Charakterystyka stanowisk pracy.
Analizowane stanowiska pracy znajdują się w pomieszczeniach oświetlanych światłem dziennym i elektrycznym. W pomieszczeniach tych znajdują się otwory okienne otwierane z poziomu podłogi, zapewniające wentylację naturalną. Sale lekcyjne zostały urządzone i wyposażone odpowiednio do rodzaju prowadzonych zajęć. Lekcje odbywają się w formie wykładu, pokazu z uwzględnieniem pomocy dydaktycznych. Zatrudnieni pracownicy posiadają aktualne badania lekarskie zezwalające na wykonywanie pracy, a także wymagane szkolenia z zakresu bhp i ppoż.
Lokalizacja stanowiska pracy:
Pomieszczenia (sale i pracownie) lekcyjne, pokój nauczycielski w budynku szkoły.
Zakres wykonywanych prac
Prowadzenie zajęć lekcyjnych z uczniami w salach lekcyjnych przy podziale na kierunki i przedmioty. W pracy wykorzystywane są pomoce dydaktyczne. Do obowiązków nauczyciela należy również prowadzenie niezbędnej dokumentacji związanej z wykonywanym zawodem, pełnienie dyżurów i nadzór nad uczniami na korytarzu podczas przerw lekcyjnych na terenie całej szkoły. Organizowanie wycieczek tematycznych poza teren szkoły oraz wycieczek turystycznych. Organizacja występów i zajęć artystycznych. Prace własne w salach lekcyjnych lub pokoju nauczycielskim.
Szacowanie ryzyka zawodowego związanego z czynnikami niebezpiecznymi
i uciążliwymi
wg PN-N-18002 w skali trójstopniowej.
Lp. |
Zagrożenie |
Źródło zagrożenia (przyczyna) |
Skutki zdarzenia |
Środki ochrony przed zagrożeniami |
Prawdopodobieństwo |
Skutki |
Ryzyko oszacowane |
1. |
Kontakt pracownika z elementami będącymi lub mogącymi znaleźć się pod napięciem |
- termiczne, mechaniczne uszkodzenie izolacji przewodów zasilających urządzenia elektryczne, - niesprawne wyłączniki, -nieprzestrzeganie instrukcji eksploatacji |
poparzenie, migotanie komór serca, śmierć |
stosowanie sprawnych urządzeń elektrycznych. Terminowe wykonywanie pomiarów przeciwporażeniowych. Okresowe kontrole urządzeń i stanu izolacji przewodów. Zabezpieczyć przewody przed przypadkowym uszkodzeniem mechanicznym. Wzmożona uwaga.
|
mało prawdopodobne |
duże |
średnie (dopuszczalne) |
2. |
Kontakt pracownika z ostrymi elementami |
- nieuwaga, nieostrożność w trakcie posługiwania się narzędziami biurowymi, - ostre krawędzie papieru |
zadrapanie, skaleczenie, zakłucie, lekkie zranienia |
zachowanie ostrożności. |
prawdopodobne |
małe |
małe (dopuszczalne) |
3. |
Upadek, uderzenie w wyniku potknięcia, poślizgnięcia w miejscu wykonywania pracy, upadek na niższy poziom |
- zła organizacja pracy, - nieporządek panujący na stanowisku pracy, - schodzenie po schodach - pośpiech, - mokra posadzka, - upadek spowodowany nagłą, niespodziewaną sytuacją(np. potrącenie przez biegnącego ucznia) |
skaleczenia, zadrapania, stłuczenia, złamania lub zwichnięcia kończyn |
stałe utrzymanie przejść i dostępu do miejsca pracy, należyte składowanie materiału, stosowanie odpowiedniego obuwia, bieżące usuwanie wilgoci. |
mało prawdopodobne |
średnie |
małe (dopuszczalne) |
4. |
Zranienie, uderzenie o ostre wystające elementy |
- pośpiech, zła organizacja stanowiska pracy, - wystające kanty źle ustawionych ławek, - zbyt wąskie przejścia pomiędzy rzędami ławek. |
