Bolesław V Wstydliwy (ur. 1226, zm. 1279), syn Leszka Białego i Grzymisławy, księżniczki ruskiej, książę sandomierski od roku 1233 i od 1243 krakowski. Tron krakowski zdobył po pokonaniu swego stryja Konrada, księcia mazowieckiego w bitwie pod Suchodołem w 1243 r. Szukał pomocy w sojuszu z Węgrami, który utrwalił przez małżeństwo w 1239 r. z królewną węgierską Kingą, uznaną później za świętą. W latach 1259 - 60 dzielnice jego spustoszyli Tatarzy, drugi raz, napadając w 1259 r. na Polskę. Ziemie polskie były też nękane napadami Jaćwingów. Przeciwko nim w 1264 Bolesław Wstydliwy zorganizował zwycięską wyprawę. W działalności wewnętrznej popierał rozwój miasta i osadnictwa na wsi. On zatwierdził lokację Krakowa. Dbał też o gospodarczą i prawną pozycję Kościoła, który uposażał licznymi nadaniami. Nie mając potomstwa, na swego następcę wyznaczył księcia łęczycko - sieradzkiego, Leszka Czarnego.