyskamy i rozgłos i pieniądze.
- Jakim cudem, Charlie? Jak zamierzasz uzyskać poparcie dla tego wszystkiego? Carrington nie żyje, a ja nie będę pracowała dla jego wspólników. Kto oprócz “Skyfac" i Sił Kosmicznych ma uprawnienia do przebywania w kosmosie?
- My.
- ?
- Ty i ja. Jesteśmy właścicielami taśmy z “Gwiezdnym tańcem", Norrey. Później ci ją pokaże, mam w worku kopie. Do tej pory w całej okazałości widziało ją może sto osób na Ziemi i parę tuzinów w kosmosie. Jednym z nich był prezes firmy Sony. Zaproponował mi czek in blanco.
- In blanco...
- Dosłownie, Norrey. “Gwiezdny taniec" może być niepowtarzalną, najwspanialszą wypowiedzią artystyczną człowieka - bez względu na jego znaczenie historyczne i przyjęcie przez opinie publiczną. Przypuszczam, że za pięć lat będzie go znała każda obdarzona wzrokiem istota w układzie słonecznym. A my jesteśmy właścicielami tej taśmy. Poza tym, ja posiadam jedyne istniejące na Ziemi taśmy z innymi tańcami Shary. Ich wartość komercjalna jest nieoceniona. Bogaci? Do diabła, jesteśmy potężni! Skyfac Incorporated tak bardzo chce wyjść z tego z twarzą, że jeśli zatelefonuje na górę, na Pierścień Jeden i poproszę Tokugawę o spotkanie, zjedzie następnym wahadłowcem na dół i odda mi swój zegarek.
Puściła mój sweter. Wytarłem jej ciasto z jednego łokcia i osuszyłem z kawy drugi.
- Nie można mi zarzucić, że wyciągam korzyści ze śmierci Shary. Wspólnie zrealizowaliśmy “Gwiezdny taniec" - ona i ja; ja zapracowałem na swoją połowę, ona pozostawiła swoją tobie. Jedyne co w tym złego to to, że stałem się nieprzyzwoicie bogaty, a ja nie chce być bogaty - nie na tej planecie. Jedynym sposobem pozbycia się tego rodzaju pieniędzy i to sposobem, który pochwaliłaby Shara, jest założenie zespołu i szkoły. Będziemy się specjalizowali w nieprzystosowanych, takich, którzy z takiego, czy innego powodu nie pasują tu na Ziemi. Tak jak Shara. W nie całkiem klasycznie idealnych ciałach tancerzy. To kryterium jest po prostu bez znaczenia w kosmosie. Tam większe znaczenie ma zdolność do otwarcia się, do przyswojenia sobie całkiem nowego rodzaju tańca, do... nie wiem czy ma to jakiś sens, do obejmowania umysłem pełnych trzystu sześćdziesięciu stopni. Reguły wypracujemy w trakcie - i będziemy zatrudniać wielu tancerzy, którzy teraz nie pracują. Sądzę, że nasz kapitał inwestycyjny wystarczy nam na jakieś pięć lat. Do tego czasu, występujący zespół powinien przynosić dochody wystarczająco duże, żeby pokryć z nich bieżące wydatki, finansować szkołę i jeszcze przynosić zysk. Wszyscy członkowie zespołu mają równe działki. Wchodzisz?
Zamrugała powiekami, wyprostowała się na krześle i wzięła głęboki oddech.
- W co? Co masz?
- Zupełnie nic - odparłem czarująco - ale wiem, czego potrzebuje. Przygotowania zajmą nam co najmniej dwa lata. Będziemy potrzebowali kierownika administracyjnego, scenografa, trzech albo czterech innych tancerzy, którzy potrafią uczyć. Na początek, oczywiście, brygadę techniczną i operatora promu kosmicznego, ale to tylko personel pomocniczy. Moje kamery pracują automatycznie i ja sam będę sobie szefem. Zorganizuje to wszystko, jeżeli mi pomożesz, Norrey. No, dołącz do mojego .zespołu i zobacz świat - z przyzwoitej perspektywy.
- Charlie, ja... ja nawet nie wiem, czy potrafię sobie wyobrazić taniec w stanie nieważkości, to znaczy widziałam, oczywiście, kilka razy oba występy Shary i bardzo mi się podobały... ale nadal nie wiem, co można jeszcze w tej dziedzinie osiągnąć. Nie wyobrażam sobie tego.
- Oczywiście, że nie! Jesteś wciąż spętana “górą" i “dołem", spaczona życiem wiedzionym w studni grawitacyjnej. Ale odrobisz zaległości, gdy tylko znajdziesz się tam, na górze, wierz mi. - Za rok moja pogodna pewność siebie miała mi się odbijać czkawką. - Potrafisz się nauczyć myśleć sferycznie, wiem że potrafisz, a reszta to tylko kwestia przekoordynowania, tak jak wprawienie się w chodzeniu po pokładzie rozkołysanego statku. Do diabła, jeśli ja, w moim wieku, potrafiłem, to potrafi to każdy. Będziesz dobrą partnerką do tańca.
Zrazu puściła to mimo uszu. Nagle jej oczy powiększyły się.
- Dobrym kim?
Chowałem te moją niespodziankę w zanadrzu jak dziecko, do końca, jak prezent od Świętego Mikołaja. Zamierzałem delektować się tą chwilą.
Ale wtedy zobaczyłem jej oczy i powiedziałem to po prostu zwyczajnie, jakoś płasko.
- W stanie nieważkości noga nie sprawia mi kłopotów, Norrey. Ćwiczyłem intensywnie dzień w dzień od chwili powrotu na Ziemie. Jest trochę sztywna i będę... w pewnym stopniu będziemy musieli dostosować do niej choreografię. Ale robi wszystko, czego potrzebuje od nogi tancerz w stanie nieważkości. Mogę znowu tańczyć.
Zamknęła oczy, a powieki jej drżały.
- O mój Boże.
- Mogę znowu tańczyć, Norrey. Shara mi to uzmysłowiła. Byłem za tępy, żeby samemu zauważyć, zbyt zasugerowany, żeby zrozumieć. To była chyba ostatnia wielka rzecz, jakiej dokonała. Nie mogę teraz tego odrzucić. Muszę znowu tańczyć, rozumiesz? Zamierzam wrócić w kosmos i tańczyć na moim własnym terenie i na moich własnych warunkach, l chce tańczyć z tobą, Norrey. Chce, żebyś została moją partnerką. Chce, żebyś zgodziła się ze mną tańczyć. Zgadzasz się?
Siedziała wyprostowana i patrzyła mi w oczy.
- Czy zdajesz sobie sprawę, o co mnie prosisz?
Baczność - a więc o to chodzi! Wziąłem głęboki oddech.
- Tak, proszę cię o pełne partnerstwo.
Odchyliła się do tyłu na swoim krześle i zapatrzyła przed siebie.
- Ile lat już się znamy, Charlie?
Musiałem pomyśleć.
- No, jakieś dwadzieścia cztery.
Uśmiechnęła się.
- Tak. Mniej więcej. - Przypomniała sobie o zgaszonym skręcie i przypaliła go ponownie. Zaciągnęła się głęboko. - Ile z tego czasu spędziliśmy, według twoich szacunków, żyjąc ze sobą?
Znowu ta arytmetyka; sztachnąłem się licząc.
- Powiedzmy, jakieś sześć, siedem lat - wypuściłem dym. - Może osiem.
Pokiwała w zamyśleniu głową i odebrała mi skręta.
- Jakieś rozciągliwe są te twoje lata.
- Norrey...
- Zamknij się, Charlie. Zwlekałeś dwadzieścia cztery lata z tą propozycją, to możesz się zamknąć i poczekać jeszcze chwilą, zanim dam ci moją odpowiedź. Ile razy, według ciebie, schodziłam na dół do knajpy, żeby cię z niej wyciągnąć?
Nie mrugnąłem okiem.
- Zbyt wiele, żebym zliczył.
Potrząsnęła głową.
- Zabierałam cię do siebie, kiedy tego potrzebowałeś, wyrzucałam cię za drzwi kiedy tego potrzebowałeś i ani razu nie wymówiłam słowa “kocham", bp wiedziałam, że by cię spłoszyło. Tak cholernie się bałeś, że ktoś może cię. pokochać, bo wtedy ten ktoś mógłby ci współczuć z powodu twego kalectwa. Stałam więc z boku i obserwowałam, jak oddajesz swe serce tylko tym ludziom, którzy nie mogli go przyjąć - i za każdym razem zbierałeś później jego kawałki do kupy.
- Norrey...
- Zamknij się. - powiedziała. - Pal tego peta i siedź cicho. Kochałam cię, zanim się poznaliśmy, Charlie, zanim pogruchotali ci nogę, kiedy jeszcze tańczyłeś. Znałam cię, zanim zostałeś kaleką. Kochałam cię, zanim ujrzałam cię poza sceną. Znałam cię, zanim zacząłeś popijać i przez wszystkie te lata kochałam cię w sposób, jakiego ode mnie oczekiwałeś.
Teraz stoisz przede mną na dwóch nogach. Nadal utykasz, ale nie jesteś już kaleką. Gruby Humphrey telepata nie podał ci wina i kiedy pocałowałam cię w studio, zauważyłam, że nie piłeś w samolocie. Stawiasz mi obiad, paplesz, że jesteś bogaty i potężny i usiłujesz sprzedać mi jakiś niedorzeczny pomysł z tańcem w kosmosie. Masz w sobie od cholery bezczelności, żeby zasypywać mnie tym wszystkim i ani razu nie powiedzieć słowa “kocham" własnymi ustami, a prosisz mnie, żebym znowu została twoją partnerką. - Wyjęła mi z dłoni peta. - Cholera, nie pozostawiasz mi innego wyjścia...
Urwała, zaciągnęła się dymem, potrzymała go trochę w ustach i wydmuchała, zanim znowu się uśmiechnęła.
- ... jak przyjąć twoją pieprzoną propozycje.
Krew tętniła mi w uszach; drżałem dosłownie z emocji zbyt intensywnej, by ją znieść. Szukałem po omacku dowcipu, który by ją rozładował.
- A kto powiedział, że to ja stawiam obiad?
- Ja stawiam, panie Armstead - odezwał się z pobliża piskliwy, nosowy głos.
Podnieśliśmy, zdziwieni, wzrok, by stwierdzić, że świat wokół nas nadal istnieje i zdziwiliśmy się jeszcze bardziej.
Był to niski, szczupły młody człowiek. Pierwszym wrażeniem, jakie zarejestrowały moje oczy, była kaskada niewiarygodnie kędzierzawych, czarnych włosów, spod której wyzierała twarz przypominająca, wypisz wymaluj, psotnego elfa z rysunku Briana Frouda. Jego okulary były bliźniaczymi prostokątami z drutu i szkła grubszego, niż szyby we włazie śluzy powietrznej. Zezował na nas przez nie, czyniąc "wszystko, by wyglądać dostojnie. Z tą dostojnością były poważne trudności, bo Gruby Humphrey jedną wielką jak patelnia łapą trzymał go za kołnierz kilka cali nad ziemią. Miał na sobie kosztowne ubranie dobrane ze świetnym smakiem, ale buty były bardzo sfatygowane. Starał się bezskutecznie nie wierzgać nogami.
- Za każdym razem, kiedy mijam państwa stolik, następuje mu na uszy - wyjaśnił Humphrey przyciągając do siebie małego facecika i zniżając głos. - Pomyślałem więc sobie, że to tajniak albo pismak i właśnie dawałem mu kopa w tyłek. Ale jeżeli wyrywa się z tym stawianiem, to decyzje pozostawiam państwu.
- No i jak to jest, przyjacielu? Tajniak czy pismak?
Wyprostował się na ile było to możliwe.
- Jestem artystą.
Rzuciłem Norrey pytające spojrzenie i otrzymałem odpowiedź.
- Postaw tego człowieka na ziemi. Gruby, i daj mu krzesło. O rachunku pomówimy później.
Młodzieniec doprowadził do porządku swoją tunikę i poprawił okulary na nosie.
- Panie Armstead, pan mnie nie zna, ja zaś nie znam obecnej tu pani, ale jestem posiadaczem tych okropnych uszu i nie mam za grosz wstydu. Pan Pappadopulos ma rację, podsłuchiwałem bezczelnie. Nazywam się Raoul Brindle i...
- Słyszałam o panu - wtrąciła Norrey. - Mam kilka pańskich albumów.
- Ja również - zgodziłem się. - Przedostatni był bombowy.
- Charlie, nie wypada tak mówić.
Raoul zamrugał gwałtownie powiekami.
- Nie, on ma rację.. Ostatni był szmirowaty. Powinni zamknąć mnie w areszcie, żebym za niego odpokutował.
- No cóż. Mnie się podobał. Jestem Norrey Drummond.
- Pani jest Norrey Drummond?
W oczach Norrey zapaliły się znajome przekorne błyski.
- Tak, jej siostra.
- Norrey Drummond z TDT, która opracowała choreografię “Przyśpieszenia" i tańczyła wariacje na temat “Zapytajcie tancerza" na konferencji w Vancouver, która... - Urwał, a okulary zjechały mu znowu na czubek nosa. - O mój Boże, Shara Drummond jest pani siostrą? O mój Boże, oczywiście. Drummond, Drummond, siostry, imbecylu. - Podniecony wiercił się na swym krześle, poprawiał okulary i starał wyglądać trochę bardziej poważnie.
Moim zdaniem w końcu mu się to udało. Wiedziałem coś niecoś o Raoulu Brindle'u. Był cudownym dzieckiem w dziedzinie kompozycji, a potem, uczęszczając już do szkoły średniej, zdecydował, że muzyka nie jest sposobem zarabiania na życie i stał się jednym z najlepszych fachmanów od efektów specjalnych w Hollywood. Zaraz potem “Time" zamieścił pół szpalty o jego pracy nad “Dziećmi obiektywu". Następnie wypuścił wideokasetowy album złożony wyłącznie z nadzwyczajnych efektów wizualnych z podkładem muzycznym na syntetyzerze jego własnej konstrukcji. Był to rodzaj “Żółtej łodzi podwodnej" do sześcianu i sprzedawał się jak diabli, a po nim nastąpiło jeszcze z pół tuzina genialnych, jak rzadko, albumów. To on projektował i programował legendarny, wart milionów dolarów, system iluminacyjny na inauguracyjny występ Beatlesów po ich ponownym połączeniu się, a dedykowany McCartneyowi. Jedna z jego wyłącznie akustycznych taśm towarzyszyła wszędzie memu deckowi. Postanowiłem postawić mu obiad.
- Skąd więc znasz mnie tak dobrze, że udało ci się wypatrzeć nas w ciemnym kącie restauracji i dlaczego podsłuchiwałeś?
- To wcale nie był przypadek. - Przyszedłem tu za panem.
- A niech to licho, nie widziałem cię. No dobrze, po co za mną szedłeś?
- Żeby zaoferować panu moje życie.
- Co takiego?
- Widziałem - “Gwiezdny taniec".
- Widziałeś? - wykrzyknąłem szczerze zdziwiony. - Jak ci się to udało? Spojrzał w sufit.
- Wspaniałą mamy pogodę, nieprawdaż? No więc widziałem “Gwiezdny taniec" i postanowiłem sobie, że odszukam pana i pójdę za panem. Teraz wraca pan w kosmos, ja zaś podążę tam za panem. Nawet gdybym musiał iść na piechotę.
- I co będziesz robił?
- Sam pan powiedział, że będzie wam potrzebny scenograf. Ale pan tego nie przemyślał. Zamierzam stworzyć dla pana nową formę sztuki. Zamierzam, dla pana, zrobić ludziom masło orzechowe z mózgów. Zamierzam zaprojektować efekty wizualne, jakie można stworzyć tylko w stanie nieważkości i dorobić do nich muzykę, a jedno i drugie tworzyć będzie integralną całość i ze sobą i z tańcami. Będę pracował za kawę i ciastka. Nie będziecie nawet musieli wykorzystywać mojej muzyki, jeżeli nie będzie wam odpowiadała, ale ja muszę zaprojektować te inscenizacje.
Norrey przerwała mu, kładąc na jego ustach delikatną, litościwą dłoń.
- Jak sobie wyobrażasz inscenizacje w stanie nieważkości? - Odsunęła rękę.
- To przecież stan nieważkości, nie rozumie pani? Brak ciążenia. Zaprojektuje kule złożoną z trampolin z kamerami na przegubach, a szkielet będą tworzyć rury wypełnione zabarwionym neonem. Za umożliwienie mi pracy w stanie nieważkości dam wam pierścienie z oświetlonych laserem płatków metalu, pętle świecącego gazu, zmodyfikowane ognie sztuczne, wiszące w kosmosie, gigantyczne bańki z zabarwionej cieczy, wokół których i przez które będzie można tańczyć. Jezu, jako specjalista od efektów specjalnych, całe życie czekałem na zerową grawitacje. W porównaniu z nią, Dykstraflex jest kupą przestarzałego szmelcu, czy pani tego nie rozumie? Słuchajcie, mam przy sobie mikromagnetofon kasetowy. Dam go panu, panie Armstead...
- Charlie - poprawiłem go machinalnie.
- ... a pan zabierze go do domu i przesłucha. To zaledwie kilka ścieżek, które wysmażyłem na gorąco po ujrzeniu “Gwiezdnego tańca". Tylko fonia, po prostu pierwsze wrażenie... Nie jest to nawet szkielet podkładu muzycznego, ale myślałem, że... to znaczy myślałem, że może pan... to całkiem do dupy, proszę, niech pan weźmie.
- Jesteś przyjęty - powiedziałem.
- Obiecuje pan?
- Przyjęty. Hej, Gruby! Masz tu gdzieś w tej spelunie Betamaxa?
Poszliśmy na zaplecze, gdzie mieszka Gruby Humphrey Pappadopulos i wsunąłem taśmę z “Gwiezdnym tańcem" w szczelinę jego prywatnego telewizora. Oglądaliśmy ją we czwórkę, podczas gdy Maria zajęła się prowadzeniem restauracji. A kiedy taśma się skończyła, minęło jeszcze pół godziny, zanim ktokolwiek z nas mógł się odezwać.
Rozdział 2
No i oczywiście nie pozostawało nam nic innego, jak polecieć na “Skyfac".
Raoul uparł się, że koszta swojego przelotu pokryje z własnej kieszeni, co przyjąłem ze zdziwieniem, ale i uznaniem.
- Jak mogę od pana wymagać kupowania kota w worku? - spytał rozsądnie. - Z tego, co pan wie mogę być jednym z tych ludzi, którzy wciąż cierpią na chorobę kosmiczną.
- W pomieszczeniach mieszkalnych będzie panowało niewielkie ciążenie. I czy w ogóle masz pojecie ile kosztuje przelot osoby cywilnej wahadłowcem?
- Stać mnie na to - odpowiedział po prostu. - Wie pan o tym. A nie będzie ze mnie żadnego pożytku, jeżeli całymi dniami będę przesiadywał w domu. Przejdę na pana pensje w dniu, kiedy przekonamy się, że nadaje się do tej roboty.
- To głupie - zaoponowałem. - Mam zamiar sprowadzić na orbitę wahadłowce wypełnione studentami. W ich przypadku grawitacja będzie nie większa niż w twoim, a oni na pewno nie będą płacić za swoje bilety. Dlaczego miałbym dyskryminować ciebie tylko dlatego, że nie jesteś biedny?
Potrząsnął uparcie głową.
- Ponieważ tak chce. Dobroczynność jest dla tych, którzy jej potrzebują. Korzystałem z niej sporo i błogosławię ludzi, którzy mi pomagali, gdy tego potrzebowałem, ale teraz mogę już liczyć sam na siebie.
- W porządku - zgodziłem się. - Ale kiedy się sprawdzisz, zwrócę ci wszystkie koszta, czy chcesz tego, czy nie.
- Niech będzie - powiedział i kupiliśmy bilety na przelot.
Jak się można było tego spodziewać, Raoul dostał mdłości, gdy tylko wyłączono ciąg silników głównych, ale był na tyle przezorny, że nie jadł śniadania i na zastrzyk zareagował bardzo szybko. Ten mały, chudy człowieczek miał w sobie wiele samozaparcia - do momentu dokowania przy Pierścieniu Jeden wypróbowywał motywy melodyczne na swoim Soundmasterze. Biały jak papier siedział z oczyma wlepionymi w wideoekran przekazujący obrazy zza burty, z palcami przyklejonymi do klawiszy Soundmastera, z uszami do słuchawek. Jeżeli żołądek dawał mu się jeszcze we znaki, nie można było tego po nim poznać.
Norrey nie odczuwała żadnych sensacji. Ja również nie. Nasze spotkanie z kierownictwem “Skyfac" wyznaczone zostało za godzinę, zapakowaliśmy więc Raoula do wyznaczonej mu kajuty i spędziliśmy ten czas w Sali Klubowej, obserwując krążące po wielkiej wideościanie gwiazdy.
- Och, Charlie, kiedy będziemy mogli wyjść na zewnątrz?
- Prawdopodobnie nie dzisiaj, kochanie.
- Dlaczego nie?
- Za dużo mamy zajęć. Musimy nawymyślać Tokugawie, porozmawiać z Harrym Steinem, porozmawiać z Tomem McGillicudy, a kiedy przebrniemy już przez to wszystko, weźmiesz swoje pierwsze lekcje z przebywania w otwartej przestrzeni - tu, wewnątrz stacji.
- Charlie, nauczyłeś mnie już wszystkiego.
- Jasne. Jestem starym wilkiem kosmicznym z całymi sześcioma miesiącami praktyki. Ty naiwniaczko, nawet nie dotknęłaś skafandra próżniowego.
- Och, asekuranctwo! Zapamiętałam każde słowo z tego, co mi mówiłeś. Nie boje się.
- Norrey, posłuchaj mnie. To nie jest kwestia zarzucenia na siebie peleryny i stanięcia pod wodospadem Niagara. Jakieś sześć cali stąd, za tą ścianą, znajduje się najbardziej wrogie środowisko, w jakim może znaleźć się człowiek. Technika, która umożliwia ci przebywanie w nim nie ma nawet tylu lat, co ty. Dopóki nie przekonam się, że się boisz, nie dopuszczę cię do śluzy powietrznej na odległość mniejszą niż dziesięć metrów.
Unikała moich oczu.
- Charlie, do cholery. Nie jestem dzieckiem ani idiotką.
- No to przestań się zachowywać, jakbyś była i jednym i drugim. - Zaperzyła się gwałtownie i spojrzała na mnie. - A może jest inne jeszcze określenie dla kogoś, kto sądzi, że może przyswoić sobie nowy zestaw odruchów tylko o nim słuchając?
Mogło się to przerodzić w kłótnie na pełną skalę, ale kelner wybrał akurat ten moment na przybycie z kawą. Personel Sali Klubowej lubi popisywać się swą zręcznością przed turystami; to wpływa na wysokość napiwku. Nasz kelner postanowił zbliżyć się do naszego stolika w ten sam sposób, w jaki George Reeves zwykł był przesadzać wysokie budynki, a nadmienić należy, że siedzieliśmy dobre piętnaście metrów od kuchni.
- Kawa jest świeża - powiedziałem do wybałuszającej oczy Norrey. - Kelner właśnie wylądował.
To jeden z najstarszych gagów na “Skyfac" i zawsze odnosi skutek. Norrey krzyknęła nieomal wylała sobie gorącą kawę na rękę - Tylko małe ciążenie dało jej czas na odzyskanie równowagi.
- Charlie?
- Tak?
- Ile lekcji będę musiała wziąć, zanim będę gotowa?
Uśmiechnąłem się i ująłem ją za rękę.
- Nie tak dużo, jak myślałem.
***
Spotkanie z Tokugawą, nowym prezesem zarządu, było kiepską komedią. Przyjął nas osobiście w dawnym gabinecie Carringtona i zrobił na nas wrażenie wiejskiego proboszcza na papieskim tronie. W straszliwej walce o to stanowisko, która nastąpiła po śmierci Carringtona, on był jedynym wystarczająco nijakim kandydatem, żeby zadowolić wszystkich. Ku memu zachwytowi był z nim Tom McGillicudy. Nie miał już gipsu na kostce. Zapuszczał brodę.
- Czołem Tom. Jak stopa?
Jego uśmiech był ciepły i znajomy.
- Cześć, Charlie. Cieszę się, że cię znowu widzę. Stopa już zdrowa - przy małym ciążeniu kości szybciej się zrastają.
Przedstawiłem Norrey jemu i Tokugawie.
Najpotężniejszy człowiek w kosmosie był niski, siwy i łatwy do rozszyfrowania. Z szacunku do tradycji nosił japońskie kimono, ale mogłem pójść o zakład, że jego angielski był lepszy od jego japońskiego. Przerwałem mu w połowie mowę na temat “Gwiezdnego tańca" i Shary, którą musiało mu chyba pisać ze czterech murzynów.
- Odpowiedź brzmi “nie".
Wyglądał tak, jakby nigdy jeszcze nie słyszał tego słowa.
- Ja...
- Słuchaj, Toke. Czytam, stary, gazety. Ty i Skyfac Inc. i Luniindustries Inc. chcecie zostać naszymi patronami. Zapraszasz nas, żebyśmy niezwłocznie podpisali urnowe, i zaczęli tańczyć, oferując w zamian ubezpieczenie od całego tego cholernego ryzyka. I wszystko to nie ma oczywiście nic wspólnego z faktem, że w tym tygodniu wniesiony został pod obrady projekt ustawy antytrustowej wymierzonej przeciwko wam, prawda?
- Panie Armstead, wyrażam jedynie swoją wdzięczność, że pan i Shara Drummond wybraliście “Skyfac", żeby stworzyć swą wielką sztukę oraz moją gorącą nadzieje, że pan i jej siostra będziecie nadal skłonni do skorzystania z...
- Wiesz cholernie dobrze, w jaki sposób Shara dostała się na “Skyfac" i siedzisz w fotelu człowieka, który ją zabił. Zabił, zmuszając do spędzenia tylu wolnych od prób godzin w małym ciążeniu lub w stanie nieważkości. Powinieneś być na tyle bystry, żeby się orientować, iż w dniu, w którym Norrey, ja albo którykolwiek członek naszego zespołu zatańczy choćby krok na terenie “Skyfac", przyjdzie do ciebie czarny facet z rogami, ogonem i widłami i przyzna, że piekło właśnie zamarzło. O ile o mnie chodzi, to święta Bożego Narodzenia przypadają w tym roku na dzień, w którym Carrington wyszedł na spacer i zapomniał wrócić i niech mnie licho, jeżeli znowu zamieszkam pod tym dachem albo zacznę zarabiać pieniądze dla jego spadkobierców. Czy się rozumiemy? - Norrey ścisnęła mocno moją dłoń i kiedy na nią spojrzałem, uśmiechnęła się do mnie.
Tokugawa westchnął i poddał się.
- McGillicudy, dajcie im kontrakt.
Tom wydobył sztywny, złożony pergamin i wręczył go nam z twarzą pokerzysty. Przebiegłem dokument wzrokiem i brwi powędrowały mi w górę.
- Tom - powiedziałem ironicznie - czy to oryginał?
Nie spojrzał nawet na swojego szefa.
- Tak.
- Nawet procentu podatku? O rany - spojrzałem na Tokugawe. - Darmowe wyżywienie. To na pewno dzięki mej ujmującej aparycji. - Przedarłem kontrakt na pół.
- Panie Armstead - zaczął gorąco i byłem rad, że tym razem przerwała mu Norrey. Mnie zaczynało już to wchodzić w krew.
- Panie Tokugawa, wydaje mi się, że będziemy mogli dojść do porozumienia, jeżeli przestanie nas pan zapewniać, iż jest patronem sztuk pięknych. Damy się namówić na przyjęcie od was pewnej pomocy konsultacyjnej i technicznej, jak również zgodzimy się, abyście zaopatrywali nas, po obowiązujących cenach, w materiały, powietrze i wodę. Zwrócimy nawet cześć wypożyczonego od pana personelu technicznego, gdy przestanie nam już być potrzebny. Oprócz ciebie, Tom - jeżeli wyrazisz zgodę - chcemy, żebyś został naszym pełnoetatowym kierownikiem administracyjnym.
Nie wahał się ani sekundy, a jego uśmiech był piękny.
- Przyjmuje te propozycje, panno Drummond.
- Mów mi Norrey. Co więcej - zwróciła się znowu do Tokugawy - nie omieszkamy przy każdej okazji mówić każdemu kogo spotkamy, jaki pan był dla nas miły. Ale zamierzamy prowadzić swoje własne studio, a akurat może nam odpowiadać zlokalizowanie go po drugiej stronie Ziemi - będziemy wtedy niezależni. Nie będziemy fabryczną trupą “Skyfac" - będziemy niezależni. Możemy traktować “Skyfac" jak starego, bogatego wujka, który mieszka przy tej samej ulicy. Ale nie sądzimy, abyśmy potrzebowali pana dłużej niż pan będzie potrzebował nas, a więc nie będzie żadnego kontraktu. Czy się rozumiemy?
Niemal zacząłem bić jej brawo. Jestem całkowicie pewien, że nigdy jeszcze nie skaperowano mu pod jego własnym nosem osobistego sekretarza. Jego dziadek mógłby w takiej sytuacji popełnić sepuku; on, w swoim podrabianym kimonie, musiał tylko kipieć z wściekłości. Ale Norrey rozegrała sprawę wspaniale - a on nas potrzebował.
Być może nie rozumiecie, jak cholernie nas potrzebował. “Skyfac" był od lat pierwszym nowego rodzaju trustem wielonarodowym i z chwilą powstania, zaczął natychmiast kłuć w oczy. Przed tygodniem w USA, ZSRR, Chinach, Francji i Kanadzie powzięte zostały akcje antytrustowe. Kraje te złożyły protesty w ONZ. Uczyniony został pierwszy krok w czymś, co miało się okazać prawniczą bitwą stulecia. Jedynym, najcenniejszym atutem “Skyfac" był jego monopol na kosmos - Tokugawa był na tyle przestraszony zaistniałą sytuacją, aby starać się o każdą dobrą prasę, jaką mógł uzyskać.
A przed dwoma tygodniami na rynku ukazała się taśma z “Gwiezdnym tańcem". Pierwsza fala wstrząsowa okrążała jeszcze świat; my byliśmy najlepszą reklamą, jaką Tokugawa mógł sobie wymarzyć.
- Czy będziecie współpracowali z naszymi ludźmi od reklamy? - To było jedyne pytanie, jakie zadał.
- Tak długo, jak nie będzie pan próbował twierdzić, że jestem załamany śmiercią Carringtona - powiedziałem. Naprawdę muszę mu to przyznać - prawie się uśmiechnął.
- A co by pan powiedział na “zasmucony"? - zasugerował ostrożnie.
Zgodziliśmy się na zaszokowanego.
***
Zostawiliśmy Toma w naszej kabinie z czterema neseserami pełnymi papierów do posortowania i udaliśmy się na spotkanie ze Steinem.
Znaleźliśmy go tam, gdzie się spodziewałem - w odosobnionym kącie magazynu metali, za biurkiem zawalonym stosami prospektów, czasopism i gazet, które w normalnej grawitacji stanowiłyby nieprawdopodobny ciężar. On i lampa biurowa garbili się nad niewiarygodnie starą maszyną do pisania. Jeden masywny wałek podawał do niej czysty papier, drugi odbierał maszynopis. Z uznaniem zauważyłem, że stos zapisanych kartek był już dwa albo trzy centymetry grubszy niż wtedy, gdy widziałem go ostatnio.
- Czołem, Harry. Kończymy pierwszy rozdział?
Podniósł na mnie wzrok i zamrugał powiekami.
- Cześć, Charlie. Miło cię widzieć - na jego możliwości było to serdeczne powitanie. - Musisz być jej siostrą.
Norrey skinęła poważnie głową.
- Cześć, Harry. Miło mi cię poznać. Słyszałam, że te świece w “Wyzwoleniu" to twój pomysł.
Harry wzruszył ramionami.
- Była dobra.
- Tak - przytaknęła Norrey. Nieświadomie, instynktownie, tak jak wcześniej Shara, przejęła od niego oszczędność w posługiwaniu się słowami.
- A ja - powiedziałem - wypije za to stwierdzenie.
Harry zmierzył wzrokiem termos przytroczony do mego pasa i uniósł pytająco brew.
- To nie wóda - zapewniłem go odpinając termos. - Jestem na odwyku. Brazylijska kawa Blue Mountain, prosto z Japonii. Niebo w gębie. Przywiozłem dla ciebie.
Harry naprawdę się uśmiechnął. Wydobył trzy kubki z pobliskiego ekspresu do kawy (który sam, osobiście, przystosował do małego ciążenia) i trzymał je, gdy ja nalewałem. W niskiej grawitacji aromat szybko się rozchodzi; był wspaniały.
- Za Sharę Drummond - powiedział Harry i wypiliśmy razem.
Harry był pięćdziesięcioletnim, trzymającym formę, byłym obrońcą piłki nożnej. Był tak masywny i umięśniony, że można go było znać dłuższy czas i nie podejrzewać nawet o inteligencje, czy może nawet geniusz, jeżeli nie miało się okazji obserwować go przy pracy. Rozmawiał głównie rękami. Nienawidził pisania, ale metodycznie poświęcał dwie godziny dziennie na Książkę. Kiedyś spytałem go dlaczego to robi. Ufał mi na tyle, że odpowiedział: “Ktoś przecież musi napisać książkę o budownictwie kosmicznym". Na pewno nikt nie mógł znać się na tym lepiej. Harry dosłownie położył pierwszy spaw na “Skyfac" i od tamtego czasu praktycznie szefował całej budowie.
- Jeśli szukasz roboty, Harry, to mam coś dla ciebie.
Potrząsnął głową.
- Dobrze mi tu.
- To praca w kosmosie.
Znowu, cholera, prawie się uśmiechnął.
- Źle mi tu.
- W porządku, opowiem ci. Według mnie będzie to rok prac projektowych, trzy albo cztery lata ciężkiego montażu, a potem coś w rodzaju konserwacji, by utrzymać wszystko na chodzie.
- Co? - spytał lakonicznie.
- Potrzebne mi orbitujące studio taneczne.
Uniósł dłoń wielkości baseballowej rękawicy, przerywając mi. Z kieszeni na piersiach wyjął minirejestrator, przełączył mikrofon na prace w pomieszczeniu zamkniętym i ustawił go na biurku miedzy nami.
- Do czego?
Pięć i pół godziny później cała nasza trójka była zachrypnięta, a po następnej godzinie Harry wręczył nam zestaw szkiców. Przejrzałem je wraz z Norrey, zatwierdziliśmy kosztorys, a Harry powiedział nam, że rok. Uścisnęliśmy sobie dłonie.
W dziesięć miesięcy później wstępowałem już na pokład.
***
Następne trzy tygodnie, podczas których wprowadzałem Raoula i Norrey w życie bez góry i dołu, spędziliśmy na “Skyfac" i wokół niego, w otwartym kosmosie. Z początku kosmos przejmował ich grozą. Norrey, podobnie jak wcześniej jej siostra, była głęboko przejęta osobistym kontaktem z nieskończonością, rozbita duchowo przeraźliwą perspektywą, jaką Wielka Otchłań wprowadza do ludzkiej skali wartości. Raoul był niewiele mniej przejęty. Przeszli przez to - byli zdolni do rozszerzenia swego osobistego, wewnętrznego wszechświata, by objąć zmysłami wszechświat zewnętrzny i wyszli z tej próby (podobnie jak Shara) z nowym i nieprzemijającym wewnętrznym spokojem.
Ta duchowa konfrontacja była jednak dopiero pierwszym krokiem. Główne zwycięstwo było o wiele subtelniejsze. To coś więcej niż samo tylko samopoczucie stanowiło powód wykruszania się siedmiu z każdej dziesiątki pracujących na zewnątrz techników podczas ich pierwszej zmiany; przyczyniało się też do tego psychologiczne (czy aby na pewno psychologiczne?) zmęczenie.
Do samego braku ciążenia przywykli oboje niemal od razu. Norrey przystosowywała się o wiele szybciej od Raoula - jako tancerka więcej wiedziała o swych odruchach i była bardziej skłonna do zapominania się, bardziej przyzwyczajona do stykania się z niemożliwymi do przewidzenia sytuacjami, z których zawsze wychodziła z niezmiennie dobrym humorem. Ale kiedy nadszedł czas powrotu na Ziemie oboje wykazywali już dużą wprawę w “skakaniu", czyli poruszaniu się po zamkniętym pomieszczeniu w warunkach małego ciążenia. (Ja sam byłem mile zaskoczony tym, jak szybko powracają mi dawno nie wykorzystywane umiejętności taneczne).
Prawdziwym cudem było i to, że równie szybko przystosowali się do przedłużonego przebywania poza stacją, w otwartym kosmosie. Byłem wtedy takim ignorantem, że nie potrafiłem docenić niewiarygodnego zbiegu okoliczności, dzięki któremu i Norrey i Raoul byli do tego zdolni. Dopiero następnego roku zdałem sobie sprawę na jak cienkim włosku wisiał wtedy sukces całego mojego przedsięwzięcia - całego mojego życia. Gdy w końcu dotarło to do mnie, miałem dreszcze przez wiele dni.
Takie właśnie szczęście sprzyjało mi przez cały następny rok.
***
Ten pierwszy rok upłynął na rozkręcaniu interesu. Nieskończone miliony stresów i pomniejszych szczegółów - czy próbowaliście kiedyś zamówić obuwie taneczne na ręce? Bardzo mało potrzebnych nam artykułów można było zamówić z katalogu Johnny'ego Browna albo wyszperać z asortymentu sprzętu kosmicznego. Przez ręce moje i Norrey przepłynęły nieprawdopodobne ilości umownych dolarów i gdyby nie Tom McGillicudy całe przedsięwzięcie nie byłoby po prostu możliwe do zrealizowania. To on zajął się rejestracją zarówno Szkoły Tańca Nowoczesnego imienia Shary Drummond, jak i występującego zespołu “Stardancers, Inc.", a następnie został dyrektorem administracyjnym szkoły, oraz agentem zespołu. Był człowiekiem bardzo inteligentnym, nieskazitelnie uczciwym i rozpoczynał prace w służbie Carringtona z oczyma - i uszami - szeroko otwartymi. Posługiwaliśmy się nim jak różdżką czarodziejską i osiągaliśmy cudowne rezultaty. Ilu uczciwych ludzi zna się na finansach i je - rozumie?
Drugim nieocenionym czarodziejem był oczywiście Harry. A nadmienić należy, że pięć z tych dziesięciu miesięcy spędził na obowiązkowym urlopie na powierzchni planety, gdzie przystosowywał swój organizm znowu do ziemskich warunków i kierował pracami na orbicie przez nadzwyczaj długodystansowy telefon. W odróżnieniu od większości personelu “Skyfac", wymienianego co czternaście miesięcy, budowniczowie naszego Studia spędzali tak dużo czasu w stanie całkowitej nieważkości, że jedna zmiana nie mogła trwać dla nich dłużej niż sześć miesięcy. Taką samą normę czasową założyłem dla nas - “Gwiezdnych Tancerzy", a doktor Panzella wyraził na nią zgodę. Ale przez pierwszy i ostatnie cztery miesiące prace przebiegały pod bezpośrednim nadzorem Harry'ego. Zakończył je nie wykorzystując do końca przeznaczonego na budowę budżetu - podwójnie zadziwiające zważywszy na nowatorstwo wielu zastosowanych przez niego rozwiązań konstrukcyjnych. Niemal przekroczył swoją normę przebywania w stanie nieważkości; to nie jego wina, że musieliśmy mu ją nałożyć.
Udało nam się tak skutecznie ograbić “Skyfac" tylko dlatego, że był on tym, czym był: gigantem, bezdusznym wielonarodowym trustem, traktującym ludzi jak wymienne elementy. Prawdopodobnie Carrington lepiej znał swoich podwładnych - ale wspólnicy, których zebrał i przekonał do zrealizowania swego marzenia wiedzieli o kosmosie jeszcze mniej niż ja jako wideooperator w Toronto. Jestem pewien, że większość z nich uważała “Skyfac" za bardzo daleko położoną zagraniczną inwestycje.
Potrzebowałem wtedy całej pomocy, jaką mogłem uzyskać. Potrzebowałem całego roku - i więcej! - na przeprowadzenie gruntownych badań i przestrojenie nieużywanego od ćwierć wieku instrumentu - mojego ciała tancerza. Udało mi się, z pomocą Norrey, ale nie przyszło to łatwo.
Oglądając się teraz wstecz uświadamiam sobie, że wszystkie z powyższych szczęśliwych zbiegów okoliczności były nieodzowne, by Szkoła Tańca Nowoczesnego imienia Shary Drummond stała Się faktem dokonanym. Po tylu zazębiających się cudach powinienem się chyba spodziewać serii złych kart. Ale kiedy w końcu nadeszła, nie wyglądało to aż tak źle, bowiem kiedy wreszcie otworzyliśmy nasz sklepik, tancerze zaczęli walić do nas drzwiami i oknami. Wyobrażałem sobie, że do pobudzenia apetytu na kosztowny towar potrzebna jest dobra reklama, bo chociaż pokrywaliśmy większość wydatków studentów, to i tak utrzymywaliśmy je na wystarczająco wysokim poziomie, żeby od razu wyeliminować przypadkowych łowców wrażeń.
Łączny wpływ trzech taśm Shary na świadomość taneczną świata był gruntowny i rewolucyjny. Pojawiły się, gdy taniec nowoczesny trwał już niemal od dziesięciu lat w stagnacji; Był to okres, w którym każdy zdawał się tworzyć wariacje na temat czegoś, co już dawno zostało zrobione, w którym tuziny choreografów łamały sobie głowy, usiłując dokonać kolejnego nowofalowego przełomu i produkowały w większości taneczny bełkot. Te trzy taśmy Shary, wypuszczone w idealnych odstępach czasu podyktowanych przez jej intuicje, zdołały zapanować nad wyobraźnią wielkiej liczby tancerzy i miłośników tańca na całym świecie - jak również milionów ludzi, którzy nigdy przedtem nie interesowali się baletem.
Tancerze zaczynali rozumieć, że brak ciążenia oznacza taniec wolny, wolny od ograniczeń życia spędzanego w okowach grawitacji. Norrey i ja nie zadbaliśmy w swojej naiwności o utrzymanie naszych planów w dostatecznej tajemnicy. Dzień po podpisaniu umowy dzierżawnej naszego studia na powierzchni Ziemi w Toronto kandydaci zaczęli przybywać pod nasze drzwi dosłownie całymi tabunami i odmawiali rozejścia się - stało się tak na długo przed tym, zanim byliśmy gotowi na ich przybycie. Nie opracowaliśmy nawet jeszcze metody rekrutacji tancerzy, którzy mieli pracować w zerowej grawitacji. Ostatecznie okazało się to bardzo proste - tancerze, którzy przebrnęli przez eliminacje, polegające na sprawdzeniu ich umiejętności w dziedzinie tańca konwencjonalnego, byli wsadzani do samolotu, wywożeni pod niebo, wyrzucani stamtąd i filmowani w drodze na dół. To nie to samo, co stan nieważkości - ale wystarczająco zbliżone, aby odsiać nie nadającą się większość.
Mieszkali w szkole, karmiliśmy ich na zmiany, aż w pewnym momencie wpadłem w paniką i nieomal chciałem zadzwonić na górę do Harry'ego i przesunąć termin naszego przybycia tak, by zdążył potroić liczbę kabin mieszkalnych w Studio. Ale Norrey przekonała mnie, żebym przy selekcji był bezwzględny i z całych setek zabrał na orbitę tylko najbardziej obiecującą dziesiątkę.
***
Wszystko rozbija się najczęściej o niemożność przystosowania się, niemożność uwolnienia świadomości od zależności od góry i dołu (tego właśnie nie może zasymulować skok z opóźnionym otwarciem spadochronu: skoczek wie, gdzie jest jego dół). Nie pomaga wmawianie sobie, że na północ od głowy znajduje się “góra", a na południe od stóp “dół" - z tego punktu widzenia cały wszechświat znajduje się w bezustannym ruchu. Większość mózgów po prostu odrzuca takie spostrzeżenie. Taki tancerz będzie się stale “gubił", będzie gubił swój wyimaginowany horyzont i w końcu popadnie w stan całkowitej dezorientacji. Wynikające stąd efekty uboczne obejmują skrajne przerażenie, oszołomienie, mdłości, nieregularne tętno i skoki ciśnienia - dziadka wszystkich bólów głowy, a także bezwolne wypróżnienia.
Nawet podczas pracy we wnętrzu stacji, w Akwarium Złotej Rybki, czyli składanej kuli z trampolinami, zaprojektowanej przez Raoula, tacy tancerze nie mogą nauczyć się przezwyciężania dręczącego ich rozkojarzenia zmysłów. Mając za sobą całe zawodowe życie spędzone na pokonywaniu grawitacji, każdym wykonywanym ruchem stwierdzają, że czują się zagubieni bez ich starej antagonistki, albo przynajmniej bez liniowego, prostokątowego zestawu dekoracji. Przekonaliśmy się, iż niektórzy z nich jednak potrafią się zaaklimatyzować w stanie nieważkości wewnątrz sześcianu lub prostopadłościanu, dopóki pozwala im się traktować jedną ścianę jako “sufit", a przeciwległą jako “podłogę".
A w jednym czy w dwóch przypadkach do nowego środowiska przystosować się potrafiła wyobraźnia, natomiast nie potrafiły tego ciała, ich instrumenty. Nie zdołały się u nich wykrystalizować nowe odruchy.
Oni po prostu nie byli stworzeni do życia w kosmosie. W większości opuszczali nas jako przyjaciele - ale opuścili nas wszyscy.
Wszyscy oprócz jednej osoby.
Linda Parsons była dziesiątą studentką. Nie wykruszyła się i jej odkrycie było tak szczęśliwym zbiegiem okoliczności, że pozwoliło przerwać złą passę.
Była niższa od Norrey, prawie tak samo małomówna jak Harry (ale z innych powodów), dużo spokojniejsza od Raoula i bardziej serdeczna i szczera niż byłbym ja, gdybym miał przeżyć sto lat. W okropnym tłoku tego pierwszego semestru w stanie nieważkości, wśród napadów złości i posępnych załamań, ona jedna była osobą powszechnie lubianą - szczerze wątpię, czy potrafilibyśmy przebrnąć przez to wszystko, gdyby nie ona.