-lekkie stłuczenia, -siniaki; - otarcia naskórka |
zachowanie ostrożności podczas przemieszczania się, uwaga. |
prawdopodobne |
małe |
małe (dopuszczalne) |
5. |
Przeciążenie układu ruchu (mięśniowo-szkieletowego) |
- prowadzenie zajęć w pozycji stojącej. - korzystanie ze zbyt małych mebli przeznaczonych dla uczniów - regularne siedzenie w skrzywionej lub pochylonej pozycji przez dłuższy czas, -nieprzestrzeganie norm dotyczących podnoszenia, przenoszenia ciężarów, - częste chodzenie |
- nadwerężenia układu mięśniowo szkieletowego, |
właściwe przygotowanie stanowisk pracy (wysokość krzesła, ustawienie monitora). Stosowanie przerw podczas pracy przy komputerze. Właściwa pozycja podczas siedzenia. Nie przekraczanie norm dotyczących dźwigania. |
prawdopodobne |
małe |
małe (dopuszczalne) |
6. |
Obciążenie narządu mowy |
- brak umiejętności operowania głosem jako narzędziem pracy - przeciążenie strun głosowych - wysuszenie błon śluzowych |
- choroba zawodowa (guzki śpiewacze, niedowłady strun głosowych, zmiany przerostowe) |
- przerwy w pracy, - spożywanie płynów podczas przerw, nie nadwerężanie nadmierne strun głosowych, szkolenia, odpowiednie przygotowanie sal lekcyjnych-akustyka, odpowiednia temperatura w pomieszczeniu. |
prawdo- podobne |
średnie
|
średnie (dopuszczalne) |
7. |
Obciążenie narządu wzroku |
- niewłaściwe oświetlenie sztuczne pomieszczeń, migotanie świetlówek - sprawdzenie prac pisemnych, opracowywanie materiałów dydaktycznych - wzmożona koncentracja uwagi (obserwowanie zachowania uczniów) - obsługiwanie urządzeń audiowizualnych. |
pogorszenie ostrości widzenie, zmęczenie, rozdrażnienie psychiczne, ból głowy, mikroolśnienie spojówek |
właściwe oświetlenie stanowiska pracy, prawidłowe usytuowanie monitora, przerwy w pracy. |
prawdo- podobne |
średnie
|
średnie (dopuszczalne) |
8. |
Zagrożenia powodowane hałasem |
- głośne zachowanie się młodzieży podczas przerw |
dyskomfort psychiczny, przemęczenie, złe samopoczucie |
ograniczenie ekspozycji na hałas |
prawdopodobne
|
małe |
małe (dopuszczalne) |
9. |
Stres psychospołeczny |
- agresja, nieakceptowalne postawy uczniów, - brak dyscypliny, konflikty w relacjach przełożony- podwładny, uczeń- nauczyciel, nauczyciel- rodzice; - obciążenie związane z odpowiedzialnością za zdrowie i bezpieczeństwo uczniów; - niebezpieczne, nieprzewidziane sytuacje wymagające natychmiastowej reakcji (wycieczki szkolne, konflikty między uczniami, bójki), Dodatkowe zagrożenie na stanowisku dyrektor - obciążenie związane z odpowiedzialnością za zdrowie i bezpieczeństwo uczniów, pracowników - odpowiedzialność związana z pełnieniem funkcji kierowniczej |
dyskomfort psychiczny, przemęczenie fizyczne, konflikty, złe samopoczucie pracownika, |
szkolenia, właściwa organizacja pracy, opieka psychologa. |
prawdopodobne
|
małe |
małe (dopuszczalne) |
10. |
Substancje drażniące preparaty chemiczne |
- farby i lakiery stosowane do odnawiania pomieszczeń - przechowywanie substancji chemicznych w opakowaniach spożywczych, - mocne detergenty i roztwory do sprzątania i dezynfekcji używane przez personel sprzątający |
- lekkie podrażnienia górnych dróg oddechowych - dyskomfort, złe samopoczucie, zatrucie |
