Historia polskiej literatury dawnej - wykład (prof. UKSW dr hab. Krzysztof Koehler)

Średniowiecze

Lektury obowiązkowe

Uwaga: we wszystkich podanych w spisie lektur książek obowiązuje znajomość wstępów!

Anonim tzw. Gall, Kronika polska, przeł. R. Grodecki, oprac. M. Plezia, Wrocław 1965 i wyd. nast. BN I, 59;

Najstarsza poezja polsko-łacińska (do połowy XVI wieku). Oprac. M. Plezia. Wrocław 1951. BN I, 141 (utwory średniowieczne);

W. Wydra, W. R. Rzepka, Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Wrocław 1984 (Psałterz floriański; Kazania świętokrzyskie; Rozmyślanie przemyskie; „Pieśni religijne": Bogurodzica; Krystus z martwych wstał je; Maryja, czysta Dziewice; Jezus Krystus, Bog człowiek; Zdrow bądź, krolu anjelski; Posłuchajcie, bracia miła; pieśni Władysława z Gielniowa; Legenda o świętym Aleksym; Dialog mistrza Polikarpa ze ?miercią; Skarga umierającego; Wiersz Słoty o chlebowym stole; Andrzej Gałka z Dobczyna, Pieśń o Wiklefie; Wiersz o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego; Satyra na leniwych chłopów).

Większość z powyższych tekstów można również znaleźć w wydaniach: ?redniowieczna pieśń religijna polska. Oprac. M. Korolko. Wrocław 1980. BN I, 65; ?redniowieczna poezja polska świecka. Oprac. S. Vrtel-Wierczyński. Wrocław 1952. BN I, 60; ?redniowieczna proza polska. Oprac. S. Vrtel-Wierczyński, Wrocław 1959. BN I, 68.

LEKTURY NADOBOWIĄZKOWE (do wyboru co najmniej dwie pozycje):

Mistrz Wincenty tzw. Kadłubek, Kronika polska, przeł. i oprac. B. Kürbis. Wrocław 1992. BN I, 227;

"By czas nie zaćmił i niepamięć". Wybór kronik średniowiecznych, oprac. A. Jelicz. Warszawa 1979 (fragmenty Roczników Jana Długosza).

?średniowieczne żywoty i cuda patronów Polski. Przeł. J. Pleziowa, oprac. M. Plezia. Warszawa 1987 (jeden żywot);

Modlitwy księżnej Gertrudy z „Psałterza Egberta” w Cividale, tłum. i oprac. B. Kürbis, Kraków 1998;

Jan Ostroróg, Memoriał o urządzeniu Rzeczypospolitej. Przeł. A. Pawiński, w: Filozofia i myśl społeczna XIII-XV wieku. Wyd. J. Domański. Warszawa 1978;

Polska Jana Długosza. Wybór z pism. Przeł. J. Mruk, oprac. H. Samsonowicz. Warszawa 1984 (wybór);

Polskie wierszowane legendy średniowieczne. Wyd. i oprac. S. Vrtel-Wierczyński i W. Kuraszkiewicz. Wrocław 1962 (BPP Seria A, nr 2);

Toć jest dziwne a nowe. Antologia literatury polskiego średniowiecza. Oprac. A. Jelicz. Warszawa 1987 (O życiu i cudach świętej Jadwigi; O życiu i cudach bł. Kingi; Jan Ursyn z Krakowa, O sposobie pisania listów);

W. Wydra, W.R. Rzepka, Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543. Wrocław 1984: Psałterz puławski; Biblia królowej Zofii; Kazania gnieźnieńskie; Jan z Szamotuł, Kazania o Maryi Pannie czystej; Rozmyślania dominikańskie; Ewangelia Nikodema.

Ponadto należy zapoznać się z edycjami:

Bogurodzica. Oprac. J. Woronczak, E. Ostrowska, H. Feicht. Wrocław 1962 (BPP Seria A, nr 1);

Psałterz floriański łacińsko-polsko-niemiecki. Rękopis Biblioteki Narodowej w Warszawie. Wyd. R. Ganszyniec, W. Taszycki, S. Kubica. Pod red. L. Bernackiego, Lwów 1939;

Rozmyślania dominikańskie, t. 1-2. Oprac. K. Górski i W. Kuraszkiewicz. Wrocław 1956 (BPP Seria A, nr 3).

OPRACOWANIA OBOWIĄZKOWE

T. Michałowska, ?redniowiecze. Warszawa 1995;

Słownik literatury staropolskiej. Pod red. T. Michałowskiej. Warszawa 1990 (hasła: Apokryf, Biblia, Dramat liturgiczny, Hagiografia, Kazanie, Kronika, Misterium, Pieśń religijna, Sekwencja, ?redniowiecze, Trop).

OPRACOWANIA NADOBOWI?ZKOWE (do wyboru co najmniej dwie pozycje)

M. Adamczyk, Biblijno-apokryficzne narracje w literaturze staropolskiej do końca XVI wieku. Poznań 1980;

M. Adamus, Tajemnice sag i run. Wrocław 1970;

J. Baszkiewicz, Myśl polityczna wieków średnich. Warszawa 1970;

R. Barber, Rycerze i rycerskość, tłum. J. Kozłowski. Warszawa 2000;

F. Beer, Kobiety i doświadczenie mistyczne w wiekach średnich. Przeł. A. Branny. Kraków 1996;

Bogurodzica, Oprac. J. Woronczak, E. Ostrowska, H. Feicht. Wrocław 1962, BPP Seria A, nr 1 (wstępy: filologiczny, językowy i muzykologiczny);

T. Borawska, K. Górski, Umysłowość średniowiecza. Warszawa 1993;

U. Borkowska, Królewskie modlitewniki. Studium z kultury religijnej epoki Jagiellonów (XV i początek XVI wieku). Lublin 1988;

S. Bylina, Kultura ludowa Polski i Słowiańszczyzny średniowiecznej. Warszawa-?owicz 1999;

J. Chélini, Dzieje religijności w Europie Zachodniej w średniowieczu. Przeł. I. Wyrzykowska, M. Wyrzykowska. Warszawa 1996;

E. R. Curtius, Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, Przeł. A. Borowski. Kraków 1997;

Człowiek średniowiecza, pod red. J. Le Goffa. Tłum. M. Radożycka-Paoletti. Warszawa-Gdańsk 1996 (2 wybrane szkice);

A. Czyż, ?wiatło i słowo. Egzystencjalne czytanie tekstów dawnych. Warszawa 1995 (2 wybrane szkice);

Ch. Dawson, Religia i powstawanie kultury zachodniej. Przeł. S. ?awicki. Warszawa 1958;

Ch. Dawson, Szkice o kulturze średniowiecznej. Przeł. J. Sulowski. Warszawa 1966;