Niektóre kobiety potrafią przeobrazić pokój w emocjonalny wir, po prostu wchodząc do niego i ta zdolność nazywana jest “prowokacyjnym stylem bycia". O ile wiem, nasz jeżyk nie dysponuje słowem pozwalającym na określenie przeciwieństwa prowokacyjności, ale Linda była właśnie taka. Miała talent do sprawiania, że ludzie czuli się dobrze w swoim towarzystwie, miała dryg do łagodzenia z pozoru nie dających się pogodzić antagonizmów, sposób na rozjaśnianie pomieszczenia, w którym się znalazła.
Wychowała się w komunie na Farmie w Nowej Szkocji i to prawdopodobnie przyczyniło się do jej empatii, odpowiedzialności i intuicyjnego zrozumienia dynamiki energii grupy. Sądzę jednak, że jej główna cecha, dominująca nad innymi była wrodzona - ona autentycznie kochała ludzi. Czegoś takiego nie można się było nauczyć. To po prostu było aż nazbyt wyraźnie zakodowane w jej genach.
Nie chce przez to powiedzieć, że była drugą Polyanną, mdląco pogodną i słodką jak ulepek. Wymagała, aby w jej obecności utrzymywany był wysoki poziom szczerości i nie pozwoliłaby nikomu na luksus skrywanej urazy, którą nazywała “zagięciem na kogoś parolu". Jeśli przyłapała kogoś z takim psychicznym bagażem brudów, wyciągała to zaraz na światło dzienne i zmuszała go do oczyszczenia się.
Takie cechy są typowe dla dziecka wychowanego w komunie i zwykle sprawiają, że jest ono serdecznie nieznoszone w tak zwanym kulturalnym towarzystwie - bazującym, jak to zwykle bywa, na nieodpowiedzialności, fałszu i egoizmie. Jednak coś w Lindzie sprawiało, że jej wychodziły one na korzyść. Mogła ci powiedzieć w oczy, że jesteś frajer, nie budząc w tobie gniewu, potrafiła zarzucić ci publicznie, że kłamiesz, nie nazywając cię kłamcą. Najwyraźniej wiedziała jak nienawidzić grzechu i wybaczyć grzesznikowi; a ja to w niej podziwiałem, ponieważ jest to zaleta, której sam nigdy nie posiadałem.
Tak przynajmniej oceniała ją Norrey i ja. Tom miał o niej inną opinie.
***
- Spójrz, Charlie, tam jest Tom.
- Faktycznie. Tom! Hej, Tom!
- O rany - powiedziała Norrey - coś jest nie tak.
Tom kipiał z wściekłości.
- Do diabła, kto mu zalazł za skórę? Hej, gdzie są Linda i Raoul. Może to jakaś rozróba?
- Nie, oni przeszli przed nami. Musieli już złapać taksówkę i odjechać do hotelu...
Tom, ciskając wzrokiem błyskawice, był już przy nas.
- A więc to jest ten wasz brylant bez skazy? Jezu! Pieprzone dobre serduszko, skręcę jej ten chudy kark. A żeby ją...
- Hej! O kogo ci chodzi?
- O Chryste, później... już tu idą. Teraz uważajcie - powiedział szybko Tom przez zaciśnięte zęby, uśmiechając się przy tym, jakby przed chwilą załatwiono mu apartament w raju - dajcie tym krwiopijcom, co macie najlepszego, to znaczy jak najmilszy wyraz twarzy, a. może zdołam jakoś was wyciągnąć z tej śmierdzącej sytuacji - i ruszył szybkim krokiem w kierunku tłumu uśmiechając się i otwierając serdecznie ramiona. Gdy odchodził dosłyszałem jak nie poruszając ustami mamrocze pod nosem coś, co zaczynało się od “Panna Parsons" i co zawierało wystarczająco dużo głosek syczących, żeby przestraszyć łowcę węży.
Wymieniliśmy z Norrey spojrzenia
- Prawo Pohla - powiedziała i pokiwała głową. (Raoul powiedział nam kiedyś, że prawo Pohla głosi, iż nie istnieje nic na tyle dobrego, by ktoś, gdzieś tego nienawidził i vice versa). I w tym momencie otoczył nas tłum.
- ... tutaj proszę pana kiedy ukaże się wasza następna taśma tutaj proszę opowiedzieć naszym widzom co to znaczy naprawdę wierzyć że ta nowa forma sztuki jest ważnym paszportem czy zapatrujecie się na to w ten sposób panno Drummona czy to prawda że nie była pani zdolna do uśmiechu do kamerzysty za “Gwiezdny taniec" czy nie zamierza pani na to spojrzeć w ten sposób proszę kontynuować czy czytelnicy będą po prostu nie ale czy nie myśli pani panno Drummond że jest pani tak dobra jak siostra w dochodach w ich własnym kraju są bez honoru żeby witać was na Ziemi tutaj proszę - mówił tłum wśród trzasków, pstryków, furkotu i wycia maszynerii oraz wśród oślepiających rozbłysków czegoś, co wyglądało na widzianą z bliska eksplozje w jądrze galaktyki. A ja uśmiechałem się, kiwałem głową, mówiłem grzecznie dowcipne rzeczy i odpowiadałem z humorem na najobraźliwsze pytania i zanim znaleźliśmy się w taksówce kipiałem ze złości jak czajnik. Raoul i Linda rzeczywiście pojechali już przodem. Tom znalazł nasze bagaże i odjechaliśmy z wielką szybkością.
- Rany boskie, Tom - powiedziałem, gdy taksówka ruszyła - na przyszłość zwołaj konferencje prasową na następny dzień, dobrze?
- A niech to szlag trafi - wybuchnął - mogę zrezygnować kiedy tylko sobie zażyczysz.
Siła jego głosu przestraszyła nawet taksówkarza. Norrey chwyciła Toma za rękę i zmusiła do spojrzenia na siebie.
- Słuchaj - powiedziała łagodnie - jesteśmy twoimi przyjaciółmi i nie chcemy, żebyś na nas krzyczał. Okay?
Wziął jeszcze jeden głęboki oddech, wstrzymał na chwile powietrze, wypuścił je w jednym potężnym westchnieniu i skinął głową.
- Okay.
- No więc dowiedz się, że orientuje się, iż reporterzy mogą być trudni we współpracy. Rozumiem to, Tom. Ale teraz jestem zmęczona i głodna, nogi bolą mnie jak diabli, a moje ciało jest przekonane, że waży trzysta trzydzieści kilogramów. Może więc następnym razem trochę im zełgamy?
Nie odpowiedział od razu, a kiedy się odezwał, jego głos był już spokojny.
- Norrey, ja naprawdę nie jestem idiotą. Konferencje prasową na jutro zwołałem i zaapelowałem do wszystkich, zęby okazali trochę serca i dali wam dzisiaj spokój. Ci tam skubańcy byli tymi, którzy mnie zignorowali, sukin...
- Chwileczkę - przerwałem mu. - To po co, u diabła, daliśmy im to przedstawienie?
- Czy uważasz, że tego chciałem? - warknął Tom. - Co ja mam powiedzieć jutro tym, którzy zastosowali się do mej prośby? Ale nie miałem wyboru, Charlie. Ta zwariowana dziwka nie pozostawiła mi żadnego wyboru. Musiałem coś dać tym draniom, bo puściliby to, co już mieli.
- Tom, o czym ty, u licha, mówisz?
- O Lindzie Parsons, o tym waszym cudownym odkryciu.
- Wy dwoje, hmmm, nie przypadliście sobie do gustu - zasugerowałem.
Tom parsknął.
- Najpierw nazywa mnie ściubidupą. To praktycznie pierwsze słowo jakie usłyszałem z jej ust. Potem mówi, że jestem ignorantem i że nie traktuje jej należycie. Ją traktować należycie! Z kolei beszta mnie za to, że sprowadziłem reporterów i... Charlie, przyznam, że powinienem wywalić tych gryzipiórków na zbity pysk, ale nie muszę wysłuchiwać wymysłów jakiegoś żółtodzioba. No więc zaczynam wyjaśniać jej sprawę reporterów, a wtedy ona mówi, że jestem asekurant. Chryste na niebiosach, jeżeli istnieje coś czego nienawidzę, to jest zachowanie kogoś, kto wyładowuje na mnie swoją agresje, a potem uśmiecha się, patrzy mi prosto w oczy, usiłuje pogładzić mnie po pieprzonym karku i mówi mi, że jestem asekurant!
Oceniłem, że wyładował się już dostatecznie i traciłem powoli rachubę tych cierni wrażonych w jego ambicje.
- A więc ja i Norrey odstawiliśmy przed dziennikarzami wielkich przyjemniaków, bo sfilmowali was dwoje handryczących się publicznie?
- Nie!
W końcu wyciągnęliśmy z niego całą historie. To była znowu ta stara magia Lindy w zastosowaniu praktycznym i nie potrafiłbym przytoczyć bardziej typowego przykładu. Przez setki tłoczących się w terminalu portu kosmicznego ludzi, w jakiś sposób utorowała sobie drogę nieznajoma, siedemnastoletnia dziewczyna i padając Lindzie w ramiona wyszlochała, że przyćpała, a teraz traci nad sobą kontrole i błaga Linde, żeby ta coś na to poradziła. Zdarzyło się to w momencie, w którym tłum reporterów rozpoznał w Lindzie Gwiezdną Tancerkę i ruszył w jej kierunku. Nie sądzę, nawet wziąwszy pod uwagę to, że ważyła sześć razy więcej niż normalnie, że została podziurawiona jak sito przez kontrole medyczną, znieważona przez urząd imigracyjny i doprowadziła Toma do białej gorączki, bo straciła swoją zwykłą powściągliwość; sądzę, że świadomie z niej zrezygnowała. W każdym bądź razie wyrąbała w tej bandzie wampirów najwyraźniej wielką dziurę, wyciągnęła przez nią te biedną dziewczynę i złapała jej taksówkę. Gdy do niej wsiadały, jakiś pajac wsadził dziewczynie w twarz kamerę i Linda go znokautowała.
- Do diabia, Tom, sam bym to zrobił - powiedziałem dowiedziawszy się wszystkiego.
- Rany boskie, Charlie! - zaczął. - Potem z nadludzkim wysiłkiem zapanował nad swym głosem. - Zastanów się. Posłuchaj. My się tu nie bawimy w klasy. Przez moje ręce przepływają megadolce, Charlie, megadolce! Nie jesteś już nędzarzem, nie przysługują ci przywileje nędzarza. Czy ty...
- Tom - odezwa się zaszokowana Norrey.
- ... masz w ogóle pojecie jak zmienna stała się opinia publiczna w ciągu ostatnich dwudziestu lat? Może muszę ci uświadomić, jak bardzo interesuje ją ta orbitująca kupa złomu, którą właśnie opuściliście? A może zamierzasz mnie przekonać, że taśmy w twojej walizce są równie dobre jak “Gwiezdny taniec" i masz tam coś tak wystrzałowego, że możesz sobie bić reporterów i ujdzie ci to na sucho?
Trafił w sedno. Wszystkie plany choreograficzne, jakie zamierzaliśmy realizować na orbicie opierały się na założeniu, że będziemy dysponowali grupą złożoną z ośmiu do dwunastu tancerzy. Sądziliśmy, że jesteśmy pesymistami. Musieliśmy wyrzucić wszystko do kosza i zaczynać od początku. Taśmy, które w wyniku tego nakręciliśmy zawierały w większości występy solowe, a na tym etapie był to nasz najsłabszy punkt. I chociaż spodziewałem się, że sporo mogę nadrobić montażem, to...
- Wszystko w porządku, Tom. Te gnojki dostaną coś, co ich wydawcom będzie odpowiadało bardziej od pięciostopowej pannicy robiącej goryla z goryla - oni również liczą się z opinią publiczną.
- A co ja jutro powiem Westbrookowi? A Moriemu i Barbarze Frum, a UPI, a AP, a ...
- Tom - przerwała mu łagodnie Norrey - wszystko będzie w porządku.
- W porządku? Jak to w porządku? Wytłumacz mi, jak wszystko może być w porządku?
Ja wiedziałem do czego Norrey zmierza.
- O, do diabła, jasne. Oczywiście nawet o tym nie pomyślałem, słoneczko. Przez te zgraje szakali wyleciało mi to po prostu z głowy. To im dobrze zrobi - zacząłem chichotać. - To im dobrze zrobi.
- Jeżeli nie masz nic przeciwko temu, kochanie.
- Co? Och nie... nie, nie mam nic przeciwko - uśmiechnąłem się. - Zanosiło się na to od dosyć dawna. Zróbmy z rym porządek.
- Może ktoś mnie, z łaski swojej, poinformuje, o co tu, u diabła...
- Tom - powiedziałem wylewnie - o nic się nie martw. Powiem twoim pozostawionym na lodzie przyjaciołom to samo, co powiedziałem w wieku lat trzynastu memu ojcu, gdy ten przydybał mnie w piwnicy z córką listonosza.
- To znaczy co? - przerwał mi z zalążkiem mimowolnego uśmiechu, jeszcze niezupełnie wiedząc czemu chce się uśmiechnąć.
Objąłem Norrey ramieniem.
- Wszystko będzie okay, tatusiu. Jutro się pobierzemy.
Przez kilka sekund gapił się na nas tępo, uśmiech zbladł, a potem powrócił w pełnej krasie.
- To przerażające, to... wiecie, wydaje mi się, że to chwyci, wydaje mi się, że się uda - miał na tyle przyzwoitości, że się zarumienił. - To znaczy, do diabła z reporterami. Ja tylko... ja chciałem powiedzieć... Moje gratulacje!
- Zawsze - powiedziała ponuro Norrey - możesz na nas liczyć w takich sprawach.
***
Tak jak o to prosiłem, recepcja zatelefonowała do mnie, gdy tylko Linda wpisała się do rejestru gości hotelowych. Odchrząknąłem, zawiesiłem słuchawkę w powietrzu, zwlokłem się z łóżka i wlazłem w hotelowy kosz na śmieci, wpadłem na nocny stolik, niszcząc go wraz ze stojącą na nim lampką i skończyłem rozciągnięty jak długi na podłodze z policzkiem głęboko wtulonym w puszysty dywan, a nosem o parę centymetrów od jarzącego się cyferblatu zegara, który twierdził, że jest 4:42 rano.
Nieprawdopodobne, Norrey wciąż spała. Wstałem, ubrałem się po ciemku i wyszedłem, uprzątniecie rumowiska pozostawiając na rano. Na szczęście najbardziej ucierpiała zdrowa noga - mogłem chodzić, aczkolwiek z rodzajem podwójnego utykania.
- Linda? To ja; Charlie.
Otworzyła od razu.
- Charlie, przepraszam...
- Przestań. Dobrze postąpiłaś. Co z tą dziewczyną? - Wszedłem do środka.
Zamknęła za mną drzwi i skrzywiła się.
- Nic takiego. Jest teraz wśród swoich. Myślę, że wydobrzeje.
- To dobrze. Do dziś pamiętam jak wpadł na mnie jakiś ćpun.
Skinęła głową.
- Wiesz, że jej przejdzie za osiem godzin, ale co z tego, to się powtórzy.
- Tak. Słuchaj, co do Toma...
Znowu się skrzywiła.
- O rany, Charlie, co za bzik.
- Wy dwoje, hmm tego... pokłóciliście się?
- Próbowałam mu tylko powiedzieć, że jest za sztywny, a on zaczął się zachowywać tak, jakby nie rozumiał o czym mówię. No to mu powiedziałam, że nie jest takim głupcem, jakiego udaje i poprosiłam, żeby mnie traktował jak przyjaciółkę, a nie jak jakąś obcą - z tego, co mi o nim opowiadałeś, wydawało mi się, że postępuje dobrze. Odpowiada mi na to “Okay", więc proszę go jak przyjaciela, żeby postarał się przytrzymać tych reporterów z dala od nas na dzień czy coś koło tego, a on do mnie z buzią. Zachowywał się tak asekurancko, Charlie.
- Posłuchaj, Lindo - zacząłem - to ten pieprznik tak...
- Charlie, naprawdę starałam się go uspokoić, starałam się mu okazać, że nie mam do niego pretensji. Ja... gładziłam go po karku i ramionach, żeby go rozluźnić, a on mnie odepchnął. Dosłownie odepchnął mnie, Charlie. Ty i Norrey mówiliście, że to taki miły facet, a tu co?
- Przykro mi Lindo, że ci się nie spodobał. Tom to miły gość. To tylko...
- Sądzę, że chciał po prostu, żebym zostawiła Sandrę, żebym pozwoliła zabrać ją Służbie Porządkowej i...
Zrezygnowałem.
- Zobaczymy się ra.... po południu, Lindo. Prześpij się trochę. O drugiej, w Sali ileś tam, odbędzie się konferencja prasowa.
- Jasne. Przepraszam, musi być już późno, co?
Gdy wchodziłem do pokoju, Norrey wciąż jeszcze spała jak zabita, ale gdy wsunąłem się pod kołdrę i przytuliłem do jej pleców parsknęła jak koń i wymamrotała:
- Wszystko w porządku?
- W porządku - wyszeptałem - ale wydaje mi się, że przez jakiś czas będziemy musieli trzymać tych dwoje w separacji.
Odwróciła się do mnie, otworzyła jedno oko i odszukała mnie nim.
- Kochanie - wymamrotała uśmiechając się jedną stroną twarzy - jeszcze będą z ciebie ludzie.
A potem odwróciła się plecami i znowu pogrążyła we śnie, pozostawiając mnie zadowolonego z siebie, głupio zarozumiałego i zastanawiającego się, o czym ona, u diabła, mówiła.
Rozdział 3
Te taśmy z pierwszego semestru sprzedawały się jednak jak ciepłe bułeczki, a krytycy byli w większości bardziej niż przychylni. W tym czasie wznowiliśmy też “Masa to tylko słowo" ze ścieżką dźwiękową Raoula i zakończyliśmy nasz pierwszy rok budżetowy na dobrym plusie.
Przez następny rok nasze Studio nabierało kształtu.
Ulokowaliśmy się na bardzo wydłużonej orbicie. Przechodząc przez perigeum, Studio zbliżało się do Ziemi na odległość 32000 kilometrów, a w apogeum oddalaliśmy się od niej na około 80 000 kilometrów. Wybierając taką orbitę unikaliśmy zasłaniania połowy nieba na każdej taśmie przez Ziemie; w apogeum Ziemia widziana z pokładu Studia była mniej więcej wielkości pięści i większość czasu spędzaliśmy daleko od niej.
Jak wyglądał sam kompleks Studia.
Największą pojedynczą strukturą było oczywiście Akwarium - ogromna kula do pracy we wnętrzu bez skafandrów próżniowych. Po prawidłowym oświetleniu była ona niemal zupełnie przezroczysta, ale jeżeli nie chcieliśmy mieć w tle całego wszechświata, mogliśmy ją obłożyć płytami z nieprzezroczystej folii. W różnych miejscach znajdowało się w niej sześć małych i bardzo dobrych gniazd kamerowych i istniała możliwość zainstalowania plastykowych płyt, które przeobrażały ją we wpisany w kule sześcian. Jednak korzystaliśmy z nich zaledwie kilka razy i prawdopodobnie więcej tego nie uczynimy.
Następny pod względem wielkości był Lamus Ciotki Grawitacji, długi, “stacjonarny" słup, usiany podporami i rolkami do naciągania lin, ale zawsze pokryty przywiązaną doń dla bezpieczeństwa rupieciarnią. Części dekoracji, moduły kamerowe i części zamienne, akcesoria oświetleniowe, konsole sterownicze i systemy pomocnicze, kanistry i bańki, pudła, tobołki, pętle, zwoje i poupychane bezładnie pakunki ze wszystkim, co według kogoś z nas mogło się przydać do tańca w stanie nieważkości i filmowania go, wszystko to było przyczepione do Lamusa Ciotki Grawitacji niczym międzyplanetarne pijawki.
Musieliśmy urządzić to w taki właśnie sposób, bo częste wchodzenie do pomieszczeń mieszkalnych i wychodzenie z nich wcale nie jest wygodne.
Wyobraźcie sobie teraz młot kowalski. Dużyr stary młot z wielką, baryłkowatą głową. Wyobraźcie sobie dużo mniejszą głowę przytwierdzoną na drugim końcu trzonka. To mój dom. Kiedy przebywam w kosmosie, tam właśnie mieszkam ze swą żoną - w trzech pokojach z kuchnią i łazienką. Spróbujcie zrównoważyć ten kowalski młot w poziomie na jednym palcu. Będziecie musieli podłożyć ten palec tuż przy drugim końcu, w pobliżu dużo masywniejszej głowy młota. Jest to punkt, wokół którego krąży mój dom i jego przeciwwaga. Czynią to po idealnie koncentrycznych kołach, aby zapewnić mi w domu efekt wypadkowy w postaci ciążenia równego jednej szóstej ciążenia ziemskiego. W przeciwwadze mieści się instalacja podtrzymania życia, magazyn żywności, stacja energetyczna, telemetryczna aparatura medyczna, pokładowy komputer, centralka telefoniczna oraz parę cholernie dużych żyroskopów.
Ponieważ tylko Tokugawa może pozwalać sobie, kiedy przyjdzie mu na to ochota, na wydatkowanie energii potrzebnej do poruszenia i zatrzymania wirujących w kosmosie mas, istnieją tylko dwa sposoby wychodzenia z domu. Oś obrotu wymierzona jest w Lamus Ciotki Grawitacji i w Ratusz, (o którym za chwile) trzeba tylko wyjść przez “dolną" śluzę powietrzną i puścić się w odpowiednim momencie. Jeśli nie jesteś starym wygą kosmicznym albo jeśli twoim celem jest miejsce leżące gdzieś na stycznej do osi obrotu, wychodzisz śluzą “górną", wspinasz się po wyposażonym w uchwyty trzonku młota do punktu całkowite) nieważkości, odbijasz, a potem, korzystając z silniczków rakietowych swojego skafandra, kierujesz się tam, gdzie chcesz dotrzeć. Do domu wchodzi się zawsze “drzwiami frontowymi", czyli śluzą “górną".
Cierpieliśmy te wszystkie niewygody oczywiście dlatego, by zapewnić sobie jedną szóstą g w pomieszczeniach mieszkalnych. Gdybyście dostatecznie długo przebywali w kosmosie, stwierdzilibyście, że stan nieważkości jest o wiele wygodniejszy. Wtedy każda grawitacja wydaje się być arbitralnym ograniczeniem ruchu - czulibyście się w niej jak pisarz, od którego żądają tylko szczęśliwych zakończeń, albo muzyk, ograniczony do jednego rytmu."
Jednak spędzaliśmy w domu tyle czasu, ile zdołaliśmy. Każde ciążenie spowalnia oczywiście dążenie waszego ciała do nieodwracalnego przystosowania się do zerowej grawitacji, a jedna szósta g stanowi rozsądny kompromis. Ponieważ jest to norma lokalna zarówno dla powierzchni Księżyca, jak i pokładu “Skyfac" parametry fizjologiczne są powszechnie znane. Im więcej czasu spędzaliśmy w domu, tym dłużej mogliśmy pozostawać w kosmosie - a nasz harmonogram zajęć był bardzo napięty. Żadne z nas nie chciało pozostać w kosmosie na zawsze. Tak nam się wtedy wydawało.
Jeżeli jednak, mimo wszystko, wyniki badań wykazywały, że organizm jednego z nas przystosowuje się zbyt gwałtownie, można to było w pewnym stopniu skompensować. Delikwent wychodził drzwiami kuchennymi, (śluzą “dolną"), wspinał się na zwisający z dźwigu drążek do ćwiczeń i przypinał do niego paskami. Przypominało to trochę, jedną z zabawek dla niemowlaków lub zmodyfikowaną wersje ławki bosmańskiej. Zwalniało się hamulec i drążek zaczynał “opadać" wzdłuż trzonka młota, bardzo prosto, gdyż nie było tam tarcia atmosferycznego, które odchyliłoby w bok kierunek jego ruchu. Pasażer “drążka" oddalał się coraz bardziej od mniejszej głowy młota, wydłużając w ten sposób długość trzonka, a tym samym zwiększając działającą nań siłę grawitacyjną. Gdy znalazł się już dostatecznie “nisko", powiedzmy pod działaniem 1/2 (około 400 metrów liny), włączał hamulec i ćwiczył na tak zaprojektowanym drążku, by umożliwiał prace nad całym ciałem. Jeżeli sobie życzył, mógł również użyć wbudowanych w drążek pedałów do podciągnięcia się w górę liny. Przewidziano także tak zwany “hamulec postojowy", dzięki któremu ćwiczący, jeżeli brakło mu już sił i tracił rytm, mógł zjechać lotem ślizgowym w dół do samego końca nie skręcając sobie przy tym karku.
Wielką pokusę stanowił Ratusz - kula nieco mniejsza od Akwarium Złotej Rybki. Był to w zasadzie nasz wspólny liying room, miejsce, w którym mogliśmy spotykać się, przebywać razem i gawędzić, grać w karty, uczyć się piosenek, spierać się o choreografię, kłócić się o choreografię (to dwie różne rzeczy), grać w piłkę ręczną albo po prostu rozkoszować się luksusem nieważkości bez skafandrów próżniowych lub czegoś ważnego do zrobienia.
Różne były więc pokusy do stałego przebywania w Ratuszu - a czekało na nas tak wiele standardowych, codziennych zadań, że trzeba było ostro je hamować. Dwa razy dziennie do komputera medycznego doktora Panzelli na pokładzie “Skyfac" przesyłane były wyniki wyczerpujących testów fizjologicznych każdego z nas - wodę, powietrze i żywność mogłem sprowadzać skądinąd, gdyby ni z tego, ni z owego “Skyfac" przestał nas hołubić, ale mózg Panzelli był mi potrzebny. Panzella był dla medycyny kosmicznej tym, kim dla budownictwa kosmicznego był Harry Stein. Trzymał nas w ryzach, beształ przez radio, gdy uchylaliśmy się od pracy nad sobą i polecał sesje ćwiczeń na drążku jak surowy kapłan, który zadaje pokutę.
Początkowo dla optymalnej populacji, liczącej piętnaście osób zamierzaliśmy zbudować pięć kowalskich młotów. Tego pierwszego roku popędzaliśmy nawet Harry'ego. Kiedy pierwsza grupa studentów wysiadła z wahadłowca, było cudem, że do zasiedlenia nadają się aż trzy jednostki. Musieliśmy, z podziękowaniami i premią za dobrą robotę, odprawić ludzi Harry'ego wcześniej. Potrzebowaliśmy kwater, które zajmowali. Dziesięciu studentów, Norrey, Raoul, Harry i ja - razem czternaście osób. Trzy jednostki - razem dziewięć pokoi. Było wiele romansów... a Norrey i ja wyszliśmy z tego jako małżeństwo - ceremonia zaślubin była tylko formalnością.
Do chwili rozpoczęcia drugiego sezonu zakończyliśmy budowę jeszcze jednego trzypokojowego domu, a przywieźliśmy ze sobą tylko siedmioro studentów. Każdy miał więc drzwi, które mógł za sobą zamknąć. Wszyscy oni, cała siódemka, odpadli. Piąty młot nigdy nie został zbudowany.
To była ta seria złych kart, o której wcześniej wspominałem, ciągnąca się i przez nasz drugi sezon.
Pomyślcie tylko - byłem jeszcze młody i zaczynałem właśnie stawać się kimś w tańcu nowoczesnym, gdy pocisk włamywacza roztrzaskał mi staw biodrowy. To było dawno, ale pamiętam siebie jako cholernie dobrego. Nigdy nie będę już tak dobry, nawet mogąc znów korzystać z mej chorej nogi. Kilka osób, które odrzuciliśmy było lepszymi tancerzami, niż kiedykolwiek byłem ja - w ziemskich warunkach. Wierzyłem, że naprawdę dobry tancerz ma wrodzone predyspozycje do nauki myślenia sferycznego.
Mierne wyniki pierwszego sezonu uzmysłowiły mi mój błąd i dla sezonu drugiego zastosowaliśmy inne kryteria. Staraliśmy się szukać umysłów niekonwencjonalnych, umysłów nie skutych z góry wyrobionymi sądami i logiką. Raoul określił ich “typami autorów SF". Rezultaty były okropne. Po pierwsze okazało się, że ci ludzie, którzy intelektualnie mogą zakwestionować nawet swoje istnienie, fizycznie nie potrafią wyzbyć się podstawowych nawyków. Chcieliśmy stworzyć choreograficzną komunę, a wyszła nam komuna klasyczna, w której nikt nie chciał zmywać garów. Jeden z chłopaków miał zadatki na wspaniałego artystę solowego - gdy wyjeżdżał, zarekomendowałem go ludziom z Betamaxu - ale my nie mogliśmy z nim pracować.
A dwoje z tych cholernych idiotów straciło życie przez bezmyślność.
Wszyscy oni byli dobrze przeszkoleni w zasadach zachowywania się w stanie nieważkości, bez końca szpikowani podstawowymi regułami utrzymania się przy życiu w kosmosie. Dopóki nie wykazali swojej kompetencji, stosowaliśmy system podwójnej asekuracji dla każdego studenta wychodzącego w otwarty kosmos i podjęliśmy wszystkie środki ostrożności, jakie tylko przychodziły mi do głowy. Ale Indze Sjoberg nie chciało się spędzać całej godziny na sprawdzaniu i konserwacji swego skafandra próżniowego. Udało jej się przeoczyć wszystkich sześć klasycznych objawów rodzącego się uszkodzenia systemów chłodzących i ugotowała się podczas wschodu słońca. Nikt też nie mógł nakłonić Aleksieja Nikolskiego do obcięcia ogromnej grzywy rudych włosów. Pomimo wszystkich rad obstawał przy wiązaniu ich z tyłu głowy w rodzaj końskiego ogona podwójnej grubości. “Zawsze tak robił". Trwałość tej fryzury zależała od jednej wstążeczki. I jak można się było spodziewać, wstążeczka zerwała się w środku zajęć, a on zupełnie naturalnie wciągał powietrze w płuca. Znajdowaliśmy się parę minut drogi od hermetyzowanego pomieszczenia; zapewnie i tak utonął we własnych włosach, ale gdy holowaliśmy go z Harrym do ratusza rozpiął skafander, żeby po swojemu uporać się z problemem.
W obydwu przypadkach zmuszeni byliśmy do przechowywania ciał przez makabrycznie długi czas w Lamusie, podczas gdy krewni zastanawiali się, czy przesłać im zwłoki do najbliższego portu kosmicznego, czy brnąć w komplikacje związane z urządzeniem pogrzebu w kosmosie. To zepsuło cały sezon.
Jako ostatni wyjechali Yeng i DuBois. Odprowadziłem ich do śluzy osobiście. Wracałem do Ratusza w nastroju najgłębszej depresji, jakiej zaznałem od... od chwili śmierci Shary. Zbiegiem okoliczności bolała mnie noga; chciałem na kogoś warknąć; cały semestr ciężkiej pracy i żadnych efektów. Ale kiedy wszedłem przez śluzę powietrzną, zobaczyłem Norrey, Harry'ego i Linde obserwujących Raoula odprawiającego czary.
Nie był świadom ich obecności ani niczego, co się wokół działo i Norrey, nie spoglądając na mnie, uniosła rękę w ostrzegawczym geście. Utrzymałem mój temperament na wodzy i oparłem się o ścianę przy wyjściu ze śluzy.
Raoul odprawiał czary zwykłymi przedmiotami codziennego użytku. Jego najbardziej ezoterycznym narzędziem był przyrząd, który nazywał swoją “hiperdermiczną igłą". Wyglądała ona jak lekarska strzykawka dotknięta słoniowacizną; szczególnie wielkie były komora i tłok, ale sama igła była normalnej wielkości. W jego rękach urządzenie to przeistaczało się w magiczną różdżkę.
Do chudej talii Raoula była przytroczona reszta przyrządów: pięć pojemniczków do picia, każdy z inaczej zabarwioną cieczą. Od razu rozpoznałem źródło podświadomego niepokoju i odprężyłem się: brakowało mi wibracji systemu klimatyzacyjnego, brakowało mi ruchu powietrza. Bliźniacze, promieniowe wysięgniki utrzymywały Raoula na środku kuli. Tkwił tam w lekkim, charakterystycznym dla stanu nieważkości przysiadzie. Widocznie było mu potrzebne nieruchome powietrze, chociaż wiadomo było, że ograniczy mu to czas pracy. Wkrótce wydychany przezeń CO2 utworzy wokół jego głowy kulistą otoczkę; gdy będzie się powoli obracał na swoich wysięgnikach, otoczka stanie się toroidalną komorą zawierającą CO2 do tego czasu musi skończyć, albo przesunąć się w inne miejsce.
Przebił swoją strzykawką jeden z pojemniczków, wyciągnął z niego odmierzoną ilość cieczy. Była koloru soku jabłkowego z domieszką wody. Z namaszczeniem opróżnił strzykawkę. Jego cienkie, kościste palce pracowały z wielką ostrożnością. Na końcu igły utworzyła się złota piłka i wisiała tam, idealnie kulista. Cofnął delikatnie strzykawkę i piłka zaiskrzyła się doskonale symetrycznymi, bardzo powoli zanikającymi falami.
Napełnił strzykawkę powietrzem, wbił ją w serce piłki i wcisnął Bok. Bańka wypełniła się odmierzoną ilością powietrza, rozszerzyła w niemal przeźroczysty, złoty pęcherz, po którym, w leniwych zawirowaniach, goniły się opalizujące wzory. Miała teraz około metra średnicy. Raoul znowu cofnął strzykawkę.
Napełniając ją z kolejnych pojemników, zawierających ciecz koloru soku winogronowego, pomidorowego i zieloną galaretę, zapełnił wnętrze złotego pęcherza kulistymi kroplami purpury, czerwieni i zieleni, napompowując je następnie w pęcherze. Błyszczały, skrzyły się i potrącały, wykazując przy tym tendencje do pochłaniania jeden drugiego. Teraz złoty pęcherz pełen był choinkowych bombek rozmaitej wielkości, od winogrona do grejpfruta, migoczących i zapożyczających od siebie barwy. Gradienty napięć powierzchniowych kazały im wirować i miotać się jedna wokół drugiej jak dokazujące kociaki. Niektóre pęcherze były z czystej wody i te mieniły śie wszystkimi barwami tęczy, których oczy nie były w stanie wyodrębnić czy nadążyć za nimi.
Raoul dryfował teraz w poszukiwaniu świeżego powietrza, holując za sobą makropęcherz, który, nie pękając, przylgnął do jego dłoni. Wiedziałem, że gdyby uderzył go teraz silniej, całe to skupisko by trzasnęło i utworzyło pojedynczy, wielki bąbel, po którego powierzchni ściekałyby, jak łzy, smugi kolorów. Myślałem, że do tego właśnie zmierza.
Do piersi Raoula był przytroczony główny pulpit sterowania oświetleniem. Włączył sześć silnych reflektorów punktowych, skupiając je na pęcherzu - klejnocie. Pozostałe światła pociemniały i zgasły. Ścianki stworzonego przez Raoula klejnotu odbijały światło we wszystkich kierunkach i całe wnętrze zaczęło się mienić barwami. Niedbałym na pozór machnięciem ręki Raoul wprawił roziskrzony glob w ruch wirowy i pomieszczenie utonęło w feerii tęczowych ogni.
Dryfując przed swoim dziełem, Raoul przełączył Musicmastera na głośniki zewnętrzne, przymocował go sobie do uda i zaczął grać.
Najpierw ciepłe, długo unoszące się w powietrzu tony. Glob drży pod ich wpływem, reagując na wibracje, wyrażając muzykę wizualnie. Potem drżenie cieczy przechodzi do wyższych rejestrów, pobudzane podtrzymywanymi przez pętle pamięci akordami pseudogitary. Glob zdaje się marszczyć pulsować energią. Wyłania się prosta linia melodyczna, cichnie, powraca, cichnie znowu. Glob połyskuje w idealnym kontrapunkcie. W trakcie rozwijania linii melodycznej brzmienie zmienia się od orkiestry dętej do skrzypiec, potem do organów, potem do instrumentów elektronicznych i znowu od początku, a glob odzwierciedla każdą zmianę z niewysłowioną subtelnością. Pojawia się linia basu. Rogi. Odbijam się nogą od ściany zarówno po to, by uciec od własnych wyziewów, jak i po to, by spojrzeć na klejnot z innej perspektywy. Inni czynią to samo, dryfując ostrożnie i starając się zespolić ze sztuką Raoula. Zaczynamy tańczyć spontanicznie, porwani przez muzykę jak ten iskrzący się klejnot, przez feerję barw, jaką rzuca on na ściany sferycznego pomieszczenia. Do uda Raoula jest teraz przytroczona cała orkiestra, która czyni nas nieważkimi lalkami.
To tylko improwizacja, nie pasująca do koncertowych standardów. Proste ćwiczenia grupy, rozkoszującej się zwyczajnym psychicznym komfortem stanu nieważkości i te świadomość ze sobą dzielącej.
Raoul pociąga delikatnie za linkę i podpływa do niego wielka pętla drutu. Reguluje ją na średnice nieco większą od średnicy pęcherza - klejnotu, chwyta pęcherz w pętle i gwałtownie ją zaciska. Ci, którzy widzieli to zjawisko maskowane przez grawitacje nie mają pojęcia jak potężną siłą jest napięcie powierzchniowe. Pęcherz - kjejnot staje się soczewką wklęsłą o średnicy około trzech metrów, w której kipią idealne w kształcie wielobarwne soczewki wypukłe. Raoul orientuje ją na Harry'ego, dodaje z boków trzy lasery małej mocy i wprawia soczewkę w ruch wirowy. A my tańczymy.
W tej chwili obok śluzy powietrznej zapala się światełko sygnalizujące, że ktoś wchodzi. Powinno mnie to zdziwić - nie mieliśmy wielu sąsiadów - ale zafascynowany tańcem i geniuszem Raoula, a po trosze i swoim, który ujawnił się w chwili, gdy go przyjmowałem, nie zwróciłem na to żadnej uwagi. Zamek przekręcił się i otworzył, żeby wpuścić do środka Toma McGillicudy'ego - a to powinno zdziwić mnie cholernie. Nie wiedziałem, że nosi się z zamiarem złożenia nam wizyty, a skoro nie było go na regularnym wahadłowcu, do którego wsadziłem niedawno Yenga i DuBoisa, to żeby się tu dostać musiał wynająć bardzo kosztowny czarter specjalny. A to sugerowało nieszczęście.
Ale ja znajdowałem się w błogim nastroju, zagubiony w tańcu, może nawet trochę zahipnotyzowany iskrzeniem Raoulowego kalejdoskopu. Może nawet nie przywitałem Toma skinieniem głowy i pamiętam, że nie zdziwiło mnie ani trochę to, co wtedy uczynił.
Dołączył do nas.
Bez chwili wahania odbił się od progu śluzy i popłynął w powietrze. Wykorzystał wysięgnik Raoula do zajęcia takiego miejsca w sferze, że nasz trójkątny układ stał się teraz kwadratem. I zaczął tańczyć z nami, podchwytując nasze ewolucje i rytm muzyki.
Spisywał się wspaniale. Byłem poruszony do głębi, ale zachowywałem twarz pokerzysty i tańczyłem dalej, starając się, aby Tom nie przyłapał mnie na tym, że go obserwuje. Po drugiej stronie kuli Norrey czyniła podobnie - a w górze Linda zdawała się autentycznie nie zdawać sobie sprawy z tego, co się dzieje.
Poruszony? Byłem wstrząśnięty. Ten właśnie czynnik, za sprawą którego odpadło szesnastu z siedemnastu studentów, który powodował wykruszenie się ludzi z brygady budujących “Skyfac" w czasach, gdy prowadzone były pierwsze eksperymenty z życiem w stanie nieważkości, zdawał się nie dotyczyć Toma.
Teraz dopiero uświadamiałem sobie jaki szczęśliwy zbieg okoliczności stanowił fakt, że Norrey i Raoul okazali się być oboje materiałem na Gwiezdnych Tancerzy. I jak niewielu może nimi kiedykolwiek być.
Ale Tom był z pewnością jednym z nich. Jednym z nas. Jego technika była diabelnie prymitywna, rękoma posługiwał się jak szuflami, plecy trzymał zupełnie źle, ale te mankamenty można było wyeliminować treningiem. Najważniejsze, że miał w sobie to rzadko spotykane, nieokreślone coś, czego potrzeba do zachowania równowagi w środowisku, które nie pozwala na jej zachowanie. W kosmosie czuł się jak w domu.
Zaimprowizowana jam session dobiegała z wolna końca. Muzyka zjechała frywolnie na ostatnie akordy “Tako rzecze Zaratustra" i Raoul przedłużając ostatni ton, dźgnął ręką w swoją soczewkę, która rozprysła się na miliony tęczowych kropel, odpływających we wszystkie strony z tajemniczą gracją rozszerzającego się wszechświata.
- Posprzątaj to - powiedziałem automatycznie. Czar prysł i Harry pośpieszył do wyłączników oczyszczaczy powietrza, aby je uruchomić, zanim Ratusz nie stanie się lepki od soku owocowego i galarety. Wszyscy odetchnęli, a czarodziej Raoul był znowu tym niepozornym, małym człowieczkiem z kosmiczną strzykawką i hula - hoop. I z uśmiechem od ucha do ucha. Po pełnych uznania westchnieniach nastąpiła pełna uznania cisza; ciepły blask gasł przez jakiś czas. “A niech mnie diabli", pomyślałem. “Nie pamiętam niczego podobnego jak żyje". Potem znowu pozbierałem myśli.
- Narada - powiedziałem krótko i podpłynąłem do Raoula. Tam dołączyli do nas Harry, Norrey, Linda i Tom. Chwyciwszy się za ręce i za stopy, jak komu było wygodniej, utworzyliśmy pośrodku kuli ludzki płatek śniegu. Nasze twarze były skierowane w różne strony, ale to nam nie przeszkadzało. Przeszliśmy od razu do interesów.
- No dobrze, Tom - pierwsza odezwała się Norrey - co się stało?
- Czy “Skyfac" się wycofuje? - spytał Raoul.
- Dlaczego nie uprzedziłeś nas telefonicznie? - zapytałem.
Milczeli tylko Linda i Harry.
- Spokojnie - odparł Tom. - Nic się nie stało. Zupełnie nic. Interes idzie jak zegarek.
- Dlaczego więc przylatujesz czarterowym wahadłowcem? A może schowałeś się w tym regularnym, który właśnie odleciał?
- Nie, przyleciałem czarterem, macie rację... Ale to była taksówka. Przebywałem w stanie nieważkości prawie tyle co wy. Byłem na “Skyfac".
- Na... - Z trudnością zbierałem myśli. - I miałeś kłopoty z łączeniem rozmów telefonicznych i przekazywaniem poczty, a więc nie mogłeś nas o tym poinformować.
- Zgadza się. Ostatnie trzy miesiące spędziłem pracując w filii naszego biura na “Skyfac".
- Aha - powiedziałem. - A dlaczego?
Szukając słów spojrzał na Linde, a tak się złożyło, że trzymał ją za lewy łokieć.
- Pamiętasz pierwszy tydzień naszej znajomości, Lindo? - skinęła głową. - Nie przypominam sobie, żebym kiedykolwiek wcześniej był tak zdenerwowany. Miałem cię za największą oślice na świecie. Tej nocy, gdy ochrzaniałem cię w "Le Maintenant", ten ostatni raz, kiedy spieraliśmy się o religie - pamiętasz? Tej nocy wyszedłem stamtąd i poleciałem helikopterem prosto do Nowej Szkocji, do tej cholernej komuny, w której się wychowałaś. Wylądowałem o trzeciej nad ranem w środku ogrodu, budząc połowę z nich. Przez ponad godzinę wściekałem się i obrzucałem tych ludzi wyzwiskami, żądając od nich, by mi wyjaśnili, dlaczego wychowali cię na taką wykolejoną idiotkę. Kiedy się wreszcie zmęczyłem, oni mrugali oczyma, drapali się, ziewali, a potem taki duży drab z niesamowitą brodą powiedział: “No, jeśli tak drzecie ze sobą koty, to według mnie powinieneś uderzyć do niej w konkury", i dał mi śpiwór.
Linda wyrwała się z naszego kręgu i płatek śniegu się rozpadł. Wszyscy chwytaliśmy za to, co kto miał pod ręką albo dryfowaliśmy. Tom wykonał wprawny zwrot i popłynął za Linda, adresując swój monolog już bezpośrednio do niej.
- Zostałem z nimi przez jakiś tydzień - ciągnął spokojnie - a potem wróciłem do Nowego Jorku i zapisałem się na kurs tańca. Uczyłem się tańca, będąc jeszcze dzieckiem, w ramach treningu karate; trochę mi z tego zostało i ciężko harowałem. Ale nie byłem pewien czy ma to cokolwiek wspólnego z tańcem w zerowej grawitacji - a więc nie mówiąc o rynrnikomu z was przekradłem się na “Skyfac" i ćwiczyłem tam przez cały ten czas jak diabli. W kuli fabrycznej, którą wynająłem za własne pieniądze.
- A kto prowadził nasz kram? - spytałem łagodnie.
- Najlepsi spece, jakich można kupić za pieniądze - odparł zwięźle. - Nasze interesy nie ucierpiały przez to ani trochę. Ale ucierpiałem ja. Jeszcze przez jakiś rok nie zamierzałem mówić o tym nikomu z was. Ale byłem w biurze Panzelli, gdy nadeszły powiadomienia o zakończeniu kontroli medycznej Yenga i DuBois. Wiedziałem, że brak wam obsady. Jestem samoukiem i poruszam się jak patyk w przeręblu i wiem, że na Ziemi minęłoby jeszcze z pięć lat, zanim zostałbym czwartorzędnym tancerzem, ale wydaje mi się, że potrafię robić to, co wy tutaj. - Przekręcił się w powietrzu, żeby patrzeć na mnie i na Norrey.
