Przykładowe scenariusze zajęć dydaktycznych dotyczące terapii dziecka dyslektycznego

Zajęcia z dziećmi dyslektycznymi powinny się odbywać 2 - 3 razy w tygodniu w grupach 2 - 4 osobowych. Jest to najlepszy układ, jednak ze względu na trudności finansowe szkół niemożliwy do zrealizowania, o czym piszą i mówią nauczyciele. Aby praca przyniosła oczekiwane rezultaty, oddziaływania na dzieci powinny być stałe i systematyczne oparte na zasadach terapii pedagogicznej.

Poniżej przedstawiono scenariusze zajęć korekcyjno - kompensacyjnych do pracy z dziećmi dyslektycznymi celem niwelowania ich trudności.

Scenariusz 1

Usprawnienie różnych analizatorów na materiale bezliterowym

Lp.	Rodzaj ćwiczenia	Cel ćwiczenia	Przebieg ćwiczenia	Pomoce
					1	Zabawa ruchowa ze śpiewem „Piłka Oli”	Integracja grupy	Dzieci poruszają się w dowolnym kierunku, śpiewają piosenkę sygnalizując ruchami rąk treść piosenki	Magnetofon
					2	Rozwiązywanie prostych zagadek	Rozwijanie myślenia oraz percepcji wzrokowej i słuchowej	Podanie przez dziecko treści otrzymanego obrazka - czytanie treści zagadki przez nauczyciela - rozwiązywanie zagadek przez dziecko (odp. obrazek jest odpowiedzią dziecka)	Zestaw obrazków i zagadek
					3	Odtwarzanie układów dźwięków	Usprawnienie percepcji słuchowej i koordynacji wzrokowo - ruchowej	- naśladowanie liczby dźwięków z uwzględnieniem przerw między nimi, - naśladowanie dźwięków krótkich i długich - rysowanie układu dźwięków przez każde dziecko na kartce	Pomoce instrumenty muzyczne, ołówki i kartki
					4	Omówienie treści obrazka	Doskonalenie percepcji wzrokowo - słuchowej, koncentracji uwagi i pamięci	Dzieci wymieniają produkty, które znajdują się na obrazku. następnie n - el recytuje wierszyk. Dzieci następnie powtarzają tekst wiersza.	Obrazek, tekst wiersza; Smaczne są bułeczki i mleko od krowy. Ale kto zjada owoce jest zdrowy.
					5	Wyodrębnianie liczby wyrazów w wierszu	Doskonalenie percepcji wzrokowo - słuchowej, koncentracji uwagi i pamięci	Dzieci kolejno określają liczbę wyrazów w wierszu, powtarzając tekst	Obrazek, tekst wiersza
					6	Układanie pociętych obrazków według wzoru	Ćwiczenie funkcji analizatora wzrokowego i koordynacji wzrokowo - ruchowej	Obrazki pocięto tak aby kształt cięć był elementem różnicującym; zadaniem dziecka jest scalanie obrazka na wzorze Wzory: ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____	Obrazki i podpisy do obrazków
					7	Ćwiczenia oddechowe	Kształcenie narządów oddychania: prawidłowe wdechy i wydechy	Dzieci wydmuchują mydlane bańki. Nauczyciel kontroluje przebieg ćwiczenia, aby była prawidłowa regulacja oddechu. Dzieci wydmuchują bańki i puszczają w powietrzu.	Każde dziecko otrzymuje kubek z mydlaną wodą i słomką.
					8	Dobieranie odp. podpisów do obrazków, ułożenie zdania na temat sytuacji przedstawionej na jednym z obrazków	j.w.	Dzieci otrzymują po 3 obrazki i 2 podpisy - zadaniem ich jest dobranie odpowiednich podpisów do obrazków; jeden obrazek zastanie bez podpisu- n-el pyta , jak dzieci podpiszą trzeci obrazek	j. w.
					9	Rysowanie obrazków konturowych	Ćwiczenia koordynacji wzrokowo - ruchowej	Dzieci obrysowują kontury drzewa i domku bez odrywania ręki.	Kontury drzew i domków