J. Dąbrowski, Dawne dziejopisarstwo polskie (do roku 1480). Wrocław 1964;

J. Delumeau, Strach w kulturze Zachodu (XIV-XVIII wiek). Przeł. A. Szymanowski, Warszawa 1986 (wybór);

Cz. Deptuła, Galla Anonima mit genezy Polski. Studium z historiografii i hermeneutyki symboli dziejopisarstwa średniowiecznego. Lublin 1990;

M. Derwich, Benedyktyński klasztor ?więtego Krzyża na ?ysej Górze w średniowieczu, Warszawa 1992;

A. Drzewicka, Starofrancuska epopeja rycerska. Szkice. Warszawa 1979;

G. Duby, Czasy katedr. Sztuka i społeczeństwo 980-1420. Przeł. K. Dolatowska. Warszawa 1986;

G. Duby, Rycerz, kobieta i ksiądz. Małżeństwo w feudalnej Francji. Przeł. H. Geremek. Warszawa 1986;

U. Eco, Sztuka i piękno w średniowieczu. Przeł. M. Olszewski i M. Zabłocka. Kraków 1994;

N. Elias, Przemiany obyczajów w cywilizacji Zachodu. Przeł. T. Zabłudowski. Warszawa 1980 (wybór);

V. Fumagali, ?wit średniowiecza. Przeł. H. Manikowska. Gdańsk 1996;

L. Génicot, Powstaje nowy świat. Studium o kulturze i cywilizacji wieków średnich. Przeł. J.S. ?oś. Warszawa 1964;

M. Gębarowicz, „Psałterz floriański” i jego geneza. Warszawa 1965;

J. Le Goff, Inteligencja w wiekach średnich. Przeł. E. Bąkowska. Warszawa 1966;

J. Le Goff, Kultura średniowiecznej Europy. Przeł. H. Szumańska-Grossowa. Warszawa 1994;

J. Le Goff, ?wiat średniowiecznej wyobraźni. Tłum. M. Radożycka-Paoletti. Warszawa 1997;

K. Górski, Zarys dziejów duchowości w Polsce. Kraków 1986 (fragment dotyczący średniowiecza);

A. Guriewicz, Kategorie kultury średniowiecznej, Przeł. J. Dancygier. Warszawa 1976;

A. Guriewicz, Problemy średniowiecznej kultury ludowej. Przeł. Z. Dobrzyniecki. Warszawa 1987;

G. Henderson, Wczesne średniowiecze. Przeł. P. Paszkiewicz. Warszawa 1987;

J. Huizinga, Jesień średniowiecza. Przeł. T. Brzostowski. Warszawa 1992;

A. Jelicz, ?ycie codzienne w średniowiecznym Krakowie. Warszawa 1966;

W. P. Ker, Wczesne średniowiecze. Zarys historii literatury. Przeł. T. Rybowski. Wrocław 1977;

Kobieta w kulturze średniowiecznej Europy, pod red. A. Gąsiorowskiego. Poznań 1995 (2 wybrane szkice);

Z. Krążyńska, T. Mika, Architektura „Bogurodzicy", „Slavia Occidentalis” t. 52, (1995);

Kultura Polski średniowiecznej. X-XIII w., pod. red. J. Dowiata. Warszawa 1985 (wybór);

Kultura Polski średniowiecznej. XIV-XV w., pod. red. B. Geremka. Warszawa 1997 (wybór);

J. Lewański, Dramat i teatr średniowiecza i renesansu w Polsce. Warszawa 1981 (rozdz. 1: W wiekach średnich);

C. S. Lewis, Odrzucony obraz. Wprowadzenie do literatury średniowiecznej i renesansowej. Przeł. W. Ostrowski. Kraków 1995;

D. Lichaczew, Poetyka literatury staroruskiej. Przeł. A. Prus-Bogusławski. Warszawa 1981 (wybór);

Literatura i kultura późnego średniowiecza w Polsce, pod. red. T. Michałowskiej. Warszawa 1993 (rozprawy S. ?wieżawskiego, Z. Włodek i T. Michałowskiej);

Literatura staropolska w kontekście europejskim. Związki i analogie, pod red. T. Michałowskiej i J. ?laskiego. Wrocław 1977 (wybór);

J. Malicki, Legat wieku rycerskiego. Studia staropolskie. Wrocław 1989 (rozprawy dotyczące literatury średniowiecznej);

T. Manteuffel, Kultura Europy średniowiecznej. Warszawa 1974;

R. Mazurkiewicz, Deesis. Idea wstawiennictwa Bogarodzicy i św. Jana Chrzciciela w kulturze średniowiecznej. Kraków 1994 (część 2: Kultura staropolska);

R. Mazurkiewicz, „Bogurodzica” w świetle tradycji chrześcijaństwa wschodniego, „Znak” 1994, nr 3;

T. Michałowska, Mediaevalia i inne. Warszawa 1998;

A. W. Mikołajczak, ?acina w kulturze średniowiecznej. Wrocław 1998;

L. Milis, Anielscy mnisi i ziemscy ludzie. Monastycyzm i jego znaczenie w społeczeństwie średniowiecznym. Przeł. J. Piątkowska. Kraków 1996;

J. Nowak-Dłużewski, Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce. ?redniowiecze. Warszawa 1963;

Od „Lamentu świętokrzyskiego” do „Adona". Włoskie studia o literaturze staropolskiej, pod red. G. Brogi Bercoff i T. Michałowskiej. Warszawa 1995 (2 wybrane szkice);

N. Ohler, ?ycie pielgrzymów w średniowieczu. Między modlitwą a przygodą. Tłum. M. Ruta. Kraków 2000;

M. Ossowska, Ethos rycerski i jego odmiany. Warszawa 1973 (wybór);

E. Ostrowska, Z dziejów języka polskiego i jego piękna. Kraków 1978;

E. Ostrowska, O artyzmie polskich średniowiecznych zabytków językowych. Kraków 1967;

E. Panofsky, Studia z historii sztuki. Wybór i oprac. J. Białostocki. Warszawa 1971 (Architektura gotycka i scholastyka);

R. Pernoud, Kobieta w czasach katedr. Przeł. I. Badowska. Warszawa 1990;

R. Pernoud, Kobieta w czasach wypraw krzyżowych. Przeł. I. Badowska. Gdańsk 1995;

S. Piekarczyk, W średniowiecznej rzeczywistości. Warszawa 1987;

Pogranicza i konteksty literatury polskiego średniowiecza, pod red. T. Michałowskiej. Wrocław 1989 (wybór);

Polska dzielnicowa i zjednoczona. Państwo - Społeczeństwo - Kultura, pod red. A. Gieysztora. Warszawa 1972 (2 wybrane rozprawy);

Polska pierwszych Piastów. Państwo - Społeczeństwo - Kultura, pod. red. T. Manteuffla. Warszawa 1970 (2 wybrane rozprawy);

