Sprawozdanie z wiczenia nr 401 |
|||
Temat : |
Wyznaczanie wspóczynnika zaamania wiata i dyspersji (cieczy) za pomoc refraktometru Abbego |
||
Imi i nazwisko : |
Adam Nadolny |
||
Wydzia Informatyki |
Rok : I |
Grupa 16 |
Zespó 21 |
Data wykonania : 11.04.2002 |
Semestr : II |
Ocena : |
Podpis : |
1. ZAGADNIENIA TEORETYCZNE .
Zasada dziaania refraktometru Abbego opiera si na wyznaczeniu kta granicznego , przy przechodzeniu wiata z orodka badanego o nieznanym wspóczynniku zaamania n2 do orodka o wspóczynniku znanym n1 :
n2 = n1 • sin
Gówn czci tego przyrzdu jest kostka zoona z dwóch pryzmatów wykonanych ze szka flintowego o duym wspóczynniku zaamania . Pomidzy pryzmaty wprowadza si kilka kropel badanej cieczy , której wspóczynnik zaamania powinien by mniejszy ni wspóczynnik zaamania szka pryzmatu . Wizka promieni pada na pryzmat owietlajcy zostaje rozproszone tak e do cieczy pada ono pod rónymi ktami .
Na granicy cieczy promienie ulegaj zaamaniu i do pryzmatu refraktometrycznego wchodzi wizka która po przejciu przez prymaty zostaje skierowana na obiektyw . Gdzie na podziace moliwy jest bezporedni odczyt bezwzgldnego zaamania cieczy .
Obok wspóczynnika zaamania wiat charakterystyczn wielkoci kadego orodka jest jego dyspersja optyczna .
Miar dyspersji danego orodka jest rónica wspóczynników zaamania dla lini F i C Fraunhofera przy czym linia F ley w krótkofalowej czci widma , linia C w dugofalowej :
n = nf - nc
My wyznaczamy dyspersj za pomoc odczytu na zaopatrzonej w podziak rubie mikrometrycznej kompensatora sucego do ustawiania ostroci odczytu . Na podstawie odczytanej wartoci liczby Z obliczamy dyspersje ze wzoru :
n = A + B
Gdzie A,B i - stae , których wartoci mona odczyta z tablicy dla danej wartoci liczby Z i wspóczynnika zaamania n badanej cieczy .
2. METODA POMIAROWA.
Metoda pomiaru wspóczynnika zaamania wiata w cieczy oparta jest na bezporednim pomiarze kta granicznego. Jest to maksymalny kt zaamania promieni wietlnych w pryzmacie refraktometrycznym. W celu wyskalowania pryzmatu wykorzystuje si zwizek
n2 = n1singr
gdzie: n1 - wspóczynnik zaamania wiata w szkle pryzmatu refraktometrycznego,
n2 - wspóczynnik zaamania cieczy badanej (n1>n2)
3. WYKONANIE WICZENIA:
Odchyli opraw z pryzmatem nakrywkowym, w gór do oporu, oczyci powierzchnie pryzmatów za pomoc watki zwilonej denaturatem,
Umieci kilka kropel badanej cieczy (za pomoc pipety) na powierzchni pryzmatu refraktometrycznego, po czym opuci pryzmat owietlajcy i cisn go do powierzchni dolnego pryzmatu,
Odsoni okienko owietlajce pryzmatu nakrywkowego i skierowa je w stron róda wiata,
Za pomoc pokrte uzyska wyrane bezbarwne rozgraniczenie jasnego i ciemnego obszaru w polu widzenia okularu,
Naprowadzi lini graniczn na rodek krzya z nici pajczych widocznego w górnej czci obrazu obserwowanego przez okular,
Za pomoc zwierciadeka owietli sal znajdujc si w dolnej czci obrazu obserwowanego przez okular, odczyta wynik pomiaru na podziace wspóczynników zaamania (górnej) i wartoci liczby Z na podziace pokrta kompensatora (z prawej strony przyrzdu)
Pomiary przeprowadzi kilkakrotnie dla kadej z podanych cieczy (uzgodni z prowadzcym zajcia)
Wyznaczy warto redni nD oraz warto redni dyspersji dla kadej badanej cieczy; wykorzystujc stae pomocnicze z tabeli, oszacowa otrzymane wyniki i przedstawi je (dla kadej cieczy) wielkoci
w = w±w
gdzie: w - wyznaczana wielko fizyczna; wyniki pomiarów i oblicze pisa w tabeli.
4. POMIARY.
CIECZ BADANA |
Z [ dz ] |
n 1 |
n 2 |
n 3 |
n r |
1 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
5. OBLICZENIA.
Warto wspóczynnika t dla prawdopodobiestwa 99% i dla 3 pomiarów
z tabeli wynosi t = 9,9
Rozproszenie wartoci redniej dla poszczególnych cieczy obliczamy ze wzoru:
Obliczam rozproszenie wartoci redniej dla cieczy 1
S1 = 0
n1 = t " S1
n1 = 0
Obliczam rozproszenie wartoci redniej dla cieczy 2
S2 = 8,165"10-5
n2 = t " S2
n2 = 8,083"10-4
Obliczam rozproszenie wartoci redniej dla cieczy 3
S3 = 7,071"10-5
n3 = t " S3
n3 = 7,000"10-4
Obliczam rozproszenie wartoci redniej dla cieczy 4
S4 = 8,165"10-5
n4 = t " S4
n4 = 8,083"10-4
Obliczam rozproszenie wartoci redniej dla cieczy 5
S5 = 0
n5 = t " S5
n5 = 0
Niepewno odczytu wspóczynnika zaamania wynosi n0 = 0,0005
A niepewnoci pomiarowe policzymy ze wzoru:
Ciecz |
n |
na |
1 |
0 |
0,0005 |
2 |
8,083"10-4 |
9,504"10-4 |
3 |
7,000"10-4 |
8,602"10-4 |
4 |
8,083"10-4 |
9,504"10-4 |
5 |
0 |
0,0005 |
Ostateczne wyniki to:
n1 = 1,3322 ± 0,00050
n2 = 1,4763 ± 0,00095
n3 = 1,3544 ± 0,00086
n4 = 1,3650 ± 0,00095
n5 = 1,4548 ± 0,00050
6. DYSPERSJA.
Dyspersje dla kadej cieczy obliczymy ze wzoru : n = A + B
Wspóczynniki A,B i odczytujemy z tabeli dla danego Z, dla poszczególnych cieczy wynosz one :
ciecz nr.1
A=0,024685
B=0,032088
=0,588
Ciecz nr.2
A=0,02443
B=0,030079
=0,596
Ciecz nr.3
A=0,024218
B=0,028014
=0,629
Ciecz nr.4
A=0,024635
B=0,03189
=0,629
Ciecz nr.5
A=0,024715
B=0,032196
=0,588
Po obliczeniu :
Ciecz |
A |
B |
|
n |
1 |
0,025 |
0,032 |
0,588 |
0,044 |
2 |
0,024 |
0,030 |
0,596 |
0,042 |
3 |
0,024 |
0,028 |
0,629 |
0,042 |
4 |
0,025 |
0,032 |
0,629 |
0,045 |
5 |
0,025 |
0,032 |
0,588 |
0,044 |
7. WNIOSKI.
Przebadalimy pi rónych cieczy. Dla wszystkich cieczy dao si uzyska na refraktometrze wyrany obraz co pozwolio na wyznaczenie wspóczynników zaamania tych cieczy.