Ideał doskonałego rycerza.

Ten wzorzec parenetyczny był w średniowieczu bardzo popularny. Idealny rycerz musiał spełniać szereg wymagań, jakie stawiała mu ówczesna kultura i obyczajowość. Przede wszystkim musiał być waleczny, odważny i szlachetny. W czasie bitwy nigdy nie uciekał z pola walki, choćby nawet przyszło mu zginąć; zawsze cenił wyżej chwalebną śmierć nad ucieczkę w czasie walki. Jego szlachetność przejawiała się miedzy innymi w stosunku do dam, ale również do słabszych od siebie i pokrzywdzonych. Najwyższą wartością była dla niego miłość do ojczyzny, wiara katolicka oraz oddanie i wierność swemu władcy. Za wszystkie te wartości gotowy był oddać życie. W jego działaniach towarzyszy mu honor, męstwo, wierność wobec tych wartości, które wyznaje oraz gotowość do poświęcenia swego życia w obronie wiary chrześcijańskiej i swojej ojczyzny. Walka w obronie katolicyzmu realizowana była w średniowieczu w czasie licznych wypraw krzyżowych, które miały na celu nawracanie pogan na chrześcijaństwo. Przykładem postaci, która realizuje model idealnego rycerza jest Roland.

Ideał doskonałego władcy

Obok wzorca idealnego rycerza, doskonały władca to kolejny popularny w średniowieczu wzorzec osobowy. W Pieśni o Rolandzie postacią realizującą ten wzorzec jest król Karol Wielki. Miał on przede wszystkim posiadać wszystkie te cechy, które posiadał idealny rycerz a ponadto wykazywać troskę o swoich poddanych, stać mężnie na czele państwa. Był również dowódcą wojskowym, przez co musiał być mężny i odważny, aby tym samym dawać przykład swym rycerzom. Jego władza pochodziła od Boga, zaś on sam był Jego namiestnikiem na ziemi. W swych działaniach powinien kierować się honorem, rozwagą, troską o swoich poddanych, o dobro ojczyzny. Jego celem winno być szerzenie wiary katolickiej wśród pogan, a także wypełnianie na ziemi Bożych przykazań i dawanie swym postępowaniem przykładu innym. W podejmowanych decyzjach kierował się mądrością i często podejmował je po naradzie z najbliższymi mu osobami, co wskazuje na fakt, iż nie mógł to być władca despotyczny, lecz pragnący dobra swych poddanych i całej ojczyzny. Przez lud postrzegany był jako ideał, który zawsze będzie dążył do sprawiedliwości oraz nie przedłoży własnych spraw nad sprawy kraju.