K. Pomian, Przeszłość jako przedmiot wiary. Historia i filozofia w myśli średniowiecza, Warszawa 1968 (wybór);

E. Potkowski, Książka rękopiśmienna w kulturze Polski średniowiecznej. Warszawa 1984;

J. Ptaśnik, Kultura wieków średnich, I. ?ycie religijne i społeczne. Warszawa 1959;

Retoryka w XV stuleciu. Studia nad tradycjami, teorią i praktyką retoryki piętnastowiecznej, pod red. M. Frankowskiej-Terleckiej. Wrocław 1988 (2 wybrane rozprawy);

D. Rott, Staropolskie chorografie. Początki - rozwój - przemiany gatunku. Katowice 1995;

H. Samsonowicz, Dziedzictwo średniowiecza. Mity i rzeczywistość. Wrocław 1991;

H. Samsonowicz, Złota jesień polskiego średniowiecza. Warszawa 1971;

O. von Simson, Katedra gotycka. Jej narodziny i znaczenie. Przeł. A. Palińska. Warszawa 1989;

R. W. Southern, Kształtowanie średniowiecza. Przeł. H. Pręczkowska. Warszawa 1970;

J. Starnawski, ?redniowiecze. Warszawa 1989;

J. Starnawski, Wieki średnie i wiek renesansowy. ?ódź 1996;

M. Stieblin-Kamieński, Ze świata sag. Przeł. J. Litwiniuk. Warszawa 1982;

W. Szelińska, Biblioteki profesorów uniwersytetu krakowskiego w XV wieku. Wrocław 1966;

T. Szostek, Exemplum w polskim średniowieczu. Warszawa 1997;

Sztuka i ideologia XIII wieku, pod red. P. Skubiszewskiego. Wrocław 1974 (2 wybrane rozprawy);

Sztuka i ideologia XIV wieku, pod red. P. Skubiszewskiego. Warszawa 1975 (2 wybrane rozprawy);

Sztuka i ideologia XV wieku, pod red. P. Skubiszewskiego. Warszawa 1978 (2 wybrane rozprawy);

?redniowiecze. Studia o kulturze, pod red. J. Lewańskiego, t. 1-4. Warszawa 1961-1969 (3 wybrane rozprawy);

K. Targosz, Korzenie i kształty teatru, Kraków 1995;

S. Urbańczyk, „Bogurodzica". Problemy czasu powstania i tła kulturalnego, „Pamiętnik Literacki” 1978, z. 1 (lub w: S. Urbańczyk, Prace z dziejów języka polskiego. Wrocław 1979);

J. Verdon, Przyjemności średniowiecza. Tłum. J. M. Kłoczowski. Warszawa 1998;

H. Waddel, ?redniowiecze wagantów. Przeł. Z. Wrzeszcz. Warszawa 1960;

S. Wielgus, Z badań nad średniowieczem, Lublin 1995;

N. M. Wildiers, Obraz świata a teologia. Od średniowiecza do dzisiaj. Przeł. J. Doktór. Warszawa 1985 (cz. 1: Kosmologiczne tło teologii średniowiecznej);

T. Witczak, Literatura ?redniowiecza. Warszawa 1990;

M. Włodarski, Ars moriendi w literaturze polskiej XV i XVI wieku. Kraków 1987;

J. Woronczak, Studia o literaturze średniowiecza i renesansu. Wrocław 1993 (wybór);

W. Wydra, Władysław z Gielniowa. Z dziejów średniowiecznej poezji polskiej. Poznań 1992;

Wyobraźnia średniowieczna, pod red. T. Michałowskiej. Warszawa 1996.

Renesans

Lektury obowiązkowe

Antologia poezji polsko-łacińskiej 1470-1543. Oprac. A. Jelicz. Szczecin 1985 (wybrane utwory Filipa Kallimacha, Konrada Celtisa, Andrzeja Krzyckiego, Jana Dantyszka, Pawła z Krosna, Jana z Wiślicy, Pieśń o żubrze Mikołaja Hussowskiego); utwory powyższych twórców można również znaleźć w wydaniach: Najstarsza poezja polsko-łacińska (do połowy XVI wieku). Oprac. M. Plezia. Wrocław 1952. BN I, 141; Antologia poezji łacińskiej w Polsce. Renesans. Oprac. I. Lewandowski. Poznań 1996;

Klemens Janicjusz, Poezje wybrane. Przeł. Z. Kubiak. Warszawa 1979 (Księga żalów); albo: Z. Kubiak, Medytacje Janicjusza. Warszawa 1993;

Proza polska wczesnego renesansu 1510-1550. Oprac. J. Krzyżanowski. Warszawa 1954 (Rozmowy, które miał król Salomon...; Sowiźrzał krotochwilny i śmieszny);

Mikołaj Rej, Pisma wierszem (wybór). Oprac. J. Krzyżanowski. Wrocław 1954. BN I, 151 (Krótka rozprawa; Figliki);

Mikołaj Rej, ?ywot człowieka poczciwego. Oprac. J. Krzyżanowski. Wrocław 1956. BN I 152 (Księga II, Kapitulum XVI i XVII; Andrzej Trzecieski, ?ywot i sprawy Mikołaja Reja z Nagłowic). Większość z wymienionych tekstów można również znaleźć w wydaniu: Mikołaj Rej, Wybór pism. Oprac. J. ?laski. Warszawa 1979.

Andrzej Frycz-Modrzewski, Wybór pism. Oprac. W. Voisé. Wrocław 1977. BN I, 229 (O poprawie Rzeczypospolitej, ks. I, III i V);

Jan Kochanowski, Dzieła polskie. Oprac. J. Krzyżanowski. Warszawa 1953 i wyd. nast. (Zgoda; Satyr albo Dziki Mąż; Zuzanna; Szachy; Muza);

Jan Kochanowski, Fraszki. Oprac. J. Pelc. Wrocław 1991. BN I, 163;

Jan Kochanowski, Odprawa posłów greckich. Oprac. T. Ulewicz. Wrocław 1962 i wyd. nast. BN I, 3;

Jan Kochanowski, Pieśni. Oprac. L. Szczerbicka-?lęk. Wrocław 1969 i wyd. nast. BN I, 100;

Jan Kochanowski, Psałterz Dawidów. Oprac. J. Ziomek. Wrocław 1960. BN I, 174 (wiersz dedykacyjny oraz 5 wybranych psalmów);

Jan Kochanowski, Treny. Oprac. J. Pelc. Wrocław 1969 i wyd. nast. BN I, 1;

Jan Kochanowski, Z łacińska śpiewa Słowian Muza. Elegie, foricoenia, liryki w przekładzie L. Staffa. Warszawa 1986 (po 5 wybranych elegii i foricoeniów);

Mikołaj Sęp Szarzyński, Poezje. Oprac. J. S. Gruchała. Kraków 1997 lub tegoż: Rytmy, abo wiersze polskie. Oprac. J. Sokołowska. Warszawa 1957 lub Rytmy, abo wiersze polskie, oraz cykl erotyków. Oprac. J. Krzyżanowski. Wrocław 1973. BN I, 118 lub Mikołaj Sęp Szarzyński, Rytmy oraz anonimowe pieśni i listy miłosne z wieku XVI. Oprac. T. Sinko. Kraków 1928. BN I, 118;

?ukasz Górnicki, Dworzanin polski, Oprac. R. Pollak, Wrocław 1954. BN I, 109 (Księga I);

Piotr Skarga, Kazania sejmowe. Oprac. J. Tazbir i M. Korolko. Wrocław 1972 i wyd. nast. BN I, 70 (kazania: II, III, IV, VII);

Szymon Szymonowic, Sielanki i pozostałe wiersze polskie. Oprac. J. Pelc. Wrocław 1964. BN I, 182 (Czary, ?eńcy; Kołacze);

Antologia literatury sowiźrzalskiej XVI i XVII wieku. Oprac. S. Grzeszczuk. Wrocław 1985. BN I, 186 (Wyprawa plebańska; Komedia rybałtowska nowa; Fraszki Sowiźrzała nowego).