- Chciałbym się uczyć pod waszym kierunkiem. Zapłacę za naukę. Ludzie, ja chciałbym z wami pracować i to nie tylko nad papierkami. Chciałbym stać się częścią waszego zespołu. Wydaje mi się, że mogę zostać Gwiezdnym Tancerzem. - Odwrócił się z powrotem do Lindy. - I chciałbym uderzyć do ciebie w konkury, tak jak każą twoje zwyczaje.
To właśnie wtedy stała się dla mnie oczywista bezmierność mojej głupoty. Nie potrafiłem dobyć z siebie głosu. Powiedziała to Norrey.
- Zgoda. - Uczyniła to w imieniu całej grupy w tym samym momencie, w którym Linda powiedziała to od siebie. I płatek śniegu odtworzył się, dużo mniejszy pod względem średnicy.
Nasz zespół był uformowany,
I tak, z grupą odpowiedniej wielkości, z rosnącym pojęciem co do rzeczywistej istoty tańca w zerowej grawitacji, rozpoczęliśmy nasz drugi i ostatni sezon zdjęciowy.
Rozdział 4
Spadałem przez rozgwieżdżony kosmos, sterując warkoczem fluoryzującego gazu, jak lądująca kometa, koncentrując się na utrzymaniu prostego kręgosłupa oraz złączonych kolan i kostek stóp. To pomagało mi zapomnieć o nerwach.
- Pięć - zaintonował monotonnym głosem Raoul - cztery, trzy, dwa, jeden, teraz! - i wokół mnie rozbłysnął pierścień jasnopomarańczowego płomienia. Przeszyłem go jak igła.
- Pięknie - szepnęła mi do ucha Norrey ze swego odległego o kilometr punktu obserwacyjnego. Naraz uniosłem wyprostowane ramiona nad głową i zębami mocno zagryzłem kontakt. Gdy przelatywałem przez płomienisty pomarańczowy pierścień, mój “warkocz" stał się ciemnopurpurowy i znacząc mój siad, rozszerzał się leniwie i symetrycznie. W tej purpurowej bruździe roziskrzały się i gasły w nieregularnych odstępach czasu maleńkie nove. Magia Raoula. Tuż przed całkowitym opróżnieniem przymocowanych do mych łydek zbiorników z barwnikiem, odpaliłem silniczek odrzutowy i licząc sekundy, dałem mu się wynieść “w górę" po coraz to większej krzywiźnie.
- Zapal, Harry - rzuciłem krótko. - Nie widzę cię.
Nad moim wyimaginowanym horyzontem zabłysły czerwone światełka. Odetchnąwszy z ulgą, wyłączyłem ciąg silniczka. Nie kierowałem się dokładnie na kamerę, ale konieczna korekta kursu była nieznaczna i nie zniekształcała w zauważalny sposób kreślonej przeze mnie krzywej. Gdy dostrzegłem swoją gwiazdę odniesienia, wykonałem salto i naliczywszy dziesięć obrotów, zbliżyłem się do kamery na tyle, by ją ujrzeć i pójść świecą w górę. W jednej chwili wyszedłem z ruchu wirowego, zorientowałem się co do swego położenia i wyhamowałem ostro wszystkimi silniczkami, poddając swe ciało przeciążeniu ponad 3 g. Wyłączyłem je w idealnym momencie; zatrzymałem się w odległości zaledwie pięćdziesięciu metrów od kamery. Wyłączyłem natychmiast całe zasilanie, wkładając w to wszystkie siły, jakie mi pozostały i przeszedłem od naturalnego skurczu charakterystycznego dla dużych przeciążeń do pełnego odprężenia. Wytrzymałem tak odliczając do pięciu i szepnąłem: - Wyłącz!
Czerwone światełko nad kamerą zgasło, a Norrey, Raoul, Tom i Linda wydali ciche okrzyki pochwały.
- Okay, Harry, obejrzyjmy sobie playback.
- Już się robi, szefie.
Nastąpiła przerwa, podczas której Harry przewijał taśmę, a potem zaświeciły się krawędzie wielkiego, kwadratowego wycinka przestrzeni. Obramowane nim gwiazdy zmieniły swoje położenie i zaczęły się poruszać. W kadrze pojawił się mój obraz i wykonał manewr, który przed chwilą zakończyłem. Byłem zadowolony. We właściwym momencie wpadłem w martwy środek pierścienia pomarańczowego “płomienia" i wyzwoliłem smugę purpurowego dymu. Krzywa ucieczki była nieco postrzępiona, ale mogła ujść. Gwałtowne powiększenie się mego, zbliżającego się do kamery obrazu było tak zaskakujące, że naprawdę się wzdrygnąłem. Dla obserwatora hamowanie było tak samo zapierające dech w piersiach, jak i dla mnie. Ucieczka była świetna, a końcowa, triumfalna poza naprawdę kapitalna.
- To jest ujęcie - powiedziałem z zadowoleniem. - Gdzie tu jest najbliższy bar?
- Zaraz za rogiem - odparł Raoul. - Ja stawiam.
- Jak to miło spotkać patrona sztuki.
Spoza “dolnej" kamery wyłonił się masywny, roboczy skafander próżniowy Harry'ego, obwieszony girlandami narzędzi.
- Hej - odezwał się Harry - jeszcze nie teraz. Trzeba zrobić ostatnie ujęcie drugiej sceny.
- Och, do diabła - zaprotestowałem. - Powietrze mi się kończy, w brzuchu mi burczy i cały pływam w tym wynaturzonym kaloszu.
- Kończy się nasz czas - powiedział krótko Harry.
- Paliwo moich silników jest na wykończeniu - próbowałem jeszcze.
- W Scenie Drugiej używasz ich niewiele - przypomniała mi Norrey. - Ośle Drabinki, pamiętasz? Brutalna, siłowa robota. - Zamilkła na chwile. - No i naprawdę czas nam się kończy, Charlie.
- Mają rację, Charlie - wtrącił Raoul. - Za wcześnie to powiedziałem. Ruszaj, noc jest młoda.
Rozejrzałem się wokół po niezmierzonej kuli rozgwieżdżonej pustki. Ziemia jak piłka plażowa po lewej, a obok niej słońce wielkości piłeczki baseballowej.
- Okay - uległem - chyba masz rację. Harry, rozwalcie z Raoulem te dekoracje i ustawcie na jej miejsce następną, w porządku? Reszta rozgrzewa się na swoich miejscach. Spoćcie się.
Raoul i Harry, sprawni i wyszkoleni jak para starych glin, popędzili Wozem Rodzinnym w próżnie. Usiadłem na niczym i popadłem w zadumę, klnąc w duchu te cholerną normę czasową. Zbliżał się termin ponownego powrotu na Ziemie, a to oznaczało, że już najwyższy czas na przeprowadzenie prób tego fragmentu i przystąpienie do zdjęć, czy mi to odpowiadało, czy nie. Żaden artysta nie lubi być poganiany przez czas, nie lubią tego nawet ci, którzy bez tego bodźca nie potrafią pracować.
Do czasu zmontowania Oślich Drabinek byłem już niemal znowu w nastroju do tańca. Drabinki stanowiły rodzaj trójwymiarowej, gimnastycznej dżungli. Był to ogromny dwudziestościan o krawędziach z przeźroczystych rur wypełnionych fluoryzującym zielenią i czerwienią neonem. Obejmowały one obszar mniej więcej 14 000 metrów sześciennych, w którym, niczym nieruchome pyłki kurzu, wisiała niezliczona liczba maleńkich ciekłych kropel, połyskujących w promieniach laserów. Sok jabłkowy.
Miałem właśnie wydać wszystkim polecenie zajęcia swoich miejsc, gdy Norrey opuściła swoją pozycje i pomknęła w moją stronę. Przyczyna tego mogła być, oczywiście, tylko jedna, wyłączyłem więc swoje radio i czekałem. Wyhamowała zgrabnie, zatrzymując się tuż przy mnie i przytknęła swój hełm do mojego.
- Charlie, nie chciałabym, żebyś to robił na siłę. Możemy wrócić za jedenaście godzin i...
- Nie, już wszystko dobrze, kochanie - zapewniłem ją. - Masz rację: “Czas nam się kończy". Mam tylko nadzieje, że choreografia jest w porządku.
- To dopiero pierwsze podejście. Symulacje wypadły świetnie.
- Nie o to mi chodziło. Wiem, do diabła, że jest prawidłowa. Potrafię już zupełnie dobrze myśleć w kategoriach sferycznych. Nie wiem tylko, czy jest coś warta.
- O co ci chodzi?
- Jest to ten typ choreografii, którego nienawidziłaby Shara. Sztywna, precyzyjnie wyliczona czasowo, jak alejki w parku.
Zaczepiła się zgiętą w kolanie nogą o moją talie, żeby powstrzymać lekki dryf i zamyśliła się.
- Nienawidziłaby jej u siebie - powiedziała po chwili - ale z przyjemnością oglądałaby ją w naszym wykonaniu. To dobry kawałek, Charlie - a wiesz, że krytycy kochają wszystko, co abstrakcyjne.
- Tak, masz rację, znowu ją masz - powiedziałem. - Dziękuje, kochanie - dodałem ściskając jej ramie przez materiał skafandra próżniowego i znowu włączyłem swoje radio. - W porządku chłopaki i dziewczyny. Kręcimy. Harry, czy te kamery wreszcie gotowe?
- Kręcimy - oznajmił.
***
Nie można udawać wesołości na tyle dobrze, żeby oszukać żonę taką jak Norrey, jeśli nie ma w tym czegoś autentycznego. Ciskanie swym ciałem na wszystkie strony miedzy czerwonymi i zielonymi Drabinkami, współdziałanie z energią trzech pozostałych tancerzy, których zdarzyło mi się pokochać, koncentrowanie się na zachowaniu wyliczonej do ułamka sekundy synchronizacji czasowej i idealnym ułożeniu ciała było naprawdę wyczerpujące. Ale artysta jest zdolny do samokrytycyzmu nawet w środku najbardziej pochłaniającego uwagę występu. I chociaż w wirującym środku tańca potrzebna mi była cała moja uwaga, to jednak pozostawało jeszcze we mnie miejsce na szepczący cichutki głosik, że to nie jest wszystko, na co mnie stać.
Starałem się pocieszyć refleksją, że dokładnie w ten sam sposób czuje każdy artysta, w odniesieniu do wszystkiego, co wykonuje - i nie pomogło mi to ani trochę bardziej, niż pomaga któremukolwiek z nas. I popełniłem jeden mały błąd w ułożeniu ciała i w zbytnim pośpiechu starałem się go naprawić silniczkami rakietowymi, włączając nie ten, co trzeba i z impetem wpadając tyłem na Toma. Jego plecy grzmotnęły mnie z taką samą siłą. Nasze zbiorniki powietrza zgrzytnęły o siebie, a mój pękł. Dostałem kopa miedzy łopatki, Drabinki uniosły się gwałtownie w górę i wyrżnęły mnie przez uda. Resztką świadomości dostrzegłem jeszcze, że znajduje się ponad dwadzieścia metrów od dekoracji i zmierzam, koziołkując, ku nieskończoności.
***
Przełomowe było uderzenie o Drabinki częścią ciała nie stanowiącą środka ciężkości. Wprawiło mnie to w akrobatyczne koziołkowanie, które odprowadziło powietrze do hełmu i butów skafandra, a krew do głowy i stóp, dzięki czemu szybciej oprzytomniałem. Ale i tak upłynęły cenne sekundy zanim zorientowałem się w sytuacji, wybrałem sobie punkt odniesienia i zacząłem wirować w sposób kontrolowany. Z perspektywy, którą - mi to dało, wciąż oszołomiony wydedukowałem intuicyjnie, które silniczki wyhamują ruch wirowy i użyłem ich.
Przestałem koziołkować i teraz już łatwo zlokalizowałem Drabinki... jako jasną, kubistyczną choinkę, malejącą szybko w oczach. Znajdowała się miedzy mną a błękitną piłką plażową, na której się urodziłem. Przynajmniej los nie będzie na tyle staroświecki, by nagrodzie mnie śmiercią w stylu Shary. Ale odejście a la Bruce Carrington również nie bardzo mnie pociągało.
Uda bolały mnie jak diabli, szczególnie prawe, ale plecy nie zaczęły jeszcze dawać o sobie znać - jeszcze nie uświadamiałem sobie, że powinny. W moich słuchawkach rozbrzmiewały jakieś głosy, głosy ponaglające, ale nadal byłem zbyt oszołomiony, by wyłowić jakiś sens z tego, co mówiły. Przyjdzie jeszcze czas na przestrojenie uszu; teraz przez mój mózg przelatywały szeregi liczb, a uzyskiwane odpowiedzi były coraz gorsze. W zbiorniku powietrza panuje o wiele większe ciśnienie niż w silniczku odrzutowym. Z drugiej strony, posiadałem dziesięć silniczków, za pomocą których mogłem wytracić prędkość nadaną mi przez rozproszony wybuch. Z trzeciej strony, rozpocząłem występ z silniczkami prawie bez paliwa.
Chociaż doszedłem do wniosku, że jestem już martwy, robiłem co mogłem, by się uratować; ustawiłem silniczki rakietowe w rząd daleko od środka mej masy i odpaliłem. Lewa stopa - przedni i tylny. Prawa stopa - to samo. Silniczek na brzuchu. Plecy zaczęły jęczeć, potem krzyczeć, potem wyć w męczarniach; nie był to zlokalizowany, przeszywający ból, ale ból ogólny. Nie potrafiłem wywnioskować czy to objaw zły, czy dobry. Silniczek na plecach - zaciskałem zęby, żeby nie skowyczeć. Lewa ręka - przedni i tylny...
...“Oszczędzić trochę". Zarezerwowałem parę z prawej ręki na małe manewry korekcyjne i rozejrzałem się by stwierdzić, co zdziałałem.
Ośle Drabinki wciąż malały, chociaż już mniej gwałtownie.
Byłem teraz niemal w pełni świadomy i czułem, że mój mózg przystąpił do odrabiania zaległości. Głosy w słuchawkach zaczęły wreszcie nabierać sensu. Pierwszy, który zidentyfikowałem, należał oczywiście do Norrey - ale ona nic nie mówiła, tylko płakała i klęła.
- Hej, słoneczko - odezwałem się tak spokojnie, jak tylko potrafiłem i natychmiast przestała. Inni też. Potem...
- Trzymaj się, kochany, lecę!
- To prawda, szefie - zgodził się Harry. - Śledzę pana na radarze od chwili, kiedy pan wystartował, a komputer wylicza kurs dla automatycznego pilota.
- Dogoni cię - krzyknął Raoul. - Ta maszyna mówi “tak". Komputer naprowadzi na ciebie Wóz z pełnymi zbiornikami paliwa i z Norrey za sterami, a później przywiezie was z powrotem.
No jasne. Tuż przy Oślich Drabinkach widziałem Wóz Rodzinny, skierowany dziobem na mnie. Nie malał tak szybko jak Drabinki - ale jednak malał. Miałem poważne wątpliwości, czy dogoni mnie ta bańka powietrza.
- Szefie - odezwał się z naciskiem w głosie Harry - czy pański skafander jest w porządku?
- Tak, oczywiście. Siła wybuchu skierowana była na zewnątrz. Nie uszkodziła nawet drugiego zbiornika. - Na samą myśl o tym zabolały mnie plecy, no i tak, cholera, dysk Wozu wyraźnie malał. Nie tak znowu bardzo, ale na pewno nie rósł i w tym decydującym momencie przypomniałem sobie, że gwarancja oprogramowania komputera upłynęła trzy dni temu.
- No cóż, klamka zapadła - powiedziałem wesoło. - Przypomnijcie mi, żebym zaskarżył tego skur... Hej! Co z Tomem!
- Panujemy nad sytuacją - powiedział krótko Harry. - Jest nieprzytomny, ale żywy i cały. Nic dziwnego, że Linda milczała. Modliła się.
- Jest tam jakiś lekarz? - spytałem retorycznie.
- Rozmawiałem ze. “Skyfac". Panzella jest już w drodze. Ściągamy teraz Toma na pokład.
- Idźcie, wszyscy troje. Tu nie macie nic do roboty. Raoul, uważaj na Linde.
- Zrobi się.
Zapadła cisza, jeżeli nie liczyć niesłyszalnego do tej pory, nieustającego podkładu oddechów i szelestu odzieży. Norrey znowu zaczęła płakać, ale szybko się opanowała. Dysk, który był nią i Wozem rósł teraz. Nie odrywając od niego wzroku, dokonałem pomiaru kciukiem. Tak, rósł.
- Nawiasem mówiąc, Norrey, doganiasz mnie - powiedziałem starając się zachować beztroski ton.
- No właśnie - zgodziła się i kiedy szybkość wzrostu Wozu doszła do zauważalnego gołym okiem pęcznienia, zgasła korona płomienia napędu.
- Co jest...?
Wczujcie się w sytuacje. Wyleciałem z Oślich Drabinek z cholerną szybkością. Zanim Norrey dopada siodełka i odpala silniki, upływa może nawet i pełne trzydzieści sekund. W idealnym przypadku komputer tak ustala jej ciąg, żeby osiągnęła szybkość większą od mojej, podtrzymuje go jakiś czas, a potem wyłącza i zaczyna wyhamowywanie, żeby mogła zawrócić w kierunku Drabinek w momencie, gdy przetną się nasze trajektorie. Trochę to zbyt zagmatwane, żeby przeprowadzić obliczenia w pamięci, ale żaden problem dla komputera balistycznego chociaż w połowie tak dobrego, jak nasz.
Czynnikiem decydującym było paliwo.
Biorąc pod uwagę projektowane całkowite zużycie paliwa, Norrey musiała wyłączyć ciąg precyzyjnie w połowie drogi. Wykorzystała połowę zawartości swych zbiorników; komputer wyliczył, że przy szybkościach, z jakimi poruszaliśmy się teraz ja i ona, dojdzie w końcu do spotkania i wyłączył ciąg. Przeprowadziłem w pamięci prymitywne obliczenia arytmetyczne, oparte na przypuszczeniach i obarczone olbrzymim marginesem błędu, po czym zbladłem i zadrżałem w swej plastykowej torbie. Drugim decydującym czynnikiem było powietrze.
- Harry - przerwałem raptem panującą cisze - przelicz mi wszystko jeszcze raz, ale wprowadź następujące dane dotyczące zapasu powietrza...
- O Jezu - odezwał się zaskoczony, ale powtórzył podane przeze mnie liczby. - Poczekaj chwilkę.
- Charlie - powiedziała z przestrachem w głosie Norrey. - O mój Boże, Charlie!
- Spokojnie, dziecinko, spokojnie. Może wszystko jest w porządku.
Wreszcie rozległ się głos Harry'ego.
- Niedobrze, szefie. Zanim ona tam dotrze, skończy się panu powietrze. Kiedy stamtąd zawróci, jej zbiorniki też już będą na wyczerpaniu.
- No to zawracaj teraz, kochanie, ruszaj z powrotem - powiedziałem najłagodniej, jak mogłem.
- Nie, do diabła! - krzyknęła.
- Po co ryzykować głową, kochanie? Ja już jestem pogrzebany... pogrzebany w kosmosie. Zawróć teraz...
- Nie.
Spróbowałem uciec się do brutalności.
- Tak cholernie chcesz mieć mojego trupa?
- Tak.
- A po co? Żeby dyndał przy Lamusie?
- Nie. Żeby z nim odlecieć.
- Co?
- Harry, wylicz mi kurs, po którym dotrę do niego zanim skończy się mu powietrze. Nie bierz pod uwagi drogi powrotnej. Podaj mi minimalny czas spotkania.
- Nie! - ryknąłem.
- Norrey - odezwał się poważnie Harry - nie mamy tutaj niczego, czym moglibyśmy was doścignąć. To nie statek kosmiczny. Jeżeli chociaż na chwile włączysz jeszcze ciąg, to nie starczy ci paliwa na wystartowanie w drogą powrotną, nie starczy nawet na wyhamowanie ruchu w tamtą stronę. Masz więcej powietrza niż on, ale oba wasze połączone zapasy nie wystarczą dla jednego z was do czasu nadejścia pomocy, nawet jeśli zdołalibyśmy śledzić was tak długo na radarze. - To była najdłuższa mowa, jaką kiedykolwiek słyszałem z ust Harry'ego.
- Niech mnie diabli, jeżeli chcą zostać wdową - wybuchnąła i ręcznie włączyła silnik. Teraz była tak samo martwa, jak ja.
- Jasna cholera! - wrzasnęliśmy jednocześnie z Harrym, a potem już sam krzyknąłem:
- Pomóż jej, Harry.
- Tak jest! - odkrzyknął, a w nieskończony czas później dodał smutno: - Okay, Norrey, leć. Nowy kurs masz wprowadzony do autopilota.
- No i dobrze - powiedziała ciągle zła, ale już łagodniejąca. - Przez dwadzieścia piąć lat pragnąłem zostać twoją żoną, Armstead. Niech mnie diabli porwą, jeżeli mam teraz zostać wdową po tobie.
- Harry - powiedziałem, wiedząc z góry, że to beznadziejne, ale nie dopuszczając do siebie tej myśli - przelicz wszystko jeszcze raz zakładając, że porzucimy wóz, gdy skończy się paliwo i odpalimy wszystkie silniczki rakietowe skafandra Norrey na raz. Nie są tak wyczerpane, jak moje.
- Nic z tego, szefie - odpowiedział niemal od razu Harry. - Jest was dwoje.
- A czy - spytałem z desperacją - możemy wykorzystać powietrze do oddychania na odrzut?
Musiał być tak samo zdesperowany, już rozważył te możliwość,
- Jasne, możecie. Ale to pochłonęłoby całe wasze powietrze. Jesteście martwi, szefie. Skinąłem głową. Głupi nawyk, pomyślałem, najwyższy czas się go pozbyć.
- Tak też myślałem. Dzięki, Harry. Powodzenia z Tomem.
Norrey nie odzywała się słowem. Obecnie komputer znowu włączył ciąg i Wóz Rodzinny osiągnął już taką szybkość, z którą, zużywając resztki paliwa, wkrótce mnie dogoni. Poświata wokół Wozu (wyraźnie teraz rosnącego) zgasła, a Norrey dalej się nie odzywała. Milczeliśmy wszyscy. Albo nie było nic, albo aż za dużo do powiedzenia, nic pośredniego. Po jakimś czasie Harry zameldował, że dotarli do domu. Podał Norrey dane manewru zawracania, przełączył znowu jej komputer na sterowanie ręczne, a potem jemu i innym skończyło się powietrze.
Oddechy dwojga ludzi są niemal niesłyszalne.
Zbliżała się już od dawna, dostatecznie długo, żeby ból w plecach zelżał do niemal niezauważalnego ćmienia. Gdy była już tak blisko, że ją widziałem, musiałem zmobilizować całą siłę woli, żeby nie wykorzystać resztek paliwa i nie wyjść jej naprzeciw. Nie chodziło o to, że mam je na co oszczędzać. Ale spotkanie w otwartym kosmosie jest jak zrównywanie się na autostradzie szybkiego ruchu - lepiej, żeby jedno z wąs utrzymywało stalą prędkość, dwie zmienne to za wiele. Norrey wykonała manewr popisowo i zatrzymała się na samej granicy zasięgu liny ratunkowej.
Ta precyzja była daremna. Ale nikt nie rezygnuje z wysiłków na rzecz utrzymania się przy życiu tylko dlatego, że komputer twierdzi, że to niemożliwe.
W tym samym ułamku sekundy, w którym szybkość spadła do zera, wystrzeliła linę ratunkową. Ciężarek na jej końcu uderzył mnie lekko w pierś; piękny rzut; nie ma co, nawet biorąc pod uwagę magnes wspomagający. Pochwyciłem linę skwapliwie i kosztowało mnie kilka sekund skoncentrowanego wysiłku, żeby ją puścić i przypiąć sobie do pasa. Nie zdawałem sobie dotąd sprawy jak jestem osamotniony i przestraszony.
Gdy tylko upewniłem się, że jestem bezpieczny, Norrey włączyła wyciągarkę i Wóz przyciągnął mnie do siebie.
- Kto twierdził, że nigdy nie może złapać taksówki, kiedy akurat jej potrzebuje? - powiedziałem, ale zęby mi dzwoniły i to zepsuło cały efekt.
Uśmiechnęła się jednak i pomogła mi wgramolić się na siodełko.
- Dokąd, szefie?
I nagle zdałem sobie sprawę, że nie potrafię wymyślić żadnej dowcipnej odpowiedzi. Gdyby kadłub wozu nie był wzmocniony, skruszyłbym go kolanami.
- Gdzie bądź - powiedziałem po prostu, a ona odwróciła się w swoim siodełku i odpaliła silniki.
Pilotowanie takiego traktora, jak nasz Wóz Rodzinny wymaga naprawdę czułej ręki, szczególnie przy znacznym obciążeniu. To nie lada sztuka utrzymać pęcherzyk równowagi na przecięciu nitek żyrokompasu. Sposób sterowania jest wyjątkowo bzdurny - trzeba mieć coś w rodzaju wyczucia, gdyż inaczej wpada się w wibracje i diabli biorą żyro.
Tancerz jest oczywiście lepszy w balansowaniu siedzeniem od każdego, z wyjątkiem może najbardziej doświadczonych pilotów Sił Kosmicznych, a Norrey była w tym najlepsza z całej naszej szóstki. Teraz jednak przechodziła samą siebie.
Była lepsza od komputera. Co nie jest znowu takie dziwne - w baku jest zawsze więcej benzyny niż to wskazuje licznik - ale i tak dystans był zbyt duży, żeby miało to jakiekolwiek znaczenie. Wciąż byliśmy martwi. Ale po pewnym czasie odległy, zielono - czerwony sferoid, którym były Drabinki, przestał malec; potwierdziły to przyrządy, Po dłuższej chwili sam stwierdziłem, że nawet trochę urósł. I w tym właśnie momencie ustały wibracje miedzy mymi udami.
Przez cały okres przyspieszania gotowałem się ż chęci porozmawiania, ale trzymałem gębę na Wódkę, żeby nie rozpraszać uwagi Norrey. Teraz pozostawało nam tylko biernie czekać. Od teraz aż do chwili śmierci nie mieliśmy nic więcej do roboty, jak tylko rozmawiać, a ja znowu nie mogłem znaleźć słów. To Norrey pierwsza przerwała milczenie. Brzmienie jej głosu było precyzyjnie prawidłowe.
- Uff, nie uwierzysz mi... ale nie mamy już paliwa.
- Słuchaj - powiedziałem - czy sposobu, w jaki sterujesz swoim siedzeniem nie nazywają czasem kręceniem tyłkiem?
- Och, Charlie, nie chce umierać.
- No to nie umieraj.
Zapadło milczenie.
- Przepraszam - powiedziała w końcu, wciąż odwracając ode mnie twarz. - Dokonałam wyboru. Te ostatnie minuty z tobą są tego warte. Wymknęło mi się po prostu - prychnęła sama do siebie. - Marnowanie powietrza.
- Nie przychodzi mi do głowy nic, na co mógłbym poświecić swoje powietrze poza rozmową z tobą. Znaczy się taką, którą można prowadzić w skafandrach próżniowych. Ja też nie chce umierać - ale jeśli będę musiał odejść, to cieszę się, że mam do towarzystwa ciebie. Czy to nie egoizm?
- Bzdury. Ja też się cieszę, że tu jesteś, Charlie.
- Do diabła, przecież to ja wyreżyserowałem to spotkanie. Gdyby mnie tu nie było, nie byłoby tu nikogo - urwałem i patrzyłem spode łba. - To mnie chyba najbardziej denerwuje. Zastanawiałem się czasami co stanie się w końcu przyczyną mojej śmierci. No i jasne, miałem rację: moja własna głupota. Wylecieć w kosmos. Tak się zagapić. A niech to cholera, Norrey.
- Charlie, to był wypadek.
- Wyleciałem w kosmos. Nie uważałem. Myślałem o tej cholernej normie czasowej i przekroczyłem ją.
- Charlie, to oszukiwanie samego siebie. Przynajmniej połowa tej winy, jaką się obarczasz, spoczywa na skubańcu, który sprawdzał w fabryce twój zbiornik powietrza. Nie wspominając już o tym cholernym idiocie, który zapomniał zatankować dziś rano Wóz. To był obowiązek rotacyjny.
- Kto był tym idiotą? - spytałem bez zastanowienia.
- Ten sam idiota, który wystartował Wozem nie zabierając dodatkowego powietrza. Ja.
Zapadło niezręczne milczenie. A to z kolei spowodowało, że zacząłem przetrząsać mój mózg w poszukiwaniu czegoś mądrego albo pożytecznego, co mógłbym teraz powiedzieć. Albo zrobić. Zastanówmy się: mnie została jeszcze 1/8 zawartości zbiornika powietrza. Norrey około 1/4: nie zużyła tyle co ja podczas ćwiczeń. Wyciągnąłem ręką, odpiąłem pełen zbiornik Norrey i przełożyłem go w milczeniu nad jej ramieniem. Odebrała go ode mnie też się nie odzywając i wydobyła ze schowka zestaw pierwszej pomocy. Wyjęła z niego trójnik, upewniła się, czy oba wtyki są uszczelnione i nasunęła go na butle z powietrzem. Odłączyła od zestawu węże przedłużające i nasunęła je na wtyki trójnika. Tak przygotowaną butle przytroczyła do burty Wozu na później - syfon powietrzny z dwoma słomkami. Potem odwróciła się niezdarnie w swoim siodełku i usiadła twarzą do mnie.
Jeśli ktoś kiedykolwiek będzie wam wmawiał, że obejmowanie się w skafandrach próżniowych jest stratą czasu, nie wierzcie mu. Obejmowanie się nigdy nie jest stratą czasu. Bolały mnie od tego plecy, ale nie zwracałem na nie uwagi.
Słuchawki zatrzeszczały. To Raoul wywoływał nas z mieszkania Toma i Lindy:
- Norrey? Charlie? Z Tomem wszystko w porządku. Lekarz jest w drodze, Charlie, ale nie dotrze tu na tyle szybko, żeby coś wam to - dało. Skontaktowałem się z Kwaterą Główną Sił Kosmicznych. Nie ma w tym rejonie żadnego rozkładowego ruchu, nie ma w pobliżu żadnego statku. Nic, Charlie, zupełnie nic. Co mamy, u diabła, robić? - Harry musiał być bardzo zajęty przy Tomie, bo inaczej złapałby już za mikrofon.
- Powiem ci, co masz robić, stary - powiedziałem spokojnie, robiąc odstępy miedzy poszczególnymi słowami, żeby dać mu ochłonąć! - Wciśnij przycisk “Zapis". Okay? Teraz włącz głośniki, żeby Harry i Linda mogli być świadkami. Gotowe? Okay. Ja, Charlie Armstead, będąc w pełni władz umysłowych i fizycznych..."
- Charlie!
- Nie psuj taśmy, stary. Nie mam czasu na zbyt dużo powtórek i mam tu coś lepszego do roboty. ,Ja Charlie Armstead..."
To nie trwało długo. Pozostawiłem wszystko Zespołowi - i uczyniłem Grubego Humphreya pełnym wspólnikiem. “Le Maintenant", zdławioną przez biurokrację, zamknięto przed miesiącem. Potem przyszła kolej na Norrey, a ona powtórzyła wszystko, niemal słowo w słowo.
No i cóż nam wtedy pozostawało? Pożegnaliśmy się z Raoulem, Lindą i Harrym czyniąc to możliwie jak najzwięźlej, po czym wyłączyliśmy nasze radia. Siedzenie na siodełku tyłem do przodu było dla Norrey niewygodne; odwróciła się znowu plecami do mnie, a ja objąłem ją od tyłu jak pasażer motocykla. Nasze hełmy zetknęły się. To, co wtedy sobie mówiliśmy to nie wasz pieprzony interes.
Upłynęła jedna godzina, najpełniejsza godzina w moim życiu.
- Zabił nas ten pośpiech spowodowany upływającą normą czasową - powiedziałem w końcu - głupi, cholerny pośpiech. Dlaczego? A więc nasz metabolizm nie pozwala nam żyć w kosmosie. Coś w tym musi być. Czego my się tak boimy? Co Ziemia ma takiego w sobie, że tak kurczowo się jej trzymamy?
- Ludzi - odparła Norrey poważnie. - Miejsca. Tutaj, w górze, nie ma za dużo ani jednego, ani drugiego.
- Siedem miliardów rojące się w jednym zwietrzałym mrowisku.
- Charlie, spójrz tam - wskazała na Ziemie. - Widzisz te oazę, zawieszoną w kosmosie? Czy stąd wygląda na zatłoczoną?
Trafiła w sedno. Nasza rodzinna planeta, widziana z kosmosu sprawia nieodparte wrażenie jednego, ogromnego, opuszczonego odludzia. Widzi się przeważnie pustynie i tylko od czasu do czasu migoczące punkciki światła lub miniaturowa mozaika dają świadectwo działalności człowieka. Człowiek może skazić jak diabli atmosferę - . widziana na krawędzi, podczas zachodu słońca, nie wygląda na grubszą od skórki jabłka - ale jak dotąd nie poczynił jeszcze widocznych śladów na obliczu swej planety.
- Nie. Ale jest i ty o tym wiesz. Cały czas boli mnie tam noga. Nie ma tam ani chwili prawdziwej ciszy. Śmierdzi. Jest plugawa i opanowana przez bakterie, zasypywana nieszczęściami, pogrążona w zaraźliwym szaleństwie i tkwiąca po pas w rozpaczy. Nie wiem jak, u diabła, mogłem kiedykolwiek chcieć tam wracać.
- Charlie! - dopiero teraz, gdy po to, bym ją usłyszał musiała podnieść głos do krzyku, uświadomiłem sobie, jak głośno musiałem mówić. Urwałem, zły sam na siebie.
- Przepraszam, kochanie - powiedziałem. - Chyba niewiele dbam o Ziemie, od kiedy zamknięto “Le Maintenant". - Zaczynałem tak, żeby wypadło to na dowcip, ale nie wyszło zabawnie.
- Charlie - powiedziała dziwnym głosem.
- Tak?
- Dlaczego Ośle Drabinki zapalają się i gasną?
Natychmiast sprawdziłem butle z powietrzem, potem trójnik, dołączone doń węże oraz złącza. Nie, dostawała powietrze. Wtedy dopiero obejrzałem się i u diabła, rzeczywiście. Ośle Drabinki zapalały się i gasły w dali jak mrugające lampki choinkowe. Jeszcze raz skrupulatnie sprawdziłem instalacje, powietrzną, żeby się upewnić, czy oboje nie mamy halucynacji i wróciłem do naszego czułego uścisku.
- Zabawne - powiedziałem. - Nie przychodzi mi do głowy żadne uszkodzenie układowe, które wywołałoby taki efekt.
- Coś musiało uderzyć w ekran baterii słonecznej i wprawić go w ruch wirowy.
- Chyba tak, ale co?
- Do diabła z tym, Charlie. A może to Raoul próbuje nam coś zasygnalizować?
- Jeżeli nawet, to do diabła i z nim. Nie mam nic więcej do dodania i niech mnie diabli, jeśli mam ochotę czegoś wysłuchiwać. Nie podnośmy tej cholernej słuchawki. Na czym to skończyliśmy?
- Na wniosku, że Ziemia przyciąga.
- No pewnie, że przyciąga - i to mocno. Dlaczego ktokolwiek na niej żyje, Norrey? A, do diabła i z rym.
- Tak. To nie jest takie znowu złe miejsce. Tam się poznaliśmy.
- To prawda. - Przytuliłem ją trochę, mocniej. - Wydaje mi się, że jesteśmy szczęściarzami. Oboje znaleźliśmy swoją drugą połowę.. I to zanim umarliśmy. Ilu jeszcze jest takich szczęściarzy?
- Chyba Tom i Linda. Poza nimi nie przychodzi mi do głowy nikt ze znajomych.
- Mnie też. Gdy byłem dzieckiem, zdarzało się więcej szczęśliwych małżeństw. - Drabinki zaczęły mrugać dwa razy szybciej. Czyżby drugi nieprawdopodobny meteor? A może obluzował się kawałek płyty, wprawiając resztę w szybsze wirowanie? To rozpraszanie uwagi było denerwujące; dopóki nie dostrzegałem tego migotania, lepiej mi się rozmawiało.
- Chyba nigdy nie zdawałem sobie sprawy, jakie nieprawdopodobne mieliśmy szczęście. Dzielenie go z tobą to dobry interes.
- Och, Charlie - krzyknęła poruszając się w mych ramionach. Pomimo niewygody, obróciła się znowu na swoim siodełku, żeby mnie objąć. Mój skafander próżniowy wbijał mi się w kark, słuchawka z jednej strony uwierała mnie w ucho, a jej silne ramiona wzniecały piekło w moich obolałych plecach, ale nie wydałem jęku skargi. Dopóki jej uścisk nie stał się nagle jeszcze silniejszy.
- Charlie!
- Mhm...
Złagodziła nieco uścisk, ale nic puszczała mnie.
- Co to, u diabła?
Złapałem oddech.
- Co? - obejrzałem się. - Co tu, u diabła? - Oboje spadliśmy z naszych siodełek i dryfowaliśmy na końcach węży powietrznych, niezdolni z wrażenia do jakiegokolwiek działania.
Wisiał dosłownie nad naszymi głowami, w odległości niespełna stu metrów, tak nieprawdopodobnie ogromny i skrócony przez perspektywę, że upłynęło kilka sekund, zanim rozpoznaliśmy, że to statek.
“Champion" głosiły wypukłe, czerwone litery biegnące przez dziób. A pod spodem: “Siły Kosmiczne ONZ".
Obejrzałem się na Norrey, potem jeszcze raz sprawdziłem przewody powietrzne.
- Żadnego rozkładowego ruchu - powiedziałem głucho i włączyłem swoje radio.
Głos był bardzo silny, ale zakłócenia o tyle silniejsze, że domyśliłem się, iż ten ktoś nie mówi do mikrofonu, a zwraca się do kogoś w tym samym pomieszczeniu. Zapamiętałem każdą sylabę.
- ...knieci, pieprzeni idoci są za tępi na to, żeby włączyć swoje radia, sir. Ktoś musi ich trącić w ramie.
Znajomy głos zaniósł się śmiechem, a radiowiec po chwili mu zawtórował. Norrey i ja słuchaliśmy tego śmiechu, nie mogąc dobyć z siebie głosu.
- O rany - odezwałem się w końcu - gdzie się człowiek ma zaszyć, żeby znaleźć się sam na sam z własną żoną?
Nagle cisza, a potem mikrofon został pochwycony i znajomy głos ryknął.
- Ty sukinsynu!
- Ale skoro już się pan fatygował do nas taki kawał drogi, majorze Cox - powiedziała wspaniałomyślnie Norrey - to wpadniemy do pana na piwo.
- Wy tępe sukinsyny - nadleciał z dala głos Harry'ego. - Wy tępe sukinsyny. Ośle Drabinki przestały mrugać. Wiadomość dotarła do nas.
Rozdział 5
Wypiłem dwa łyki i na nich poprzestałem. Oficerowie i załoga bez skrępowania gapili się na mnie i na Norrey. Za pierwszym łykiem przyjąłem zupełnie naturalnie, że byli zafascynowani widokiem durni, którzy w stanie zagrożenia wyłączają swoje radia. No cóż, faktu, że byłem nieboszczykiem nie uważałem za stan zagrożenia. Ale za drugim łykiem dostrzegłem pewną subtelną różnice, w tych spojrzeniach. Poza jednym lub dwoma wyjątkami wszyscy członkowie załogi płci żeńskiej gapili się na mnie, a płci męskiej na Norrey. Przypomniało mi się wtedy, co nosimy pod naszymi skafandrami próżniowymi; zresztą nie było o czym zapominać. Byliśmy “przyzwoicie", ale dość skąpo zasłonięci urządzeniami sanitarnymi, a powszechny widok na wideoekranach na Ziemi nie jest taki znów powszechny w sali odpraw statku wojennego.
Bili był, oczywiście, zbyt wielkim gentlemanem, by to zauważać. A może zdawał sobie sprawę, że i tak nie miał żadnego sposobu, by zaradzić zaistniałej sytuacji.
- A więc meldunki o waszym zgonie były mocno przesadzone, co?
- Wprost przeciwnie - powiedziałem, wycierając policzek rękawicą. - Pominięto w nich jedynie fakt naszego wskrzeszenia. Dzięki, Bili.
Uśmiechnął się i bardzo szybko powiedział dziwną rzecz:
- Nie zadawajcie oczywistych pytań. - Mówiąc to dał nam dyskretny znak oczyma. Na Ziemi i pod przyśpieszeniem poruszyłyby się one w bok. W stanie nieważkości rządzą inne prawa - jego źrenice zatoczyły bliźniacze kółka o średnicy jakiegoś centymetra i znowu spoczęły na nas. Wymowa znaku była jasna. Odpowiedzi na następne oczywiste pytania będą informacjami poufnymi. Czekać.
- Jesteśmy do twojej dyspozycji - powiedziałem.
Wzdrygnął się. Potem, w ułamku sekundy, zorientował się, że nie chodzi mi o to, o co jak sądził mi chodził na jego usta powrócił uśmiech.
- Będzie wam potrzebny prysznic i jakiś posiłek. Chodźcie za mną do mojej kajuty.
- Za prysznic - powiedziała Norrey - pójdę za panem do piekła.
Ruszyliśmy.
Miałem teraz drugą okazje, żeby jak turysta obejrzeć wnętrze autentycznego okrętu wojennego i znowu byłem zbyt zaabsorbowany, żeby zwracać uwagę na otoczenie. Czy Bili naprawdę sądził, że jego załoga uwierzy w przypadkowość naszego spotkania? Gdy tylko zorientowałem się, że w zasięgu głosu nie ma nikogo, spróbowałem coś z niego wydusić - ale na statkach wojennych Sił Kosmicznych ciśnienie powietrza jest tak małe, że dźwięki wolno się rozchodzą.
Dotarliśmy wreszcie do jego kajuty i wpłynęliśmy do środka. Oparł się plecami o ścianę i zawisł w powietrzu zwrócony do nas twarzą, w całkowicie swobodnym “przysiadzie kosmonauty", po czym cisnął nam dwa dziwne przedmioty. Obejrzałem mój: wyglądał jak zegarek naręczny z przymocowaną do niego miniaturową suszarką do włosów. Potem rzucił nam dwa papierosy. Złapałem je. Warunki życia na pojazdach wojskowych różnią się od warunków panujących na luksusowych w zasadzie, obiektach kosmicznych, takich jak nasze Studio, czy “Skyfac" - system klimatyzacyjny “Championa" był prymitywny. Przedmioty, które dał nam Bili stanowiły kombinacje wentylatora z popielniczką. Wsunąłem swój na przegub i zapaliłem.
- Major William Cox - powiedziałem formalnie - Norrey Armstead. Vice versa.
- Jestem zaszczycony, pani Armstead - odparł Bili. - Widziałem wszystkie taśmy, jakie wypuściliście na rynek i... no dobrze; to może zostać źle zrozumiane, ale jest pani jej siostrą.
Norrey uśmiechnęła się.
- Dziękuje, majorze...
- Bili.
- ...Bili. To duży komplement. Charlie dużo mi o tobie opowiadał.
- Mnie o pani również. Pewnej pijackiej nocy, gdy znowu spotkaliśmy się na Ziemi... Teraz musicie mi oboje wybaczyć. - Po raz pierwszy zauważyłem, że działa w pośpiechu. - Bardzo chciałbym pogawędzić, ale nie mogę. Zdejmijcie szybko swoje skafandry.
- Jeszcze bardziej niż prysznica pragnę twoich wyjaśnień, Bili - powiedziałem. - Co, u diabła, cię tutaj sprowadza i to w takiej chwili? Nie wierze, w cuda, w każdym razie nie w takie. I po co te tajemnice?
- Właśnie - wtrąciła Norrey. - I dlaczego wasza kontrola naziemna nie wiedziała, że znajdujecie się w tym rejonie?
Cox uniósł obie ręce do góry.
- Hola, hola. Udzielenie odpowiedzi na wszystkie wasze pytania zajmie co najmniej dwadzieścia minut. Za... - zerknął na zegarek - ...niespełna trzy minuty przyśpieszamy do 2 g. Dlatego kazałem wam wyskoczyć z tych skafandrów - moje łóżko pomieści was razem ze zbiornikami powietrza, ale będzie wam wtedy cholernie niewygodnie.
- Co? Bili, o czym ty mówisz? Po co tak przyśpieszamy? Nasze Studio jest o parę kilometrów stąd.
- Wasi przyjaciele zostaną zabrani przez ten sam wahadłowiec, który wiezie doktora Panzellę - powiedział Cox. - Dołączą do was na “Skyfac" za parę. godzin. Ale wy dwoje nie możecie czekać.
- Na co?! - wrzasnąłem.
Bili wdał się ze mną w pojedynek na spojrzenia i przegrał.
- Cholera... - powiedział i urwał. - Mam rozkaz nic wam nie mówić. - Spojrzał znowu na chronometr. - No i naprawdę muszę, wracać. Słuchajcie, jeżeli mi zaufacie i nie będziecie przeszkadzać, mogę streścić wam te dwadzieścia minut w dwóch zdaniach, zgoda?
- Ja... zgoda.
- W bliskim sąsiedztwie Saturna znowu pojawili się obcy. Po prostu siedzą tam. Przemyślcie to sobie.
Zaraz potem wyszedł, ale zanim jeszcze zamknął za sobą drzwi, byłem już w połowie ściągania skafandra, a Norrey sięgała po pasy zwisające po prawej stronie kapitańskiej koi.
I oboje zaczynaliśmy odczuwać strach. Znowu.
***
“Przemyślcie to sobie" - powiedział Bili.
Obcy przybyli już raz, bezczelnie załomotali do naszych drzwi i przywitani zostali wystrzałem z dubeltówki zwanej Shara. Szybko uczyli się dobrych manier; tym razem zatrzymali się przed furtką w płocie, krzyknęli “hej tam, w domu" i rozważnie czekali. Najwyraźniej chcieli pertraktować.
Zatem dobrze: jeśli bylibyście na miejscu Sekretarza Generalnego ONZ, kogo wysłalibyście jako parlamentariusza? Siły Kosmiczne? Wybitnych polityków? Uznanych naukowców? Stowarzyszenie handlarzy używanymi helikopterami? Najprawdopodobniej wysłalibyście z tą misją swych najbardziej doświadczonych i elastycznych dyplomatów, i to tylu, ilu mogłoby się zabrać.
