Zasady postępowania fizjoterapeutycznego u pacjentów po urazie termicznym
	Principles of physiotherapeutic procedures in patients with post-thermal burn injuries
	Joanna Kimla,  Marek Kawecki,  Katarzyna Barchańska-Gędźba,  Anna Nowak-Wróżyna,  Małgorzata Jarosławiecka,  Mariusz Nowak, Aleksander Sieroń,
	Streszczenie Oparzenie termiczne jest urazem wielonarządowym, zagrażającym licznymi dysfunkcjami narządu ruchu i wymagającym kompleksowej rehabilitacji ruchowej. Celem pracy była próba standaryzacji postępowania usprawniającego u pacjentów po oparzeniu termicznym leczonych w Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich. Sposób postępowania został opracowany na bazie wieloletnich doświadczeń w pracy z chorym oparzonym. Metoda obejmuje leczenie ułożeniowe, kinezyterapię, fizykoterapię oraz stosowanie ubrań uciskowych. Wnioski 1. Rehabilitacja u chorych oparzonych powinna być wdrażana w dwóch pierwszych dobach po urazie oparzeniowym. 2. Formy i metody usprawniania ruchowego muszą być ściśle dostosowane do okresu choroby oparzeniowej, stanu ogólnego i możliwości pacjenta. 3. Leczenie usprawniające winno być prowadzone do momentu zakończenia kształtowania się blizn pooparzeniowych, a więc przez okres minimum dwóch lat. 4. Edukacja pacjenta dotycząca zasad ułożeń, sposobu ćwiczeń, presoterapii i pielęgnacji blizny, powinna stanowić element rehabilitacji na każdym jej etapie.
	Słowa kluczowe fizykoterapia • kinezyterapia • leczenie ułożeniowe • presoterapia
	Abstract Thermal burn is a multiorgan injury, endagering numerous dysfunctions of mobility apparatus, demanding complex physiotherapy. The aim of this study was an attempt of standardization of supportive procedures for post-thermal burn patients treated in Burn Center, Siemianowice Śląskie. Devised procedures are based on long-term experience with burn patients. Presented method including layout-possition therapy, kinesytherapy, physiotherapy and application of compression wear. Conclusions 1. Burn patients rehabilitation should be implemented shortly (1—2 days) after injury. 2. Forms and methods of mobility improvement must be strictly adjusted to the interval of burn disease, general condition and abilities of patient. 3. Improving therapy should be performed until the post-burn scald forming process is ended, i.e. after at least two years. 4. Patient's education on positioning rules, exercises, presotherapy and scar care, should be an element of rehabilitation on every stage.
	Keywords kinesytherapy • layout-possition • physiotherapy • presotherapy
	LECZENIE RAN 2008;5(2):57-62
	LECZENIE RAN 2008;5(2) DOI://10.1066/S10019080007
	References
	1. Garrison SJ (1997) Podstawy rehabilitacji i medycyny fizykalnej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, pp. 88—110
	2. Herndon DN (2007) Operative wound management. In: Herndon DN (ed.) Total burn care. Elsevier W. B. Saunders, 3ed edn., p. 178
	3. Kwan MW, Ha KW (2002) Splinting programme for patients with burn hands. Hand Surg 2;7:231—241
	4. Mika T, Kasprzak W (2006) Fizykoterapia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
	5. Mustoe TA, Cooper RD, Michael H, et al. (2002) International clinical recommendations on scar management. Plast Reconstr Surg 2;110:560—571
	6. Nyka W, Tomczak H (2003) Rehabilitacja chorych z oparzeniami termicznymi - zasady, kontrowersje, koszty. Rehabil Med 4;7:23—29
	7. Pona E, Pona L (1999) Fizjoterapia w oparzeniach. Fizjoterapia 3;7:49—51
	8. Puchała J, Spodarek M, Jarosz J (1998) Oparzenia u dzieci od urazu do wyleczenia. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 1st edn., pp. 22—25; 82—87
	9. Sieroń A (2002) Zastosowanie pól magnetycznych w medycynie. 2nd edn., Ośrodek Wydawniczy „Augustana", Bielsko-Biała, p. 148
	10. Straburzyński G, Straburzyńska-Lupa A (2003) Fizjoterapia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
	11. Strużyna J (2006) Wczesne leczenie oparzeń. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, pp. 15—16; 301—308
	12. Tilley J, McMahon S, Shukalak B (2000) Rehabilitation of the burned upper extremity. Hand Clin 2;16:303—318
	13. Tomczak H, Nyka W (2003) Fizjoterapia w leczeniu oparzeń termicznych skóry. Balneologia Polska 3—4;45:52—57
	14. Van Straten O, Sagi A (2000) "Supersplint" a new dynamic combination splint for the burned hand. J Burn Care Rehabil 1;21:71—73