|
Istnieje
kilka rodzajów filmu
animowanego - najbardziej rozpowszechniona jest tzw.
kreskówka, ale oprócz tego istnieją również techniki
lalkowe, wycinankowe, 3D (komputerowe), oraz kolaże, czyli
formy mieszane.
Historia filmu animowanego
rozpoczęła się wraz z wynalezieniem przez Niemca Oskara
Messtera techniki poklatkowej. W roku 1897 sfilmował on
rozkwitający i więdnący kwiat.
W roku 1898, w
nowojorskiej wytwórni Vitagraph Co. Albert E. Smith
zastosował technikę Messtera i nakręcił pierwszy film
animowany "The
Humpty Dumpty Circus",
używając figurek cyrkowców i zwierząt pożyczonych od
swojej córki.
Pierwszym filmem rysunkowym
zapisanym ma taśmie filmowej, był: "Humorous
Phases of Funny Faces"
Jamesa Stuarta Blacktona (również z Vitagraph) z kwietnia
1906 roku. Autor w trzyminutowym filmiku pokazał kilka
prostych scenek: psa skaczącego przez obręcz, mężczyznę
palącego cygaro i puszczającego kłęby dymu na
przewracającą oczami kobietę.
Dwa lata później
Francuz Emile Cohl nakręcił dwuminutowy film
"Fantasmagorie"
- była to pierwsza kreskówka fabularna. W roku 1910 Polak,
Władysław Starewicz nakręcił w Kownie "Piękną
Lukanidę"
- film lalkowy,
którego premiera miała miejsce dwa lata później.
12
czerwca 1913 roku oficjalnie pokazano pierwszy film rysunkowy.
Fabuła była prosta: pies jadł kiełbasę tak długo, aż
pękł.
W latach 20-tych XX wieku, film animowany
był wykorzystywany przez sztukę awangardową. Przykładem
może być Salvador Dali - autor fabularnego Psa
andaluzyjskiego.
Jednym
z bardziej popularnych "aktorów" filmów kreskowych
jest Myszka Miki. Prawdziwym jej twórcą jest - nie jak
sądzisz - Walt Disney, lecz jego wspólnik Ub (Ubbe) Iwerks.
Nieśmiertelna postać najsłynniejszego bohatera kreskówek
została naszkicowana po raz pierwszy w lutym 1928 roku -
pierwszym filmem z tym sympatycznym gryzoniem był film "Plane
Crazy".
Oficjalne
narodziny
Myszki Miki odbyły się 20 września 1928 - pokazano
wówczas kreskówkę pt. "Willi
z parowca",
jego premiera miała miejsce 18 listopada 1928 -
pierwszy wielki sukces Disneya i pierwszy film rysunkowy z
głosem.
Walt Disney pisał scenariusze filmów z Mikim i
przez siedem lat podkładał jego głos. Zorganizował w
Hollywood całą wytwórnię produkującą filmy rysunkowe.
Jego studio doprowadziło do wzrostu popularności filmów
animowanych, które na stałe weszły do kultury masowej.
Oprócz znakomitych pełnometrażowych filmów kinowych,
produkował krótkometrażowe serie z Myszką Miki, Kaczorem
Donaldem który pojawił się po raz pierwszy w roku 1934,
psem Pluto, Goofym itp.
Pierwszy animowany film
pełnometrażowy pojawił się na ekranach w 1938 roku. Trzy
lata pracy i 2 miliony rysunków dało w efekcie film
"Królewna
Śnieżka i siedmiu krasnoludków"
Walta Disneya.
Pod koniec lat 30 konkurentem
Disneya stało się studio animacji wytwórni
Metro-Goldwyn-Mayer gdzie powstało wiele nowych kreskówek. W
roku 1940 William Hanna i Joseph Barbera wykreowali nowych
bohaterów - Toma i Jerry'ego. W sumie w trakcie trzydziestu
lat, powstało 161 odcinków przygód kota i myszy - aż
siedem z nich zostało nagrodzonych najbardziej prestiżową
nagrodą - Oscarem. Założona przez obu w 1957
roku wytwórnia Hanna-Barbera wyprodukowała wiele
słynnych kreskówek telewizyjnych - z psem
Huckleberry, misiem Yogi, myszami Pixie i Dixie i kotem Panem
Jinksem, Flintstonami, Jetsonami, Scooby Doo itd. Później
(na przełomie XX i XXI wieku) powstało jeszcze sześć
pełnometrażowych filmów z Tomem i Jerrym - niestety, już
bez udziału obu twórców tych sympatycznych postaci.
Trzeba w tym miejscu wspomnieć o o jeszcze jednej
"fabryce" kreskówek - wytwórni Warner
Bros Animation
otwartej w 1933 roku. Dzięki niej poznaliśmy takich
bohaterów jak Królik Bugs, Kaczor Daffy, Kot Sylwester i
Tweety czy Kojot Geniusz i Struś Pędziwiatr. Oddział został
zamknięty na 10 lat w roku 1969. Od powtórnego otwarcia
działa do dziś.
Technika komputerowa zawitała
również w filmie animowanym, i sprawiła, że pojawiły
się przed nim nowe możliwości.
Pierwszym z filmów
pełnometrażowych, stworzonym w całości przez wytwórnię
Pixar przy użyciu komputera,
był "Toy
Story"
z roku 1996.
W roku 2001 pojawił się fantastyczny film
"Shrek"
z wytwórni Dreamworks,
a po nim następne, które dzięki możliwościom jakie daje
animacja komputerowa osiągały sukcesy niejednokrotnie
większe od filmów kręconych z żywymi aktorami. I tak
"Shrek
2"
przyniósł 930 milionów dolarów zysku, "Gdzie
jest Nemo"
- 870 mln dolarów, a "Król
Lew"
- 780 mln dolarów.
W Polsce historia filmu
animowanego datuje się od roku 1947, kiedy to w Studiu
Fimów Kukiełkowych (później Se-Ma-For) Zenon Wasilewski
nakręcił film "Za
króla Krakusa".
Równolegle powstało Studio Filmów Rysunkowych w Katowicach,
które później zostało przeniesione do Bielska-Białej. Tam
właśnie zrealizowano w roku 1963 pierwszy film o przygodach
Bolka i Lolka - w sumie zrealizowano ponad dwieście filmów z
tymi sympatycznymi postaciami. Po nich pojawili się inni: Miś
Colargol, kot Filemon, Zaczarowany ołówek,
oraz najsłynniejszy chyba (zna go z miliard osób na całym
świecie) - Miś Uszatek.
W roku 2007 firma
Se-Ma-For, otrzymała Oscara za realizację filmu lalkowego
"Piotruś
i wilk".
Niestety produkcje filmów tego typu są niezwykle kosztowne -
od 20 do 50 tysięcy złotych za jedną minutę, stąd zapewne
tam mało filmów realizowanych przez rodzimą produkcję.
|