Ale czy pominęlibyście jedynych w opanowanym przez ludzi kosmosie artystów, którzy zademonstrowali praktyczną znajomość żargonu obcych?
Stawałem przed komisją poborową - w moim wieku.
Ale to było dopiero pierwsze ogniwo w tym logicznym łańcuchu. Przyczyną, dla której planowana nie tak dawno wyprawa na Saturna narobiła w prasie tyle szumu - przypomniałem sobie to teraz - było to, że dla załogi był to rodzaj misji samobójczej. A my mieliśmy zająć jej miejsce.
“Przemyślcie to sobie". Jakikolwiek cel miała nasza wyprawa na Saturna, pewne było, że potrwa ona długo. Mętnie kojarzyłem, że była mowa o jakichś sześciu latach. A każda podróż na odległości tego rzędu musiała za sobą pociągać konieczność spędzania niemal całego czasu w stanie nieważkości.
Jeżeli nie wymigamy się jakoś od tego poboru, nigdy więcej nie postawimy stopy na powierzchni Ziemi. Będziemy banitami, uwięzionymi na zawsze w kosmosie. Taka będzie nasza zapłata za służenie w charakterze ust w wymianie poglądów miedzy zgrają dyplomatów a stworzeniami, które zabiły Sharę.
Zakładając, że w ogóle przeżyjemy całą te wyprawę.
Kiedy indziej te implikacje byłyby zbyt wstrząsające dla mojego mózgu, by ten zdołał je pojąć. O ile nie załatwię sobie skreślenia mnie z listy uczestników tej ekspedycji u kogoś, kto oczekuje nas na “Skyfac" (dlaczego akurat tam?), to Norrey i ja odbyliśmy już nasz ostatni spacer, widzieliśmy naszą ostatnią plaże, byliśmy ha naszym ostatnim koncercie. Dla świata byliśmy już martwi. A jednak przyjmowałem to zwyczajnie, na chłodno.
Wyrzekłem się tego wszystkiego nie dalej niż godzinę temu.
I pogodziłem się wtedy z utratą wielu więcej ważniejszych rzeczy, a teraz wyglądało na to, że będę mógł je zachować. Oddychanie. Jedzenie. Spanie. Myślenie. Kochanie. Cierpienie. Drapanie. Trawienie... Tak, ta lista nie miała końca - a wszystko to miałem z powrotem na co najmniej sześć lat! Nie potrafiłem wyobrazić sobie podróży na Saturna, nie mówiąc już o tym, co nas czeka u jej kresu - ale wiedziałem, że w kosmosie nie ma chamów, rabusiów, szalonych dusicieli ani pijanych kierowców, nie ma pożarów budynków mieszkalnych ani kryzysu paliwowego, ani zamieszek na tle rasowym.
A co na ten temat myśli Norrey?
Dojście do tych wniosków zajęło mi dwie minuty; gdy przekręciłem głowę, żeby zobaczyć twarz Norrey, zabrzęczał alarm ostrzegający przed rychłym włączeniem silników. Ona też odwróciła się twarzą do mnie; nasze nosy dzieliła odległość jednego centymetra i widziałem, że również to przemyślała. Nie potrafiłem jednak określić jej reakcji.
- Chyba nie bardzo chce mi się lecieć - odezwałem się.
- A mnie się chce - powiedziała żarliwie.
Zamrugałem powiekami.
- Phillip Nolan był “człowiekiem bez kraju" - powiedziałem - i nie przejmował się tym. My będziemy “parą bez planety".
- Ja nie tym się przejmuje, Charlie - rozległo się drugie ostrzeżenie.
- Tam, w Wozie, wydawało mi się, że się przejmujesz kiedy szkalowałem Ziemie.
- Nic nie rozumiesz. Te gnojki zabiły moją siostrę. Chce się nauczyć ich jeżyka, żeby móc im wygarnąć.
To nie wygląda na zły pomysł. Ale myślenie o tym było złym pomysłem. 2 g zaskoczyło nas z odwróconymi na bok głowami wciskając nam policzki w koje i wykręcając szyje:
***
Trwały jeszcze pomniejsze przyspieszenia manewrowe, a po nich rozległ się sygnał “przyśpieszenie zakończone". Odpięliśmy się, pożyczyliśmy sobie oboje szlafroki z szafki Billa i zaczęliśmy masować sobie nawzajem szyje. Po pewnym czasie wrócił Bili. Popatrzył na sińce, jakie wyhodowaliśmy sobie po przeciwnych stronach twarzy i parsknął śmiechem.
- Papużki nierozłączki, co? W porządku, wynurzenie. Narada. - Wyciągnął z szafki mundury polowe oraz szczotkę do włosów i grzebień.
- Z kim? - spytałem ubierając się pośpiesznie.
- Z Sekretarzem Generalnym ONZ - odparł zwyczajnie.
- Jezu Chryste.
- Gdyby tak był osiągalny - zgodził się Bili.
- Co z Tomem? - spytała Norrey. - Dobrze się czuje?
- Rozmawiałem z Panzellą - odparł Bili. - McGillicudy czuje się dobrze. Będzie przez jakiś czas wyglądał jak jogurt truskawkowy, ale żadnych poważniejszych obrażeń...
- Dzięki Bogu.
- ...Panzella wiezie go tu z pozostałymi. Przewidywany czas przybycia - zerknął na chronometr - za pięć godzin.
- Mamy lecieć wszyscy?! - wykrzyknąłem. - Jak wielki jest ten cholerny statek?
- Znam tylko swoje rozkazy - powiedział Bili, odwracając się, by odejść. - Mam dopilnować, aby wasza szóstka została dostarczona na “Skyfac". Jak najszybciej. Oraz, a mam nadzieje, że o tym nie zapomnicie, trzymać gębę na kłódkę. - “Dlaczego właśnie »Skyfac«?" - pomyślałem znowu.
- A przypuśćmy, że oni się nie zgodzą? - spytała Norrey. Bili odwrócił się ku nam szczerze zaskoczony.
- Co?
- Przecież oni nie mają takiej osobistej motywacji, jak Charlie i ja.
- Znają swój obowiązek.
- Ale są cywilami.
Był nadal zmieszany.
- A czy nie są ludźmi?
Zrezygnowała.
- Prowadź nas do tego Sekretarza Generalnego.
Żadne z nas nie zdawało sobie jeszcze wtedy sprawy, jak trafne pytanie zadał Bili.
***
Tokugawa bawił w Tokio. No i bardzo dobrze; nie było dla niego miejsca w jego własnym gabinecie. Siedmioro cywili, sześciu oficerów armii. Trzej z tych ostatnich byli - z Sił Kosmicznych, pozostali trzej z sił zbrojnych trzech państw; cała trzynastka wysokiej rangi. Byłoby to oczywiste, nawet gdyby występowali nago. Wszyscy zachowywali spokój i rezerwę, żadne z nich nie wypowiedziało zbędnego słowa. Ale w pomieszczeniu wyczuwało się tyle powagi, że wystarczyłoby go do otrzeźwienia pijanego drwala.
Ale była to powaga niespokojna, powaga nerwowa, stojąca w obliczu autentycznego kryzysu, aż nadto świadoma, że oto tworzymy historie. Ci, którzy nie wyglądali agresywnie wyglądali skrajnie ponuro.
I wtedy spostrzegłem, że wszyscy wojskowi i jeden z cywilów czynili heroiczne wysiłki, aby w sposób nie rzucający się w oczy obserwować jednocześnie wszystkich obecnych, a więc wziąłem się pod boki i roześmiałem w głos.
Mężczyzna zasiadający w fotelu Carringtona - przepraszam, Tokugawy - sprawiał wrażenie szczerze zaskoczonego. Nie urażonego, nawet nie zdenerwowanego - po prostu zaskoczonego.
- Z czego się pan śmieje, sir? - spytał łagodnie, lekko kalecząc akcent.
Potrząsnąłem głową, uśmiechając się wciąż mimo woli.
- Nie wiem, czy potrafię to panu wyjaśnić, panie Sekretarzu Generalny. - Coś w grymasie jego ust kazało mi jednak spróbować. - Z mojego punktu widzenia wszedłem właśnie do filmu Hitchcocka.
Pomyślał przez chwile, starając sobie wyobrazić, jak może czuć się szary człowiek wpadający nagle w towarzystwo rozdrażnionych lwów i sam się uśmiechnął.
- A zatem powinniśmy przynajmniej zadbać o świeżość dialogu - powiedział. Lwia cześć jego zmęczenia wynikała chyba ze złego samopoczucia, wywołanego przebywaniem w stanie nieważkości. Ale zauważało to tylko jego ciało. - Przejdźmy do tematu. Jestem pod wrażeniem waszych nagrań, panie... - Zerknął w dół, ale nie znalazł tam karteczki, której szukał. Trzymał ją amerykański cywil, a temu przez ramie zaglądał rosyjski generał. Zanim zdążyłem mu podpowiedzieć, przymknął oczy, natężył pamięć i ciągnął: - ...Armstead. Znajduje się w posiadaniu trzech kopii “Gwiezdnego tańca" i pierwsze dwie są już zupełnie zużyte. Oglądałem ostatnio pańskie własne nagrania i rozmawiałem z kilkoma pańskimi byłymi studentami. Mam do wykonania pewne zadanie i uważam, że pan i pańska grupa jesteście ludźmi do tego stworzonymi.
Nie chciałem wpędzać Billa w kłopoty, przybrałem więc tępy wyraz twarzy i czekałem.
- Zaobserwowano ponownie obce istoty, które pan i Shara Drummond spotkaliście. Zdają się krążyć po orbicie parkingowej wokół Saturna. Pozostają tam już od około trzech tygodni, nie zdradzając zamiaru podejścia bliżej ani oddalenia się od nas. Wysłano sygnały radiowe, ale one nie udzieliły żadnej odpowiedzi. Czy powie mi pan, z łaski swojej, gdy wreszcie dojdę do informacji, które będą dla pana nowością?
Wiedziałem, że mnie rozszyfrowano, ale się nie poddawałem.
- Nowością dla mnie? Jezu, to wszystko jest...
Znowu się uśmiechnął.
- Panie Armstead. W ONZ kursuje taicie powiedzonko. Brzmi ono: “W kosmosie nic się nie ukryje".
To prawda, że miedzy ludźmi, którzy wybrali życie w kosmosie istnieje jedyna w swoim rodzaju wieź, o wiele silniejsza od tej, jaka łączy mieszkańców Ziemi, bez względu na to kim są. Pomimo swojego ogromu, kosmos zawsze miał pocztę pantoflową rozwiniętą lepiej od niejednego małego miasteczka. Ale nie spodziewałem się, że Sekretarz Generalny o tym wie.
Gdy wciąż jeszcze byłem w trakcie weryfikowania mojej opinii na temat Sekretarza, w sukurs przyszła mi Norrey.
- Wiemy, że mamy lecieć do Saturna, panie Sekretarzu Generalny. Nie wiemy w jaki sposób tam się dostaniemy i czego się od nas oczekuje, gdy już tam będziemy.
- Ani też, o ile już o tym mowa - dodałem - dlaczego ta konferencja odbywa się na pokładzie “Skyfac".
- Ale rozumiemy, jak się zapewne pan domyśla, osobiste implikacje wynikające z tak długie; podróży kosmicznej i wiemy, że lecieć musimy.
- Tego się właśnie po was spodziewałem - rzekł z szacunkiem. - Czy macie do mnie jakieś pytania?
- Chwileczkę - wtrąciłem. - Rozumiem, że chodzi panu o całą naszą grupę. Czy nie wystarczy Norrey i ja? Jesteśmy najlepszymi tancerzami. - Po co zwielokrotniać pański fundusz płac?
- Kwota przeznaczona na wynagrodzenia nie odgrywa tu większej roli - odparł Sekretarz. - Wasi przyjaciele będą mieli pełną swobodę wyboru... nie będę jednak ukrywał, że chciałbym mieć was wszystkich.
- Dlaczego?
- Leci czworo dyplomatów. Potrzebuje czterech tłumaczy. Doświadczenie i dowiedziona fachowość pana Steina są nieocenione - jak wynika z jego akt jest on jedyny w swoim rodzaju. Pan Brindle może nam pomóc w nauczeniu obcych odpowiadania na sygnały wizualne, opracowane przez komputery, które “widziały" “Gwiezdny taniec" - podobnymi sprawami zajmuje się przecież w waszym zespole. Byłby to rodzaj rozszerzonego słownika, który dałby nam pretekst do wypróbowania reakcji obcych na wiązkę laserową.
Jego odpowiedź zrodziła we mnie kilka poważnych obiekcji, ale postanowiłem zachować ich wyjaśnienie na później.
- Proszę kontynuować - powiedziałem.
- Co do reszty waszych pytań, jesteśmy gośćmi Skyfac Incorporated z uwagi na szereg dziwnych zbiegów okoliczności, które przekonują mnie niemal do mistycyzmu. Aby misja na Saturna doszła w ogóle do skutku potrzebny jest pewien przerzut balistyczny. Przerzut ten, nazywany Przerzutem Friesena, najlepiej zapoczątkować z orbity rezonansowej 2 :1. Po takiej orbicie porusza się “Skyfac". Tak się składa, że “Skyfac" jest dogodną bazą wyposażeniową, nie mającą sobie równych w kosmosie. I zupełnie przypadkowo “Siegfried" - sonda saturiańska, której budowa dobiegła już końca - krąży po precesyjnej orbicie eliptycznej, która sprowadzi go w bliskie sąsiedztwo “Skyfac" w najodpowiedniejszym momencie. Nieprawdopodobny zbieg okoliczności. Takim samym zbiegiem okoliczności jest to, że okno startowe dla lotu na Saturna otworzyło się równocześnie z pojawieniem się tam obcych. Nie wierze w szczęśliwe zbiegi okoliczności takiego rzędu. Osobiście podejrzewam, że jest to rodzaj testu inteligencji i możliwości, ale poza tym, co wam powiedziałem, nie mam na to żadnych dowodów. Moje spekulacje są tak samo bez pokrycia jak domysły kogokolwiek - musimy zebrać więcej informacji.
- Jak długo to okno startowe będzie otwarte? - spytałem.
- Około dwudziestu godzin.
- Ile potrwa podróż tam i z powrotem?
- Licząc od momentu startu - trzy lata. Około roku w tamtą stronę i dwa lata z powrotem.
Z początku byłem mile zaskoczony: trzy lata zamknięcia w puszce pełnej dyplomatów zamiast dwunastu. Ale po chwili zacząłem się domyślać wchodzących w grę przyśpieszeń - w nieprzetestowanym statku budowanym przez rząd na zasadzie przetargu ofert. A poza tym, było to wciąż więcej czasu niż potrzeba, byśmy wszyscy przystosowali się nieodwracalnie od stanu nieważkości. Ciągle chyba trzymali w zanadrzu coś specjalnego i nadzwyczajnego.
Uśmiechnąłem się znowu.
- A pan leci?
Człowiek mniejszego kalibru odparłby “Przykro mi, ale nie mogę" albo coś w tym rodzaju - i może byłby w tym zupełnie szczery. Sekretarze Generalni nie latają na Saturna, nawet jeśli tego chcą. Ale on powiedział tylko “nie", a mnie zrobiło się wstyd, że w ogóle zadałem to pytanie.
- Co do kompensacji - ciągnął spokojnie - to nie istnieje, oczywiście, adekwatna do wyrzeczeń, na jakie się skazujecie. Niemniej jednak, gdybyście po powrocie wyrażali chęć kontynuowania waszych występów, wszystkie wynikające z tego koszta operacyjne pokrywane będą dożywotnio przez ONZ. Gdybyście zaniechali dalszej działalności artystycznej, zostanie wam zagwarantowany nieograniczony dożywotni transport bezpłatny do i z dowolnego miejsca podlegającego jurysdykcji ONZ oraz luksusowe warunki przebywania w takim miejscu.
Płacono nam dożywotnim biletem lotniczym do każdego miejsca w opanowanym przez ludzkość kosmosie. Jeśli ocalejemy,, żeby go odebrać.
- Rozważanie formy i wysokości zapłaty za tego rodzaju poświecenia nie ma żadnego sensu; każda propozycja będzie groteskowa i warta śmiechu. Ale wyraziliście zgodę; wasz gatunek jest wam zobowiązany. Czy to was satysfakcjonuje?
Zamyśliłem się nad jego słowami i spojrzałem na Norrey.
- Akceptujemy ten czek in blanco - powiedziała. - Ale nie przyrzekamy, że go zrealizujemy. Skinął głową.
- To chyba jedyna sensowna odpowiedź. W porządku, teraz...
- Sir - powiedziałem z naciskiem. - Chciałbym od razu coś wyjaśnić.
- Tak? - Jego cierpliwość była dla mnie zaszczytem.
- Norrey i ja chcemy lecieć z powodów osobistych. Nie mogę występować w imieniu innych, ale musi pan wiedzieć, - że nie jestem zbytnio przekonany, czy ktokolwiek z nas potrafi wywiązać się z tego zadania. Zrobimy, co w naszej mocy - ale nie spodziewam się sukcesu.
Spoczęły na mnie oczy chińskiego generała.
- Dlaczego? - warknął.
Nie spuszczałem wzroku z Sekretarza.
- Zakłada pan, że skoro jesteśmy Gwiezdnymi Tancerzami, to automatycznie potrafimy służyć panu za tłumaczy. Nie mogę tego gwarantować. Odważę się powiedzieć, że lepiej niż ktokolwiek z tu obecnych znam taśmy z “Gwiezdnym tańcem" - nawet te objęte cenzurą. To ja je kręciłem. To ja tak długo manipulowałem szybkościami i kadrowaniem podczas montażu, aż poznałem z nazwy każdą klatkę i niech mnie diabli, jeżeli rozumiem ich jeżyk. No tak, miałem pewne przebłyski, przeczucia, ale... Shara ich rozumiała - z grubsza, intuicyjnie, wkładając w to wiele wysiłku, ale rozumiała. Nie jestem nawet w połowie takim choreografem, jakim była ona, ani też w połowie takim tancerzem. Nie dorównuje jej żadne z nas. Nie dorównuje jej nikt, kogo znam. Sama mi powiedziała, że kontakt, jaki z nimi nawiązała odbywał się bardziej za pośrednictwem telepatii niż choreografii. Nie mam pojęcia, czy którekolwiek z nas potrafi poprzez taniec nawiązać z nimi taki właśnie telepatyczny kontakt. Nie byłem tam; siedziałem w tym przerośniętym toroidzie, cztery grodzie stąd i tylko ten show filmowałem. - Zaczynałem się podniecać. Nagromadzone we mnie emocje znajdowały teraz swoje ujście. - Przepraszam, generale - zwróciłem się do Chińczyka - ale nie jest to coś, co można załatwić rozkazem.
Sekretarz nie okazywał niepokoju.
- Czy korzystał pan z pomocy komputerów?
- Nie - przyznałem. - Przymierzałem się do tego, ale dopiero wtedy, gdy znajdę chwilę czasu.
- Nie sądzi pan chyba, że to zaniedbaliśmy. Podobnie jak pan, nie dysponujemy słowniczkiem obco - - ludzkim, ale wiemy już sporo. Potrafi pan choreografować przy wykorzystaniu komputera?
- Jasne.
- Zawartość pamięci naszego komputera pokładowego powinna panu zapewnić w drodze do Saturna materiał do rocznych studiów nad jeżykiem obcych. Dostarczy ona panu “słownika" oo najmniej wystarczającego do rozpoczęcia pracy nad poszerzaniem go oraz obszernych, można by rzec hipotetycznych sugestii co do metodyki postępowania. Badania te przyniosły już pewne wyniki. Pan i pańska grupa jesteście być może jedynymi żyjącymi ludźmi, zdolnymi do oceny tych danych i wykorzystania ich w praktyce. Widziałem taśmy z waszych występów i sądzę, że jeśli ktoś w ogóle potrafi tego dokonać, to tylko wy. Wszyscy jesteście ludźmi unikatowymi - przynajmniej w dziedzinie, którą się zajmujecie. Myślicie jak ludzie - ale nie tak samo jak ludzie.
To była najniezwyklejsza opinia, jaką kiedykolwiek usłyszałem; oszołomiła mnie bardziej niż wszystko, co tego dnia zostało powiedziane.
- Mówię oczywiście o was wszystkich - ciągnął dalej. - Być może poniesiecie porażkę. W takim przypadku dla grupy dyplomatów, z których tylko jedna osoba ma minimalne doświadczenie z zakresu warunków życia w stanie nieważkości jesteście najlepszymi nauczycielami i przewodnikami, jakich można sobie wyobrazić. Cokolwiek się wydarzy, będą oni potrzebowali do pomocy ludzi, którzy w kosmosie czują się jak w domu.
Wyjął papierosa, a amerykański cywil włączył dyskretnie klimatyzacje. Przypalił sobie sam zapałką.
- Jestem przekonany, że wszyscy dacie z siebie wszystko. Wszyscy ci z waszego zespołu, którzy zgodzą się lecieć. Mam nadzieje, że będą to wszyscy. Ale nie możemy czekać na przybycie pańskich przyjaciół, panie Armstead; wszyscy znajdujemy się po ogromną presją. Jeśli ma pan zostać przedstawiony misji dyplomatycznej, musi to nastąpić teraz.
Ująłem Norrey ta rękę; ona uścisnęła moją.
I pomyśleć, że mogłem sobie wieść życie anonimowego wideooperatora - alkoholika w New Brunswick.
- Idziemy, sir - powiedziałem zdecydowanie.
***
- Wpuszczasz mnie w maliny - wykrzyknął Raoul.
- Jak Boga kocham - zapewniłem go.
- To brzmi jak żart Miltona Berle - upierał się.
- Jesteś za młody, żeby pamiętać Miltona Berle - powiedziała Norrey. Leżała na jednej z koi, zapadając co chwila w drzemkę.
- A czy nie mam biblioteki taśm?
- Zgadzam się z tobą - powiedziałem - ale fakty są faktami. Nasz korpus dyplomatyczny składa się z Hiszpana, Rosjanki, Chińczyka i Amerykanina.
- O Boże - jęknął Tom z sąsiedniej koi, w której półleżał od czasu swego przybycia. Rzeczywiście wyglądał jak jogurt truskawkowy, lekko rozbełtany, i skarżył się na sporadyczny ból oka i ucha. - To ma nawet sens.
- Jasne - zgodziłem się. - To musi być zespół wielonarodowy; całe to gadanie o jednoczeniu się ludzkości w obliczu zagrożenia ze strony obcych to wierutne brednie.
- Z przysłowiowym Człowiekiem Bez Skazy na czele - dopowiedziała Linda.
- Idealny byłby sam Sekretarz Generalny ONZ - wtrącił Raoul.
- Jasne - zgodziłem się - ale on ma do załatwienia jakieś nie cierpiące zwłoki sprawy gdzie indziej.
- Ezequiel DeLaTorre też może być - mruknął w zamyśleniu Tom. Skinąłem głową.
- Nawet ja o nim słyszałem - powiedziałem. - Okay, zdołałem wam powiedzieć wszystko, co wiemy. Komentarze? Pytania?
- Chciałbym dowiedzieć się czegoś bliższego w sprawie tej jednorocznej podróży - odezwał się Tom. - O ile się orientuję, jest to niemożliwe.
- Ja też tak uważam - zgodziłem się z nim. - Długo przebywaliśmy w kosmosie. Nie wiem, czy rozumieją, jak niewielkie długotrwałe przyśpieszenia możemy teraz znieść. Co wy na to, Harry? Raoul? Czy to możliwe?
- Nie wydaje mi się - odparł Harry.
- Dlaczego nie? Możesz to wyjaśnić?
Do przywilejów gości “Skyfac" należy również dostęp do pokładowego komputera. Harry podpłynął do terminala i na ekranie pojawił się wzór:
- To najprostszy wzór na wyrażenie czasu przelotu z planety na planetę - powiedział Stein.
- Jezu.
- I jest za prosty, żeby wyjaśnić to, o co pytasz.
- Hmmm... wspominali o jakimś przerzucie...
- Mam - wykrzyknął Raoul. - Przerzut Friesena. Miałem to na końcu jeżyka. Jasne, to by było to.
- Co? - spytali wszyscy jednocześnie.
- Gdy byłem dzieciakiem, czytywałem wszystkie artykuły dotyczące kolonizacji kosmosu, jakie wpadły mi w ręce - entuzjazmował się Raoul. - Lawrence Friesen wygłosił w Princeton referat... jasne, pamiętam, było to w roku osiemdziesiątym, czy trochę wcześniej. Poczekajcie. - Pokicał jak królik do terminala i zaczął coś na nim przeliczać.
Harry liczył na swoim kalkulatorze osobistym wbudowanym w sprzączkę od pasa.
- A jak zamierzasz uzyskać prędkość 28 kilometrów na sekundę? - spytał sceptycznie.
- Może impulsem nuklearnym? - zasugerował Tom.
- Wcale nie - powiedział Raoul. - Wykorzytując przeniesienie Friesena nie trzeba się uciekać do tego rodzaju środków. Popatrzcie - przełączył terminal na grafikę i zaczął szkicować swój pomysł. - Trzeba zacząć od takiej orbity:
- Orbita rezonansowa 2:1? - spytałem.
- Właśnie - potwierdził.
- Taka, po jakiej krąży “Skyfac"? - spytałem.
- Tak, jasne, to by... hej! Hej, tak... jesteśmy akurat tam, gdzie powinniśmy być. O rany, co za niezwykły zbieg okoliczności.
Harry zaczynał już węszyć pismo nosem. Tom chyba też. .
- No i co? - podpowiadałem.
Raoul skasował grafikę i zrobił jeszcze kilka obliczeń.
- No dobrze, załóżmy, że chcemy, aby prędkość, z jaką porusza się nasz statek zmniejszyła się o niecały kilometr na sekundę. To daje nam... no tak, wyhamowujemy przez prawie dwie minuty z przyśpieszeniem l g. Hmmm. Albo, powiedzmy, przez siedemnaście minut z 0,1 g. No nic. W wyniku tego zaczynamy spadać na Ziemie. O to nam właśnie chodzi, bo chcemy się katapultować okrążając ją. W ściśle określonym momencie zwiększamy więc prędkość o dodatkowe 5,44 kilometra na sekundę.
Około dziewięciu minut przy ciążeniu l g, ale nie można stosować l g, bo ze względu na nas przyśpieszanie musi trwać krótko. Powiedzmy, jakieś 4,6 minuty przy 2 g albo 2,3 minuty przy 4 g.
- No fajnie - wtrąciłem wesoło. - Tylko dwie minuty przy czterokrotnym przeciążeniu. Twarze wędrują nam na tył głowy i jesteśmy jedynymi stworzeniami w układzie z potylicami z przodu. Wal dalej.
- Dostajemy więc takie coś - ciągnął Raoul wciskając znowu klawisz włączający grafikę.
- A potem roczna podróż w stanie nieważkości, podczas której opracowujemy choreografię, wymiotujemy, słuchamy, jak próchnieją nam kości, mordujemy dyplomatów, zjadamy ich i wkuwamy rozmówki obcych. Po roku jesteśmy już na Saturnie. Fajnie, to kolejny szczęśliwy zbieg okoliczności - okno startowe dla jednorocznej podróży na Saturna otwiera się...
- No tak - przerwał mu Harry, zerkając znad swego kalkulatora - w ten sposób dolecisz przez rok do Saturna - z prędkością względną 12 kilometrów na sekundę. To więcej niż prędkość ucieczki dla Ziemi. Jak chcesz ją wytracić?
- Dajemy się schwytać przez pole grawitacyjne Tytana - odparł triumfalnie Raoul.
- Och - stęknął Harry. - Och. Wytracamy osiem albo i dziewięć kilometrów na sekundę.
- O to chodzi - ciągnął Raoul waląc w klawisze. - Spokojnie. 0,1 g przez 2,5 godziny. Albo, żebyśmy wszyscy lepiej to znieśli, 0,01 g przez trochę więcej niż dobę. Eeee... przez 25,5 godziny.
Nie chce się chwalić, ale naprawdę nadążałem za większością głównych tez tego wykładu - monitor komputera to cudowna pomoc dla ignoranta.
- No i dobrze - powiedziałem nagle, zwracając na siebie uwagę wszystkich. - No i dobrze. To jest możliwe. Omawialiśmy te sprawę już na dwie godziny przed przybyciem tu waszego wahadłowca. Powiedziałem wam, czego od nas chcą i dlaczego nalegają, żebyśmy lecieli wszyscy. Chciałbym dać wam czas do namysłu do jutra wieczór. Ale wóz niedługo rusza. To ten cały interes z oknem startowym, o którym wspominałeś, Raoul. - Harry łypnął podejrzliwie okiem, Tom również był poruszony nieprawdopodobieństwem takiego trafu. - A więc - ciągnąłem udając, że tego nie zauważam - muszę mieć wasze ostateczne decyzje najdalej za godzinę. Wiem, że to śmieszne, ale nie mamy wyboru - westchnąłem. - Radzę wam dobrze wykorzystać te godzinę.
- Charlie, do cholery - wykrzyknął autentycznie zdenerwowany Tom - czy to rodzina, czy nie?
- Ja...
- Co to za wygłupy - zgodził się z nim Raoul. - Człowiek nie powinien obrażać swych przyjaciół. Linda i Harry również sprawiali wrażenie urażonych.
- Słuchajcie, idioci - powiedziałem, wytaczając swój najcięższy kaliber - to jest na zawsze. Już nigdy nie pojeździcie na nartach, nie popływacie, nigdy nie pospacerujecie - nawet po Księżycu. Nigdy już się nawet nie wysracie bez pomocy technicznej.
- A gdzie na Ziemi można się teraz wysrać bez pomocy technicznej? - spytała Linda.
- Przestań - warknąłem - nie wyjeżdżaj mi tu z satyrą, zastanów się. Czy muszę się uciekać do argumentów osobistych? Harry, Raoul - jak wam się wydaje, z iloma kobietami umówicie się na randkę w kosmosie? Ile z nich porzuci cały świat, żeby z wami pozostać? Teraz poważnie. Linda, Tom - czy znacie jakikolwiek dowód, który przynajmniej sugerowałby, że połóg w stanie nieważkości jest możliwy? Czy chcecie pewnego dnia ryzykować dwa życia? A może planujecie poddanie się sterylizacji? A teraz przestańcie wszyscy czworo mówić jak bohaterowie komiksu i wysłuchajcie mnie, do diabła! - Ze zdumieniem stwierdziłem, że naprawdę, wpadam w szał. - Nie możemy mieć żadnej pewności, że potrafimy się porozumieć z tymi cholernymi ćmami! Tak długie igranie z losem zmniejsza prawdopodobieństwo powodzenia. Dwa życia, to wystarczające ryzyko. Ludzie, nie jesteście nam do niczego potrzebni - wykrzyknąłem i ugryzłem się w jeżyk.
- Nie - podjąłem po chwili - to kłamstwo. Nie będę się przy tym upierał. Ale, jeśli to zadanie jest w ogóle wykonalne, możemy sobie poradzić bez was. Norrey i ja mamy osobiste powody, żeby lecieć - ale po co wy macie porzucać swoją planetę?
Zapadło lepkie milczenie. Zrobiłem, co mogłem, Norrey nie miała nic do dodania. Obserwowałem cztery obojętne, nie wyrażające żadnych emocji twarze i czekałem.
W końcu Linda poruszyła się.
- Rozwiążemy problem rodzenia w stanie nieważkości - powiedziała. A w sekundę później dodała: - Kiedy będziemy musieli.
Tom zapomniał o swych dolegliwościach. Posłał Lindzie przeciągłe spojrzenie, uśmiechając się obrzmiałymi, usianymi siateczką popękanych żyłek wargami i powiedział:
- Wychowałem się w Nowym Jorku. Przez całe życie mieszkałem w mieście. Nigdy nie zdawałem sobie sprawy ile napięcia jest w miejskim życiu, dopóki nie pomieszkałem przez tydzień w domu waszej rodziny. I nie uświadamiałem sobie nawet, jak bardzo nienawidzę tego napięcia, dopóki nie zdałem sobie sprawy jak bardzo się boje, gdy musiałem wracać na Ziemie. - Dotknął jej policzka podeszłymi krwią paznokciami. - Jasne, kiedyś będziemy mieli dziecko - i nie będziemy musieli uczyć go życia w dżungli.
Linda uśmiechnęła się i ujęła jego purpurowe palce.
- Nie będziemy musieli uczyć go chodzenia.
- W stanie nieważkości - odezwał się nieobecnym głosem Raoul - jestem wyższy. - Pomyślałem, że chodzi mu o te kilka centymetrów, o które wyciągają się w stanie nieważkości każde plecy, ale on dodał - W stanie nieważkości nikt nie jest niski.
O rany, on miał rację - w kosmosie nie ma sensu mówienie o kimś, że “sięga nam do pasa", nie ma więc też sensu mówienie o wzroście.
Ale głos Raoula był niepewny. On nie podjął jeszcze decyzji.
Harry pociągnął z puszki łyk piwa, czknął i wbił wzrok w sufit.
- Po mojemu. Dość długo. Cary ten gips z przystosowaniem. Mógłbym pracować cały rok, a nie pół. Myślało się już o tym - zerknął na Raoula. - Nie wydaje mi się, że będzie mi szczególnie brakowało kobiet.
Raoul wytrzymał jego wzrok.
- Mnie też nie - powiedział i tym razem w jego głosie brzmiała decyzja.
Coś zaświtało w zwojach szarych komórek i szczeka mi opadła.
- O rany!
- To tylko klapki na oczach, Charlie - powiedziała współczująco Linda.
Miała rację. To nie miało nic wspólnego z moją mądrością życiową ani z doświadczeniem, ani ze spostrzegawczością. To była po prostu moja wada wrodzona: klapki na oczach. Nigdy nie nauczę się dostrzegać kwitnącej pod moim nosem miłości.
- Norrey - powiedziałem oskarżycielskim tonem - wiesz, że jestem idiotą, dlaczego mi nie powiedziałaś? Norrey?
Spała pochrapując.
A pozostała czwórka śmiała się ze mnie jak diabli po sekundzie też byłem zmuszony się roześmiać. Każdy człowiek, który nie uważa siebie za głupca, jest cholernym głupcem; każdy człowiek, który stara się, to ukryć jest podwójnym cholernym głupcem, bo jest sam. Śmiejąc się razem pomniejszaliśmy moją głupotę do cechy wspólnie dzielonej i nawet Norrey poruszyła się na swej koi i uśmiechnęła przez sen.
- W porządku - powiedziałem, gdy tylko udało mi się zaczerpnąć tchu. - Jeden za wszystkich, wszyscy za jednego. Nie będę walczył z wiatrakami. Kocham was wszystkich i będę ogromnie rad z waszego towarzystwa. Tom, wyciągnij się i prześpij trochę; Raoul, zgaś światło. Idziemy się pakować. Potem wrócimy tu po Norrey i Toma. Zapakujemy twoje komiksy i tunikę na zmianę, Tom. Nadal ważysz około siedemdziesięciu dwóch kilogramów, tak? - Pochyliłem się nad Norrey i pocałowałem ją w czoło. - No, pchajmy ten wózek.
CZĘŚĆ III - Gwiezdny posiew
Rozdział l
Dopiero w tydzień później znaleźliśmy następną sposobność do rozmowy na osobności - i pierwsze półtorej godziny spędziliśmy we względnej ciszy. Tydzień zamknięcia w stalowej puszce z wieloma nieznajomymi okazał się jeszcze mniej zabawny, niż porównywalny okres spędzony z taką samą liczbą studentów. Większość tych nieznajomych była naszymi pracodawcami, pozostałą dwójkę stanowili nasi opiekunowie z ramienia Sił Kosmicznych. Żadna z tych osób nie była naszym podwładnym ani też nie miała temperamentu przystosowanego do przebywania pod jednym dachem z artystami. Rozważając jednak wszystkie okoliczności, lepiej znosiliśmy ciasnotę: i napięcie niż w pierwszych dniach naszego Studio - co mnie dziwiło.
Jednak przy pierwszej dogodnej okazji wybraliśmy się wszyscy na wspólną przechadzkę w otwartym kosmosie. I odkryliśmy, że mamy ważniejsze rzeczy do załatwienia niż wymiana uwag.
***
Odległość pomniejszała potężnego “Siegfrieda", ale nie chciała go zmienić w makietę z “Kosmicznego patrolu"; oglądany nawet ze sporej perspektywy zachowywał swą masywną dostojność. Poczułem niezwykły u mnie przypływ dumy z przynależności do rasy, która go zbudowała i wyrzuciła w niebo. Poprawiło mi to nastrój jak zastrzyk tlenu. Wlokłem za sobą trzykilometrową linę, łączącą mnie z tym wielkim statkiem. Z upodobaniem obserwowałem ogromne, wężowe zafalowania, które powodowałem i pozwalałem im wprawiać się w powolne kołysanie.
Wokół mnie obracał się kosmos.
Pojawili się Tom i Linda. Potem w polu widzenia ukazał się zwrócony do mnie bokiem Raoul. On i Harry rzucali do siebie przez dwa kilometry pustki świecące kółko. Norrey skakała przez swoją linkę ratunkową jak na skakance. Wstrzymałem swoje kołysanie, żeby ją podziwiać. A może - myślałem leniwie - przerobić to kiedyś na taniec?
Z umysłem dziwnie oderwanym obserwowałem Norrey. Obiektywnie mówiąc moja żona nie była nawet w przybliżeniu tak oszałamiająco piękna, jak jej nieżyjąca siostra. I przez dziesiątki lat naszej znajomości nigdy nie pałałem w stosunku do Norrey tego rodzaju beznadziejną, wyniszczającą namiętnością, jaką czułem do Shary w każdej minucie tych kilku lat, przez które ją znałem. Dzięki Bogu. Pamiętałam te namiętność, to bezmyślne uwielbienie, które widzi ślad na podłodze w pokoju i mówi: “Tam ona postawiła swoją stopę", które widzi sfatygowaną kamerę i mówi: “Tym ją filmowałem". Bezsenne noce, rzeki whisky i straszne przebudzenia. Moja namiętność do Shary umarła, wygasła na zawsze niemal równocześnie z jej śmiercią.
Shara była wobec mnie bardzo miła.
Miłość, która łączyła mnie teraz z Norrey była o wiele spokojniejsza, o wiele mniej wymagająca od systemu nerwowego. No cóż, przez lata udawało mi się jej nie dostrzegać. Ale to był .przecież bogatszy rodzaj miłości.
- Czy dotarło do któregoś z was - spytałem leniwie - że żyjąc w kosmosie dojrzeliśmy do poziomu wczesnego dzieciństwa?
Norrej; zachichotała i przestała skakać.
- Co masz na myśli, kochanie?
- To oczywiste - roześmiał się Raoul. - Popatrz na nas. Jak dzieciaki na największym ze stworzonych przez Bosa placu zabaw.
Głos Lindy był zachrypnięty i cichy:
- Charlie ma rację. Dojrzeliśmy na tyle, żeby znów stać się dziećmi.
W tym momencie zaczął buczeć mój sygnał alarmowy. Wcisnąłem guzik poprzez skafander i sygnał umilkł.
- Przykro mi, dzieciaki. Połowa naszego powietrza. Przystępujemy do ćwiczeń grupowych. Dołączamy do Lindy i ćwiczymy Pulsujący Płatek Śniegu.
- O rany, znowu do roboty?
- Phi, mamy cały rok na trening.
- Niech pan zaczeka, szefie, aż złapie tego skubańca.
- Dajmy temu wreszcie spokój.
To były zupełnie naturalne odpowiedzi na wygłoszone przeze mnie zdanie. Zbliżyliśmy się do siebie, manipulując przy naszych radiach.
- Zaczynamy - powiedziałem, podpływając do Lindy. - Dobrze. Ty Harry przejdź na drugą stronę i chwyć Toma... O tak. Czekaj, uważaj! O Chryste! - wrzasnąłem.
- Nie! - krzyknął Harry.
- O mój Boże - wymamrotał Raoul. - O mój Boże, skafander mu się rozdarł, skafander mu się rozdarł. Niech ktoś coś zrobi, o mój Boże...
- May Day! - ryknąłem. - Gwiezdni Tancerze do Siegfrieda, May Day do cholery. Ma: my rozdarty skafander, chyba sobie z rym nie poradzimy. Odbiór. Odezwiecie się wreszcie?
Cisza, nie licząc strasznego charczenia Harry'ego.
- Siegfried, na miłość boską, odezwij się. Umiera tu jeden z twoich bezcennych tłumaczy!
Cisza.
Raoul klął i wściekał się, Linda go uspokajała, Norrey modliła się cicho.
Cisza.
- Tłumiki chyba działają, Harry - powiedziałem w końcu z aprobatą. - Jesteśmy sami. A swoją drogą, to twoje rzężenie było okropne.
- A czy miałem okazje, żeby je przećwiczyć?
- Puściłeś już te taśmę z zadyszką?
- Tak - powiedział Harry. - Ciężki oddech i bicie tętna. Żadnych powtórzeń. Trwa półtorej godziny.
- Okay - powiedziałem - porozmawiajmy jak w rodzinie. Każde z nas spędziło trochę czasu z przydzielonym sobie partnerem. Jakie wrażenia?
Znowu chwila ciszy.
- No dobrze, czy ktoś ma jakieś przeczucia? Słyszał jakieś plotki? Tom? Miałeś do czynienia z politykami, a w każdym razie orientujesz się w reputacji większości z nich. Na początek powiedz nam co wiesz, a potem postaramy się to porównać z osobistymi wrażeniami.
- No dobrze. A wiec... co tu można powiedzieć o DeLaTorre? Jeśli on nie jest człowiekiem honoru i dobrego serca, to nikt nim nie jest. Będę szczery: nie jestem tak pewien prawości szefa ONZ Werthei - mera, jak prawości DeLaTorre. Z tym, oczywiście, że to właśnie Wertheimer wybrał DeLjaTorre na przewodniczącego tej delegacji, za co ma u mnie plus. Czy ktoś myśli inaczej? Charlie, on jest twój, co masz do powiedzenia?
- Zupełnie to samo. Bez obawy odwróciłbym się do niego plecami w śluzie powietrznej. Mów dalej.
- Ludmiła Dmirow ma podobną reputacje. Silny charakter - urwał na chwile - ale co do jej; prawości, to nie byłbym jej taki całkiem pewien. To może być tylko upór. A wrażliwa to ona nie jest.
Ludmiłą Dmirow opiekowała się Norrery. Teraz ona się odezwała:
- Nie wiem, czy się z tobą zgodzę, Tom. Owszem, gra w szachy jak maszyna i na pewne umie być nieprzenikniona... i być może nie bardzo wie kiedy i jak pozbywać się tej skorupy. Ale pokazywała mi wszystkie fotografie dziecka swojego syna i mówiła mi, że “Gwiezdny taniec" wzruszył ją do leź. “Szloch z głębi piersi" - tak to określiła. Sądzę, że potrafi być wrażliwa.
- Okay - powiedział Tom - ufam twojemu zdaniu. Poza tym to ona była jedną z tych osób, które wytrwale dążyły do sformowania Sił Kosmicznych ONZ. Bez niej mogłoby już nawet nie być ONZ, a kosmos mógłby się stać drugą Alzacją - Lotaryngią. Chciałbym wierzyć, że ma serce na właściwym miejscu. - Znowu urwał. - Hmmm, z całym należnym jej szacunkiem nie sądzę, żebym spokojnie od wrócił się do niej plecami w śluzie powietrznej. Ale to nie jest mój ostateczny sąd. Teraz Li - ciągnął dalej. - Należał również do głównych inicjatorów utworzenia Sił Kosmicznych, ale założę, się, że z jego strony było - to posuniecie szachisty. Sądzę, że spojrzał chłodno i badawczo w przyszłość i zdecydował, że jeśli świat w sporze o kosmos wysadzi się w powietrze, to ten incydent poważnie zaszkodzi jego karierze politycznej. Ma opinie, ostrego handlarza koni i zimnego sukinsyna. Powiadają, że droga do piekła wysłana jest skórami jego nieprzyjaciół. Ma udział w Skyfac, Inc. Nie odwróciłbym się do niego plecami w telewizyjnym programie na żywo. Mam nadzieje, że ty Lindo, też byś tego nie zrobiła.
- Tak, dobrze nakreśliłeś jego sylwetkę - zgodziła się. - Ale muszę trochę dodać do twego opisu. Jest uprzejmy aż do przesady. Jest filozofem o niewiarygodnej zdolności postrzegania i przenikliwości. I jest twardy jak skała. Głód, brak snu, niebezpieczeństwo - nic z tych rzeczy nie wpłynie w zauważalny sposób na raz obraną przez niego linie postępowania ani na jego poglądy. Jednak zauważyłam, że jego umysł jest dość otwarty na zmiany. Sądzę, że mógłby być mężem stanu z prawdziwego zdarzenia. - Urwała, wzięła głęboki oddech i dokończyła: - Ale też nie wydaje mi się żebym mu ufała. Jak dotychczas.
- Tak - powiedział Tom. - Kwestią otwartą pozostaje czy jest on mężem stanu dla całej ludzkości? Okay, a więc pozostał nam mój podopieczny. Bez względu na to, co jeszcze możecie powiedzieć o pozostałych, to oni prawdopodobnie są tylko pracującymi w polityce. Sheldon Silverman jest politykiem. Piastował już niemal wszystkie stanowiska wybieralne z wyjątkiem prezydenta i wiceprezydenta. Jeśli byłby na tyle głupi, żeby tego chcieć, to tym ostatnim mógł już być wiele razy. Prezydentury nie zdobył tylko przez pewne niewiarygodnie subtelne błędy. Sądzę, że miejsce w tej wyprawie kupił sobie lub załatwił za łapówkę, traktując ją jako swoją ostatnią szansę na zasłużenie sobie na stronice, w podręcznikach historii. Sądzę, że dlatego, iż posiada amerykańskie obywatelstwo widzi siebie na czele delegacji. Gardzę nim. Jeśli o mnie chodzi, to Wertheimer traci za niego ten plus, który zarobił sobie wybierając DeLaTorre. - Zamilkł nagle.
- Sądzę, że na twoją opinie o nim ma wpływ jego przeszłość - powiedziała Linda.