LEKTURY NADOBOWIĄZKOWE (do wyboru co najmniej dwie pozycje)

Antologia pamiętników polskich XVI wieku, pod red. R. Pollaka, Wrocław 1966;

Marcin Bielski, Satyry. Wyd. W. Wisłocki, Kraków 1889;

Biernat z Lublina, Ezop, Wstęp S. Grzeszczuk, oprac. J. Gruchała. Kraków 1997;

Jan Dantyszek, Pieśni. Wybrała i przeł. A. Kamieńska. Olsztyn 1987;

Dawna facecja polska (XVI-XVIII wiek). Oprac. J. Krzyżanowski, Warszawa 1960;

Sebastian Fabian Klonowic, Flis, to jest spuszczanie statków Wisłą. Oprac. A. Karpiński. Warszawa 1983;

Sebastian Fabian Klonowic, ?ale nagrobne na ślachetnie urodzonego i znacznie uczonego męża... Jana Kochanowskiego. Oprac. H. Wiśniewska. Lublin 1988;

Literatura ariańska w Polsce XVI wieku. Antologia. Oprac. L. Szczucki i J. Tazbir. Warszawa 1959 (pisma Szymona Budnego, Marcina Czechowica, Fausta Socyna);

Stanisław Orzechowski, Wybór pism. Oprac. J. Starnawski. Wrocław 1972. BN I, 210 (Mowa żałobna... na pogrzebie Zygmunta Jagiellończyka...; Quincunx, to jest Wzór Korony Polskiej na cynku wystawiony...; Rozmowa albo Dyjalog około egzekucyjej Polskiej Korony...);

Erazm Otwinowski, Pisma poetyckie. Oprac. P. Wilczek. Warszawa 1999 (BPS, t. 15);

Patrząc na rozmaite świata tego sprawy. Antologia polskiej poezji renesansowej. Oprac. J. Sokołowska. Warszawa 1984;

Mikołaj Rej, Postylla. Oprac. K. Górski i W. Kuraszkiewicz. Wrocław 1965. BPP Seria B, nr 7 (wybór);

Piotr Skarga, ?ywoty świętych polskich. Kraków 1987 (żywoty św. Wojciecha, św. Stanisława, św. Jadwigi ?ląskiej, św. Jana Kantego);

Staropolska poezja ziemiańska. Oprac. J. S. Gruchała i S. Grzeszczuk. Warszawa 1986 (utwory z XVI wieku);

Teatr polskiego renesansu. Oprac. J. Lewański. Warszawa 1988 (Piotr Ciekliński, Potrójny z Plauta);

W. Walecki, Z duchem w rozmawianiu. Szesnastowieczna proza polska. Kraków 1991 (Marcin Bielski, Kronika wszystkiego świata; Maciej Miechowita, Polskie wypisanie dwojej krainy świata; ?ukasz Górnicki, Dzieje w Koronie Polskiej; Jan Januszowski, Jan Kochanowski);

Mikołaj z Wilkowiecka, Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim. Oprac. J. Okoń. Wrocław 1971. BN I, 201 (redakcja A)

Należy zapoznać się z edycjami:

Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem. Oprac. K. Górski i W. Taszycki. Wrocław 1953 (BPP Seria B, nr 1);

Jan Kochanowski, Dzieła wszystkie (wydanie sejmowe). Oprac. M. R. Mayenowa i in. (Treny, Psałterz Dawidowy, Pieśni);

Nowy Testament w przekładzie ks. Jakuba Wujka T. J. z roku 1593. Oprac. W. Smereka. Kraków 1966 (wydanie fototypiczne).

OPRACOWANIA OBOWIĄZKOWE

J. Ziomek, Renesans. Warszawa 1973 i wyd. nast. lub J. Ziomek, Literatura Odrodzenia. Warszawa 1987 i wyd. nast. lub J. Pelc, Literatura renesansu w Polsce. Warszawa 1994;

Słownik literatury staropolskiej, pod red. T. Michałowskiej. Warszawa 1990 (hasła: Antyk, Cyceronianizm, Erazmianizm, Horacjanizm, Humanizm, Imitacja, Mecenat, Neoepikureizm, Neostoicyzm, Petrarkizm, Poezja nowołacińska, Reformacja, Renesans, Wiersz, Włosko-polskie związki literackie i kulturalne).

Opracowania nadobowiązkowe (do wyboru co najmniej dwie pozycje)

J. Abramowska, ?ad i Fortuna. O tragedii renesansowej w Polsce. Wrocław 1974;

M. Adamczyk, „?ywot Józefa...” Mikołaja Reja. Studium porównawcze. Wrocław 1971;

M. Bachtin, Twórczość Franciszka Rabelais'go a kultura ludowa średniowiecza i renesansu. Przeł. A. i A. Goreniowie, oprac. S. Balbus. Kraków 1975;

C. Backvis, Szkice o kulturze staropolskiej. Warszawa 1975 (rozprawy o Andrzeju Krzyckim i Mikołaju Hussowskim);

A. Borowski, Pojęcie i problem „renesansu północnego". Przyczynek do geografii historycznoliterackiej humanizmu renesansowego północnego. Kraków 1987;

A. Borowski, Renesans. Warszawa 1992;

M. Brahmer, Petrarkizm w poezji polskiej XVI wieku. Kraków 1927;

A. Brückner, Mikołaj Rej. Warszawa 1988;

J. Burckhardt, Kultura Odrodzenia we Włoszech. Próba ujęcia. Przeł. M. Kreczkowska. Warszawa 1991;

Cracovia litterarum. Kultura umysłowa i literacka Krakowa i Małopolski w dobie renesansu, pod red. T. Ulewicza. Wrocław 1991;

J. Delumeau, Cywilizacja Odrodzenia, przeł. E. Bąkowska. Warszawa 1987;

J. Domański, Początki humanizmu. Wrocław 1982;

H. Dziechcińska, O staropolskich dziennikach podróży. Warszawa 1991;

H. Dziechcińska, W krzywym zwierciadle. O karykaturze i pamflecie czasów renesansu. Wrocław 1976;

Z. Głombiowska, ?acińska i polska muza Jana Kochanowskiego. Warszawa 1988;

I. Goleniszczew-Kutuzow, Odrodzenie włoskie i literatury słowiańskie wieku XV i XVI. Przeł. W. i R. ?liwowscy. Warszawa 1970;