wietrzenie pomieszczeń,
|
mało prawdo- podobne |
małe |
małe (dopuszczalne) |
11. |
Zagrożenia związane z pełnieniem dyżuru podczas przerw lekcyjnych na korytarzu
|
- związane z przemieszczaniem się dzieci na korytarzu, otwieraniem drzwi z klas lekcyjnych za zewnątrz korytarza, potknięcie się, popchnięcia związane z przemieszczaniem się dużej grupy ludzi |
-siniaki, rany tłuczone, złamania, |
zachowanie ostrożności |
prawdopodob- ne |
średnie |
średnie (dopuszczalne) |
12. |
Substancje pylące, |
- pyl kredowy, kurz |
- choroby dróg oddechowych (astma, zapalenie oskrzeli) |
- używanie flamastrów i białej tablicy, wietrzenie sal lekcyjnych, porządek w salach, spożywanie płynów podczas przerw |
mało prawdopodobne |
duże |
średnie (dopuszczalne) |
13. |
Pożar, wybuch |
- zwarcie instalacji elektrycznej, - zaprószenie ognia; |
- ciężkie poparzenia - śmierć |
przestrzeganie procedur i instrukcji ppoż. Szkolenia. Wyposażenie budynku w wymagany sprzęt ppoż. |
mało prawdopodobne |
duże |
średnie (dopuszczalne) |
14. |
Wypadek komunikacyjny (szkolne wycieczki, obozy, odwożenie uczniów) |
-zły stan techniczny eksploatowanego pojazdu, nieprzestrzeganie przepisów ruchu drogowego, brak dostatecznej koncentracji, zagrożenia ze stronny innych uczestników ruchu. |
- złamania kończyn kalectwo, - śmierć |
- sprawne technicznie pojazdy, przestrzeganie przepisów drogowych, wzmożona uwaga, ostrożność. |
mało prawdopodobne |
duże |
średnie (dopuszczalne) |
PODSUMOWANIE.
Podstawowe informacje o ryzyku zawodowym na analizowanych stanowiskach pracy:
Istota, rodzaj ryzyka: zagrożenia typowe dla stanowiska pracy nauczyciela:
obciążenie narządu mowy i związane z tym choroby (guzki śpiewacze, niedowłady strun głosowych, zmiany przerostowe)
obciążenie narządu wzroku (pogorszenie ostrości widzenia, zmęczenie, ·rozdrażnienie, ból głowy, mikroolśnienie spojówek)
zagrożenia biologiczne (wirus grypy)
obciążenie psychonerwowe - (praca z trudną, agresywną młodzieżą)
zagrożenia urazowe (lekkie zranienia, rzadziej zwichnięcia, złamania)
Cechy ryzyka: szacowane ryzyko na analizowanych poszczególnych stanowiskach pracy kształtuje się na poziomie ryzyka średniego (dopuszczalnego).
Zapobieganie zagrożeniu: codzienna kontrola stanowisk pracy, stanu wyposażenia, oględziny instalacji, stanu przejść i dojść do stanowisk pracy, zabezpieczeń, bezwzględne przestrzeganie instrukcji oraz stosowanie bezpiecznych metod pracy, instruktaże, szkolenia podnoszące
u pracowników świadomość istniejącego zagrożenia, częste kontrole przełożonych. Każdorazowe stwierdzenie nieprawidłowości należy określić w sposób jednoznaczny
z umiejscowieniem wystąpienia tej nieprawidłowości i niezwłocznie usunąć lub powiadomić przełożonego.
Sposób reagowania w sytuacjach zagrożenia: stwierdzone nieprawidłowości w czasie codziennej kontroli miejsc pracy przed jej podjęciem oraz w czasie pracy, niezwłocznie należy zgłaszać do bezpośredniego przełożonego.
Nieprawidłowości stanowiące bezpośrednie zagrożenie należy usuwać w trybie natychmiastowym lub po dokonaniu zabezpieczenia miejsca (stanowiska pracy), na którym występuje zagrożenie opuścić to miejsce (stanowisko pracy).
Bibliografia:
Gazeta „Atest”
4