- Masz rację - przyznał.
- No cóż - jest stary. Niektórzy starzy ludzie zmieniają się czasem zupełnie radykalnie. Nieważkość mocno nad nim pracuje; poczekamy, zobaczymy. Powinniśmy go kiedyś wyprowadzić w otwarty kosmos.
- Harry, Raoul - powiedziałem. - Wy zajmowaliście się Siłami Kosmicznymi. - Oczywiście głos zabrał Raoul:
- Coxa wszyscy znamy albo przynajmniej słyszeliśmy o nim. Pozwoliłbym mu potrzymać ostatnią butle powietrza, sam mając przeciek. Jego zastępczyni jest typem dawnego oficera naukowego NASA.
- Herod - baba - wtrącił Harry. Raoul zachichotał.
- Wiesz, że masz rację? Susan Pha Song będąc dzieckiem straciła podczas wojny wietnamskiej oboje rodziców i wychowywała ją ciotka. Nie pała wielkim sentymentem do Ameryki. Fizyczka. Żołnierz w każdym calu, spuściłaby bombę atomową na Wietnam i zarzuciła płatkami róży Waszyngton - jeśli dostałaby taki rozkaz. Nie lubi ani muzyki, ani tańca. Oraz mnie i Harry'ego.
- Będzie się ściśle stosowała do rozkazów - zapewnił Harry
- Tak. Na pewno. Jest świeżo upieczonym pułkownikiem i w przypadku śmierci Komandora Coxa dowództwo przechodzi na nią, potem przypuszczalnie na Dmirow. Ma licencje pilota. Jest kosmicznym dziwolągiem.
- Jeżeli o mnie chodzi - powiedziałem - to wysiadam gdy do tego dojdzie.
- Chen Ten Li ma pistolet - odezwała się nagle Linda.
- Co? - wykrzyknęło pięć głosów naraz.
- Jaki? - spytał Harry.
- Och, nie wiem. Mały, ręczny pistolet. Taki bardziej kwadratowy. Nie ma długiej lufy.
- W jakich okolicznościach go zauważyłaś? - spytałem.
- Efekt “jasia w pudełku". Za późno się zorientował.
Efekt “jasia w pudełku" jest jedną z klasycznych niespodzianek stanu nieważkości, możliwą do przewidzenia, ale zaskakującą i ma z nią do czynienia prawie każdy nowicjusz. Każda otwierana szafka, pojemnik czy szuflada wypluwa na otwierającego swą zawartość - o ile nie pomyślało się o umocowaniu tej zawartości na miejscu. Praktyczne możliwości robienia kawałów są niemal niewyczerpywalne. Ale to mi śmierdziało.
- Co o tym sądzisz, Tom?
- Hę?
- Jeśli Chen Ten Li był jednym z głównych orędowników inteligentnego wykorzystania przestrzeni kosmicznej, to czy mógł nie wiedzieć o “jasiu w pudełku"?
- Hmmm. Może i mógł - powiedział w zamyśleniu Tom. - Li jest jednym z tych paradoksów - coś jak odmawiający latania Isaac Asimov. Pomimo całego zrozumienia dla problemów kosmosu, dopiero teraz oddalił się od swej planety na odległość większą, niż jest to możliwe na pokładzie pasażerskiego odrzutowca. W duszy jest szczurem lądowym.
- A jednak - zaoponowałem - “jaś w pudełku" jest standardową, turystyczną anegdotą. Żeby się o tym dowiedzieć wystarczy porozmawiać z jednym z powracających z kosmosu wycieczkowiczów.
- Nie wiem jak wy - wtrącił Raoul - ale ja dysponowałem dużą wiedzą teoretyczną o stanie nieważkości, a jednak po znalezieniu się tutaj popełniłem wiele błędów. Poza tym, jaki cel mógłby mieć Li w pokazywaniu Lindzie, że ma pistolet?
- To mnie właśnie zastanawia - przyznałem. - Na poczekaniu mogę wymienić dwa, albo i trzy powody - i wszystkie sugerują albo wielką niezręczność, albo wielką przebiegłość. Nie wiem, co bym wolał. No nic... czy ktoś jeszcze widział coś podejrzanego?
- Ja nic nie widziałam - powiedziała z namysłem Norrey - ale nie zdziwiłabym się, gdyby również Ludmiła miała jakąś broń.
- Kto jeszcze?
Nikt nie odpowiedział, ale widzieliśmy, że każdy z dyplomatów zabrał ze sobą pokaźne ilości niekontrolowanych bagaży.
- Okay. A więc sytuacja wygląda następująco: utknęliśmy w tunelu metra z szefami trzech rywalizujących ze sobą gangów, dwojgiem glin i jednym miłym staruszkiem. Jest to jeden z tych nielicznych momentów, kiedy jestem rad, że oczy świata są zwrócone na nas.
- O wiele więcej niż tylko oczy świata - poprawiła mnie przytomnie Linda.
- Będzie dobrze - powiedział Raoul. - Pamiętajcie, głównym zadaniem naszych dyplomatów jest niedopuszczenie do zbrojnego konfliktu. Jeśli dojdzie do konfrontacji będą solidarni. Większość z nich jest może szowinistami - ale przypuszczam, że wszyscy są szowinistami ludzkości.
- I o to mi właśnie chodzi - powiedziała Linda. - Ich i nasze interesy wcale nie muszą być zbieżne.
- Co chciałaś przez to powiedzieć, kochanie? Czy my nie jesteśmy ludźmi? - spytał Tom.
- A jesteśmy?
- A jakże by inaczej! - obruszył się Tom. - Ludzie pozostają ludźmi niezależnie od tego czy pływają, czy unoszą się w próżni.
- Jesteś tego pewien? - spytała cicho Linda. - Różnimy się od naszych współbraci, różnimy się w podstawowych względach. Nie chodzi mi tylko o to, że możemy nigdy nie powrócić i nie spotkać się z nimi. Mam na myśli różnice duchowe, psychologiczne. Im dłużej pozostajemy w kosmosie, tym bardziej zmienia się nasz sposób myślenia - nasze mózgi przystosowują się tak samo, jak nasze ciała.
Powtórzyłem im, co powiedział mi przed tygodniem Wertheimer - że choreografujemy jak ludzie, ale nie tak samo jak ludzie.
- Przecież to klasyczna definicja “obcego" Johna Campbella - wtrącił z podnieceniem w głosie Raoul.
- Nasze dusze również się przystosowują - ciągnęła Linda. - Każdy z nas spędza każdy dzień swej pracy spoglądając w obnażone oblicze Boga. Jest to widok, który szczury lądowe mogą tylko symulować monumentalnymi katedrami i strzelistymi meczetami. Mamy większą perspektywę na rzeczywistość niż święty ze szczytu najwyższej góry na Ziemi. W kosmosie nie ma ateistów - a przy naszych bogach owłosieni miotacze piorunów i brodaci paranoicy z Ziemi wyglądają po prostu śmiesznie. Do diabła, Olimpu nie można było dostrzec już ze Studia, a co dopiero stąd.
- To prawda - przyznał Tom. - Na Skyfacu człowiek dobry w otwartym kosmosie był wart tyle miedzi, ile ważył, nawet jeśli marny był z niego pracownik. Nigdy tego nie rozumiałem.
- Ponieważ sam nim jesteś - powiedziała Linda.
- Kim? - spytał zirytowany.
- Człowiekiem Kosmosu - powiedziałem, robiąc przerwę, miedzy tymi słowami, aby podkreślić, że zaczynają się wielką literą. - Tym, który nastanie po Homo habilis i Homo sapiens. Jesteś człowiekiem przemierzającym kosmos. Nie wydaje mi się, by Rzymianie znali na to określenie, a więc najlepszą nazwą łacińską, jaką można ci nadać, będzie chyba Homo novus. Człowiek Nowy. Nowa istota.
Tom prychnął z rozdrażnieniem.
- Bardziej pasowałoby już Homo excastra.
- Nie, Tom - powiedziałem z naciskiem - mylisz się. Nie jesteśmy wyrzutkami. Możemy być dosłownie “poza obozem", “poza fortecą", ale określenie “banita" zupełnie do nas nie pasuje. A może żałujesz wyboru, jakiego dokonałeś?
Upłynęła dłuższa chwila, zanim odpowiedział,
- Nie. Nie, kosmos jest środowiskiem, w którym chce żyć. Nie czuje się wypędzony - uważam cały Układ Słoneczny za terytorium człowieka. Ale odnoszę wrażenie, jakbym utracił obywatelstwo największego na nim narodu.
- Tom - powiedziałem poważnie - zapewniam cię, że jest to coś diametralnie przeciwnego utracie czegokolwiek.
- No tak, przyznaje, świat wygląda dziś na zupełnie przegniły. Niewiele stracę.
- Nie zrozumiałeś mnie.
- To wytłumacz mi, co miałeś na myśli.
- Przed startem rozmawiałem o tym trochę z doktorem Panzellą. Jaka jest według ciebie normalna długość życia Człowieka Kosmosu?
Dwa razy zaczynał coś mówić, ale w końcu zrezygnował.
- Racja. Nie ma sensu zgadywać - to zupełnie nowa gra - powiedziałem. - My jesteśmy pierwsi. Pytałem o to Panzelle, a on mi powiedział, żebyśmy wracali jeśli umrze dwoje lub troje z nas. Wszyscy możemy umrzeć w przeciągu miesiąca na skutek zaburzeń w przemianie materii lub jeśli odciski przeniosą się nam na mózgi czy coś w tym rodzaju. Ale Panzellą sądzi, że stan nieważkości wydłuży nasze życie przynajmniej o czterdzieści łat. Spytałem go, skąd może być tego taki pewien, a on zaproponował mi zakład.
Wszyscy zaczęli mówić naraz, co nie wychodzi dobrze przez radio. Ostatnim, który zamilkł był Tom.
- ... może spotkał się już z czymś takim? - skończył zakłopotany.
- Właśnie - powiedziałem. - Nie będziemy tego pewni, aż będzie za późno. Ale ta hipoteza ma swoje uzasadnienie. Serce jest mniej obciążone, złogi w żyłach zdają się tworzyć wolniej...
- A więc to nie kłopoty z sercem nas wykończą - zamyślił się Tom - zakładając, oczywiście, że drastyczne zmniejszenie wysiłku wyjdzie sercu na dobre. Ale to przecież tylko jeden z wielu organów.
- Zastanów się, Tom. Kosmos jest środowiskiem sterylnym. I przy rozsądnym korzystaniu z niego zawsze takim będzie. Twój system immunologiczny staje się tak samo zbyteczny jak piąte koło u wozu - a nie zdajesz sobie nawet sprawy ile energii pochłania zwalczanie przez twój organizm tysięcy wędrujących infekcji. Ta energia może być wykorzystywana na konserwacje i naprawy. A może nie dostrzegasz, że poziom twojej energii spada, gdy znajdziesz się na Ziemi?
- No tak - powiedział - ale to tylko...
- ... grawitacja, chciałeś powiedzieć? Czy nie rozumiesz o co mi chodzi? Teraz jesteśmy zdrowsi psychicznie i fizycznie niż kiedykolwiek na Ziemi. Czy w kosmosie miałeś kiedyś katar? Kiedy ostatnio przeżywałeś głęboką depresje, przygnębienie? Jak to jest, że wszyscy niemal nie miewamy złych dni, chandry i takich tam sensacji? Do diabła, słowo depresja wiąże się ściśle z grawitacją. A samo słowo grawitacja okazuje się być synonimem ponuractwa. Jeśli można wymienić dwa czynniki, które przyspieszają twoją śmierć, to są to depresja i brak poczucia humoru.
Przypomniałem sobie swoje życie w l g z uszkodzoną nogą. Depresja i zanikające poczucie humoru. Wydało mi się to tak odległe w czasie. Czy naprawdę byłem kiedyś tak zrozpaczony?
- W każdym razie - ciągnąłem - Panzella twierdzi, że ludzie spędzający dużo czasu w stanie nieważkości - nawet ludzie przebywający długo na Księżycu, w jednej szóstej normalnego ciążenia, ci górnicy nie mogący powrócić na Ziemie - wykazują mniejszą skłonność do zapadania na choroby serca i płuc. I twierdzi on również, że występuje u nich mniejsza, niż to wynika z normy statystycznej podatność na wszelkiego rodzaju nowotwory.
- Nawet przy podwyższonych poziomach promieniowania? - spytał sceptycznie Tom. - Podczas każdego wybuchu na Słońcu widzimy wszyscy przez jakiś czas zielone cętki, bo nasze gałki oczne atakuje dodatkowe promieniowanie i to bez względu na to czy znajdujemy się akurat w pomieszczeniu zamkniętym, czy w otwartej przestrzeni.
- Tak - zgodziłem się z nim. - Wyjście spod koca atmosfery było największym ryzykiem dla zdrowia, jakie ponieśliśmy wyruszając w kosmos - ale wygląda na to, że się opłaciło. Wydawało się, że przebywanie w otwartym kosmosie będzie grozić nabawieniem się choroby nowotworowej, ale na razie nic na to nie wskazuje. Nie pytajcie mnie dlaczego. A mniejsze kłopoty z płucami wynikają z oczywistych przyczyn - oddychamy prawdziwym powietrzem. Do diabła, gdybyś dysponował wszystkimi pieniędzmi, jakie wydrukowano dotąd na Ziemi, nie mógłbyś kupić za nie zdrowszego, bardziej odpowiadającego ci środowiska.
- To prawie tak, jakby życie w kosmosie było nam przeznaczone - powiedziała ze zdziwieniem Linda.
- W porządku - krzyknął ze złością Tom. - W porządku, poddaje się. Zakrzyczeliście mnie. Wszyscy dociągniemy do stu dwudziestu lat. Zakładając, że obcy nie zdecydują, że jesteśmy smaczni. Ale nadal twierdze, że z tym “nowym gatunkiem", to nonsens, błąd w rozumowaniu, niania wielkości. Po pierwsze nie ma żadnej gwarancji, że będziemy się prawidłowo rozmnażali - albo jak podkreślił Charlie, że w ogóle będziemy się rozmnażali. Ale co ważniejsze: Homo novus jest .gatunkiem bez naturalnego środowiska ! Nie jesteśmy samowystarczalni, przyjaciele! Jesteśmy całkowicie uzależnieni od Homo sapiens tak długo aż nauczymy siejami wytwarzać dla siebie powietrze, wodę, pożywienie, metale, tworzywa sztuczne, narzędzia, kamery,.. O ile kiedykolwiek to nastąpi.
- Co się tak wściekasz? - spytał Harry.
- Wcale się nie wściekam! - wrzasnął Tom.
Rozproszyliśmy się wtedy wszyscy, ale Tom był na tyle przyzwoity, żeby po chwili do nas dołączyć.
- No dobrze - powiedział - jestem zły. Naprawdę nie wiem dlaczego. Lindo, masz na to jakąś radę?
- No cóż - powiedziała w zamyśleniu - pojęcia “złość" i “strach" stają się niemal synonimami.
Tom zesztywniał.
- Jeśli to w czymś pomoże - odezwał się napiętym głosem Raoul - to przyznam szczerze, że nasze zbliżające się zapoznanie z tymi superćmami przynajmniej mnie napawa takim przerażeniem, że dostaje, zatwardzenia. A nie zetknąłem się z nimi osobiście jak ty i Charlie. Sądzę, że to może nas kosztować coś więcej niż tylko Ziemie.
Było to tak dziwne oświadczenie, że na chwile wszyscy zaniemówiliśmy.
- Wiemy, o co ci chodzi - powiedziała powoli Norrey. - Naszym zadaniem jest nawiązanie kontaktu telepatycznego z czymś, co wygląda na umysł grupowy. Prawie... prawie się boje, że może mi się to udać.
- Boisz się, że możesz się w tym zatracić, kochanie? - spytałem. - Zapomnij o tym - nie opuściłbym cię na długo. Nie po to czekałem dwadzieścia lat, żeby teraz zostać wdowcem. - Uścisnęła moją dłoń.
- No właśnie - powiedziała Linda. - Najgorsze jest to, że stoimy w obliczu śmierci, niezależnie od tego, jaką przyjmie ona postać. Ale przecież zawsze mieliśmy wyrok śmierci, wszyscy z nas, za to, że byliśmy ludźmi. To jest cena biletu na to przedstawienie. Norrey i ty, Charlie, zajrzeliście tydzień temu śmierci w oczy. Pewne jak diabli, że - któregoś dnia znowu w nie zajrzycie. Może się okazać, że stanie się to za rok, na Saturnie; no więc co?
- W tym cały kłopot - powiedział Tom potrząsając głową - że strach nie przechodzi tylko dlatego, że jest nielogiczny.
- Nie - zgodziła się z nim Linda - ale istnieją metody radzenia sobie z nim - a tłumienie go aż wypłynie pod postacią złości wcale nie jest jedną z nich. A skoro już o tym mówimy, nauczę cię sposobów zachowania samodyscypliny, które mogą ci sporo pomóc.
- Mnie też - szepnął prawie niedosłyszalnie Raoul.
Harry wyciągnął rękę i ujął jego dłoń.
- Razem się nauczymy - powiedział.
- Wszyscy się nauczymy - odezwałem się. - Może jesteśmy inni niż ludzie, ale nie tak bardzo. Ale przedtem chciałbym wam oznajmić, że jesteście najodważniejszymi ludźmi, jakich znam. Wszyscy. Jeśli ktokolwiek... oho! Znowu alarm. Potańczmy teraz trochę naprawdę, żebyśmy wrócili spoceni. Spotkamy się znowu za parę dni. Harry, wyłącz te taśmę z ciężkim oddechem i na mój znak przywracamy siłę naszego sygnału. Trzy, dwa, jeden - już.
***
Rozmowę tą przytaczam w całości po części dlatego, że jest to jedno z kilku wydarzeń w tej kronice, z którego mam kompletne nagranie. Ale częściowo też dlatego, że zawiera ona większość istotnych informacji dotyczących tej jednorocznej podróży na Saturna, które trzeba znać, aby zrozumieć wypadki, jakie rozegrały się później. Opisy wnętrza “Siegfrieda" czy też rozkładu codziennych zajęć, czy życia miesiąc po miesiącu, czy tarć międzyludzkich, wszystkiego tego, co wypełniło jeden rok z najpracowitszych i najbardziej nudnych lat mego życia - takie opisy nie mają najmniejszego sensu.
Co jest często spotykane, a może i nieuniknione w tego rodzaju ekspedycjach - załoga, dyplomaci i tancerze tworzyli po godzinach pracy trzy, stosunkowo hermetyczne kliki i utrzymywali miedzy nimi chwiejny pokój. Każda grupa miała swoje własne obowiązki i rozrywki - dyplomaci, na przykład, spędzali dużo czasu wolnego (oraz znaczny procent czasu pracy) na sporach kulturalnych. Cierpliwość DeLaTorre szybko zyskała sobie uznanie w oczach wszystkich znajdujących się na pokładzie osób. Przeczytajcie jakąkolwiek przyzwoitą książkę o życiu w łodzi podwodnej, potem dorzućcie stan nieważkości i będziecie mieli obraz tego roku. Tylko muzyka Raoula pomagała nam utrzymać się przy zdrowych zmysłach; stał się on drugim na liście najbardziej szanowanych pasażerów.
W dyskusjach w których brała udział cała nasza szóstka nigdy już nie wypłynął temat “nowego gatunku", chociaż ja i Norrey kilkakrotnie o niego zahaczyliśmy w naszych rozmowach oraz w rozmowach z Lindą. No i oczywiście nigdy nie wspominaliśmy o tym głośno na pokładzie “Siegfrieda" - statki kosmiczne można podejrzewać o dokładne “zapluskwienie". Napomknienie o “inności" naszej szóstki zaniepokoiłoby nawet DeLaTorre - a był on chyba jedynym, który traktował nas jako kogoś więcej niż najemników, “zwykłych tłumaczy" (określenie Silvermana). Dmirow i Li, jak sądzę, też nas za takich nie uważali, ale cóż mogli poradzić; jako doświadczeni dyplomaci nie byli przyzwyczajeni do akceptowania tłumaczy jako równych im pozycją. Dla Silvermana taniec był tym, co pokazują w variete i nie widział żadnego problemu w przełożeniu na figury taneczne Manifestu Przeznaczenia.
Jedno mogę powiedzieć o rym roku. Człowiek, jakim byłem, gdy po raz pierwszy znalazłem się w kosmosie, nie mógłby go przetrwać. Przepaliłby sobie mózg i zapił się na śmierć.
Zamiast tego często wychodziłem na spacery. I dużo kochałem się z Norrey. Z włączoną muzyką, która dawała nam poczucie intymności.
Innym, godnym wzmianki wydarzeniem było oznajmienie nam przez Linde na dwa miesiące przed dotarciem do Saturna, że jest w ciąży. Doszedł nam obowiązek rozwiązania problemu połogu w stanie nieważkości bez udziału położnika.
Rozdział 2
Nie udało się namówić żadnego z dyplomatów na jakiekolwiek wyjście z nami w kosmos. Dwoje odmówiło z możliwego do przewidzenia powodu Wyjście w otwarty kosmos jest o wiele niebezpieczniejsze od pozostawania w zaciszu wnętrza statku (co byłem zmuszony sobie uświadomić w dniu, kiedy wyjechałem z taką propozycją), a obowiązek zakazywał im podejmowania wszelkiego niepotrzebnego ryzyka w drodze na największą i najważniejszą w dziejach konferencje. My, tancerze, uważani byliśmy za mniej wartościowych, ale i na nas wywierano nacisk, abyśmy unikali przebywania poza statkiem wszyscy naraz. Wytoczyłem moją ciężką artylerie utrzymując, że taniec grupowy musi być planowany, choreografowany i ćwiczony w zespole - że Gwiezdni Tancerze są zespołem twórczym. Poza tym, im więcej kumpli dookoła, tym bezpieczniej.
Czwartemu dyplomacie, Silvermanowi, zakazano odgórnie wycieczek w kosmos. A więc od razu poprosił nas o zabranie ze sobą na spacer na zasadzie “co mi tam będą kazali". Ten zakaż uwłaczał jego męskości. Rozmyślił się, gdy wyjaśniano mu procedurę uszczelniania skafandra próżniowego i nigdy już nie podniósł tego tematu.
Ale na kilka tygodni przed rozpoczęciem hamowania do mojej kajuty przyszła Linda i oznajmiła:
- Chen Ten Li chce wyjść z nami na spacer. Drgnąłem i naśladując Silvermana powiedziałem:
- Czy stałoby się coś, gdybyś najpierw kazała mi usiąść, a dopiero potem powiedziała mi, że masz dla mnie złe wiadomości?
- Tak mi powiedział.
Jak zareagowałby w tej sytuacji DeLaTorre? Albo Bili? Albo inni? Albo stary Wertheimer, który oczyma dał mi do zrozumienia, że wierzy, iż można mi ufać, że wie, iż nie popełnię głupstwa? I co nie mniej ważne, dlaczego ten Chen chce teraz zasłużyć sobie na skrzydła? Nie dla scenerii - miał pierwszej klasy wideo najlepsze jakiego dostarczyć mogła Terra. I przecież nie z takich durnych powodów jak Silverman.
- O co mu chodzi, Lindo? Chce zobaczyć próbę na żywo? Chce "polecieć z nami na mediacje? No o co mu chodzi?
- Sam go zapytaj.
Nigdy wcześniej nie widziałem kajuty Chena. Grał z komputerem w przestrzenne szachy. Ledwie nadążyłem za śledzeniem rozgrywki, ale było dla mnie jasne, że przegrywał sromotnie - co mnie zaskoczyło.
- Doktorze Chen, słyszałem, że chce pan wyjść z nami na zewnątrz.
Miał na sobie gustowną, obfitą piżamę, którą ze znawstwem zebrał i upiął odpowiednio do stanu nieważkości (Dmirow i DeLaTorre zmuszeni byli prosić o pomoc Raoula, a odzież Silvermana wyglądała tak, jakby ten, cofając się, nadział na maszynę do szycia). Pochylił swą wygoloną głowę i powiedział ponuro:
- Tak szybko, jak to tylko możliwe. - Brzmienie jego głosu przypominało trochę starą trąbkę.
- To stawia mnie w trudnym położeniu, sir - powiedziałem tak samo ponuro. - Nakazano panu nie narażać swojej osoby na niebezpieczeństwo. Wiedzą o tym DeLaTorre i wszyscy inni. Jeśli zabrałbym pana w otwarty kosmos, a tam przydarzyłaby się panu awaria skafandra albo chociaż atak nudności, to Chiny zadałyby mi kilka ostrych pytań. A po niej dominium Kanady i ONZ, nie wspominając już pańskiej starej matki.
Uśmiechnął się uprzejmie masą zmarszczek.
- Czy taki wypadek jest prawdopodobny?
- Zna pan prawo Murphy'ego, doktorze Chen? I wypływające z niego wnioski?
Jego uśmiech się rozszerzył.
- Chce zaryzykować. Macie doświadczenie we wprowadzaniu nowicjuszy w kosmos.
- Straciłem dwoje studentów na siedemnastu!
- A ilu ich pan stracił w pierwszych trzech godzinach, panie Armstead? Czy dla bezpieczeństwa nie mógłbym pozostawać w skafandrze próżniowym w Kostce?
Kostka nie była odlewana; była spawana punktowo. Był to w zasadzie sześcian z przeźroczystego plastyku, obramowany metalowymi kątownikami, wyposażony w pewne środki podtrzymania życia, pierwszej pomocy oraz we własny napęd, umożliwiający mu poruszanie się w otwartej przestrzeni. Załoga i wszyscy dyplomaci z wyjątkiem Chena nazywali ją Modułem Podtrzymania Pola. Oburzało to Harry'ego, który ją zaprojektował i zbudował. Budowana była z myślą o wykorzystaniu jej w przypadku, gdy skafander któregoś z Gwiezdnych Tancerzy straci szczelność w trakcie występu, gdy któryś z nich będzie chciał usiąść na chwile i odpocząć lub też do jakiegokolwiek innego celu, przy którego realizacji przydamy będzie hermetyczny sześcian o kącie widzenia 360 stopni. Kostka była obecnie przymocowana do kadłuba wielkiego wahadłowca nazywanego przez nas Limuzyną, zmontowana i gotowa w każdej chwili do użytku, ale można ją było w prosty sposób odłączać. A skafander próżniowy Chena był regulaminową zbroją będącą na wyposażeniu Sił Kosmicznych - tak dobrą, o ile nawet nie lepszą, jak nasze, robione na zamówienie skafandry produkcji japońskiej. Na pewno wytrzymalszą; z lepszą instalacją podawania powietrza...
- Doktorze, muszę, wiedzieć dlaczego.
Jego uśmiech zaczął powo-o-oli zanikać, a kiedy nie zbladłem i nie cofnąłem się ani o krok, pozwolił łaskawie pozostać mu na ustach. Było to w ćwierć drogi od zmarszczenia brwi.
- Uznaje pańskie prawo do zadawania pytań. Nie jestem tylko pewien, czy tym razem zdołam pana usatysfakcjonować. - Zamyślił się, a ja czekałem. - Nie jestem przyzwyczajony do korzystania z pomocy tłumacza. Mam zdolności lingwistyczne. Ale istnieje przynajmniej jeden taki jeżyk, którego nigdy się nie nauczę. Dowiedziałem się kiedyś, że nikt, kto nie urodził się Nawajem nie potrafi nauczyć się myśleć jeżykiem tego plemienia. W rezultacie dołożyłem wszelkich starań, żeby tego dopiąć i poniosłem porażkę. Rozumiem, piąte przez dziesiąte, jeżyk Nawajów, a nie jestem w stanie nauczyć się w nim myśleć - opiera się on na zupełnie innych założeniach opisu rzeczywistości, których mój umysł nie potrafi objąć.
Studiowałem wasz taniec, ten “język", którym wkrótce będziecie za nas mówili. Dużo dyskutowałem o nim z panną Parsons, przeanalizowałem wszystkie informacje na ten temat przechowywane w pamięci komputera pokładowego. Nie potrafię nauczyć się myśleć w rym jeżyku.
Chce jeszcze raz spróbować. Wychodzę z założenia, że może mi pomóc osobista konfrontacja z nagim kosmosem - urwał i znowu się uśmiechnął. - W moich zmaganiach z nawajskim pomogło mi trochę żucie pączków peyotlu - zalecił mi to mój nauczyciel. Muszę pokosztować założeń leżących u podstaw waszego pojmowania rzeczywistości. Mam nadzieje, że są smaczniejsze.
Był to, jak dotąd, najdłuższy monolog, jaki słyszałem z ust enigmatycznego Chena. Spojrzałem nań z nowym szacunkiem i podziwem. Oraz z rosnącym zadowoleniem: stał przede mną przyjaciel, którego niemal odtrąciłem. “Mój Boże, a przypuśćmy, że stary Chen to Homo novus?"
- Doktorze" Chen - powiedziałem uspokoiwszy w końcu swój oddech - chodźmy do komendanta Coxa.
Chen wysłuchał w całkowitym skupieniu, zadając nieczęste, ale wnikliwe pytania, osiemnastu godzin instruktażu, chociaż większość tych informacji nie była dlań nowością. Założę się, że już wcześniej potrafił z zamkniętymi oczyma rozmontować dowolny podsystem swojego skafandra. Pod koniec kursu założyłbym się, że z zamkniętymi oczyma potrafiłby je złożyć. Miałem, już do czynienia z wieloma wybitnymi umysłami, a jednak on wywarł na mnie wrażenie.
Ale wciąż nie byłem stuprocentowo pewien, czy można mu ufać.
Kierując się zasadą “im nas mniej, tym mniejsze prawdopodobieństwo wypadku", ograniczyliśmy liczebność naszej wycieczki do trzech osób - w kosmosie wypadki rzadko zdarzają się pojedynczo. Ja, oczywiście, objąłem funkcje druha drużynowego; zaliczyłem więcej godzin w otwartej przestrzeni niż ktokolwiek na pokładzie, z wyjątkiem Harry'ego. A Linda przez ostatni rok udzielała Chenowi lekcji jeżyków obcych; poszła z nami, żeby zachować ciągłość programu nauczania i żeby dla niego zatańczyć. Wydaje mi się, że również dlatego, że darzyła go przyjaźnią. Ja miałem odgrywać role Kwoki Matki.
Pierwsza godzina upłynęła bez zakłóceń. Wszyscy troje pozostawaliśmy w Kostce. Ja stałem za sterami. Oddaliliśmy się na kilka kilometrów od “Siegfrieda", holując za sobą linę bezpieczeństwa i zatrzymaliśmy się, jak zawsze, w samym środku wszechświata. Chen zachowywał raczej pełne czci milczenie niż separował się od nas. Byłem przekonany, że jest zdolny do objęcia umysłem takiego ogromu piękna... zachowywał się tak, jakby od dawna wiedział, że wszechświat jest taki wielki. Jednak mimo to przez dłuższy czas się nie odzywał.
Zresztą Linda i ja też milczeliśmy. Nawet z tej odległości Saturn wyglądał niewiarygodnie pięknie. Ta planeta musi być bezwarunkowo największą atrakcją turystyczną Układu Słonecznego i nigdy w życiu nie widziałem czegoś tak głęboko poruszającego.
Podziwialiśmy już ten widok - w ostatnich dniach wszyscy na statku tkwili przyklejeni do wideo - ekranów. Otrząsnęliśmy się z czaru i Linda przekazała Chenowi kilka ostatnich uwag o zasadach naszego tańca, a potem uszczelniła swój hełm i wyszła przez śluzę, powietrzną, aby zademonstrować mu kilka solowych ewolucji. Jak wcześniej ustalono, mieliśmy zachowywać przez ten czas milczenie, a Bili miał utrzymywać cisze, w eterze na naszym kanale. Przez pierwsze trzy kwadranse tańca Lindy Chen obserwował ją z wielką fascynacją. Potem westchnął, spojrzał dziwnie na mnie i odbiwszy się od podłogi przepłynął przez Kostkę do konsoli sterowniczej.
Otworzyłem usta do krzyku, ale on sięgnął tylko do wyłącznika radia. Wyłączył je. Potem jednym wprawnym ruchem zdjął hełm, odłączając tym samym radio skafandra próżniowego. Ja swój zdjąłem już wcześniej, dla oszczędności powietrza. Gdy zobaczyłem, że Chen wyłącza radio, pochwyciłem go, ale on położył palec na ustach i powiedział:
- Chciałbym porozmawiać z panem w cztery oczy - niskie ciśnienie powietrza w Kostce sprawiło, że jego głos był piskliwy i cichy.
Zastanowiłem się. Przyjmując najdzikszą fantazje paranoidalną - miałem ubezpieczenie w postaci Lindy - miała swobodę ruchu i mogła obserwować wszystko, co dzieje się w przezroczystym sześcianie.
- Rozumiem - powiedziałem.
- Wyczuwam pański niepokój; rozumiem go i nie potępiam. Zamierzam teraz włożyć rękę do prawej kieszeni i wyjąć stamtąd pewien przedmiot. Jest nieszkodliwy. - Uczynił, jak powiedział, wyjmując jeden z tych przypominających ekstrawagancki guzik mikrofonów. - Chciałbym, żebyśmy sobie wszystko z miejsca wyjaśnili - dodał. Czy samo tylko niskie ciśnienie nadawało jego głosowi taką ostrość?
Szukałem stosownej odpowiedzi. Za jego plecami, z gracją wirowała w kosmosie Linda, majestatyczna w swym ciężarnym stanie, nieświadoma co się tu dzieje.
- Rozumiem - powtórzyłem.
Wsunął paznokieć w szczelinę odtwarzania. Nagrany głos Lindy powiedział coś, czego nie dosłyszałem. Potrząsnąłem głową. Przewinął taśmę do tego samego miejsca i unosząc rękę rzucił mi delikatnie magnetofon.
- I o to mi właśnie chodzi - powtórzył głos Lindy. - Interesy ich i nasze wcale nie muszą być zbieżne.
Nagranie rozmowy, którą przed chwilą relacjonowałem.
Mój mózg przełączył się natychmiast na prace, z szybkością komputera, stał się superwydajną maszyną myślącą, przeprowadził, jeden po drugim, tysiąc programów analitycznych w czasie rzędu mikro - sekund i doprowadził do samozniszczenia. “Szpieg w tej blaszance. Dopiero w połowie stoku, a hamulce już wysiadły. Przysiągłbym, że zamknąłem te śluzę, powietrzną". Mikromagnetofon trafił mnie w policzek; pochwyciłem go odruchowo, gdy, odbiwszy się, odlatywał i wyłączyłem w momencie, gdy Tom pytał Linde.: “Czyż my nie jesteśmy ludźmi?"
Pytanie to odbijało się przez chwile echem po Kostce.
- Tylko imbecyl miałby trudności z założeniem takiej pluskwy w niepilnowanym skafandrze - powiedział bezbarwnym głosem Chen.
- No tak - wychrypiałem i odchrząknąłem. - Tak, to było głupie. Kto jeszcze...? - urwałem i palnąłem się w czoło. - Nie. Nie chce zadawać głupich pytań. No wiec, jak pan sądzi, doktorze Chen Ten Li? Czy jesteśmy Nowymi Ludźmi? Czy też tylko utalentowanymi akrobatami? Niech mnie diabli, jeśli sam to wiem.
Skoczył miękko i poruszając się jak lecąca w zwolnionym tempie strzała znalazł się z powrotem koło mnie. Tak skaczą koty.
- Może Homo caelestis - powiedział spokojnie, lądując miękko. - A może Homo ala anima.
- Kim, na Allacha? Ach... “uskrzydlonymi duszami". Ha, Okay. To mi się podoba. Proszę mi wybaczyć, doktorze, ale przypochlebię się panu. Założę się o ciastko, że pan sam jest “uskrzydloną duszą". Przynajmniej potencjalnie.
Jego reakcja zaskoczyła mnie. Spodziewałem się ujrzeć minę. pokerzysty. Zamiast tego na jego twarzy odmalował się nagły smutek, zupełna rezygnacja i beznadziejna tęsknota, wszystko to podkreślone światłem Saturna. Nigdy przedtem ani potem nie widziałem na jego twarzy tak wyrazistej emocji; być może nie oglądał tego nikt poza jego starą matką i zmarłą żoną. Wstrząsnęło to mną do głębi i wstrząsnęłoby nim, gdyby zdawał sobie choć po części sprawę z wyrazu swej twarzy.
- Nie, panie Armstead - powiedział ze smutkiem, wpatrując się ponad moim ramieniem w Saturna. Po raz pierwszy i ostatni pośliznął się na akcencie i absurdalnie przypomniał mi Grubego Humphreya. - Nie, nie jestem jednym z was. I ani czas, ani moja wola tego nie zmienią. Wiem to. Już się z tym pogodziłem. Dopiero teraz jego twarz zaczęła się odprężać i przybierać swój zwykły, kamienny wyraz, cały czas bez udziału jego świadomości. Zdumiewała mnie dyscyplina jego podświadomości. Przerwałem mu.
- Nie wiem, czy ma pan rację.. Wydaje mi się, że każdy człowiek potrafiący grać w przestrzenne szachy jest pierwszym kandydatem na Homo Jakmutam.
- To dlatego, że jest pan ignorantem w grze w szachy przestrzenne - odparł - i w znajomości swej własnej natury. W przestrzenne szachy grywają ludzie na Ziemi. Zostały one wymyślone w ciążeniu ziemskim, dla gracza zajmującego postawę pionową. Ich klasyczne wzorce są liniowe. Próbowałem w nie grać w stanie nieważkości, zestawem, który nie ma ustalonego względem mnie położenia. Nie potrafiłem. Nie chwaląc się, mogę wygrać w szachy płaskie z programem Martina - Danielsa (klasa światowa), ale w szachy przestrzenne w stanie nieważkości mógłby mnie z łatwością pokonać pan Brindle, jeśli byłbym na tyle nieroztropny, by z nim zagrać. Potrafię dość dobrze koordynować swe ruchy na pokładzie “Siegfrieda" lub w tym, najbardziej liniowym z pojazdów, w którym się właśnie znajdujemy. Ale nigdy nie nauczę się życia przez jakikolwiek czas bez tego, co nazywacie “lokalnym pionem".
- To nie przychodzi od razu - zacząłem.
- Pięć miesięcy temu - przerwał mi Li - zepsuła się nocna - lampka w mojej kajucie. Obudziłem się natychmiast. Znalezienie wyłącznika światła zajęło, mi dwadzieścia minut. Przez cały ten czas płakałem ze strachu i bezsilności i straciłem panowanie nad mymi zwieraczami. Czułem się upokorzony, poświeciłem więc kilka tygodni na obmyślanie testów i ćwiczeń. Żeby żyć, muszę mieć pion lokalny. Jestem normalnym człowiekiem.
Milczałem dłuższą chwile.. Linda zauważyła już naszą konwersacje; zasygnalizowałem jej, żeby tańczyła dalej i skinęła głową. Po przemyśleniu wszystkiego, co przed chwilą usłyszałem, odezwałem się:
- Czy sądzi pan, że nasze interesy będą kolidowały z waszymi?
Uśmiechnął się. Znowu był dyplomatą w każdym calu.
- Czy zna pan prawo Murphy'ego, panie Armstead? - zachichotał.
Odwzajemniłem jego uśmiech.
- Tak, ale czy to prawdopodobne?
- Nie sądzę - odparł poważnie. - Ale podejrzewam, że tak uważa Dmirow. Może i Ezequiel, może komendant Cox. Silverman na pewno.
- A my musimy się spodziewać, że każdy z nich mógł również założyć nam podsłuch w skafandrach.
- Niech mi pan powie: czy zgodzi się pan ze mną, że jeżeli z tej konferencji z obcymi wynikną jakiekolwiek informacje o wielkim znaczeniu strategicznym Silverman dokona próby wejścia w ich wyłączne posiadanie?
Pogawędka z Chenem miała w sobie coś z żonglowania piłami łańcuchowymi. Westchnąłem. Byliśmy ze sobą szczerzy.
- Tak. Jeśli będzie miał jakiekolwiek szansę, zrobi to na pewno. Ale to wymagałoby podjęcia pewnych kroków.
- Jedna osoba dysponująca taśmami z odpowiednim oprogramowaniem jest w stanie doprowadzić “Siegfrieda" na taką odległość od Ziemi, żeby się uratować - powiedział i zauważyłem, że nie wyraził się “jeden mężczyzna".
- Dlaczego pan mi to mówi?
- Obecnie jestem w trakcie unieszkodliwiania wszystkich możliwych pluskiew założonych w tym pojeździe. Podejrzewam, że Silverman będzie tego próbował. Czuje. to. Jeśli spróbuje, zabije go od razu. Pan i pańscy ludzie szybko reagujecie w stanie nieważkości. Chce, byście rozumieli moje motywy.
- A są nimi?
- Uratowanie cywilizacji na Ziemi. Zagwarantowanie dalszego istnienia naszej rasy.
Zdecydowałem się na próbę poczęstowania go czymś gorącym.
- Czy zastrzeli go pan tym automatycznym pistoletem?
Skrzywił się z niesmakiem.
- W dwa tygodnie po starcie wyrzuciłem go przez śluzę powietrzną - odparł. - Bezsensowna broń w stanie nieważkości, jak to powinienem był przewidzieć. Nie, prawdopodobnie skręcę, mu kark.
“Nie dawaj temu facetowi silnych serwów: jego kontra jest mordercza".
- Po czyjej stronie stanie pan, panie Armstead, jeśli dojdzie do takiej sytuacji?
- Co takiego?
- Silverman jest półkrwi Kaukazyjczykiem, półkrwi Amerykaninem. Macie wspólną matryce kulturową. Czy jest to więź silniejsza od pańskiej więzi z Homo caelestis?
- Co takiego? - spytałem ponownie.
- Wasz nowy gatunek nie przetrwa długo, jeśli błękitna Ziemia rozleci się na kawałki - powiedział chrapliwie Chen - a do tego doprowadziłby właśnie ten szaleniec, Silverman. Nie wiem jak pracuje pański umysł, panie Armstead. Co pan zamierza?
- Uznaje pańskie prawo do zadania tego pytania - powiedziałem powoli. - Zrobię, co będę wtedy uważał za słuszne. Nie mogę udzielić innej odpowiedzi.
Poszukał wzrokiem moich oczu i pokiwał głową.
- Chciałbym teraz wyjść na zewnątrz.
- Jezu Chryste - wybuchnąłem, a on mi przerwał:
- Tak, wiem - przed chwilą powiedziałem, że nie potrafię, funkcjonować w stanie nieważkości, a teraz chce spróbować - wykonał gest swoim hełmem. - Panie Armstead, przeczuwam, że niedługo umrę. Muszę przedtem zawisnąć raz sam w wieczności, nie poddawany żadnym przyśpieszeniom, bez ramek z kątów prostych, w otwartym kosmosie. Marzyłem o kosmosie przez większą cześć swego życia i zawsze bałem się weń wyjść. Teraz muszę. Muszę stanąć twarzą w twarz z moim Bogiem, tak blisko jak można to wyrazić w waszych jeżykach.
Chciałem powiedzieć “tak".
- Czy wie pan jak bardzo może to przyśpieszyć utratę zmysłów? - nalegałem jednak. - Czy chciałby pan stracić w skafandrze kosmicznym swoje ego? Albo co najmniej swój lunch?
- Traciłem już swoje ego. Pewnego dnia stracę je na zawsze. Nudności nie miewam - zaczął zakładać swój hełm.
***
Po pięciu minutach włączył z powrotem radio i trzęsącym się głosem powiedział:
- Teraz wracam. - Potem odezwał się dopiero wtedy, gdy zdejmowaliśmy skafandry w przedziale promowym “Siegfrieda". Powiedział wtedy bardzo cicho. - To ja jestem Homo excastra. I inni. - I to były ostatnie słowa, jakie od niego usłyszałem, aż do pierwszego dnia drugiego kontaktu.
Odparłem wtedy:
- Zawsze będzie pan mile widziany w moim domu, doktorze - ale nic mi nie odpowiedział.
***
Manewr hamowania ściągnął na nas hordę pomniejszych katastrof. Jeśli znajdujesz się w małym pomieszczeniu (i nie opuszczasz go ani na chwile) to pod koniec roku twoje rzeczy będą wykazywały tendencje do rozpraszania się po wszystkich kątach. Tendencje te potęguje stan nieważkości. Przymocowanie wszystkiego przed rozpoczęciem przyśpieszania byłoby niemożliwe, nawet jeśli miałoby to być tylko dwadzieścia pięć godzin przyspieszenia 0,01 g. Niestety, nawet najbardziej prosta, wykonana techniką laserową rura wykazuje pewne odchylenia od prostoliniowości, a nasz kurs stanowił jedną z najdłuższych rur położonych kiedykolwiek przez Człowieka (ponad miliard kilometrów). Studnia grawitacyjna Tytana na jej końcu była niezmiernie małym celem, w który musieliśmy trafić z wielką precyzją. Przed wyprodukowaniem na “Skyfac" krystalicznych minimikroukładów scalonych ten trick w ogóle nie byłby możliwy, a i tak, dysponując skonstruowaną przy ich wykorzystaniu aparaturą, już po drodze dokonywaliśmy małych poprawek kursu. Księżyc Saturna wychodził nam jednak bardzo szybko na spotkanie, zmuszeni byliśmy więc dokonać jeszcze dwóch przyśpieszeń po l g, które, chociaż miłosiernie krótkie, wzbudziły we mnie silną wątpliwość czy przeżyjemy chociaż dwuletnią podróż powrotną. W ich wyniku cała rupieciarnia uległa rozproszeniu po całym statku: Lamus Ciotki Grawitacji w przestrzeni zamkniętej. Najpoważniejsze w skutkach okazało się pękniecie rury doprowadzającej wodę do natrysków na śródokręciu. Na szczęście z awarią uporał się system klimatyzacyjny.
Na zbliżające się trzęsienie Ziemi niewiele pomaga nawet dużo wcześniejsze o nim ostrzeżenie.
Z drugiej strony, sprzątanie nie przedstawiało prawie żadnego problemu - i znowu dzięki nieważkości. Trzeba było tylko poczekać, a wcześniej czy później praktycznie wszystkie te śmieci same zebrały się, jak zawsze, na siateczkach kanałów klimatyzacyjnych.