Scenariusz 2

Utrwalenie podziału wyrazu na sylaby

Lp.	Rodzaj ćwiczenia	Cel ćwiczenia	Przebieg ćwiczenia	Pomoce
					1	Wystukiwanie sylab w wyrazie	Kształcenie analizy słuchowej i koordynacji słuchowo-ruchowej, ćw. słuch fonematycznego	Czytamy kolejno wyrazy 2,3 sylabowe np. krokodyl, małpa, lusterko, rower, klocki, skakanka. Dzieci powtarzają głośno każdy wyraz dzieląc go na sylaby i uderzają pałeczką w bębenek akcentując w ten sposób każdą sylabę	Bębenki
					2	Loteryjka obrazkowo do obrazka sylabowa, układanie z sylab podpisów	Ćwiczenie analizy i syntezy wzrokowej	Przed dziećmi leżą obrazki (odwrócone) i rozsypanka sylabowa. Obrazki te przedstawiają: różne przedmioty. W drugiej kopercie są sylaby. Dzieci odwracają obrazek, mówią głośno nazwę przedstawionego na obrazku przedmiotu. Następnie z rozsypanki wybierają odpowiednie sylaby i układają z nich podpisy pod obrazkiem.	Obrazki, rozsypanka sylabowa
					3	Ćwiczenia w czytaniu sylabami	Usprawnienie rytmicznego tempa czytania, wyrabianie nawyku czytania sylabami	Czytanie na przemian z dzieckiem zdań, w których poszczególne sylaby zaznaczone są na zmianę czerwony i niebieskim kolorem. Odczytywani w wyrazów na różne sposoby po ka nek ta ra da ba wan ma	Tekst; Lisek lubi serek. Katarzynka lubi kanarka. Janeczka ma korale.
					4	Ćwiczenie w pisaniu	Sprawdzenie umiejętności podziału wyrazu na sylaby	Samodzielne wykonanie przez dzieci zadań: a). zapisywanie rozwiązania rebusów / rebusy dotyczą słów: laska , słońce, pisanki , buraki / b).zapisywania wyrazów tworzonych przy pomocy suwaka mającego stałą sylabę „la” oraz ruchome sylaby: ta, to, da, sy, c). podział na sylaby wyrazów: kalosze, samolot. domek., kura, lokomotywa.	Rebusy, Suwaki
					5	Usprawnienie czytania, rysowanie	Ćwiczenia orientacji przestrzennej, koordynacji wzrokowo - ruchowej	Odczytywanie zadań przygotowanych dla każdego dziecka. Dziecko ma przedstawić treść zadania na pomocy rysunku. Zadania: Na stole stoją kwiaty w wazonie. Pod stołem stoi miska. Po prawej stronie domu jest las.	Kredki Kartki
					6	Gra zespołowa „Pussy”	Przestrzeganie reguł w zabawie. Ćwiczenie percepcji wzrokowej.	Dzieci otrzymują „pussy” - same decydują o wyborze gry, n-el przypomina zasady.	2 komplety „Pussów” 1.ABECADŁO 2.Od gwiazdki do bajki.
					7	Elementy relaksacji	Rozluźnienie mięśni, odprężenie	Leżenie na dywanie (cicha, spokojna muzyka).	Magnetofon

Scenariusz 3

Doskonalenie techniki czytania ze zrozumieniem

Lp.	Rodzaj ćwiczenia	Cel ćwiczenia	Przebieg ćwiczenia	Pomoce
					1	Zabawa ze śpiewem w kole przy piosence „Labado”	Zintegrowanie grupy	Dzieci śpiewając piosenkę pokazują wszystkie części ciała za prowadzącą.
					2	Dobieranie par jednakowych obrazków	Ćwiczenie spostrzegawczości wzrokowej	Prowadząca daje dzieciom kilka par obrazków i poleca, by ułożyły po dwa jednakowe razem. Po wykonaniu zadania dziecko nazywa przedmioty znajdujące się na obrazkach.	10 par obrazków.
					3	Czytanie ze zrozumieniem	Doskonalenie techniki czytania i rozumienia tekstu	Dziecko otrzymuje tekst, w którym wyrazy w zdaniu są połączone. Zadaniem dziecka jest czytać i oddzielać je pionową kreską. Po przeczytaniu tekstu uczeń odpowiada na na pytania	Tekst do czytania z załączonymi pytaniami. WładnyjasnyranekKasiaiMichałwybralisiędoparku.Rosnątamlipybukidębyiklony.Dziecizobaczyływieórkęijeża. 1.Gdzie wybrał się Michał z Kasią? 2.Jakie drzewa rosną w parku ? 3.Co dzieci zobaczyły w parku ?
					4	Rymowanki	Ćwiczenie słuchu fonematycznego	N-el podaje wyrazy a dzieci dopowiadają wyrazy rymujące się
					5	Pisanie ze słuchu	Sprawdzian umiejętności pisania ze słuchu	N-el dyktuje tekst uprzednio czytany,dzieci piszą ze słuchu. Wspólne sprawdzenie i wykrycie błędów, uzasadnienie poprawnej pisowni, poprawa błędów.	Tekst
					6	Zabawa co się zmieniło?	Ćwiczenie percepcji wzrokowej	Na stole ułożone są różne przedmioty. Jeden przedmiot chowamy- dzieci odgadują (powtarzamy zabawę)
					7	Układanki	Układanie układów przestrzennych	Dzieci układają konstrukcje z zapałek	Zapałki, plansze z gotowymi wzorami
					8	Wystukiwanie rytmu piosenki: „Kolorowe kredki	Usprawnienie koordynacji słuchowo- ruchowej.	N-ka razem z dziećmi śpiewa i jednocześnie wystukuje rytm piosenki.	Bębenek