A. Gorzkowski, Zagadki demonologii, „Demon Socratis” ?ukasza Górnickiego. Kraków 1995;

S. Graciotti, Od renesansu do oświecenia, t. 1. Warszawa 1991 (rozprawa: Europejskość umysłowości polskiego renesansu oraz szkice o Janie Kochanowskim);

S. Grzeszczuk, Staropolskie potomstwo Sowizdrzała. Plebejski humor literacki. Warszawa 1990;

J. Huizinga, Erazm. Przeł. M. Kurecka. Warszawa 1964;

Jan Kochanowski 1584-1984. Epoka - twórczość - recepcja, pod red. J. Pelca, P. Buchwald-Pelcowej i B. Otwinowskiej, t. 1-2. Lublin 1989 (2 wybrane rozprawy);

Jan Kochanowski i epoka renesansu. W 450 rocznicę urodzin poety 1530-1980, pod red. T. Michałowskiej. Warszawa 1984 (2 wybrane rozprawy);

Jan Kochanowski i kultura odrodzenia, pod red. Z. Libery i M. ?urowskiego. Warszawa 1985 (2 wybrane rozprawy);

T. Klaniczay, Renesans. Manieryzm. Barok. Przeł. E. Cygielska, oprac. J. ?laski. Warszawa 1986;

M. Korolko, Andrzej Frycz Modrzewski. Humanista, pisarz. Warszawa 1978;

M. Korolko, Jana Kochanowskiego żywot i sprawy. Materiały, komentarze, przypuszczenia. Warszawa 1985;

M. Korolko, O prozie „Kazań sejmowych” Piotra Skargi. Warszawa 1981;

M. Kossowska, Biblia w języku polskim, t. 1. Poznań 1968;

S. Kot, Polska złotego wieku a Europa. Oprac. H. Barycz. Warszawa 1987 (rozprawy: Polska Złotego Wieku wobec kultury zachodniej; Humaniści polscy między sobą; Jana Kochanowskiego podróże i studia zagraniczne);

E. Kotarski, Dziedzictwo i tradycja. Szkice o literaturze staropolskiej. Gdańsk 1990 (rozprawy o Reju, Kochanowskim, Modrzewskim, Górnickim);

A. Krzewińska, Początki utopii w literaturze staropolskiej. Toruń 1994;

A. Krzewińska, Sielanka staropolska. Jej początki, tradycje i główne kierunki rozwoju. Warszawa-Poznań-Toruń 1979;

J. Krzyżanowski, Mikołaja Reja „Krótka rozprawa” na tle swoich czasów. Warszawa 1954 (przedruk w: J. Krzyżanowski, W wieku Reja i Stańczyka. Warszawa 1958);

J. Krzyżanowski, Poeta czarnoleski. Studia literackie, Warszawa 1984;

J. Krzyżanowski, Romans polski wieku XVI. Warszawa 1962;

J. Lewański, Dramat i teatr średniowiecza i renesansu w Polsce. Warszawa 1981 (Epoka odrodzenia); ?acińska poezja w dawnej Polsce, pod red. T. Michałowskiej. Warszawa 1995 (2 wybrane rozprawy);

S. ?empicki, Renesans i humanizm w Polsce. Materiały do studiów. Warszawa 1952;

M. R. Mayenowa, O języku poezji Jana Kochanowskiego. Kraków 1983;

K. Meller, Jakuba Lubelczyka „Psałterz Dawida” z roku 1558. Poznań 1992;

T. Michałowska, Poetyka i poezja. Studia i szkice staropolskie. Warszawa 1982 (wybór);

Mikołaj Rej. W czterechsetlecie śmierci, pod red. T. Bieńkowskiego, J. Pelca i K. Pisarkowej. Wrocław 1971 (wybór);

Necessitas et ars. Studia staropolskie dedykowane Profesorowi Januszowi Pelcowi, t. 1, pod red. B. Otwinowskiej i in. Warszawa 1993 (wybór);

Z. Nowak, Jan Dantyszek. Portret renesansowego humanisty. Gdańsk 1982;

A. Nowicka-Jeżowa, Pieśni czasu śmierci. Studium z historii duchowości XVI-XVIII wieku. Lublin 1992 (cz. 2: Humanizm. Pieśni czarnoleskie dedykowane Persefonie);

Nurt religijny w literaturze polskiego średniowiecza i renesansu, pod red. S. Nieznanowskiego i J. Pelca. Lublin 1994 (rozprawy A. Nowickiej-Jeżowej, M. Korolki, J. Pelca i K. Mrowcewicza);

R. Ocieczek, Sebastian Fabian Klonowic - poeta epoki odrodzenia. Kielce 1993;

E. Panofsky, Studia z historii sztuki. Wybór i oprac. J. Białostocki. Warszawa 1971 (Artysta - uczony - geniusz. Uwagi o „Renaissance-Dämmerung”);

J. Pelc, Europejskość i polskość literatury naszego renesansu. Warszawa 1984 (wybór);

J. Pelc, Jan Kochanowski. Szczyt renesansu w literaturze polskiej. Warszawa 1980;

J. Pelc, Jan Kochanowski w tradycjach literatury polskiej od XVI do połowy XVIII wieku. Warszawa 1965;

J. Pelc, Renesans w literaturze polskiej w kontekście europejskim. Warszawa 1988;

B. Pfeiffer, Alegoria między pochwałą a naganą. Twórczość Jana Jurkowskiego (1580-1635). Wrocław 1995;

T. Podgórska, Komizm w twórczości Mikołaja Reja. Wrocław- -Gdańsk 1981;

Polska w epoce Odrodzenia. Państwo - Społeczeństwo - Kultura, pod red. A. Wyczańskiego. Warszawa 1970 (2 wybrane rozprawy);

J. Sokolski, Lipa, Chiron i Labirynt. Esej o „Fraszkach". Wrocław 1998;

J. Starnawski, Andrzej Frycz Modrzewski. ?ywot - dzieło - sława. ?ódź 1981;

J. Starnawski, Odrodzenie. Czasy - ludzie - książki. ?ódź 1991 (rozprawy o Mikołaju Reju, Andrzeju Fryczu Modrzewskim i Piotrze Skardze);

J. Starnawski, O „?wierzyńcu” Mikołaja Reja z Nagłowic. Wrocław 1971;

K. Stawecka, Religijna poezja łacińska XVI wieku w Polsce. Lublin 1964;

Studia porównawcze o literaturze staropolskiej, pod red. T. Michałowskiej i J. ?laskiego. Wrocław 1980 (wybór);