Tak więc wszyscy znaleźli niemal od razu czas na zajęcie miejsc przed ekranem wideomonitora i obserwacje Tytana.
A oto fragment obszernego opisu tego ciała niebieskiego, który wszyscy starannie przestudiowaliśmy:
Tytan jest szóstym i wyraźnie największym księżycem Saturna. Spodziewałem się ujrzeć glob mniej więcej rozmiarów naszego Księżyca - ale ten cholernik ma średnice wynoszącą niemal 5800 kilometrów, czyli równą w przybliżeniu średnicy Merkurego lub czterem dziesiątym średnicy Ziemi! Przy tych ogromnych rozmiarach jego masa wynosi zaledwie około 0,002 masy Ziemi. Nachylenie jego orbity jest pomijalne, mniejsze od jednego stopnia - co oznacza, że orbita ta przebiega niemal precyzyjnie nad równikiem Saturna (tak samo jak Pierścień) w średniej odległości od powierzchni przekraczającej nieco dziesięć średnic samej planety. Jest zawsze zwrócony tą samą stroną do swej planety głównej, tak samo jak nasz Księżyc do Ziemi, a okrążenie Saturna zajmuje mu tylko około szesnastu dni - pomimo wielkości jest to szybki księżyc. (Ale doba na samym Saturnie trwa tylko dziesięć godzin i kwadrans.)
Już od pierwszych chwil, gdy można go było dostrzec gołym okiem sprawiał wrażenie czerwonawego. Teraz wyglądał jak Mars w ogniu spowity girlandami gradowych chmur barwy krwi. Poprzez nie widać było jarzące się lekko chłodniejszą czerwienią, podobne do księżycowych góry i doliny.
Ten nadprzyrodzenie czerwony kolor był jedną z głównych przyczyn, dla których Cox i Song przeszli na awaryjne sterowanie ręczne, gdy tylko weszliśmy na orbitę. Światek naukowy trafił szlag, gdy jego kosztowna sonda saturiańska została zarekwirowana przez wojsko na misje dyplomatyczną, a drugi atak apopleksji nastąpił wtedy, gdy okazało się, że naukowym dopełnieniem wyprawy będzie jeden fizyk Sił Kosmicznych i jeden inżynier. Tak więc Bili i Song spędzili te dwadzieścia cztery godziny, przez które pozostawaliśmy na orbicie Tytana harując jak rybacy podczas odpływu, dokonując absolutnego minimum pomiarów i rejestracji, jakie mogło udobruchać pierwotnych projektantów “Siegfrieda", Pracowali pod kierunkiem Suzan Pha Song, według nagranych na taśmie instrukcji i zjadliwych wskazówek rozjątrzonych naukowców z Ziemi (napływających ze zwłoką czasową wynoszącą godzinę i piętnaście minut, co nie wpływało korzystnie na czyjkolwiek nastrój) i odwalił kawał dobrej, wyczerpującej roboty. Trochę - trudno wyobrazić sobie umysł, który uważa pogawędkę z plazmoidami spoza Układu Słonecznego za mniej podniecającą od badania szóstego księżyca Saturna, ale jest takich parę - jest rzeczą zadziwiającą, że nie są one zupełnie szalone.
To przez ten czerwony kolor. Barwa Tytana powinna być zbliżona do niebiesko - zielonej. Jednak nawet obserwowany z Ziemi jest wyraźnie czerwony. Dlaczego? No cóż, tym, co tak podniecało uczonych był fakt, że charakterystyki atmosfery (w przeważającej części metanowej) i temperatury powierzchni Tytana stawiały go gdzieś w okolicach ostatniego miejsca w Układzie Słonecznym, wśród tych, w których teoria wstrzemięźliwości dopuszczałaby powstanie “życia jakim je znamy". Eksperymenty w komorze symulującej warunki panujące na Tytanie dały reakcje chemiczne nazwane przez Millera “pierwotnym błyskiem" i niewypowiedziana, ale przez naukowców ukochana z całego serca teoria głosiła, że być może czerwona pokrywa chmur jest jakiegoś rodzaju materią organiczną - a nawet nie wykluczała, że to pewien rodzaj zanieczyszczeń, jakie może wytworzyć istota oddychająca metanem. Nie zrozumiałem nawet popularyzatorskiego omówienia rozgrywających się wokół mnie wypadków, wygłoszonego przez Raoula i byłem nimi tylko trochę zainteresowany. Wywnioskowałem jednak, że .pod koniec tych dwudziestu czterech godzin pesymista powiedziałby “nie", a optymista “może". Raoul wspominał coś o wielu zagadkowych danych, o informacjach, które wydają się być ze sobą sprzeczne - co mnie specjalnie nie zdziwiło, zważywszy na pośpiech, z jakim “Siegfried" został doprowadzony do gotowości bojowej.
Ja ze swej strony dzieliłem uwagę miedzy Tytana i Saturna, którym naukowcy zainteresują się dopiero po konferencji, gdy będą mogli mu się, przyjrzeć z mniejszej odległości. Teraz był od nas oddalony o 1,2 miliona kilometrów.
Jest to piekielnie duża planeta - największa w Układzie, o ile nie uważać za planetę Jowisza. Jej średnica przekracza nieco 116 000 kilometrów - to z grubsza dziewięć średnic Ziemi, a masa jest większa od ziemskiej dziewięćdziesiąt pięć razy. W tym świetle stała przyśpieszenia na powierzchni, wynosząca 1,15 normalnej stałej ziemskiej, wydaje się być absurdalnie mała - należy jednak pamiętać, że Saturn ma gęstość równą 0,69 gęstości porównywalnej kuli wody (podczas gdy gęstość Ziemi przekraczała pięciokrotnie gęstość wody). Nawet tak mała stała przyspieszenia wystarczała aż nadto, by zabić Homo caelestis albo Homo excastra, gdybyśmy byli na tyle nierozważni, by wylądować na powierzchni Saturna. A szybkość ucieczki dla tej planety jest ponad trzykrotnie większa niż dla Ziemi.
Właściwie Saturn nie ma wyraźnie określonej powierzchni w naszym tego słowa rozumieniu. No tak, tam w dole są prawdopodobnie jakieś skały, ale zanim zdołasz opuścić się tak nisko, utkniesz, pływając w metanie, bo nim głównie jest Saturn (i jego “atmosfera").
Potężny Pierścień okazuje się być księżycem, któremu nie wyszło, niezliczonymi trylionami orbitujących, pokrytych zamarzniętą wodą kamieni najprzeróżniejszych rozmiarów, od ziarenka piasku poczynając, a na ogromnych głazach kończąc.
Razem przedstawiają sobą nieopisanie piękny widok. Sam Saturn ma marzycielską, brunatno - żółtą barwę i poprzecinany jest szerokimi pasmami ciemnego, prawie czekoladowego brązu i jak na planetę, jest bardzo jasny. Pierścień, składający się z brył zanieczyszczonego lodu, mieni się niemal wszystkimi kolorami tęczy, skrzącymi się i przesuwającymi w miarę, jak orbity jego składników zmieniają względem siebie położenie. Ogólne wrażenie, jakie się odnosi, to ogromny agat albo tygrysie oko, otoczone rozproszonymi resztkami olbrzymiej tęczy. Wewnątrz tej orbitującej masy pojawiają się i znikają w losowy sposób mniejsze, prawdziwe tęcze, przypominające światła oglądane przez zawilgotniałe okulary.
Był to widok, który nigdy mnie nie nużył, którego nigdy nie zapomnę i tylko dla niego warto było odbyć te podróż z Ziemi i wyrzec się swego dziedzictwa. Raoul spędzał praktycznie każdą minutę swego, czasu wolnego oparty o grodź przeciwległą do jego wideoekranu, z Musicmasterem na kolanach, słuchawkami na uszach i z palcami przebiegającymi po klawiaturze. Nie pozwalał nam włączać głośników - ale Harry'emu dał parę dodatkowych słuchawek. Słyszałem potem symfonie, jaką zmontował z tej roboczej taśmy i sprzedałbym za nią Ziemie.
***
Oczywiście jedyny i niepodzielny ośrodek zainteresowania Billa Coxa stanowili obcy. Chociaż znajdowali się zbyt daleko, by ich widzieć, ich wysokoenergetyczne promieniowanie niemal przeciążało przyrządy pomiarowe. Tkwili około miliona (plus minut kilkaset tysięcy) kilometrów od nas. Okazało się, że obcy z wyraźną cierpliwością czekają na pertraktacje w najrozsądniejszym miejscu. Zwiększało to prawdopodobieństwo tego, iż ich odbycie jest ich zamiarem.
A więc naszym następnym posunięciem było wyjście im na spotkanie.
Podczas gdy Bili i pułkownik Song harowali w pocie czoła my, tancerze, też nie zasypywaliśmy gruszek w popiele. Nie spędzaliśmy całego czasu na obijaniu się.
Limuzyna już podczas podróży została zatankowana, wyposażona, przetestowana do ostatniego obwodu na pokładzie i w warunkach eksploatacyjnych. więc oczywiście pierwszą rzeczą, jaką zrobiliśmy, było ponowne sprawdzenie zapasów paliwa, wyposażenia i przetestowanie jej do ostatniego układu.
Gdybyśmy pokpili sprawę, następna ekspedycja dotarłaby tu najwcześniej za dwa albo i trzy lata, a do tego czasu obcy mogliby się zniecierpliwić i odejść do domu.
Poza tym, chciałem z nimi porozmawiać osobiście.
I to legło u podstaw ostatniej rzeczy, jaką zrobiliśmy przed odpaleniem silników i wyruszeniem na miejsce spotkania. Było to ostatnich kilka godzin trwającej już rok kłótni z dyplomatami na temat choreografii.
W końcu dałem za wygraną, powiedziałem im, żeby sami sobie tańczyli i wróciłem do swojej kajuty. Nie straciłem cierpliwości, tylko chęć do sporów. DeLaTorre odczekał stosowny czas, a potem zadzwonił do mych drzwi.
- Wejść.
Ciepłe, brązowe oczy DeLaTorre zdradzały niewypowiedziane znużenie, powieki miał pomarszczone jak rodzynki.
- Charles, musimy wypracować kompromis.
- Tylko mi nie wmawiaj, Ezequielu, że jesteś tak samo ślepy, jak reszta.
- Oni czują tylko, że lepiej by było, gdyby pierwsze posuniecie wyrażało więcej szacunku niż arogancji, było bardziej uroczyste niż emocjonalne. Przyjdzie czas na przedstawienie naszych pretensji, gdy ustanowimy łączność z tymi istotami, gdy nawiążemy z nimi kontakt na poziomie obopólnego szacunku. Być może w trzecim albo czwartym posunięciu.
- Do cholery, to mi nie wygląda na prawidłowe posuniecie.
- Wybacz mi, Charles, ale... na pewno przyznasz, że twoja opinia jest podyktowana emocjami.
- Ezequielu - westchnąłem - spójrz mi w oczy. Nie kochałem już Shary Drummond, gdy zginęła. Przyjrzałem się mej duszy i tańcowi, który się z niej zrodził i nie pałam żądzą zemsty, pragnieniem rewanżu.
- Nie, twój taniec nie jest mściwy - przyznał.
- Ale czuje do nich żal - nie jako osierocony kochanek, ale jako osierocona istota ludzka. Chce, żeby ci obcy dowiedzieli się, ile kosztowali mą rasę zmuszając Sare Drummond do zostania Homo caelestis zanim powstały miejsce i warunki, w których taka istota mogłaby żyć, a tym samym powodując jej śmierć - urwałem uświadomiwszy sobie, że popełniłem gafę, ale DeLaTorre nawet nie mrugnął okiem.
- Czy ona nie była już Homo caelestis albo ala anima, zanim oni przybyli, Charles? - spytał tak naturalnie, jakby znał już te nazwy. - Czy i tak nie umarłaby przy próbie powrotu na Ziemie?
Rozpoznałem i zaakceptowałem nagły wzrost poziomu szczerości wyzwolony tym pytaniem.
- Być może, Ezequielu. Jej ciało znajdowało się na granicy trwałego przystosowania. Spędziłem wiele bezsennych nocy rozmyślając o tym, omawiając to z moją żoną. Tak sobie myślę: gdyby Shara zdawała sobie sprawę z korzyści finansowych, jakie przyniesie “Gwiezdny taniec", mogła przetrzymać krótki okres wyczekiwania na “Skyfac", mogła przeżyć, żeby zostać bardziej wartościową liderką naszego Studio. Tak sobie myślę: gdyby wszystko przemyślała, mogła odstąpić od decyzji spalenia swych skrzydeł tak wysoko nad swoją utraconą planetą. Myślę sobie: gdyby wiedziała, mogłaby żyć.
Pociągnąłem z puszki łyk zwietrzałej kawy i skrzywiłem się.
- Ale cały duch walki został z niej wyssany, włożony w “Gwiezdny taniec" i ciśnięty ostatkiem sił w te czerwone ćmy. Całe jej życie, aż do poznania Carringtona było powolnym wysysaniem z niej chęci do życia, a ona poświeciła dla tych stworzeń wszystko, co jej pozostało, bo tylko w ten sposób można je było przepędzić z powrotem w przestrzeń międzygwiezdną, wystraszyć tak bardzo, aby przy następnej próbie podejścia do nas zatrzymali się w odległości milionów kilometrów. Potem z chęci życia nie zostało jej już nic - w każdym razie nie tyle, aby pragnęła je przedłużać. Chce uświadomić rym stworzeniom wartość jednostki, którą skruszył ich nierozważny krok, ogrom straty jaką ponieśli ludzie. Jeśli w ich emocjonalnym repertuarze znajdują się żal i skrucha, chce je ujrzeć. A najbardziej, jak sądzę, chce im wybaczyć, a więc najpierw muszę przekazać im swoją skargę. Wierze, że ich reakcja na nią powie nam szybciej niż cokolwiek innego, czy możemy w ogóle nauczyć się komunikowania i pokojowego współżycia z nimi.
Oni respektują taniec, Ezeguielu, a kosztowali nas największą artystką naszych czasów. Rasa, która chce rozpocząć pertraktacje od jakiekogokolwiek innego oświadczenia jest rasą, której raczej nie chce reprezentować. Norrey i reszta naszego zespołu przyznają mi rację.
Milczał dłuższą chwile. Ostatnią rzeczą, z jaką pogodzi się dyplomata jest niemożność osiągnięcia kompromisu. Ale w końcu powiedział:
- Nadążam za tokiem twego rozumowania, Charles. I przyznaje, że doprowadza mnie to do tych samych wniosków. - Westchnął. - Masz rację. - Skłonie pozostałych do zaakceptowania twojej koncepcji. - Odepchnął się od ściany i podpłynąwszy do mnie położył swe pomarszczone, guzłowate dłonie na mych ramionach. - Dziękuje, że mi to objaśniłeś. Chodź, przygotujemy się do drogi i przedłożenia naszej skargi.
Przez ponad dwadzieścia minut naradzał się z pozostałą trójką w zamkniętej kabinie i wyszedł stamtąd z miną wielce zatroskaną. Mimo wszystko był najlepszym człowiekiem, jakiego mógł wybrać Wertheimer na przewodniczącego delegacji. Pół godziny później byliśmy już w drodze.
Rozdział 3
Skierowanie “Siegfrieda" z orbity Tytana do punktu spotkania bez wprowadzania przyśpieszenia, które by nas zabiło, zajęło większą cześć dnia. Tytan jest potężnym księżycem i trudniej się od niego oderwać niż od naszego Księżyca. Na szczęście nie musieliśmy się od niego odrywać zupełnie. Wydłużaliśmy po prostu promień naszej orbity. Wszystkie manewry były wykonywane przynajmniej częściowo na wyczucie, ponieważ każda zmiana położenia w układzie Saturna jest problemem wymagającym Uwzględnienia wpływu dziesięciu ciał niebieskich (nie wspominając już o Pierścieniu), ale w tego rodzaju astronawigowaniu Bili był równorzędnym partnerem komputera. Tak jak się po nim spodziewałem, odwalił robotę światowej klasy nie tracąc paliwa i co ważniejsze, ani jednego pasażera. Najgorsze, co przyszło nam znieść, to piętnaście sekund pod przyśpieszeniem 0,6 g - istna męczarnia.
Każda odpowiednio zorientowana ściana może służyć za koje przyśpieszeniową - ponieważ na statku kosmicznym wszystko jest elegancko wyścielone. Nie wiem jak inni, ale Norrey i ja oraz każdy potrafiący przewidywać poddajemy się przyśpieszeniu nago. Jeśli trzeba leżeć plackiem na plecach pod przyśpieszeniem, to lepiej nie mieć miedzy sobą a płaszczyzną, na której się leży żadnych fałd garderoby.
Kiedy odpłynęliśmy swobodnie od ściany i zabrzmiał klakson oznajmiający: “przyśpieszenie zakończone", przywdzialiśmy te same skafandry próżniowe, które mieliśmy na sobie rok temu, na naszej Ostatniej Przejażdżce. Z pięciu modeli robionych na miarę skafandrów, których używaliśmy, w tych byliśmy najbliżsi całkowitej nagości. Przypominały one okrojone kostiumy topless z zaopatrzonym w kryzę, hełmem. Przezroczyste partie przylegały ściśle do ciała i były ledwo zauważalne: kąpielówki nie służyły tabu, lecz celom sanitarnym, a sekcja kryza - hełm ukrywała nieestetyczne elementy oprzyrządowania. Silniczki odrzutowe miały kształt ozdobnych obręczy nasuwanych na przeguby dłoni i kostki nóg. Elementy sterowania nimi były ukryte w rękawicach. Grupa jednomyślnie zdecydowała, że tych właśnie skafandrów użyjemy do naszego występu. Być może przez pojawienie się nago w kosmosie próbowaliśmy podświadomie dowieść naszego człowieczeństwa i zdementować pogłoski, że nie jesteśmy już ludźmi, na zasadzie dowodu nie wprost. Widzicie? Pępek. Widzicie? Sutki. Widzicie? Wielki paluch u nogi.
- Cały kłopot z tymi skafandrami polega na tym, kochanie - powiedziałem uszczelniając swój - że widok ciebie w twoim zawsze zagraża wypchnięciem rurki cewnikowej mojego.
Uśmiechnęła się i poprawiła sobie lewą pierś, chociaż nie było to wcale konieczne.
- Spokojnie, chłopcze. Skoncentruj się na robocie - powiedziała i podpłynęła do telefonu. Włączyła go i spytała:
- Linda? Co z dzieckiem?
Na ekranie pojawili się Linda i Tom, pomagający sobie nawzajem w przywdziewaniu skafandrów.
- Świetnie - zawołała wesoło Linda. - Ani drgnie.
Tom uśmiechnął się do kamery i powiedział:
- O co tu się martwić? Nadal pasuje do swojego skafandra.
Jego spokój zrobił na mnie wrażenie i bardzo mnie ucieszył. Otwarty kosmos, jak już wspominałem, jest środowiskiem uspokajającym - i co najważniejsze, Tom pozwolił, by Linda nauczyła go wielu ważnych rzeczy. Nie tylko tańca, oddychania i ćwiczeń medytacyjnych - tego uczyliśmy się wszyscy. Nie chodzi nawet o te rozbudowane instrukcje duchowe, których mu nie skąpiła, chociaż i one, oczywiście, pomogły.
Najbardziej podziałała tu jej miłość i jej oddanie, które w końcu rozplatały wszystkie supły w skołatanej duszy Toma. Jej miłość była tak wyraźnie autentyczna i szczera, że był zmuszony wziąć ją za dobrą monetą, zmuszony do pokochania trochę bardziej samego siebie - co jest niezbędne każdemu, kto chce się odprężyć.
Wymieniliśmy z Norrey porozumiewawcze uśmiechy i spojrzenia, po czym ona powiedziała:
- To fajnie, wiecie? Zobaczymy się w Garażu - i zgasiła ekran. Przepłynęła przez kabinę i znalazła się naprzeciw mnie.
- Tom i Linda będą dla nas dobrymi partnerami - powiedziała i zamilkła.
Unosiliśmy się tak przez kilka sekund, zagubieni jedno w oczach drugiego, a potem odbiliśmy się jednocześnie od ścian i spotkaliśmy w czołowym zderzeniu na środku pomieszczenia. Nasz uścisk był czterokończynowy i ognisty, był spazmatyczną próbą przebicia się przez granice ciała, kości i plastyku i dotknięcia się sercami.
- Nie boje. się - powiedziała mi do ucha. - Powinnam się bać, a nie boje się. Wcale. Ale bałabym się, gdybym szła tam bez ciebie.
Usiłowałem odpowiedzieć i nie byłem w stanie. Przytuliłem ją tylko mocniej. A potem udaliśmy się na spotkanie z innymi.
***
Życie na “Siegfriedzie" przypominało raczej podróż pod pokładem luksusowego transatlantyka. Prom kosmiczny był bardziej podobny do autobusu albo samolotu. Rzędy foteli upchanych tak ciasno, że z ledwością można się miedzy nimi przecisnąć, wielka śluza powietrzna na rufie, mniejsza w ścianie przedniej, okna po obu stronach, z tyłu silniki. Ale patrząc z zewnątrz okazywało się, że ten autobus czy" samolot pcha przed sobą ogromny bąbel: dziób promu stanowiła przezroczysta kula o średnicy dwudziestu metrów, będąca kopułą obserwacyjną, z której grupa dyplomatów miała patrzeć na nasz występ. Wyposażenie techniczne kuli ograniczono do minimum, by nie przesłaniało widoku. Sam komputer znajdował się na “Siegfriedzie", a zainstalowany na promie terminal był bardzo mary; nieco większymi wymiarami charakteryzowało się pięć monitorów ekranowych, a autonomiczne układy sterowania Limuzyny były nadzorowane przez wydzielony moduł tego samego komputera. W tym kinie nie było drugich miejsc.
Napływały, oczywiście, strzępy ostatnich pouczeń z Ziemi, ale nawet dyplomaci nie zwracali na nie najmniejszej uwagi. Podczas lotu nie było prawie wcale rozmów. Każdy wybiegał myślami do rychłego spotkania, a nasz Główny Plan, o ile mogliśmy w ogóle utrzymywać, że go mamy, został już dawno nakreślony.
Poświeciliśmy cały rok na studiowanie komputerowych analiz obu stron “Gwiezdnego tańca" i wynieśliśmy z nich wystarczająco dużo informacji, by z góry opracować choreografię występu. Około godziny tańca, rodzaj “Pozdrowienia Mandaryna". Pod koniec tej godziny albo będziemy mieli nawiązany kontakt telepatyczny, albo nie. Jeśli tak, przełączymy ten telefon na dyplomatów. Poprzez usta DeLaTorry prześlą oni swe oświadczenie, a my przetłumaczymy obcym ich słowa najlepiej, jak umiemy. Jeśli, z jakiejkolwiek przyczyny, nie będzie można dojść do porozumienia, też to odtańczymy. W przypadku nienawiązania kontaktu mieliśmy obserwować reakcje obcych na występ i dokonać próby jej przetłumaczenia z pomocą komputera. Wtedy dyplomaci opracują swoją odpowiedź, komputer przekaże nam jej notacje choreograficzną i spróbujemy w ten sposób. Jeśli z upływem dziewięciu godzin nie dojdziemy do żadnych rezultatów - nazywaliśmy to dniem - wracamy Limuzyną na “Siegfrieda" i próbujemy znowu nazajutrz. Jeśli osiągniemy dobre lub chociaż obiecujące wyniki, to mamy wystarczająco dużo powietrza w zbiornikach, by pozostawać w kosmosie choćby i przez tydzień - a żywności, wody i środków higieny było pod dostatkiem w przymocowanej do Limuzyny Kostce.
Jednak wszyscy się, spodziewaliśmy, że głównie będziemy grać z kapelusza. Nasza ignorancja była tak całkowita, że nic nie mogło jej przełamać i wszyscy to wiedzieliśmy.
W przedziale pasażerskim był tylko jeden ekran wideo i przez całą krótką podróż wypełniała go twarz Billa Coxa. Informował nas na bieżąco o zachowaniu się obcych, a było ono statyczne. W końcu manewr hamowania dobiegł końca, a my zatonęliśmy na chwile w fotelach, podczas gdy Limuzyna odwracała się o sto osiemdziesiąt stopni, by zwrócić kopułę obserwacyjną w stronę obcych. Wreszcie tu byliśmy, na skrzyżowaniu dróg. Dyplomaci odpięli pasy i przeszli do przodu, do śluzy powietrznej kopuły. Gwiezdni Tancerze skierowali się na rufę, do większej śluzy powietrznej. Tej, nad którą płonął napis WYJŚCIE.
Rozumiejąc się bez słów zawiśliśmy tam na chwile w powietrzu i spoglądaliśmy po sobie. Nikt się nie poruszaj. Ostatni rok" scementował naszą rodzinę; zaczynała wytwarzać się miedzy nami jakaś telepatyczna wieź. Nie potrzebowaliśmy słów. Byliśmy gotowi.
I uśmiechnąwszy się tylko idiotycznie od ucha do ucha połączyliśmy nasze dłonie i utworzyliśmy wokół wejścia do śluzy Płatek Śniegu.
Potem Harry i Raoul odłączyli od nas, pocałowali jeden drugiego, założyli hełmy i znikli w śluzie, aby zmontować nasze dekoracje. W śluzie było miejsce dla czworga; wcisnęli się tam za nimi Tom i Linda. Przygotują Kostkę i zaczekają na nas.
Drzwi zasunęły się za nimi, a my z Norrey pocałowaliśmy się po raz ostatni.
- Nic nie mów - powiedziałem, a ona lekko skinęła głową.
- Panie Armstead? - doleciał mnie głos zza pleców,
- Tak, doktorze Chen?
Wychylał się do połowy z przeciwległej śluzy powietrznej. Był sam. Nie zdradzając żadnych uczuć ani mimiką twarzy, ani barwą głosu powiedział:
- Rozwalenia uszczelki. Uśmiechnąłem się.
- Dziękuje, sir.
I weszliśmy do śluzy.
***
Poza deja vu istnieje jeszcze inny rodzaj uczucia, że przeżywało się już kiedyś obecną sytuacje. Jest to czymś silniejszym niż wspomnienie. Pojawia się jak spadające z oczu łuski.
Tego typu przypomnienie naszło mnie teraz, gdy znowu ujrzałem obcych.
Czerwone ćmy. Jak jarzące się węgielki bez węgla w środku, wirujące w czymś mniej namacalnym od kopuły obserwacyjnej Limuzyny, w czymś potężniejszym od “Siegfrieda". Wirując bez ustanku, bez ustanku zmieniając kreślone wzory, przyciągały oko jak taniec kobry.
I w tym właśnie momencie wydało mi się, że całe moje życie było chwilami, które spędziłem w obecności tych istot - że odstępy czasu miedzy tymi chwilami, nawet nie mające końca godziny studiowania taśm z tańcem obcych i wysiłków zrozumienia go są nierealnymi, blaknącymi już w mej pamięci cieniami. Zawsze znałem obcych. Zawsze będę ich znał, a oni mnie. Cofnęliśmy się razem w czasie o miliard lat. Przypominało to powrót do domu, do mamy i taty, którzy są niezmienni i wieczni. “Hej!" - chciałem krzyknąć do nich. “Przestałem już uważać się za kalekę". Tak jak dzieciak mógłby dumnie oznajmić rodzicom, że zdał trudny test z chemii...
Potrząsnąłem dziko głową i pozbyłem się tego uczucia. Pomogło odwrócenie wzroku. Wszystko w otaczającej mnie inscenizacji mówiło, że od naszego ostatniego spotkania zaszło coś więcej niż tylko bezładne sny. Tuż za obcymi żółcią i brązem świecił potężny, otoczony pierścieniem roziskrzonego ognia Saturn. Słońce za moimi plecami dostarczało tu tylko jeden procent światła, jakim oświetla Ziemie - ale ta różnica była niedostrzegalna: oko Ziemianina z natury odfiltrowuje 99% docierającego doń światła (uświadomiłem sobie nagle ten zbieg okoliczności - miejsce, które obcy wybrali na spotkanie znajdowało się w precyzyjnie takiej odległości od Słońca, aby człowiek mógł tam zarówno dotrzeć, jak i widzieć prawidłowo), j
Znajdowaliśmy się “nad" Pierścieniem. To nie da się opisać.
“Na prawo" ode mnie unosił się Tytan - mniejszy od Księżyca oglądanego z Ziemi, ale wyraźnie widoczny. Z naszej perspektywy znajdował się w trzeciej kwadrze. Tam, gdzie jego terminator był zwrócony do Saturna, posępna, czerwona barwa rozjaśniała się w odcień krwawopomarańczowy. Ten wielki księżyc spoglądał na nasze poczynania jak zamglone, złowróżbne oko.
A wokół mnie dryfowali w próżni moi towarzysze, zapatrzeni, zahipnotyzowani.
Tylko Tom zdradzał trzeźwość umysłu. Podobnie jak ja odnawiał tylko starą znajomość - odświeżenie dawnych wspomnień zabiera mniej czasu niż zyskanie nowych.
Tym razem Wszyscy znaliśmy ich lepiej - nawet ci, którzy widzieli ich po raz pierwszy. Podczas ostatniej konfrontacji Shara zdawała się ich w pewnym stopniu rozumieć - bo mnie; bez względu na to, jak intensywnie! ich obserwowałem, zrozumienie ich tańca wciąż umykało. Teraz mój umysł był wolny od przerażenia) moje oczy nie były zaślepione rozpaczą, moje serce spokojne. Czułem tak, jak czuła Shara, widziałem, co widziała ona i potwierdzałem jej intuicyjny osąd:
“Bije od nich przeświadczenie o swej wyższości. Ich taniec jest wyzwaniem, prowokacją... biologowie przyglądający się błazeństwom nieznanych, nowych istot... Potrzebna im Ziemia... po orbitach. Jak pieczołowicie wychoreografowanych, jak orbity elektronów... potrafią uniknąć wszystkiego albo wytrzymać wszystko, czym może ich zaatakować Ziemia. Ja to wiem".
Z zadumy wyrwał mnie głos Coxa.
- “Siegfried" do Gwiezdnych Tancerzy. Tak, to ci sami.
Przygotowywaliśmy się na ewentualność, że może to być inna grupa obcych - dajmy na to policjanci tropiący tamtych, albo może druga tura uczestników wycieczki do Układu Słonecznego. Byliśmy przygotowani nawet na mało prawdopodobne ewentualności. Bili powiedział nam, że przewertowali z dyplomatami i komputerem kilka plików scenariuszy, przechowywanych w bankach pamięci i wybrali do realizacji Plan A. Ale my, Gwiezdni Tancerze, oceniliśmy to już na oko.
- Roger, “Siegfried" - potwierdziłem odbiór. - Mam kiepską pamięć do nazwisk, ale twarzy nigdy nie zapominam.
- Zaczynajcie swój program.
- W porządku, wszyscy na miejsca. Harry, Raoul, rozstawcie dekoracje i sprawdźcie je. Tom i Linda, wy wyprowadźcie Kostkę na jakieś dwadzieścia kilometrów od nas, okay? Norrey, pomóż mi przy ustawianiu kamer, spotykamy się za dwadzieścia minut przy Kostce. Naprzód.
Zestaw dekoracji był minimalny. Składał się głównie z markerów siatki. Przekonanie się, że wszelkie próby wykorzystania efektów błyskowych w bliskim sąsiedztwie Pierścienia będą pozbawione sensu nie zabrało Raoulowi wiele czasu. Jego bateria laserów śledzących była małej mocy i mogła służyć tylko do oświetlania barwnym światłem nas, tancerzy oraz do stwierdzenia jak obcy zareagują na obecność laserów, co było jej faktycznym przeznaczeniem. Uważałem to za cholernie głupi pomysł - przypomniał mi się papież Leon dłubiący w zębach sztyletem podczas targów z Attylą - i cała nasza grupa, łącznie z Raoulem, była co do tego zgodna. Wszyscy byliśmy za zastosowaniem konwencjonalnego oświetlenia.
Ale przekonanie dyplomatów tego kalibru wymagało poczynienia pewnych ustępstw.
Markery siatki były kolorowymi organami, sterowanymi z klawiatury Musicmastera Raoula za pośrednictwem układu skonstruowanego przez Harry'ego. Gdyby obcy zareagowali zauważalnie na barwne sygnały, Flaoul spróbuje wykorzystać swój instrument do stworzenia wizualnej muzyki, wspomoże nasze wysiłki, komponując podkład barwnego spektrum do naszego tańca. Tak samo jak zakres akustyczny Musicmastera przekraczał po obu końcach pasmo słyszalności, tak zakres spektralny barwnych organów wychodził poza pasmo widzialne. Gdyby jeżyk obcych obejmował te subtelności, mogliśmy dzięki nim wzbogacić naszą konwersacje.
Wyjściowy sygnał akustyczny Musicmastera będzie przekazywany do naszych odbiorników i utrzymywany na poziomie grubo poniżej konwersacyjnego. Naszym zamiarem było wzmocnienie możliwego, obopólnego rezonansu telepatycznego i w ten sposób zapatrywaliśmy się na muzykę) Raoula.
Norrey i ja rozstawiliśmy pięć kamer w otwarty, zwrócony podstawą ku obcym stożek. Żadne z nas nie przejawiało ochoty zajęcia obcych “od tyłu" i zainstalowania tam szóstej kamery, dzięki czemu uzyskalibyśmy sześciokamerową kule, jaką stosowaliśmy zwykle w domu celem objęcia pełnych trzystu sześćdziesięciu stopni. To miał być nasz jedyny taniec filmowany ze wszystkich stron z wyjątkiem tej, w którą był wymierzony, rejestrowany tylko “od tyłu".
Prawdę mówiąc nikt na tym nic nie tracił. To nie było wielkie artystyczne przeżycie. Nigdy nie zostanie zaprezentowane szerszej widowni. Z przyczyn zupełnie oczywistych: ten taniec nie był przeznaczony dla istot ludzkich.
Ale sądzę, że Sharze podobałby się.
***
W końcu dekoracje zostały rozstawione. Scena była przygotowana, a my uformowaliśmy wokół Kostki Płatek Śniegu.
- Uważaj na oddech, Charlie - przypomniała mi Norrey.
- Masz rację, kochana. - Moje płuca odbierały rozkazy z przysadki mózgowej. Skupiłem się na nadaniu memu oddechowi miarowości i wkrótce wszyscy oddychaliśmy unisono - wdech, wstrzymanie, wydech, wstrzymanie - starając się wydłużyć odstępy pomiędzy kolejnymi fazami dój pięciu sekund. Moje podniecenie zaczęło topnieć jak wakacyjne pieniądze, moja zdolność postrzegania rozszerzyła się sferycznie i poczułem moją rodzinę, tak, jakby z dłoni do dłoni przepłynął jakiś ładunek elektryczny, dostrajając nas do siebie. Staliśmy się jak igły kompasów, zwrócone w kierunku bieguna, zgrane z wyimaginowanym punktem, tkwiącym gdzieś pośrodku naszego kręgu. To była budująca analogia - jakkolwiek rozproszylibyście magnesy w stanie nieważkości, to w końcu spotykają się one znowu przy biegunie. Byliśmy rodziną; byliśmy jednym.
- Panie Armstead - burknął Silverman - jestem przekonany, że sprawi panu przyjemność świadomość, iż w tej chwili świat rzeczywiście na was liczy. Czy możemy zaczynać?
Uśmiechnąłem się tylko. Wszyscy się uśmiechnęliśmy. Bili zaczął coś mówić, ale mu przerwałem:
- Oczywiście, panie ambasadorze. Natychmiast. - Rozproszyliśmy Płatek Śniegu, a ja, włączywszy silniczki, podpłynąłem do górnej konsoli sterowniczej Kostki.
- Program załadowany i... uruchomiony, światła włączone, kamery nagrzane, cztery, trzy, dwa, kurtyna!
Niczym jedna istota wkroczyliśmy na naszą scenę.
***
Stopami do przodu, z rękoma uniesionymi wysoko nad głową nurkowaliśmy na rój ciem.
Markery sceny Raoula pulsowały delikatnie barwną analogią nadzwyczajnego kawałka, który nazwał ,,Bluesem Shary". Otwierające go akordy utrzymane są w głęboko basowej tonacji; przekładane są na jeżyk barw jako wszystkie odcienie błękitu. Wokół nas jakiś nieprawdopodobny przepych barw - Saturn, Pierścień, obcy, Tytan, lasery, światełka kamer, Kostka, Limuzyna niczym jasnoczerwony flesz oraz dwa inne księżyce, których nie znam z nazwy - wszystko zdaje się tylko podkreślać nie dającą się znieść czerń pustego, zamkniętego wokół nas kosmosu, bezmiar morza czarnego atramentu, przez które płyniemy - tak planety, jak i ludzie. Iście kosmiczna perspektywa, której to dostarczało, była wspaniała, uspokajająca. “Czym jest człowiek czy ćma, byś Ty troszczył się o nich?"
To nie była ucieczka od rzeczywistości. Wprost przeciwnie: nigdy nie czułem się tak świadomy otaczającego mnie świata. Po raz pierwszy od lat świadom byłem przylegania skafandra próżniowego do mej skóry, świadom oddechów w mych słuchawkach, świadom uścisku czujników telemetrycznych i cewnika, świadom woni wydzielanej przez me ciało i zapachu powietrza, którym oddychałem i cichego szelestu mych włosów ocierających się o wewnętrzną stronę hełmu. Postrzegałem całkowicie, funkcjonując z pełną wydajnością, świadomy wszystkiego i trochę tym przestraszony. Czułem się bez reszty szczęśliwy.
Muzyka wzmogła się raptownie. Rozpięta daleko siatka pulsowała kolorem.
Włączyliśmy pełny ciąg. Cała nasza czwórka lecąc w ciasnej formacji, zdawała się pikować z wielkiej wysokości na rój obcych. Rośli w naszych oczach z zapierającą dech w piersiach gwałtownością, ale gdy wydałem komendę “stój" znajdowaliśmy się jeszcze w odległości trzech kilometrów od nich. Usztywniliśmy nasze ciała, zorientowaliśmy je w przestrzeni i na rozkaz wyzwoliliśmy jednocześnie moc z silniczków przymocowanych do naszych pięt. Zatoczyliśmy pełne koła, przy czym każde z nas okrążało inny punkt kompasowy kuli obcych. Wzięliśmy ją w nawiasy naszymi ciałami. Po wykonaniu trzech pełnych okrążeń rozproszyliśmy się unisono i spotkaliśmy w tym samym punkcie przestrzeni, z którego wyruszyliśmy, zwalniając przy zbliżaniu się do niego. Zatrzymaliśmy się, hamując ostro. Wirowaliśmy w kosmosie przyglądając się obcym. Rozproszyliśmy się znowu, zajęliśmy pozycje w narożnikach kwadratu o boku pięćdziesięciu metrów i czekaliśmy.
“Znowu tu jestem, ćmy" - myślałem. “Nienawidzę was od dawna. O mało już się nie wykończyłem z tej nienawiści".
Lasery oświetlały nas na czerwono, niebiesko, żółto i zielono, a Raoul poniechał skomponowanej przez siebie muzyki na rzecz nowej improwizacji; jego pajęcze palce snuły linie melodyczne nie do pomyślenia jeszcze godzinę temu, szyjąc niebo barwa, a nasze uszy dźwiękiem. Przypominało to nalewanie bólu do naczynia o nieodpowiedniej pojemności.
Z taką oprawą muzyczną i z kosmosem w tle zatańczyliśmy. Mechaniczna struktura tego tańca, jego “kroki" i wzajemne ich powiązanie na zawsze już pozostanie dla, was tajemnicą i nie będę nawet próbował jej opisywać. Zaczynało się powoli i z wahaniem, tak jak Shara rozpoczęliśmy od definiowania pojęć. Tak samo jak ona zwracaliśmy na choreografię mniej niż polowe naszej uwagi.
Przynajmniej trzecia cześć naszych umysłów była zaprzątnięta przekładaniem komputerowych tematów na terminy artystyczne, ale równie duża ich cześć wytężała się, wypatrując jakiejkolwiek reakcji ze strony obcych, nastawiała oczyma, uszami, skórą, mózgiem na odbiór jakiegokolwiek odzewu, uczulała się na jakąkolwiek dającą się zrozumieć zmianę. I taką samą częścią naszych umysłów wyczuwaliśmy jedno drugie, staraliśmy się połączyć nasze świadomości przez metry dzielącej nas czarnej próżni, by widzieć tak, jak widzieli obcy, wieloma oczyma na raz.
I coś zaczęło się dziać...
Zaczęło się wolno, subtelnie, w zlewających się ze sobą etapach. Mając za sobą rok studiów stwierdziłem po prostu, że rozumiem i bez zdziwienia lub fascynacji zaakceptowałem to pojmowanie. W pierwszej chwili myślałem, że obcy zwolnili - ale potem zauważyłem, znowu bez fascynacji, iż spowolnieniu w równym stopniu uległy mój puls i oddechy wszystkich. Czas dla mnie przyśpieszył. Wyciągałem maksimum informacji z każdej sekundy życia, ogarniałem całość swego istnienia. Eksperymentując, przyśpieszyłem jeszcze trochę moje poczucie czasu i dostrzegłem, że szaleństwo obcych zwalnia do szybkości, którą już każdy mógł objąć swym umysłem. Byłem świadom, że mogę całkiem zatrzymać bieg czasu, ale nie chciałem jeszcze tego czynić. Studiowałem ich zachowanie z nieskończonym brakiem pośpiechu i coraz lepiej ich rozumiałem. Stało się teraz dla mnie jasne, że istnieje jakaś wyraźnie określona, chociaż niewidzialna energia, która utrzymuje ich na tych współzależnych, ciasnych orbitach, coś jak elektromagnetyzm utrzymujący na wyznaczonych torach elektrony. Ale energia ta wrzała wściekle za ich zgodą, a oni ślizgali się po jej falach niczym kawałki drewna, które za sprawą jakiejś magii nigdy się nie zderzają. Tworzyli przed sobą nie kończący się walec. Powoli, bardzo powoli zacząłem zdawać sobie sprawę, że ich energia jest bardziej niż analogiczna do energii łączącej mnie z mą rodziną. To, po czym surfowali, było ich świadomością wzajemnego istnienia i istnienia Wszechświata wokół nich.
Moja własna świadomość mej rodziny przeskoczyła na wyższy poziom. Słyszałem oddychającą Norrey, widziałem jej oczyma, czułem jak rwie mnie zwichnięta kostka Tomą, czułem, jak w mym łonie porusza się dziecko Lindy, obserwowałem nas wszystkich oczyma Harry'ego i kląłem pod jego nosem wraz z nim, pędziłem w dół ramienia Raoula aż do koniuszków jego palców i z powrotem do swych uszu. Byłem sześciomózgim Płatkiem Śniegu, istniejącym jednocześnie w przestrzeni i w czasie, i "w myśli, i w muzyce, i w tańcu, i w barwie, i w czymś, czego jeszcze nie potrafiłem nazwać, i to wszystko zmierzało ku pełnej harmonii.
Ani przez moment nie ogarniało mnie uczucie odrzucania czy utraty mojego ja, mojej osobowości. Była przez cały czas w moim ciele i mózgu, tam, gdzie ją pozostawiłem, nie mogła być gdzie indziej, istniała jak przedtem. To było tak, jak gdyby jej CZĘŚĆ istniała zawsze w oderwaniu od ciała i mózgu, jak gdyby mój mózg zawsze znał ten poziom, ale był niezdolny do rejestrowania płynących zeń informacji. Czyżby cała nasza szóstka była zawsze tak blisko siebie, nieświadoma tego jak sześcioro samotnych ślepców w tym samym wycinku kosmosu? W sposób, w który, zawsze nie zdając sobie z tego sprawy, pragnąłem to uczynić, dotknąłem ich dusz i pokochałem je.
Zrozumieliśmy, że ten poziom postrzegania pokazują nam obcy, że wprowadzają nas cierpliwie, stopień po stopniu, po niewidzialnych schodach psychiki, prowadzących do tej nowej płaszczyzny. Jeśli miedzy nami a nimi przepływałaby jakakolwiek, możliwa do wykrycia przez człowieka energia, Bili Cox nagrzewałby już swoje działo laserowe i wrzeszczał, żebyśmy wracali, ale on nadal utrzymywał tylko łączność z dyplomatami, pozwalając nam tańczyć bez rozpraszania uwagi.
Ale komunikacja miedzy nami ą obcymi odbywała się również na wykrywalnych przez przyrządy fizyczne poziomach. Początkowo obcy powtarzali tylko, jak echo, fragmenty naszego tańca, by zamanifestować emocjonalną lub fizyczną konotacje. Kiedy zauważyliśmy, że to robią wiedzieliśmy już, iż w pełni pojmują każdy niuans, jaki staraliśmy się wyrazić. Z czasem zaczęli reagować w sposób bardziej złożony, zaczęli modyfikować subtelnie figury tańca, którymi nam odpowiadali, tworząc wariacje na temat, potem kontrargumenty, następujące po sobie sugestie. Za każdym razem, kiedy tak czynili, zaczynaliśmy lepiej ich rozumieć, chwytać podstawy ich “jeżyka", a co za tym idzie, ich natury. Zgadzali się z naszym pojmowaniem sferyczności, grzecznie nie zgodzili się z naszym pojmowaniem moralności, zareagowali ożywioną aprobatą na wzmianki o bólu i radości. Gdy poznaliśmy już wystarczająco dużo “słów" do zbudowania “zdania", uczyniliśmy to:
- Przebyliśmy ten miliard kilometrów, żeby was zawstydzić, a teraz sami jesteśmy zawstydzeniu. Odpowiedź nadeszła od razu - współczująca i wesoła.
- BZDURY - zdawali się mówić. - SKĄD MOGLIŚCIE WIEDZIEĆ?
- Oczywiste było, że jesteście mądrzejsi od nas.
- NIE, MY TYLKO WIĘCEJ WIEDZIELIŚMY. PRAWDĘ MÓWIĄC, BYLIŚMY KARYGODNIE NIETAKTOWNI I ZBYT NIECIERPLIWI.
- Zbyt niecierpliwi? - powtórzyliśmy czujnie.