Scenariusz 4

Analiza i synteza zdań. Ćwiczenia utrwalające czytanie płynne i poprawne oraz pisownię wyrazów z „rz”

Lp.	Rodzaj ćwiczenia	Cel ćwiczenia	Przebieg ćwiczenia	Pomoce
					1	Wskazanie wyg Wskazanie wygranego na pianinie rytmu	Usprawnienie percepcji słuchowej	Dzieci odwrócone tyłem do pianina, słuchają wystukiwanego rytmu, następnie każde dziecko wskazuje jaki to układ.	Pianino, plansza z zapisem rytmu.
					2	Ustalenie kolejności zdarzeń w bajce pt. „Kopciuszek”	Kształcenie logicznego myślenia, koncentracji uwagi, bogacenie zasobu słownictwa na podstawie wypowiedzi na temat bajki	Każde dziecko otrzymuje inny obrazek - zadaniem jest określenie, jakiego zdarzenia w bajce dotyczy; umieszczenie obrazka na tablicy; wspólne ustalenie kolejności zdarzeń (ułożenie obrazków wg kolejności ; Układanie zdań o obrazkach.	Obrazki
					3	Analiza i synteza zdania do ułożonego obrazka	Usprawnienie funkcji wzrokowo - słuchowej i ruchowej.	N-el wymawia zdanie, dzieci liczą wyrazy, rysując schemat wg wzoru; ------------- zdanie -------------- wyrazy ................... sylaby, czytanie zdania napisanego na pasku papieru; sprawdzenie liczby wyrazów ze schematem; odwrócenie kartki; powtórzenie zdania; napisanie zdania z pamięci; sprawdzenie z wzorem.	Zdanie, kartki, długopisy.
					4	Zamalowywanie obrazków konturowych	Ćwiczenie usprawniające funkcje graficzno - motoryczne	Dziecko zamalowuje obrazek kredkami przedstawiający scenkę z bajki o „Kopciuszku'.	Obrazki, Kredki
					5	Śpiewanie piosenki z akompaniamentem instrumentów	Relaksacja, usprawnienie koordynacji słuchowo - ruchowej	Dzieci śpiewają piosenkę maszerując w miejscu i przygrywając na dowolnie wybranych instrumentach perkusyjnych	Instrumenty perkusyjne
					6	Wyszukiwanie w zdaniach zbędnych wyrazów	Doskonalenie cichego czytania ze zrozumieniem, logicznego myślenia, usprawnienie pamięci wzrokowej, usprawnienie manualne.	Każde dziecko otrzymuje 4 zdania . 1 Rzeka płynie za do morza. 2. Na rzece rośnie stoi most. 3.Orzechy laskowe rosną na wietrze leszczynie. 4. Nad w lesie rosną grzyby i pomarańcze.	Rozsypanka zdaniowa, tekst.
					7	Zabawy z piłką.	Usprawnienie motoryki, ćw. zręcznościowe.	Dzieci bawią się piłkami przy muzyce, rzucają , toczą, odbijają , na przerwę w muzyce siadają w siadzie skrzyżnym.	Piłki, magnetofon.
					8	Uzupełnianie luk w zdaniu.	Utrwalenie pisowni „rz”, doskonalenie percepcji wzrokowej,	N-el poleca uzupełnić w tekście wyrazy zawierające „rz” lub tylko pojedyncze litery w zależności..	Tekst z lukami.

