POJĘCIA:

Allel - allele są wariantami jednego genu warunkującymi przeciwstawność danej cechy lub cech.

Allel dominujący – taki, który ujawnia się w heterozygocie

Allel recesywny – taki, który NIE ujawnia się w heterozygocie

Chromatyda – połówka chromosomu w początkowej fazie podziału jądra kom.

Chromosom – w komórce eukariotycznej liniowa, pałeczkowata struktura zbudowana między innymi z chromatyny; postać podziałowa chromatyny w komórce prokariotycznej kolista cząsteczka DNA – chromosom bakteryjny.

Chromosomy homologiczne – chromosomy podobne, które podczas początkowych faz mejozy tworzą pary i między którymi może zachodzić crossing-over, chromosomy homologiczne mają nie tylko podobny wygląd, ale i skład genetyczny.

Diploidalność – posiadanie podwójnego genomu. Organizm diploidalny ma 2n chromosomów.

Dobór naturalny – selekcyjny wpływ środowiska, który prowadzi do pozostawiania osobników najlepiej przystosowanych do warunków tego środowiska.

Dominacja niepełna – uwidacznia się w heterozygotach, jeżeli allel dominujący A nie maskuje całkowicie obecności allelu recesywnego.

Dominacja pełna – uwidacznia się w heterozygotach, jeśli z dwóch różnych alleli danego genu jestem maskuje obecność drugiego.

Fenotyp – ogół uzewnętrzniających się cech morfologicznych, fizjologicznych i biochemicznych osobnika.

Gameta – płciowa komórka rozrodcza, u zwierząt i roślin gametami są komórka jajowa oraz plemnik.

Gen – termin ten został wprowadzony przez Wilhelma Johannsena już na początku naszego wieku. W założeniu oznaczał on podstawową jednostkę dziedziczną. Dzisiaj wiadomo, że gen jest odcinkiem DNA zawierającym informacje o budowie jednego białka.

Genom – podstawowy komplet informacji genetycznej, pojęcie to oznacza haploidalny zespół chromosomów, czyli n.

Genotyp – ogół genów danego osobnika. Ogólnie to właśnie genotyp warunkuje fenotyp.

Haploidalność – posiadanie pojedynczego genomu. Organizm haploidalny ma n chromosomów.

Heterozygota – osobnik posiadający różne allele danego genu w chromosomach homologicznych.

Homozygota – osobnik posiadający jednakowe allele danego genu w chromosomach.

Homozygota dominująca – sytuacja, gdy oba allele danego genu są dominujące. (Zapis: AA)

Homozygota recesywna – sytuacja, gdy oba allele danego genu są recesywne. (Zapis: aa)

Kodominacja - Jeden gen determinuje jedną cechę. Możliwe są przy tym trzy rodzaje relacji między dwoma allelami danego genu.

Linia czysta – zbiór osobników homozygotycznych względem danej cechy lub cech.

Locus – miejsce genu w chromosomie.

Mapowanie polega na badaniu, w jakich chromosomach poszczególne geny są umieszczone i w jakiej odległości od siebie.

Replikacja DNA – synteza DNA, podczas której z jednej cząsteczki powstają dwie identyczne, replikacja DNA ma charakter SEMIKONSERWATYWNY, co oznacza, że jedna nić każdej cząsteczki DNA jest zachowywana, druga natomiast – nowa.

I PRAWO MENDLA:

W każdej gamecie jest obecna tylko jedna kopia (allel) danego genu.

II PRAWO MENDLA:

Każdy organizm produkuje gamety w ten sposób, że allele z jednej pary genów wchodzą do gamet, niezależnie od alleli innych par genów.