- ZNAJDOWALIŚMY SIĘ W WIELKIEJ POTRZEBIE - wszystkich piećdziesiecioro pięcioro obcych zanurkowało nagle z różnymi prędkościami w kierunku środka swej kuli, cudem tylko unikając tam choćby jednego zderzenia. Wymowa tego była jasna jak słońce:
- TYLKO PRZYPADEK ZAPOBIEGŁ CAŁKOWITEJ ZAGŁADZIE. Natura tej całkowitej zagłady umknęła nam, “powiedzieliśmy" wiec:
- Nasza zmarła siostra przekazała nam wiadomość, że musieliście złożyć swą ikrę na świecie takim jak nasz. Czy dalej do tego dążycie: przyjść i żyć z ludźmi?
Ich odpowiedź była ekwiwalentem kosmicznego śmiechu. Sprowadził się ostatecznie do jednego “zdania", którego trudno było nie zrozumieć:
- WPROST PRZECIWNIE.
Nasz taniec załamał się na chwile, potem znowu odtworzył.
- Nie rozumiemy.
Obcy zawahali się. Emanowało z nich coś na kształt zatroskania, coś na kształt współczucia.
- MOŻEMY... MUSIMY WYJAŚNIĆ. ALE ZROZUMIENIE BĘDZIE BARDZO DLA WAS PRZYKRE. PRZYGOTUJCIE SIĘ NA TO.
Cząstka nas będąca Lindą zalała nas potopem matczynego ciepła, otoczką spokoju; zawsze modliła się najlepiej z nas. Raoul grał teraz tylko wytłumione A, które było przekładane na ciepły, złoty kolor. Żądza czynu Toma, wieczna siła Harry'ego, cicha zgodność Norrey, moje własne, niezawodne poczucie humoru, nieskończona opiekuńczość Lindy i wytrwały upór Raoula zlały się, ze sobą, by utworzyć wspólnie rodzaj spokoju, którego nigdy nie zaznałem, pogodnego opanowania opartego na wrażeniu pełni. Uleciał gdzieś cały strach, wszystka wątpliwość. Tak miało być.
- Tak miało być - zatańczyliśmy. - Niech tak będzie.
Echo nadeszło natychmiast, zabarwione posmakiem zadowolenia, ojcowskiej niemal aprobaty.
- TERAZ!
Ich następne przesłanie było krótkim tańcem, tańcem stosunkowo prostym. Zrozumieliśmy, od razu, chociaż był dla nas całkowicie nowy. W jednej, bezczasowej chwili uchwyciliśmy wszystkie jego najpełniejsze implikacje. Taniec ten sprężył każdą nanosekundę ponad dwóch miliardów lat w pojedyncze pojecie, w pojedynczy, telepatyczny gestalt.
A pojecie to było w rzeczywistości tylko nazwą obcych.
Trwoga roztrzaskała Płatek Śniegu w sześć dyskretnych skorup. Byłem sam w mej czaszce w pustym kosmosie, z cienką warstewką plastyku pomiędzy mną a śmiercią, nagi i straszliwie przerażony. Czepiałem się dziko nie istniejącej deski ratunku. Przede mną, o wiele za blisko, roili się jak pszczoły obcy. Gdy tak patrzyłem, zaczęli się gromadzić w środku swej kuli formując najpierw otworek nie większy od nakłucia szpilki, potem otwór wielkości pieciocentówki, a w końcu wielką dziurę w ścianie Piekła, pojedynczy, jarzący się, czerwony węgielek rozsadzany oszalałą energią. Jego jasność przyćmiewała nawet Słońce; mój hełm zaczął się automatycznie polaryzować.
Ledwie widoczny balon otaczający to stopione jądro zaczął wydzielać czerwony dym, który snując się pełnymi gracji spiralami utworzył coś na kształt pierścienia. Wiedziałem od razu co to jest i do czego to jest, odrzuciłem w tył głowę i krzyknąłem, włączając w panicznym odruchu ucieczki wszystkie swoje silniczki.
Piąć krzyków odpowiedziało echem mojemu.
Zemdlałem.
Rozdział 4
Leżałem na plecach z podciągniętymi kolanami i byłem o wiele za ciężki - ważyłem prawie dwadzieścia kilo. Żebra usiłowały mi rozsadzić klatkę piersiową. Miałem zły sen...
Sponad mnie dobiegały glosy przypominające brzmieniem nagrzewający się wzmacniacz lampowy, z początku urywane i zniekształcone, w końcu nabierające pewnej wyrazistości. Były blisko, ale zdawały się dochodzić z daleka, jak to zwykle bywa w zmniejszonym ciśnieniu powietrza - ta pseudograwitacja też je męczyła.
- Towarzyszu, pytam po raz ostatni. Dlaczego wasi koledzy znajdują się w stanie Datatonii? Dlaczego wy funkcjonujecie? Co się tam zdarzyło?!
- Daj mu spokój, Ludmiło. On cię nie słyszy.
- Musi mi odpowiedzieć!
- Zastrzelisz go? Jeśli nawet tak, to za co? Ten człowiek jest bohaterem. Jeśli nie przestaniesz go nękać, sporządzę notatkę, na ten temat i dołączę ją do naszego wspólnego raportu oraz do mego własnego. Daj mu spokój! - Głos Chen Ten Li był całkowicie opanowany i obojętny aż do tego ostatniego, rzuconego z wściekłością rozkazu. Zaskoczyło mnie to i otworzyłem oczy, z czym ociągałem się od chwili, gdy zaczęły docierać do mnie te głosy.
Znajdowaliśmy się w Limuzynie. Wszyscy dziesięcioro - cztery skafandry Sił Kosmicznych i sześć jaskrawo barwionych skafandrów Gwiezdnych Tancerzy - kworum kręgli przypasanych dwójkami w pionowym kanale. Norrey i ja zajmowaliśmy miejsca w ostatnim, czyli dolnym rzędzie. Najwyraźniej wracaliśmy na pełnym ciągu na “Siegfrieda", z przyspieszeniem co najmniej 1/4 g. Odwróciłem od razu głowę i spojrzałem na siedzącą obok mnie Norrey. Zdawała się spać spokojnie. Gwiazdy, które ujrzałem przez okno za nią powiedziały mi, że wykonaliśmy już zwrot i wyhamowujemy.
Musiałem długo być nieprzytomny.
We śnie wszystko mi się w jakiś sposób poukładało. Moja podświadomość utrzymywała mnie bez przytomności, aż stałem się gotów do stawienia czoła faktom i ani chwili dłużej. Cząstka mego umysłu wrzała z podniecenia, ale teraz panowałem nad nią i utrzymywałem ją na dystans. Większa cześć była spokojna. Miałem teraz odpowiedź na wszystkie niemal pytania i strach skurczył się do rozmiarów, które można już było znieść. Wiedziałem na pewno, że z Norrey wszystko jest dobrze, że w swoim czasie dojdą do siebie wszyscy z nas. Nie była to wiedza bezpośrednia; wieź telepatyczna uległa przerwaniu. Ale znałem swoją rodzinę. Nasze losy uległy nieodwracalnej zmianie; jakiej, jeszcze nie wiedzieliśmy - ale odkryjemy to wspólnymi siłami.
Teraz, jeden za drugim, nadejdą przynajmniej dwa kryzysy i będą one naszym udziałem.
Najpierw sprawy nie cierpiące zwłoki.
- Harry - zawołałem - odwaliłeś kawał dobrej roboty. Odpocznij sobie teraz.
Odwrócił swoją wielką, krótko przystrzyżoną głowę, i popatrzył na mnie zza swego podgłówka na wysokości dwóch rzędów. Uśmiechnął się zadowolony.
- O mało nie - zgubiłem jego grającej skrzynki - powiedział przyciszonym głosem. - Wymknęła mi się, gdy pojawiło się ciążenie - i zaraz odwrócił głowę i zasnął pochrapując.
Uśmiechnąłem się pobłażliwe sam do siebie. Powinienem się był tego spodziewać, powinienem wiedzieć, że to Harry, barczysty, wielkiego serca Harry okaże się najsilniejszy z nas. Że to Harry - inżynier budownictwa dowiedzie swej niezłomnej wytrzymałości. Szerokość jego ramion równała się wielkości jego serca, a wciąż nie było wiadomo ile straszliwego wysiłku kosztowały go ostatnie wypadki. Obudzi się po godzinie jak odmłodzony gigant.
Dyplomaci wrzeszczeli coś do mnie od chwili, gdy odezwałem się do Hanyego. Teraz zwróciłem na nich uwagę.
- Pojedynczo, proszę.
Na Boga, nie zamilkło żadne z tej czwórki. Chociaż wiedzieli, że robią głupio mówiąc wszyscy naraz. Nie mogli się po prostu powstrzymać.
- ZAMKNĄĆ SIĘ! - buchnął z głośnika głos Billa przekrzykując te kakofonie. Zamknęli się i odwrócili głowy, by spojrzeć na ekran wypełniony jego twarzą.
- Charlie - ciągnął Bili z naciskiem w głosie, szukając mej twarzy na swoim ekranie - czy nadal jesteś człowiekiem?
Wiedziałem, o co pyta. Czy obcy w jakiś telepatyczny sposób nie przejęli nade mną kontroli? Czy nadal byłem panem samego siebie, czy też mą czaszkę zamieszkiwał agresywny umysł - rój sterujący mymi przełącznikami i organami? Omawialiśmy te możliwość od początku podróży i wiedziałem, że jeśli moja odpowiedź wzbudzi w nim jakąkolwiek wątpliwość, bez wahania zniszczy nas i wykurzy z kosmosu. Najmniejsza moc siły ognia, jaką dysponował, w mgnieniu oka zamieniłaby Limuzynę w parę.
Uśmiechnąłem się.
- Dopiero od dwóch czy trzech lat, Bili. Przedtem byłem półkrwi sukinsynem. Potem się odpręży, teraz był zbyt zajęty.
- Mam ich rozwalić?
- Nie! Wstrzymaj ogień! Bili, posłuchaj mnie uważnie: jeśli strzelisz do nich, a oni kiedykolwiek się o tym dowiedzą, mogą przystąpić do ofensywy. Wiem, że masz Rozwalacz Planet - zapomnij o nim: “oni potrafią zgasić stąd Słońce".
Pobladł, a dyplomaci trwali w zaszokowanym milczeniu odwracając się z wyraźnym wysiłkiem, by wlepić we mnie rozszerzone przerażeniem oczy.
- Jesteśmy prawie w domu - ciągnąłem stanowczym tonem. - Konferencja odbędzie się w sali gimnastycznej, gdy tylko wszyscy doprowadzimy się do porządku. Zwołaj ją za dwie godziny. Obecność wszystkich obowiązkowa. Odpowiemy wtedy na wszystkie wasze pytania - ale do tego czasu musicie po prostu zaczekać. Przeżyliśmy cholerny szok; potrzebujemy czasu, żeby przyjść do siebie. - Siedząca obok mnie Norrey zaczęła się poruszać, a Linda zdawała się już patrzeć przytomnie. Tom, z wielką ostrożnością, kiwał głową na boki. - Teraz muszę się zająć swoją żoną i naszą ciężarną. Ściągnijcie nas do domu i zaprowadźcie do naszych kajut. Spotkamy się z wami za dwie godziny.
Billowi nie przypadło to do gustu, ale znikł z ekranu i zajął się sprowadzeniem nas do domu. Dyplomaci, nawet Dmirow i Silverman, milczeli, trochę się nas bojąc.
Do czasu dokowania wszyscy czuli się już dobrze, oprócz Harry'ego i Raoula, którzy drzemali obok siebie. Odnotowaliśmy obu do ich kajuty, obmyliśmy delikatnie, przypasaliśmy do hamaka, żeby nie dodryfowali do siateczki kanału wentylacyjnego i nie utonęli w dwutlenku węgla, po czym zgasiliśmy światło. Objęli się automatycznie przez sen, oddychając tym samym rytmem. Musicmastera Raoula zostawiliśmy przy drzwiach, na wypadek, gdyby go do czegoś potrzebował, potem wypłynęliśmy na korytarz.
Później wróciliśmy do swoich kajut, wzięliśmy prysznic i kochaliśmy się przez dwie godziny.
***
Sala gimnastyczna była jedynym pomieszczeniem na “Siegfriedzie", mogącym pomieścić wygodnie wszystkich pasażerów statku. Ewentualnie mogliśmy stłoczyć się w messie; często robiliśmy to w porze obiadowej. Jednak teraz potrzebne mi było pomieszczenie przestronne. Sala gimnastyczna była sześcianem o boku jakichś trzydziestu metrów. Jedna ze ścian była usiana różnego rodzaju przyrządami do ćwiczeń w stanie nieważkości. Na wspornikach zainstalowanych w drugiej ścianie wisiały kręgle, koła hola - hoop i piłki. Dwie przeciwległe ściany były trampolinami. Ta sala zapewniała przestronność, dobrą widoczność i możliwość manewru.
I było to jedyne pomieszczenie na statku, które zaprojektowano bez żadnego wyraźnie określonego pionu lokalnego.
Dyplomaci wybrali sobie taki pion, oczywiście arbitralnie, ustawiając się pod gołą ścianą, będącą boiskiem do piłki ręcznej, przez co znajdujące się naprzeciw siebie trampoliny były dla nich “podłogą" i “sufitem". My, Gwiezdni Tancerze, zajęliśmy miejsca pod ścianą przeciwległa, pośród przyrządów do ćwiczeń, przytrzymując się ich rękoma i stopami. Bili i pułkownik Song wybrali sobie ścianę po naszej lewej ręce.
- Zaczynajmy - powiedziałem, gdy wszyscy zajęli już swe miejsca.
- Po pierwsze, panie Armstead - odezwał się urażonym tonem Silverman - chciałbym złożyć protest przeciw bezwzględnemu sposobowi, w jaki dla własnej wygody zwlekał pan z zapoznaniem nas, tu obecnych, z zaistniałymi wypadkami...
- Sheldonie... - zaczął znużonym głosem DeLaTorre.
- Nie, sir - przerwał mu Silverman. - Stanowczo protestuje. Czy jesteśmy dziećmi, żeby przez dwie godziny trzymać nas, kręcących młynka kciukami? Czy wszyscy ludzie na Ziemi już tak nic nie znaczą, że każe im się czekać w niepewności przez trzy i pół godziny bo ci “artyści" urządzają sobie orgie?
- Wygląda mi na to, że nie kręcił pan kciukami, a potencjometrami aparatów podsłuchowych - powiedział wesoło Tom. - Wiesz co, Silverman? Przez cały czas zdawałem sobie sprawę, że podsłuchujesz. Nic sobie z tego nie robiłem. Wiedziałem, jak bardzo musi cię to podniecać.
Twarz Silvermana przybrała kolor jasnej czerwieni, co nie jest w stanie nieważkości sprawą zwyczajną; równie czerwone musiały być i jego stopy.
- Nie - zawyrokowała Linda - mnie się wydaje, że on raczej sprawdzał co się dzieje w kajucie Raoula i Harry'ego.
Silverman zbladł teraz, a jego źrenice zwęziła nienawiść. Stały się tak małe, jak środek tarczy strzelniczej.
- Wystarczy, skończcie już z tym - rzucił ostro Bili. - Pan również, ambasadorze. Nie marnujmy czasu - sam pan powiedział, że czeka cała Ziemia.
- Tak, Sheldonie - powiedział z naciskiem DeLaTorre - dopuść do głosu pana Armsteada. Silverman skinął głową, zaciskając usta w pobielałą kreskę.
- No więc mów pan.
Puściłem kierownice roweru treningowego i rozpostarłem ramiona.
- Najpierw opowiedzcie mi, co się wydarzyło z waszej perspektywy. Co widzieliście i słyszeliście?
Głos zabrał Chen. Jego twarz nie wyrażała nic i przypominała mi trochę maskę z wosku.
- Zaczęliście wasz taniec. Muzyka stawała się coraz dziwniejsza. Wasz taniec zaczął radykalnie odbiegać od układu ułożonego przez komputer i wyraźnie uzyskiwaliście odpowiedzi za pośrednictwem innych układów tanecznych, z których komputer nie mógł nic zrozumieć. Z upływem czasu szybkość waszych ruchów zwiększyła się drastycznie, aż do tempa, w które nigdy bym nie uwierzył, gdybym nie oglądał tego na własne oczy. Odpowiednio wzrosło również tempo muzyki. Rozlegały się stłumione pochrząkiwania, okrzyki... nic artykułowanego. Obcy skupili się w pojedynczy twór pośrodku swojej otoczki, która zaczęła emitować wielkie ilości czegoś, co potraktowaliśmy jako materie organiczną. Wtedy wszyscy krzyknęliście.
Bez powodzenia usiłowaliśmy wywołać was przez radio. Pan Stein nie odpowiadał na nasze sygnały, ale bardzo sprawnie pościągał waszą piątkę w jedno miejsce, powiązał liną i przyholował wszystkich naraz do promu.
Wyobraziłem sobie obciążenie, jakie musiała przedstawiać sobą nasza piątka w momencie włączenia ciągu - było to przecież ponad trzysta kilo masy - i nabrałem nowego szacunku dla rąk i ramiona Harry'ego. Siła jest zwykle zbyteczna w kosmosie - ale mięśnie innego mężczyzny mogłyby ulec zerwaniu pod takim straszliwym naprężeniem.
- Gdy tylko otworzyła się śluza powietrzna, wciągnął was wszystkich do środka, unieruchomił pasami w fotelach i wymówił jedno słowo: “Zrobione". Potem pieczołowicie zabezpieczył instrument muzyczny pana Brindle'a - i zwyczajnie usiadł i zapatrzył się przed siebie. Właśnie mieliśmy poniechać prób porozumienia się z nim, gdy się ocknęliście.
- Okay - powiedziałem. - Wyjaśnijmy sobie główne punkty. Po pierwsze, jak się chyba domyślacie, nawiązaliśmy kontakt z obcymi.
- Czy stanowią dla nas jakieś zagrożenie? - przerwała mi Dmirow. - Czy coś wam zrobili?
- Dwa razy nie.
- Ale krzyczeliście jak ktoś kto jest pewien, że umiera. A Shara Drummond wyraźnie oświadczyła przed śmiercią...
- Wiem. Że obcy są agresywni i aroganccy, że Ziemia potrzebna im na tarlisko - zgodziłem się z nią. - To był błąd w tłumaczeniu i gdy sięgam teraz pamięcią wstecz, nieuchronny. Shara przebywała w kosmosie tylko pięć miesięcy; sama przyznała, że rozumie mniej więcej jedno pojecie na trzy.
- A jak wygląda prawidłowe tłumaczenie? - spytał Chen.
- Ziemia jest ich tarliskiem - odparłem. - Tytan też. Ich tarliskami jest wiele innych miejsc poza naszym układem.
- Co chce pan przez to powiedzieć? - rzucił Silverman.
- Przyczyną naszego omdlenia było ostatnie przesłanie obcych. Było ono naprawdę fantastycznie proste, zważywszy ile wyjaśniało. Można je ująć jednym słowem. Oni powiedzieli nam tylko swoje wspólne imię.
Dmirow rzuciła mi gniewne spojrzenie.
- A brzmi ono?
- Gwiezdny Siewca.
Zaległa cisza. Wydaje mi się, że panowanie nad sobą pierwszy odzyskał Chen, a może Bili był niemal równie szybki jak on.
- To jest właśnie ich imię - ciągnąłem - ich zajęcie, zadanie które mają do spełnienia. Oni uprawiają gwiazdy. Długość ich życia rozciąga się na miliardy lat, a spędzają je bardzo podobnie do nas, starając się reprodukować przez większość tego czasu. Zapładniają planety życiem organicznym. Dawno temu zapłodnili też ten Układ Słoneczny. Oni są stwórcami naszej rasy i jej najodleglejszym przodkiem.
- Śmiechu warte - wybuchnął Silverman. - W niczym nas nie przypominają, nie są w żaden sposób do nas podobni.
- A na ile jest pan podobny do ameby? - spytałem. - Albo do pantofelka, albo do rośliny, albo do ryby, alba do zwierzęcia ziemnowodnego, albo do któregokolwiek z pańskich ewolucyjnych poprzedników? - Obcy są przynajmniej o jeden albo dwa, a całkiem możliwe, że i o trzy szczeble wyżej od nas na drabinie ewolucyjnej. To cud, że w ogóle potrafiliśmy się z nimi porozumieć. Sądzę, że ich kolejny etap ewolucyjny nie będzie obejmował fizycznego istnienia ani w czasie, ani w przestrzeni.
Silverman zamknął się. DeLaTorre i Song wymienili spojrzenia. Oczy Chena były bardzo rozszerzone.
- Wyobraźcie sobie planetę Ziemie jako ogromne łono - ciągnąłem spokojnie - płodne i wiecznie ciężarne. Idealnie przystosowane do podtrzymywania życia organicznego, wciąż płodzące i na rozkaz jakiegoś super - DNA mieszające coraz bardziej skomplikowane formy życia w miliardy rozmaitych kombinacji, w poszukiwaniu tej jedynej wystarczająco skomplikowanej, by przeżyła poza łonem i na tyle ciekawej, by tego spróbowała.
Kiedyś niewiele brakowało, abym miał brata. Urodził się martwy. Było już wtedy trzy tygodnie po terminie, pozostawał w łonie przez Bóg wie jaki błąd biologiczny. Łożysko nie nadążało już z absorbowaniem i wydalaniem jego odchodów; zaczęło umierać, gnić wokół niego, zatrute jego odchodami. Jego ośrodek podtrzymania życia przestał działać i mój brat umarł. Niemal zabił moją matkę..
Wyobraźcie sobie swoją rasę jako gestalt, pojedynczy organizm z subtelną skazą w kodzie genetycznym. Komórkę, o zbyt trwałych ściankach. Chociaż ten organizm jest już wystarczająco skomplikowany, by stanowić zjednoczoną świadomość planetarną, to jednak każda komórka najczęściej nadal działa indywidualnie. Jej grube ścianki utrudniają wymianę informacji, pozwalają organizmowi na tworzenie tylko najbardziej zgrubnej aproksymacji centralnego systemu nerwowego, sieci, która przenosi tylko bóle, dolegliwości i związane z nimi koszmary.
Ten organizm nie jest beznadziejnie zdeformowany. Chwieje się na krawędzi narodzin, pragnie żyć, choćby nawet przypominało to umieranie. Może mu się jeszcze udać. Znajdując się na krawędzi wymarcia, człowiek sięga do gwiazd, a teraz, w niespełna wiek po tym, jak pierwszy człowiek oderwał się od powierzchni Ziemi na skonstruowanej przez siebie maszynie latającej, zgromadziliśmy się tutaj, na orbicie Saturna, by zadecydować, czy trwanie naszej rasy należy jeszcze wydłużyć, czy też przeciąć.
Nasze łono jest niemal wypełnione trującymi produktami ubocznymi naszej cywilizacji. Staje przed nami pytanie: czy pozbędziemy się naszej neurotycznej zależności od planet, czy nie - zanim ona nas zniszczy?
- Co to za bzdury? - burknął Silverman. - Znowu coś w rodzaju waszego bajdurzenia o Homo caelestis? Czy to ma być ten wasz następny krok na drodze ewolucji? McGillicudy miał rację: to cholerna, ślepa uliczka ewolucji! Nawet za pięćdziesiąt lat nie będziecie samowystarczalni. Jeśli, Boże uchowaj, Ziemia i Księżyc wylecą jutro w powietrze, nie pociągniecie w kosmosie dłużej niż dwa, trzy lata. Jesteście pasożytami na organizmie niższych szczebli ewolucji, Armstead, wygnanymi pasożytami. Nie możecie żyć w waszym nowym środowisku bez komórek o ściankach ze stali i bryzgoszczelnego plastyku, bez podstawowych produktów cywilizacji, wytwarzanych tylko tam, w łonie.
- Myliłem się - powiedział cicho Tom. - Nie jesteśmy ślepą uliczką ewolucji. Nie potrafiłem dostrzec całego obrazu.
- A co pan przegapił?! - wrzasnął Silverman.
- Musimy teraz zmienić analogie - odezwała się Linda. - Zaczyna się załamywać. - Jej kontralt był ciepły i kojący, zauważyłem, że i Silverman zaczyna się uspokajać pod wpływem jego - magii. - Pomyślcie teraz o nas nie jak o sześcioistocie, czy sześciokrotnym płodzie. Pomyślcie o Ziemi nie jak o macicy, ale jak o jajniku - a o naszej szóstce jak o jajach. Wspólnie niesiemy połowę genów dla naszej nowej istoty.
Najbardziej zachwycającym i cudownym momentem całego procesu kreacji jest chwila syngamii, chwila, w której dwie formy łączą się ze sobą, by utworzyć tak nieskończenie więcej niż sama ich suma czy nawet iloczyn: mówię o chwili poczęcia. Są to rozstajne drogi z filogenezą z tyłu i ontogenezą z przodu i są to te rozstajne drogi, na skrzyżowaniu których teraz stoimy.
- A co jest dla waszego jaja plemnikiem? - spytał Chen. - Przypuszczam, że rój obcych?
- Och nie - odparła Norrey. - Oni są czymś więcej niż damsko - męskim nadumysłem, wytwarzającym syngamie w odpowiedzi na własne potrzeby. Zmieńmy jeszcze raz analogie; pomyślcie o nich jak o pszczołach, do których przecież tak są podobni, jak o istotach zapylających ten gigantyczny, jednolity kwiat, który nazywamy Układem Słonecznym. To jest prawdziwa hermafrodyta, zawierająca w sobie zarówno słupek, jak i pręcik. Nazwijmy Ziemie słupkiem, jeśli wolicie, a nas, Gwiezdnych Tancerzy, kombinacją jaja ze znamieniem.
- A pręcik? - dopytywał się Chen. - A pyłek kwiatowy?
- Pręcikiem jest Tytan - powiedziała po prostu Norrey. - Ta czerwona materia organiczna, którą wypuścił z siebie balon obcych była częścią jego pyłku.
Znowu zaległo milczenie.
- Czy potraficie nam wyjaśnić jego naturę? - spytał w końcu DeLaTorre. - Przyznam, że nie pojmuje.
Teraz przemówił Raoul, odciągając przy tym okulary z nosa i pozwalając gumce przyciągać je z powrotem.
- Ta substancja sama jest w zasadzie rodzajem superrośliny. Obcy od tysiącleci hodowali ją w górnych warstwach atmosfery Tytana, zabarwiając planetoidę na czerwono. Po jej kontakcie z ciałem ludzkim zachodzi coś w rodzaju obopólnego współoddziaływania, którego nie da się opisać. Obie strony przenika energia... energia z innej płaszczyzny. Zachodzi syngamia i rozpoczyna się idealny metabolizm.
- Idealny metabolizm? - powtórzył niepewnie DeLaTorre.
- Ta substancja jest idealnym dopełnieniem symbiotycznym dla organizmu ludzkiego.
- Ale... ale jak...?
- Nosi się ją jak drugą skórę i żyje w niej nago w kosmosie - odparł beznamiętnie Raoul. - Dostaje się do wnętrza ciała ustami i nozdrzami, rozprowadza po całym organizmie milion mikromacek, wyłania się poprzez odbytnice, by połączyć się ponownie. Pokrywa pana z zewnątrz i od wewnątrz, staje się pana częścią w całkowitej równowadze metabolicznej.
Chen Ten Li sprawiał wrażenie ogłuszonego.
- Idealny symbiont... - dyszał ciężko.
- Aż do poziomu składników śladowych - potwierdził Raoul. - Zaplanowany w ten sposób przed miliardem lat. To nasza Druga Połowa.
- Jak to się odbywa? - wyszeptał Chen.
- Wpływa się po prostu w obłok tej materii i zdejmuje hełm. Uchodzące powietrze jest chemicznym sygnałem do rozpoczęcia procesu: przenikają do organizmu, rozpływają się po nim i zapładniają. Od chwili, gdy po raz pierwszy zetkną się z nieosłoniętym ciałem do momentu całkowitej absorpcji i adsorpcji, czyli do zakończenia syntezy, upływają może trzy sekundy. Już po upływie półtorej sekundy przestaje pan na zawsze być istotą ludzką. - Wzdrygnął się. - Czy rozumiecie teraz, dlaczego krzyczeliśmy?
- Nie! - wrzasnął Silverman. - Nie, ja nie rozumiem! To wszystko jest bez sensu! A więc twierdzicie, że ta czerwona breja jest żywym skafandrem kosmicznym, biologicznie dopasowanym czymś tam, czemu oddajecie dwutlenek węgla, a to daje wam w zamian tlen, oddacie temu gówna, a to zmienia je wam w dżem truskawkowy? Bardzo pięknie; wyeliminowaliście właśnie wszystkie swoje kłopoty z wyjątkiem paliwa i rozrywek w wolnych chwilach. Bardzo mili faceci, ci obcy. A w jaki sposób czyni to was nie - ludźmi? Opanowali wasze mózgi, czy co?
- Ta substancja nie ma żadnego “swojego" umysłu - odpowiedział mu Raoul. - Jest wybitnie skomplikowana, jak na roślinę i posiada świadomość większą niż którekolwiek z warzyw. Zachodzą w niej pewne bardzo złożone procesy, ale nie można jej nazwać istotą rozumną. Ona jak gdyby ustanawia partnerstwo z rdzeniem i rzadko wykazuje taką nawet namiastkę podświadomości, jak odruch. Po prostu spełnia swą funkcje zgodnie z programem biologicznym.
- Co zatem uczyni was nieludźmi?
Mój głos zabrzmiał zabawnie nawet dla mnie:
- Nic nie rozumiecie - powiedziałem. - Nic nie wiecie. My nigdy nie umrzemy, Silverman. Nigdy więcej nie poczujemy głodu ani pragnienia, nigdy już nie będziemy potrzebowali miejsca na wydalanie swoich odchodów. Nigdy już nie będziemy się bali gorąca czy zimna, nigdy nie będziemy się bali próżni, Silverman. Już nigdy niczego się nie będziemy się bali. Zyskamy natychmiastową i całkowitą kontrole, nad naszymi autonomicznymi systemami nerwowymi, uzyskamy dostęp do klawiatury samych ośrodków czuciowych. Osiągniemy zespoloną, telepatyczną łączność duchową, staniemy się jednym umysłem w sześciu nieśmiertelnych ciałach, marzącym bez końca i nigdy nie zapadającym w sen. Indywidualnie i wspólnie staniemy się nie bardziej podobni do człowieka, niż człowiek do szympansa. Nie będę przed wami ukrywał, że cała szóstka zrobiła tam, na zewnątrz, użytek ze swych pieluch. Wciąż jestem trochę przestraszony.
- Ale jesteście gotowi...? - spytał cicho Chen.
- Jeszcze nie - odpowiedział Linda w imieniu nas wszystkich - ale niedługo będziemy. To wszystko, co wiemy.
- A ta historia z telepatią? - odezwał się niepewnie Silverman. - Ta cała gadka o “jasnym umyśle"... czy to na pewno?
- Och, to jest niezależne od obcych - zapewniła go Linda. - Pokazali nam tylko jak znaleźć te płaszczyznę - ale skłonności ku temu tkwią od początku w każdym człowieku, jaki kiedykolwiek żył. Każdy święty człowiek, na którego spływało objawienie, schodził z góry mówiąc: Jesteśmy jednym" - i za każdym razem ludzie brali to za metaforę. Symbiont pomaga nam trochę, ale...
- W jaki sposób wam pomaga? - przerwał jej Silverman.
- Głownie wpływając na naszą koncentracje uwagi. Chodzi mi o to, że większość ludzi ma przebłyski zdolności telepatycznych, ale zbyt wiele ich rozprasza. Gorzej wyglądają pod tym względem mieszkańcy planet, ale nawet w Studio odczuwaliśmy głód, pragnienie, znudzenie, zmęczenie, różne dolegliwości, złość, zmartwienia. Nazywaliśmy to “kłopotami na głowie". Nasza zwierzęca cząstka przeszkadzała rozwojowi cząstki anielskiej. Symbiont uwalnia od wszystkich zwierzęcych potrzeb - można ich doświadczać, jeśli się zechce, ale już nigdy nie jest się poddanym ich arbitralnym rozkazom. Symbiont działa jak rodzaj wzmacniacza zakresu fal telepatycznych, ale dużo bardziej pomaga poprawiając stosunek sygnału do szumu w punkcie wyjściowym.
- No, a jeśli - powiedział Silverman - dałbym się, broń Boże, zarazić tym grzybem, to stałbym się, przynajmniej w niewielkim stopniu, telepatą? I czy byłbym wtedy nieśmiertelny i nie miał potrzeby chodzie do łazienki?
- Nie, sir - odparła grzecznie, ale stanowczo. - Gdyby przed wejściem w symbiotyczne partnerstwo był pan już trochę telepatą, to stałby się pan telepatą znacznie lepszym. Jeśliby w tym czasie zdarzyło się panu znaleźć w polu nadającego telepaty, pana zdolności telepatyczne wzrosłyby wykładniczo.
- Ale jeśli, na przykład, biorę przeciętnego człowieka z ulicy i pakuje go w ten symbiotyczny garnitur...
- ... to dostaje pan przeciętnego nieśmiertelnego, który nigdy nie musi chodzić do łazienki i jest bardziej empatyczny niż dotąd - dokończyłem.
- Empatia jest czymś w rodzaju młodszej siostry telepatii - powiedziała Linda.
- Raczej jej stanem larwalnym - poprawiłem ją.
- A więc dwóch przeciętnych facetów w symbiotycznych garniturkach niekoniecznie byłoby zdolnych do czytania swych myśli?
- Nie, o ile nie pracowali długo i ciężko, by nauczyć się jak to się robi - powiedziałem - na pewno by to robili. W kosmosie człowiek czuje się samotnie.
Zamilkł i nastąpiła przerwa, podczas której cała reszta segregowała swe opinie i emocje. Zabrało to trochę czasu.
Sam miałem do posortowania kilka spraw. Ciągle ogarniała mnie ta sama wewnętrzna pewność, którą czułem od chwili przebudzenia w Limuzynie, uczucie, które niemal przewyższało pojecie nieuchronności, ale teraz zaczynały się gromadzić wątpliwości. “A co, jeśli umrzesz w tej największej z chwil?" - szeptał zwierzęcy głos z tyłu mej czaszki.
Tak jak w momencie konfrontacji z obcymi, czułem - się całkowicie żywy.
- Panie Armstead - odezwał się DeLaTorre potrząsając głową i marszcząc w zamyśleniu brwi - odnoszę wrażenie, iż mówi pan o nadciąganiu kresu wszystkich ludzkich trosk.
- Och nie - powiedziałem pośpiesznie. - Przepraszam, jeśli niechcący to sugerowaliśmy. Symbiont nie może żyć w środowisku ziemskim. Zabije go wszystko, co posiada grawitacje i atmosferę. Nie, symbiont nie sprowadzi Nieba na Ziemie. Nic nie może tego sprawić. Mahomet musi przyjść do góry - a wielu nie będzie chciało.
- A może - zasugerował nieśmiało Chen - ziemscy naukowcy potrafiliby zmodyfikować genetycznie dar obcych?
- Nie - powiedział bezbarwnym głosem Harry. - Nie ma sposobu na przekazanie symfonii czy wschodu słońca płodowi, który upiera się, by pozostać w łonie. Ta chmura symbiontu nad Tytanem jest prawem do narodzin dla każdego człowieka - ale ludzie muszą najpierw na nią zasłużyć,, wyrażając zgodę na te narodziny.
- A żeby to uczynić - dodał Raoul - muszą na zawsze odciąć się od Ziemi.
- W tym, co pan powiedział istnieje zadziwiająca symetria - wymruczał w zamyśleniu Chen.
- Tak, do diabła - powiedział Raoul. - Powinniśmy się spodziewać czegoś takiego. Ta cała historia z możliwością przystosowania się do stanu nieważkości, ale nieodwracalnie... słuchajcie, w momencie narodzin, w jednej chwili zdarza się wielki cud. Jeszcze minutę temu było się właściwie rybą, z rybim, dwuzaworowym systemem krążenia, pasożytującą na łonie matki. Potem w jednej chwili przeskakuje jakiś przełącznik. Trach - ciach i jest się ssakiem, jak teraz. Samowystarczalnym, z czterozaworowym sercem - czyni się wielki, nieodwracalny skok fizjologiczny w nową płaszczyznę ewolucji. Towarzyszy temu ból, trauma i potop danych ze zmysłów, których istnienia dotąd nawet się nie podejrzewało. Niemal od razu banda nieskończenie bardziej zaawansowanych istot zaczyna się uczyć komunikowania się. Zadziwiające? Nie, ta pieprzona symetria jest nieodparta! Czy teraz zaczęliście rozumieć, dlaczego krzyczeliśmy? Znajdujemy się w samym środku tego samego procesu - a krzyczą wszystkie noworodki.
- Nie rozumiem - poskarżyła się. Dmirow. - Będziecie zdolni do życia nago w kosmosie - ale jak zamierzacie się w nim poruszać?
- Ciśnienie świetlne? - zasugerował Chen.
- Symbiont może rozwinąć się w żagiel świetlny - zgodziłem się z nim - ale istnieją jeszcze inne siły, które będziemy wykorzystywać do przemieszczania się tam, gdzie zechcemy.
- Gradienty grawitacji?
- Nie. Nie jest to coś, co można wykryć albo zmierzyć.
- Niedorzeczność - prychnęła Dmirow.
- A jak dostali się tu obcy? - spytałem łagodnie i wtedy się zaczerwieniła.
- Tym, co czyni waszą opowieść tak trudną do przyjęcia - powiedział Chen - jest czynnikom nieprawdopodobieństwa. Zbyt wielką role w znalezieniu się was tutaj odegrał zwykły przypadek.
- Doktorze Chen - przerwałem mu - zna pan przysłowie, które mówi, że istnieje przeznaczenie kształtujące nasze czyny, ociosujące je z grubsza bez naszej wiedzy?
- Ależ każda z tysiąca różnych przyczyn mogła zmienić bieg wypadków.
- Nad tym, by toczyły się one takim, a nie innym torem czuwały pięćdziesiąt cztery istoty. Nadistoty. A może sądzi pan, że obcy przypadkowo pojawili się w Układzie Słonecznym w chwili, gdy Shara Drummond zaczęła pracować na “Skyfac"? Że tak się tylko złożyło, iż skoczyli w pobliże Saturna, kiedy wróciła na “Skyfac", żeby tańczyć? Ze po prostu przypadkiem pojawili się w pobliżu “Skyfac" w chwili, gdy Shara miała właśnie na zawsze powrócić na Ziemie? Albo że ta cała podróż na Saturna tylko przypadkowo była od razu możliwa? O rany, ciekaw jestem co oni robili za orbitą Neptuna, tam gdzie ich po raz pierwszy dostrzeżono. - Zamyśliłem się na chwile. - Będę. musiał to sprawdzić.
- Pan nic nie rozumie - zaprotestował z ożywieniem Chen, ale zaraz się opanował. - Nie jest to fakt powszechnie znany, ale przed sześciu laty nasza planeta niemal uległa zniszczeniu w nuklearnej pożodze. Ocaliły nas tylko przypadek i zrządzenie losu - nie było wtedy obcych na naszym niebie.
Teraz odezwał się Harry.
- Czy wie pan, jak zachowuje się ciężarna króliczka, jeśli warunki nie sprzyjają wydaniu na świat potomstwa? Absorbuje miot z powrotem do łona. Po prostu odwraca proces i próbuje znowu, gdy warunki ulegną poprawie.
- Nie nadążam za tokiem pańskiego rozumowania.
- Czy słyszał pan o Atlantydzie?
Twarz Chena przybrała barwę, morskiej pianki, a wszyscy inni wytrzeszczyli oczy albo wstrzymali oddechy.
- To zdarza się cyklicznie - powiedziałem. - Poszczególne maksimk tego cyklu zbliżają się do siebie na jakieś cztery, pięć tysięcy lat - tyle czasu temu wzniesiono piramidy - i oddalają na dwadzieścia tysięcy lat.
- Czasami są bardzo burzliwe - dodał Harry. - Kiedyś, miedzy Marsem a Jowiszem istniała planeta.
- Boże mój - wyszeptała Dmirow. - Pas Asteroidów...
- A na wypadek, gdybyśmy wszyscy wysadzili się w powietrze pod ręką jest jeszcze Wenus - zgodziłem się. - Atmosfera gotowa do rozruchu, pozostaje tylko zasiać algi i czekać. Boże, ależ oni muszą być cierpliwi.
Kolejna, tym razem dłuższa cisza.
Teraz uwierzyli. Wszyscy. A wiać musieli od nowa poukładać sobie w głowach dosłownie wszystko, co dotąd wiedzieli, odtworzyć całe swoje istnienie w świetle tych nowych informacji i spróbować określić kim teraz, w związku z tym zamierzeniem, mogą być. W tego rodzaju wykorzenianiu swych poglądów i opinii, utrwalonych głęboko przez czas, byli zaprawieni od lat, To, że są zdolni do zaakceptowania tych rewelacji i w ogóle do myślenia dowodziło jasno, że każde z nich miało silny i elastyczny umysł. Wertheimer dokonał dobrego wyboru; żadne z nich nie załamało się, żadne nie odrzuciło prawdy i nie wpadło, tak jak niedawno my, w katatonie. Oczywiście nie znajdowali się W otwartym kosmosie i nie rozważali na poważnie możliwości zdjęcia swych skafandrów. Ale przecież na ich barkach spoczywał wielki ciężar: reprezentowali planetę.
- A więc zamierzacie to zrobić? - spytał wolno Silverman.
- Tak - odpowiedziało mu chórem sześć głosów.
- Od razu - dodałem.
- I jesteście pewni, że wszystko, co nam powiedzieliście, jest prawdą? Że obcy nie kłamali, że nic nie ukryli? - niby przypadkowo odsunął się od innych dyplomatów. - Jesteśmy pewni - odparłem, napinając znowu mięśnie ud.
- Ależ dokąd wy chcecie iść? - krzyknął DeLaTorre. - Co zamierzacie robić?
- To, co robią wszystkie noworodki. Zbadamy nasz żłobek. Układ Słoneczny.
Silverman odbił się nagle nogą i przemknął przez sale pod czwartą, pustą ścianę.
- Bardzo mi przykro - powiedział ponuro. - Nic takiego nie zrobicie.
W jego dłoni połyskiwała mała Beretta.
Rozdział 5
W drugiej ręce trzymał kalkulator. Przynajmniej tak to wyglądało. I nagle domyśliłem się, co to jest i przestraszyłem jeszcze bardziej niż pistoletu.
- To - powiedział, utwierdzając mnie w moich przypuszczeniach - jest nadajnik bliskiego zasięgu. Jeśli ktoś zbliży się do mnie niespodziewanie użyje go do detonowania sterowanych radiem materiałów wybuchowych, które założyłem podczas podroży. Wybuchając, uszkodzą komputer pokładowy.
- Sheldon - krzyknął DeLaTorre - oszalałeś? Komputer nadzoruje prace systemów podtrzymania życia.
- Raczej nie zrobię z tego użytku - powiedział spokojnie Silverman. - Ale jestem absolutnie zdecydowany i chce, aby informacje, które tu usłyszeliśmy pozostały w wyłącznej dyspozycji Stanów Zjednoczonych - albo niczyjej.
Popatrzyłem po twarzach dyplomatów i żołnierzy, szukając w nich oznak samobójczej odwagi i odprężyłem się nieco. Żadne z nich nie było głupcem, który rzuca się z gołymi rękoma na człowieka uzbrojonego w pistolet, na ich twarzach malowało się tylko oburzenie. Oburzenie na perfidie Silvermana i oburzenie na siebie samych za to, że tego nie przewidzieli. Najuważniej przyjrzałem się Chen Ten Li, który spodziewał się takiego obrotu sprawy i przyrzekł zabić Silvermana własnymi rękoma - teraz zachowywał całkowity spokój. W kącikach jego ust rodził się leciutki, kpiący uśmieszek. Ciekawe.
- Panie Silverman - odezwała się Susan Pha Song - chyba nie przemyślał pan do końca swojego postępowania.
- Pułkowniku - odparł ironicznie. - Od niemal roku nie robiłem nic innego.
- Niemniej coś pan przeoczył - upierała się.
- Proszę mnie oświecić.
- Gdybyśmy rzucili się na pana wszyscy - powiedziała monotonnym głosem - zdążyłby pan zastrzelić dwoje, może troje z nas zanim byśmy pana obezwładnili. Jeśli tego nie zrobimy, prawdopodobnie zabije pan nas wszystkich. A może zamierza pan trzymać nas na muszce przez dwa lata?
- Jeśli rzucicie się na mnie - obiecał Silverman - rozwalę komputer, a więc i tak wszyscy zginiecie.
- A więc albo zginiemy, a pan ze swoją tajemnicą powróci sam na Ziemie, albo zginiemy, a pan tam nie wróci. - Oparła się dłońmi o ścianę.
- Myli się pani - powiedział pośpiesznie Silverman. - Nie zamierzam zabić was wszystkich. Nie muszę tego robić. Zamknę was w tej sali. Tak się składa, że mój skafander próżniowy znajduje się w innym pomieszczeniu. Nałożę go i wydam komputerowi rozkaz wypompowania powietrza z wszystkich pomieszczeń przyległych do tej sali. Przedtem, oczywiście, zablokuje znajdujący się tu terminal. Ciśnienie powietrza i służy bezpieczeństwa nie pozwolą wam otworzyć drzwi prowadzących w próżnie: to będzie wiezienie bez wyjścia. I dopóki nie odkryje, że planujecie ucieczkę, pozostawię na chodzie zainstalowane tu systemy dostarczania żywności, powietrza i wody. Znajduje się w posiadaniu taśm z programami, niezbędnymi do sprowadzenia nas z powrotem na Ziemie. Tam zostaniecie potraktowani jak jeńcy wojenni, zgodnie z międzynarodowymi konwencjami.
- A z jakiej wojny?
- Z tej, która się właśnie rozpoczęła i zakończyła. Słyszeliście? Ameryka zwyciężyła.
- Sheldonie, Sheldonie - nalegał DeLaTorre - co zamierzasz zyskać, uciekając się do tego szalonego fortelu?