L. Szczucki, Marcin Czechowic (1532-1613). Studium z dziejów antytrynitaryzmu polskiego XVI wieku. Warszawa 1964;

L. ?lękowa, Muza domowa. Okolicznościowa poezja rodzinna czasów renesansu i baroku, Wrocław 1991;

D. ?nieżko, Mit wieku złotego w literaturze polskiego renesansu. Wzory - warianty - zastosowania. Warszawa 1996;

J. Tazbir, Piotr Skarga. Szermierz kontrreformacji. Warszawa 1983;

J. Tazbir, Reformacja w Polsce. Szkice o ludziach i doktrynach. Warszawa 1993;

T. Ulewicz, Sarmacja. Studium z problematyki słowiańskiej XV-XVI wieku. Kraków 1950;

T. Ulewicz, Wśród impresorów krakowskich doby renesansu, Kraków 1977;

W. Ullmann, ?redniowieczne korzenie renesansowego humanizmu. Przeł. J. Mach. ?ódź 1985;

W. Urban, Epizod reformacyjny. Kraków 1988;

W. Weintraub, Nowe studia o Janie Kochanowskim. Kraków 1991;

W. Weintraub, Rzecz czarnoleska. Kraków 1977;

P. Wilczek, Erazm Otwinowski. Pisarz ariański. Katowice 1994;

T. Witczak, Studia nad twórczością Mikołaja Reja. Poznań 1975;

S. Zabłocki, Od prerenesansu do oświecenia. Z dziejów inspiracji klasycznych w literaturze polskiej. Warszawa 1976 (wybór);

S. Zabłocki, Polsko-łacińskie epicedium renesansowe na tle europejskim. Wrocław 1968;

K. Ziemba, Jan Kochanowski jako poeta egzystencji. Prolegomena do interpretacji „Trenów". Warszawa 1994.

Barok

Lektury obowiązkowe

Poeci polskiego baroku. Oprac. J. Sokołowska i K. ?ukowska, t. 1-2. Warszawa 1965 (Sebastian Grabowiecki, Jan ?abczyc, Kasper Miaskowski, Kasper Twardowski, Hieronim Morsztyn, Maciej Kazimierz Sarbiewski, Krzysztof Opaliński, Stanisław Herakliusz Lubomirski).Utwory powyższych twórców można również znaleźć w antologii: "I w odmianach czasu smak jest". Antologia polskiej poezji epoki baroku. Oprac. J. Sokołowska. Warszawa 1991 lub w: Helikon sarmacki. Wątki i tematy polskiej poezji barokowej, wybór i wstęp A. Vincenz. Oprac. M. Malicki. Wrocław 1989. BN I, 259; Szymon Zimorowic, Roksolanki. Oprac. L. ?lękowa. Wrocław 1983. BN I, 73 lub Szymon Zimorowic, Roksolanki. Oprac. L. Kukulski. Warszawa 1981 (5 wybranych utworów); Zbigniew Morsztyn, Wybór wierszy. Oprac. J. Pelc. Wrocław 1975. BN I, 215 (Votum, Emblemata - 5 utworów);

Jan Andrzej Morsztyn, Wybór poezji. Oprac. W. Weintraub, Wrocław 1988. BN I, 257;

Wacław Potocki, Wiersze wybrane. Oprac. S. Grzeszczuk. Wrocław 1992. BN I, 19;

Wespazjan Kochowski, Utwory poetyckie. Oprac. M. Eustachiewicz. Wrocław 1991. BN I, 92;

Samuel Twardowski, Nadobna Paskwalina. Oprac. J. Okoń. Wrocław 1980. BN I, 87;

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki. Oprac. W. Czapliński. Wrocław 1968. BN I, 62 lub Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki. Oprac. R. Pollak. Warszawa 1963 (lata 1658, 1659, 1661, 1669);

Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów za panowania Augusta III. Oprac. R. Pollak. Wrocław 1970. BN I, 88 (2 rozdziały).

Lektury nadobowiązkowe (do wyboru co najmniej dwie pozycje)

Józef Baka, Poezje. Oprac. A. Czyż i A. Nawarecki. Warszawa 1986; Marcin Borzymowski, Morska nawigacyja do Lubeka. Oprac. R. Pollak. Gdańsk 1971; Benedykt Chmielowski, Nowe Ateny albo Akademia wszelkiej sciencyi pełna... Oprac. M. i J. Lipscy. Kraków 1966; Czasy saskie. Wybór źródeł. Kraków 1928. BN I, 110;

Andrzej Maksymilian Fredro, Przysłowia mów potocznych. Oprac. L. Kukulski. Warszawa 1980;

Sebastian Grabowiecki, Rymy duchowne. Wyd. K. Mrowcewicz. Warszawa 1996 (BPS, t. 5);

Adam Jarzębski, Gościniec albo Krótkie opisanie Warszawy. Oprac. W. Tomkiewicz. Warszawa 1974;

Adam Korczyński, Złocista przyjaźnią zdrada. Oprac. R. Pollak i S. Saski. Kraków 1949;

Stanisław Herakliusz Lubomirski, Wybór pism. Oprac. R. Pollak, Wrocław 1953. BN I, 145 (Rozmowy Artaksesa i Ewandra; Orfeusz; Tobiasz wyzwolony) lub Stanisław Herakliusz Lubomirski, Poezje zebrane. Wyd. A. Karpiński, t. 1: Teksty. Warszawa 1995; t. 2: Komentarze. Warszawa 1996;

Kasper Miaskowski, Zbiór rytmów. Wyd. A. Nowicka-Jeżowa. Warszawa 1995 (BPS, t. 3);

Hieronim Morsztyn, ?wiatowa rozkosz. Wyd. A. Karpiński. Warszawa 1995 (BPS, t. 1);

Jan Andrzej Morsztyn, Utwory zebrane. Oprac. L. Kukulski. Warszawa 1971;

Myśl ariańska w Polsce XVII wieku. Antologia tekstów. Oprac. Z. Ogonowski. Wrocław 1991 (wybór);

Krzysztof Niemirycz, Bajki ezopowe. Oprac. S. Furmanik. Wrocław 1957. BN I, 164;

Krzysztof Opaliński, Satyry. Oprac. L. Eustachiewicz. Wrocław 1953. BN I, 147;

?ukasz Opaliński, Wybór pism. Oprac. S. Grzeszczuk, Wrocław 1959. BN I, 172;

Wacław Potocki, Dzieła, t. 1-3. Oprac. L. Kukulski. Warszawa 1987 (wybór);

Walenty Roździeński, Officina ferraria abo Huta i warstat z kuźniami szlachetnego dzieła żelaznego. Oprac. R. Pollak i in. Wrocław 1966;

Maciej Kazimierz Sarbiewski, Liryki oraz Droga rzymska i fragmenty Lechiady. Przeł. T. Karyłowski. Oprac. M. Korolko przy współpracy J. Okonia. Warszawa 1980;