Scenariusz 5

Usprawnienie motoryki rąk ze zwróceniem uwagi na rękę prawą

Lp.	Rodzaj ćwiczenia	Cel ćwiczenia	Przebieg ćwiczenia	Pomoce
					1	Kalkowanie.	Usprawnienie poziomu graficznego.	Zadaniem uczniów jest przekalkować wzór i samodzielnie podpisać obrazek literami z ruchomego alfabetu.	Wzór do kalkowania `wazon z kwiatami”, ołówek, papier, ruchomy alfabet
					2	Składanie obrazka z części.	Kształtowanie analizy i syntezy wzrokowej.	N-el poleca dziecku ułożyć obrazek według wzoru.	Obrazek przedstawiający zabawy dzieci na śniegu.
					3	Nawlekanie - kolorowe korale.	Usprawnienie manualne i prawidłowe rozróżnianie kolorów- rozwój analizy wzrokowej.	Według wzoru dzieci nawlekają kolorowy makaron na żyłkę z uwzględnieniem kolorów.	Żyłki, kolorowy makaron.
					4	Ćwiczenia ruchowe.	Doskonalenie reakcji na zmieniający się rytm.	Reagowanie na zmieniający się rytm muzyki odpowiednimi czynnościami ruchowymi: marszem biegiem, podskokami.	Magnetofon
					5	Układanie obrazków po prawej i lewej stronie.	Ćwiczenie orientacji przestrzennej.	Dzieci maja komplety obrazków, układają je po prawej i po lewej stronie na zasadzie kto pierwszy i bez błędów.	4 komplety obrazków związany z tematyką wakacyjną.
					6	Gra zespołowa „Paleta”	Przestrzeganie reguł podczas gry, koordynacji wzrokowo - ruchowej.	Dzieci otrzymują „Palete”-same decydują o wyborze gry, n-el przypomina zasady.	Jeden komplet gry.
					7	Wesoły tor przeszkód.	Ćwiczenie orientacji przestrzennej, koordynacji słuchowo - ruchowej.	Na wytyczonej przestrzeni dzieci ustawiają z n-lem przeszkody. Następnie pokonują przeszkody.	Przedmioty znajdujące się w sali.
					8	Wyjaśnienie pracy domowej	Doskonalenie techniki czytania.	N-el rozdaje koperty w których znajduje się zadanie domowe. Tłumaczy również . że polecenie zapisano na osobnej kartce.	Dla każdego ucznia po jednym tekście wraz z napisanym poleceniem.

Scenariusz 6

Ćwiczenia w czytaniu, utrwalenie obrazu graficznego sylab dwuliterowych otwartych

Lp.	Rodzaj ćwiczenia	Cel ćwiczenia	Przebieg ćwiczenia	Pomoce
					1	Odczytywanie samogłosek z kostki.	Utrwalenie znajomości obrazu graficznego głosek, rozwijanie percepcji słuchowej.	Dzieci w siadzie skrzyżnym toczą do siebie kostkę z nalepionymi samogłoskami - podają wyraz, w którym znajdzie się wyrzucona kostką samogłoska.	Kostka z nalepionymi samogłoskami
					2	Rozpoznawanie liter przez obwodzenie palcami.	Usprawnienie kompensacyjnego kanału informacji za pomocą dotyku.	Dziecko z zamkniętymi oczami wybiera z worka plastikowe litery, obwodzi palcami rozpoznaje kształt i wypowiada daną literę.	Szablony liter plastikowych
					3	Tworzenie sylab otwartych z różnymi spółgłoskami.	Doskonalenie analizy i syntezy wzrokowo - słuchowej, nabywanie umiejętności wyodrębniania samogłoski na końcu sylaby.	Nauczyciel poleca wybrać z alfabetu ruchomego dowolną spółgłoskę, którą dziecko dokłada po lewej stronie rzędu samogłosek, tworząc sylaby otwarte, odczytuje je kolejno dziecko tworzy jej wzorzec na tablicy.	Alfabet ruchomy, tablica magnetyczna, litery
					4	Pisanie, samodzielne rozwiązywanie krzyżówki.	Ćwiczenie kształcące: - percepcję słuchową -poprawny zapis wyrazów.	Dzieci słuchają opisowej charakterystyki hasła krzyżówki. Podają jednowyrazowe określenie i wpisują w odpowiednie kratki krzyżówki. N - el sprawdza poprawność rozwiązania i wpisu.	Krzyżówka Inaczej ogrodzenie Wysłany do kolegi Wyświetla się na nim filmy Można tam zobaczyć tresurę zwierząt Koleżanka Oli Łapie myszy
					5	Kreskowanie konturu obrazka.	Ćwiczenie analizy i syntezy wzrokowej.	Dziecko kreskami wypełnia obrazek.	Kartki z konturami obrazków
					6	Tworzenie wyrazów trzysylabowych.	Wyrabianie płynności i percepcji ruchów.	N- el poleca ułożyć wyraz trzysylabowy, pierwsze dziecko kładzie sylabę, pozostałe dokładają tak by powstał wyraz , odczytują powstały wyraz..	Zestaw kart z sylabami dwuliterowymi otwartymi
					7	Zabawy z gazetami przy muzyce.	Rozwijanie sprawności manualnych rąk, rozwijanie wyobraźni, pomysłowości.	Dzieci według własnego pomysłu tworzą stroje karnawałowe.	Gazety

Opracowała: mgr Elżbieta Awsiukiewicz

---