- Żartujesz? - prychnął Silvermaa - Najważniejszy składnik sum inwestowanych w badanie przestrzeni kosmicznej stanowią koszta łożone na systemy podtrzymania życia. Ten pełen grzybów księżyc jest darmowym biletem do całego Układu Słonecznego - z nieśmiertelnością na dokładkę! I Stany Zjednoczone będą go miały, to wam obiecuję - odwrócił się do Li i Dmirow i z rozbrajającą szczerością powiedział najnieprawdopodpbniejsze zdanie, jakie kiedykolwiek słyszałem: - Nie dopuszczę do eksportu waszego bezbożnego trybu życia na gwiazdy.
Chen roześmiał się w głos, a ja mu zawtórowałem.
- Ty też jesteś jednym z tych socjalistów, co, Arrnstead? - warknął Silverman.
- I to cię najbardziej gryzie, prawda, Silverman? - uśmiechnąłem się. - Homo caelestis w symbiozie nie ma żadnych potrzeb, niczego nie chce: nie ma mu co sprzedawać. I stapia się z grupą: naturalny komunista. Ludzie, z którymi nie można robić interesów przerażają cię, nieprawdaż?
- Pseudofilozoficznie brednie - warknął Silverman. - Obejmuje w posiadanie najpotworniejszą tajemnice wojskową stulecia.
- O mój Boże - wycedził z odrazą Raoul. - Cześć ci Silvermanie, Johnie Waynie Kosmicznych Szlaków. Ty naprawdę wyobrażasz sobie żołnierzy w symbiotycznych mundurach, prawda? Piechota Kosmiczna.
- Podoba mi się ten pomysł - przyznał Silverman. - Wydaje mi się, że nagi człowiek - symbiont uszedłby uwagi większości urządzeń wykrywających. Żadnego metalu, niskie albedo - no i jest to idealna symbioza, to nie traci on ciepła. Co za sabotażysta! Niepotrzebne mu żadne wsparcie ani zaopatrzenie... na Boga, moglibyśmy użyć piechoty do zajęcia Tytana.
- Silverman - powiedziałem uprzejmie - jesteś imbecylem. Załóżmy na chwile, że udało ci się zmusić pałką amerykańską żołnierza, by ten bez protestu przyglądał się, jak to, co nazywasz grzybem, wpełza mu do nosa i spływa gardłem. Świetnie. Masz już niezwykle mobilnego piechura. Nie ma żadnych potrzeb ani pragnień, nic. Wie, że jeśli nie da się zabić, będzie nieśmiertelny. Co go powstrzyma od dezercji? Lojalność względem kraju, którego już nigdy nie ujrzy? Krewni w Hoboken, żyjący w polu grawitacyjnym, które by go zabiło?
- Promienie lasera, jeśli zajdzie potrzebą - zaczął.
- Pamiętasz, jak szybko tańczyliśmy tam, pod koniec? Idź, zapytaj komputera, czy potrafilibyśmy tańczyć wokół wiązki laserowej - nawet sterowanej komputerowo. Sam mówiłeś, że trudno było nadążyć za nami wzrokiem.
- Twoja tajemnica wojskowa jest bezwartościowa, Silverman - odezwał się Tom.
- Szczegóły praktycznego wykorzystania rozpracują umysły tęższe od mojego - upierał się Silverman. - Komandorze Cox - powiedział nagle - pan jest Amerykaninem. Czy stoi pan po mojej stronie?
- Na pokładzie znajduje się jeszcze trzech Amerykanów - odparł wymijająco Cox. Tom, Harry i Raoul zesztywnieli.
- Tak tak. Jeden ma ciężarną żonę Kanadyjkę, dwaj są zboczeni, a wszyscy trzej znajdują się pod wpływem tych obcych stworzeń. Jest pan po mojej stronie?
Bili zdawał się myśleć intensywnie.
- Tak. Ma pan rację. Diabli mnie biorą, gdy muszę to przyznać, ale taka potęga będzie bezpieczna tylko w rękach Stanów Zjednoczonych.
Silverman przyglądał mu się bacznie.
- Nie - zdecydował w końcu - nie, komandorze, przykro mi, ale nie wierze panu. Przysięgę na wierność składał pan przed ONZ. Gdyby powiedział pan “nie" albo odpowiedział dwuznacznie, to za parę dni mógłbym uwierzyć. Ale pan kłamie - potrząsnął z żalem głową. - W porządku, panie i panowie, zrobimy tak. Nikt nie wykona ruchu, aż na to zezwolę. Potem, na komendę, będziecie przeskakiwać pojedynczo pod te ścianę, pod którą stoją tancerze, te najdalszą od drzwi frontowych. Potem wycofam się tymi drzwiami i..:
- Panie Silverman - przerwał mu grzecznie Chen - jest jeszcze coś, o czym najpierw powinni się dowiedzieć wszyscy tu obecni.
- No, mów pan.
- Instalacje, które założył pan w Kanałach Kablowych 364 - B i 1117 - A oraz w centralnej pamięci ferrytowej zostały zdemontowane i wyrzucone za śluzę powietrzną w jakieś dwadzieścia minut po ich założeniu. Jest pan niezdarnym głupcem, Silverman i to głupcem, którego można od razu rozszyfrować. Pański nadajnik do niczego się panu nie przyda.
- Kłamiesz - warknął Silverman, ale Chen nie raczył mu odpowiedzieć. Wystarczającą odpowiedzią był jego kpiący uśmiech.
I tutaj Silverman dowiódł, że naprawdę jest durniem. Gdyby był wystarczająco bystry, by zablefować, powiedzieć, że istnieją jeszcze inne instalacje, o których Chen nie wie, mógłby jeszcze coś uratować. Jestem pewien, że nawet nie przyszło mu to do głowy.
Bili i pułkownik Song podjęli decyzje w tym samym momencie i skoczyli.
Silverman nacisnął przycisk nadajnika, ale ani światła, ani klimatyzacja się nie wyłączyły. Płacząc z wściekłości poderwał swój idiotyczny pistolet i wypalił.
W przeciwieństwie do tego, co twierdzi pan Fleming mała Beretta jest marną bronią, nadającą się do użytku na odległość nie większą niż szerokość biurka. Ale Prawo Chaosu działało na korzyść Silvermana: pocisk przeznaczony dla Billa rozerwał gładko arterie szyjną pułkownik Song, odbił się za nią rykoszetem od ściany - ściany naprzeciw Silvermana i zawróciwszy uderzył Billa w plecy, popychając go do przodu i dodając przyspieszenia.
Silverman nie był zupełnym idiotą - spodziewał się silniejszego kopnięcia broni przy wystrzale w stanie nieważkości i na tę okazje, zaparł się mocniej. Ale nie spodziewał się, że wystrzelony przez niego pocisk spowoduje, iż Bili szybciej od niego dotrze - zanim zdąży ponownie wycelować. Bili wpadł nań z całym impetem. Silverman wciąż ściskał w dłoni pistolet i wszyscy rozproszyli się na boki w poszukiwaniu schronienia.
Ale do tego czasu byłem już po drugiej stronie sali. Walnąłem otwartą dłonią w wyłączniki, gasząc, światła i wyłączając klimatyzacje.
Teraz pozostawało tylko czekać.
***
Pierwszy zaczął krzyczeć Silverman, wkrótce zawtórowali mu Dmirow i DeLaTorre. Większość ludzi popada w lekkie szaleństwo w całkowitych ciemnościach, a stan nieważkości potęguje je niepomiernie. Bez lokalnego pionu, o czym przekonał się Chen Ten Li, gdy w jego sypialni zepsuło się światło człowiek zupełnie traci orientacje. Przerażenie jest pierwotne i bardzo trudno je opanować.
Silverman niewiele nauczył się o stanie nieważkości - albo tylko nie zwrócił uwagi, że ucichł szum urządzeń klimatyzacyjnych. Był jedynym w pomieszczeniu, który wciąż przywierał do ściany, zbyt przerażony, by się poruszać. Po chwili jego krzyki ścichły, przeszły w ciężkie sapanie, potem rozległ się jeszcze jeden, ostatni krzyk i zapadła cisza. Dla pewności odczekałem jeszcze chwilę - Song na pewno już nie żyła, ale stan Billa był wielką niewiadomą - po czym podpłynąłem z powrotem do wyłączników i ponownie włączyłem światła i klimatyzacje. Silverman, przyklejony jak mucha do ściany, umierał z braku tlenu w pełnym powietrza pomieszczeniu. Głową otaczał mu niewidzialny bąbel jego własnych wyziewów. Pistolet dryfował w odległości pół metra od jego wyciągniętej ręki.
Wskazałem go palcem Harry'emu i ten zabrał broń.
- Zwiąż go zanim się ocknie - powiedziałem i podpłynąłem do Billa. Raoul i Linda byli już przy nim i oglądali ranę. W drugim końcu sali dryfowała bezwładnie Susan Pha Song. z jej gardła przestała już tryskać krew. Przez ponad rok mieszkałem z tą lady pod jednym dachem i wcale jej nie znałem; i chociaż przynajmniej w połowie było tak z jej winy, czułem się zawstydzony. Gdy tak patrzyłem, osiem czy dziesięć czerwonych kulek natknęło się na kratkę kanału wentylacyjnego i zostało wessanych z cichym mlaśnięciem.
- Co z nim?
- Nie sądzę, żeby to była groźna rana - zameldowała Linda. Pocisk drasnął kość i wyszedł z ciała. Ma najwyżej pęknięte żebro.
- Mam za sobą przeszkolenie medyczne - powiedziała Dmirow. - Nigdy nie praktykowałam w stanie nieważkości, ale miałam już do czynienia z ranami postrzałowymi.
Linda odholowała Billa do apteczki pierwszej pomocy, zamontowanej na ścianie z przyrządami gimnastycznymi. Bili ciągnął za sobą szereg czerwonych kropelek, dryfujących leniwym łukiem w kierunku kratki kanału wentylacyjnego. Dmirow trzęsąc się z wściekłości, zdenerwowania albo i jednego i drugiego, podążyła za Linda.
Harry z Tomem pewnie skrępowali Silvermana skakanką. Okazało się to zbyteczne - człowiek w jego wieku ciężko znosi niedotlenienie - spał, dysząc ciężko. Chen unosił się nad konsolą terminala komputera i coś programował, a Norrey i DeLaTorre przygotowywali się do odholowania ciała Song do ambulatorium, gdzie jakiś ponury zapobiegliwiec umieścił zapasy płynu balsamującego.
Ale kiedy dotarli do drzwi, te nie rozsunęły się przed nimi. Norrey sprawdziła wskaźnik rejestrujący ciśnienie po ich drugiej stronie, zmarszczyła brwi, uderzyła w przycisk otwierania ręcznego i znowu zmarszyła brwi, bo drzwi nadal nie ustępowały.
- Bardzo mi przykro, pani Armstead - odezwał się Chen ze szczerym ubolewaniem. - Poinstruowałem komputer, żeby odciął te sale od reszty statku. Nikt stąd nie wyjdzie. - Wydobył zza terminala przenośny laser. - To broń bezodrzutowa. Mogę nią zabić was wszystkich za jezdnym pociągnięciem. Jeśli ktoś mi zagrozi, użyje jej bez wahania,
- Czemu ktoś miałby ci grozić, Li? - spytałem łagodnie.
- Przebyłem całą te drogę, żeby wynegocjować układ z obcymi. Jeszcze tego nie uczyniłem. - Popatrzył mi prosto w oczy.
DeLaTorre wyglądał na wstrząśniętego.
- Mądre de Dies, z obcymi - co oni robią, gdy my walczymy miedzy sobą?
- Nie o to mi chodziło, Ezequielu - powiedział Chen. - Sądzę, że pan Armstead skłamał, gdy komandor Cox spytał go, czy nadal jest człowiekiem. Musimy jeszcze wynegocjować zasady stosunków wzajemnych miedzy tymi nowymi istotami a nami. Obie strony roszczą sobie prawa do tego samego terytorium.
- Jak to? - spytał Raoul. - Nie prowadzimy żadnych wspólnych interesów. - I wy i my proponujemy ewentualną kolonizacje obszarów znanych pod nazwą przestrzeni kosmicznej znajdującej się w zasięgu człowieka.
- Ależ może pan swobodnie korzystać ze wszystkiego, co się w niej znajduje, co posiada jakąś dającą się określić wartość dla człowieka - powiedział Tom. - Planety są dla nas bezużyteczne, asteroidy są dla nas bezużyteczne - wszystko, czego potrzebujemy to kawałek próżni i światła słonecznego. Nie żałuje nam pan kawałka próżni, prawda? Nasze wymagania nie są wcale takie wielkie.
- Jeśli kiedykolwiek cromagnończyk i neandertalczyk żyli w pokoju w tej samej dolinie, to zostali do tego zmuszeni przez jakąś nadzwyczajną umowę społeczną - upierał się Chen. - Właśnie dlatego, że nie będziecie potrzebowali niczego z tego, czego my potrzebujemy, będziecie trudni do współżycia. Mówiąc to zdaje sobie właśnie sprawę, że współżycie z wami będzie w ogóle niemożliwe. Spoglądający z góry jak bogowie na naszą oszalałą krzątaninę, rozbawieni naszym strasznym zaabsorbowaniem - jakże już was nienawidzę! Samo wasze istnienie czyni nieporozumieniem życie niemal każdego człowieka. Tylko ci ze szczególnym darem do akrobatycznego funkcjonowania sferycznego - i środkami na dostanie się na Tytana! - mogą mieć nadzieje na sukces. Jeśli nie wy jesteście ślepą uliczką ewolucji, to jest nią większa cześć rasy ludzkiej. O nie, Gwiezdni Tancerze: nie wierze, że kiedykolwiek będziemy dzielić z wami ten sam rejon kosmosu.
Mówiąc to zaczął po omacku, nie spuszczając z nas wzroku programować komputer.
- Świat, który za sobą zostawiliśmy chwiał się na ostrzu noża. Przez dłuższy czas truizmem było twierdzenie, że jeśli do roku 2010 nie wysadzimy się w powietrze, świat minie punkt krytyczny i nastąpi era dobrobytu. Ale w momencie, gdy opuszczaliśmy Ziemie szansę przetrwania do tego czasu były mizerne. Myślę, że się ze mną zgodzicie.
- Nasza planeta jest rozdęta trudnościami do ostatnich granic - powiedział smutno. - Nic bardziej skutecznie nie popchnie jej na krawędź zagłady do rozkładu planetarnego morale, wyzwolonego, czy przyspieszonego waszym istnieniem, od świadomości, że istnieją bogowie, dla których człowiek znaczy nie więcej niż miliardy i tryliony tych plemników i jajeczek, którym nie udało się zostać gametami dla człowieka, że ocalenie i życie wieczne są tylko dla nielicznych.
Ezeguiel patrzył groźnie spod zmarszczonych brwi, tak samo Dmirow, która właśnie skończyła opatrywać Billa. Chciałem mu odpowiedzieć, ale Chen mnie uprzedził.
- Proszę cię, Charles, wiem, że musisz działać, by ocalić swój gatunek. Na pewno potrafisz zrozumieć, że ja muszę, chronić swój.
W tej chwili był on najniebezpieczniejszym człowiekiem, jakiego kiedykolwiek znałem. I najszlachetniejszym. Z podziwem i największym szacunkiem pochyliłem głowę.
- Li - powiedziałem - uznaje i podziwiam twoją logikę. Ale jesteś w błędzie.
- Być może - zgodził się - ale teraz jestem pewien swych racji.
- A jakie są twoje zamiary? - już je znałem; chciałem je tylko usłyszeć z jego ust. Wskazał ruchem głowy terminal komputera.
- Ten statek wyposażony został w najdoskonalszy komputer z dotychczas wykonanych na Ziemi. Wyprodukowano go w Pekinie. Załadowałem właśnie do niego program przygotowany specjalnie dla mnie przez jego konstruktorów. Kiedy dotknę klawisza “WYKONUJ", zacznie on patroszyć banki pamięci komputera i zakończy ich wymazywanie w zaledwie piętnaście minut.
- Nie zabijesz chyba nas wszystkich, jak chciał to uczynić Silverman? - zapytał DeLaTorre.
- Nie jak Silverman! - wybuchnął Chen, czerwieniejąc ze złości. Opanował się momentalnie i niemal uśmiechnął. - Przynajmniej bardziej skutecznie. I z innych powodów. On chciał powiadomić o zaistniałych wydarzeniach tylko swój kraj. Ja nie chce, aby te informacje dotarły do kogokolwiek. Mam zamiar zablokować lasery komunikacyjne dalekiego zasięgu tego statku, wymazać jego banki pamięci i pozostawić go wrakiem. Potem zabije was wszystkich, szybko i bezboleśnie. Bomba, którą nazywacie Rozwalaczem Planet ma swój własny system naprowadzania; luk komory bombowej mogę otworzyć ręcznie. Nie włożę mego skafandra próżniowego. - Jego głos był straszliwie spokojny. - Być może za cztery, pięć lat następny statek z Ziemi zastanie tu jeszcze obcych. Ale Saturn będzie miał wtedy osiem księżyców i dwa Pierścienie.
Linda potrząsnęła głową.
- Jaka szkoda. Li, jaka szkoda, że jesteś konfucyjskim formalistą, zapatrzonym w Tao...
- Jestem częścią zagrożonego łona - odparł stanowczo Chen - i według mojej oceny te narodziny zabiłyby teraz matkę. Postanowiłem, że to łono musi ponownie wchłonąć płód Homo caelestis. Być może u szczytu następnego cyklu rasa ludzka będzie już na tyle dojrzała, by przetrwać poród - teraz jeszcze nie jest. Muszę wziąć na siebie odpowiedzialność za to łono - bo jest ono całym światem, jaki znam jaki mogę znać.
To zaczęło się w chwili, gdy znając je już, spytałem go o zamiary.
To zdarzyło się już wcześniej, trwało krótko i przyszło za późno, w chwili odkrycia kart przez Silvermana. Zbladło znowu, niezauważone przez obecnych. Nie było to coś rzucającego się w oczy, co można dostrzec; naszym jedynym ratunkiem było zaciemnienie sali. Wtedy się baliśmy i zginęła jedna osoba.
Ale to nie była obawa przed utratą wolności, To była obawa o nasze istnienie jako gatunku. Po raz drugi w ciągu ostatnich piętnastu minut moja rodzina stała się jednym.
Czas rozciągnął się jak guma. Sześć punktów widzenia zlało się w jeden. Ponad sześć kątów widzenia: trzystusześćdziesieciostopniowa integracja wizualna nie była tu wystarczająca. Sześć punktów widzenia połączyło się, percepcje, opinie, umiejętności i intuicje sześciu istnień zderzyły się i zlały jak krople rtęci w pojedynczą świadomość. Ponieważ cząstka nas, będąca Lindą znała Li najlepiej, wykorzystaliśmy jej oczy i uszy do skontrolowania jego słów i stanu emocjonalnego w czasie rzeczywistym, podczas gdy my zastanawialiśmy się, jak sprowadzić spokój na naszego kuzyna. Gdy tylko zrobił przerwę na zaczerpniecie oddechu, wykorzystaliśmy słowa Lindy, próbując odwrócić jego uwagę, ale nie byliśmy zdziwieni, gdy nam się nie powiodło. Był zbyt zaślepiony bólem. Do czasu, gdy kontrolowany fragment jego świadomości zdradził, że jego palce się naprężają, by sięgnąć do klawisza “WYKONUJ", całość nas miała już opracowany plan.
Wszyscy sześcioro wnieśliśmy swój wkład do choreografii tego tańca i wygładzaliśmy ją w myślach, aż wypełniła radością hasze dusze. Priorytet przypisaliśmy taśmie z programem; drugi pod względem ważności był laser. To Tom, ekspert sztuki walki, wiedział dokładnie, gdzie i jak uderzyć, żeby spowodować odruchowy skurcz mięśni Chena. To Raoul, specjalista od efektów wizualnych, wiedział, gdzie rozciąga się optyczna “strefa martwa" Chena i przewidział, że w krytycznym momencie znajdzie się w niej Norrey. Norrey znała położenie dysków do ćwiczeń, ułożonych na stelażach za jej plecami, bo Harry i ja widzieliśmy je kątem oka z miejsca, gdzie się znajdowaliśmy. I to Linda podpowiedziała mi jedyne słowa, które mogły w tym momencie odciągnąć uwagę Chena i które spowodują, że skupi na mnie swój wzrok, a dzięki temu Norrey znajdzie się w jego optycznej “strefie martwej".
- A co z pańskimi wnukami, Chen Ten Li?
Jego umęczone oczy spoczęły na mnie i rozszerzyły się. Norrey sięgnęła obiema rękami za siebie i zrzekła się kontroli nad nimi. Harry, który był najlepszym z nas mistrzem skorzystał z prawej ręki, by cisnąć dysk, który trafił w prawą dłoń Chena i spowodował, że odskoczyła ona w niekontrolowanym odruchu bólu znad terminala komputera. Raoul, będąc leworęcznym, skorzystał z lewej ręki Norrey, by cisnąć dysk, który rozbił laser i wytrącił go ze zgięcia lewej ręki Chena. Obydwa pociski osiągnęły cel, zanim Chen zorientował się, że zostały rzucone. Zanim uderzyły Tom posłał kopniakiem trupa Song miedzy Linde a linię strzału na wypadek chybienia, a Norrey, z tego samego powodu, porwała ze stelaża dwa następne dyski. Ja sam znajdowałem się już w połowie odległości dzielącej mnie od Chena: byłem intuicyjnie pewien, że zna sposoby popełnienia samobójstwa gołymi rękoma.
Akcja dobiegła końca w niespełna jedną sekundę czasu rzeczywistego. Dla oczu DeLaTorra i Dmirow musieliśmy... mignąć, a potem pojawić się ponownie w innych miejscach, jak spłoszony narybek. Chen płakał z bólu, wściekłości i wstydu, a ja trzymałem go w podwójnym nelsonie, starając się nie zrobić mu krzywdy. Harry czekał na odbite rykoszetem dyski wyłapując je leniwymi ruchami; Raoul był już przy komputerze i kasował program Chena.
Taniec był skończony. Tym razem się udało: nie spłynęła ani jedna kropla krwi. Z żalem zdaliśmy sobie teraz sprawę, że gdybyśmy bez wahania wykorzystali za pierwszym razem zjawisko zjednoczenia, Song żyłaby nadal, A Bili nie zostałby ranny. Baliśmy się wtedy, poddając impulsowi działania tylko tytułem próby i zbyt późno. Teraz znikł ostatni ślad strachu: nasze serca były pewne. Byliśmy gotowi, by troszczyć się sami o siebie.
- Doktorze Chen - powiedziałem formalnie - czy daje pan słowo honoru?
Zesztywniał w mym uścisku, a potem odprężył się całkowicie.
- Tak - powiedział pustym głosem. Puściłem go i zdziwiłem się, jak staro wygląda. Miał przecież dopiero pięćdziesiąt sześć lat.
- Sir - powiedziałem z naciskiem, starając się podnieść go na duchu wzrokiem - pańskie obawy są bezpodstawne. Pańskie poświecenie niepotrzebne. Niech mnie pan wysłucha: nie jest pan zbytecznym produktem ubocznym Homo caelestis. Nie jest pan uszkodzoną gametą. Jest pan jednym z ludzi, którzy osobiście chronią naszą planetę przed katastrofą, aż będzie ona mogła wydać na świat następny szczebel ewolucji. Czy to ograbia pańskie życie ze znaczenia? Umniejsza pańską godność? Jest pan jednym z tych mężów stanu, którzy mogą pomóc Ziemi w przejściu przez następną transformacje - czy brak panu wiary w siebie albo odwagi? Pomógł pan otworzyć drzwi w kosmos i ma pan wnuki - czyż nie chce pan, by przypadły im w udziale gwiazdy? Czy zaprze się pan ich teraz? Chce pan posłuchać, co my myślimy o tym, co się stanie? Co może się stać? Co musi się stać? Chen potrząsnął głową, bezwiednie masując sobie prawe ramie.
- Posłucham.
- W pierwszym rzędzie skończmy z analogiami i metaforami. Nie jest pan uszkodzoną gametą ani niczym w tym rodzaju, o ile sam nie zgodzi się pan, by nią być. Cała rasa ludzka, jeśli tylko zechce, może stać się Homo caelestis. Wielu z nich nie będzie chciało, ale wybór należy/do nich. I do pana.
- Ależ przeważająca większość ludzi nie potrafi postrzegać sferycznie - krzyknął Chen. Uśmiechnąłem się.
- Doktorze, kiedy jeden z mych studentów, który się nie sprawdził, wracał na Ziemie, powiedział mi na pożegnanie: ;,Nie potrafię się nauczyć widzieć jak wy, choćbym próbował i sto lat".
- Właśnie. Byłem w kosmosie i podzielam jego zdanie.
- A przypuśćmy, że ma pan do dyspozycji dwieście lat?
- Co takiego?
- Przypuśćmy, że wchodzi pan w symbiozę, już teraz. Z początku musiałby pan mieć specjalnie przystosowane środowisko z kątami prostymi, żeby nie oszaleć. Ale byłby pan nieśmiertelny. Czy nie mając nic lepszego do roboty, nie mógłby pan pozbyć się z czasem swojej grawitacyjnej polaryzacji?
- Powiem więcej - wtrąciła Linda. - Dzieci urodzone w kosmosie będą myślały sferycznie od okresu niemowlęctwa. Nie będą się musiały oduczać nabytych przez całe życie, ż gruntu fałszywych, obowiązujących czysto lokalnie informacji o rzeczywistości. Li, w stanie nieważkości nie jesteś za stary, by płodzić dzieci. Możesz się z nimi uczyć telepatycznie - i wspólnie z nimi dzielić gwiazdy.
- Cały rodzaj ludzki - ciągnąłem - wszyscy, którzy chcą, mogą od razu rozpocząć przygotowania. Kolonizacja kosmosu może się rozpocząć już w tym pokoleniu.
- Ale jak ma być finansowana taka migracja? - krzyknął Chen.
- Li, Li - powiedziała Linda, jak ktoś tłumaczący coś dziecku - teraz rasa ludzka jest bogata. Wszystkie zasoby układu są obecnie dostępne dla każdego i za darmo. Dlaczego kolonie L - 5 nie oderwały się od Ziemi ani nie założono kopalni na asteroidach, które dostarczałyby im surowców? Silverman powiedział to dziesięć minut temu: największym składnikiem wydatków na podbój kosmosu był zawsze koszt systemów podtrzymania życia oraz usilnych starań zapobieżenia zaadaptowaniu się załóg do stanu nieważkości poprzez symulowanie grawitacji. Jeśli wszystkim, czego potrzebujesz, jest zestaw kątów prostych, to za kilka wieków będziecie mogli budować miasta z folii aluminiowej i transportować ogromne ilości symbiontu z Tytana na Ziemie.
- Niech pan sobie wyobrazi brygadę montażową złożoną z samych telepatów - powiedział Harry - którzy nie muszą nigdy się posilać ani odpoczywać.
- Niech pan sobie wyobrazi eksplozje sztuki i muzyki - powiedział Raoul - spadającą jak deszcz z niebios na Ziemie, przyciągającą serca, które nigdy nie tęskniły za gwiazdami.
- Niech pan sobie wyobrazi Ziemie - powiedział Tom - zamieszkiwaną tylko przez tych, którzy chcą ją zamieszkiwać.
- I niech pan wyobrazi sobie wasze nie narodzone jeszcze dzieci - powiedziała Norrey. - Pierwsze dzieci w dziejach, wychowane bez przykrych, międzypokoleniowych tarć, wyrastające z absolutnej zależności od rodziców. W kosmosie dzieci i rodzice będą sobie równi w każdym sensie. Może, mimo wszystko, nie muszą być naturalnymi nieprzyjaciółmi.
- Ale wy nie jesteście ludźmi - krzyknął Chen Ten Li. - Dlaczego mielibyście poświęcać nam tyle czasu i energii? Czym jest człowiek, że mielibyście się o niego troszczyć?
- Li - powiedziała współczująco Linda - czyż nie przyszliśmy na świat z mężczyzny i kobiety? Czyż dziecko nie pamięta łona i nie tęskni do niego przez całe swe życie? Czyż nie szanujesz swej matki, chociaż już nigdy nie możesz zostać jej cząstką? Zachowamy i będziemy pielęgnować naszą miłość do Ziemi, do naszego łona, które może pozostać żywym i owocnym i znosić wielokrotne narodziny, jak jest do tego zdolne.
- To jest nasza jedyna obrona - powiedziałem cicho - przed niezmierną samotnością istnienia w pustym kosmosie. Sześć umysłów to za mało - gdy będziemy mieli ich sześć miliardów zjednoczonych w niezakłócany intelekt, wtedy może nauczymy się czegoś. Cały rodzaj ludzki jest naszym genetycznym dziedzictwem.
- Nie przeczę, że kosmos jest miejscem głęboko poruszającym - powiedział Tom - ale nie zgodzę się z twierdzeniem, że czyni on nas innymi niż ludzie. Czuje się człowiekiem.
- A skąd cromagnonczyk mógł wiedzieć, że jest inny od neandertalczyka? - spytał Raoul. - Dopóki nie potrafił dostrzec rozbieżności, skąd mógł to wiedzieć?
- Łabędź myślał, że jest brzydkim kaczątkiem - dodała Norrey.
- Ale geny miał łabędzia - upierał się Tom.
- Geny cromagnończyka wywodzą się z genów neandertalczyka - powiedziałem.
- Czy badałeś kiedyś swoje? Czy rozpoznałbyś naprawdę subtelne mutacje, gdybyś je nawet zobaczył?
- Nie mów mi Charlie, że wierzysz w te bzdury - powiedział ze złością Tom. - Czy czujesz się nieczłowiekiem?
- Czuje się inny niż człowiek. Czuje się kimś więcej niż nowym człowiekiem. Jestem nowym stworzeniem. Zanim udałem się za Sharą w Kosmos, moje życie było tylko pogmatwanym żartem ze zbyt wieloma wątkami. Dopiero teraz żyje. Kocham i mogę być kochany. Ja nie porzuciłem Ziemi. Ja wybrałem kosmos.
- Gadanie - powiedział Tom. - Połowa z tego to twoja noga... i wiem czym jest ta druga połowa, bo przydarzyło mi się to samo w miejscu, gdzie wychowała się Linda. To efekt mieszczucha na wsi. Znajdujesz nowe, mniej stresujące środowisko, budzą się pewne refleksje i zaczynasz podejmować lepsze, bardziej satysfakcjonujące decyzje. Twoje życie się naprostowuje. A więc w tym miejscu musi być coś magicznego. Bzdury.
- Tom - powiedziałem z naciskiem - to co innego. Byłem na wsi. Mówię ci, że nie jestem ulepszoną wersją człowieka, którym do niedawna byłem - jestem teraz kimś zupełnie innym. Jestem człowiekiem, którym mogłem już nigdy nie być na Ziemi, straciłem już całą nadzieje, że nim będę. Ja... wierze teraz w rzeczy, w które nie wierzyłem od kiedy przestałem być dzieckiem. Jasne, że miałem pewne przełomy, że związanie się z Norrey wniosło do mego życia więcej niż przypuszczałem. Ale zmienił się cały mój makijaż i nie dokonały tego szczęśliwe przypadki. Do diabła, byłem przecież pijakiem.
- Każdego dnia mądrzeją jacyś pijacy - powiedział Tom.
- Jasne, jeśli znajdą w sobie siłę, by przez resztę życia myśleć trzeźwo. Gdy tak się czuje, strzelam sobie jednego. Teraz już nieczęsto to się zdarza. Właśnie dzięki temu przestało mnie ciągnąć do butelki. Czy to jest tak powszechnie spotykane? Pale teraz mniej, a jeśli nawet, to podchodzę do tego mniej lekkomyślnie.
- A więc kosmos sprawił, że zmądrzałeś bez żadnego udziału z twojej strony?
- Z początku. Potem musiałem wziąć się w garść i pracować nad sobą jak diabli - ale zaczęło się to bez mej wiedzy i zgody.
- Kiedy to się zaczęło? - spytały jednocześnie Norrey i Linda. Musiałem się zastanowić.
- Kiedy zacząłem się uczyć myśleć sferycznie. Kiedy się w końcu oduczyłem myślenia kategoriami góry i dołu.
- Pewien mądry człowiek powiedział kiedyś - odezwała się Linda - że wszystko dobre, co cię dezorientuje. Bo jest to kształcące.
- Znam tego mądrego człowieka - zadrwił Tom. - Leary. Przypadek uszkodzenia mózgu, o ile dobrze pamiętam.
- Czy to go dyskwalifikuje jako mądrego przed rozwinięciem się choroby?
- Słuchajcie - powiedziałem - wszyscy jesteśmy unikatami. Wszyscy przeszliśmy przez bardzo trudny proces selekcji i nie przypuszczam, żeby pierwszy cromagnonczyk czuł się w jakimkolwiek stopniu inaczej niż my. Ale istnieją dowody na to, że nasz dar nie występuje u ludzi powszechnie.
- Przecież zwykli ludzie potrafią żyć w kosmosie - zaoponowała Norrey. - Załogi statków Sił Kosmicznych. Brygady montażowe.
- Tylko wtedy, gdy mają sztuczny pion lokalny - powiedział Harry. - Wyprowadź ich w otwartą przestrzeń, a będziesz im musiała wytyczyć proste linie i proste kąty, bo inaczej dostaną zawrotu głowy. Większość z nich. To dlatego staliśmy się bogaci.
- Poza tym - dodał pogodnie Raoul - czym jest kilka stuleci? Nam się nie śpieszy.
- Li - ciągnąłem - być człowiekiem znaczy stać miedzy małpą a aniołem. Być aniołem, jak moja rodzina i ja, znaczy unosić się pomiędzy człowiekiem a bogami i mieć w sobie po równi coś z tego pierwszego i z tych ostatnich. Bez grawitacji czy lokalnego pionu nie mogą istnieć fałszywe pojęcia “góry" i “dołu"; jak moglibyśmy postępować inaczej niż etycznie? Nieśmiertelni, niczego nie potrzebujący, jak moglibyśmy być źli?
- Jako gatunek - podjął Tom - będziemy się, naturalnie, kontaktować z wami za pośrednictwem ONZ. Doktorze Chen, proszę mi wierzyć, przeanalizowaliśmy to szybciej niż komputer. Nie ma sposobu obalenia naszych planów, zarekwirowania symbiontu. Nie powstrzymają nas wszyscy źli mężczyźni i kobiety z całej Ziemi, a dni zła są policzone.
- Ale - skończyłem - potrzebujemy współpracy ze strony pana i panu podobnych. Czy zgadza się pan na nią, Chen Ten Li?
Dryfował swobodnie w częściowym przysiadzie, całkowicie odprężony. Twarz miał zamyśloną, oczy zwrócone w głąb siebie. Po dłuższym czasie jego źrenice pojawiły się ponownie i na twarz powróciło mu życie. Poszukał mego wzroku i lekki uśmiech rozciągnął mu usta.
- Bardzo mi pan przypomina - powiedział - człowieka, którego kiedyś znałem, człowieka nazwiskiem Charles Armstead.
- Doktorze Chen - odparłem, czując wielką ulgę. - Li, mój przyjacielu, ja jestem tym człowiekiem. Jestem również czymś jeszcze i prawidłowo wydedukowałeś, że powstrzymuje od mówienia moich sześć osobowości z grzeczności wobec ciebie i z tego samego powodu przystosowuje swe ciała do twego pionu lokalnego. To jasno dowodzi, że wspólnota telepatyczna nie wymaga tego, co nazwałbyś utratą własnego ja.
Przesuwając osobowość tak, by każde z nas wypowiedziało jedno słowo, powiedziałem/powiedzieliśmy:
- Jestem
- więcej
- niż
- człowiekiem
- nie
- mniej.
- Bardzo dobrze - powiedział Li potrząsając głową. - Wspólnie przyniesiemy naszej znużonej planecie spokojną i radosną przyszłość.
- Jestem z wami - powiedział po prostu DeLaTorre.
- Ja również - dodała Dmirow.
- Zabierzmy Billa i ciało pułkownik Song do ambulatorium - powiedziało sześć głosów.
I w godzinę później nasza szóstka odleciała do miejsca pobytu Gwiezdnych Siewców. Tym razem nie wzięliśmy promu kosmicznego. Na podróż w jedną stronę wystarczały nam silniczki naszych skafandrów...
CZĘŚĆ IV - SYNGAMIA
Saturn płonął ochrą i brązem na tle intensywnej czerni, gdzieniegdzie tylko przerywanej zimnymi iskrami miliardów słońc.
Mknęliśmy przez te czerń pełnym ciągiem naszych odrzutowych silniczków tańcząc, nawet nie myśląc o niej. Zostawiliśmy za sobą ludzkie życie i żegnaliśmy je tańcem. W zasadzie każde z nas tworzyło swój własny “Gwiezdny taniec", a wielka i pusta kosmiczna sala koncertowa rozbrzmiewała ostatnią symfonią Raoula. Każdy z tańców był indywidualny i kompletny sam w sobie. Tak się jednak składało, że każdy zazębiał się z pozostałymi i z muzyką, tworząc z nimi wspólnie rodzaj wypowiedzi drugiego, wyższego poziomu. Chociaż powstawały bez jakichkolwiek dostrzegalnych ograniczeń, narzucanych przez czas i odległość, to nadświadomosć Harry'ego dopilnowała, by wszystkie dobiegły końca jednocześnie, przed obcymi.
Nie filmowaliśmy tego tańca. W odróżnieniu od “Gwiezdnego tańca" Shary nie był to występ przeznaczony dla szerszej widowni. Tańczyliśmy, by radować się tańcem, by tańczyć.
Ale mimo wszystko mieliśmy widownie.. Gwiezdni Siewcy (nie byli już obcymi) skręcili się w coś analogicznego do aplauzu, kiedy zawiśliśmy przed nimi, dysząc ciężko i po raz ostami smakując pot, którego już nigdy nie wydzielą nasze ciała.
Już się ich nie baliśmy.
- CZY DOKONALIŚCIE WYBORU?
- Tak.
- TO BĘDĄ PIĘKNE NARODZINY.
Raoul cisnął swojego Musicmastera w kosmos.
- Nie opóźniajmy ich.
- ZACZYNAJMY!
W ich tańcu pojawiło się teraz podniecenie, elementarna energia, która zdawała się zawierać w sobie pierwiastek humoru, tłumionej wesołości. Zaczęli wirować w układzie tanecznym, jakiego nigdy dotąd nie widzieliśmy, ale odnosiliśmy wrażenie, "że go znamy, w układzie, który bez wyraźnego przejścia zmieniał się od prostego do skomplikowanego. Cześć naszego umysłu należąca do Harry'ego określiła go “nazywaniem pi" i wszyscy obserwowaliśmy z zachwytem jak się rozwija. To był najbardziej hipnotyczny układ, jaki kiedykolwiek tańczono, był to sam taniec tworzenia; najbardziej podstawowe wyrażenie Tao. Nawet gwiazdy zdawały się mu przyglądać.
I gdy tak patrzyliśmy osłupiali, półwidoczna sfera otaczająca Gwiezdnych Siewców zaczęła po raz drugi ronić krwawe łzy.
Zlały się one w cienki karmazynowy pierścień wokół ogromnej kuli, potem skupiły w sześć orbitujących pęcherzy.
Każde z nas bez wahania włączyło swoje silniczki, podpłynęło do swego pęcherza i zanurkowało do jego wnętrza. Gdy się tam znaleźliśmy, ściągnęliśmy z siebie skafandry próżniowe i cisnęliśmy nimi o ściany naszych pęcherzy, a te przepuściły je na zewnątrz, w otwarty kosmos. Raoul dorzucił swe okulary. I wtedy pęcherze skurczyły się wokół nas i w nas i poprzez nas.
Dla wszystkich sześciorga mnie zaczęły się wówczas dziać rzeczy na tysiącu różnych poziomów; ale to Charlie Armstead opowiada wam to teraz. Poczułem, jak coś zimnego ześlizguje się moim gardłem i wpełza do nozdrzy, stłumiłem odruch otwarcia szeroko ust, pomyślałem przez chwile o Chen Ten Li i starożytnych chińskich legendach o jadalnym złocie, które przynosi nieśmiertelność - poczułem nagie, i już na zawsze, całkowitą świadomość, wiedze oraz przejecie kontroli nad całym mym ciałem i mózgiem. W trwającym wieczność momencie bezczasowości przebiegłem myślami bagaż wspomnień z całego mego życia, podelektowałem się nimi, przekazałem je jednym impulsem mojej rodzinie i odebrałem ich wspomnienia. Jednocześnie moje oczy zaczęły rejestrować większe spektrum częstotliwości, bym mógł wejrzeć w najdalsze głębie wszechświata i jednocześnie grałem na klawiszach mego własnego sensorium, rozkoszując się kruchym bekonem, piersią Norrey i słodką wonią odwagi, czując won dymu z ogniska, lędźwie Norrey i słodki zapach przywiązania, słysząc muzykę Raouia, głos Norrey i słodkie brzmienie ciszy. Prawie machinalnie wyleczyłem uszkodzenie mego biodra, poczułem, że powraca mi całkowita sprawność, tak jakbym nigdy jej nie stracił.
Co do zdarzeń, na poziomie grupy, to nie mogę wam chyba powiedzieć nic, co miałoby dla was jakiekolwiek znaczenie. Kochaliśmy się, znowu niemal machinalnie, i wszyscy wspólnie czuliśmy tęsknotę za życiem rodzącym się w brzuchu Lindy, czuliśmy, że symbiont, który osłaniał jej ciało dokonał tego samego spostrzeżenia i zaczął przygotowywać swoją własną mitozę. Zupełnie świadomie i z rozmysłem, Norrey i ja poczęliśmy nasze dziecko. Były to tylko zdarzenia incydentalne, ale cóż mogę wam powiedzieć o zdarzeniach zasadniczych? Na jednym głównym poziomie wymienialiśmy się swoimi pamięciami i wybaczaliśmy jedno drugiemu ich wstydliwe fragmenty, a cieszyliśmy się wspólnie tymi, z których można było być dumnym. Na drugim głównym poziomie zapoczątkowaliśmy sympozjum na temat znaczenia piękna. Na jeszcze innym zaczęliśmy planowanie ostatnich szczegółów migracji człowieka w kosmos.
Znaczna cześć nas była czysto roślinną świadomością, sześciopłatkowym kwiatem, pławiącym się w słońcu.
Znajdowaliśmy się w odległości niespełna kilometra od Gwiezdnych Siewców, a całkiem zapomnieliśmy o ich istnieniu.
Zostaliśmy przywołani do rzeczywistości, gdy Gwiezdni Siewcy znowu zapadli się w pojedynczą, płynną kule o nie dającej się znieść jasności - i bez pożegnania, czy ostatniego przesiania, zniknęli.
Ale wrócą, nie później niż za kilka stuleci czasu rzeczywistego, by się przekonać czy ktoś czuje się już gotowy zostać ćmą.
***
Unosiliśmy się tam, oniemiali ze zdumienia i kiedy nasza świadomość skupiła się wreszcie na zewnętrznym wszechświecie zobaczyliśmy to, co dotąd uchodziło naszej uwagi.
Od wielkiego Pierścienia Saturna nadlatywał ku nam karmazynowoskrzydły anioł. Na dwóch rozpostartych szeroko, cienkich i czerwonych żaglach świetlnych zbliżała się nieprawdopodobna postać.
- Halo.Norrey, Charlie - zabrzmiał w naszych czaszkach znajomy głos. - Witajcie Tom, Harry, Linda i Raoul. Nie znam was jeszcze, ale kochacie tych, których kocham ja - witajcie.
- Shara - krzyknęło bezgłośnie sześć mózgów.
- Czasami ćmy zabierają autostopowicza.
- Ale jak...
- Właściwie bardziej można mnie porównać do dziecka w inkubatorze, ale w każdym razie przenieśli mnie żywą na Tytana. To, co spłonęło na waszych oczach, było moim skafandrem i zbiornikami powietrza. Byli zdesperowani i śpieszyli się, tak jak mówili. Ale nie posądzałeś ich chyba naprawdę, że są na tyle niezgrabni, by dać mi umrzeć, prawda ? Czekałam w Pierścieniu, aż podejmiecie decyzje.. Nie chciałam mieć na nią wpływu.
“Płatek Śniegu", który był mną, szukał gorączkowo “słów".
- Wybraliście sobie dobrych partnerów na małżonków - powiedziała. - Wszyscy sześcioro.
- Wyjdź za nas - krzyknęliśmy.
- Myślałam, że już nigdy nie poprosicie.
I moja siostra wlała się we mnie i jesteśmy jednym.
***
To już właściwie cała historia.
Ja - składnik tego ,Ja" nazwiskiem Charlie Armstead - spisałem ją za jednym, trwającym pół dnia “posiedzeniem" tu, za klawiaturą terminala kostki. Ograniczała mnie tylko fizyczna szybkość reakcji sensorowych klawiszy terminala. Gdy pisze te słowa, inne części mnie dryfują przez wieczność. Kochamy się. Uwielbiamy. Śpiewamy. Tańczymy. Jesteśmy bez reszty jedno drugim, a jednak i sami sobą. Chce, żebyście wiedzieli, że Charles Armstead nie rozpuścił się ani nie rozłożył w coś obcego. Że nie umarłem w żadnym sensie. Że nigdy nie umrę. Lepiej będzie powiedzieć, że jestem Charlesem Armsteadem do siódmej potęgi. Wciąż choreografuje tańce z Norrey i Sharą, wciąż wymieniam z Raoulem słone, wielowątkowe dowcipy, wciąż delektuje się w myślach smakiem dobrej kawy, rykiem mocnego drinka, aromatem dobrej trawki. Dzielą mnie od was tylko czas - i zmiany. Kiedyś byłem zgorzkniałym, pokręconym kaleką, zatruwającym powietrze wokół siebie; teraz nie znam żadnego zła, bo nie znam strachu.
Poświeciłem maleńki ułamek mej energii na skończenie tego tekstu, ponieważ Bili Cox przygotowuje się do odlotu na Ziemie (on wróci) i jeśli ten tekst ma być kiedykolwiek wysłany, to musi to być teraz.
Te treści nie nadają się do przesłania laserem komunikacyjnym dyplomatów, a zresztą ci nadzwyczajni mężczyźni i kobiety nie potrafią ich wyrazić tak jak ja.
Jestem Charles Armstead, a moje przesłanie dla was brzmi: Gwiazdy mogą być również wasze.