Maciej Kazimierz Sarbiewski, O poezji doskonałej, czyli Wergiliusz i Homer. Przeł. M. Plezia, oprac. S. Skimina. Wrocław 1954 (2 pierwsze księgi);

Maciej Kazimierz Sarbiewski, Wykłady poetyki. Przeł. i oprac. S. Skimina. Wrocław 1958 (O poincie i dowcipie);

Jan III Sobieski, Listy do Marysieńki. Oprac. L. Kukulski. Warszawa 1970;

Słuchaj mię, Sauromatha. Antologia poezji sarmackiej. Oprac. K. Koehler, Kraków 2002;

Staropolska poezja ziemiańska. Oprac. J. S. Gruchała i S. Grzeszczuk. Warszawa 1986 (utwory z epoki baroku);

Staropolskie pastorałki dramatyczne. Oprac. J. Okoń. Wrocław 1989. BN I, 269 (2 wybrane utwory z XVII wieku);

Szymon Starowolski, Wybór pism. Oprac. I. Lewandowski. Wrocław 1991. BN I, 272 (Setnik pisarzy polskich; Prawy rycerz; Reformacyja obyczajów polskich);

Kasper Twardowski, Lekcje Kupidynowe. Wyd. R. Grześkowiak. Warszawa 1997 (BPS, t. 7);

Kasper Twardowski, Pochodnia Miłości Bożej. Wyd. K. Mrowcewicz, Warszawa 1995 (BPS, t. 2);

Samuel Twardowski, Dafnis drzewem bobkowym. Oprac. J. Okoń. Wrocław 1976. BN I, 227;

Wybór mów staropolskich. Oprac. B. Nadolski. Wrocław 1962. BN I, 175 (wybór);

"Wysoki umysł w dolnych rzeczach zawikłany". Antologia polskiej poezji metafizycznej epoki baroku. Oprac. K. Mrowcewicz. Warszawa 1993;

Stanisław ?ółkiewski, Początek i progres wojny moskiewskiej. Oprac. J. Maciszewski. Warszawa 1966.

Ponadto należy zapoznać się z edycjami:

Jakub Teodor Trembecki, Wirydarz poetycki, t. 1-2. Wyd. A. Brückner. Lwów 1910-1911.

Opracowania obowiązkowe

Cz. Hernas, Barok. Warszawa 1973 i wyd. nast. lub: Cz. Hernas, Literatura baroku. Warszawa 1987 i wyd. nast.; Słownik literatury staropolskiej, pod red. T. Michałowskiej. Warszawa 1990 (hasła: Barok, Emblemat, Epika, Koncept, Kontrreformacja, Manieryzm, Marinizm, Pamiętnik, Sarmatyzm).

Opracowania nadobowiązkowe (do wyboru co najmniej dwie pozycje)

C. Backvis, Renesans i barok w Polsce. Studia o kulturze. Wybór i oprac. H. Dziechcińska i E. J. Głębicka. Warszawa 1993 (2 wybrane rozprawy);

Barok. Analogie-opozycje, pod red. S. Nieznanowskiego, Lublin 1980 (wybór);

Barok w polskiej kulturze, literaturze i języku. Materiały z konferencji naukowej 25-29 sierpnia w Krakowie, pod red. M. Stępnia i S. Urbańczyka. Warszawa-Kraków 1992 (rozprawy A. Borowskiego i J. Pelca);

J. Błoński, Mikołaj Sęp Szarzyński a początki polskiego baroku. Kraków 1967;

P. Buchwald-Pelcowa, Satyra czasów saskich. Wrocław 1969;

T. Chrzanowski, Wędrówki po Sarmacji europejskiej. Eseje o sztuce i kulturze staropolskiej. Kraków 1988 (wybór);

A. Czyż, Ja i Bóg. Poezja metafizyczna późnego baroku. Wrocław 1988;

A. Czyż, Władza marzeń. Studia o wyobraźni i tekstach. Bydgoszcz 1997 (rozdział II);

H. Dziechcińska, Kultura literacka w Polsce XVI i XVII wieku. Zagadnienia wybrane. Warszawa 1994;

H. Dziechcińska, Oglądanie i słuchanie w kulturze dawnej Polski. Warszawa 1987;

M. Eustachiewicz, W. Majewski, Nad lirykami Wespazjana Kochowskiego. Wrocław 1986;

B. Falęcka, Sztuka tworzenia. Podmiot autorski w poezji kunsztownej polskiego baroku. Wrocław 1983;

Filozofia i myśl społeczna XVII wieku. Oprac. Z. Ogonowski, cz. 1-2, Warszawa 1979 (wybór);

J.K. Goliński, Okolice trwogi. Lęk w literaturze i kulturze dawnej Polski. Bydgoszcz 1997;

J.K. Goliński, Vanitas. O marności w literaturze i kulturze dawnej, Warszawa 1996;

D. Gostyńska, Retoryka iluzji. Koncept w poezji barokowej, Warszawa 1991;

S. Grzeszczuk, O „Satyrach” Krzysztofa Opalińskiego. Próba syntezy, Wrocław 1961;

M. Hanusiewicz, ?wiat podzielony. O poezji Sebastiana Grabowieckiego, Lublin 1994;

M. Hanusiewicz, ?więte i zmysłowe w poezji religijnej polskiego baroku, Lublin 1998;

Jezuici a kultura polska, pod red. L. Grzebienia i S. Obirka, Kraków 1993 (wybór);

M. Kaczmarek, Sarmacka perspektywa sławy. Nad „Wojną chocimską” Wacława Potockiego, Wrocław 1982;

A. Karpiński, Staropolska poezja ideałów ziemiańskich. Próba przekroju, Wrocław 1983;

J. Kotarska, Poetyka popularnej liryki miłosnej XVII wieku w Polsce, Gdańsk 1970;

J. Kotarska, Theatrum mundi: ze studiów nad poezją staropolską, Gdańsk 1998;

T. Kruszewska, Różne historyje. Studium z dziejów nowelistyki staropolskiej, Wrocław 1965;

Z. Kuchowicz, Człowiek polskiego baroku, ?ódź 1992;

D. Künstler-Langner, Idea vanitas. Jej tradycje i toposy w poezji polskiego baroku, Toruń 1993;

J.Z. Lichański, Retoryka od średniowiecza do baroku. Teoria i praktyka, Warszawa 1992;

Literatura i instytucje w dawnej Polsce, pod red. H. Dziechcińskiej, Warszawa 1994 (wybór);

Literatura i kultura polska „po potopie", pod red. B. Otwinowskiej i in., Wrocław 1992 (3 wybrane rozprawy);

Literatura polskiego baroku w kręgu idei, red. A. Nowicka-Jeżowa, M. Hanusiewicz, A. Karpiński, Lublin 1995;

A. Litwornia, Sebastian Grabowiecki. Zarys monograficzny, Wrocław 1976;

J. T. Maciuszko, Symbole w religijności polskiej doby baroku i kontrreformacji, Warszawa 1986;

J. Malicki, Słowa i rzeczy. Twórczość Wacława Potockiego wobec polskiej tradycji literackiej, Katowice 1980;

T. Michałowska, Poetyka i poezja. Studia i szkice staropolskie, Warszawa 1982 (wybór);

T. Michałowska, Staropolska teoria genologiczna, Wrocław 1974;

K. Mrowcewicz, Czemu wolność mamy? Antynomie wolności w poezji Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, Wrocław 1987;

A. Nawarecki, Czarny karnawał. „Uwagi śmierci niechybnej” księdza Baki - poetyka tekstu i paradoksy recepcji, Wrocław 1991;

S. Nieznanowski, O poezji Kaspra Miaskowskiego. Studium o kształtowaniu się baroku w poezji polskiej, Lublin 1965;

S. Nieznanowski, Studia i wizerunki. O poezji staropolskiej i jej badaczach, Warszawa 1989 (3 wybrane szkice, zwłaszcza Początki baroku w poezji polskiej);

A. Nowicka-Jeżowa, Madrygały staropolskie. Z dziejów liryki miłosnej w epoce renesansu i baroku, Wrocław 1978;

A. Nowicka-Jeżowa, Pieśni czasu śmierci. Studium z historii duchowości XVI-XVIII wieku, Lublin 1992;

A. Nowicka-Jeżowa, Sarmaci i śmierć. O staropolskiej poezji żałobnej, Warszawa 1992;

K. Obremski, "Psalmodia polska". Trzy studia nad poematem, Toruń 1995;

J. Okoń, Dramat i teatr szkolny. Sceny jezuickie XVII wieku, Wrocław - Warszawa - Kraków 1970;

J. Partyka, Rękopisy dworu szlacheckiego doby staropolskiej, Warszawa 1995;

W. Pazera, Kaznodziejstwo w Polsce od początku do końca epoki baroku, Częstochowa 1999;

J. Pelc, Barok - epoka przeciwieństw, Warszawa 1993;

J. Pelc, Obraz-słowo-znak. Studium o emblematach w literaturze staropolskiej, Wrocław 1973;

J. Pelc, Zbigniew Morsztyn, arianin i poeta, Wrocław 1966 lub J. Pelc, Zbigniew Morsztyn na tle poezji polskiej XVII wieku, Warszawa 1973;

Pisarki polskie epok dawnych, pod red. K. Stasiewicz, Olsztyn 1998;

M. Piszczkowski, Wieś w literaturze polskiego baroku, Kraków 1977;

D. Platt, Kazania pogrzebowe z przełomu XVI i XVII wieku. Z dziejów prozy staropolskiej, Wrocław 1992;

R. Pollak, Wśród literatów staropolskich, Warszawa 1966 (wybór);

Polska XVII wieku. Państwo- Społeczeństwo-Kultura, pod red. J. Tazbira, Warszawa 1974 (wybór);

M. Prejs, Egzotyzm w literaturze staropolskiej. Wybrane problemy, Warszawa 1999;

M. Prejs, Poezja późnego baroku. Główne kierunki przemian, Warszawa 1989;

Przełom wieków XVI i XVII w literaturze i kulturze polskiej, pod red. B. Otwinowskiej i J. Pelca, Wrocław 1984;

Religijność literatury polskiego baroku, red. Cz. Hernas, M. Hanusiewicz, Lublin 1995 (2 wybrane rozprawy);

Retoryka a literatura, pod red. B. Otwinowskiej, Wrocław 1984 (wybór);

Rokoko. Studia nad sztuką pierwszej połowy XVIII wieku, Warszawa 1970;

A. Rysiewicz, Zagadnienia retoryki w analizie poezji polskiej przełomu XVI i XVII wieku, Wrocław 1990;

J. Rytel, "Pamiętniki” Paska na tle pamiętnikarstwa staropolskiego, Wrocław 1962;

A. Sajkowski, Barok, Warszawa 1987;

E. Sarnowska-Temeriusz, ?wiat mitów i świat znaczeń. Maciej Kazimierz Sarbiewski i problemy wiedzy o starożytności, Wrocław 1969;

E. Sarnowska-Temeriusz, Zarys dziejów poetyki (od starożytności do końca XVII wieku), Warszawa 1985 (wybór);

E. Sarnowska-Temeriusz, T. Kostkiewiczowa, Krytyka literacka w Polsce w XVI i XVII wieku oraz w epoce Oświecenia, Wrocław 1990;

M. Skwara, O dowodzeniu retorycznym w polskich drukowanych oracjach pogrzebowych XVII wieku, Szczecin 1999;

J. Sokolski, Bogini-Pojęcie-Demon. Fortuna w dziełach autorów staropolskich, Wrocław 1996;

J. Sokolski, Staropolskie zaświaty. Obraz piekła, czyśćca i nieba w renesansowej i barokowej literaturze polskiej wobec tradycji średniowiecznej, Wrocław 1994;

J. Sokołowska, Dwie nieskończoności. Szkice o literaturze barokowej Europy, Warszawa 1978;

J. Sokołowska, Jan Andrzej Morsztyn, Warszawa 1965;

J. Sokołowska, Spory o barok. W poszukiwaniu modelu epoki, Warszawa 1971;

J. Starnawski, W świecie barokowym, ?ódź 1992 (wybór);

Staropolska kultura rękopisu, pod red. H. Dziechcińskiej, Warszawa 1990;

K. Stasiewicz, Elżbieta Drużbacka - najwybitniejsza poetka czasów saskich, Olsztyn 1992;

K. Stawecka, Maciej Kazimierz Sarbiewski. Prozaik i poeta, Lublin 1989;

L. Szczerbicka-?lęk, W kręgu Klio i Kalliope. Staropolska epika historyczna, Wrocław 1973;

D. ?nieżko, Mikołaj Sęp Szarzyński, Poznań 1996;

J. Tazbir, Kultura szlachecka w Polsce. Rozkwit-upadek-relikty, Warszawa 1979;

J. Tazbir, Państwo bez stosów. Szkice z dziejów tolerancji w Polsce XVI i XVII wieku, Warszawa 1967;

E. Ul?inaite, Teoria retoryczna w Polsce i na Litwie w XVII wieku. Próba rekonstrukcji schematu retorycznego, Wrocław 1984;

P. Urbański, Natura i łaska w poezji polskiego baroku. Okres potrydencki, Kielce 1996;

Wiek XVII-kontrreformacja-barok. Prace z historii literatury, pod. red. J. Pelca, Wrocław 1970 (wybór);

Wśród zagadnień polskiej literatury barokowej, cz. 1-2, pod red. Z. J. Nowaka, Katowice 1980 (wybór);

S. Zabłocki, Od prerenesansu do Oświecenia. Z dziejów inspiracji klasycznych w literaturze polskiej, Warszawa 1976;

Zmierzch kultury staropolskiej. Ciągłość i kryzysy (wieki XVII-XIX), pod red. U. Augustyniak i A. Karpińskiego, Warszawa 1997.

---